26 trang 6 lượt tải

Phân Tích Thành Tựu Đổi Mới Ngoại Giao Việt Nam | bài thảo luận lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

Sự nghiệp đổi mới ở nước ta đang đi vào chiều sâu và đạt được những thành tựu to lớn. 35 năm đổi mới ở Việt Nam là giai đoạn lịch sử quan trọng đánh dấu sự trưởng thành mọi mặt về sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự nghiệp đổi mới mang tầm vóc và ý nghĩa cách mạng, là quá trình cải biến sâu sắc, toàn diện và triệt để, là sự nghiệp cách mạng to lớn mà Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo thực hiện thành công. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

Môn: Lịch sử đảng (LSĐ01) 52 tài liệu

Trường: Trường Đại học Thương Mại 1.2 K tài liệu

Tác giả:

Mỹ Châu

1 tuần trước

Tải xuống Báo cáo

Danh sách Quiz

lOMoARcPSD| 47206417

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

--------

Học phần l

ịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

Đề tài:

PHÂN TÍCH THÀNH TỰU 35 NĂM ĐỔI MỚI TRÊN LĨNH

VỰC NGOẠI GIAO CỦA VIỆT NAM

Giảng viên: Nguyễn Ngọc Diệp

Lớp học phần: 2313HCMI0131

Nhóm: 11

Hà Nội, tháng 03 năm 2023

lOMoARcPSD| 47206417

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Hà Nội, ngày 23 tháng 02 năm 2023

BIÊN BẢN HỌP

Hôm nay, vào lúc 10 giờ, ngày 23 tháng 02 năm 2023

Tại google meet

Diễn ra cuộc họp với nội dung: Phân chia công việc cho các thành viên. I.

Thành phần tham dự:

1. Chủ trì: Lý Thị Truyền Chức vụ: Nhóm trưởng

2. Thư ký: Đào Khánh Vân Chức vụ: Thư ký

3. Thành phần khác: Đặng Quốc Trung

Trần Văn Trường

Đặng Hoàng Anh Tuấn

Đặng Lê Trung Tuấn

Vũ Ánh Tuyết

Nguyễn Thị Thảo Vân

Ngô Quang Vũ

Nguyễn Bắc Vũ

Dương Lợi Vỹ

II. Nội dung cuộc họp:

Nhóm trưởng trình chiếu đề cương thảo luận cho các thành viên và mọi người đều

nhất trí với đề cương nhóm trưởng đưa ra. Sau đó, nhóm trưởng tiến hành phân chia

công việc cho các thành viên như sau:

STT

Họ và tên

Nhiệm vụ

101

Đặng Quốc Trung

Word: Chương 2

102

Lý Thị Truyền

Word: Chương 3

lOMoARcPSD| 47206417

103

Trần Văn Trường

Word: Chương 1

104

Đặng Hoàng Anh

Tuấn

Powerpoint

105

Đặng Lê Trung Tuấn

thuyết trình

106

Vũ Ánh Tuyết

Powerpoint

107

Đào Khánh Vân

Thư ký, mở đầu kết luận, tổng

hợp word

108

Thị Thảo Vân

Word: Chương 1

109

Ngô Quang Vũ

Word: Chương 3

110

Nguyễn Bắc Vũ

Word: Chương 2

111

Dương Lợi Vỹ

Thuyết trình

IV. Kết luận cuộc họp:

lOMoARcPSD| 47206417

Cuộc họp kết thúc vào lúc 22 giờ 30 ngày 23 tháng 02 năm 2023, nội dung cuộc họp đã

được các thành viên dự họp đồng ý.

THƯ KÝ TRƯỞNG NHÓM

(Ký, ghi rõ họ

tên)

Vân

Đào Khánh

Vân (Ký, ghi rõ

họ tên) Truyền

Lý Thị Truyền

lOMoARcPSD| 47206417

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .................................................................................................................................. 1

CHƯƠNG I: ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI, HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ THỜI KỲ

ĐỔIMỚI ................................................................................................................................... 1

1.1 Hoàn cảnh lịch sử và quá trình hình thành: .................................................................... 1

1.2 Các giai đoạn hình thành và phát triển đường lối: ......................................................... 3

1.2.1 Giai đoạn 1986 – 1996 ( Đại hội VI – VII ): Xác lập đường lối đối ngoại, độc lập,

tự chủ, mở rộng, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế ..................................... 3

1.2.2 Giai đoạn 1996 – 2006 ( Đại hội VII – X ): Bổ sung và phát triển đường lối đối .. 5

ngoại theo phương châm chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế ............................ 5

1.2.3 Giai đoạn từ 2006 – nay (Đại hội X – XIII ): Đưa quan hệ đi vào chiều sâu và

hội ..................................................................................................................................... 6

nhập quốc tế toàn diện ...................................................................................................... 6

CHƯƠNG II: THÀNH TỰU 35 NĂM ĐỔI MỚI TRÊN LĨNH VỰC NGOẠI GIAO

CỦAVIỆT NAM ...................................................................................................................... 7

2.1 Bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ: ............................................................................. 7

2.2 Mở rộng quan hệ và hội nhập kinh tế quốc tế: ............................................................ 10

2.3 Ðưa quan hệ đi vào chiều sâu và hội nhập quốc tế toàn diện: ..................................... 11

2.4 Xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc dân tộc: ................. 13

CHƯƠNG III. NHỮNG KHÓ KHĂN THÁCH THỨC, NGUYÊN NHÂN, BÀI HỌCKINH

NGHIỆM VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGOẠI GIAO VIỆT NAMTRONG

TƯƠNG LAI .......................................................................................................................... 14

3.1 Những khó khăn thách thức của ngoại giao Việt Nam: .............................................. 14

3.2 Nguyên nhân: ............................................................................................................... 15

3.3 Bài học kinh nghiệm: ................................................................................................... 16

3.4 Đề xuất hướng phát triển ngoại giao Việt Nam trong tương lai: .................................. 18

KẾT LUẬN ............................................................................................................................ 19

TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 21

lOMoARcPSD| 47206417

MỞ ĐẦU

Sự nghiệp đổi mới ở nước ta đang đi vào chiều sâu và đạt được những thành tựu to lớn.

35 năm đổi mới ở Việt Nam là giai đoạn lịch sử quan trọng đánh dấu sự trưởng thành mọi mặt

về sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự nghiệp đổi mới mang tầm vóc và ý nghĩa

cách mạng, là quá trình cải biến sâu sắc, toàn diện và triệt để, là sự nghiệp cách mạng to lớn

mà Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo thực hiện thành công. Việt Nam đã đạt được những

thành tự to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và tình trạng kém

phát triển, trở thành nước đang phát triển, đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và

hội nhập quốc tế mạnh mẽ và sâu rộng. Kinh tế tăng trưởng cao và ổn định; quốc phòng, an

ninh được tăng cường; văn hóa, xã hội có bước phát triển mới; đời sống nhân dân từng bước

được nâng lên; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị được củng cố;

độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ và chế độ xã hội chủ nghĩa được giữ

vững. Bên cạnh đó ta không thể không nhắc đến một lĩnh vực đã góp phần khiến cho sự

nghiệp 35 đổi mới của đất nước ta thêm thành công hơn đó là nhờ vào mối quan hệ đối ngoại

ngày càng được mở rộng và đi vào chiều sâu giúp nâng cao được vị thế và uy tín của Việt

Nam trên đấu trường quốc tế. Đến với đề tài thảo luận này, nhóm 11 sẽ đi phân tích làm rõ

hơn về những thành tựu to lớn trong 35 năm đổi mới trên lĩnh vực ngoại giao của Việt Nam.

CHƯƠNG I: ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI, HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ THỜI KỲ

ĐỔI MỚI

1.1 Hoàn cảnh lịch sử và quá trình hình thành:

*Ngoài nước:

Từ giữa những năm 1980, cuộc cách mạng khoa học và công nghệ (đặc biệt là công

nghệ thông tin) tiếp tục phát triển mạnh mẽ, tác động sâu sắc đến mọi mặt đời sống của các

quốc gia, dân tộc.

Các nước xã hội chủ nghĩa lâm vào khủng hoảng sâu sắc. Đến năm 1991, chế độ xã

hội chủ nghĩa ở Liên Xô sụp đổ dẫn đến những biến đổi to lớn về quan hệ quốc tế. Trật tự thế

giới được hình thành từ sau chiến tranh thế giới thứ hai trên cơ sở hai khối độc lập do Liên

Xô và Hoa Kỳ đứng đầu (trật tự thế giới hai cực) tan rã, mở ra thời kỳ hình thành một trật tự

thế giới mới. Xu thế đối thoại trên thế giới đang dần thay thế xu thế đối đầu.

lOMoARcPSD| 47206417

Trên phạm vi thế giới, những cuộc chiến tranh cục bộ, xung đột, tranh chấp vẫn còn,

nhưng xu thế chung của thế giới là hòa bình và hợp tác phát triển. Các quốc gia, các tổ chức

và lực lượng chính trị quốc tế thực hiện điều chỉnh chiến lược đối nội, đối ngoại và phương

thức hành động cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ bên trong và đặc điểm của thế giới đặt ra.

Xu thế chạy đua phát triển kinh tế khiến các nước, nhất là những nước đang phát triển

đã đổi mới tư duy đối ngoại, thực hiện chính sách đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc

tế; mở rộng và tăng cường liên kết, hợp tác với các nước phát triển để tranh thủ vốn, kỹ thuật,

công nghệ, mở rộng thị trường, học tập kinh nghiệm tổ chức, quản lý sản xuất kinh doanh.

