lOMoAR cPSD| 47270246 Nguyễn Mạnh Hiên Lớp: KO24.02 MSV:18130034
Câu hỏi 1: Hãy chọn một loại hàng hóa và đóng vai trò người sản xuất ra hàng hóa đó để thảo
luận về thuộc tính và tầm quan trọng của hàng hóa đó đối với xã hội? Lượng giá trị hàng hóa và
các nhân tố ảnh hưởng đến luật cạnh tranh và đề ra phương án để duy trì vị trí sản xuất của
mình trên thị trường Bài làm
-Khái niệm: hàng hóa là sản phẩm của lao động, nó có thể thỏa mãn những nhu
cầu nhất định nào đó của con người thông qua trao đổi và mua bán. Sản phẩm
của người lao động là hàng hóa khi được đưa ra thị trường nhằm mục đích trao
đổi, mua bán trên thị trường. Hàng hóa có thể ở dạng vật thể hoặc vi vật thể
- Hàng hóa lựa chọn: Sản xuất gạo
- Hàng hóa có hai thuộc trính giá trị sử dụng và giá trị :
• Giá trị sử dụng của hàng hóa
-Khái niệm: Giá trị sử dụng của hàng hóa gạo là công dụng của gạo có thể thỏa
mãn nhu cầu nào đó của con người, không kể nhu cầu đó được thỏa mãn trực tiếp hay gián tiếp.
Ví dụ: Gạo có thể dùng nấu cơm, nấu cháo nhưng gạo cũng có thể dùng làm
nguyên liệu trong việc chế biến rượu, bia hay chế biến cồn y tế. - Đặc điểm :
+Số lượng giá trị sử dụng của một hàng hóa không phải ngay một lúc đã phát
hiện ra được hết, mà nó được phát hiện dần dần trong quá trình phát triển của khoa học
kỹ thuật. Với ý nghĩa này, giá trị sử dụng được xem có tính lịch sử cụ thể, phụ
thuộc vào sự phát triển của KH - KT
+Giá trị sử dụng hay công dụng của hàng hóa là do thuộc tính tự nhiên của vật thể
hàng hóa quyết định giúp thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người. Với ý nghĩa
này, giá trị sử dụng là 1 phạm trù vĩnh viễn.
+Giá trị sử dụng của hàng hóa là giá trị là giá trị sử dụng của xã hội vì giá trị sử
dụng của hàng hóa không phải là giá trị sử dụng của người sản xuất trực tiếp mà lOMoAR cPSD| 47270246
là cho một người khác, cho xã hội thông qua trao đổi. mua bán. Điều đó đòi hỏi
người sản xuất hàng hóa phải luôn luôn quan tâm đến nhu cầu của xã hội, làm
cho sản phẩm của mình đáp ứng nhu cầu của xã hội thì hàng hóa của họ mới bán được
+ Một vật khi đã là hàng hóa thì nhất thiết nó phải có giá trị sử dụng. Nhưng
không phải bất cứ vật gì có giá trị sử dụng cũng đều là hàng hóa. Chẳng hạn như
không khí rất cần cho cuộc sống nhưng không phải là hàng hóa. Như vậy, trong
kinh tế hàng hóa, vật mang giá trị sử dụng đồng thời cũng là vật mang giá trị
trao đổi do lao động cụ thể làm ra
• Giá trị của hàng hóa
=> Từ trên ta rút ra kết luận: giá trị là lao động xã hội của người sản xuất hàng
hóa kết tinh trong hàng hóa. Giá trị hàng hóa biểu hiện mối quan hệ kinh tế giữa
những người sản xuất, trao đổi hàng hóa và là phạm trù có tính lịch sử.
=> Trong thực hiện sản xuất hàng hóa, để thu được hao phí lao động đã kết
tinh,người sản xuất phải chú ý hoàn thiện giá trị sử dụng để được thị trường
chấp nhận và hàng hóa phải được bán đi. - Tầm quan trọng của gạo đối với xã hội là gạo là :
+ Nhu cầu về ăn uống lại đóng vai trò số một trong đời sống hàng ngày. Bởi
vậy, lương thực trở thành yếu tố được chú trọng hàng đầu
+ Trong đó lúa gạo và lúa mì là 2 loại lương thực được sản xuất và ti
Câu 2: Giả định vị trí của người mua hàng hóa sức lao động, hãy thảo luận rõ hai thuộc tính
hàng hóa sức lao động và đồng thời lý giải về vai trò của người lao động làm thuê đối với
hoạt động của doanh nghiệp do mình sở hữu? Nếu giả định vốn kinh doanh cần đi vay, hàng
hóa được tiêu thụ bởi trung gian thương mại và mặt bằng sản xuất đi thuê, vậy doanh nghiệp
có trách nhiệm gì với những chủ thể này? Bài làm
Khái niệm sức lao động và hàng hóa sức lao động: - Sức lao động là gì? + Sức lao động theo
quan điểm của triết học Mác là toàn bộ năng lực thể chất, trí tuệ và tinh thần tồn tại trong một
cơ thể, trong một con người đang sống và được người đó đem ra vận dụng mỗi khi sản xuất
ra một giá trị thặng dư nào đó. + Hay nói cách khác, sức lao động mà khả năng lao động của
mỗi người trong quá trình sản xuất, kinh doanh hay lực lượng sản xuất sáng tạo chủ yếu của
xã hội. Sức lao động là khả năng lao động còn lao động là sự tiêu dùng sức lao động trong
quá trình làm việc. -Hàng hóa sức lao động là gì? - Hàng hóa sức lao động là kết quả của một
quá trình lao động trong một khoảng thời gian nhất định. Hàng hóa sức lao động được tạo
thành khi xảy ra các điều kiện sau: + Người lao động được tự do sử dụng sức lao động của
mình để trao đổi lấy một giá trị khác như tiền hoặc một loại hàng hóa nào đó. + Hoặc bản
thân người lao động không thể tự sản xuất kinh doanh nên phải bán sức lao động để phục vụ
mục đích tồn tại và sống. -Khi hai điều kiện trên tồn tại song song thì sức lao động sẽ trở
thành hàng hóa như một điều kiện tất yếu. 2.2 Hai thuộc tính của hàng hóa sức lao động: -
Hàng hóa sức lao động có hai thuộc tính chính, đó là giá trị hàng hóa và giá trị sử dụng. - Gía
trị hàng hóa sức lao động: - Giống như các hàng hóa khác, giá trị hàng hoá sức lao động cũng lOMoAR cPSD| 47270246
do thời gian lao động xã hội cần thiết để xuất và tái sản xuất sức lao động quyết định. - Giá trị
của hàng hóa sức lao động cũng do số lượng lao động xã hội cần thiết để sản xuất và tái sản
xuất ra nó quyết định. Giá trị sức lao động được quy về giá trị của toàn bộ các tư liệu sinh
hoạt cần thiết để sản xuất và tái sản xuất sức lao động, để duy trì đời sống của công nhân làm
thuê và gia đình họ. - Giá trị hàng hóa sức lao động khác với hàng hóa thông thường ở chỗ nó
bao hàm cả yếu tố tinh thần và yếu tố lịch sử, phụ thuộc vào hoàn cảnh lịch sử của từng nước,
từng thời kỳ, phụ thuộc vào trình độ văn minh đã đạt được, vào điều kiện lịch sử hình thành
giai cấp công nhânvà cả điều kiện địa lý, khí hậu. - Gía trị sử dụng của hàng hóa sức lao
động: Giá trị sử dụng của hàng hóa sức lao động thể hiện ở quá trình tiêu dùng (sử dụng) sức
lao động, tức là quá trình lao động để sản xuất ra một hàng hóa, một dịch vụ nào đó. - Trong
quá trình lao động, sức lao động tạo ra một lượng giá trị mới lớn hơn giá trị của bản thân nó;
phần giá trị dôi ra so với giá trị sức lao động thặng dư. Đó chính là đặc điểm riêng có của giá
trị sử dụng của hàng hóa sức lao động. Đặc điểm này là chìa khoá để giải quy
Câu3 : Những hệ luỵ kinh tế gì sẽ xảy ra khi xuất hiện sự cạnh tranh giữa các tố chức độc
quyền trong nền kinh tế thị trường? Hãy thảo luận để làm rõ tính quy luật của sự hình thành
các tổ chức độc quyền trong nền kinh tế thị trường? Bài làm
- Hệ luỵ kinh tế xảy ra khi xuất hiện sự cạnh tranh giữa các tổ chức đặc quyền. +
Tổ chức động quyền: là liên minh giữa những nhà tư bản lớn để tập trung vào trong
tay 1 phần ( thậm chí toàn bộ) sản phẩm của 1 ngành, cho phép liên minh này phát
huy ảnh hưởng quyết định đến quá trình sản xuất và lưu thông của ngành đó + Tác động tích cực:
Tạo ra khả năng to lớn trong việc nghiên cứu và áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ; làm
tăng năng suất lao động, nâng cao năng lực cạnh tranh của bản thân tổ chức độc quyền; tạo ra
sức mạnh kinh tế to lớn dẫn đến thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng sản xuất hiện đại + Tác động tiêu cực :
- Gây thiệt hại cho người tiêu dùng và cho xã hội khi họ áp đặt giá cả độc quyền; trao
đổi không ngang giá ; tạo cung cấp giả tạo
- Có thể kìm hãm sự tiến bộ kỹ thuật; kìm hãm sự phát triển kinh tế xã hội khi họ còn
khả năng thu lợi nhuận độc quyền cao
- Chi phối các quan hệ kinh tế xã hội làm gia tăng sự phân hoá giàu nghèo
+ Tính quy luật của sự hình thành các tổ chức độc quyền ; tự do cạnh tranh dẫn đến tích tụ
và tập trung sản xuất, tích tụ và tập trung phát triển mức độ nhất định dẫn đến độc quyền +
Tính quy luật trên được phản ánh ở các nguyên nhân hình thành độc quyền
5 nguyên nhân hình thành độc quyền
+ Sự phát triển của lực lượng sản xuất dưới tác động của khoa học kĩ thuật đòi hỏi các doanh
nghiệp phải áp dụng những kỹ thuật mới vào sản xuất kinh doanh , điều đó đặt ra các doanh
nghiệp phải có vốn lớn nên phải đẩy nhanh quá trình tích tụ và tập trung tư bản dẫn đến xí
nghiệp quy mô lớn ra đời.
+ Cuối thế kỉ thứ XIX những thành tựu khoa học kỹ thuật làm xuất hiện những ngành mới
đòi hỏi phải có vốn lớn , thúc đẩy tăng năng suất quy mô lớn
+ Trong điều kiện phát triển của khoa học kỹ thuật cùng với sự tác động mạnh mẽ của các
quy luật kinh tế thị trường làm biến đổi cơ cấu kinh tế xã hội theo hướng tập trung sản xuất quy mô lớn
+ Cạnh tranh làm cho xí nghiệp quy mô vừa và nhỏ có nguy cơ phá sản , xí nghiệp quy mô
lớn tồn tại nhưng liên kết lại với nhau tạo thành các doanh nghiệp độc quyền lOMoAR cPSD| 47270246
+ Sự phát triển của hệ thống tín dụng trở thành đòn bẩy mạnh mẽ để tích tụ và tập trung
sản xuất , hình thành các công ty cổ phần tạo điều kiện cho các tổ chức độc quyền ra đời.