Kịch bản thuyết trình môn triết học về nội dung cái chung cái riêng và cái đơn nhất. Mối quan hệ của chúng | Trường Đại học sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh
Cái riêng: Là phạm trù triết học dùng để chỉ một sự vật, một hiện tượng, một quá trình riêng lẻ nhất định. Nó tồn tại độc lập tương đối với những sự vật hiện tượng khác.Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Triết học Mác - Lenin (LLCT130105)
Trường: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Thông tin :
Môn:
Triết học Mác - Lenin (LLCT130105)
Trường:
Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Tác giả:
Tài liệu liên quan:
Preview text:
Kịch bản thuyết trình 1. Các khái niệm
Cái riêng: Là phạm trù triết học dùng để chỉ một sự vật, một
hiện tượng, một quá trình riêng lẻ nhất định. Nó tồn tại độc lập
tương đối với những sự vật hiện tượng khác.
+Bản thân mỗi người là một cái riêng, cái bàn học, cái ghế là
cái riêng, hay HCMUTE cũng là cái riêng.
Cái chung : là phạm trù dùng để chỉ những mặt, những thuộc
tính chung không những có ở một sự vật hiện tượng nhất định
mà còn lặp lại trong nhiều sự vật hiện tượng hay quá trình riêng lẻ khác.
+Con người ai cũng là một cá thể sống, con chó con mèo đều là
một cá thể sống, đều được sinh ra, lớn lên và cuối cùng là chết
đi; đều phải ăn để sống, phải trao đổi chất với con môi trường.
Hay cái bàn này cái ghế muốn đứng vững ít nhất phải có 3 chân đế đứng.
Cái đơn nhất: là phạm trù dùng để chỉ những nét, những mặt,
những thuộc tính chỉ có ở một sự vật, một kết cấu vật chất mà
không lặp lại ở sự vật, hiện tượng, kết cấu vật chất khác. =>
Nếu nó lặp lại thì nó không còn là cái đơn nhất mà lại là cái
chung, cái đã phổ biến
+ Mỗi con người có nhiều cái đơn nhất: bất kì ai cũng có gen di
truyền, cũng có dâu vân tay, vân lưỡi nhưng đâu ai giồng ai một
cách hoàn toàn (ngay anh em sinh đôi cùng trứng cũng không
giống nhau về dấu vân tay hay mống mắt, thậm chí khi còn
không giống nhau hoàn toàn về bộ gen).
2. Mối quan hệ biện chứng giữa cái chung, cái riêng, cái đơn nhất.
- Đặt vấn đề cái chung cái riêng cái nào lớn hơn?
* Thức nhất: Cái chung chỉ tồn tại trong cái riêng, là một phần
của cái riêng thông qua cái riêng mà biểu hiện sự tồn tại của
mình. Không có cái chung thuần túy tồn tại bên ngoài cái riêng.
+ Các quy luật sinh học: phải thông qua các loài động vật cụ
thể như con chó, con mèo, hay con người đều phải trải qua giai
đoạn sinh lão bệnh tử, đều thực hiện các hoạt động sống.
+Hay cái chung của các hình tứ giác : phải qua hình bình
hành,hình vuông, hình thoi thì ta mới biết được những hình này
đề có cạnh đối song song và bằng nhau
+ Ví dụ cây cao su, cây cà phê, cây tiêu. Nếu chỉ nói cây không
thì làm sao có thể biết nó là gì, là một sinh vật sống hay đơn
giản chỉ là một cái “cây” có thề bằng gỗ cũng có thể không
*Thứ hai: Cái riêng chỉ tồn tại trong mối quan hệ với cái chung,
không có cái riêng nào tồn tại độc lập tách rời tuyệt đối với cái chung
+Mỗi con người trong chúng ta đều là một cái riêng thế nhưng
bất cứ ai trong chúng ta đều có mối quan hệ với cái chung, đều
có cấu tạo cơ thể giống nhau, đều phải thực hiện các hoạt động
sống,… bởi thế làm sao một cá nhân có thể tách khỏi cái chung
trong khi nó gắn bó chặt chẽ với nhau.
*Thứ ba: Cái riêng là cái toàn bộ phong phú hơn cái chung, cái
chung là cái bộ phận nhưng sâu sắc hơn cái riêng
- 1 cái riêng = nhiều cái chung + nhiều cái đơn nhất
- Cái riêng phong phú hơn vì bên cạch những mặt, những điểm
nhập vào cái chung thì cái riêng còn có có cái đơn nhất
- Cái chung sâu sắc hơn cái riêng vì cái chung phản ánh những
mặt, những mối liên hệ ổn định, tất nhiên lặp lại ở nhiều sự vật cùng loại.
*Thứ tư: Cái chung và cái riêng có thể chuyển hóa cho nhau
trong những điều kiện nhất định
- Cái riêng và cái chung không thể chuyển hóa cho nhau bởi cái
riêng là cái toàn bộ còn cái chung là cái bộ phận. Chỉ có cái
chung và cái đơn nhất mới có thể chuyển hóa cho nhau bởi nó
là cái cùng loại, đều là cái bộ phận
- Sự chuyển hóa từ cái đơn nhất thành cái chung biểu hiện của
quá trình cái mới ra đời thay thế cái cũ.
- Sự chuyển hóa từ cái chung thành cái đơn nhất biểu hiện của
quá trình cái cũ, cái lỗi thời bị phủ định.
+ Ở một loài sinh vật nào đó, xuất hiện đột biến gen làm cơ thể
biến đổi không giống với bất kì cá thể đồng loại nào, cái đặc
điểm cơ thể bị biến đổi đó chính là cái đơn nhất. Tuy nhiên
chính cái đặc điểm đơn nhất này lại phù với điều kiện ngoại
cảnh môi trường. Sau một thời gian dài, sự biến dị này diễn ra ở
các cá thể khác, những đặc điểm cũ dần biến mất. Ở đây
những đặc điểm chung ban đầu đã chuyển thành cái đơn nhất,
chỉ xuất hiện ở một cá thể ngẫu nhiên nào đó. Điều kiện ở đây
là sự thay đổi của điều kiện ngoại cảnh của môi trường.
+Mọi cái mới xuất hiện lần đầu tiên đều là cái đơn nhất thế
nhưng không phải cái đơn nhất nào cũng mang tính tích cực. Tệ
nạn xã hội ban đầu có cũng là cái đơn nhất thế nhưng nó lại là
cái tiêu cực, nền móng công nghiệp hóa, hiện đại hóa xuất hiện là cái tích cực
3. Ý nghĩa phương pháp luận
*Phải tìm ra cái chung, sử dụng cái chung để cải tạo cái riêng
- Cái chung là cái đã ổn định, là cái đã phổ biến phù hợp với
điều kiện ở hiện tại cần tìm ra những nét, những thuộc tính này
để áp dụng mà tạo ra cái riêng, cải tạo cái riêng
+Ví dụ trong lớp này bạn nào cũng giỏi triết thế nhưng mình thì
không, điều chắc chắn rằng mình sẽ đi hỏi nhiều bạn từ đó đưa
ra điểm chung của phương thức học tập, từ đó mình cản tiến cho phù hợp với mình.
*Khi áp dụng cái chung vào các trường hợp riêng biệt cần chú ý
tới tính cá biệt của cái riêng
+Ví dụ toán, chỉ bấy nhiêu công thức nhma đâu thể áp dụng
nguyên si một thuật toán giải bài với mọi bài toán, cũng là áp
dụng ct là ra nhưng mà phải áp dụng như thế nào chớ hong là ra nước mắt á
*Trong hoạt động thực tiễn cần tạo điều kiện thuận lợi để cái
đơn nhất có lợi chuyển hóa thành cái chung và ngược lại
- Như đã nói ở trên thì mọi cái mới khi sinh ra đều là cái mới,
không phải cái gì cũng sẽ phù hợp với mọi điều kiện
+Mô hình nông nghiệp hiện đại xuất hiện, góp phần giảm nhân
công, tăng năng suất. Với tác động to lớn ấy, nhà nước đã đưa
ra những chính sách khuyến khích để nhân rộng. Nhà nước
tăng cường tuyên truyền về việc chuyển đổi làm phương thức
canh tác cũ dần bị thu lãng quên.
*Tránh tuyệt đối hóa cái chung và cái riêng.
-Nếu tuyệt đối hóa cái riêng sẽ rơi vào cục bộ địa phương, bảo
thủ: Làm việc trong một tập thể nhưng đề cao cái tôi, không
chịu tiếp nhận ý kiến của cả nhóm, khăn khăn với quan điểm của mình
-Nếu tuyệt đối hóa cái chung sẽ rơi vào giáo điều, máy móc:
cũng là về bản thân mỗi người, nếu cứ sống mà phải nhìn mọi
người xung quanh sống như thế nào để chạy theo thì rất vô vị, tẻ nhạt