Xu thế toàn cầu hóa đang dần trở thành xu hướng phát triển chung của cả thế giới.

*Trong nước:

Trong khi đó sự bao vây chống phá của các thế lực thù địch đối với Việt Nam từ nửa

cuối thập niên 70 của thế kỷ XX đã tạo nên tình trạng căng thẳng, mất ổn định trong khu vực

và gây khó khăn, cản trở cho sự phát triển của cách mạng Việt Nam, là một trong những

nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng ở nước ta. Vì vậy, vấn

đề giải tỏa tình trạng đối đầu, thù địch, phá thế bị bao vây, cấm vận, tiến tới bình thường hóa

và mở rộng quan hệ hợp tác với các nước, tạo môi trường quốc tế thuận lợi để tập trung xây

dựng kinh tế là nhu cầu cần thiết và cấp bách đối với nước ta.

Mặt khác, do hậu quả nặng nề của chiến tranh và các khuyết điểm chủ quan, nền kinh

tế Việt Nam lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng. Lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng đều

khan hiếm; lạm phát tăng 300% năm 1985 lên 774% năm 1986. Nguy cơ tụt hậu xa hơn về

kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới là một trong những thách thức lớn

đối với cách mạng Việt Nam. Vì vậy, nhu cầu chống tụt hậu về kinh tế đặt ra gay gắt. Các

hiện tượng tiêu cực, vi phạm pháp luật, vượt biên trái phép diễn ra khá phổ biến. Để thu hẹp

khoảng cách phát triển giữa nước ta với các quốc gia khác, ngoài việc phát huy tối đa các

nguồn lực trong nước, cần phải tranh thủ các nguồn lực bên ngoài, trong đó việc mở rộng và

tăng cường hợp tác kinh tế với các nước và tham gia vào cơ chế hợp tác đa phương có ý nghĩa

đặc biệt quan trọng.

Những đặc điểm, xu thế quốc tế và yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam nêu

trên là cơ sở để Đảng Cộng sản Việt Nam xác định quan điểm và hoạch định chủ trương, chính

sách đối ngoại thời kỳ đổi mới.

lOMoARcPSD| 47206417

1.2 Các giai đoạn hình thành và phát triển đường lối:

1.2.1 Giai đoạn 1986 – 1996 ( Đại hội VI – VII ): Xác lập đường lối đối ngoại, độc

lập, tự chủ, mở rộng, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế

Đại hội Đảng VI đã nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật, đánh

giá thành tựu, nghiêm túc kiểm điểm, chỉ rõ những sai lầm, khuyết điểm của Đảng trong thời

kỳ 1975-1986. Đó chính là những sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách

lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện. Đại hội chỉ rõ “Những sai lầm và

khuyết điểm trong lãnh đạo kinh tế, xã hội bắt nguồn từ những khuyết điểm trong hoạt động

tư tưởng, tổ chức và công tác cán bộ của Đảng. Đây là nguyên nhân của mọi nguyên nhân”.

Từ thực tiễn cách mạng, Đại hội nêu lên những bài học kinh nghiệm quan trọng.

Một là, trong toàn bộ hoạt động của mình, Đảng phải quán triệt tư tưởng “lấy dân làm

gốc” xây dựng và phát triển quyền làm chủ của nhân dân lao động.

Hai là, Đảng phải luôn luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật

khách quan. Năng lực nhận thức và hành động theo quy luật là điều kiện bảo đảm sự lãnh đạo

đúng đắn của Đảng.

Ba là, phải biết kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trong điều kiện mới.

Bốn là, chăm lo xây dựng Đảng ngang tầm với một đảng cầm quyền lãnh đạo nhân

dân tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Nhận thức được những thách thức trên, chủ tịch nước Nguyễn Văn Linh lúc bấy giờ đã

nói “Đổi mới hay là chết” nghĩa là tại thời điểm đó, Đảng ta có hai sự lựa chọn. Thứ nhất

“Đổi mới” để tồn tại, phát triển để thoát khỏi vòng vây. Thứ hai là hết vai trò lãnh đạo. Quyết

định đổi mới nhanh chóng được đưa ra trong đại hội Đảng VI năm 1986 đó là sự lựa chọn

sáng suốt của lãnh đạo Việt Nam.

