Lí thuyết - Qui luật cầu và thị trường cạnh tranh môn Kinh tế vi mô | Đại học Đồng Tháp

LÍ THUYẾT KINH TẾ VI MÔ
Qui luật cầu (Q = aP + b (với a < 0) )
Với điều kiện các yếu tố khác không đổi, người tiêu thụ thông thường sẽ mua số
lượng hàng hóa nhiều hơn khi mức giá giảm xuống và họ chỉ mua ít đơn vị hoặc
không mua nếu mức giá tăng lên.Lương cầu của hầu hết các hàng hóa và dịch vụ
có mối liên hệ ngược chiều với giá cả, mối liên hệ này chính là qui luật cầu. Qui
luật cầu có thể tóm tắt như sau: P => Qn P => Qn
( Cầu tả số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người mua sẵn sàng mua và có khả
năng mua ở mức giá khác nhau trong 1 thời gian nhất định với điều kiện và yêu tố không thay đổi).
3. Các yếu tố làm dịch chuyển đường cầu
Một số yếu tố có thể tạo nên sự thay đổi cầu hay sự dịch chuyển đường cầu là các thay đổi trong:
(1) Thu nhập của người tiêu dùng
(2) Sở thích và thị hiếu của người tiêu dùng
(3)Giá cả của các hàng hóa liên quan
(4) Qui mô tiêu thụ của thị trường
(5) Sự dự đoán của người tiêu dùng về giá cả, thu nhập vàchính sách của
chính phủ trong tương lai.
4. Qui luật hữu dụng biên giảm dần
Khi sử dụng ngày càng nhiều sản phẩm X, trong khi số lượng các sản phẩm khác
được giữ nguyên trong mỗi đơn vị thời gian, thì hữu dụng biên của sản phẩm X sẽ giảm dần.
Yếu tố ảnh hưởng đến nguồn cầu : giá cả,thu nhập,giá hàng hóa thay thế và hàng
hóa bổ sung số lượng .Thị hiếu của người tiêu dùng , kỳ vọng của người tiêu dùng
THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN TOÀN
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN
(-) Đặc điểm của thị trường cạnh tranh hoàn toàn
Thị trường cạnh tranh hoàn toàn phải hội đủ những điều kiện sau đây:
Thứ nhất, số lượng người tham gia thị trường phải tương đối lớn, nghĩa là số lượng
người tham gia thị trường phải đạt tới mức sao cho lượng hàng hóa mà từng xí nghiệp
cung ứng là rất nhỏ so với lượng được cung ứng trên thị trường, do đó họ không thể
ảnh hưởng đến giá thị trường, họ chỉ là những “người nhận giả”. Xí nghiệp chỉ có
thể kiểm soát sản lượng sản phẩm sản xuất ra và sự phối hợp các yếu tố sản xuất,
không thể kiểm soát giá sản phẩm trên thị trường.
Thứ hại, xí nghiệp có thể tham gia và rút khỏi thị trường một cách dễ dàng, nghĩa là
các xí nghiệp và các yếu tố sản xuất có thể di chuyển tự do từ ngành sản xuất này
sang ngành sản xuất khác, để tìm kiếm con đường nào có lợi nhất. Đây không phải
là điều kiện thực hiện dễ dàng, vì bị hạn chế bởi nhiều rào cản về mặt luật pháp, tài
chính, tiền vốn, tính chất kỹ thuật đặc thù của máy móc thiết bị.
Thứ ba, sản phẩm của các xí nghiệp phải đồng nhất với nhau, nghĩa là hàng hóa sản
xuất ra phải hoàn toàn giống nhau về mọi mặt như về chất lượng, hình thức bên
ngoài. Hay nói cách khác là sản phẩm của các xí nghiệp hoàn toàn có thể thay thế cho nhau.
Thứ tư, người mua và người bán phải nắm được thông tin thực tế về giá cả của các
sản phẩm trên thị trường.
Thị trường cạnh tranh hoàn toàn
2. Đặc điểm của xí nghiệp cạnh tranh hoàn toàn
Từ những đặc điểm của thị trường cạnh tranh hoàn toàn dẫn đến những đặc điểm của
xí nghiệp cạnh tranh hoàn toàn: Đường cầu của sản phẩm đứng trước xí nghiệp (d)
trong thị trường cạnh tranh hoàn toàn là một đường thẳng nằm ngang mức giá P của
thị trường, hay nói cách khác nó là một đường cầu hoàn toàn co giãn theo giá
Tổng doanh thu (TR) của xí nghiệp là toàn bộ số tiền mà xí nghiệp nhận được, khi
tiêu thụ một số lượng sản phẩm nhất định. Trong thị trường cạnh tranh hoàn toàn, vì
số lượng bán của mỗi xí nghiệp chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng số lượng bán trên
thị trường, do đó việc xí nghiệp quyết định sản xuất bao nhiêu sẽ không tác động
đến giá thị trường của sản phẩm. Xí nghiệp có thể bán những mức sản lượng khác
nhau với cùng một mức giá, do tổng doanh thu là một đường thẳng.
Phân tích bằng đại số:
Nếu gọi π là tổng lợi nhuận của xí nghiệp π(Q)= TR (Q)- TC (Q)
khi π(Q) → max, có nghĩa : π (Q)’= 0
hay: (TR - TC)'= 0 ⇒ TR'-TC' = 0 ⇒ MR - MC = 0 => MR = MC
THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN HOÀN TOÀN
Ví dụ: Hàm cầu thị trường của sản phẩm X: P = (-1/4)Q + 280 và chỉ có công ty A
độc quyền sản xuất sản phẩm này với hàm tổng chi: TC = (1/6)Q + 30Q + 15.000.
Với đơn vị tính của giá là ngàn đồng/sản phẩm, chi phí là ngàn đồng và sản lượng
là sản phẩm. Để tối đa hóa lợi nhuận, công ty A sẽ sản xuất sản lượng thỏa mãn điều kiện: Với MC = MR MC = dTC/dQ= (1/3)Q + 30 MR = (-1/2)Q+280" 2/6Q+30=-1/2Q+280 Q = 300 P= -1/4 x 300 +280=205 πmax = TR-TC= 22.000
Như vậy, để đạt lợi nhuận tối đa, xí nghiệp độc quyền sẽ sản xuất
300) sản phẩm và giá bán mỗi đơn vị sản phẩm là 205 ngàn đồng TR= 300 x 205 = 61.500 TC=