Nghiên cứu về Hôn nhân và Tang ma của Dân tộc Ba Na. Môn Quản trị đa dạng và đa văn hoá | Đại học Trường Đại học Phenika.

lOMoAR cPSD| 59561451 ₫ Hôn nhân
-Một trong những đặc điểm quan trọng trong hôn nhân của người Ba Na là tự do
lựa chọn bạn đời. Các bạn trẻ Ba Na khi đến tuổi trưởng thành (nam từ 20, nữ từ
18) có thể tự do yêu đương và tìm hiểu nhau. Tuy nhiên, quyết định kết hôn không
hoàn toàn do họ tự đưa ra, mà còn phụ thuộc vào sự đồng ý của gia đình, đặc biệt
là cha mẹ. Mặc dù có sự can thiệp này, nhưng trong thực tế, đôi khi quyết định hôn
nhân của cha mẹ có thể trái ngược với mong muốn của con cái.
Trong xã hội Ba Na, có hai hình thức hôn nhân chính: •
Hôn nhân tự chọn (chărơihkơ ding): Đây là trường hợp cặp đôi tự do yêu
đương và quyết định kết hôn mà không bị can thiệp quá nhiều từ gia đình. •
Hôn nhân do cha mẹ quyết định (mẽ bă pơ giao ăn): Trường hợp này xảy ra
khi cha mẹ quyết định việc kết hôn cho con cái, thường vì lý do kinh tế, sắc
đẹp hoặc vị trí xã hội. Hôn nhân theo kiểu này chủ yếu xuất hiện giữa các
gia đình có sự chênh lệch về giàu nghèo hoặc địa vị
Tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của người Ba Na hiện nay đã thay đổi so với trước
kia. Không còn quá coi trọng sự chênh lệch về tài sản hay tuổi tác giữa nam và nữ,
mà thay vào đó, các tiêu chí quan trọng nhất khi chọn bạn đời là: tình yêu thương,
đạo đức, sức khỏe và tinh thần cần cù siêng năng thạo việc
Xã hội Ba Na đã chuyển sang chế độ phụ hệ, nghĩa là người đàn ông là người giữ
vai trò chủ đạo trong gia đình. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là phụ nữ
không có quyền quyết định trongAA các vấn đề gia đình. Khi các chị em gái trong
gia đình muốn kết hôn cho con cái, họ phải hỏi ý kiến của các anh trai mình – đây
là một đặc điểm đặc trưng của mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình Ba Na.
Trong hôn nhân Ba Na, có một số quy định đặc biệt: •
Không có con ngay lập tức: Vợ chồng mới cưới phải đợi đến năm sau mới
được sinh con. Đây là một tập tục truyền thống của người Ba Na. •
Chồng có thể lấy vợ bé: Nếu vợ cả vô sinh hoặc mắc bệnh tật nghiêm trọng,
chồng có thể lấy thêm vợ bé, nhưng điều này phải có sự đồng ý của vợ cả. •
Cấm kết hôn trong dòng họ gần: Người Ba Na tuyệt đối không kết hôn
trong cùng một tùm gel (họ hàng gần). Nếu vi phạm quy định này, người đó lOMoAR cPSD| 59561451
sẽ bị phạt nặng, thậm chí có thể bị xử phạt công khai như phạm tội loạn luân. •
Tái hôn: Người góa chỉ được tái hôn sau hai năm kể từ khi người bạn đời
qua đời. Quy định này thể hiện sự tôn trọng đối với người đã khuất và ổn
định lại cuộc sống gia đình.
Mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình Ba Na rất quan trọng và được xây
dựng trên cơ sở tình cảm và trách nhiệm. Một trong những tập tục thú vị là khi
người chồng qua đời, người vợ có thể lấy em trai của chồng, và ngược lại, khi
người vợ qua đời, người chồng có thể lấy em gái của vợ. Điều này cho thấy sự gắn
kết mật thiết và sự hỗ trợ lẫn nhau trong gia đình và dòng họ. -Tang ma
Khi có người chết, làng đánh trống dài để thông báo cho mọi người. Người chết
được vuốt mắt, khâm liệm bằng khố, áo, váy mới, và gia đình đặt vào miệng
người chết một ít gạo, muối, thịt gà để tiễn biệt. Thi hài được đặt trên cáng gỗ nếu gia đình khá giả.
2. Nghi Lễ Cảm Thương
Tang lễ là dịp để bà con chia buồn, đánh cồng chiêng, múa xoang và thể hiện
lòng thương tiếc. Một tục đặc biệt là đàn ông sẽ tự gây thương tích trên người để
biểu thị sự tôn trọng và tình cảm với người quá cố.
3. Chôn Cất Vào Ban Đêm
Theo quan niệm của người Ba Na, ban đêm dành cho cái chết, do đó, lễ chôn cất
được thực hiện vào ban đêm. Thi hài được đưa ra nghĩa địa, quấn chiếu, đặt trên
cáng gỗ và đưa đến huyệt mộ. Đoàn tang sẽ đi theo và khóc lóc suốt hành trình.
4. Nghi Thức Lấp Mộ
Khi đến huyệt, thi hài được cho vào quan tài, và gia đình sẽ đặt vào đó những đồ
vật tùy thân của người chết. Trước khi lấp mộ, người thân sẽ ném đất và mẩu gỗ
xuống mộ, tiễn biệt người đã khuất. lOMoAR cPSD| 59561451 5. Ý Nghĩa
Tục tang ma của người Ba Na thể hiện lòng tôn trọng và tình cảm gia đình, đồng
thời giúp gắn kết cộng đồng. Những hành động như tự gây thương tích, tiễn biệt
bằng nghi thức lấp mộ đều thể hiện sự linh thiêng và trang trọng trong việc tiễn biệt người quá cố.