*Những đổi mới đối ngoại:

Đổi mới về đối ngoại là đổi mới về tư duy, nhận thức, quan niệm và cách tiếp cận về

lợi ích quốc gia, các vấn đề an ninh khu vực, mối quan hệ giữa lợi ích quốc gia và nghĩa vụ

quốc tế; là nơi xây dựng mối quan hệ đồng minh và tập hợp lực lượng. Đó cũng là nơi dịch

chuyển từ cặp phạm trù hợp tác - đấu tranh sang đối tượng - đối tác. Cụ thể đảng ta đã có

những bước thay đổi như sau:

lOMoARcPSD| 47206417

Khác với giai đoạn trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước mục tiêu an ninh là lợi ích

sống còn của cả dân tộc. Giờ đây an ninh chỉ dừng ở mức giữ vững hòa bình, tập trung phát

triển kinh tế không đối đầu với Trung Quốc, ASEAN, Mỹ - ý thức hệ đã giảm trong tư duy

của lãnh đạo. Ưu tiên trước hết là mục tiêu phát triển, sau đó đến mục tiêu an ninh, mục tiêu

ảnh hưởng. Về cơ bản cho đến ngày hôm nay tinh thần của nghị quyết 13 vẫn còn giá trị vì

nó vẫn đúng cho giai đoạn phát triển này của quốc gia. Nghị quyết 13 cũng cho hay “ với một

nền kinh tế mạnh, một nền quốc phòng vừa đủ mạnh cùng với sự mở rộng quan hệ hợp tác

quốc tế, chúng ta sẽ càng có khả năng giữ vững độc lập và xây dựng thành công CNXH hơn”.

Điều này đã cho thấy Đảng ta đã có cái nhìn mới về các biện pháp đảm bảo an ninh quốc gia,

không đơn thuần là sức mạnh quân sự như trước mà thay vào đó là một nền kinh tế mạnh,

một nền quốc phòng vừa đủ mạnh, một mối quan hệ quốc tế rộng mở. để phát triển mạnh cần

có nền quốc phòng vừa đủ mạnh; trong môi trường quốc tế muốn phục vụ tốt quá trình công

nghiệp hoá hiện đại hoá cần phải có vốn và khoa học công nghệ để có được hai yếu tố này

quốc gia cần phải mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế nghĩa là phải mở rộng ảnh hưởng ra bên

ngoài (tăng bạn bè và bớt kẻ thù).Có cái nhìn đúng đắn hơn về mối quan hệ giữa lợi ích quốc

gia và nghĩa vụ quốc tế.

Bắt đầu từ năm 1990, Đảng và Nhà nước có những chủ trương đổi mới về quan hệ đối

ngoại. Đó là việc ưu tiên giữ vững hòa bình và phát triển kinh tế; kiên quyết thực hiện chính

sách “thêm bạn, bớt thù”; mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác với tất cả các nước trên

nguyên tắc bình đẳng và cùng có lợi, vì hòa bình và phát triển ở khu vực và trên thế giới .

Trước hết là bình thường hóa quan hệ Việt Nam-Trung Quốc, Việt Nam-Hoa Kỳ; từng bước

xây dựng quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước Đông Nam Á, thiết lập quan hệ ngoại giao

Việt Nam và các nước Châu Âu. Quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam là sớm tiến hành

những bước đầu tiên giải quyết bất đồng với các nước nhưng luôn kiên trì giữ vững độc lập,

chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Để thực hiện chủ trương đó, từ tháng 5-1988,

Việt Nam tuyên bố rút 5 vạn quân và Bộ tư lệnh quân tình nguyện ở Campuchia về nước và

rút hết quân tình nguyện về nước vào tháng 9-1989, sớm hơn một năm theo kế hoạch đã định.

Từ sau năm 1986 Đảng và nhà nước ta bắt đầu có sự chuyển biến trong nhận thức sâu

sắc. Đại hội VI (12/1986), nhấn mạnh tư tưởng “….ra sức kết hợp sức mạnh dân tộc với sức

mạnh thời đại, phấn đấu giữ vững hòa bình ở Đông Dương, góp phần giữ vững hòa bình ở

Đông Nam Á và trên thế giới”; nhấn mạnh yêu cầu “ cần có hòa bình để phát triển”. Qua đó

lOMoARcPSD| 47206417

ta thấy rằng trong nhận thức của Đảng và Nhà nước ta “ đối đầu” đang dần giảm xuống, “đối

thoại” tăng lên, không quá cứng nhắc mà có phần linh hoạt hơn “ cần có hòa bình”. Là sự

chuyển biến cơ bản mở ra hướng để giải quyết tranh chấp và phá thế bao vây cấm vận. Trên

thực tế: Với Trung Quốc 1988 không coi Trung Quốc là kẻ thù, mà là XHCN láng giềng lớn

còn vấn đề tồn tại; 1/10/1988 gửi điện mừng quốc khánh Trung Quốc dùng chữ XHCN tiếp

đó tháng 12/1988 sửa lời nói đầu hiến pháp; tháng 1/1989 đàm phán với Trung Quốc, chuyển

từ đối đầu sang đối thoại. Với ASEAN từ 1988 không đối lập hai nhóm nước, không coi

ASEAN là khối quân sự trá hình; 29/7/1988 thông cáo Việt Nam- Indonesia JIM1, JIM2

chuyển sang đối thoại. Với Mỹ không coi Mỹ là kẻ thù cơ bản lâu dài nữa, từ tháng 8/1990

bắt đầu đàm phán với Mỹ. Với Liên Xô từ 1988 không nói Liên Xô là hòn đá tảng trong chính

sách đối ngoại của Việt Nam.

1.2.2 Giai đoạn 1996 – 2006 ( Đại hội VII – X ): Bổ sung và phát triển đường lối đối

ngoại theo phương châm chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế

Đại hội đại biểu lần thứ VIII của Đảng, chủ trương “xây dựng nền kinh tế mở”, “đẩy

nhanh quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới”, nhấn mạnh quan điểm đa dạng hóa, đa

phương hóa quan hệ kinh tế đối ngoại, hướng mạnh về xuất khẩu, đồng thời thay thế nhập

khẩu bằng những mặt hàng mà trong nước sản xuất có hiệu quả, tranh thủ vốn, công nghệ, thị

trường quốc tế; mở rộng quan hệ quốc tế, hợp tác nhiều mặt, song phương và đa phương với

các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực trên nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn

vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có

lợi.

Sau đó, Bộ Chính trị ra NQ số 01/NQ-TW về mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế

đối ngoại 5 năm 1996-2000, xác định nhiệm vụ, phương hướng phát triển kinh tế đối ngoại

cho 5 năm tiếp theo, đề ra những giải pháp cơ chế, chính sách chủ yếu để thúc đấy sự phát

triển kinh tế đối ngoại.

Đại hội đại biểu lần thứ IX của Đảng, khẳng định: “Thực hiện nhất quán đường lối đối

ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa dạng hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế”.

Đại hội IX nhấn mạnh Việt Nam không chỉ sẵn sàng là bạn mà còn sẵn sàng là “đối

tác tin cậy của các nước” và “chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực theo tinh thần

phát huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập tự chủ và định

lOMoARcPSD| 47206417

hướng XHCN, bảo vệ lợi ích dân tộc, an ninh quốc gia, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo

vệ môi trường”.

Nhằm cụ thể hóa chủ trương, đường lối chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, Bộ Chính

trị đã ra Nghị quyết 07- NQ/TW đề ra 9 nhiệm vụ cụ thể và 6 biện pháp tổ chức thực hiện quá

trình hội nhập kinh tế quốc tế.

NQTW 9 (khóa IX) lại nhấn mạnh: “Cần chuẩn bị tốt các điều kiện trong nước để sớm

gia nhập WTO; kiên quyết đấu tranh với mọi biểu hiện của lợi ích cục bộ nhằm kiềm hảm tiến

trình hội nhập kinh tế quốc tế”.

Đại hội đại biểu lần thứ X của Đảng hình thành đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ,

hòa bình, hợp tác và phát triển; chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa

các quan hệ quốc tế. Đồng thời, đề ra chủ trương “chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc

tế”, coi đây là ý chí, quyết tâm của Đảng, Nhà nước và toàn dân; và của mọi doanh nghiệp

thuộc các thành phần kinh tế và xã hội.

1.2.3 Giai đoạn từ 2006 – nay (Đại hội X – XIII ): Đưa quan hệ đi vào chiều sâu và

hội nhập quốc tế toàn diện

Đại hội đại biểu lần thứ XI của Đảng, trên cơ sở thế và lực mới của đất nước, nhấn

mạnh quan điểm tăng cường sự chủ động, tích cực của Việt Nam đối với quá trình hội nhập

quốc tế ngày càng đầy đủ và toàn diện, không chỉ hội nhập trong lĩnh vực kinh tế, mà còn có

trong các lĩnh vực khác. Việt Nam cũng thể hiện tinh thần trách nhiệm cao trong việc giải

quyết các vấn đề khu vực và trên thế giới, từ đó nhận lãnh vai trò là thành viên tích cực của

cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, hợp tác và phát triển và khẳng định rõ quan điểm:

“chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách

nhiệm trong cộng đồng quốc tế, vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì một nước Việt Nam xã hội chủ

nghĩa giàu mạnh”.

Đại hội đại biểu lần thứ XII của Đảng xác định:“Chủ động, tích cực hội nhập quốc tế,

lấy lợi ích quốc gia – dân tộc làm mục tiêu cao nhất, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng

và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, kiên định độc lập, tự chủ, kết hợp sức mạnh dân tộc

với sức mạnh thời đại để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.

Tăng cường đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế; đa dạng hóa, đa phương

hóa quan hệ kinh tế quốc tế, tránh lệ thuộc vào một thị trường, một đối tác cụ thể; kết hợp

hiệu quả ngoại lực và nội lực, gắn hội nhập kinh tế quốc tế với xây dựng nền kinh tế độc lập

lOMoARcPSD| 47206417

tự chủ. Đồng thời, phải rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách, hoàn thiện

thể chế nhằm thực thi có hiệu quả các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.

