Phân tích môi trường kinh doanh ở Việt Nam hiện nay - Quản trị kinh doanh| Đại học Kinh Tế Quốc Dân
Đại học Kinh tế Quốc dân với những kiến thức và thông tin bổ ích giúp các bạn định hướng và họp tập dễ dàng hơn. Mời bạn đọc đón xem. Chúc bạn ôn luyện thật tốt và đạt điểm cao trong kì thi sắp tới
Môn: Business Administration (EBBA12) 114 tài liệu
Trường: Đại học Kinh Tế Quốc Dân 3 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
Phân tích môi tr
Phân tích môi trườ ườ ng kinh doanh ở ở Vi Việ ệt Nam hi t Nam hi n nay ệ MỤC LỤC I . Đá nh gi á môi t r n ườ g ki nh doa nh ở Vit ệ Na m 1. Cá c yu ế t ố vĩ mô a , Y u ế t ố nhâ n khu ẩ hc ọ b, Y u ế t ố ki nh t ế c , Y u ế t ố c hí nh t r- ị phá p l ut ậ d, Y u ế t ố vă n hóa e , Y u ế t ố c ông nghệ f , Y u ế t ố đa ị l ý 2. Cá c yu ế t ố vi mô a , Y u ế t ố khá c h hà ng b, Y u ế t ố đi ố t hủ cn ạ h t r a nh c , Y u ế t ố c ung ứng sn ả xut ấ d, Y u ế t ố nă ng lc ự ca ủ doa nh n ghip ệ 3. Cơ hi ộ v à t há c h t hc ứ đi ố với c á c doa nh nghip ệ I I . Phâ n t í c h c ụ t hể về Be e l i ne 1. Thị t r n ườ g vin ễ t hông ở Vit ệ Na m hin ệ na y 2. Gi ới t hiu ệ về Be e l i ne 3. Cá c yu ế t ố môi t r n ườ g vĩ mô 4. Cá c yu ế t ố môi t r n ườ g vi mô 5. Phâ n t í c h mô hì nh SWOT 6. Cá c c hin ế l c ượ Ma r ke t i ng c ụ t hể I . Đá nh gi á về môi t r n ườ g ki nh doa nh Vit ệ Na m 1) Cá c yu ế t ố vĩ mô a , Y u ế t ố nhâ n khu ẩ hc ọ Có ngun ồ gc ố t ừ vùng đt ấ hin ệ nm ằ ở phí a na m Tr ung Quc ố và min ề bc ắ Vit ệ Na m, ng i ườ Vit ệ đã t in ế về phí a na m t r ong t in ế t r ì nh ké o dà i hơn ha i nghì n nă m để c him ế ly ấ c á c vùng đt ấ bờ bin ể phí a đông bá n đo ả Đông D n ươ g T n ổ g dâ n s: ố ~ 86 t r iu ệ ng i ườ ( 2010) Tỷ s ố gi ới t í nh: 98, 1 na m t r ê n 100 nữ Tỷ l ệ t ă ng dâ n s: ố 1, 2% ( 2009) Số dâ n sn ố g ở khu vc ự t hà nh t h: ị 25. 374. 262 ng i ườ ( c him ế 29, 6% dâ n s ố c ả nước ) . Cơ cu ấ độ t ui ổ : 0- 14 t ui ổ : 29, 4% 15- 64 t ui ổ : 65% t r ê n 65 t ui ổ : 5, 6% b, Y u ế t ố ki nh t ế - Tc ố độ t ă ng t r n ưở g ki nh t: ế GDP 6 t há ng đu ầ nă m đt ạ 6- 6. 1% - Thu nhp ậ bì nh quâ n đu ầ người : t r ê n 1. 100 USD/ nă m ( 2010) - Gi á t r ị sn ả xut ấ c ông nghip ệ t ă ng 13. 8% - Lm ạ phá t đa ng đ c ượ kim ề c hế và đ c ượ kim ể s oá t ở m c ứ 0. 1 – 0. 3% hà ng t há ng. - L n ượ g kiu ề hi ố đt ạ 3. 6 t ỷ USD. Gii ả ngâ n vn ố đu ầ t ư t rc ự t ip ế t ừ n c ướ ngoà i ( FDI ) đt ạ 5. 4 t ỷ USD, c a o hn ơ 6% s o vi ớ c ùng kỳ nă m ngoá i . - Cá c ngâ n hà ng đn ồ g ý hạ l ã i s ut ấ c ho va y VND t ừ m c ứ 14% xun ố g c òn 12% - 12. 5% t r ong t há ng 7, gim ả l ã i s ut ấ m c ứ t in ề gi ử hin ệ na y t ừ 11. 5% xun ố g c òn 10. 2% t r ong 3 t há ng ti ớ - Cơ s ở hạ tn ầ g ngà y c à ng đ c ượ nâ ng c a o: đi ạ l ộ Thă ng Long, hm ầ Ki m Li ê n… N n ề ki nh t ế n c ướ t a đa ng t r ong quá t r ì nh c huyn ể bin ế t ừ nn ề ki nh t ế hà ng hoá ké m phá t t r in ể , ma ng nn ặ g t í nh t ự cp ấ t ự t úc s a ng t hà nh nn ề ki nh t ế hà ng hoá phá t t r in ể t ừ t hp ấ đn ế c a o. Do nn ề ki nh t ế n c ướ t a c ó c ơ cu ấ hạ tn ầ g vt ậ c ht ấ . và hạ tn ầ g xã hi ộ t hp ấ ké m. Tr ì nh độ c ơ s ở vt ậ c ht ấ và c ông nghệ t r ong c á c . doa nh. nghip ệ lc ạ hu ậ , không c ó khả nă ng cn ạ h t r a nh. H u ầ như không c ó đi ộ ngũnhà doa nh nghip ệ c ó tm ầ c. ỡ Thu nhp ậ ca ủ ng i ườ l à m c ông ă n l n ươ g v à nông dâ n t hp ấ ké m, sc ứ mua hà ng hoá ca ủ xã hi ộ và dâ n c ư t hp ấ nê n nhu cu ầ t ă ng c hm ậ , dung l n ượ g t hị t r n ườ g t r ong n c ướ c òn hn ạ c h. ế Cá c biu ể hin ệ t r ê n m t ộ m t ặ phn ả á nh t r ì nh độ t hp ấ ké m về dung l n ượ g c ung cu ầ hà ng hoá và khả nă ng cn ạ h t r a nh ca ủ hà ng hoá t r ê n t hị t r ường. M t ặ khá c nó c ũng to ạ r a á p lc ự buc ộ c húng t a phi ả v t ượ qua t hc ự t rn ạ g đó v à đa ư nn ề ki nh t ế phá t t r in ể c ả về s ố l n ượ g ln ẫ c ht ấ l ượng. N n ề ki nh t ế hà ng hóa da ự t r ê n c ơ s ở nn ề ki nh t ế tn ồ ti ạ nhiu ề t hà nh phn ầ . Tip ế c ậnđc ặ đim ể nà y ca ủ ki nh t ế hà ng hoá t he o c á c khí a cn ạ h s a u : - N n ề ki nh t ế nhiu ề t hà nh phn ầ với nhiu ề hì nh t hc ứ s ở hu ữ khá c nha u về t ư l iu ệ sn ả xut ấ l à c ơ s ở ki nh t ế gn ắ l in ề với s ự tn ồ ti ạ và phá t t r in ể ki nh t ế hà ng hoá . - Thc ự t r ạng ki nh t ế hà ng hoá ở n c ướ t a ké m phá t t r in ể l à do nhiu ề nhâ n t, ố nhưng nhâ n t ố gâ y hu ậ quả nặng nề nht ấ l à s ự nhn ậ t hc ứ không đúng dn ẫ đn ế nôn nóng x oá bỏ nha nh c á c t hà nh phn ầ ki nh t. ế N n ề ki nh t ế nhiu ề t hà nh phn ầ l à ngun ồ lc ự tn ổ g hp ợ về nhiu ề mặt , c ó khả nă ng đa ư nn ề ki nh t ế v t ượ khi ỏ t ì nh t r ạng t hp ấ ké m. - N n ề ki nh t ế hà ng hoá c hu ị t á c đn ộ g ca ủ s ự t ha y đi ổ c ơ cu ấ ngà nh t he o hướn g nn ề ki nh t ế dịc h vụ phá t t r in ể nha nh c hóng. Đ c ặ đim ể nà y gn ắ l in ề vi ớ ha i khí a cn ạ h s a u : + Nó đm ả bo ả c ho mọi ng i ườ , m i ọ doa nh nghip ệ dù ở t hà nh phn ầ ki nh t ế nà o c ũng đu ề đ c