Lý luận triết học về nhân cách và sự hình thành, phát triển nhân cách sinh viên Việt Nam hiện nay | Tiểu luận phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội chủ nghĩa và nhân văn
Sự hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên trước hết bị qui định bởi điều kiện kinh tế - xã hội. Giáo dục giữ vai trò chủ đạo trong sự hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên. Nhân cách là kết quả của quá trình tác động qua lại giữa các yếu tố chủ quan và các yếu tố khách quan. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Môn: Phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn
Trường: Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Đề tài: Lý luận triết học về nhân cách và sự hình thành, phát triển nhân cách
sinh viên Việt Nam hiện nay
Nhân cách ở sinh viên là tổng thể những phẩm chất đạo đức, năng lực thể chất và
tinh thần được hình thành một cách lịch sử - cụ thể, qui định giá trị và những hành
vi xã hội của sinh viên. Nó thể hiện qua cách ứng xử, hoạt động cá nhân, xã hội
của mỗi sinh viên. Trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên
chịu tác động của một số yếu tố cơ bản.
- Sự hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên trước hết bị qui định
bởi điều kiện kinh tế - xã hội.
Điều kiện kinh tế - xã hội đã tạo ra một giới hạn, một xu thế hình thành nhân cách
trong mỗi con người. Sự phát triển của nhân cách với tư cách là sự phát triển các
phẩm chất xã hội thuộc mỗi cá nhân trong cộng đồng xã hội cũng không nằm
ngoài những qui định khách quan của những điều kiện đó. Và do vậy, sự hình
thành và phát triển nhân cách ở sinh viên Việt Nam hiện nay cũng tất yếu theo qui luật chung ấy.
Học tập và làm việc trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, vì thế, nhân cách sinh viên Việt Nam hiện nay được hình thành và phát triển
trong môi trường, cơ sở kinh tế này, có thể nói là khá lý tưởng.
- Giáo dục giữ vai trò chủ đạo trong sự hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên.
Giáo dục là một hiện tượng xã hội, trong đó một tập hợp xã hội (nhóm người) đã
tích luỹ được vốn kinh nghiệm nhất định truyền đạt lại cho nhóm xã hội khác nhằm
giúp họ tham gia vào đời sống xã hội, giúp họ hiểu biết các chuẩn mực, khuôn
mẫu, giá trị xã hội để hình thành nhân cách phù hợp với sự đòi hỏi của lợi ích xã
hội. Vì thế, Lênin gọi giáo dục là một phạm trù vĩnh cửu. Con người khi mới sinh
ra mang bản tính thiên nhiên, sau lớn lên, trưởng thành bằng cách lĩnh hội các kinh
nghiệm xã hội – lịch sử bao gồm: tri thức khoa học, kỹ năng lao động, văn hoá…
bằng cơ chế truyền thụ và tiếp thu (giáo dục và đào tạo) con người hình thành bản tính xã hội.
Một là, giáo dục vạch ra phương hướng, tạo dựng lên những hình mẫu nhân cách
phù hợp với các yêu cầu của xã hội hiện tại.
Hai là, nội dung cơ bản trong giáo dục là truyền thụ các vốn văn hoá truyền thống
của dân tộc, để các thế hệ nối tiếp nhau kế thừa, bảo tồn và phát triển những giá trị
truyền thống tốt đẹp đó như một cơ sở nền tảng để hình thành giá trị nhân cách cho bản thân.
Ba là, giáo dục hướng thế hệ trẻ đến một tương lai tốt đẹp. Giáo dục có khả năng
uốn nắn những hành vi sai lệch trong sự phát triển nhân cách, tạo dựng những mẫu
hình nhân cách mới đáp ứng những đòi hỏi của xã hội.
Việc hình thành và phát triển sinh viên ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay dĩ
nhiên theo qui luật chung, tức là cần coi trọng công tác giáo dục, đào tạo. Đó là
một đặc điểm đáng lưu ý, quan tâm trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách sinh viên Việt Nam.
- Nhân cách là kết quả của quá trình tác động qua lại giữa các yếu tố chủ
quan và các yếu tố khách quan
Sinh viên là lớp người đặc thù có hoạt động chủ yếu là học tập, nghiên cứu khoa
học trong nhà trường đại học. Vì thế, để hình thành và phát triẻn nhân cách thì sinh
viên càng phải chú trọng thâm nhập thực tiễn, đi vào cuộc sống, học đi đôi với
hành, lấy tri thức lý luận, khoa học áp dụng vào thực tiễn lao động sản xuất, luôn
gắn nhà trường với xã hội.
