lOMoARcPSD|50730876
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
1. Lý do chọn đề tài
- Xin kính chào cô và tất cả các bạn , em tên là Nguyễn Thị Phương Mai .
Hôm nay em đại diện cho nhóm 5 để đưa ra cho cô và các bạn ở đây một bài
nghiên cứu với đề tài là MÔ TẢ THỰC TRẠNG CHỌN SAI NGÀNH
HỌC CỦA TÂN SNH VIÊN HVHCQG.
- Mình biết ai cũng khao khát mong muốn được đặt chân vào ngưỡng cửa của
ngôi trường mà chúng ta ao ước , ĐH từ bao lâu nay đã luôn là niềm hãnh
diện , một niềm tự hào của các sĩ tử tham gia kì thi xét tuyển , của các bậc
phụ huynh và thậm chí là của cả hàng xóm láng giềng.
- Vậy theo bạn định nghĩa của ĐẠI HỌC là gì ?
- Với nhóm chúng tớ ĐẠI HỌC là bước đường mà các bạn học sinh dễ tiếp
cận và nó cũng là lựa chọn gần như tốt nhất . Bởi vì trong xã hội hiện đại ,
dân trí ngày một cao hơn và để đáp ứng được nhu cầu lao động của xã hội ,
đòi hỏi nguồn nhân lực phải có trình độ chuyên môn cao. Tuy nhiên, vẫn có
nhiều thí sinh không xác định được thế mạnh của mình và không có định
hướng nghề nghiệp rõ ràng . Hiện nay nhiều bạn chạy theo số đông với
những ngành nghề “hot ” hoặc chọn ngành theo mong muốn của gia đình
dẫn đến hậu quả là chọn sai ngành học .Vậy phải chăng chọn sai ngành đang
là một cơn ác mộng ? Liệu các bạn tân sinh viên phải gánh chịu khá nhiều “
tảng đá nặng nề” vì sự lựa chọn “tạm bợ” đó . Thực trạng này diễn ra như
thế nào mời các bạn cùng theo dõi đoạn pvan sau đây : …..
2. Đối tượng, phạm vi NC
- Với đề tài này, nhóm 5 đã đưa ra phạm vi NC là hướng đến các bạn tân sinh
viên K23 của Học viện Hành chính Quốc gia.
- Và đối tượng của đề tài là các sinh viên chọn sai ngành học với mong muốn của mình.
Việc đưa ra đối tượng, phạm vi NC một cách rõ ràng như vậy sẽ mang đến
cho người đọc một cái nhìn tổng quát và toàn diện nhất để có thể cải thiện
quy trình lựa chọn ngành nghề của tân sinh viên .
3. Ý nghĩa của vấn đề NC
- Giúp sinh viên có cái nhìn tổng quát nhất về việc lựa chọn ngành học. Từ
đó. hạn chế tối thiểu nhất việc chọn sai ngành học. 4. Kết cấu của đề tài
• Chương 1 : Tổng quan nghiên cứu và mô hình nghiên cứu lOMoARcPSD|50730876 1. Tổng quan nghiên cứu - Mục tiêu nghiên cứu - Câu hỏi nghiên cứu 2. Mô hình nghiên cứu - Mô hình nghiên cứu
- Các giả thuyết nghiên cứu
• Chương 2 : Thực trạng nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu
1. Thực trạng nghiên cứu
2. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu + Quy trình nghiên cứu
+ Nghiên cứu định tính Thiết kế nghiên cứu Thiết kế thang đo
+ Nghiên cứu định lượng Phương pháo chọn mẫu Thiết kế bảng hỏi
Chương 3 : Kết quả - Thống kê kết quả - Phân tích kết quả - Đánh giá kết quả
Chương 4 : Kết luận và kiến nghị
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN NC VÀ MÔ HÌNH NC 1. Tổng quan NC - Mục tiêu nghiên cứu:
Phân tích nguyên nhân dẫn đến quyết định lựa chọn sai ngành học của tân sinh viên
Đánh giá mức độ ảnh hưởng của thực trạng này đối với sự phát triển nghề nghiệp
Đề xuất các giải pháp hỗ trợ và tư vấn để cải thiện quá trình lựa chọn ngành học của tân sinh viên. lOMoARcPSD|50730876 - Câu hỏi NC :
(1) Nguyên nhân nào dẫn đến sự sai lầm trong việc lựa chọn ngành học của tân sinh viên ?
Chọn ngành học theo phong trào
Không đủ điều kiện ( điểm số , tài chính ,..) để theo học ngành nghề phù hợp
- Trải qua 12 năm học đến lúc chúng ta “ gặt hái” thành quả chính là lúc
chúng ta đặt bút làm bài thi TN với sự khao khát về ngành học mình mơ ước.
Nhưng liệu cứ nỗ lực hết mình thì đều sẽ có kết quả đúng như chúng ta
mong đợi ? Trong phòng thi sẽ có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình
làm bài và thậm chí là sẽ khiến cho chúng ta có một số điểm mà ta không
mong muốn. Điều đó dẫn đến việc điểm số của bạn không đủ đáp ứng điều
kiện được điều kiện xét tuyển .
- Bên cạnh đó , yếu tố tài chính cũng sẽ góp phần quyết định ngành học của
chúng ta. Bạn yêu thích ngành học và ngôi trường đó tuy nhiên tài chính của
gia đình bạn không đủ chi trả cho mơ ước đó của bạn vì thế bạn phải ngậm
ngùi rời bỏ nguyện vọng đó
Từ hai yếu tố điển hình trên đã khiến cho việc lựa chọn ngành học của tân
sinh viên ít nhiều gì cũng đã bị ảnh hưởng dẫn đến việc lựa chọn sai lầm.
Lựa chọn theo mong muốn của gia đình
- Việc lựa chọn theo mong muốn của gia đình không phải ua xa lạ. Đâu đó
vẫn có những gia đình định hướng sẵn cho con cái của họ và ép buộc con cái
của họ phải lựa chọn nó.
Không được định hướng đúng đắn về việc lựa chọn ngành học
- Định hướng tương lai cho bản thân như thế nào luôn là một vấn đề nan giải của sinh viên.
- Việc chọn ngành, chọn nghề có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, quyết định đến
tương lai của mỗi con người. Tuy nhiên, ở độ tuổi thanh thiếu niên, các bạn
thường không hiểu rõ bản thân và dễ bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau.
Dẫn đến việc lựa chọn ngành nghề chưa thật phù hợp với năng lực và sở thích mình.
- Những sinh viên không hiểu rõ được thế mạnh của bản thân mình và họ
cũng không được định hướng rõ ràng để tìm ra con đường phù hợp với bản thân mình .
Vì quá thích một trường nên đăng kí “đại” vào một ngành nào đó trong trường. lOMoARcPSD|50730876
- Đây không phải là một vấn đề quá xa lạ với tất cả các thế hệ sinh viên. Vì
quá theo thích ngôi trường đó mà mặc kệ tương lai của chính mình và đặt
“đại” nguyện vọng vào một ngành mà bản thân chúng ta không hiểu gì về nó.
Không khai thác triệt để khả năng của bản thân
- Mỗi người đều có cho mình một khả năng ai cũng là người giỏi và không ai
giống ai . Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về bản thân và không phải ai
cũng biết cách phát huy khả năng đấy của mình.
Không tìm hiểu trước đến giai đoạn nước rút mới bắt đầu chọn (2) Tác
động của việc lựa chọn sai ngành đối với tâm lý của tân sinh viên ?
- Sau một thời gian ở trên giảng đường, học những điều mà mình không thích
thú, không phù hợp, nhiều sinh viên trở nên chán nản, nặng hơn là khủng hoảng tinh thần .
- Không còn hứng thú với việc học, các bạn sinh viên đến giảng đường với
tâm lý học cho qua môn để lấy bằng đại học, một bộ phận sin viên xác định
sau này sẽ làm trái ngành với tấm bằng không phù hợp đó.
(3) Việc chọn sai ngành học ảnh hưởng như thế nào đến quá trình học tập cũng
như nghề nghiệp của sinh viên trong tương lai ? Về học tập :
- Khi học sai ngành hầu hết các bạn sinh viên đều không có hứng thusvoiws việc học.
- Chọn sai ngành không chỉ khiến các bạn sinh viên lãng phí thời gian , công
sức học tập mà còn lãng phí chất xám của đội ngũ giảng viên.
Về nghề nghiệp tương lai :
- Phần lớn việc học sai ngành sẽ kéo theo thực trạng làm trái ngành
- Chất lượng nguồn nhân lực không được đảm bảo
- Các bạn sinh viên dễ đánh mất lợi thế cạnh tranh khi ứng tuyển công việc -
Mất thêm thời gian để đào tạo lại chuyên môn khác .
(4)Liệu có sự thay đổi về kỹ năng hay năng lực của sinh viên sau khi học trái ngành không ? Về mặt tích cực :
- Khi chọn ngành không phù hợp, những sinh viên rẽ hướng chọn học lại
chuyên ngành khác phù hợp hơn sẽ giúp bản thân tích lũy nhiều kiến thức,
kinh nghiệm ( mặc dù tốn thời gian và tiền bạc )
- Rèn luyện kĩ năng mềm ( giao tiếp, quản lý thời gian, làm việc nhóm ) lOMoARcPSD|50730876
- Không phải ai cũng chán nản khi học sai ngành, một phần trong đó sẽ tìm
thấy được sự hứng thú mới ở ngành học hiện tại. Về mặt tiêu cực :
- Không phải sinh viên nào cũng đủ điều kiện kinh tế cũng như tinh thần để
học lại chuyên ngành khác dẫn đến các kỹ năng được rèn luyện trong
chương trình giảng dạy sữ khó áp dụng vào thực tiễn công việc trong tương lai.
- Nhiều sinh viên bỏ học giữa chừng, làm lãng phí nguồn nhân lực có kỹ năng.
(5) Làm thế nào để tìm ra giải pháp cho sinh viên khi học trái ngành ?
- Sinh viên cần đặt ra cho mình câu hỏi : ,mình cần làm gì, mình thích gì và
mình có năng lực làm gì để định hướng con đường đi cho riêng mình .
- Trau dồi bản thân để tìm ra khả năng tiềm ẩn của mình.
- Sau khi học một thời gian mới biết bản thân đang học trái ngành , sinh viên
có thể rẽ hướng để học chuyên ngành phù hợp hơn.
(6) Làm thế nào để cải thiện thực trạng học sai ngành của tân sinh viên ?
- Định hướng cho các bạn học sinh THPT ngay từ đầu
- Chọn ngành mới sau khi chắc chắn bản thân đã học sai ngành
- Sinh viên có thể lựa chọn học song ngành, liên thông ngang, liên thông dọc.
(7) Các cơ sở giáo dục địa phương cần có những giải pháp gì để định hướng học
sinh lựa chọn ngành học đúng đắn ?
- Tổ chức các buổi ngoại khóa, các chương trình trò chuyện để hiểu rõ năng
lực cũng như khả năng, sở thích của các bạn học sinh, từ đó định hướng con
đường, hướng đi đúng đắn. 2. Mô hình NC
Mô hình nghiên cứu về tình trạng trong lựa chọn sai ngành học của tân sinh viên bao gồm :
- Đặt vấn đề : Mô tả thực trạng lựa chọn ngành học không phù hợp đồng thời
nêu ra hậu quả của nó đối với việc học tập và sự nghiệp của sinh viên .
- Nền tảng lý thuyết: Xây dựng một cơ sở lý thuyết dựa trên các nghiên cứu
liên quan đến quá trình lựa chọn chuyên ngành và ảnh hưởng của việc lựa chọn sai chuyên ngành .
- Phương pháp nghiên cứu : Thu thập thông tin bằng phương pháp phỏng vấn,
khảo sát và phân tích số liệu để tìm hiểu nguyên nhân và hậu quả của việc lựa chọn sai ngành. lOMoARcPSD|50730876
- Phân tích dữ liệu : Sử dụng các bảng thống kê để phân tích dữ liệu thu được
từ nghiên cứu và đưa ra kết luận.
- Đề xuất giải pháp : Dựa trên kết quả nghiên cứu, đề xuất những giải pháp
giúp ngăn chặn tình trạng lựa chọn sai ngành.
Mô hình này giúp xâu dựng một cơ sở nghiên cứu chặt chẽ và có hệ thống
về tình trạng lựa chọn sai ngành của tân sinh viên.
Giải thuyết nghiên cứu : “ Tân sinh viên khóa 23 Học viện Hành Chính Quốc
gia chọn sai ngành học phần lớn là do áp lự ctuwf gia đìn, xã hội; thiếu
thông tin, hiểu biết về ngành học ; chưa định hướng được mục tiêu học tập
cũng như khai thác năng lực, sở thích của bản thân và thiếu sự hỗ trợ tư vấ
ngành học từ các cơ sở giáo dục địa phương”.
Mô hình giả thuyết cung cấp khung lý thuyết cho quá trình nghiên cứu diễn
ra dễ dàng từ đó đưa các kiến nghị, giải pháp để khắc phục thực trạng
học sai chuyên ngành.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Thực trạng nghiên cứu
- Hiện nay Học viện Hành Chính quốc gia đang đào tạo rất nhiều ngành
nhưng đa số các bạn học sinh đứng trước ngưỡng chọn đại có xu hướng chọn
những ngành học đang nổi trong những năm gần đây mà không theo những
khả năng và sở thích của môi người khiến cho thực trạng về việc chọn sai
ngành ngày càng trở nên phổ biến.
- Để thu thập thông tin về tình hình nhận thức và khả năng tiếp cận thông tin
của mọi người về vấn đề này, cũng như hiện trạng tân sinh viên HVHCQG
chọn sai ngành có đang phổ biến hay không, một cuộc khảo sát đã được
nhóm 5 đặt ra với câu hỏi: “Theo bạn, hiện trạng tân sinh viên HVHCQG
chọn sai ngành có đang phổ biến không?” - Với câu hỏi này, kết quả thu được là :
+ 95,7% các bạn tân sinh viên cho rằng hiện trạng chọn sai ngành ở
HVHCQG đang rất phổ biến, số ít còn lại 4,3% cho rằng hiện trạng này không phổ biến.
BIỂU ĐỒ THỂ HIỆN Ý KIẾN CỦA TÂN SINH VIÊN K23 VỀ SỰ PHỔ
BIẾN CỦA HIỆN TRẠNG CHỌN SAI NGÀNH Ở HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA lOMoARcPSD|50730876
Qua kết quả trên, có thể thấy sự đánh giá về thực trạng chọn sai ngành hiện nay
của các bạn tân sinh viên tại HVHCQG là khá khách quan và cụ thể, trong số
422 người khảo sát thì có 404 người lựa chọn hiện trạng chọn sai ngành là
đang rất phổ biến ( 95,7%) , còn lại 18 người khảo sát cho rằng hiện trạng
chọn sai ngành này không phổ biến ( 4,3%).
- Để tìm hiểu kỹ hơn về hiện trạng chọn sai ngành , nhóm 5 đặt ra câu hỏi : “ Lý
do mà tân sinh viên HVHCQG chọn sai ngành là gì ?”
• Có 167 người trên tổng số 419 người làm khảo sát cho rằng là do khong xác
định được mục tiêu học tập ( 39,9%)
• Có 220 người làm khảo sát cho rằng là do xu hướng chọn ngành học đang
nổi trong những năm gần đây ( 52,7%)
• Còn lại 32 người làm khảo sát cho rằng việc chọn sai ngành là do những lý
do khác như ‘’ chọn trường chứ không chọn ngành” .. chiếm tỉ lệ 7,4%
Kết quả qua bài khảo sát thu được đã cho thấy rằng , số ý lựa chọn lý do chọn
sai ngành do không xác định được mục tiêu học tập chiếm tỉ lệ khả quan
(39,9%), qua đó cho thấy việc xác định mục tiêu học tập một cách có cụ thể
là vô cùng quan trọng. Số ý kiến cho rằng lý do chọn sai ngành là do có xu
hướng chọn ngành học đang nổi trong những năm gần đây cũng chiếm tỉ lệ
cao nhất (52,7%), từ đó cũng cho thấy rằng việc xác định được một ngành
nghề tốt không đi theo số đông rất cần thiết. Các lý do khác được lựa chọn
chiếm tỉ lệ ít qua bài khảo sát là 7,4 %.
- Tiếp tục nghiên cứu về hiện trạng chọn sai ngành của tân sinh viên
HVHCQG với câu hỏi : “ Các tân sinh viên cần làm gì để lựa chọn ngành
học phù hợp với bản thân ?”
• Trong tổng số 419 người tham gia khảo sát có 12,9% ý kiến cho rằng việc
cần làm để chọn ngành học phù hợp là cần khai thác năng lực bản thân .
• 15,3% ý kiến cho rằng là cần định hướng công việc tương lai để lựa chọn hướng đi phù hợp .
• Chiếm tỉ lệ cao nhất với 71,8% ý kiến cho rằng cần kết hợp vả hai giải pháp
trên để giúp sinh viên có lựa chọn đúng đắn trong lựa chọn ngành nghề.
Qua cuộc khảo sát trên, thể hiện nhận thức đúng đắn trong việc hạn chế tối thiểu
nhất tình trạng chọn sai ngành của tân sinh viên HVHCQG hiện nay.
2. Phương pháp nghiên cứu
2.1. Thiết kế nghiên cứu : Thiết kế nghiên cứu hỗn hợp lOMoARcPSD|50730876
Thiết kế nghiên cứu định lượng: khảo sát/phỏng vấn bằng câu hỏi. Nhóm
quyết định chọn thiết kế nghiên cứu định lượng và phân tích nhanh chóng:
- Các phần mềm phân tích giúp ứng xử lý lượng lớn dữ liệu nhanh chóng và
chính xác. Hạn chế đến mức thấp nhất những lỗi kĩ thuật có thể phát sinh
trong do yếu tố con người trong xử lý dữ liệu.
- Tính khách quan khoa học : Dữ liệu định lượng có thể được giải thích bằng
phân tích thống kê và vì thống kê dựa trên các yếu tố toán họ nên phương
pháp định lượng được xem là phương pháp khoa học và hợp lý. Vì thế
nghiên cứu định lượng hoàn toàn phù hợp để kiểm định các giả thiết đặt ra .
- Độ tin cậy cao của kết quả nghiên cứu , tính đại diện cao nên kết quả của
nghiên cứu định lượng có thể khái quát hóa lên tổng thể mẫu.
• Thiết kế nghiên cứu định tính : phỏng vấn có cấu trúc không chặt chẽ , thảo
luận / phỏng vấn nhóm . Nhóm quyết định chọn nghiên cứu định tính vì có
thể khai thác được thêm nhiều khía cạnh mà có thể các nghiên cứu trước chưa thực hiện được.
2.2. Phương pháp nghiên cứu :
• Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết: phân tích các nguồn tài liệu
như các trang số liệu tổng hợp của Facebook, trang báo có tính chính xác cao.
• Phương pháp hệ thống lý thuyết:Sắp xếp cáv lý luận về thực trạng của sinh
viên chọn sai ngành học và hệ quả của nó về sau đối với sinh viên.
• Phương pháp quan sát khoa học:Quan sát trực tiếp và gián tiếp đối tượng là
những tân sinh viên của HVHCQG chọn sai ngành học để thấy được thực
trạng và những tác động có thể có của việc sinh viên chọn sai ngành học.
• Phương pháp khảo sát bằng câu hỏi: Khảo sát có thể được thực hiện bằng
cách lập phiếu khảo sát online qua Facebook, Google Form,..cho những tân
sinh viên của HVHCQG để thu được kết quả .
• Phỏng vấn có hoặc không có cấu trúc chặt chẽ: Tiến hành phỏng vấn với
những tân sinh viên đang theo học tại HVHCQG bằng câu hỏi đã được soạn
từ trước hoặc có thể hỏi thêm 1 vài câu ngoài lề để có thể hiểu thêm được
nhiều khía cạnh trong đề tài nghiên cứu.
CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận
- Trong bảng khảo sát về việc liệu các bạn sinh viên có nhận thức được rằng
thực trạng học sai ngành đang rất phổ biến hay không thì đa số câu trả lời là lOMoARcPSD|50730876
“ Có” ( chiếm 95,7%). Từ đó ta có thể thấy rằng sinh viên đang rất chủ động
trong việc tìm hiểu và quan tâm đến việc lựa chọn ngành học như thế nào
cho phù hợp với bản thân.
- Chạy theo ngành hot và không xác định được mục tiêu là hai lý do đang
chiếm tỷ lệ cao trong số những lí do mà tân sinh viên chọn sai ngành, hai lý
do này chiếm tỷ lệ cao vì nó tác động trực tiếp đến tâm lý và việc học tập của sinh viên.
- Thực trạng học sai ngành của sinh viên hiện nay là một vấn đề được rất
nhiều người quan tâm và tìm hiểu vậy nên các bạn sinh viên cũng đã có cho
mình một số giải pháp để giảm thiểu tình trạng này. Trọng bài khảo sát nhóm
có đưa ra hai giải pháp chính đó là “ khai thác năng lực của bản thân” và
“định hướng công việc tương lai để lựa chọn hướng đi phù hợp” thì đa số
các bạn đều lựa chọn cả hai giải pháp đều góp phần giảm thiểu thực trạng
chọn sai ngành học. Tuy nhiên, khi xét riêng từng giải pháp thì ta thấy được
giải pháp “định hướng công việc tương lai để lựa chọn hướng đi phù hợp”
được nhiều bạn hướng tới hơn (chiếm 15,3%) hơn giải pháp “ khai thác năng
lực của bản thân” 2,4%. Tuy mức độ chênh lệch không quá nhiều nhưng nó
khiến ta phát hiện rằng sinh viên hướng tới việc tìm kiếm một công việc ổn
định cho cuộc sống sau này hơn việc khám phá ra bản thân thực sự thích gì,
đam mê cái gì, và phù hợp cái gì. Có lẽ đây là ảnh hưởng của cuộc sống xã
hội hiện đại mà đồng tiền được con người theo đuổi mạnh mẽ.
- Chọn ngành là một việc quan trọng trong cuộc đời của học sinh, sinh viên,
những người mong muốn học đại học để mong muốn có được một cuộc sống
tốt hơn. Vậy nên hãy tìm hiểu kỹ lưỡng về ngành học mà mình dự định học
để không phải hối tiếc quãng thời gian học đại học chỉ vì chọn sai ngành. 2. Kiến nghị
- Việc tìm hiểu các ngành học từ sớm khi đang là học sinh THCS, THPT sẽ
giúp các bạn hiểu được ngành nào phù hợp với sở thích và năng lực của bản thân
- Tổ chức các buổi hướng nghiệp, các hoạt động ngoại khóa nhằm giúp các
bạn học sinh khám phá ra những khả năng và sở thích của mình, hiểu rõ bản
thân mình hơn từ đó sẽ giúp các bạn chủ động trong việc lựa chọn ngành học
- Không nên chạy theo xu hướng hay chọn một ngành mà chỉ vì điểm đầu vào
thấp để “ dễ đậu” để rồi biến nó trở thành một trạm dừng chân tạm bợ. lOMoARcPSD|50730876
- Thay đổi suy nghĩ đừng bao giờ để quyết định của mình bị ảnh hưởng bởi lời
nói của người khác , hãy thực sự lắng nghe bản thân để biết chính mình cần
gì, thích gì, muốn gì từ đó sẽ đưa ra quyết định chọn ngành đúng đắn nhất .