ượ t ự do ki nh doa nh t he o phá p l ut ậ , đ c ượ phá p l ut ậ bo ả hộ quyn ề s ở hu ữ và quyn ề t hu nhp ậ hp ợ phá p. + Cá c c hủ t hể ki nh t ế đu ề đ c ượ hot ạ đn ộ g t he o c ơ c hế t ự c h, ủ hợp t á c , cn ạ h t r a nh vi ớ nha u và đu ề bì nh đn ẳ g t r c ướ phá p l ut ậ . - N n ề ki nh t ế hà ng hoá phá t t r in ể t he o c ơ cu ấ ki nh t ế “ mở” gia ữ n c ướ t a vi ớ c á c n c ướ t r ê n t hế gii ớ . - Sự r a đi ờ nn ề ki nh t ế hà ng hoá t ư bn ả c hủ nghĩ a đã l à m c ho t hị t r n ườ g dâ n tc ộ hot ạ đn ộ g t r ong s ự gn ắ bó vi ớ t hị t r n ườ g t hế gii ớ . - N n ề ki nh t ế hà ng hoá với c ơ cu ấ “ mở” r a đi ờ bt ắ ngun ồ t ừ quy l ut ậ phâ n bố và phá t t r in ể không đu ề về t à i nguy ê n t hi ê n nhi ê n, sc ứ l a o đn ộ g và t hế m n ạ h gia ữ c á c nước . - N n ề ki nh t ế hà ng hoá t he o c ơ cu ấ “ mở” , t hí c h ứng với c hin ế l c ượ t hị t r n ườ g “ h n ướ g ngoi ạ ” . - Phá t t r in ể ki nh t ế hà ng hoá t he o định h n ướ g xã hi ộ c hủ nghĩ a vi ớ va i t r ò c hủ đo ạ ca ủ ki nh t ế nhà n c ướ và s ự qun ả l ý ki nh t ế vĩ mô ca ủ nhà nước . - Va i t r ò đn ị h h n ướ g xã hi ộ c hủ nghĩ a ca ủ ki nh t ế nhà n c ướ t r ong c ơ cu ấ ki nh t ế nhiu ề t hà nh phn ầ , ki nh t ế nhà n c ướ với bn ả c ht ấ vn ố c ó ca ủ nó, li ạ nm ắ gi ữ c á c ngà nh, l ĩ nh vc ự t he n c ht ố và t rn ọ g yu ế nê n t r ở t hà nh nhâ n t ố ki nh t ế bo ả đm ả c ho ki nh t ế hà ng hoá ca ủ c á c t hà nh phn ầ ki nh t ế khá c phá t t r in ể t he o đn ị h h n ướ g xã hi ộ c hủ nghĩ a . Tí nh hin ệ t hc ự ca ủ va i t r ò định h n ướ g xã hi ộ c hủ nghĩ a ca ủ ki nh t ế nhà n c ướ c hỉ đ c ượ khẳng đn ị h khi nó phá t huy đ c ượ sc ứ m n ạ h tn ổ g hp ợ ca ủ c á c t hà nh phn ầ ki nh t ế khá c . - Va i t r ò qun ả l ý ca ủ nhà n c ướ , nhâ n t ố đm ả bo ả c ho đn ị h h n ướ g xã hi ộ c hủ nghĩ a ca ủ ki nh t ế hà ng hoá : + Sự phá t t r in ể ki nh t ế hà ng hoá bê n cn ạ h m t ặ t í c h cc ự , đe m li ạ s ự phá t t r in ể lc ự l n ượ g sn ả xut ấ , t ă ng t r n ưở g ki nh t ế c a o ca ủ nó, m t ặ khá c nó không t r á nh khi ỏ những khuyt ế tt ậ nht ấ định về m t ặ xã hi ộ như : phá sn ả , khn ủ g hon ả g, t à n phá môi t r n ườ g . . . Những khuyt ế tt ậ nà y cn ầ phi ả c ó s ự qun ả l ý ki nh t ế vĩ mô ca ủ nhà nước . + N n ề ki nh t ế hà ng hoá gia ữ c á c n c ướ , ngoà i s ự khá c nha u về t r ì nh độ phá t t r in ể và s ự phâ n phi ố l ợi í c h ki nh t ế gia ữ c á c t ầng lp ớ dâ n c ư do ki nh t ế đe m li ạ nhm ằ m c ụ đí c h gì ? c ó l ợi c ho a i ? Còn c ó s ự khá c nha u không ké m phn ầ qua n t rn ọ g l à ở t r ì nh độ qun ả l ý t he o c ơ c hế t hị t r ườn g ca ủ nhà nước . + N c ướ t a do c hu ị n ả h h n ưở g l â u ngà y c uả c ơ c hế kế hoc ạ h hoá tp ậ t r ung qua n l i ê u , ba o c ấp. . . Nê n va i t r ò qun ả l ý ca ủ nhà n c ướ t a l à nhâ n t ố đm ả bo ả c ho định h n ướ g XHCN ca ủ ki nh t ế hà ng hoá . Một nn ề ki nh t ế hà ng hoá ké m phá t t r in ể , ma ng nn ặ g t í nh c ht ấ t ự c ung t ự c ấp, c huyn ể s a ng m t ộ nn ề ki nh t ế hà ng hoá phá t t r in ể t ừ t hp ấ đn ế c a o đòi hi ỏ nhà n c ướ phi ả s ử dn ụ g c ó hiu ệ quả c á c c ông c ụ phá p l uật , t à i c hí nh, t in ề t, ệ t í n dn ụ g . . . M t ặ khá c phi ả to ạ r a môi t r n ườ g và điu ề kin ệ c ho sn ả xut ấ ki nh doa nh t r ê n c ơ s ở kha i t há c t im ề nă ng c ủa c á c t hà nh phn ầ ki nh t, ế t hc ự hin ệ c á c c hí nh s á c h xã hi ộ đm ả bo ả c ho s ự t hn ố g nht ấ gia ữ ki nh t ế và xã hi ộ . c , Y u ế t ố c hí nh t r- ị phá p l ut ậ - Tì nh hì nh c hí nh t r- ị a n ni nh n ổ đn ị h - Hệ t hn ố g phá p l ut ậ ngà y c à ng đ c ượ sa ử đi ổ phù hp ợ vi ớ nn ề ki nh t ế hin ệ na y - N n ề ki nh t ế mở s a u khi n c ướ t a gi a nhp ậ WTO, c á c c hí nh s á c h ki nh t ế phù hp ợ hơn không những vi ớ c á c doa nh nghip ệ Vit ệ Na m mà c òn với c ả doa nh nghip ệ n c ướ ngoà i mun ố đu ầ t ư và o n c ướ t a . - Cơ c hế điu ề hà nh ca ủ n c ướ t a hin ệ na y: c hủ t r n ươ g đ n ườ g l ối t he o Đảng C n ộ g Sn ả Vit ệ Na m N c ướ C n ộ g hòa xã hi ộ c hủ nghĩ a Vit ệ Na m l à Nhà n c ướ phá p quyn ề . Hệ t hn ố g c hí nh t r ị hin ệ na y r a đi ờ t ừ khi t hit ế lp ậ Nhà n c ướ Vit ệ Na m Dâ n c hủ cn ộ g hòa , gm ồ c á c cu ấ t hà nh quyn ề lc ự c hí nh t r ị s a u: Đảng C n ộ g sn ả Vit ệ Na m, Nhà n c ướ C n ộ g hòa xã hi ộ c hủ nghĩ a , Nhâ n dâ n t r on g hệ t hn ố g c hí nh t r, ị Hin ế phá p. Đảng C n ộ g sn ả Vit ệ Na m: Là đi ộ t i ê n phong c ủa gi a i cp ấ c ông nhâ n, đi ạ biu ể t r ung t hà nh li ợ í c h ca ủ gi a i cp ấ c ông nhâ n, nhâ n dâ n l a o đn ộ g và ca ủ c ả dâ n tc ộ , va ừ l à lc ự l n ượ g hợp t hà nh, va ừ l à lc ự l n ượ g l ã nh đo ạ hệ t hn ố g c hí nh t r ị XHCN, bo ả đm ả c ho hệ t hn ố g c hí nh t r ị gi ữ đ c ượ bn ả c ht ấ gi a i cp ấ c ông nhâ n và bo ả đm ả m i ọ quyn ề lc ự t huc ộ về nhâ n dâ n. Nhà n c ướ C n ộ g hòa xã hi ộ c hủ nghĩ a : l à t ổ c hc ứ t r ung t â m và l à t r ụ ct ộ ca ủ hệ t hn ố g c hí nh t r, ị t hc ự hin ệ ý c hí , quyn ề lc ự ca ủ nhâ n dâ n, t ha y m t ặ nhâ n dâ n, c hu ị t r á c h nhim ệ t r c ướ nhâ n dâ n qun ả l ý t oà n bộ hot ạ đn ộ g ca ủ đời sn ố g xã hi ộ và t hc ự hin ệ c hc ứ nă ng đi ố ni ộ , đi ố ngoi ạ . Cá c t ổ c hc ứ c hí nh t r- ị xã hi ộ và đoà n t hể nhâ n dâ n: Đâ y l à những t ổ c hc ứ đi ạ din ệ c ho li ợ í c h ca ủ c á c cn ộ g đn ồ g xã hi ộ khá c nha u t ha m gi a và o hệ t hn ố g c hí nh t r ị t he o t ôn c h, ỉ m c ụ đí c h, t í nh c ht ấ ca ủ tn ừ g t ổ c hc ứ . Ở Vit ệ Na m hin ệ c ó 5 t ổ c hc ứ c hí nh t r- ị xã hi ộ gm ồ : M t ặ t rn ậ Tổ quc ố Vit ệ Na m, Công đoà n, H i ộ Li ê n hip ệ phụ nữ Vit ệ Na m, Đoà n Tha nh ni ê n cn ộ g sn ả Hồ Chí Mi nh, H i ộ C u ự c hin ế bi nh. Ngoà i r a c òn c ó nhiu ề t ổ c hc ứ xã hi ộ và c á c đoà n t hể nhâ n dâ n khá c . Nhâ n dâ n t r ong hệ t hn ố g c hí nh t r: ị Với t ư c á c h l à ng i ườ s á ng to ạ l ịc h s, ử nhâ n dâ n l à lc ự l n ượ g quyt ế đn ị h t r ong quá t r ì nh bin ế đi ổ xã hi ộ , hì nh t hà nh nê n hệ t hn ố g c hí nh t r ị hin ệ na y ở Vit ệ Na m. M i ọ quyn ề lc ự đu ề t huc ộ về nhâ n dâ n và họ t hc ự hin ệ quyn ề lc ự c ủa mì nh c hủ yu ế t hông qua Nhà nước ; Nhà n c ướ qun ả l ý xã hi ộ bn ằ g phá p l ut ậ d i ướ s ự l ã nh đo ạ c ủa Đảng C n ộ g sn ả Vit ệ Na m. Hin ế Phá p: Hin ế phá p Vit ệ Na m hin ệ na y đ c ượ Quc ố hi ộ khóa VI I I t hông qua nă m 1992 ( bổ s ung, sa ử đi ổ và o nă m 2001 ti ạ kỳ hp ọ t hứ 10 Quc ố hi ộ khóa X) . Hin ế Phá p nă m 1992 l à s ự kế t ha ừ và phá t t r in ể c á c bn ả Hin ế Phá p t r c ướ đó ( 1946, 1959, 1980) . Sự r a đi ờ ca ủ Hin ế phá p 1992 l à b c ướ phá t t r in ể qua n t rn ọ g t r ong l ịc h s ử lp ậ phá p Vit ệ Na m. Hin ế phá p 1992 l à vă n bn ả phá p l ut ậ nn ề t ảng và c ó gi á t r ị c a o nht ấ , t hể c hế hóa những qua n đim ể c ơ bn ả ca ủ Đảng C n ộ g sn ả Vit ệ Na m về đi ổ mới ki nh t, ế c hí nh t r, ị khẳng đn ị h m c ụ t i ê u XHCN, t hể c hế hóa nn ề dâ n c hủ XHCN và c á c quyn ề t ự do ca ủ c ông dâ n. Hin ế phá p nă m 1992 ba o gm ồ Lời nói đu ầ , 7 c h n ươ g và 147 điu ề quy đn ị h r õ Chế độ c hí nh t r; ị Chế độ ki nh t; ế Vă n hóa - gi á o dụ c , khoa hc ọ - c ông ngh; ệ Quyn ề và nghĩ a vụ c ơ bn ả ca ủ c ông dâ n; Quc ố hi ộ , Chủ t ịc h nước , Chí nh ph; ủ H i ộ đn ồ g nhâ n dâ n và Ủy ba n nhâ n dâ n; Tòa á n nhâ n dâ n và Vin ệ kim ể s á t nhâ n dâ n; Quc ố kỳ, Quc ố huy , Quc ố c a , Quc ố khá nh, Thủ đô; Sa ử đi ổ Hin ế phá p. Hin ế phá p c hỉ r õ quyn ề lc ự Nhà n c ướ t huc ộ về nhâ n dâ n; Nhà n c ướ l à ca ủ nhâ n dâ n, do nhâ n dâ n, vì nhâ n dâ n; Nhà n c ướ bo ả đm ả và không ngừng phá t huy quyn ề l à m c hủ về m i ọ m t ặ ca ủ nhâ n dâ n; t hc ự hin ệ c hí nh s á c h bì nh đẳng, đoà n kết , t ươngt r ợ gia ữ c á c dâ n tc ộ . Nhâ n dâ n s ử dn ụ g quyn ề lc ự Nhà n c ướ t hông qua Quc ố hi ộ và H i ộ đn ồ g nhâ n dâ n. Đâ y l à những c ơ qua n do nhâ n dâ n bu ầ r a , đi ạ din ệ c ho ý c hí và nguyn ệ vn ọ g ca ủ nhâ n dâ n. d, Y u ế t ố vă n hóa - Luôn l uôn gì n gi ữ v à phá t huy t r uyn ề t hn ố g vă n hóa dâ n tc ộ - Ph n ươ g t in ệ t r uyn ề t hông đ c ượ phủ s óng khp ắ vùng min ề , kể c ả vùng s â u vùng xa , gi úp ng i ườ dâ n t ip ế cn ậ đ c ượ những kin ế t hc ứ vă n hóa mới nht ấ - Tr ì nh độ vă n hóa ca ủ ng i ườ dâ n đa ng ngà y c à ng nâ ng c a o - Vă n hóa doa nh nghip ệ , yu ế t ố và ng ca ủ t hà nh c ông: Vă n hoá doa nh nghip ệ c hí nh l à t à i sn ả vô hì nh ca ủ m i ỗ doa nh nghip ệ . Cùng với s ự phá t t r in ể c ủa nn ề ki nh t ế t hị t r n ườ g t hì vic ệ xâ y dựng vă n hoá doa nh nghip ệ l à m t ộ vic ệ l à m ht ế sc ứ cn ầ t hit ế nhưng c ũng không í t khó khă n. Có rt ấ nhiu ề đn ị h nghĩ a khá c nha u về vă n hoá . The o E. He r i ôt t hì “ Cá i gì c òn li ạ kh i tt ấ c ả những c á i khá c bị quê n đi - c á i đó l à vă n hoá ” . Còn UNESCO li ạ c ó m t ộ định nghĩ a khá c về vă n hoá : “ Vă n hoá phn ả á nh và t hể hin ệ m t ộ c á c h tn ổ g quá t , s ố ng đn ộ g m i ọ m t ặ c ủa c uc ộ s ống ( ca ủ m i ỗ c á nhâ n và ca ủ m i ỗ cn ộ g đn ồ g) đã din ễ r a t r ong quá kh, ứ c ũng như đa ng din ễ r a t r ong hin ệ t ại , qua hà ng ba o nhi ê u t hế kỷ nó đã cu ấ t hà nh m t ộ hệ t hn ố g c á c gi á t r, ị t r uyn ề t hn ố g, t hm ẩ mỹ và li ố s ống và da ự t r ê n đó t ừng dâ n tc ộ khẳng đn ị h bn ả sc ắ r i ê ng ca ủ mì nh” . V y ậ vă n hoá doa nh nghip ệ l à gì ? Vă n hoá doa nh nghip ệ l à t oà n bộ c á c gi á t r ị vă n hoá đ c ượ gâ y dựng nê n t r ong s ut ố quá t r ì nh tn ồ ti ạ và phá t t r in ể ca ủ m t ộ doa nh nghip ệ , t r ở t hà nh c á c gi á t r, ị c á c qua n nim ệ và tp ậ quá n, t r uyn ề t hn ố g ă n s â u và o hot ạ đn ộ g ca ủ doa nh nghip ệ y ấ và c hi phi ố t ì nh cm ả , np ế s uy nghĩ và hà nh vi c ủa m i ọ t hà nh vi ê n ca ủ doa nh nghip ệ t r ong vic ệ t he o đui ổ và t hc ự hin ệ c á c m c ụ đí c h. Cũng như vă n hoá nói c hung, vă n hoá doa nh nghip ệ c ó những đc ặ t r ưng c ụ t hể r i ê ng bit ệ . Tr c ướ hết , vă n hoá doa nh nghip ệ l à sn ả phm ẩ ca ủ những ng i ườ c ùng l à m t r ong m t ộ doa nh nghip ệ và đá p ứng nhu cu ầ gi á t r ị bn ề vững. Nó xá c lp ậ m t ộ hệ t hn ố g c á c gi á t r ị đ c ượ m i ọ ng i ườ l à m t r ong doa nh nghip ệ c hi a s, ẻ c hp ấ nhn ậ , đề c a o và ứng xử t he o c á c gi á t r ị đó. Vă n hoá doa nh nghip ệ c òn góp phn ầ to ạ nê n s ự khá c bit ệ gia ữ c á c doa nh nghip ệ và đ c ượ c oi l à t r uyn ề t hn ố g ca ủ r i ê ng m i ỗ doa nh nghip ệ . Nhì n nhn ậ m t ộ c á c h tn ổ g quá t , c húng t a t hy ấ vă n hoá t r ong c á c c ơ qua n và doa nh nghip ệ ở n c ướ t a c òn c ó những hn ạ c hế nht ấ định: Đó l à m t ộ nn ề vă n hoá đ c ượ xâ y dựng t r ê n nn ề t ảng dâ n t r í t hp ấ và phc ứ tp ạ do những yu ế t ố khá c n ả h h n ưở g ti ớ ; môi t r n ườ g l à m vic ệ c ó nhiu ề bt ấ cp ậ dn ẫ t ới c ó c á i nhì n ngn ắ hn ạ ; c ha ư c ó qua n nim ệ đúng đn ắ về cn ạ h t r a nh và hp ợ t á c , l à m vic ệ c ha ư c ó t í nh c huyê n nghip ệ ; c òn bị n ả h h n ưở g bởi c á c khuynh h n ướ g cc ự đoa n ca ủ nn ề ki nh t ế ba o cp ấ ; c ha ư c ó s ự gi a o t hoa gia ữ c á c qua n đim ể đà o to ạ c á n bộ qun ả l ý do ngun ồ gc ố đà o to ạ ; c ha ư c ó c ơ c hế dùng người , c ó s ự bt ấ cp ậ t r ong gi á o dc ụ đà o to ạ nê n c ht ấ l n ượ g c ha ư c a o. M t ặ khá c vă n hoá doa nh nghip ệ c òn bị những yu ế t ố khá c n ả h h n ưở g ti ớ nh: ư N n ề sn ả xut ấ nông nghip ệ nghè o nà n và n ả h h n ưở g ca ủ t à n dư đế quc ố , phong kin ế . Vă n hoá doa nh nghip ệ c ó vị t r í và va i t r ò rt ấ qua n t rn ọ g t r ong s ự phá t t r in ể ca ủ m i ỗ doa nh nghip ệ , bởi bt ấ kỳ m t ộ doa nh nghip ệ nà o nu ế t hiu ế đi yu ế t ố vă n hoá , ngôn n g, ữ t ư l iu ệ , t hông t i n nói c hung đ c ượ gi ọ l à t r i t hc ứ t hì doa nh nghip ệ đó khó c ó t hể đứng vững và tn ồ ti ạ được . Tr ong khuynh h n ướ g xã hi ộ ngà y na y t hì c á c ngun ồ lc ự ca ủ m t ộ doa nh nghip ệ l à c on ng i ườ mà vă n hoá doa nh nghip ệ l à c á i l i ê n kt ế v à nhâ n l ê n nhiu ề ln ầ c á c gi á t r ị ca ủ t ừng ngun ồ lc ự r i ê ng l. ẻ Do vy ậ , c ó t hể khẳng định vă n hoá doa nh nghip ệ l à t à i sn ả vô hì nh ca ủ m i ỗ doa nh nghip ệ . The o ông Trn ầ Hoà ng Bo ả ( 1 t r ong s ố 300 nhà doa nh nghip ệ t r) ẻ nhn ậ xé t : Vă n hoá ca ủ doa nh nghip ệ đ c ượ t hể hin ệ ở phong c á c h l ã nh đo ạ ca ủ ng i ườ l ã nh đo ạ và t á c phong l à m vic ệ ca ủ nhâ n vi ê n. Cũng t he o ông Bo ả , đi ố t á c khi qua n hệ t hì ngoà i vic ệ qua n t â m t ới li ợ nhun ậ ca ủ c ông t y họ c òn đá nh gi á doa nh nghip ệ qua vă n hoá ca ủ doa nh nghip ệ đó. Sự t hà nh c ông ca ủ m i ỗ doa nh nghip ệ , đc ặ bit ệ l à ở c á c n c ướ c hâ u á t h n ườ g đ c ượ da ự t r ê n m i ố qua n hệ c á nhâ n ca ủ ng i ườ l ã nh đo ạ , c òn c á c n c ướ Tâ y Âu t hì t hà nh c ông ca ủ doa nh nghip ệ li ạ đ c ượ da ự t r ê n c á c yu ế t ố như khả nă ng qun ả l ý c á c ngun ồ l ực , nă ng s ut ấ l à m vic ệ , t í nh nă ng đn ộ g ca ủ nhâ n vi ê n… Ngoà i những yu ế t ố c hủ qua n, để xâ y dựng vă n hoá doa nh nghip ệ c òn phi ả c hú t rn ọ g t ới những yu ế t ố khá c h qua n. Đó l à vic ệ to ạ lp ậ t hị t r ường, l ợi í c h ca ủ ng i ườ t i ê u dùng, đ c ượ t hể hin ệ qua “ Cá c nguyê n tc ắ c hỉ đo ạ để bo ả vệ ng i ườ t i ê u dùng” , l à quá t r ì nh hi ộ nhp ậ và o nn ề ki nh t ế khu vc ự và t hế gii ớ . Tr c ướ ht ế c húng t a phi ả c ó qua n đim ể c ụ t hể về v a i t r ò ca ủ vă n hoá doa nh nghip ệ . Sự t hắng t hế ca ủ bt ấ c ứ m t ộ doa nh nghip ệ nà o không phi ả ở c hỗ l à c ó ba o nhi ê u vn ố và s ử dn ụ g c ông nghệ gì mà nó đ c ượ quyt ế đn ị h bi ở vic ệ t ổ c hc ứ những c on ng i ườ như t hế nà o. Con ng i ườ t a c ó t hể đi l ê n t ừ t a y không về vn ố nhn ư g không ba o gi ờ t ừ t a y không về vă n hoá . Vă n hoá c hỉ c ó nn ề t ảng c hứ không c ó đim ể m c ố đu ầ c ui ố . Do vy ậ , xut ấ phá t đim ể ca ủ doa nh nghip ệ c ó t hể s ẽ l à rt ấ c a o nu ế như nó đ c ượ xâ y dựng t r ê n nn ề tn ả g vă n hoá . Cá c doa nh nghip ệ khi xâ y dựng đu ề phi ả c ó nhn ậ t hc ứ và nim ề t i n t r it ệ đ, ể l úc đó vă n hoá s ẽ xut ấ hin ệ . Mọi ci ả c á c h c hỉ t hc ự s ự c ó t í nh t huyt ế phc ụ khi nó t á c h r a khi ỏ l ợi í c h c á nhâ n, c òn vă n hoá doa nh nghip ệ t hì phi ả bo ả vệ c ho m i ọ quyn ề li ợ và l ợi í c h ca ủ c á nhâ n. Khi xâ y dựng vă n hóa doa nh nghip ệ cn ầ phi ả c ó nhn ữ g bin ệ phá p c ụ t h. ể Bin ệ phá p đu ầ t i ê n l à phi ả xâ y dựng m t ộ hệ t hn ố g đn ị h c hế ca ủ doa nh nghip ệ , ba o gm ồ : Chí nh da nh, t ự kim ể s oá t , phâ n t í c h c á c c ông vi ệc , c á c yê u cu ầ . Sa u đó xâ y dựng c á c kê nh t hông t i n; xâ y dựng c á c t hể c hế và t hit ế c hế tp ậ t r ung và dâ n c hủ nh: ư Đa dn ạ g hoá c á c l oi ạ hì nh đà o to ạ và phá t t r in ể ngun ồ nhâ n l ực ; t i ê u c hun ẩ hoá c á c c hc ứ nă ng, nhim ệ v, ụ quyn ề hn ạ ; xâ y dựng c ơ c hế kt ế hp ợ hà i hoà c á c l ợi í c h để do a nh nghip ệ t r ở t hà nh ngôi nhà c hung, l à c on t huyn ề vn ậ m n ệ h ca ủ m i ọ ng i ườ . - Cá c ht ạ nhâ n vă n hóa doa nh nghip ệ Đâ y l à c ơ s ở để hì nh t hà nh vă n hóa doa nh nghip ệ . Các ht ạ nhâ n vă n hóa l à kt ế quả ca ủ s ự t á c đn ộ g qua li ạ gia ữ c á c t hà nh vi ê n t r ong doa nh nghip ệ vi ớ nha u. Khi doa nh nghip ệ bt ắ đu ầ hot ạ đn ộ g, nn ề vă n hóa doa nh nghip ệ xut ấ hin ệ , phá t t r in ể và t ự bo ả v. ệ Vă n hóa doa nh nghip ệ c ó t í nh đc ặ t hù nê n c á c ht ạ nhâ n vă n hóa đ c ượ hì nh t hà nh c ũng c ó t í nh c ht ấ r i ê ng bi ệt . Vă n hóa ca ủ c á c tp ậ đoà n đa quc ố gi a khá c với vă n hóa ca ủ c á c doa nh nghip ệ l i ê n doa nh hoc ặ vă n hóa ca ủ doa nh nghip ệ gi a đì nh. H t ạ nhâ n vă n hóa doa nh nghip ệ ba o gm ồ t r it ế l ý , nim ề t i n, c á c c hun ẩ m c ự l à m vic ệ và hệ gi á t r. ị - Phá t t r in ể vă n hóa gi a o lu ư ca ủ c á c doa nh nghip ệ Cá c doa nh nghip ệ t h n ườ g c ó xu h n ướ g l i ê n doa nh, l i ê n kt ế vi ớ nha u. Để t ồn ti ạ t r ong môi t r n ườ g ki nh doa nh phc ứ tp ạ , đa vă n hóa , c á c doa nh nghip ệ không t hể duy t r ì vă n hóa doa nh nghip ệ mì nh gin ố g như những l ã nh đa ị đóng kí n ca ủ mà phi ả mở ca ử v à phá t t r in ể gi a o lu ư về vă n hóa . Vic ệ phá t t r in ể vă n hóa gi a o lu ư s ẽ to ạ điu ề kin ệ c ho c á c doa nh nghip ệ hc ọ tp ậ , la ự c hn ọ những khí a cn ạ h tt ố về vă n hóa ca ủ c á c doa nh nghip ệ khá c nhm ằ phá t t r in ể m n ạ h nn ề vă n hóa ca ủ doa nh nghip ệ mì nh và ng c ượ li ạ . - Xâ y dựng c á c t i ê u c hun ẩ về vă n hóa doa nh nghip ệ Để hì nh t hà nh m t ộ nn ề vă n hóa m n ạ h và c ó bn ả sc ắ r i ê ng, hu ầ ht ế c á c doa nh nghip ệ t h n ườ g xâ y dựng c ho mì nh những t i ê u c hun ẩ về vă n hóa và buc ộ m i ọ ng i ườ khi và o l à m vic ệ c ho doa nh nghip ệ phi ả t uâ n t he o. Tuy nhi ê n, c á c t i ê u c hun ẩ nà y c ó t hể t ha y đi ổ khi không c òn phù hợp hoc ặ hiu ệ quả t hp ấ . Tr ong t r n ườ g hp ợ như vy ậ , vic ệ s á ng to ạ r a những t i ê u c hun ẩ mới l à cn ầ t hit ế . Tr ong điu ề kin ệ t oà n cu ầ hóa nn ề ki nh t ế t hế gi ới và quá t r ì nh cn ạ h t r a nh quc ố t ế ngà y c à ng ga y gt ắ t hì vă n hóa doa nh nghip ệ đ c ượ c hú t rn ọ g xâ y dựng và phá t t r in ể . Nó t r ở t hà nh m t ộ l oi ạ t à i sn ả vô hì nh đóng va i t r ò cc ự kỳ qua n t rn ọ g t r ong kho t à i sn ả doa nh nghip ệ và l à m t ộ t r ong nhn ữ g c ông c ụ cn ạ h t r a nh khá sc ắ bé n. Những doa nh nghip ệ không c ó nn ề vă n hóa m n ạ h khó c ó t hể cn ạ h t r a nh c a o t r ê n t hị t r ường. Đ n ồ g t hi ờ , doa nh nghip ệ c ó t hể to ạ r a và t ă ng uy t í n c ủa mì nh t r ê n t hị t r n ườ g t hông qua vic ệ xâ y dựng và phá t t r in ể m t ộ nn ề vă n hóa doa nh nghip ệ mạnh. - Vă n hóa tp ậ đoà n đa quc ố gi a Cá c tp ậ đoà n đa quc ố gi a c ó nhiu ề c hi nhá nh hot ạ đn ộ g ở nhiu ề n c ướ t r ê n t hế gii ớ , t h n ườ g phi ả đi ố m t ặ vi ớ môi t r n ườ g ki nh doa nh đa sc ắ tc ộ , đa quc ố t ịc h và đa vă n hóa . Để t ă ng c n ườ g sc ứ m n ạ h và s ự l i ê n kt ế gia ữ c á c c hi nhá nh ca ủ c á c c ông t y đa quc ố gi a ở c á c n c ướ khá c nha u, c á c tp ậ đoà n phi ả c ó m t ộ nn ề vă n hóa đủ mạnh. H u ầ như tp ậ đoà n đa quc ố gi a nà o c ũng c ó bn ả sc ắ vă n hóa r i ê ng c ủa mì nh và đâ y đ c ượ c oi l à m t ộ t r ong những điu ề kin ệ sn ố g c òn, m t ộ l oi ạ vũ khí cn ạ h t r a nh l ợi hại . Cá c c ông t y đa quc ố gi a c ó m c ụ đí c h ki nh doa nh c hin ế l ược , nhã n hiu ệ hà ng hóa ni ổ t i ếng và da nh t i ếng c a o về c ht ấ l n ượ g sn ả phm ẩ và dịc h vụ t r ê n t hị t r n ườ g t hế gii ớ . Những kt ế quả nà y c ó t hể c oi l à sn ả phm ẩ ca ủ quá t r ì nh vn ậ đn ộ g ca ủ vă n hóa tp ậ đoà n. Tuy nhi ê n, để đt ạ đ c ượ những đn ỉ h c a o ca ủ s ự t hà nh c ông đó, c á c tp ậ đoà n phi ả m t ấ nhiu ề t hi ờ gi a n và t in ề bạc . Chẳng hn ạ , để c ó nhã n hiu ệ Pe ps i Col a n i ổ t i ếng vi ớ mà u xa nh t i ươ t r, ẻ Tp ậ đoà n Pe ps i phi ả c hn ọ c á c h t ip ế cn ậ vă n hóa ph n ươ g Đông - sn ả xut ấ l oi ạ đồ un ố g ma ng nhã n hiu ệ Pe ps i Col a với biu ể t n ượ g t hiu ế â m và t hiu ế d n ươ g ( biu ể t n ượ g c ủa những ng i ườ t he o Pht ậ gi á o) để đn ế với khá c h hà ng l à những t í n đồ c ủa Pht ậ gi á o. Để bo ả hộ c ho biu ể t n ượ g nà y , Tp ậ đoà n phi ả c hi t ới 500 t r iu ệ USD và gi á c ủa nhã n hiu ệ Pe ps i đã l ê n t ới 55 t ỷ USD. Đ i ố t hủ cn ạ h t r a nh ca ủ Pe ps i Col a l à Tp ậ đoà n Coc a Col a . Tp ậ đoà n nà y c ó nn ề vă n hóa hùng m n ạ h và vi ớ những u ư t hế về da nh t i ếng, uy t í n c ũng như nghệ t hut ậ ki nh doa nh đã c hin ế t hắng Pe ps i Col a t r ê n t h n ươ g t r n ườ g m c ặ dù đồ un ố g Coc a Col a c hỉ đ c ượ xp ế t hứ 7 t r ong s ố 12 l oi ạ đồ un ố g hà ng đu ầ ca ủ n c ướ Mỹ về c ht ấ l n ượ g và đồ un ố g nà y đã bị ng i ườ t i ê u dùng c hâ u Âu ty ẩ c ha y và o nă m 1999. - Vă n hóa doa nh nghip ệ gi a đì nh Cá c doa nh nghip ệ gi a đì nh đ c ượ x e m l à m t ộ l oi ạ đn ị h c hế đc ộ đá o t r ong đó m t ộ gi a đì nh l à ht ạ nhâ n ca ủ doa nh nghip ệ . Vă n hóa doa nh nghip ệ gi a đì nh c hu ị n ả h h n ưở g ca ủ t r uyn ề t hn ố g gi a đì nh, s ự kế t ục gia ữ c á c t hế hệ và l òng t r ung t hà nh với những t r it ế l ý ki nh doa nh, ki nh nghim ệ , bí quyt ế đ c ượ gi a đì nh đúc r út đ c ượ t r ong quá t r ì nh ki nh doa nh. Thông t hường, t r ong gi a đì nh, ng i ườ c hủ gi a đì nh t h n ườ g nm ắ đ c ượ bí quyt ế về m t ộ nghề nghip ệ nà o đó và da ự và o nghề nghip ệ đó để t hà nh lp ậ d oa nh nghip ệ gi a đì nh. Vì t h, ế vă n hóa doa nh nghip ệ gi a đì nh c hu ị n ả h h n ưở g rt ấ l ớn t á c đn ộ g ca ủ phong c á c h l ã nh đo ạ ca ủ ng i ườ c hủ gi a đì nh. Kỷ l ut ậ t r ong doa nh nghip ệ gi a đì nh t h n ườ g đ c ượ đề c a o vì họ va ừ l à ng i ườ c hủ s ở hu ữ va ừ l à ng i ườ s ử dn ụ g c á c t à i sn ả ca ủ gi a đì nh. Chẳng hn ạ , doa nh nghip ệ sn ả xut ấ gi à y dé p Bi t i ’ s ( Vit ệ Na m) l à m t ộ bin ế t hể ca ủ doa nh nghip ệ gi a đì nh. Doa nh nghip ệ nà y c ó m t ộ nn ề vă n hóa m n ạ h và c á c t hà nh vi ê n ca ủ doa nh nghip ệ đu ề t hm ấ nhun ầ đ c ượ những gi á t r ị và c hun ẩ m c ự ca ủ vă n hóa doa nh nghip ệ . Doa nh nghip ệ nà y đa ng c ó t r in ể vn ọ g t r ở t hà nh m t ộ t r ong những c ông t y đa quc ố gi a đu ầ t i ê n ca ủ Vit ệ Na m. Có t hể nói , Vă n hoá doa nh nghip ệ l à nhm ằ to ạ r a quy tc ắ ứng xử c ho doa nh nghip ệ mà không phi ả to ạ r a t á c dn ụ g c hỉ đo ạ . Cá c h l à m nà y ca ủ c á c doa nh nghip ệ không c hỉ c ó t á c dn ụ g t húc đy ẩ c ho doa nh nghip ệ mì nh t hc ự hin ệ đ c ượ ph n ươ g t hc ứ ki nh doa nh " ly ấ c on ng i ườ l à m t r ung t â m" , mà c òn l à m c ho nă ng lc ự phá t t r in ể sn ả phm ẩ và nă ng lc ự đoà n kt ế hip ệ đn ồ g tp ậ t hể ca ủ doa nh nghip ệ t r ở nê n phn ồ vi nh, t ă ng t hê m s ự gn ắ bó ca ủ nhâ n vi ê n với doa nh nghi ê p, nâ ng c a o hiu ệ quả ki nh doa nh. e , Y u ế t ố c ông nghệ - Hệ t hn ố g nghi ê n cu ứ c ông ngh- ệ kĩ t hut ậ đa ng đ c ượ c hú ý và ngà y c à ng đ c ượ ci ả t in ế c ho phù hợp vi ớ t r ì nh độ c ông nghệ kĩ t hut ậ n c ướ ngoà i . - Nhà n c ướ đa ng ngà y c à ng c hú t rn ọ g v à o vic ệ đu ầ t ư Khoa hc ọ - kĩ t hut ậ c a o như c ông nghệ bin ể , c ông nghệ vũ t r. ụ . . - Công nghệ t hông t i n ngà y c à ng c hứng t ỏ b c ướ phá t t r in ể phi t h n ườ g. - Số ng i ườ dùng mạng I nt e r ne t đã v t ượ ng n ưỡ g 22 t r iu ệ . - H n ơ 50% dâ n s ố đa ng dùng đin ệ t hoi ạ di đn ộ g. Đâ y l à nhâ n t ố n ả h h n ưở g mạnh, t rc ự t ip ế đn ế doa nh nghip ệ . Cá c yu ế t ố c ông nght ệ h n ườ g biu ể hin ệ như ph n ươ g phá p sn ả xut ấ m i ớ , kĩ t hut ậ m i ớ , vt ậ l iu ệ m i ớ , t hit ế bị sn ả xut ấ , c á c bí quyết , c á c phá t mi nh, phn ầ m m ề ứng dn ụ g. . . Khi c ông nghệ phá t t r in ể , c á c doa nh nghip ệ c ó điu ề kin ệ ứng dn ụ g c á c t hà nh tu ự ca ủ c ông nghệ để to ạ r a sn ả phm ẩ , dịc h vụ c ó c ht ấ l n ượ g c a o hn ơ nhm ằ phá t t r in ể ki nh doa nh, nâ ng c a o nă ng lc ự cn ạ h t r a nh. Tuy vy ậ , nó c ũng ma ng li ạ c ho doa nh nghip ệ nguy c ơ tt ụ hu ậ , g im ả nă ng lc ự cn ạ h t r a nh nu ế doa nh nghip ệ không đi ổ mới c ông nghệ kp ị t hi ờ . Khoa hc ọ kỹ t hut ậ và c ông nghệ c ó n ả h h n ưở g t o l ớn t ới sn ả xuất , ki nh doa nh và c ả s ự t i ê u t h. ụ Cá c phá t mi nh m i ớ , c á c t in ế bộ ca ủ khoa hc ọ kỹ t hut ậ s ẽ l à m r a c á c sn ả phm ẩ m i ớ , đn ồ g t hi ờ l à m nà y s i nh c á c nhu cu ầ mới và l à m t r it ệ t i ê u c á c ông nghệ c ụ ha y nhu cu ầ c ũ. Ví d, ụ phá t mi nh r a má y n ả h kỹ t hut ậ s ố gâ y n ả h h n ưở g nă ng c ho vic ệ c hp ụ hì nh dùng phi m c ổ đin ể , má y phot o c opy và má y t í nh l à m bin ế m t ấ n hững c hic ế má y c hữ c ũ k… ỹ Khoa hc ọ kỹ t hut ậ và c ông nghệ c ũng gi úp c húng t a khá m phá c á c khả nă ng vô tn ậ nh: ư c ông nghệ s i nh hc ọ , r obot , nghi ê n cu ứ vũ t r…. ụ Ngà y na y , để t hà nh c ông, c á c c ông t y phi ả không ngừng đu ầ t ư c ho R&D ( Re s e a r c h a nd De v e l opme nt : Nghi ê n cu ứ và Phá t t r in ể ) để phá t mi nh ha y t ip ế cn ậ và vn ậ dn ụ g c á c c ông nghệ và kỹ t hut ậ mới để không ngn ừ g ci ả t in ế sn ả phm ẩ , nâ ng c a o t í nh cn ạ h t r a nh. Ở Vit ệ na m, c ông nghệ c òn lc ạ hu ậ , nê n nguy c ơ tt ụ hu ậ l à rt ấ ln ớ , vì t hế c húng t a c n ầ đu ầ t ư hơn c ho gi á o dc ụ và t hu hút c ht ấ xá m để c ó t hể phá t t r in ể m t ộ đi ộ ngũ c huy ê n gi a kỹ t hut ậ và c ông nghệ gii ỏ . Cả t hế gi ới vn ẫ đa ng t r ong c uc ộ c á c h mạng ca ủ c ông ngh, ệ hà ng l ot ạ c á c c ông nghệ mới đ c ượ r a đi ờ và đ c ượ t í c h hp ợ và o c á c sn ả phm ẩ , dịc h v. ụ N u ế c á c h đâ y 30 nă m má y vi t í nh c hỉ l à m t ộ c ông c ụ dùng để t í nh t oá n t hì ngà y na y nó đã c ó đủ c hc ứ nă ng t ha y t hế m t ộ c on ng i ườ l à m vic ệ hoà n t oà n đc ộ lp ậ . Tr c ướ đâ y c húng t a s ử dn ụ g c á c má y n ả h c hp ụ bằng phi m t hì hin ệ na y không c òn hã ng nà o sn ả xut ấ phi m c ho má y n ả h. Đ c ặ bit ệ t r ong l ĩ nh vc ự c ông nghệ t hông t i n, c ông nghệ t r uyn ề t hông hin ệ đi ạ đã gi úp c á c khoảng c á c h về đa ị l ý , ph n ươ g t in ệ t r uyn ề t ải . + Đ u ầ t ư ca ủ c hí nh ph, ủ doa nh nghip ệ và o c ông t á c R&D: Tr ong t hp ậ ni ê n 60- 70 ca ủ t hế kỷ t r ước . Nht ậ Bn ả đã khin ế c á c n c ướ t r ê n t hế gii ớ phi ả t há n phc ụ vi ớ bướ c nhy ả vt ọ về ki nh t ế t r ong đó c hủ yu ế l à nhâ n t ố c on ng i ườ và c ông nghệ mới . Hin ệ na y Nht ậ vn ẫ l à m t ộ n c ướ c ó đu ầ t ư và o nghi ê n cu ứ t r ê n GDP l ớn nht ấ t hế gii ớ . Vic ệ kt ế hp ợ gia ữ c á c doa nh nghip ệ và c hí nh phủ nhm ằ nghi ê n cu ứ đa ư r a c á c c ông nghệ m i ớ , vt ậ l iu ệ mới . . . s ẽ c ó t á c dn ụ g t í c h cc ự đn ế nn ề ki nh t. ế + Tc ố đ, ộ c hu kỳ ca ủ c ông ngh, ệ t ỷ l ệ c ông nghệ lc ạ hu ậ : nu ế t r c ướ đâ y c á c hã ng sn ả xut ấ phi ả m t ấ rt ấ nhiu ề t hời gi a n để t ă ng tc ố độ bộ vi xử l ý l ê n gp ấ đôi t hì hin ệ na y t ốc độ nà y c hỉ m t ấ khoảng 24 nă m. Xut ấ phá t t ừ c á c má y t í nh Pe n I I , Pe n I I I , c ha ư đy ầ 10 nă m hin ệ na y t ốc độ bộ vi xử l ý đã t ă ng với c hi p s e t t hông dn ụ g hin ệ na y l à Cor e Dua l tc ố độ 2. 8 GB/ s . M t ộ bộ má y t í nh mới t i nh c hỉ s a u na ử nă m đã t r ở nê n lc ạ hu ậ với c ông nghệ và c á c phn ầ m m ề ứng dn ụ g. + n Ả h h n ưở g ca ủ c ông nghệ t hông t i n, i nt e r ne t đn ế hot ạ đn ộ g ki nh doa nh. Ngoà i c á c yu ế t ố c ơ bn ả t r ê n, hin ệ na y khi nghi ê n cu ứ t hị t r ường, c á c doa nh nghip ệ phi ả đưa yu ế t ố t oà n cu ầ hóa t r ở t hà nh m t ộ yu ế t ố vĩ mô t á c đn ộ g đn ế ngà nh. f , Y u ế t ố đa ị l ý - Khí hu ậ : Nhit ệ đi ớ gi ó mùa m ẩ - Ngun ồ t à i nguyê n phong phú - Tì nh hì nh ô nhim ễ đa ng gi a t ă ng nha nh c hóng ♦ Ô nhim ễ ngun ồ n c ướ ♦ Ô nhim ễ ngun ồ đt ấ ♦ Ô nhim ễ không khí Như c húng t a đã bit ế nn ề ki nh t ế t hế gi ới l à m t ộ t hể t hn ố g nht ấ ba o gm ồ c á c nn ề ki nh t ế khu vc ự và quc ố gi a rt ấ đa dn ạ g, phá t t r in ể không đều, c ha ứ đựng nhiu ề mâ u t hun ẫ . The o t r ì nh độ phá t t r in ể ca ủ l ý l un ậ sn ả xut ấ và phâ n c ông l a o đn ộ g xã hi ộ , c ó t hể phâ n c á c n c ướ t r ê n t hế gi ới t hà nh c á c nhóm: n c ướ phá t t r in ể , n c ướ đa n phá t t r in ể và n c ướ c hm ậ phá t t r in ể . Tr ong đó, Vit ệ Na m l à m t ộ n c ướ đa ng phá t t r in ể . Với vị t r í đa ị l ý : N m ằ t r ong khu vực nhit ệ đới gi ó mùa, ở ngã t ư nơi gp ặ gỡ ca ủ những l un ồ g gi ó xut ấ phá t t ừ c á c t r ung t â m ln ớ ba o qua nh. N m ằ phí a Đông ca ủ bá n đo ả Đông D n ươ g gn ầ t r ung t â m Đông Na m Á, nê n đã t r ở t hà nh m t ộ đu ầ m i ố gi a o t hông qua n t rn ọ g đi t ừ n Ấ Độ D n ươ g s a ng Thá i Bì nh D n ươ g và Châ u Úc Đ i ạ D n ươ g hoc ặ ng c ượ l ại , c ó vùng bin ể c hủ quyn ề rn ộ g ln ớ và gi à u t im ề nă ng. Đ c ặ bit ệ , Vit ệ Na m nm ằ t r ong khu vc ự đa ng din ễ r a c á c hot ạ đn ộ g ki nh t ế s ôi đn ộ g nht ấ t hế gi ới t r c ướ ng n ưỡ g ca ử c ủa t hế kỷ XXI . H n ồ g Kông, Đà i Loa n, Hà n Quc ố , Si nga por e đã t r ở t hà nh " 4 c on R n ồ g" Châ u Á c ũng đa ng c ó những c huyn ể đn ộ g mới đá ng kể t r ong phá t t r in ể ki nh t. ế Nhì n c hung c á c n c ướ ASEAN đa ng ngà y c à ng c him ế vị t r í c a o hơn t r ong nn ề ki nh t ế ca ủ khu vc ự Châ u Á Thá i Bì nh D n ươ g c ũng như ca ủ t hế gii ớ . Như tc ố độ t ă ng t r n ưở g bì nh quâ n GDP ca ủ t hế gii ớ l à 35%, t hì t r ong khu vực đã đt ạ đ c ượ tc ố độ bì nh quâ n l à 6- 9%. V i ớ vị t r í đa ị l ý như t r ê n và vi ớ t hc ự t r ạng nn ề ki nh t ế ca ủ c á c n c ướ t r ong khu vc ự đã và đa ng to ạ r a c ho Vit ệ Na m nhưng li ợ t hế qua n t rn ọ g và c ơ hi ộ l ớn t r ong vic ệ hợp t á c và t ip ế t hu những ki nh nghim ệ quý bá u về phá t t r in ể ki nh t- ế xã hi ộ . Đ n ồ g t hi ờ t r a nh t hủ ti ố đa ngun ồ vn ố , kỹ t hut ậ – c ông nghệ t i ê n t in ế và hin ệ đi ạ t ừ c á c n c ướ t r ong khu vực , xut ấ nhp ậ khu ẩ nhiu ề l oi ạ hà ng hóa t hế m n ạ h ca ủ n c ướ t a . Vit ệ Na m l à m t ộ đt ấ n c ướ đy ầ t im ề nă ng, dâ n s ố t r, ẻ sc ứ t i ê u t hụ ngà y m t ộ t ă ng. M c ặ dù bị t ụt hu ậ do c hin ế t r a nh nhưng VN gi ờ đâ y l à m t ộ t r ong những ni ơ dễ t ip ế cn ậ nht ấ để mở rn ộ g ki nh doa nh ở c hâ u Á. Đá ng c hú ý l à t hị t r n ườ g bá n l ẻ ở VN t ă ng t r n ưở g t ới 30% m i ỗ nă m t r ong hơn m t ộ t hp ậ ni ê n qua và t in ế g t ă m t oà n cu ầ ca ủ Vit ệ Na m đã mở r a những c ơ hi ộ l ớn t r ong c á c l ĩ nh vc ự c ơ s ở hạ tn ầ g, t r n ườ g hc ọ , s â n ba y , hi ả cảng và c á c l ĩ nh vc ự khá c . Tr ong t hi ờ gi a n qua , VN c ó nhiu ề t ha y đi ổ về môi t r n ườ g phá p l ý , góp phn ầ ci ả t hin ệ đá ng kể môi t r n ườ g ki nh doa nh, nâ ng c a o m c ứ độ t hun ậ l ợi t r ong ki nh doa nh và t hu hp ẹ khoảng c á c h vi ớ c á c quc ố gi a đứng đu ầ t r ong khu vc ự Đông Á - Thá i Bì nh Dương. VN đã to ạ điu ề kin ệ t hun ậ li ợ hn ơ c ho doa nh nghip ệ t ip ế cn ậ t í n dn ụ g bn ằ g vic ệ mở rn ộ g phm ạ vi t à i sn ả c ó t hể s ử dn ụ g để t hế c hp ấ . Và to ạ m i ọ điu ề kin ệ t hun ậ l ợi c ho vic ệ hợp t á c đu ầ t, ư nht ấ l à t r ê n c á c l ĩ nh vc ự mà c á c n c ướ bn ạ c ó t hế m n ạ h và VN c ó nhu cu ầ như gi a o t hông, xâ y dựng, y t, ế hóa c hất . . . Cá c m i ố qua n hệ hợp t á c nà y c ùng c ó li ợ , phù hp ợ vi ớ t im ề nă ng, l ợi t hế ca ủ m i ỗ nước , to ạ điu ề kin ệ t hun ậ l ợi c ho hà ng hóa ca ủ m i ỗ n c ướ t hâ m nhp ậ và o t hị t r n ườ g ca ủ nha u. Với những t hế m n ạ h về nhâ n lc ự và c hí nh s á c h t r ong l ĩ nh vc ự c ông nghệ t hông t i n, Vit ệ Na m l à đim ể đn ế hp ấ dn ẫ c ho c á c c ông t y phn ầ m m ề t r ê n t hế gii ớ mun ố t ì m kim ế ngun ồ lc ự ở bê n ngoà i . Và với môi t r n ườ g t hông t hoá ng, hợp l ý to ạ điu ề kin ệ c ho c á c n c ướ c ó nn ề gi á o dc ụ t i ê n t in ế t ha m gi a và hỗ t r ợ VN t hực hin ệ đi ổ mới gi á o dc ụ đi ạ hc ọ t r ong c á c l ĩ nh vc ự qun ả t r ị đi ạ hc ọ , đi ổ m i ớ t à i c hí nh gi á o dc ụ đi ạ hc ọ , đà o to ạ gi ảng vi ê n c ó t r ì nh độ t in ế s ĩ . . . nhm ằ đa ư gi á o dc ụ đi ạ hc ọ Vit ệ Na m v n ươ l ê n vị t hế m i ớ . Để t hu hút đ c ượ nhiu ề vn ố đu ầ t, ư đó l à nhờ yu ế t ố c on ng i ườ , c ht ấ l n ượ g ngun ồ nh â n lc ự , s ự ổn đn ị h c hí nh t r ị v à t rt ậ t ự a n t oà n xã hi ộ . Tr ong s ố 11 n c ướ Đông Na mÁ , VN đ c ượ c oi l à n c ướ c ó môi t r n ườ g đu ầ t ư t hun ậ li ợ nht ấ ở khí a cn ạ h n ổ định c hí nh t r ị và xã hi ộ . Con ng i ườ l uôn c ó t há i độ hp ợ t á c c hâ n t hà nh và mun ố l à m bn ạ với tt ấ c ả c á c nước . Đó l à điu ề c ơ bn ả và t he n c ht ố để ro ạ nim ề t i n hợp t á c vi ớ n c ướ t a . M t ặ khá c n c ướ t a c ó ngun ồ t à i nguy ê n t hi ê n nhi ê n phong phú và đa dạng, t r ong đó nhiu ề l oi ạ c ó gi á t r ị ki nh t ế l ớn nhưng c ha ư đ c ượ kha i t há c hoc ặ mới kha i t há c ở m c ứ độ t hp ấ , vic ệ s ử dn ụ g c ũng c ha ư t ht ậ hp ợ l ý . Đâ y l à những ngun ồ lc ự bê n t r ong để phá t t r in ể ki nh t, ế đn ồ g t hi ờ l à đi ố t n ượ g đu ầ t ư ca ủ Tư bn ả n c ướ ngoà i . Và n c ướ t a l à m t ộ n c ướ đa ng phá t t r in ể đông dâ n, t r ở t hà nh t hị t r n ườ g t i ê u t hụ hà ng hoá và dịc h vụ rn ộ g l ớn nê n đã l à t in ề đề và yu ế t ố kí c h t hí c h t hu hút vn ố đu ầ t ư ca ủ n c ướ ngoà i , mở rn ộ g c á c qua n hệ ki nh t ế đi ố ngoại . 2. Cá c yu ế t ố vi mô a , Y u ế t ố khá c h hà ng b, Y u ế t ố đi ố t hủ cn ạ h t r a nh c , Y u ế t ố c ung ứng sn ả xut ấ d, Y u ế t ố nă ng lc ự ca ủ doa nh nghip ệ 3. Cơ hi ộ v à t há c h t hc ứ đi ố vi ớ c á c h doa nh nghip ệ Vit ệ Na m np ộ đn ơ xi n gi a nhp ậ WTO và o t há ng 1- 1995 và đ c ượ c ông nhn ậ l à qua n s á t vi ê n ca ủ t ổ c hc ứ nà y . Thá ng 7- 1998, Vit ệ Na m bt ắ đu ầ t in ế hà nh phi ê n đà m phá n gi a nhp ậ WTO đu ầ t i ê n. Sa u hn ơ 10 nă m, Vit ệ Na m đã t ri ả qua 11 phi ê n đà m phá n đa ph n ươ g ( t r ong đó c ó m t ộ phi ê n t r ù b) ị và hà ng t r ă m c uc ộ đà m phá n s ong ph n ươ g với s ự t ha m gi a ca ủ tt ấ c ả c á c b, ộ ngà nh. Vic ệ n c ướ t a gi a nhp ậ WTO s ẽ c ó n ả h h n ưở g s â u rn ộ g đn ế t ì nh hì nh ki nh t, ế xã hi ộ nói c hung và c uc ộ sn ố g ca ủ m i ỗ ng i ườ nông dâ n nói r i ê ng. N c ướ t a phn ấ đu ấ s ớm gi a nhp ậ WTO xut ấ phá t t ừ nhu cu ầ hi ộ nhp ậ quc ố t ế ca ủ c hí nh c húng t a, c hứ không phi ả t ừ sc ứ é p bê n ngoà i . a . Mở rn ộ g t hị t r n ườ g và t ă ng xut ấ khu ẩ Khi gi a nhp ậ WTO, t he o nguyê n tc ắ ti ố huệ quc ố , n c ướ t a s ẽ đ c ượ t ip ế cn ậ m c ứ độ t ự do hoá nà y mà không phi ả đà m phá n hip ệ định t h n ươ g m i ạ s ong ph n ươ g với t ừng nước . Hà ng hoá ca ủ n c ướ t a vì vy ậ s ẽ c ó c ơ hi ộ l ớn hn ơ và bì nh đẳng hơn t r ong vic ệ t hâ m nhp ậ và mở rn ộ g t hị t r n ườ g quc ố t. ế Do điu ề kin ệ t ự nhi ê n và c hi phí l a o đn ộ g r, ẻ Vit ệ Na m c ó l ợi t hế t r ong m t ộ s ố ngà nh, đc ặ bit ệ l à t r ong ngà nh nông nghip ệ và dt ệ ma y . Đâ y l à ha i ngà nh đ c ượ WTO rt ấ qua n t â m và đã đề r a nhiu ề bin ệ phá p để xoá bỏ dn ầ c á c r à o cn ả t h n ươ g m ại . Chẳng hn ạ , t he o Hip ệ đn ị h D t ệ ma y ca ủ WTO ( ATC) , m i ọ hn ạ c hế đn ị h l n ượ g đi ố với m t ặ hà ng dt ệ ma y đ c ượ x oá bỏ t ừ ngà y 1/ 1/ 2005. Gi a nhp ậ WTO, Vit ệ Na m s ẽ đ c ượ h n ưở g l ợi í c h nà y nu ế c ó m i ố qua n hệ t h n ươ g m i ạ " như t hế nà o đó" đi ố vi ớ c á c n c ướ t hà nh vi ê n WTO. Đối với t h n ươ g m i ạ hà ng nông sn ả , c á c t hà nh vi ê n WTO c ũng đã và đa ng đa ư r a nhiu ề c a m kt ế về ct ắ gim ả t r ợ cp ấ , gim ả t huế và l oi ạ bỏ hà ng r à o phi t huế qua n, t ừ đó ma ng li ạ c ơ hi ộ mới c ho những n c ướ xut ấ khu ẩ nông sn ả như Vit ệ Na m. b. Tă ng c n ườ g t hu hút vn ố đu ầ t ư n c ướ ngoà i . Gi a nhp ậ WTO s ẽ gi úp c húng t a c ó đ c ượ m t ộ môi t r n ườ g phá p l ý hoà n c hỉnh và mi nh bc ạ h hn ơ , c ó sc ứ hp ấ dn ẫ hơn đi ố vi ớ đu ầ t ư t r ực t ip ế ca ủ n c ướ ngoà i . Gi a nhp ậ WTO c ũng l à t hông đip ệ ht ế sc ứ r õ r à ng về quyt ế