TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC
Đề tài: SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO
ĐẾN CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Thị Thắm
Người thực hiện: Đỗ Hoàng Linh
Lớp: Cao học K16 Khoa học máy tính
THANH HÓA, THÁNG 9/2023 2
TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC
Đề tài: SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO
ĐẾN CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Thị Thắm
Người thực hiện: Đỗ Hoàng Linh
Lớp: Cao học K16 Khoa học máy tính
THANH HÓA, THÁNG 9/2023 3 Mục lục
MỞ ĐẦU........................................................................................................................... 5
1. Lý do chọn đề tài....................................................................................................... 5
2. Mục tiêu, nhiệm vụ...................................................................................................5
3. Đối tượng và phạm vi đề tài.....................................................................................5
4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................5
5. Bố cục của đề tài.......................................................................................................6
CHƯƠNG I: TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC CỦA PHẬT GIÁO.......................................7
I. SƠ LƯỢC QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN PHẬT GIÁO.........7
II. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO..........................................7
1. Thế giới quan Phật giáo........................................................................................7
1.1. Thuyết vô thường............................................................................................7
1.2. Thuyết vô ngã..................................................................................................8
1.3. Thuyết lý nhân duyên sinh.............................................................................9
1.4. Thuyết nhân duyên quả báo hay thuyết nhân quả.......................................9
2. Nhận thức luận Phật giáo...................................................................................10
2.1. Bản chất, đối tượng của nhận thức luận......................................................10
2.2. Quy trình, con đường và phương pháp nhận thức.....................................11
3. Nhân sinh quan Phật giáo...................................................................................12
3.1. Tứ diệu đế...................................................................................................... 12
3.2. Những quan điểm về nhân sinh quan Phật giáo.........................................15
CHƯƠNG II: ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐẾN ĐỜI SỐNG VĂN HÓA
TINH THẦN CỦA NGƯỜI VIỆT................................................................................17
I. SƠ LƯỢC SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA PHẬT GIÁO VIỆT
NAM............................................................................................................................ 17
II. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA PHẬT GIÁO VIỆT NAM......................................18
1. Tính tổng hợp......................................................................................................18
1.1. Tổng hợp giữa Phật giáo và tín ngưỡng truyền thống................................18
1.2. Tổng hợp giữa các tông phái Phật giáo.......................................................18
1.3. Tổng hợp giữa Phật giáo với các tôn giáo khác...........................................18
2. Tính hài hòa âm dương.......................................................................................18
3. Tính linh hoạt......................................................................................................19 4
III. NHỮNG ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐẾN ĐỜI SỐNG VĂN HÓA
TINH THẦN CỦA NGƯỜI VIỆT.............................................................................19
1. Những ảnh hưởng tích cực..................................................................................19
1.1. Phật giáo đã ảnh hưởng đến tư duy, tập tục tín ngưỡng của người dân
Việt........................................................................................................................ 19
1.2. Hình tượng Phật giáo xuất hiện trong ca dao dân ca, truyện dân gian, tác
phẩm văn học, thơ ca, điêu khắc, hội họa..........................................................21
1.3. Phật giáo đã góp phần đào tạo một tầng lớp trí thức.................................22
1.4. Phật giáo có đóng góp về mặt văn tự...........................................................22
1.5. Phật giáo ảnh hưởng đến một nền kiến trúc chùa, tháp phong phú.........23
2. Những ảnh hưởng tiêu cực..................................................................................23
2.1. Những hạn chế trong nội tại tư tưởng Phật giáo........................................24
2.2. Những tiêu cực là do tác động bên ngoài, hay sự hiểu biết chưa sâu về
Phật giáo............................................................................................................... 24
KẾT LUẬN..................................................................................................................... 26
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................27 5 MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I: TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC CỦA PHẬT GIÁO
CHƯƠNG II: ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐẾN ĐỜI SỐNG VĂN HÓA
TINH THẦN CỦA NGƯỜI VIỆT KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO
Giáo trình đại cương lịch sử triết học NXB tổng hợp Tp.HCM, tác giả TS Nguyễn
Ngọc Thu, TS Bùi Văn Mưa, xuất bản năm 2003.
Tám quyển sách quý NXB tôn giáo, tác giả HT. Thích Thiện Hoa, xuất bản năm 2009.
Tư tưởng Phật học NXB Văn hóa Sài Gòn, tác giả Walpola Rahula, do Thích Nữ Trí
Hải dịch, xuất bản năm 2009.
Vì sao tin Phật NXB tổng hợp Tp.HCM, tác giả HT.K. Sri Drammananda, do HT.
Thích Tâm Quang dịch, xuất bản năm 2006.
Đạo Phật đi vào cuộc sống NXB văn hóa Sài Gòn, tác giả Trường Tâm Thanh Long, xuất bản năm 2007. Cùng một số website: www .wikipedia.org www .phattuvietnam.net www .phatgiao.vn www .thuvienhoasen.org www .phatviet.com