Đại hội đại biểu lần thứ XIII của Đảng nêu rõ: “Quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc

tế tiếp tục mở rộng và đi vào chiều sâu, tạo khuôn khổ quan hệ ổn định và bền vững với các

đối tác. Chủ động tham gia xây dựng các nguyên tắc, chuẩn mực trong các thể chế đa phương

khu vực và toàn cầu; xử lý đúng đắn, hiệu quả quan hệ với các nước láng giềng, các nước

lớn, các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và các đối tác khác”. .... “Hội nhập quốc tế tiếp

tục được triển khai chủ động, tích cực, tạo không gian quan hệ rộng mở, tranh thủ được sự

hợp tác, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế. Vị thế, uy tín, vai trò của Việt Nam trong khu vực và

trên thế giới ngày càng được nâng cao” Tóm lại:

Các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế trong thời kỳ đổi mới đã đạt được nhiều

kết quả, góp phần quan trọng trong việc tạo môi trường, điều kiện thuận lợi và ủng hộ của

cộng đồng quốc tế trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Kiên định đấu tranh

bảo vệ chủ quyền và lợi ích chính đáng của quốc gia, dân tộc. Quản lý và xây dựng biên giới

hòa bình, hữu nghị, hợp pháp phát triển với các nước láng giềng, làm tốt công tác bảo bộ công

dân.

CHƯƠNG II: THÀNH TỰU 35 NĂM ĐỔI MỚI TRÊN LĨNH VỰC NGOẠI GIAO CỦA

VIỆT NAM

2.1 Bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ:

Ngày nay, trong tiến trình hội nhập quốc tế, công tác đối ngoại, đã góp phần lớn vào

việc giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo vệ đất nước từ sớm, từ xa, tối đa hóa lợi ích quốc

gia, phục vụ phát triển kinh tế, mở rộng thị trường, thu hút công nghệ để đưa đất nước ngày

càng phát triển.

“Nhìn tổng thể, đối ngoại đã phối hợp chặt chẽ với các ngành, lĩnh vực dưới sự lãnh

đạo, chỉ đạo trực tiếp, tuyệt đối, toàn diện của Đảng và quản lý thống nhất của Nhà nước, phát

huy được sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc và hệ thống chính trị, đã hoàn thành tốt các

nhiệm vụ phát huy vai trò tiên phong trong giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ

vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ Đảng, chế độ xã

hội chủ nghĩa. Chủ động, tích cực đẩy mạnh hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng. Huy

lOMoARcPSD| 47206417

động nguồn lực to lớn từ bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy công nghiệp

hóa, hiện đại hóa đất nước. Nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên thế giới”, Phó Thủ

tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh phát biểu.

Ngoại giao phải tiếp tục đi tiên phong trong tạo lập, giữ vững môi trường hòa bình, ổn

định cho phát triển đất nước, tiếp tục đưa quan hệ giữa nước ta với các đối tác đi vào chiều

sân, hiệu quả, gia tăng tin cậy chính trị, đan xen lợi ích; phát huy tối đa điểm đồng trên nguyên

tắc giữ vững độc lập, tự chủ; kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bảo

đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ ban của Hiến chương

Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi; đẩy mạnh ngoại giao

phục vụ phát triển là nhiệm vụ trung tâm; Tiếp tục đẩy mạnh và nâng tầm đổi ngoại đa phương

phù hợp với thế và lực mới của đất nước, triển khai hiệu quả Chỉ thị số 25 CTTW “Về đẩy

mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030"; Triển khai toàn diện và mạnh mẽ

công tác người Việt Nam ở nước ngoài theo tinh thần Nghị quyết số 36NQ/TW và Kết luận

số 12-KLTW của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài. Triển khai Chiến

lược Ngoại giao văn hóa đến 2030, thúc đẩy công nhận các di sản, danh hiệu, khai thực hiệu

quả hơn hợp tác với UNESCO và các đối tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ và giáo dục;

Tăng cường nghiên cứu, dự báo, tham mưu chiến lược về đối ngoại. Đẩy mạnh xây dựng

ngành ngoại giao chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại.

Giữ vững được độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời từng bước

giải quyết nhiều vấn đề biên giới trên bộ và trên biển với các nước có liên quan, tạo cơ sở

pháp lý và điều kiện thuận lợi để quản lý biên giới, bảo vệ chủ quyền, mở rộng hợp tác quốc

tế, góp phần củng cố hoà bình, ổn định trong khu vực.

Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động

và tích cực hội nhập quốc tế; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; tạo điều kiện thuận lợi

cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Việt Nam tập trung tăng cường, củng cố quan hệ

hợp tác hữu nghị với các nước láng giềng và các nước ASEAN, các nước có quan hệ đối tác

chiến lược, đối tác toàn diện, các nước có quan hệ truyền thống kết hợp các hoạt động ngoại

giao với hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, văn hóa, khoa học kỹ thuật, giáo dục, du lịch và

một số lĩnh vực khác phục vụ thiết thực sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

lOMoARcPSD| 47206417

Hội nhập về quốc phòng - an ninh đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao vị thế,

uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền,

thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Kiên định độc lập, tự chủ, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, khôn khéo, mưu lược, kiên quyết,

kiên trì bảo vệ chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ trong mối tương quan chặt chẽ với

giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và thuận lợi cho phát triển đất nước.

