Mục đích chân chính của giáo dục | Đại học Sư Phạm Hà Nội

lOMoAR cPSD| 40387276 :
Giáo viên hướng dẫn:Nguyễn Hữu Hạnh
Sinh viên: Trần Kiều Trọng Nguyên
Lớp: CLC K72 K hoa Vật Lý
Hà Nội,ngày 21/11/2022 lOMoAR cPSD| 40387276 M L
Mở ầu……………………………………………………………………………..3
Nội dung……………………………………….…………………………………..4 I,Khái niệm chung
1,Nhận thức là gì ?....................................................................................................4
2, Nhân cách là gì ?..................................................................................................4
3,Sự hình thành và phát triển nhân cách………………………...…………………4
II,Mối liên hệ giữa nhận thức và sự hình thành và phát triển nhân cách
1,Tác ộng của nhân thức ối với sự phát triển…………………………….…..…5
2,Tầm quan trọng của nhận thức ối với nhân cách………………………….……5
III, Phương pháp phát triển nhận thức cho học sinh
1,Xây dựng kế hoạch phát triển cho học sinh….………………………………….6
2,Các Phương pháp chính…………………………………………….……………7
3,Các bước phát triển nhận thức cho học sinh………………………………….…8
Kết Luận……......................................................................................................9
1,Những kết quả ạt ược………………………………………………………….9 2,
Hạn chế………………………………………………………………………….9 lOMoAR cPSD| 40387276 LỜ MỞ ẦU
1. Lý do chọn ề tài?
Sự hiểu biết về nhân cách và có nhận thức úng về nhâ cách là tiền ề ể iều khiển và
phát triển bản thân. Nhất là trong thời kỳ cộng nghệ 4.0 ang hội nhập nhu hiện nay,
i vào mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Ngoài ra khi ánh giá một người, tất cả chúng ta
thường nói ến “Nhân Cách” cua của họ, từ ó ánh giá các khía cạnh khác về con người
họ, từ ó ánh giá các khía cạnh khác về con người họ. Vì vậy nhận thức ối với sự hình
thành và phát triển nhân cách của con người là rất quan trọng và cần ược chú tâm trong xã hội.
Nói Chung, nhận thức ối với sự hình thành và phát triển nhân cách của con người
ảnh hưởng rất lớn tới mọi lĩnh vực trong xã hội phát triển hiện nay. Do ó việc nghiên
cứu vai trò của nhận thức liên quan ến sự hình thành phát triển nhân cách là rất cần
thiết. Khi nhận thức úng ược nhân cách thế nào cũng như vai trò của chúng là rất cần thiết.
-Nhận thức và nhân cách óng vai trò quan trọng trong phát triển và trưởng thành của
hoc sinh, ịnh hướng học sinh trong tương lai, ịnh hướng cách sống và phẩm chất của
học sinh từ nhỏ ến khi trưởng thành. Vì vậy em chọn ề tài này cũng như muốn nghiên
cứu kĩ và phát triển các phương pháp ể xây dựng kế hoạch học tập cho học sinh và
phát triển nhận thức cho học sinh.
2.Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
-Nêu rõ ược vai trò của nhận thức ối với sự hình thành và phát triển nhân cách -Vận
dụng vào quá trình ổi mới phương pháp giáo dục và phát triển nhân cách cho học sinh
3, ối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối Tượng : Cách phát triển nhận thức cho học sinh, từ ó xây dựng nhận thức úng
về sự hình thành nhân cách
Phạm vi : tập trung vào việc xem xét vai trò của nhận thức ối với sự hình thành và
phát triển nhân cách của học sinh, xây dựng phát triển nhân cách học sinh toàn ngành.
4, Phương pháp nghiên cứu
-Nghiên cứu thực tiễn các thông tin thu thập ược, tổng hợp rồi rồi mô tả, phân tích
quan hệ giữa nhận thức với sự hình thành và phát triển nhân cách, bối cảnh ngành
giáo dục về phát triển và hình thành nhân cách cho học sinh trong giảng dạy, trong
phương pháp quản lý hay phương pháp học tập của học sinh.
-Nghiên cứu xây dựng ổi mới phương pháp giảng dạy,phương pháp học tập hay mô
hình giáo dục nhằm xây dựng nhận thức tốt cho học sinh, Khảo sát ý kiến ối với các
ối tượng, phân tích dữ liệu, ưa ra vấn ề liên hệ giữa nhận thức và sự hình thành và phát triển nhân cách. 3 Downloaded by kim kim
(ngothingocmaivtath5@gmail.com) lOMoAR cPSD| 40387276 PHẦN N UN
I,Khái niệm chung 1,Nhận thức là gì?
*) Nhận thức là quá trình tâm lí phản ánh các ặc iểm, các thuộc tính và các mối quan
hệ của sự vật và hiện tượng trong hiện thực khách quan ể tạo ra hình ảnh biểu tượng
hoặc khái niệm về sự vật hiện tượng -
Ở mức ộ thấp chủ thể sử dụng các giác quan ( thính giác, khứu giác, xúc giác,
vị giác) ể phản ánh hiện thực và tạo các hình ảnh, biểu tượng mang tính cảm tính.Bao
gồm hai quá trình nhận thức : cảm giác và tri giác -
Ở mức ộ cao hơn chủ thể thông qua ngôn ngữ ể tiến hành các suy lí và lập
luận ể phản ánh hiện thực khách quan. Phương thức phản ánh này mang lại cho chủ
thể khái niệm về những tính hình ảnh, biểu tượng khái quát, phổ biến, quy luật và
bản chất về sự vật hiện tượng khách quan.Bao gồm hai quá trình tư duy và trừu tượng
*)Nhận thức có tác ộng, sức ảnh hưởng rất lợn tới ời sống tâm lý của con người, vì
vậy vai trò của nhận thức trong ời sống, xã hội là rất lớn. Là cái nền cơ bản của tập
thể, ể tập thể phát triển nói riêng hay toàn xã hội phát triển thì nhân cách của mỗi
người ều rất quan trọng và góp phần xây dựng lên.
2,Nhân cách là gì?
-Nhân cách ược ịnh nghĩa là một tập hợp các ặc tính của những kiểu mẫu hành vi,
nhận thức và cảm xúc ược hình thành từ các yếu tố sinh học và môi trường -Nhân
cách không có sẵn bằng cách bộc lộ dần bản năng nguyên thủy, mà nhân cách là cấu
tạo tâm lí mới ược hình thành trong quá trình chủ thể sống: giao tiếp, vui chơi , học tập và lao ộng …
-Theo A.N Leon chiev ã chỉ ra rằng: “Nhân cách con người không phải ược ẻ ra mà
có mà là ược hình thành”. Quá trình hình thành lên nhân cách chịu sự ảnh hưởng của
nhiều yếu tố: yếu tố bẩm sinh-di truyền, môi trường tự nhiên và hoàn cảnh sống,
hoàn cảnh xã hội, giáo dục, gia ình, các hoạt ộng cá nhân,…. -Mỗi yếu tố và tác ộng
của nó ều có vai trò nhất ịnh ối với sự hình thành và phát triển nhân cách.
3,Sự hình thành và phát triển nhân cách
-Sự hình thành và phát triển nhân cách là quá trình mang tính khách quan và tính
quy luật. Giai oạn hình thành nhân cách ược tính ngay từ khi chủ thể còn nằm trong
bào thai. Qúa trình hình thành nhân cách như là một phẩm chất xã hội của cá nhân
là kết quả của sự xã hội hóa nhân cách và của giáo dục. Phát triển nhân cách ược
hiểu là quá trình thay ổi của nhân cách từ thấp tới cao, từ chưa hoàn hiện tới hoàn
thiện. Theo nhiều nghiên cứu, quá trình phát triển nhân cách ược xác ịnh trong
khoảng thời gian trước tuổi trưởng thành của chủ thể nhân cách (con người). -Tuy lOMoAR cPSD| 40387276
nhiên tùy với từng lĩnh vực mà con người ta có sự phát triển nhân cách khác nhau.
Về mặt thể chất khi con người ủ 18 tuổi thì ược gọi là trưởng thành và có ủ trách
nhiệm ối với cuộc sống của mình. Nhưng với sự hình thành và phát triển nhân cách
và tâm lý thì lại khác, tùy vào môi chủ thể mà tuổi trưởng thành của tâm lí lại khác
nhau, chính nó là căn nguyên của phát triển nhân cách con người.Ví dụ như một
người 18 tuổi nhưng lại mang tâm lí hay những suy nghĩ dày dặn, trưởng thành của
một người 30, 40 tuổi do quá trình sống và cũng có trường hợp một người dù ã ở
tuổi 30, 40 nhưng lại mang tâm lí của một người 18 do hoàn cảnh sống không mang
lại sự phát triển về mặt tâm lí. Nhìn chung sự phát triển nhân cách phụ thuộc rất lớn
vào hoàn cảnh giáo dục và phát triển nhận thức của người ó.
, Vai trò của nhận thức ối với sự phát triển và hình thành nhân cách
1, iáo dục về nhận thức -
Giáo dục về nhận thức là tìm cách cải thiện kĩ năng nhận thức ( tinh thần ) của
học sinh ể học sinh có một cuộc sống có tính xây dựng và thỏa mãn -
Kỹ năng nhận thức có nghĩa là khả năng suy nghĩ, khám phá và hiểu biết. Đối
với trẻ em phát triển kĩ năng nhận thức là phát triển kiến thức, khả năng giải quyết
vấn ề và khả năng của trẻ ể hiểu thế giới xung quanh và tự mình tìm ra mọi thứ.
Những kỹ năng quan trọng này cho phép trẻ em xử lí, thông tin giác quan và học hỏi iều mới.
2,Vai trò của nhận thức nhân cách
- Nhận thức là một trong ba mặt cơ bản của ời sống tâm lí (Nhận thức-Thái ộ Hành ộng)
- Nhận thức là cơ sở và là yếu tố chi phối các mặt còn lại của ời sống tâm lí con người.
- Vì nhận thức là cơ sở và yếu tố chi phối các mặt còn lại của tâm lí nên có thể nói
nhận thức chi phối tới nhân cách. Nhân cách ược xây dựng và hình thành trong quá
trình sống của chủ thể vì vậy trong suốt quá trình ó nhận thức ều có tác dộng ến
tâm lí của chủ thể từ ó hình thành và phát triển lâu dài tạo nên nhân cách.
- Tác ộng của nhận thức ối với sự hình thành và phát triển nhân cách không chỉ nằm
ở một khía cạnh hay lĩnh vực, vì tâm lý con người sẽ liên quan tới mọi lĩnh vực
xung quanh chủ thể, các mối quan hệ, công việc, học tập, giao tiếp, hoàn
cảnh,…nên sự chi phối của nhận thức cũng vậy, nó tác ộng tới nhân cách theo
hướng a chiều. Từ tất cả yếu tố trên nhận thức dần dần là cơ sở của hình thành và
phát triển lên nhân cách, cũng chính vì thế vai trò của nhận thức ối với phát triển
hình thành nhân cách là rất lớn.
-Trong cuộc sống hàng ngày bất cứ một sự vật hay hiện tượng xảy ra ều ược tâm lí
nhận thức và xem xét thu thập các thông tin nhằm phục vụ quá trình phân tich sự vật
hiện tượng ó, rồi ưa ra kết luận về một vấn ề của sự vật hiện tượng ó mà chủ thể cần
giải áp. Nhận thức không chỉ chi phối tâm lí con người mà còn óng góp không nhỏ
vào phát triển tâm lí con người từ khi quá trình xây dựng nhân cách ược hình thành.
Tất cả các sự vật hiện tượng ều ược t 5
âm l í nhận thức, quá trình nhận tức phản ánh Downloaded by kim kim
(ngothingocmaivtath5@gmail.com) lOMoAR cPSD| 40387276
vè sự vật hiện tượng qua nhiều phương diện và khía cạnh, không chỉ chung chung
một mặt, từ ó tích lũy kinh nghiệm qua nhận thức. Sự tích lũy lâu gày và trải nghiệm
trong thời gian ã song song hình thành và phát triển hình thành nhân cách con
người.Vì vậy ta khằng ịnh ược quá trình xây dựng nhân cách và qua trình nhận thức Quá trình nhận thức Nhận thức cảm tính Nhận thức lí tính Cảm gi ác Tri gi ác Tư du y T ưởn g t ượng Thị giác Thị giác TD trực quan bằng hành ộng Tạo ra hình ảnh Thính giác Thính giác mới TD trực quan trong Khứu giác Khứu bằng hình tượng giác tưởng tượng Xúc giác Xúc giác TD trừu tượng Vị giác Vị giác
xảy ra gần như song song và quá trình nhận thức tác ộng lớn ến sự phát triển của
nhân cách ở hiện tại và tương lai xa, ịnh hướng nhân cách chủ thể trong tương lai và
phát triển chủ thể theo tự nhiên.
- Việc phát triển và ịnh hướng nhận thức thông qua các quá trình: lOMoAR cPSD| 40387276
-Nhân cách ược xây dựng trong thời gian lâu dài nên sự chi phối của nhận thức tác
ộng rất lớn. Qua quá trình của nhận thức nhân cách cũng ược hình thành song song
khi quá trình nhận thức xảy ra
-> Vai trò của nhận thức ối với sự hình thành phát triển nhân cách là vô cùng quan
trọng, òng thời tác ộng và ảnh hưởng trong quá trình xây dựng nhân cách cũng như
phát triển nhân cách. Nhận thức là cơ sở, cái nền cơ bản ể phát triển nhân cách, ịnh
hướng nhân cách của chủ thể, xây dựng nhân cách trong tương lai của chủ thể
III, Phương pháp phát triển nhận thức cho học sinh
1, Thế nào là phát triển nhận thức cho học sinh
-Phát triển nhận thức có thể ược coi là một phần của sự phát triển con người. Nó ề
cập ến sự trưởng thành và phát triển của các khả năng xử lý thông tin của chúng ta
(ví dụ: trí nhớ làm việc, trí nhớ, nhận thức, lý thuyết về tâm trí, khả năng ngôn ngữ. v.v.)
-Phát triển nhận thức cho học sinh là cải thiện cách nhịn nhận, cách tiếp cận sự vật,
cách tư duy hay cách xử lý của học sinh ối với cuộc sống. Phát triển nhận thức cho
học sinh không chỉ là phát triển tư duy và trí nhớ mà còn là tiền ề xây dựng nên con
người học sinh. 2,Các phương pháp chính
a)Phát triển nhận thức thông qua nhận thức cảm tính
-Để phát triển nhận thức cho học sinh thông qua nhận thức cảm tính, giáo viên cân
ưa ra những phương pháp i sâu vào thực tiễn hơn lí thuyết giảng dạy . Thông qua
các tri giác và cảm giác ể chạm ến sự phát triển nhận thức của học sinh. Ở ây phương
pháp thực tiễn không chỉ là các hạt ộng ngoại khóa mà còn nằm ở trong các bài giang
nhưng ược ổi mới kích thích tri giác và cảm giác của học sinh.
Vi dụ : Tiết học về nấu ăn
->Phát triển nhận thức học sinh qua công việc nội trợ, bếp núc b)Phát
triển nhận thức thông qua nhận thức lí tính
-Phát triển nhận thức thông qua nhận thức lí tính là phương pháp thường gặp và hay
ược sử dụng trong giáo dục, nhằm nâng cao nhận thức của học sinh nhưng lại chưa
ược tối ưu khả năng. Thông qua tư duy và tưởng tượng của học sinh ể tạo ra cảm
giác mới, thúc ẩy sự phát triển của nhận thức. Tác ộng vào tâm lí học sinh thông qua
các hoạt ộng giáo dục ể phát triển nhận thức theo chiều hướng tích cực cần nhắm ến
Ví dụ: Hoạt ộng ngoại khóa “ Vẽ Tranh Trừu Tượng” thể hiện cái nhìn của em về thế giới mà em sống.
->Phát triển nhận thức của học sinh qua cái nhìn tâm lí của học sinh vào thế giới.
c) Thực tiễn của phát triển nhận thức
-Đối tượng khảo sát là 50 GVMN ang dạy các lớp MG 5-6 tuổi, có trình ộ chuyên
môn từ trung cấp ến ại học, có thâm niên công tác từ 8-15 năm của một số trường
mầm non huyện Thuận Châu (Trường Mầm non Sơn Ca thị trấn Thuận Châu, trường
Mầm non Hoa Ban xã Tông Lạnh, Trường Mầm non 8/3 xã Bó Mười...) thuộc huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La 7 Downloaded by kim kim
(ngothingocmaivtath5@gmail.com) lOMoAR cPSD| 40387276
- Phương pháp iều tra bằng bảng hỏi với công cụ là phiếu khảo sát; Phương pháp
quan sát bằng biểu mẫu; Phương pháp trò chuyện trực tiếp; Phương pháp nghiên cứu tài liệu văn bản.
- Kêt quả thu ược bảng sau:
Bảng kết quả: Nhận thức của giáo viên về biểu hiện nhận thức của trẻ MN 5-6 tuổi STT
Biểu hiện về nhận thức của trẻ Số Tỉ lệ lượn (%) g 1
Ham hiểu biết, luôn tìm tòi, tích cực, chủ ộng 42 84 trong hoạt ộng 2
Có khả năng dự oán, suy luận 21 42 3
Sẵn sàng giải quyết nhiệm vụ cô giao 50 100 4
Có cảm giác vui thích, say mê, tâm trạng háo 50 100
hức khi tham gia hoạt ộng 5
Tập trung chú ý khi tham gia hoạt ộng 42 84 6
Thỏa mãn sau khi tham gia hoạt ộng 10 20 7
Thường xuyên ặt câu hỏi cho giáo viên 13 26 8 Những biểu hiện khác 3 0,6
3, ác bước phát triển nhận thức của học sinh -Bước
1: Phân hóa ối nhóm ối tượng học sinh.
• Phân hóa theo ộ tuổi tâm lí ( của mỗi người ều khác nhau) Phân hóa theo năng lực học tập
• Phân hóa theo trình ộ nhận thức vốn có của học sinh -Bước 2: Xác ịnh mục tiêu.
• Xác ịnh mục tiêu hướng ến của phát triển nhận thức cho ối tượng.
• Xác ịnh vấn ề cản trở tới sự phát triển nhận thức của ối tượng.
-Bước 3: Lựa chọn các phương pháp phát triển phù hớp với từng hoạt ộng giảng dạy
và từng nhóm ối tượng học sinh.
• Để học sinh phát triển nhận thức tự nhiên cần có phương pháp phát triển phù
hợp và hiệu quả vì vậy chọn phương pháp tùy với từng nhóm ối tượng là vô cùng quan trọng.
-Bước 4: Xây dựng hệ thống ội ngũ giáo viên , trợ giảng có chất lượng tốt.
• Để có ội ngũ tốt cần chú tâm ến rèn luyện năng lực cá nhân của ội ngũ giáo viên, trợ giảng
• Tổ chức các khó tập huấn nhằm bổ sung năng lực cho ội ngũ giáo viên ến từng ịa phương
• Chú tâm rèn luyện, tập huấn cho những cán bộ giáo viên các vùng khó khăn
không có iều kiện ể học tập chuyên sâu
• Bộ Giáo Dục và Đào Tạo kiến nghị Quốc Hội ưa ra những hỗ trợ cho cán bộ
giáo viên học tập chuyên sâu về các phương pháp phát triển nhận thức vì ội lOMoAR cPSD| 40387276
ngũ giáo viên tốt là nền tảng then chốt phát triển nhận thức cho học sinh ở các
ịa phương xa còn khó khăn.
- Bước 5:Phân tích kết quả sau khi quá trình phát triển nhận thức hoàn thành.
• Phân tính rõ và chính xác kết quả thu ươc nhằm gặt hái những thành công và
hạn chế thiếu sót cho sau này
• Không ngừng hạn chế những iểm yếu và tăng cường iểm mạng qua thời gian,
tích lũy kinh nghiệm ể không ngừng tìm ra phương pháp ổi mới và phát triển nhận thức cho học sinh Kết luận
1, Những kết quả ạt ược
a)Về mặt lí thuyết
-Hệ thống lại lý thuyển về nhận thức, nhân cách, sự phát triển của nhận thức, tác
ộng và ảnh hưởng của nhận thức tới sự phát triển hình thành của nhân cách con người.
-Đề tài ã xây dựng ược hướng giải quyết, ưa ra phương pháp phát triển nhạn thức cho học sinh
b)Về ý nghĩa thực tiễn
-Đề tài khái quát nội dung về mối liên hệ giữa nhận thức và nhân cách của con người.
Từ ó ưa ra các vấn ề ể xây dựng các phương pháp phát triển nhận thức và khẳng ịnh
vai trò của nhận thức ối với sự phát triển và hình thành nhân cách của học sinh 2,Hạn chế
-Mẫu nghiên cứu ề tại lựa chọn chưa phủ rộng hết ược phạm vi mà ề tài nghiên cứu,
số liệu phân tích bị giới hạn trong phạm vi ối tượng nhất ịnh
-Số liệ phân tích và nghiên cứu còn ít, ề tài chưa thể i sâu và xem xét hết các khí
cạnh cần nghiên cứu, các phương pháp ưa ra vẫn chỉ mang tính khái quát chưa thể mang tính bao quát 9 Downloaded by kim kim
(ngothingocmaivtath5@gmail.com) lOMoAR cPSD| 40387276
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trích dẫn từ một số tài liệu sau:
-Giáo Trình Tâm Lí Học Giáo Dục
-Sách Hướng Dẫn Học Tâm Lí Học Giáo Dục Trích
dẫn luận án, dự án nghiên cứu sau:
- Thực Trạng Phát Triển Hứng Thú Nhận Thức trong hoạt ộng học cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi của giáo viên mầm non Huyện Thuận Châu, Tỉnh Sơn La lOMoAR cPSD| 40387276 11 Downloaded by kim kim
(ngothingocmaivtath5@gmail.com)