Phương châm xây dựng và phát triển nhân cách cho sinh viên Việt Nam hiện nay
như thế là quán triệt nghiêm túc chủ trương giáo dục, đào tạo của Đảng trong thời
kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá, quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Làm theo phương
châm này, sinh viên cũng như thế hệ trẻ Việt Nam sẽ trở thành những con người
phát triển khá toàn diện, vừa tiếp thu được những tri thức trong sách vở, giảng
đường, vừa am hiểu cuộc sống thực tiễn phong phú, vừa có phẩm chất đạo đức,
vừa tài năng, vừa hồng, vừa chuyên.
- Đặc thù tâm lý lứa tuổi sinh viên tác động rõ nét đến quá trình thành và
phát triển nhân cách ở họ.
Sinh viên, đa số nằm trong độ tuổi thanh niên từ 18 đến 23 tuổi. Đây là độ tuổi con
người phát triển lên một bước mới trong hoạt động tư duy, trong tình cảm, ý chí và
đầy khát vọng hướng tới tương lai. Đồng thời cũng chính là quá trình con người
hình thành, phát triển và dần hoàn thiện nhân cách. Sự phát triển và hoàn thiện
nhân cách sinh viên được biểu hiện trên cả hai mặt: mặt sinh học và mặt xã hội.
Mặt sinh học, cơ thể chưa được phát triển đầy đủ, đòi hỏi nhu cầu cao về chất dinh
dưỡng và đi liền với nhu cầu vật chất ấy là nhu cầu hoạt động như một tất yếu cần
thiết cho quá trình lượng hoá vật chất đã tiếp nhận. Vì vậy, dễ dàng nhận thấy về
mặt xã hội, sinh viên tham gia vào tất cả các hoạt động tập thể rất nhiệt tình, thậm
chí cả những hoạt động không phù hợp với bản thân họ. Khi tham gia các hoạt
động xã hội, sinh viên một mặt tích cực được tự thể hiện, tự khẳng định mình, mặt
khác có một số sinh viên hoạt động thiếu ý thức, quậy phá không rõ nguyên nhân,
có nhiều biểu hiện lệch lạc trong định hướng cuộc sống, đó là những biểu hiện
chưa hoàn chỉnh trong nhân cách ở sinh viên.
Chốt lại, sinh viên xác định rõ phương pháp thực hiện lý tưởng của mình, lý tưởng
cao cả của sinh viên Việt Nam hiện nay là giữ vững nền độc lập dân tộc và xây
dựng thành công chủ nghĩa xã hội trong đó đạo đức cộng sản là yếu tố cấu thành
quan trọng nên lý tưởng của sinh viên khẳng định điều này vì đạo đức là thành
phần đặc biệt trong nhân cách của sinh viên cái để phân biệt sự khác nhau giữa
nhân cách này với nhân cách khác suất phát từ điểm gốc là “đức” trong mỗi con người.
Trong thời đại hiện nay mỗi sinh viên hiểu rằng sống có lý tưởng trước hết phải
trân trọng và bảo vệ độc lập của tổ quốc bởi đó là thành quả được đổi bằng biết bao
mồ hôi và xương máu của các thế hệ cha ông trong dựng nước và giữ nước. Thứ
hai sinh viên phải dốc lòng học tập rèn luyện để góp sức mình thực hiện thành
công sự nghiệp đổi mới đưa đất nước tiến những bước vững chắc trong quá trình
hội nhập phát triển trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Họ hiểu muốn cùng cố và bảo vệ nền độc lập tự do của dân tộc chỉ có một con
đường duy nhất là đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Lý tưởng của sinh viên
được biểu hiện rõ nhất ở khát vọng học tập, nghiên cứu ở sự nỗ lực chuyên cần,
sáng tạo trong học tập nhằm nắm vững những tri thức vươn lên chiếm lĩnh những
đỉnh cao của khoa học - công nghệ nhanh chóng hội nhập với xu thế phát triển của
nền văn minh nhân loại. Trong xu thế phát triển hiện nay dân tộc nào vươn lên đến
đỉnh cao trí tuệ thì dân tộc đó sẽ chiến thắng. Đúng như khẳng định của chủ tịch
Hồ Chí Minh: Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu