PHÂN TÍCH CẤU TRÚC SAR-COV-2 I.Giới thiệu
Coronavirus, hay còn được gọi là virus
corona, là một nhóm các virus thuộc họ coronaviridae.
Coronavirus là các virus có vỏ bao, hệ
gene là RNA dương sợi đơn, thường có
hình tròn với đường kính khoảng 80- 100nm.
Kích thước bộ gene của coronavirus khoảng từ 26 đến 32 kilo base pair (kb). Đây
là họ virus RNA có kích thước bộ gene lớn nhất.
Tên "coronavirus" có nguồn gốc từ tiếng
Latin. ‘Corona’ có nghĩa là vương miện hoặc
hào quang, vì khi quan sát hình ảnh ghi nhận
từ kính hiển vi điện tử thì người ta thấy phần
ngoài cùng của virus có các phần tử nhô ra
(các gai protein) tạo thành hình ảnh giống
như một cái vương miện hay vành nhật hoa,
những chiếc gai này sẽ tương tác với thụ thể
trên tế bào, theo cơ chế tương tự chìa khóa-ổ
khóa, từ đó cho phép virus xâm nhập vào bên
Hình ảnh SARS-CoV-2 với các gai trong.
protein đặc trưng trên bề mặt
II. Phân tích cấu trúc 1. Cấu tạo
Giống như các loài virus khác, SARS-CoV-2 có một mục tiêu duy nhất: Thâm
nhập sâu vào bên trong tế bào vật chủ và biến tế bào đó thành cỗ máy nhân bản cho
chúng. Nếu mục tiêu này được hoàn thành nó sẽ khiến chúng ta mắc bệnh, trong
trường hợp này là bệnh đường hô hấp.
Virus Sars Cov 2 có dạng hình cầu, đường kính xấp xỉ 125 nanomet
Cấu tạo theo thứ tự từ trong ra ngoài như sau:
 Lõi acid Nucleic: Đây là bộ gen của virus với kích thước 26-32 kilobase, đây
là kích thước lớn nhất trong số các loại virus ARN. Lõi acid Nucleic chứa
sợi ARN đơn dương (sợi phân tử polyme có vai trò sinh học trong mã hóa,
dịch mã, điều hòa, và biểu hiện của gen), giúp virus tiến hành nhân bản nhanh hơn.
 Vỏ protein (vỏ capsit): Lớp vỏ bọc bên ngoài bộ gen được cấu tạo từ các
capsome đóng vai trò bảo vệ.
 Lớp vỏ ngoài: Vỏ ngoài bao gồm lớp kép lipit và protein, bên trên có lớp gai
protein thực hiện các nhiệm vụ của kháng nguyên, giúp virus xâm nhập vào các tế bào dễ dàng.
2. Bộ gen của SARS-CoV-2
Bộ gen của SARS-CoV-2 có độ dài khoảng 25-32 kilobase, đây là virus có
bộ gen lớn nhất trong số các virus RNA. Bộ gen bao gồm các vùng: vùng
5’UTR, khung đọc mở, vùng 3’UTR và cuối cùng là Đuôi-poly (A). Hai
phần ba đầu tiên của bộ gen mã hóa cho các protein phi cấu trúc từ 2 khung
mở đọc ORF1a và ORF1b. 1/3 cuối của bộ gen mã hóa cho các protein cấu
trúc. Có 4 protein cấu trúc được bảo tồn trên các CoV đó là protein (S),
protein màng (M), protein vỏ (E) và nucleocapsid (N) protein.
+ Protein spike (S) tạo thành các gai đặc trưng trong "vương miện"
coronavirus. Nó bị glycosyl hóa mạnh, có thể tạo thành một homotrimer, và
là receptor giúp gắn và hợp nhất với màng tế bào vật chủ. Các thành phần
của protein S là kháng nguyên chính kích thích kháng thể trung hòa, cũng
như là mục tiêu quan trọng của tế bào lympho gây độc tế bào.
+ Protein M đóng vai trò quan trọng trong sự lắp ráp virus.
+Protein nucleocapsid (N) liên kết với bộ gen RNA để tạo thành
nucleocapsid. Nó có thể tham gia vào quá trình điều hòa tổng hợp RNA của
virus và có thể tương tác với protein M trong quá trình nảy chồi của virus.
+ Protein E: Chức năng của nó không được biết đến, mặc dù, trong SARS-
CoV, protein E cùng với M và N là cần thiết để lắp ráp và giải phóng virus.
Hình ảnh cấu trúc bộ gen của SARS-CoV-2
3. Cấu trúc của protein S
Protein S là một glycoprotein cấu trúc xuyên
màng dung hợp loại I bao gồm các tiểu đơn vị S1 và S2 .
Là một homotrimer với kích thước 180–200
kDa và tổng chiều dài từ 1273 đến 1300 axit
amin. Dư lượng axit amin tạo thành một peptit
tín hiệu. Nó là một cấu trúc hình đinh hương ,
nhô ra khỏi bề mặt của vi rút, cho phép nó
mang liên kết của vi rút với tế bào chủ và
dung hợp. Nó là đơn vị cơ bản của virus nhận
biết và liên kết với thụ thể tế bào chủ ACE-2 ;
do đó, làm cho protein S trở thành mục tiêu
chính để trung hòa các kháng thể
Các gai được phủ bằng các phân tử polysacarit để ngụy trang cho chúng, trốn tránh
sự giám sát của hệ thống miễn dịch của vật chủ trong quá trình xâm nhập . Tài liệu tham khảo
1. Qing E., Gallagher T., SARS coronavirus redux, Trends Immunol. 2020;41(4):271–273, doi:
10.1016/j.it.2020.02.007 2. https://huemed-univ
.edu.vn/tin-tuc/hoat-dong-hue-ump/dac-diem-virus-cua-coronavirus-va- chung-sars-cov-2-2256
3. https://dantri.com.vn/suc-khoe/cau-truc-cua
-virus-sars-co-v-2-cho-biet-dieu-gi-ve-diem-manh-
yeu-cua-no-20200326104525458.htm
4. Ths.Bs Nguyễn Trung Cấp ( Trưởng Khoa Cấp Cứu- Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương).
Ths.Bs Nguyễn Trung Cấp ( Trưởng Khoa Cấp Cứu- Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương).
http://www.benhnhietdoi.vn/tin-tuc/chi-tiet/dai-cuong-ve-coronavirus/920
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33554856/