Khen thưởng nhân viên là gì - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

Khen thưởng nhân viên là gì?
Tùy theo kết quả năng suất, mức độ cống hiến, hoàn thành công việc của nhân viên mà
doanh nghiệp có thể khen thưởng, ghi nhận thành tích của họ bằng hiện vật, hiện kim
hoặc bất kỳ hình thức nào khác. Khen thưởng nhân viên là việc làm không thể thiếu trong
quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Mục đích của việc này chính là để
nâng cao tinh thần và tạo động lực cho nhân viên giúp họ cống hiến hết mình, đồng thời
thu hút và giữ chân nhân tài.
Tại sao nên khen thưởng nhân viên?
Một trong những lý do khiến nhân viên mất đi nhiệt huyết và quyết định rời bỏ
công ty là vì cảm thấy những đóng góp của họ không được ghi nhận. Mỗi nhân
viên khi làm việc, đều mong muốn có được sự công nhận từ đồng nghiệp cũng như
cấp trên. Một chương trình ghi nhận thành tích của nhân viên được thực hiện tốt có
khả năng tác động đến nhiều khía cạnh của doanh nghiệp bao gồm nhân lực, năng
suất, doanh thu và tinh thần. Ngược lại, khi doanh nghiệp không có các chính sách
khen thưởng nhân viên hoặc các chương trình đó không thiết thực, được triển khai
kém thì có thể làm giảm động lực và thậm chí đẩy nhân viên giỏi đến với những
nơi có chế độ tốt hơn.
 Đối với nhân viên: Các chính sách khen thưởng là nguồn năng lượng, là
động lực thúc đẩy họ làm việc và cống hiến cho tổ chức. Nhân viên cảm
thấy được trân trọng và gắn kết với tổ chức hơn khi những đóng góp của họ
được ghi nhận. Nghiên cứu cho thấy, con người tiết ra hóc-môn vui vẻ
oxytocin khi nhận được lời khen ngợi hoặc cảm ơn từ người khác và điều
này khiến họ cảm thấy phấn chấn và trở nên hợp tác hơn.
 Đối với doanh nghiệp: Việc khen thưởng nhân viên gián tiếp ảnh hưởng
đến công ty và cấp lãnh đạo theo chiều hướng có lợi. Doanh nghiệp đưa ra
những mức thưởng phạt công bằng giúp thúc đẩy nhân viên phát huy được
hết năng lực vốn có của họ. Theo một khảo sát của SHRM, phần lớn câu trả
lời đồng ý rằng việc ghi nhận thành tích giúp tạo nên môi trường làm việc
lành mạnh đồng thời cải thiện trải nghiệm nhân viên tại công ty. Môi trường
tốt và trải nghiệm tốt giúp tạo động lực làm việc cho nhân viên từ đó hiệu
quả lao động sẽ cao hơn, nhân viên cũng trở nên gắn bó với công ty hơn.
Đồng thời những phản hồi tích cực về chính sách đãi ngộ nhân viên sẽ giúp
nâng cao uy tín của doanh nghiệp trong mắt người lao động trong và ngoài
tổ chức. Hơn 68% người cho rằng các chương trình khen thưởng nhân viên
tác động tích cực đến tỷ lệ gắn kết nội bộ.
Các công ty áp dụng chương trình khen thưởng nhân viên như thế nào? Walt Disney
Disney là tập đoàn giải trí truyền thông đa phương tiện lớn nhất thế giới. Walt
Disney có hơn 180 chương trình khen thưởng nhân viên, được thực hiện dưới
nhiều hình thức khác nhau. Điển hình như tại công viên trò chơi Walt Disney
World, các nhân viên có đóng góp ý tưởng, phát minh trong việc xây dựng và phát
triển công viên sẽ được đề tên biểu dương tại các ô cửa sổ trên trục đường chính - Disney Main Street. Nike
Ngoài mức lương thưởng cạnh tranh, Nik
e - nhà cung cấp giày, quần áo và phụ
kiện thể thao lớn nhất trên thế giới ghi nhận và khen thưởng nhân viên bằng cách
chăm lo cho sức khỏe của họ. Nike tạo ra nhiều cơ hội để nhân viên và gia đình
của họ có thể luyện tập thể thao, tăng cường sức khỏe như tăng thêm ngày phép,
giảm giá các sản phẩm thể thao hay cung cấp các buổi luyện tập miễn phí. Nền
tảng NikeU được đưa vào sử dụng nhằm mục đích đào tạo và phát triển nhân viên,
bên cạnh đó nền tảng cũng được cấp quản lý sử dụng để đánh giá và ghi nhận sự
đóng góp từ đội ngũ của mình. Apple
Tại Apple, khen thưởng nhân viên được thực hiện bằng cách “ăn mừng”. Một
trong những sự kiện thường diễn ra tại khuôn viên Apple là “Beer Bashes”. Công
ty sẽ phục vụ bia và đồ ăn nhẹ miễn phí kèm theo đó là buổi hòa nhạc với các nghệ
sĩ nổi tiếng. Một cách khác để thể hiện sự đánh giá cao của Apple đối với một nhân
viên đó là tạo cơ hội phát triển sự nghiệp cho họ. Ngoài ra, các chính sách đãi ngộ,
phúc lợi cũng phần nào thể hiện sự quan tâm của Apple đối với nhân viên.
Beer Bashes là hình thức khen thưởng & tạo động lực nhân viên thường diễn ra tại
Apple (Nguồn ảnh: patentlyapple)
10 cách khen thưởng nhân viên & 5 sai lầm cần tránh
3 tiêu chí để đánh giá khen thưởng nhân viên
Tùy vào đặc thù, văn hóa mỗi công ty mà bạn có thể thiết lập tiêu chí đánh giá
khen thưởng nhân viên khác nhau. Có thể có rất nhiều tiêu chí để đánh giá khen
thưởng nhân viên. Tuy nhiên, bạn có thể căn cứ theo các tiêu chí cơ bản dưới đây
để định hình khung đánh giá khen thưởng nhân viên của công ty mình.
Tiêu chí 1: Tính kịp thời
Trước hết, khen thưởng cần phải có tính kịp thời. Nhân viên của bạn có thành tích
xuất sắc từ năm 2020 thì bạn không thể để qua đến gần cuối năm 2021 mới khen thưởng.
Việc khen thưởng nhân viên lý tưởng nên được thực hiện theo tiến độ công việc
nhân viên thực hiện, theo thời gian thực hiện. Theo đó, bạn và nhân viên cùng thiết
lập các mục tiêu trong ngắn hạn. Bạn sẽ giám sát việc triển khai công việc, kịp thời
đưa ra những phản hồi liên tục và khen thưởng, ghi nhận nhân viên theo tiến độ triển khai công việc.
Nhân viên thực sự cần sự ghi nhận, khen thưởng đúng thời điểm, theo tiến độ công
việc để gia tăng thêm động lực cải tiến hiệu quả, hiệu suất công việc. Nếu bạn để 1
năm sau mới khen thưởng, ghi nhận nhân viên thì họ vẫn có thể có niềm vui nhưng
tác dụng thúc đẩy công việc tại thời điểm cần thiết đã bị suy giảm hoặc thậm chí không còn nữa.
Tiêu chí 2: Tính chính xác
Việc khen thưởng phải đảm bảo tính chính xác. Điều đó có nghĩa là nhà quản lý
cần khen thưởng đúng người, đúng việc, đúng nguyên tắc, quy định của tổ chức.
Bạn không nên để nhân viên có những so sánh, thắc mắc hay mâu thuẫn nội bộ thì
khen thưởng thiếu chính xác, thiếu công bằng. Mục tiêu
Gợi ý cách thực hiện
Bạn muốn nhân viên cảm nhận được  Thư cảm ơn sự thân mật, gần gũi 
Mời nhân viên ăn trưa, đến nhà ăn cơm  Tặng voucher, quà tặng 
Tổ chức buổi lễ vinh danh nhân
viên xuất sắc, minh tinh của công ty
Bạn muốn nhân viên cảm nhận được  Trao thưởng công khai
cảm giác vinh danh, chiến thắng 
Viết câu chuyện thành công và
chia sẻ trên các kênh nội bộ của công ty
Bạn muốn nhân viên tiếp tục gia tăng 
Thưởng nóng giữa dự án
động lực làm việc trong giai đoạn tiếp 
Dành tặng nhân viên một ngày
nghỉ phép trước khi bắt đầu giai đoạn theo 2 của dự án
10 cách khen ngợi nhân viên cực hiệu quả
Theo Forbes, nhân viên được khen thưởng thường sẽ cải thiện được hiệu suất làm
việc cao hơn. Việc khen thưởng diễn ra càng thường xuyên sẽ càng giúp nhân viên
có những điều chỉnh, cải thiện kịp thời để phát triển công việc hơn nữa. Bạn có thể
tham khảo các cách khen thưởng nhân viên hiệu quả dưới đây.
Lời cảm ơn viết tay
Khi các hình thức kết nối online, email đã trở nên quá phổ biến thì một lá thư tay
cảm ơn có ý nghĩa thật đặc biệt. Một lá thư sẽ có giá trị biểu tượng, thể hiện rõ
ràng sự quan tâm, trân trọng bạn dành cho nhân viên của mình.
Nhân viên của bạn có thể sẽ chỉ đọc 1 – 2 lần thư cảm ơn qua email nhưng với một
lá thư tay từ người quản lý họ trân trọng, nhân viên thậm chí sẽ lưu lại như một kỷ
niệm đẹp tại nơi làm việc. Khi nghĩ, nhớ về nơi làm việc, một lá thư tay của quản
lý sẽ có vị trí đặc biệt, ghi dấu ấn đặc biệt với nhân viên.
Với hình thức cảm ơn qua thư tay, nhà quản lý nên lưu ý: 
Nên viết thư một cách gần gũi, thân tình, không quá xa cách 
Bạn có thể viết thư tay cảm ơn nhân viên và thậm chí là cả thư tay cảm ơn
vợ (chồng) nhân viên trong những dịp phù hợp 
Thư tay cảm ơn nên được gửi tới nhân viên kịp thời, ví dụ như sau khi nhân
viên vừa hoàn thành xong một dự án khó khăn.
Tuyên dương trước tập thể
Một trong những nguyên tắc khi khen thưởng người quản lý nên lưu ý: Khen nên
công khai còn chê nên riêng tư. Hoàn cảnh và cách khen ngợi nhân viên cũng sẽ
giúp hiệu quả thực hiện khen thưởng đạt được cao hơn.
Nhân viên rõ ràng sẽ có được cảm giác vinh danh, chiến thắng, cảm giác hạnh
phúc hơn nếu thành tích của họ được công khai khen ngợi trước tập thể. Trường
hợp việc công khai khen thưởng đó không gây ảnh hưởng tiêu cực gì thì bạn nên
ưu tiên tuyên dương nhân viên trước tập thể.
Mặt khác, khen thưởng công khai còn góp phần tạo nên phong trào thi đua, cạnh
tranh lành mạnh, hướng tới kết quả công việc cao hơn trong team. Nhân viên sẽ
nhìn nhận được vị trí của họ trong tập thể và nỗ lực cải thiện vai trò, kết quả công
việc của mình như kỳ vọng của tổ chức.
Để tổ chức buổi tuyên dương nhân viên trước tập thể, bạn có thể thực hiện theo các bước như sau: 
Bước 1: Trao đổi trước với nhân viên được khen thưởng về thời gian, cách
thức tổ chức tuyên dương trước tập thể để nhân viên nắm được các thông tin sơ bộ. 
Bước 2: Truyền thông nội bộ rõ ràng, thông tin buổi tuyên dương cụ thể về thời gian, địa điểm… 
Bước 3: MC chương trình có thể tuyên bố lý do, mời quản lý trực tiếp chia
sẻ về kết quả của nhân viên và tiến hành trao thưởng, vinh danh nhân viên. 
Bước 4: Bạn nên sắp xếp lưu lại một vài kiểu ảnh quản lý, lãnh đạo công ty
chụp cùng nhân viên; các thành viên phòng ban chụp cùng nhân viên… 
Bước 5: Buổi tuyên dương sau đó có thể kết hợp với liên hoan ngọt hoặc mặn tùy trường hợp. Quà tặng
Quà tặng sẽ thể hiện được sự quan tâm nhà quản lý dành cho nhân viên của mình.
Một món quà ý nghĩa, đúng lúc sẽ giúp nhân viên của bạn hài lòng, hạnh phúc và
thêm gắn bó với công việc, công ty hơn. Ví dụ:
Nhân viên của bạn là người yêu thích vận động, thích chạy bộ, bạn có thể tặng họ
BIB chạy ở một giải chạy hoặc một đôi giày chạy bộ vừa với cỡ chân của nhân
viên chẳng hạn. Giá trị của món quà không chỉ ở bản thân món quà mà còn giúp
nhân viên cảm nhận được sự quan tâm thực sự bạn dành cho họ.
Để tặng quà phù hợp với nhân viên, bạn nên lưu ý một số điểm như: 
Bạn hãy dành thời gian quan sát để biết nhân viên thực sự quan tâm, yêu
thích điều gì, món quà gì. 
Bạn có thể tham khảo ý kiến, gợi ý tặng quà từ những người xung quanh nhân viên. 
Bạn có thể xem nhân viên chia sẻ những gì trên trang mạng xã hội của họ.
Thông tin trên mạng xã hội phần nào sẽ thể hiện điều nhân viên quan tâm, yêu thích. Tiền thưởng
Tiền thưởng là một trong những hình thức khen thưởng khá phổ biến, dễ áp dụng
và phù hợp trong nhiều tình huống khác nhau. Bạn có thể thưởng tiền cho nhân
viên giữa giai đoạn triển khai công việc để giúp họ gia tăng động lực làm việc. Bạn
cũng có thể thưởng tiền khi nhân viên kết thúc nhiệm vụ như một lời cảm ơn
những nỗ lực vượt trội của nhân viên.
Trong trường hợp bạn cần khen thưởng cho cả một team thì hình thức tiền thưởng
cũng dễ áp dụng hơn. Lý do là vì trong team sẽ có những nhu cầu phần thưởng
khác nhau nhưng phần thưởng bằng tiền sẽ phù hợp với đa số các thành viên trong team.
Tùy vào văn hóa và đặc thù mỗi công ty, bạn có thể có cách thức trao tiền thưởng
khác nhau. Tuy nhiên, dù thực hiện trao thưởng theo cách nào thì bạn cũng nên lưu
ý trao tiền thưởng cho nhân viên một cách trân trọng, gần gũi. Yếu tố cốt lõi khi
trao tiền thưởng là cả người nhận và người trao thưởng phải cùng có được cảm giác vui mừng, hân hoan.
Cúp vinh danh nhân viên xuất sắc
Cúp vinh danh, kỷ niệm chương hay bằng khen là những hình thức khen thưởng
tương đối cổ điển nhưng không hề cũ. Hình thức khen thưởng này vẫn tạo được
nhiều giá trị tích cực trong quản lý, vận hành doanh nghiệp.
Với cúp vinh danh, nhà quản lý sẽ cụ thể hóa được sự ghi nhận công ty dành cho
nhân viên. Thay vì nói nhân viên làm việc tốt như thế nào thì bạn chỉ cần cụ thể
hóa và trao tặng nhân viên cúp xuất sắc hàng tháng hoặc cúp minh tinh của năm chẳng hạn.
Để triển khai cúp vinh danh, bạn có thể cân nhắc triển khai trao tặng nhân viên
xuất sắc hàng tháng. Sau đó, trên cơ sở danh sách 12 nhân viên xuất sắc, bạn sẽ lựa
chọn trao tặng 1 – 3 nhân viên nhận cúp minh tinh của năm. Minh tinh năm có thể
theo từng mảng công việc, ví dụ như: minh tinh công nghệ; minh tinh hỗ trợ; minh tinh kinh doanh…
Khi áp dụng hình thức trao cúp vinh danh nhân viên, bạn nên áp dụng đồng thời
hình thức trao quà tặng, thưởng nóng bằng tiền mặt cho nhân viên. Có sự kết hợp
như vậy thì việc trao cúp mới tránh trở thành khen thưởng hình thức, không thực
chất, khó tạo động lực công việc cho nhân viên. Cơ hội thăng tiến
Theo báo cáo của Gallup, chỉ có khoảng 40% nhân viên thế hệ Z được khảo sát
cảm thấy họ gắn kết với sứ mệnh chung của công ty. Điều đó có thể cũng lý giải
phần nào câu chuyện nhân viên trẻ hiện nay thường có xu hướng nhảy việc nhiều,
liên tục tìm kiếm những trải nghiệm công việc mới.
Trước thực tế đó, nhà quản lý có thể khen thưởng nhân viên bằng chính cơ hội
thăng tiến của họ trong tổ chức. Điều đó sẽ giúp nhân viên cảm nhận rõ hơn quá
trình phát triển của họ đồng hành cùng doanh nghiệp.
Mặt khác, việc khen thưởng, trao tặng cơ hội thăng tiến trong tổ chức cho nhân
viên làm việc tốt cũng giúp nhân viên hiểu rõ hơn nhiệm vụ, sứ mệnh, bức tranh
chung của công ty. Sẽ thật lý thú nếu bạn phát triển được một đội ngũ nhân sự
đồng hành cùng doanh nghiệp trong thời gian lâu dài. Muốn như vậy, bạn đừng nên
ngần ngại trao cơ hội thăng tiến cho những nhân viên làm việc hiệu quả.
Trao cơ hội cho nhân viên phát triển
Trong hoạt động của công ty, luôn có những dự án, nhiệm vụ thú vị, thu hút sự
quan tâm của nhân viên. Tuy nhiên, không phải ai cũng có cơ hội đảm nhiệm dự
án, nhiệm vụ đó. Việc khen thưởng một nhân viên bằng cách trao cho họ đảm
nhiệm dự án họ yêu thích, có thể giúp họ phát triển là điều nhà quản lý nên cân nhắc.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thể tìm hiểu về các khóa huấn luyện kỹ năng hữu
ích để dùng làm phần thưởng cho những nỗ lực vượt trội mà nhân viên của mình đã đạt được.
Trao cơ hội cho nhân viên phát triển cũng là trao cơ hội để nhân viên có trưởng
thành, ngày càng hoàn thiện các kỹ năng, kinh nghiệm, năng lực chuyên môn. Để
trao cơ hội đúng người, đúng lúc, bạn nên có buổi thảo luận với nhân viên để tìm
hiểu nguyện vọng, nhu cầu phát triển của họ.
Thời gian nghỉ phép
Nhân viên của bạn cũng cần có thời gian được nghỉ ngơi hoàn toàn để cân bằng
tâm trạng, thể chất. Với những nhân viên vừa trải qua một giai đoạn dự án căng
thẳng, OT liên tục, bạn có thể dành tặng họ một khoảng thời gian nghỉ phép phù
hợp để giúp họ tái tạo lại năng lượng cho công việc tiếp theo.
Khi nhân viên có thời gian nghỉ phép, họ sẽ cảm nhận được sự quan tâm từ phía
công ty. Công ty đang thực sự quan tâm đến cảm xúc, sức khỏe của họ thay vì liên
tục thúc ép nhân viên trong công việc. Mặt khác, khi nhân viên có thời gian nghỉ
ngơi đủ, họ mới có thể đạt được hiệu suất, hiệu quả công việc cao nhất.