Trong thời kỳ đổi mới, đối ngoại luôn thực hiện nhiệm vụ bao trùm và thường xuyên

là giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ các yếu tố quốc tế thuận lợi cho công

cuộc đổi mới và bảo vệ Tổ quốc, nâng cao vị thế đất nước. Chủ trương này là định hướng

chiến lược lớn để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là sự nghiệp của toàn dân và cả hệ thống chính

trị. Việc thực hiện đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng đã góp phần rất quan trọng giữ

vững môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho công cuộc đổi mới, bảo vệ vững chắc độc

lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao vị thế đất nước.

Bên cạnh tiếp tục nhận định thuận lợi, thời cơ và khó khăn, thách thức đan xen nhau,

Đại hội XIII nêu rõ tình hình thế giới "đặt ra nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới nặng nề, phức

tạp hơn" đối với xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đòi hỏi tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, dự

báo đúng tình hình, chủ động trước mọi tình huống. Do đó, vai trò của đối ngoại càng quan

trọng, nhiệm vụ càng nặng nề, nhất là vai trò tiên phong trong bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa,

tranh thủ thời cơ và nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển đất nước.

Trong giai đoạn hiện nay, lợi ích quốc gia- dân tộc cao nhất là bảo vệ vững chắc độc

lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ

XHCN; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho phát triển đất nước; bảo vệ sự

nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã

hội và nền văn hóa dân tộc.

Trong đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,

đối ngoại đi đầu tạo thế "vừa đánh, vừa đàm", tranh thủ ủng hộ quốc tế, phá bao vây cấm vận,

mở ra cục diện phát triển mới cho đất nước. Trong công cuộc đổi mới, đối ngoại “đi đầu trong

kiến tạo hòa bình, bảo vệ Tổ quốc và thu hút nguồn lực cho phát triển đất nước".

lOMoARcPSD| 47206417

Giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho phát triển đất nước và bảo vệ Tổ

quốc là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị và toàn dân, trong đó có đối ngoại. Đặc thù

của đối ngoại là sử dụng các phương thức, biện pháp hòa bình để ngăn ngừa, hóa giải và đẩy

lùi nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa, qua đó góp phần bảo vệ vững chắc độc lập,

chủ quyền quốc gia. Việc thực hiện tốt nhiệm vụ này sẽ giúp củng cố vững chắc cục diện đối

ngoại ổn định, thuận lợi cho xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh đó, đối ngoại cùng quốc

phòng, an ninh giữ vững đường biên giới hòa bình, hợp tác và phát triển; kiên quyết, kiên trì

đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; đồng thời, bảo

vệ lợi ích chính đáng của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp Việt Nam trong hội nhập

quốc tế. Có như vậy, mới phát huy được sức mạnh tổng hợp toàn dân tộc kết hợp với sức

mạnh thời đại phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

2.2 Mở rộng quan hệ và hội nhập kinh tế quốc tế:

Nhìn lại những năm giữa thập kỷ 80 của thế kỷ XX, tình hình thế giới, khu vực và

trong nước có nhiều biến động, chủ nghĩa xã hội trên thế giới lâm vào khủng hoảng sâu sắc.

Trước các sóng gió, Ðảng ta đã đánh giá lại cục diện thế giới để xác định đường lối, chính

sách đối ngoại trong tình hình mới.

Chủ trương đối ngoại của Việt Nam được khẳng định tại Ðại hội VII (1991), theo đó

Việt Nam muốn là bạn, là đối tác với các nước trên thế giới và mở rộng, đa phương hóa quan

hệ kinh tế đối ngoại. Thế giới quan mới về thời đại và cục diện thế giới, đã mở đường, tạo

điều kiện để Việt Nam phá thế bao vây cô lập, phát triển rộng rãi quan hệ đối ngoại. Việt Nam,

đã lần lượt bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc năm 1991, với Mỹ năm 1995, thúc đẩy

quan hệ với các nước láng giềng, khu vực, các nước quan trọng trên thế giới và gia nhập

ASEAN năm 1995.

35 năm đổi mới cũng là một chặng đường hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng trên nhiều

cấp độ, đa dạng về hình thức, theo nguyên tắc và chuẩn mực của thị trường toàn cầu của Việt

Nam. Việt Nam đã thiết lập được nhiều quan hệ đối tác chiến lược về kinh tế. Từ khi gia nhập

WTO đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, toàn diện với nhiều nước,

trong đó có tất cả các nước P5 (Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh) và hầu hết các nước chủ

chốt trong trong khu vực và trên thế giới; đã có trên 70 nước công nhận Việt Nam là nền kinh

tế thị trường.

lOMoARcPSD| 47206417

Với chủ trương đường lối và quyết sách đúng đắn của Đảng, đất nước đã thoát khỏi

khủng hoảng kinh tế - xã hội, tạo ra tiền đề cần thiết cho giai đoạn phát triển mới của đất

nước. Các xu thế hòa bình, toàn cầu hóa, dân chủ hóa của thời đại ngày càng được củng cố

và tăng cường, là một trong những nước nằm trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang

phát triển năng động với tốc độ cao.

Bước đột phá mới là, Việt Nam đã tham gia Hiệp định thương mại tự do ASEAN

(AFTA) và ký Hiệp định thương mại song phương với Mỹ năm 2001, gia nhập một loạt các

cơ chế đa phương quan trọng như Diễn đàn Hợp tác Á - Âu (ASEM) năm 1996, Diễn đàn

Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) năm 1998, Tổ chức Thương mại Thế giới

(WTO) năm 2007. Việt Nam đã đăng cai các hội nghị cấp cao của Cộng đồng các nước có sử

dụng tiếng Pháp (1997), ASEAN (1998), ASEM (2005), APEC (2006), là Ủy viên không

thường trực của Hội đồng Bảo an (HÐBA) Liên Hợp Quốc (LHQ) các nhiệm kỳ

2008 - 2009 và 2020 - 2021, Chủ tịch ASEAN vào các năm 1998, 2010 và 2020…

2.3 Ðưa quan hệ đi vào chiều sâu và hội nhập quốc tế toàn diện:

Ngày nay, trong tiến trình hội nhập quốc tế, công tác đối ngoại, đã góp phần lớn vào

việc giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo vệ đất nước từ sớm, từ xa, tối đa hóa lợi ích quốc

gia, phục vụ phát triển kinh tế, mở rộng thị trường, thu hút công nghệ để đưa đất nước ngày

càng phát triển. Việc thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa,

đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, vì lợi ích quốc gia - dân tộc, ngành Ngoại

giao đã khơi thông. Tham mưu tích cực, chủ động, linh hoạt và kịp thời các hoạt động đối

ngoại cấp cao song phương nhằm xây dựng và tăng cường quan hệ giữa lãnh đạo ta với lãnh

đạo các nước; kết hợp sáng tạo hình thức trực tiếp và trực tuyến để thúc đẩy mở rộng và đưa

quan hệ với nhiều đối tác ngày càng đi vào chiều sâu.

Từ Ðại hội XI (2011) đã nâng tầm từ hội nhập kinh tế sang "chủ động và tích cực hội

nhập quốc tế" một cách toàn diện. Tư duy đối ngoại đa phương có bước chuyển quan trọng

với Chỉ thị 25-CT/TW của Ban Bí thư năm 2018 về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa

phương đến năm 2030, chuyển mạnh từ "tham dự" sang "chủ động tham gia" và phát huy vai

trò "nòng cốt", dẫn dắt của Việt Nam.

Công tác đối ngoại được triển khai ngày càng đồng bộ giữa các "binh chủng" đối ngoại

với các định hướng công tác, phối hợp trong Chỉ thị số 04-CT/TW của Bộ Chính trị năm 2011

về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại Nhân dân trong tình hình mới và

lOMoARcPSD| 47206417

Chỉ thị số 32-CT/TW của Bộ Chính trị năm 2019 về tăng cường và nâng cao hiệu quả quan

hệ đối ngoại đảng trong tình hình mới.

Hiện nay, Việt Nam đã xây dựng được mạng lưới 30 đối tác chiến lược và đối tác toàn

diện, trong đó có tất cả các nước lớn, 17/20 thành viên G20, toàn bộ các nước ASEAN. Việt

Nam chủ động đàm phán nhiều FTA, trong đó có hai FTA thế hệ mới là Hiệp định CPTPP,

Hiệp định EVFTA và ký Hiệp định RCEP. Việt Nam đã và đang tích cực tham gia quá trình

xây dựng cộng đồng ASEAN, thực hiện sứ mệnh gìn giữ hòa bình (PKO). Chúng ta cũng đảm

nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực HÐBA LHQ 2020 -

2021…

Phát biểu tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại

biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình

Minh khẳng định: Trong tổng thể các thành tựu của đất nước có sự đóng góp không nhỏ của

đối ngoại và hội nhập quốc tế. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được Đảng, Nhà nước

và cả hệ thống chính trị đặc biệt quan tâm, chủ động triển khai và đạt nhiều kết quả quan

trọng, tích cực, toàn diện nổi bật trên các mặt công tác là: Tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ,

nâng tầm quan hệ với các đối tác; đồng thời đưa các mối quan hệ này ngày càng phát triển đi

vào chiều sâu trên cơ sở tăng cường tin cậy chính trị, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác.