Lý luận nhân thức | Bản thuyết trình môn triết học mác - lênin

lOMoAR cPSD| 44985297
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
BẢN THUYẾT TRÌNH MÔN TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN
LÝ LUẬN NHẬN THỨC
Giáo viên hướng dẫn: ThS. NGUYỄN THỊ MAI LAN
Nhóm sinh viên thực hiện: Nhóm 4 – LLNL1105(122)_26 lOMoAR cPSD| 44985297 Danh sách thành viên nhóm STT Họ và tên Mã sinh viên
1 Nguyễn Sỹ Đức 11221387 2 Nguyễn Sỹ Chung 11221124
3 Hồ Thị Diễm Quỳnh 11225522 4 Hoàng Thị Khánh Linh 11223440 5 Trần Diệu Linh 11223766 6 Nhữ Cẩm Tú 11226673 7 Đinh Ánh Tuyết 11226792 8 Hà Thị Thu Hiền 11222202 9 Lê Phương Thảo 11225882 lOMoAR cPSD| 44985297
PHẦN ĐẦU CHƯƠNG TRÌNH: GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH- TRÒ CHƠI KHỞI ĐỘNG
Xin chào quý khán giả đang có mặt trong Hội trường D205, khi
mà không khí Tết đang rộn ràng khắp nẻo Thủ đô, chương trình
Triết học của chúng ta lại được diễn ra
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng làm nóng hội trường với một trò
chơi mang tên “Đố chữ nhỏ, ring quà to”
Ban tổ chức xin phép chia các bạn khán giả thành 5 đội chơi: 12- 3-4-5
Luật chơi : Khi nhận được tín hiệu từ mc, mỗi đội chơi hãy
nhanh chóng giơ tay giành quyền trả lời các ô chữ. Nếu trả lời
đúng, đội bạn sẽ nhận được 10 điểm và kể từ ô chữ thứ 5 các
đội chơi có thể nhanh chóng giơ tay giành quyền trả lời ô chữ
chính, nếu trả lời đúng ô chữ chính đội bạn sẽ nhận ngay 20
điểm từ btc.Đội chiến thắng trò chơi này là đội chơi giành được
số điểm cao nhất và sẽnhận được một phần “Siêu quà”
Các bạn đã hiểu rõ luật chơi chưa nhỉ?
Và xin mời tổ hỗ trợ trò chơi trở lại hội trường
Mọi người đã sẵn sàng chưa nhỉ ? Hãy cho chúng tôi thấy sự
quyết tâm giành giải của các bạn nào :”Are you ready?”
Chúng ta sẽ đến với câu hỏi đầu tiên, ai sẽ là người chơi may mắn nào 1…2…3
“nhận thức” chính là ô chữ cần tìm và chủ đề của chương trình
“Triết học…” số này của chúng ta chính là lý luận nhận thức
PHẦN NỘI DUNG TỌA ĐÀM:
Nội dung toạ đàm bao gồm : 1. Lý luận nhận thức
2. Các nguyên tắc của lý luận nhận thức
3. Nguồn gốc, bản chất
4. Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức
5. Các giai đoạn cơ bản của nhận thức 6. Chân lý Khái niệm : lOMoAR cPSD| 44985297
Lý lu n nh n th c:ậ ậ ứ là m t b ph n c a triếết h c, nghiến c u ộ ộ ậ ủ ọ
ứ b n ả chấết c a nh n th c; ủ ậ ứ gi i quyếết mốếi quan h ả ệ c a tri th
c, c a t duy ủ ứ ủ ư con người đốếi v i hi n th c xung quanh.ớ ệ ự
Trong lịch sử có rất nhiều quan niệm khác nhau về “Lý luận nhận thức”
1, Quan điểm của chủ nghĩa duy tâm
-CNDT chủ quan: Phủ nhận khả năng nhận thức thế giới của con
người; nhận thức là sự phản ánh trạng thái chủ quan của con người. -
CNDT khách quan: Không phủ nhận khả năng nhận thức của
con người nhưng giải thích một cách duy tâm, thần bí.
VD: cha mẹ sinh con trời sinh tính, sống chết có số phú quý do trời
2, Quan đi m c a ch nghĩa hoài nghiể ủ ủ
-Nghi ngờ khả năng nhận thức của con người, tuy có những quan điểm
hoài nghi nhưng có yếu tố tích cực đối với nhận thức khoa học.
3, Quan đi m c a thuyếết khống th biếếtể ủ ể -
Con người không thể nhận thức được bản chất thế giới ( Con
người không thể biết được sự tồn tại của bất cứ điều gì nằm ngoài kinh nghiệm của mình).
VD: ví dụ: “Ở thời điểm hiện tại, tôi bất khả tri về việc quái vật
hồ Loch Ness có thật không
4, Quan điểm của chủ nghĩa duy vật trước Mác
(Không biết các bạn đã nhìn thấy một cỗ máy photo bao giờ chưa?) -
Nhận thức là sự phản ánh trực quan, đơn giản, là bản sao chép nguyên
xi trạng thái bất động của sự vật ( mang tính siêu hình, máy móc
không có quá trình vận động , biến đổi ) VD: giống một máy photocopy.
Tuy nhiên các quan điểm trên còn chưa hoàn thiện, thậm chí là
sai lầm. Và phải đến khi quan điểm về “Lý luận nhận thức” của
Chủ nghĩa duy vật biện chứng ra đời mới có thể làm thay đổi
những quan niệm cũ lệch lạc ấy
Sau phần mở đầu các bạn đã thấy nóng hơn chưa ạ,còn Ánh
Tuyết thì đang cảm thấy ấm áp hơn bao giờ hết nhưng để làm
rực cháy hơn cho chương trình của chúng ta ngày hôm nay thì lOMoAR cPSD| 44985297
mời quý khán giả hãy theo chân Ánh Tuyết theo dõi đoạn phim sau (Video intro)
Để hiểu rõ hơn về quan điểm của Chủ nghĩa duy vật biện
chứng, hôm nay chúng ta thật vinh khi được đón tiếp những vị
shark triết học đặc biệt : Shark Linh Hoàng, Shark Quỳnh,
Shark Đức, Shark Linh Trần . Đặc biệt là sự có mặt của siêu shark “Nguyễn Mai Lan”
Xin nhiệt liệt chào đón các shark MC : Xin cảm ơn các shark
Thưa các shark, có rất nhiều quan điểm khác nhau về lý
luận nhận thức. Vậy các shark nghĩ sao về vấn đề này ạ?
Đầu tiên, xin mời ý kiến của shark Linh Trần
Shark Linh Trần: Trước khi có quan điểm của Mác Leenin thì đã
có rất nhiều quan điểm khác nhau
về lý luận nhận thức, tuy nhiên dù là quan điểm của
CNDT hay CNDV trước Mác thì
vẫn còn tồn tại rất nhiều vấn đề, thậm chí là sai lầm
(Còn Bạn Quỳnh nghĩ sao)
Shark Quỳnh : Đúng là như vậy, theo quan niệm của CNDVBC
thì lý luận nhận thức được hiểu một
cách đơn giản là m t b ph n c a triếết h c, nghiến c u ộ ộ ậ ủ ọ
ứ b n chấết c a nh n th c; gi iả ủ ậ ứ ả
quyếết mốếi quan h c a tri th c, c a t duy con ngệ ủ ứ ủ ư
ười đốếi v i hi n th c xung quanh.ớ ệ ự MC : xin c m n 2 sharkả ơ
V y làm cách nào chúng ta có th kh ng đ nh quan đi m c a ậ ể ẳ ị ể ủ
CNDVBC vếề lý lu n nh nậ ậ
th c là đúng đắến ?ứ ạ
(Toi muốến lắếng nghe ý kiếến c a ch Linh Hoàng ủ ị ạ) lOMoAR cPSD| 44985297
Shark Linh Hoàng : chúng tôi dựa trên nguyên tắc của lý luận
nhận thức duy vật biện chứng
• Thừa nhận thế giới vật chất tồn tại khách quan bên ngoài
và độc lập với ý thức con người:
• là nguyên tắc nền tảng của lý luận nhận thức duy vật biện chứng.
• ý thức là phản ảnh của tồn tại, nhiều lắm cũng chỉ là một phản ánh gần đúng.
• Công nhận cảm giác, tri giác, ý thức nói chung là hình ảnh
chủ quan của thế giới khách quan:
• cảm giác là của chúng ta (và mọi tri thức) đều là sự phản
ánh, hình ảnh chủ quan của hiện thực khách quan
• nhưng không phải sự phản ánh thụ động, cứng đờ của hiện thực khách quan.
• Lấy thực tiễn làm tiêu chuẩn kiểm tra hình ảnh đúng, hình
ảnh sai của cảm giác, ý thức nói chung: là tiêu chuẩn để kiểm tra chân lý.
Mc : Dạ vâng ạ. Dựa trên những nguyên tắc đó thì Ánh Tuyết
tin rằng quan điểm về lý luận nhận thức của chủ nghĩa duy vật
biện chứng là vô cùng đúng đắn
Bạn nghĩ bạn có khả năng nhận thức về thế giới không?
Vậy thì không biết các shark có thể cho các bạn biết nguồn gốc
của nhận thức không ạ ? (Xin mời shark Quỳnh giải đáp giúp tôi) Shark Quỳnh:
Triết học mác lênin khẳng định : con người có khả năng nhận thức thế giới.
Thế giới vật chất tồn tại khách quan là nguồn gốc duy nhất và
cuối cùng của nhận thức.
Mc : Vậy thì shark Linh Trần nghĩ sao về vấn đề này ạ?
Shark Linh Trần : Giải thích cho nguồn gốc: triết học Mác-Lênin
thừa nhận sự tồn tại khách quan của thế giới và cho rằng thế
giới khách quan là đối tượng của nhận thức. lOMoAR cPSD| 44985297
Lê nin chỉ rõ: chỉ có những thứ mà con người chưa biết chứ
không có cái gì không thể biết.
Ví dụ như Ở thời điểm chưa có khoa học công nghệ con người
không thể biết ngoài vũ trụ có gì , nhưng từ khi kính viễn vọng
và vệ tinh xuất hiện con người đã rõ hơn về không gian vũ trụ
Mc : Còn bản chất của nhận thức được hiểu như thế nào ạ ?
Em muốn lắng nghe chia sẻ của shark Đức ạ Shark Đức :
• Nhận thức là sự phản ánh hiện thực khách quan vào
trong bộ óc con người, là hoạt động tìm hiểu khách thể của chủ thể.
->>Thế giới vật chất tồn tại khách quan và độc lập đối với ý
thức của con người tuy nhiên không có cái gì là không thể nhận
thức đc mà có cái con người chưa nhận thức được mà thôi. =>
VD: dựa vào việc lặp lại hằng ngày của mặt trời chúng ta biết
rằng mặt trời mọc ở đằng đông và lặn ở đằng tây
• Nhận thức là quá trình biện chứng có vận động và phát
triển, đi từ chưa biết đến biết, từ biết ít đến biết nhiều, từ
chưa đầy đủ đến đầy đủ hơn
• VD: Quá trình học tập của sinh viên năm nhất với môn
Triết. Khi mới trở thành sinh viên đại học, sv năm nhất biết
đến môn triết từ các anh chị khóa trên hoặc nghe mọi
người nói, chỉ là biết đến chứ chưa biết được môn triết là
gì. Sau một thời gian học, sinh viên năm nhất có thể dần
hình dung ra được môn triết như thế nào, gồm những gì,
đó là qtr nhận thức có vận động và phát triển, từ chưa biết
đến biết ít, và sau này sẽ biết nhiều hơn.
• Nhận thức là quá trình tác động biện chứng giữa chủ thể
và khách thể thông qua hoạt động thực tiễn của con
người. coi hoạt động thực tiễn là cơ sở chủ yếu và trực
tiếp nhất của nhận thức, là động lực, mục đích của nhận
thức và tiêu chuẩn để kiểm tra chân lý
=> VD1: Vào thời điểm KHCN chưa phát triển con người cho
rằng mặt trời quay quanh trái đất. Đến nay suy nghĩ này đã lOMoAR cPSD| 44985297
được thay thế rằng trái đất và các hành tinh quanh quanh mặt trời
Mc : Xin cảm ơn shark. Vậy thì qua đó chúng ta có thể kết luận
rằng “Nhận thức là quá trình phản ánh hiện thực khách quan
một cách tích cực, chủ động, sáng tạo bởi con người trên cơ
sở thực tiễn mang tính lịch sử cụ thể.”
Shark Quỳnh: Đúng là như vậy. Thực tiễn có vai trò vô cùng
quan trọng đối với nhận thức và trước khi có triết học mác ra
đời thì trong lịch sử cũng đã có rất nhiều quan điểm về thực tiễn
+ Triết học duy tâm: hoạt động thực tiễn là hoạt động nhận
thức, ý thức, tính thần.
+ Triết học tôn giáo: hoạt động thực tiễn là hoạt động sáng tạo
ra vũ trụ của thượng đế
+ Triết học DV trước Mác: hoạt động thực tiễn là hoạt động vật chất của con
người, nhưng chưa thấy được vai trò của nó đối với nhận thức của con người.
Mc : Vậy thì những quan điểm trên có được giữ đến bây giờ không ạ?
Shark Linh Trần : Những quan điểm đó không còn đúng với triết
học mac-lenin bởi Thực tiễn phải là toàn bộ những hoạt động
vật chất - cảm tính, có tính lịch sử - xã hội của con người nhằm
cải tạo tự nhiên và xã hội phục vụ nhân loại tiến bộ.
Quan điểm của tôi là như vậy, còn các shark có ý kiến gì khác không ạ
Shark Quỳnh : Đúng như shark nói, ta có thể minh hoạ bằng
Hoạt động gặt lúa của nông dân sử dụng liềm, máy gặt tác
động vào cây lúa để thu hoạch thóc lấy gạo để ăn
Mc : xin cảm ơn shark và theo em được biết thì hoạt động thực
tiễn bao gồm 3 đặc trưng đó là :
Thực tiễn là hoạt động vật chất - cảm tính của con người.
• Thực tiễn là hoạt động mang tính lịch sử - xã hội của con người.
• Thực tiễn là hoạt động có mục đích nhằm cải tạo tự nhiên và
xã hội phục vụ con người. lOMoAR cPSD| 44985297
Shark Linh Hoàng : Đúng như MC Ánh Tuyết nói, và hoạt động
thực tiễn còn có những hình thức cơ bản bao gồm + Hoạt động sản xuất vật chất:
• Là hình thức hoạt động cơ bản nhất, đầu tiên hay còn gọi là
nguyên thuỷ của thực tiễn.
• Là hoạt động mà trong đó con người phải sử dụng công cụ
lao động vào giới tự nhiên để tạo ra của cải, vật chất, các
điều kiện cần thiết nhằm duy trì sự tồn tại và phát triển của
con người và xã hội loài người.
Vd: trồng lúa, trồng khoai, dệt vải, sản xuát giày dép, ô tô, xe máy.(
+ Hoạt động chính trị- xã hội:
• Là hoạt động các tổ chức, cộng đồng những người khác
nhautrong xã hội nhằm cải biến những mối quan hệ chính trị -
xã hội để thức đẩy xã hội phát triển.
• Các hoạt động này nhằm biến đổi các quan hệ, chế độ xã hội.
Vd: Đi bỏ phiếu bầu cử đại hội, đại biểu quốc hội tiếp xúc cử tri,
Thanh niên tham gia tình nguyện giúp đồng bào vùng sâu vùng xa…
+ Hoạt động thực nghiệm khoa học
Là hoạt động tiến hành trong phòng thí nghiệm để sáng tạo
sáng chế ra cái mới áp dụng vào thực tiễn từ đó hình thành ra chân lý
Vd: Để bảo vệ môi trường con người đã phát minh ý tưởng
dùng năng lượng mặt trời.
Tóm lại, Mỗi hoạt động có vai trò khác nhau, trong đó sxvc là quan trọng nhất
Mc :Dạ vâng, xin cảm ơn những kiến thức vô cùng bổ ích của
chị. C.Mác từng có câu “ Vấn đề tìm hiểu xem tư duy của con
người có thể đạt tới tính chân lý khách quan không, hoàn toàn
không phải một vấn đề lý luận mà là một vấn đề thực tiễn’. Các
bạn khán giả có hiểu về câu nói này không ạ?
Vậy thì tôi xin mời shark Linh Trần có thể giải đáp giúp không ạ?
Shark Linh Trần : câu nói này muốn nói đến vai trò của thực
tiễn đối với nhận thức lOMoAR cPSD| 44985297
Thực tiễn là cơ sở, động lực và mục đích của nhận thức (con
người sinh ra trong thế giới vật chất mà con người luôn có nhu
cầu khám phá thế giới này) •
Thực tiễn cung cấp những tài liệu, vật liệu cho nhận thức củacon người •
Thực tiễn luôn đề ra nhu cầu, nhiệm vụ và phương hướng
phát triển của nhận thức, rèn luyện của các giác quan của con
người ngày càng tinh tế hơn, hoàn thiện hơn.
VD: Dịch covid diễn ra lây lan trên toàn cầu ảnh hưởn đến đời
sống, kinh tế, chính trị, thì các nhà khoa học nghiên cứu ra
vacxin ngăn chặn dịch bệnh covid.
⇨ Thực tiễn đề ra những nhu cầu, nhiệm vụ phương hướng
mới đòi hỏi con người nhận thức về nó. thực tiễn là cơ sở,
động lực của nhận thức
(Ý kiến của tôi là như thế, khômg biết bạn Quỳnh có ý kiến gì khác không?)
Shark :Theotôi, ngoài ra, Thực tiễn là mục đích của nhận thức:
+ Nhận thức con người nhằm phục vụ thực tiễn, dẫn dắt chỉ đạo thực tiễn.
+ Tri thức chỉ có ý nghĩa khi nó đc áp dụng vào thực tiễn để phục vụ con người.
VD: khi trời trời nóng bức con người cần giảm nhiệt độ xung
quanh mình, áp dụng những kiến thức khoa học đó con người
sản xuất ra máy điều hòa nhiệt độ
Shark : Thực tiễn là tiêu chuẩn kiếm tra chân lý:
(Chân lý là gì: tri thức phù hợp với hiện thực khách quan có
nghĩa là sự nhận thức đúng của con người về thế giới của con
người về thế giới khách quan).
+ Trí thức là kết quả của nhận thức, tri thức đó có thể phản ánh
đúng/ Không đúng hiện thực nên phải kiểm tra trong thực tiễn.
+ Thực tiễn có nhiều hình thức nên kiểm tra chân lý có thể
bằng thực nghiệm khoa học hoặc vận động lý luận chính trị vào
quá trình cải biến xã hội.
+ Cần phải quán triệt quan điểm tt trong nhận thức và hoạt
động để khắc phục bệnh giáo điều.
+ Chỉ có qua thực nghiệm mới có thể ác tính đúng đắn của tri thức. lOMoAR cPSD| 44985297
VD: Những nhà khoa học phát minh ra vắc xin covid 19 nhưng
để biết có hiệu quả hay ko phải kiểm nghiệm bằng thực tiễn
trên những người nhiễm covid
Mc : Xin cảm ơn ý kiến của các shark, đúng là thực tiễn có vai
trò vô cùng quan trọng với nhận thực, vậy thì các giai đoạn cơ
bản của quá trình nhận thức bao gồm những phần nào, shark
Đức giúp tôi giải thích cho mng với ạ?
Shark Đức: Khái quát: từ trực quan sinh động đến tư duy trừu
tượng và tư duy trừu tượng đến thực tiễn là con đường biện
chứng của sự nhận thức chân lý. Ví dụ :
Đứa bé khi mới sinh ra đời thì lúc đầu chỉ mới có sự nhận thức
từ sự tiếp xúc giữa các giác quan với thế giới khách quan: mùi
hương, màu sắc ,... cảm nhận được hình ảnh bên ngoài sự vật,
rồi sau đó có tư duy tri thức, lớn dần lên thì họ lại có sự nhận
thức vào bản chất bên trong, phổ biến, tất yếu của sự vật
Thực Tiễn là nơi nhận thức bắt đầu và cũng là nơi nhận thức kết thúc
Mc : Các shark có ý kiến gì khác không
Shark Linh Hoàng :Đức nói hoàn toàn đúng và Hai giai đoạn tất yếu của nhận thức:
1. Nhận thức cảm tính ( trực quan sinh động )
là giai đoạn đầu tiên của quá trinh nhận thức gắn liền với thực
tiễn, phản ánh trực tiếp khách thể thông qua các giác quan VD :
Khi gặp một người đàn ông cao lớn, mặc vest lịch sự, tay cầm
1 chiếc cặp nhỏ thì từ đó tạo nên một cảm giác là người đàn
ông này có vẻ giống một doanh nhân, lịch sự và nghiêm nghị
Gồm 3 hình thức : cảm giác + tri giác + biểu tượng Cảm giác
Là sự tác động trức tiếp của khách thể lên sự vật đó và cái sự
vật đó nó sẽ bộc lộ lên cái thuộc tính riêng lẻ của nó Vai trò:
Đem lại tài liệu đầu tiên cho quá trình nhận thức
Đưa lại thông tin trực tiếp, giản đơn nhất về một thuộc tính riêng lẻ của sự vật
Một cái trình độ cao hơn là tri giác lOMoAR cPSD| 44985297
Ví dụ : các bạn khán giả trong trường quay có thể cho tôi hỏi
Vịt kêu ntn không ạ (Nghe vịt kêu ta thấy tiếng quạc quạc ( thêm âm thanh )
Hoặc là khi Chạm vào cốc nước sôi bạn sẽ thấy gì ạ (sẽ thấy nóng ( mang cốc nước ) Tri giác:
Là tổng hợp của nhiều cảm giác
Cho hình ảnh về sự vật trọn vẹn hơn Là
hình ảnh trực tiếp, cảm tính về sự vật Ví dụ :
Khi ta cầm một quả bóng đá, thông qua các giác quan ta sẽ
nhận biếtđược quả bóng có hình cầu, làm bằng da, có hai màu đen và trắng
Xin hỏi các bạn khán giả là các bạn có đang đói không ạ?
Vậy thì khi đói các bạn nhớ đến cái gì?
(khi đói ta nhớ về hình ảnh của đồ ăn như : cơm, phở,…)
Ý tôi là đang nói về biểu tượng Biểu tượng :
Khi mà sự vật không còn tồn tại trực tiếp trước mặt chúng ta
nữa nhưng chúng ta vẫn tưởng tượng ra được nó trong cái trí nhớ của chúng ta
Là hình ảnh sự vật mà ta thu được từ các cấp độ trước sẽ
được tái hiện trong óccủa chúng ta nhờ trí nhớ, không trực tiếp
tác động vào giác quan của con người.
Đâylà khâu trung gian chuyển từ nhận thức cảm tính lên nhận thức lý tính
Mc : Đặc điểm của nhận thức cảm tính
Là sự phán ánh trược tiếp đối tượng bằng các giác quan của chủ thể nhận thức.
Chỉ phán ánh được cái bề ngoài, có cả cái tất nhiên và ngầu
nhiên, cả cái bản chất và ko bản chất.
Chưa đem lại những hiểu biết sâu sắc, khái quát trong tinh
chỉnh về sự vật, chưa hiểu được bản chất của sự vật… Vây xin hỏi
Ngoài nhận thức cảm tính còn nhận thức nào không ạ?
Shark Đức: ngoài ra, còn có nhận thức lý tính ( tư duy trừu tượng )
phản ánh sự vật một cách gián tiếp, khái quát hơn, đầy đủ hơn
thông qua tư duy trừu tượng lOMoAR cPSD| 44985297
Bao gồm 3 hình thức : khái niệm, phán đoán, suy lý.
Khái niệm -> phán đoán -> suy lý Khái niệm :
• Là kết quả cuả sự tổng hợp, khái quát biện chứng những
tài liệu từ hoạt động thực.
• Trong đó hoạt động thực tiễn luôn vận động, phát triển
nên khái niệm cũng luôn phát triển.
• Phản ánh khái quát , gián tiếp một hoặc 1 số thuộc tính
chung, bản chất của sự vật hiện tượng VD:
Pháp luật được hiểu là hệ thống quy định bắt buộc về hành vi,
lối ứng xử do Nhà nước ban hành, chấp thuận và giám sát quá trình thực thi. Phán đoán :
• Hình thức liên hệ các khái niệm nhằm khẳng định hay phủ định một thuộc tính
• Phản ánh mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng của thế
giới trong ý thức con người
• Được biểu đạt bằng ngôn ngữ dưới dạng mệnh đề bao gồm :
chủ từ, hệ từ và vị từ
Chia thành 3 loại cơ bản : pđoán đơn nhất, pđ đặc thù, pđ phổ biến Ví dụ:
(HỎI) Trái Đất là hành tinh thứ ba tính từ Mặt Trời và có hình cầu
Nhận thức lý tính còn một hình thức nữa đó là Suy lí ( suy luận và chứng mình ) :
gồm các phán đoán đã liên kết với nhau
Phán đoán cuối cùng được suy ra từ phán đoán đã biết
Gồm 2 loại : diễn dịch và qui nạp Đặc điểm giai đoạn :
Phản ánh, khái quát, trừu tượng gián tiếp sự vật, hiện tượng
trong tính tất yếu, chỉnh thể toàn diện
Phản ánh được mối liên hệ bản chất, tất nhiên, bên trong của
sự vật, nên sâu sắc hơn nhận thức cảm tính lOMoAR cPSD| 44985297
Nhận thức lý tính phải được gắn liền với thực tiễn và được
kiểm tra bởi thực tiễn Ví dụ :
Mọi kim loại đều dẫn điện. Đồng: kim loại -> đồng dẫn điện
Mc : Phân biệt cảm tính và lý tính: Nhận thức cảm tính Nhận thức lí tính
Là giai đoạn đầu của quá trình nhận thức
Nhận thức trực tiếp sự vật, hiện tượng, hình ảnh phong phú sinh động
Nhận thức được đặc điểm bên ngoài của sự vật hiện tượng
Là giai đoạn cao của quá trình nhận thức
Nhận thức gián tiếp sự vật, hiện tương
Nhận thức được bản chất, qui luật cảu sự vật hiện tượng
Mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính :
• Có sự thống nhất với nhau, liên hệ, bổ sung cho nhau
trong quá trình nhận thức của con người
• Nhận thức cảm tính là cơ sở của nhận thức lý tính
• Nhận thức lý tính cung cấp cơ sở lý luận và các phương
pháp nhận thức cho nhận thức cảm tính nhanh và đầy đủ hơn VD
:Khi chúng ta đến nhà hàng ăn uống, nhân viên phục vụ mang
lên một món ăn. Trông rất hấp dẫn, ngon miệng và khiến bạn
có cảm giác muốn ăn ngay lập tức.
Nhận thức cảm tính: đĩa thức ăn này thật ngon, rất muốn ăn.
Nhận thức lý tính: Đây là một nhà hàng nhỏ, giá lại rẻ, nhưng
món ăn chế biến rất đẹp mắt. Không biết ăn có ngon hay không nữa
Qua đó chúng ta nên hiểu rằng :
Tránh tuyệt đối hóa ntct vì sẽ rơi vào chủ nghĩa duy cảm; hoặc
phủ nhận vai trò nhận thức cảm tính sẽ rơi vào chủ nghĩa duy lý cực đoan
Shark Linh Hoàng nghĩ sao về vấn đề này ạ lOMoAR cPSD| 44985297
Shark Linh Hoàng : Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm của mc
Sự thống nhất giữa trực quan sinh động, tư suy trừu tượng và thực tiễn:
Quá trình nhận thức đc bắt đầu từ TT và kiểm tra trong TT Kết
quả của NTCT và NTLT đc thực hiện hóa trên cơ sở của hoạt động TT
Vòng khâu của nhận thức, được lặp đi lặp lại nhưng sâu hơn
về bản chất, là quá trình giải quyết mâu thuẫn nảy sinh trong
nhận thức giữa chưa biết và biết, giữa biết ít và biết nhiều, giữa chân lý và sai lầm
Mc : Dạ vâng, xin cảm ơn ý kiến làm rõ của shark, và để khép
lại chương trình ngày hôm nay thì mời các bạn hãy cùng Ánh
Tuyết tìm hiểu về chân lý. Xin hỏi các shark chân lý là gì ạ ?
Shark Quỳnh : Quan niệm về chân lý
Chân lý là tri thức (lý luận, lý thuyết…) phù hợp với khách thể
mà nó phản ánh và được thực tiễn kiểm nghiệm VD:
trái đất xoay quanh mặt trời là chân lý
Mc : Chân lý luôn tồn tại xung quanh chúng ta và chân lý có các tính chất khác nhau như
Các tính chất của chân lý Tính khách quan
Chân lý không phụ thuộc vào con người, chỉ phụ thuộc vào thực tại khách quan.
=> VD: con người không thể áp đặt một con cá biết bay mà nó
là quy luật. Tính cụ thể :
Không có chân lý chung chung, trừu tượng, chân lý luôn là cụ thể.
Chân lý luôn phản ánh khách thể trong một điều kiện, hoàn
cảnh lịch sử, thời gian cụ thể.
Vd: nước sôi ở 100°C với điều kiện nước nguyên chất và áp
suất 1 atmotphe Đúng không ạ ?
Shark Đức : Đúng vậy, tuy nhiên chân lý còn một tính chất nữa đó là
Tính tương đối và tuyệt đối :
Mỗi chân lý chỉ tuyệt đối đúng trong một giới hạn nhất định, còn
ngoài giới hạn đó thì nó có thể không đúng lOMoAR cPSD| 44985297
Tương đối: nhận thức của con người phù hợp với từng giai đoạn
=> VD1: Một túp lều tranh hai trái tim vàng( đất nước khi khó khăn, lạc hậu)
Tuyệt đối: đúng mọi thời đại
=> VD2: mặt trời mọc đằng đông lặn đằng tây, trái đất luôn quay quanh mặt trời
Waooo, đúng là những kiến thức vô cùng bổ ích đúng không nào ?
PHẦN CUỐI: CHƠI GAME TỔNG KẾT
Xin cảm ơn 4 shark đã giành thời gian vàng bạc quý báu của
mình để tham dự chương trình và xin chúc các shark có thật
nhiều triết lượng để cùng chúng tôi gặp lại vào những số tiếp
theo của chương trình “Triết học…”
Còn bây giờ các đội chơi của chúng ta còn muốn nhận được
những phần thưởng đặc biệt không nhỉ?
Hãy cùng Ánh Tuyết đến với trò chơi “Tích cực nhấn tay, quà tặng sẽ tới”
Luật chơi : “Mỗi đội chơi chỉ sử dụng một thiết bị điện tử để
nhấn chọn đáp án trắc nghiệm khách quan và câu trả lời đúng
sẽ được cộng điểm bởi hệ thống. Kết thúc trò chơi, đội chiến
thắng sẽ là đội giành được số điểm cao nhất
Các đội chơi đã hiểu rõ luật chơi chưa nhỉ?
Hãy giơ thiết bị của mình lên để sẵn sàng nhập cuộc chơi nào
Các bạn hãy quét mã của btc và nhập mã trò chơi đang hiển thị trên màn hình
Các bạn đã sẵn sàng chưa nào ? 3..2..1 bắt đầu (Trao giải cho các đội)
Và chương trình “Triết học số này của chúng ta tới đây là kết
thúc. Thay mặt btc chương trình, Ánh Tuyết xin gửi lời cảm ơn
sâu sắc nhất tới 4 vị khách mời của chúng ta, xin cảm ơn các
bạn khán giả đã cùng cháy hết mình với chương trình. Ánh
Tuyết xin chào và hẹn gặp lại các bạn ở những số sau. lOMoAR cPSD| 44985297