Phân tích cung, cầu và giá cả thị trường của một mặt hàng tiêu dùng trong giai đoạn từ 2020 – 2022 (mặt hàng xăng dầu) | Kinh tế vi mô | Trường đại học Thương mại

lOMoARcPSD|40534848
Phân tích cung, cầu và giá cả thị trường của một mặt hàng tiêu dùng
trong giai đoạn từ 2020 – 2022 (mặt hàng xăng dầu)
1. Giới thiệu chung về xăng
- Xăng (tiếng Anh: gasoline) là một chất lỏng dễ cháy có nguồn gốc từ dầu mỏ,
được sử dụng chủ yếu làm nhiên liệu trong hầu hết các động cơ đốt trong.
- Xăng là mặt hàng chiến lược của mỗi quốc gia, thiết yếu đối với cuộc sống xã
hội, có tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng của đất
nước. Sự phát triển của xăng theo sự phát triển của dầu mỏ là nguồn năng lượng
thống trị trong thế giới công nghiệp hóa.
- Xăng là 1 trong những nguồn năng lượng chính được nhà nước cân đối trong
chính sách cân bằng năng lượng và là mặt hàng quan trọng được Nhà nước dự trữ Quốc gia.
- Hiện nay, tên thị trường đang bán phổ biến nhất 3 loại xăng đó là xăng A92,
xăng A95 và xăng sinh học E5 2. Phần cung 2.1. Số liệu Tháng Năm 2020 Năm 2021 Năm 2022 LƯỢNG GIÁ LƯỢNG GIÁ LƯỢNG GIÁ (TẤN) (TRIỆU (TẤN) (TRIỆU (TẤN) (TRIỆU USD) USD) USD) 1 756.431 473.90 854.992 848.90 657.800 603.70 2 599.252 316.99 572.895 532.30 745.543 741.64 3 487.485 200.38 792.542 714.70 1.278,6 1.367,9 4 538.488 141.50 796.678 746.82 788.60 859.90 5 752.104 192.63 870.789 712.91 766.72 890.00 6 1.130.000 135.82 7 1.110.000 431.63 8 566.253 217.06 9 446.070 164.97 10 489.449 181.18 11 520.987 203.45 12 503.432 198.90
Bảng : Lượng xăng nhập khẩu giai đoạn 2020 – 2022 lOMoARcPSD|40534848
- Năm 2020: Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, năm 2020, Việt Nam
nhập khẩu 11,7 triệu tấn dầu thô, trị giá 3,8 tỷ USD. Cùng năm, Việt Nam xuất
khẩu 4,7 triệu tấn dầu thô, thu về 1,6 tỷ USD. Như vậy, Việt Nam nhập siêu 7,1
triệu tấn dầu thô, với giá trị 2,2 tỷ USD.
- Năm 2021: Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu xăng dầu về
Việt Nam tính chung năm 2021, lượng xăng dầu nhập khẩu đạt 6,96 triệu tấn, trị
giá 4,14 tỷ USD, giảm 15,5% về lượng và tăng 24,6% về trị giá so với năm 2020;
giá trung bình 593 USD/tấn, tăng 191 USD/tấn so với giá nhập khẩu cùng kỳ năm trước.
- Năm 2022: Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tính đến 9 tháng đầu năm
2022. Cả nước nhập khẩu hơn 6,5 triệu tấn xăng dầu các loại, trị giá 6,8 tỷ USD,
tăng 22,7% về lượng và tăng 131,8% về trị giá so với cùng kỳ.
➔ Lượng cung xăng dầu Việt Nam trong 3 năm (từ 2020 – 2022) có biến động mạnh.
2.1. các yếu tố tác động
- Số lượng nhà sản xuất trong ngành: •
Số lượng nhà sản xuất có ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng hàng hóa được bán ra •
Ở Việt Nam, có rất nhiều các nhà cung cấp mặt hàng xăng dầu cho các doanh nghiệp
+ Ở Việt Nam, có rất nhiều các nhà cung cấp về mặt hàng xăng cho doanh nghiệp
đầu mối kinh doanh xăng dầu ở Việt Nam nên phát triển nguồn hang nhập khẩu
biểu hiện cho việc tăng số lượng nhà cung cấp hoặc tăng quy mô, sản lượng các
mặt hàng xăng dầu trên thị trường. - Tiến bộ công nghệ:
Công nghệ ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng hàng hoá được sản xuất ra. Công •
Công nghệ có ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng hàng hóa được sản xuất ra. Công
nghệ tiên tiến sẽ làm tăng năng suất và do đó nhiều hàng hóa hơn được sản xuất ra.
- Giá của các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất:
+ Để tiến hành sản xuất, các nhà sản xuất cần mua các yếu tố đầu vào trên thị
trường các yếu tố sản xuất như tiền công, tiền mua nguyên vật liệu, tiền thuê vốn,
… Giá các yếu tố đầu vào tác động trực tiếp đến chi phí sản xuất và do đó ảnh
hưởng đến lượng hàng hóa mà các doanh nghiệp muốn bán. lOMoARcPSD|40534848
- Chính sách của Chính phủ về nguồn cung xăng dầu:
+ Các chính sách kinh tế của chính phủ như chính sách thuế, chính sách trợ cấp,…
Nhà nước sử dụng thuế như công cụ điều tiết sản xuất. Đối với các doanh nghiệp,
thuế là chi phí nên khi chính phủ giảm thuế, miễn thuế hoặc trợ cấp có thể khuyến
khích sản xuất làm tăng cung. Ngược lại, nếu chính phủ đánh thuế sẽ khuyến khích sản xuất và giảm cung. - Kỳ vọng giá cả:
Cũng giống như người tiêu dùng, các nhà sản xuất cũng đưa ra quyết định cung
cấp của mình dựa vào kỳ vọng.
-Ảnh hưởng của đại dịch COVID – 19:
- Ảnh hưởng từ cuộc chiến tranh giữa Nga – Ukraine:
- Biến động thị trường: Trong thời gian gần đây, thị trường xăng dầu thế giới có sự
biến động mạnh mẽ do ảnh hưởng của dịch Covid làm nhu cầu tiêu thụ xăng giảm
dẫn đến nhiều doanh nghiệp trên thế giới phải giảm hàng tồn kho, có lúc giá xăng
giảm xuống âm đã làm cho thị trường kinh doanh xăng dầu có yếu tố sụt giảm. 3. Phần cầu 3.1. số liệu
- Năm 2020: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho hay tổng nhu cầu tiêu thụ
xăng dầu trong cả nước quý I/2020 ước giảm khoảng 30% và dự kiến còn tiếp tục
giảm trong thời gian tới.
- Năm 2021: Kết quả kinh doanh xăng dầu của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam
(Petrolimex) năm 2021 đạt được những thành tựu nổi bật, vượt xa kế hoạch đề ra.
Cụ thể, sản lượng xăng dầu xuất bán đạt 13,86 triệu m3, bằng 114% kế hoạch, tăng
5% so với năm 2020. Doanh thu đạt 234.238 tỷ đồng, bằng 115% kế hoạch, tăng
24% so với năm 2020. Lợi nhuận trước thuế đạt 16.271 tỷ đồng, bằng 120% kế
hoạch, tăng 23% so với năm 2020.
- Năm 2022: Tổng doanh thu thuần hợp nhất là 151,387 tỷ đồng, tăng 78% so với
cùng kỳ. Doanh thu tăng chủ yếu do ảnh hưởng của biến động giá dầu. Tổng lợi
nhuận hợp nhất trước thuế là 293 tỷ đồng, đạt 10% kế hoạch và bằng 10% so với
cùng kỳ. Tổng số nộp ngân sách 6 tháng đầu năm 2022 là 21,393 tỷ đồng, tăng 9%
so với cùng kỳ. Tuy nhiên, vẫn còn biến động nhiều so với những năm trước. Chỉ
có thể nói là khôi phục một phần chứ không hoàn toàn. lOMoARcPSD|40534848
b. Yếu tố tác động đến cầu
* Sự sẵn có của hàng hóa thay thế: Xăng dầu là hàng hóa thiết yếu, ít có khả năng
thay thế nên khi giá xăng tăng thì vẫn không ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng.
* Thu nhập của người tiêu dùng: Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu của nền kinh tế,
đáp ứng nhu cầu rất lớn trong đời sống xã hội. Khi giá xăng giảm giá một nửa thì
lượng cầu về xăng hầu như không thay đổi.
* Khoảng thời gian giá thay đổi: Thông thường trong dài hạn cầu co giãn nhiều
hơn trong ngắn hạn. Xe máy, ô tô là phương tiện di chuyển chủ yếu của người dân
Việt Nam. Khi giá xăng dầu tăng, người tiêu dùng không thể ngay lập tức thay thế
xe máy chạy xăng bằng phương tiện gì khác.
* Kỳ vọng của người tiêu dùng: Thói quen “mua xăng dự trữ” của người tiêu dùng
Việt Nam: Nếu giá xăng dự kiến sẽ tăng trong vài ngày tới, mọi người sẽ vội vã đi
đổ xăng. Tương tự, khi người tiêu dùng kỳ vọng rằng trong tương lai giá hàng hóa
sẽ giảm, thì ở hiện tại họ sẽ tạm hoãn một phần tiêu thụ hàng hóa, khiến nhu cầu
hàng hóa hiện tại của họ sẽ giảm. 4. Giá xăng 4.1. Số liệu
BIỂU ĐỒ THỐNG KÊ GIÁ XĂNG NĂM 2022 (tinh đến tháng 10/2022)
(Theo số liệu từ Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex) lOMoARcPSD|40534848
H. 1.8. Bảng số liệu thống kê giá xăng năm 2022 NHẬN XÉT:
Từ đầu năm đến ngày điều chỉnh giá 21.10 có sự biến động rất mạnh mẽ. Giá
xăng lên xuống liên tục.
Có thời điểm giá xăng cao ngất ngưỡng, tới 32,870 đồng/lít. Điều này cho thấy rằng giá
xăng dầu tại Việt Nam đang bị tác động mạnh mẽ, không chỉ bởi dịch bệnh Covid – 19
mà còn là chiến tranh giữa Nga – Ukraine. Đặc biệt là khi Nga ban hành điều lệnh cấm
vận thì nguồn xăng cũng dần trở nên khan hiếm.
Cho đến tháng 10 thì giá xăng giảm trở lại còn 21,490 đồng/lít.
❖ NHẬN XÉT CHUNG: So sánh biến động giá xăng dầu của Việt Nam thời
gian qua, cho thấy 3 điểm nổi bật sau:
- Năm 2021 so với năm 2020, giá xăng dầu thành phẩm trên thị trường thế giới
tăng từ 64,25 - 72,04%, nhưng do ở Việt Nam tăng sử dụng quỹ bình ổn giá xăng
dầu nên giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam chỉ tăng 28,87 - 37,09%.
Ba tháng đầu năm 2022 so với năm 2021, giá xăng dầu thành phẩm trên thị trường
thế giới vẫn tăng khá mạnh giá mặt hàng xăng đã trải qua 32 lần điều chỉnh, trong
đó có 17 lần tăng, 14 lần giảm và một lần giữ nguyên.
Qua đó thấy được giá xăng chịu ảnh hưởng cực nặng nề kể từ khi dịch bệnh bùng phát. lOMoARcPSD|40534848
Biểu đồ tỉ lệ điều chỉnh giá xăng
4.2. Các yếu tố tác động
- Tỷ giá của đồng đôla Mỹ
- Tăng thuế vào xăng sẽ làm cho các mặt hàng tiêu dung khác tăng theo. Bởi xăng
là mặt hàng quan trọng, tác động mạnh đến mọi mặt hàng sản xuất và tiêu dung,
ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
- Ảnh hưởng của cuộc chiến tranh giữa Nga – Ukraine: Chiến tranh Nga –
Ukraine khiến giá xăng tăng mạnh do nguồn cung xăng dầu trên thế giới bị trì trệ,
suy giảm dẫn đến khan hiếm,…
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, giá xăng dầu
liên tục “dựngđứng”.
Biểu đồ giá dầu Brent 6 tháng đầu năm trên thế giới