Giáo án điện tử Khoa học tự nhiên 8 Bài 20 Kết nối tri thức: Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát

CHÀO MỪNG CÁC EM
ĐẾN VỚI BUỔI HỌC
KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8 单击此处添加目录 KHỞI ĐỘNG 0 2 Think Pair Share
01 Kể tên các hiện tượng em quan
sát được trong đoạn video vừa xem?
02 Theo em, nguyên nhân của Question
các hiện tượng này là gì? Bài 20. HIỆN TƯỢNG NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT 02 01
Giải thích sơ lược 03 04 Vật nhiễm điện
về sự nhiễm điện Luyện tập Vận dụng do cọ xát 01 Vật nhiễm điện THÍ NGHIỆM Hoạt động nhóm 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1 Chuẩn bị: Tiến hành: Một thanh thước nhựa
1. Đưa một đầu thanh thước nhựa lại gần Một mảnh vải len, một
các mẩu giấy vụn hay một quả cầu bằng mảnh vải lụa
nhựa xốp nhỏ treo trên giá đỡ. Hãy quan
sát xem có hiện tượng gì xảy ra không?
Giấy vụn, một quả bóng bay Một quả cầu nhựa treo trên giá đỡ 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1 Tiến hành:
2. Dùng mảnh vải len cọ xát nhiều lần vào thanh thước
nhựa. Sau đó đưa thanh thước nhựa lại gần các mẩu giấy
vụn hay quả cầu treo trên giá đỡ. Quan sát hiện tượng
xảy ra với các mẩu giấy và quả cầu? Vải khô 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1
3. Ghi kết quả quan sát được (hút hay đẩy) vào bảng sau đây:
Phiếu học tập số 1 Nhóm:.............
Yêu cầu 1: Quan sát thí nghiệm và hoàn thành bảng kết quả thí nghiệm sau: Các vật Mẩu giấy vụn Quả cầu nhựa xốp Vật cọ xát (hút hay đẩy) (hút hay đẩy) Thanh thước nhựa Quả bóng bay 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1 4. Làm
thí nghiệm tương tự, nhưng thay thước nhựa bằng
một quả bóng bay được cọ xát bằng mảnh vải len. Sau đó ghi
kết quả quan sát được (hút hay đẩy) vào bảng
Phiếu học tập số 1 Nhóm:............. Các vật Mẩu giấy vụn Quả cầu nhựa xốp Vật cọ xát (hút hay đẩy) (hút hay đẩy) Thanh thước nhựa hút hút Quả bóng bay hút hút 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1 Nhận xét: Phiếu học tậ P p h is ế ố u 1 h ọ c tậ p s ố 1 Nhóm:.......
Yêu cầu 2: Hoàn thành các nhận xét dưới đây:
Yêu cầu 2: Hoàn thành các nhận xét dưới đây: a. Sau kh khi i cọ cọ xá xát,t ,t t h h ưư ớ ớ c c n n h h ự ự a a h…………vụ út vụn giấy,n n g ê iấ n y n, ó n ê đ n ã bn ị ó đã b nị………… hiễm điện b. T T ư ư ơ ơ n n g g t tự ự, , sa sau u k k hi h i cọ cọ xát x , á qt, u ảq u b ả ó n b g ó n h g út ……đ đượ ư c ợ quc ả qu cầ ả u cầu
nhựa xốp là vì nó đã bị…
nhựa xốp là vì nó đã bị nhiễm điện
c. Làm cho một vật nhiễm điện bằng cách….…………
c. Làm cho một vật nhiễm điện bằng cách cọ xát.
d. Vật nhiễm điện có khả năng ............... các vật nhỏ nhẹ .
d. Vật nhiễm điện có khả năng hút các vật nhỏ nhẹ. Vật
Vật nhiễm điện còn được gọi là vật…………..
nhiễm điện còn được gọi là vật mang điện tích. 单 A击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 1 Kết luận:
- Làm cho một vật nhiễm điện bằng cách cọ xát.
- Vật nhiễm điện có khả năng hút các vật nhỏ
nhẹ. Vật nhiễm điện còn được gọi là vật mang điện tích. 单 B击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 2 Chuẩn bị: Tiến hành:
Hai thanh thước nhựa, một
1. Lấy một thanh nhựa cọ
quả bóng bay hay một thanh
xát nhiều lần vào mảnh vải thuỷ tinh. len. Sau đó treo thanh này lên giá thí nghiệm. Một mảnh vải len.
2. Dùng mảnh vải len cọ xát
Giá thí nghiệm, dây treo.
thanh nhựa thứ 2. Sau đó
đưa 2 thanh nhựa lại gần nhau, quan sát xem chúng hút hay đẩy nhau. 单 B击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 2
Tiến hành: Dùng mảnh vải len cọ xát hai thanh nhựa giống nhau.  
Đưa hai thanh nhựa đã cọ xát lại gần nhau. 单 B击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 2 Tiến hành:
3. Cọ xát thanh nhựa bằng vải len và treo lên giá thí nghiệm.
4. Đưa đầu thanh thủy tinh đã được
cọ xát bằng mảnh vải lụa lại gần đầu
đã được cọ xát của thanh nhựa sẫm
màu. Quan sát xem chúng đẩy hay hút nhau.
5. Ghi kết quả quan sát được bằng cách hoàn thành phiếu học tập sau đây: 单 B击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 2 Nhận xét Phiếu học tập s P ố h 2 iế u h ọ c t ậ p số 2 Nhóm:....... Yê Y u ê c u ầ c u ầ : u :H o H à o n à th n à th n à h n cá h c n các h n ậ h n ậ xé n t d xé ư t d ới ư đâ ới đ y â :y: 1, 1,H ai Ha ti ha th n a h n hn h n ự h a ự a g iố g n iố g n g n h n a h u a , u đ , ư đ ợc ư cọ ợc cọ xá x t át n h n ư h ư n h n a h u a u th t ì h ì ma m n a g n g điện tích tíc h…… cùn…… g lo . ạ . i K v hi ới đ n ặ h t a g u.ầ n K n h h i a đ u ặ t ch gầú nn g n h… a ….... u chú...... ng .... đẩ . y nhau ra bởi b ởi vì v ì chú ch n ú g n đ g ã đ n ã h n iễ h m iễ đ m iệ đi n ệ … n g ……
iống nhau (cùng loại với nhau) 2. 2. T ư T ơn ư g ơn g tự , tự sa , u sa u k hi kh cọ i c ọ sá t, sát th , a th n a h n h t hư th ớc ư nh n ự h a ự a và v à th t a h n a h n h th t u h ỷ uỷ tinh tin h đề đ u ề u tr ở tr thà th n à h n h ……… vật nh iễKh m i đ đặ iệ t n. gầ K n hi n đ h ặt a u g ầ c n h ú n n h g a …… u ch . ú .... ng n h h úta u n h b a ởi u bvì ởi chú vì ng ch đ únã g n đh ãiễ nm h đ iễ iệ m n đ … iệ ……
n khác nhau (khác loại với nhau). 3. 3.C ó h Có a h i a lo i ạ loi đ ại iệ đ n iệ tí n ch tí là ch đ lài ện đ tích iện tí …….… ch dư ơn v gà đ vài ện đ t iệ ích n ……... tích âm. Cá Các c vậ v t ậ t ma m n a g n gđ iệ đ n iệ ntíc h tíc hcù n cù g n gl olạ o i ạ ti hì th …… ì đẩy….. nh n a h u a , u m, a m n a g n đg iệ đ n iệ n tíc tíc h h kh kh ác á l c oạ lio ạ thi ì th hì …… út nh …… au. .nhau. 单 B击此 . Thí处添加 nghi 目录 ệm 2
Có hai loại điện tích là điện tích dương
(dấu +) và điện tích âm (dấu -)
Các vật mang điện tích cùng loại thì Kết ết luận uận:
đẩy nhau, mang điện tích khác loại thì hút nhau. * Quy ước:
- Điện tích của thuỷ tinh khi cọ xát vào lụa là điện tích dương (+).
- Điện tích của thanh nhựa sẫm màu khi cọ
xát vào vải khô là điện tích âm (-). 02
Giải thích sơ lược về sự nhiễm điện do cọ xát 单 H 击此 oạt 处添加 động n 目录 hóm đôi
Nêu và vẽ minh hoạ mô hình
Câu 1: cấu tạo của hạt nguyên tử. Electron có thể dịch
chuyển từ nguyên tử này
Electron trong nguyên tử có
Câu 2: thể dịch chuyển như thế nào?
sang nguyên tử khác hoặc
từ vật này sang vật khác. 单 Q 击此 uan 处添加 sát hi 目录
ện tượng - Hoạt động nhóm đôi
Xem đoạn video, quan sát hiện tượng, hoạt động
nhóm trả lời 2 câu hỏi sau:
Nguyên nhân nào làm cho sau khi cọ
xát quả bóng bay vào tóc, quả bóng
Câu 3: bay mang điện tích âm còn tóc mang điện tích dương?
Khi nào một vật trở thành vật
Câu 4: nhiễm điện dương? trở thành vật nhiễm điện âm? 单 N 击此 hận 处添加 xét - H 目录
oạt động nhóm đôi
Sau khi cọ xát tóc nhiễm điện dương Câu 3:
 Sau khi cọ xát: tóc cho electron (mất bớt
electron)  nhiễm điện dương.
Sau khi cọ xát quả bóng bay nhiễm điện âm
Sau khi cọ xát : quả bóng bay nhận thêm electrôn  nhiễm điện âm.
Câu 4: Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm electrôn
Một Vật nhiễm điện dương nếu mất bớt electrôn 单 Gi 击此 ải th处添加 ích v 目录
ề sự nhiễm điện do cọ xát Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương Một vật nhiễm và các electrôn mang điện âm nếu điện âm chuyển động nhận thêm quanh hạt nhân. electrôn Kết luận: electrôn có thể dịch Một vật nhiễm chuyển từ nguyên tử điện dương này sang nguyên tử nếu mất bớt khác, từ vật này sang electrôn. vật khác. 03 Luyện tập
Trò chơi “Ai nhanh tay hơn” Hoạt động nhóm đôi 单 T 击此 hể l 处添加 ệ trò 目录 chơi: Hình thức
Quan sát câu hỏi trên màn hình tivi. tham gia
Hai bạn chung nhóm thảo luận và
chọn đáp án trả lời câu hỏi.
Trả lời câu hỏi bằng cách giơ thẻ có đáp án sẵn. Đánh giá
Nhóm có nhiều đáp án đúng nhất và Cho điểm
thời gian trả lời sớm nhất (www.plickers.com) 04 Vận Dụng
Hoạt động nhóm (8 nhóm)
Các nhóm cử đại diện lên bóc thăm
câu hỏi. Cả nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi sau 单击此 4. V 处添加 ận Dụ 目录 ng
Giải thích tại sao vào những
Câu ngày thời tiết khô ráo, đặc
hỏi 1: biệt là những ngày hanh khô,
khi ta chải đầu bằng lược
nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?
Khi ta chải đầu, lược nhựa cọ xát
nhiều lần với tóc khô, nên cả lược nhựa và
tóc đều bị nhiễm điện.
Do đó lược nhựa hút tóc ta kéo thẳng ra. 单击此 4. V 处添加 ận Dụ 目录 ng Câu
Khi thổi vào mặt bàn ta sẽ thấy bụi
hỏi 2: bay đi. Vậy tại sao cánh quạt điện
thổi gió mạnh, nhưng sau một thời
gian có nhiều bụi bám vào cánh quạt. Hãy giải thích?
- Khi hoạt động, cánh quạt quay nên cọ xát với
không khí => bị nhiễm điện => hút những hạt bụi
nhỏ trong không khí ở gần nó.
- Mép cánh quạt là nơi cọ xát nhiều nhất với không
khí => bị nhiễm điện nhiều nhất=> nên hút bụi nhiều hơn. 单击此 4. V 处添加 ận Dụ 目录 ng
Trong những ngày thời tiết khô ráo, khi ta lau Câu
hỏi 3: chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi
bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi bông
bám vào chúng. Tại sao lại vậy?
Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình
tivi bằng khăn bông khô, thì mặt gương, mặt kính,
màn hình tivi được cọ xát với khăn bông nên chúng
bị nhiễm điện vì thế chúng sẽ hút các bụi vải ở gần. 单击此 4. V 处添加 ận Dụ 目录 ng
Giải thích hiện tượng: “ vào những ngày thời tiết Câu
khô ráo, nhất là những ngày thời tiết hanh khô, hỏi 4:
khi cởi áo người bằng len, dạ hay sợi tổng hợp, K ta hi t th a ườ cử n đ g ộn n g gh cũ e
n gti ế n n h g ư lá khic h cởitá
ácoh, n d h o ỏ á . o Nế len u kh (dạ i h đ a ó y ở sợi ttr ổ o n n g g h b ợp u ) ồ bịn g cọ tối xá, t ta nê c n ò đ n ã th nh ấ i y ễ mc á đi c
ệ nc. hớ Khp
i đsóá n gi g li ữa cá ti”
c phần bị nhiễm điện trên áo len hay giữa áo len và
áo trong xuất hiện các tia lửa điện là các chớp sáng li
ti. Không khí khi đó bị giãn nở phát ra tiếng lách tách nhỏ.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt
nước trong luồng không khí bốc lên
cao là một trong những nguyên nhân
tạo thành các đám mây dông bị nhiễm
điện. Khi đó giữa các đám mây này
hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện
tia lửa điện phát ánh chớp chói lòa. Do
nhiệt độ cao của tia lửa điện, không
khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ
gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai
đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa
giữa đám mây và mặt đất).
Ứng dụng sự nhiễm điện do cọ xát
Trong các phân xưởng dệt vải,
người ta thường treo những tấm
kim loại đã bị nhiễm điện ở trên
cao. Việc làm đó có tác dụng gì?
Biết rằng trong xưởng dệt có nhiều bụi vải bay lơ lửng.
Trong các phân xưởng dệt vải thường có nhiều bụi
vải bay lơ lửng trong không khí, những bụi vải này có
hại cho sức khỏe của công nhân. Những tấm kim loại
nhiễm điện có tác dụng hút các bụi vải làm cho không
khí trong xưởng dệt ít bụi hơn. DẶN DÒ
* Xem và hệ thống lại bài học bằng sơ đồ tư duy vào vở ghi bài.
* Đọc phần “hiện tượng sấm sét lúc trời
mưa dông” và “điện nghiệm” trong SGK. * Đọc và tìm 汇报 hi ： ểu PtE hNí G ng 导 hi师： ệm BAO bài TU 21/SGK.
Document Outline

• CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC
• Slide 2
• Slide 3
• Slide 4
• Slide 5
• Slide 6
• Slide 7
• Slide 8
• Slide 9
• Slide 10
• Slide 11
• Slide 12
• Slide 13
• Slide 14
• Slide 15
• Slide 16
• Slide 17
• Slide 18
• Slide 19
• Slide 20
• Slide 21
• Slide 22
• Slide 23
• Slide 24
• Slide 25
• Slide 26
• Slide 27
• Slide 28
• Slide 29
• Slide 30
• Slide 31
• Slide 32