Phân tích thị trường sữa bột - Kinh tế vĩ mô | Đại học Tôn Đức Thắng

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƯỜNG SẢN PHẨM
SỮA BỘT CHO TRẺ EM DƯỚI 6 TUỔI 1.1
Khái niệm về thị trường
Thị trường (Market) theo định nghĩa truyền thống là một nơi tụ tập của người mua
và người bán gặp nhau nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi hàng hóa hay dịch vụ, thông tin.
Thị trường được coi là cơ chế quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu, hoạt động
dựa trên cơ sở cung cầu và tham gia của các nhà sản xuất và người tiêu dùng. Thị trường
còn được định nghĩa như một môi trường giao dịch, nơi mà hàng hóa và dịch vụ được
trao đổi giữa các bên liên quan.
Thị trường không bị giới hạn trong bất kỳ một vị trí địa lý hay địa điểm cố định
nào, nó bao gồm một khu vựng rộng lớn và các lực lượng cung, cầu của khu vực đó.
Tất cả các đối tượng tham gia cấu thành lên thị trường phải có kiến thức về thị
trường, có nhận thức rõ ràng về nhu cầu sản phẩm, có sự lựa chọn và sở thích rõ ràng.
Trên thị trường, giá thành hàng hóa sẽ được xác định bởi cung cầu. Thị trường
biến động theo các chu kỳ kinh tế và ảnh hưởng của các yếu tố liên quan như xu hướng
tiêu dùng, biến động giá cả và các chính sách kinh tế được áp dụng.
Các nhà quản lý, nhà nghiên cứu và nhà đầu tư sẽ tìm kiếm thông tin và dữ liệu
phân tích chính xác và tin cậy về thị trường.
-> phát triển chiến lược mua bán, nghiên cứu thị trường và chọn lựa các hoạt động
kinh doanh phù hợp, cũng như tối ưu các chiến lược của họ để phát triển thị trường và tối đa hóa lợi nhuận.
-> thị trường đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động kinh doanh và phát
triển kinh tế của một quốc gia hoặc toàn cầu.
1.2. Khái niệm về thị trường sữa bột cho trẻ em
Thị trường sữa bột cho trẻ em là một phân khúc của thị trường sữa, được định
nghĩa là sản phẩm sữa bột được sản xuất đặc biệt dành cho trẻ em dưới 6 tuổi.
 Thị trường sữa bột cho trẻ em là một phần quan trọng của thị trường sữa trên toàn cầu.
Thị trường sữa bột cho trẻ em phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu với nhiều công ty
sản xuất đến từ các nước như Mỹ, Anh, Úc, Hà Lan và New Zealand.
Sự phát triển của thị trường sữa bột cho trẻ em phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác
nhau như sự tăng trưởng dân số, tình trạng dinh dưỡng của trẻ em, sự phát triển của kinh
tế và các chính sách hỗ trợ của chính phủ.
biểu đồ xu hướng thị trường sữa bột tại Việt Nam gần đây.
 người Việt vẫn thích dùng sữa ngoại thay vì sữa nội. Trong nước, chỉ có
Vinamilk là chiếm thị phần khá cao. Số còn lại cần cải thiện, có nhiều chương
trình hậu mãi, khuyến mại hơn, đặc biệt là quảng cáo rộng rãi hơn.
1.3. Khái niệm về nhu cầu tiêu dùng
Nhu cầu tiêu dùng được hiểu là sự mong muốn hoặc nhu cầu của người tiêu dùng
đối với các sản phẩm hoặc dịch vụ để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, giải trí hoặc phát triển
cá nhân. Nhu cầu tiêu dùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thu nhập, sở thích cá
nhân, xu hướng thị trường, tiến độ công nghệ và các yếu tố văn hóa xã hội khác.
Những yếu tố kinh tế như thu nhập và giá cả, có thể ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng của khách hàng:
- thu nhập tăng -> khách hàng có thể có khả năng chi tiêu nhiều hơn cho các sản
phẩm và dịch vụ cao cấp hơn.
- giá cả tăng -> khách hàng có thể giảm nhu cầu tiêu dùng hoặc tìm kiếm các sản
phẩm hoặc dịch vụ thay thế có giá cả hợp lý hơn.
Các yếu tố xã hội và văn hóa cũng có thể ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng của khách hàng.
trong kinh tế vi mô, tiêu dùng được nghiên cứu chi tiết đối với từng hàng hóa cụ
thể thông qua lý thuyết về hành vi của các chủ thể là những đối tượng người tiêu dùng.
1.4. Tác động của mối quan hệ cung-cầu đến giá cả
Mối quan hệ cung-cầu trong thị trường là một khái niệm quan trọng để giải thích
và dự báo giá cả của một sản phẩm hoặc dịch vụ. Khi cung cầu của một sản phẩm đồng
thời thay đổi, giá cả của sản phẩm sẽ bị tác động.
Trên thị trường, cung - cầu - giá cả có mối quan hệ mật thiết với nhau, quyết định và chi phối lẫn nhau:
- giá cả hàng giá tăng lên -> lượng cung tăng lên, cầu giảm.
- giá hàng hóa giảm -> lợi nhuận bị giảm sút thì lượng cung cũng giảm nhưng cầu có xu hướng tăng.
- lượng cung hàng bất chợt tăng lên mà lượng cầu không tăng theo -> giá hàng hóa
bị giảm và ngược lại.
- ở một thời điểm nào đó lượng cầu tăng lên nhưng cung không theo kịp sẽ dẫn
đến khan hàng, giá tất yếu sẽ tăng cao.
1.5. Tổng quan thị trường sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi trên thế giới
báo cáo thị trường của công ty nghiên cứu thị trường Zion Market Research: thị
trường sữa bột trẻ em dưới 6 tuổi trên toàn thế giới đang tăng trưởng với tốc độ 4,8% mỗi
năm và dự kiến sẽ đạt giá trị 58,3 tỷ USD vào năm 2026.
Các quốc gia có thị trường sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi phát triển như Hoa Kỳ,
châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Các công ty lớn như Nestle, Danone,
Abbott, Mead Johnson, và Wyeth đều tham gia vào thị trường này.
sự xuất hiện của các sản phẩm sữa bột đặc biệt như sữa bột hữu cơ, sữa bột không
đường, sữa bột dành cho trẻ bị dị ứng...
đang đối mặt với những thách thức như sự cạnh tranh gay gắt, áp lực về giá cả và
nhu cầu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm sữa bột có chất lượng cao hơn và an toàn hơn.
1.6. Tổng quan về thị trường sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi tại Việt Nam
Theo báo cáo của Euromonitor International, thị trường sữa bột trẻ em dưới 6 tuổi
tại Việt Nam đạt giá trị khoảng 1,5 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng
trưởng với tốc độ 6% mỗi năm trong thời gian tới.
Các sản phẩm sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi phổ biến tại Việt Nam bao gồm
các thương hiệu nổi tiếng như Abbott, Nestle, Vinamilk, Dutch Lady, và
FrieslandCampina. Các sản phẩm sữa bột có thể được mua tại các cửa hàng tiện lợi, siêu
thị, nhà thuốc và trực tuyến.
sự xuất hiện của các sản phẩm sữa bột đặc biệt như sữa bột hữu cơ, sữa bột không
đường, sữa bột dành cho trẻ bị dị ứng... Các sản phẩm này đang được người tiêu dùng
quan tâm đến và có tiềm năng phát triển trong tương lai.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG SỮA BỘT CHO TRẺ
EM DƯỚI 6 TUỔI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 2.1
Thực trạng cung – cầu và giá cả trên thị trường sữa bột cho trẻ em hiện nay
2.1.1 Thực trạng về nguồn cung
Thị trường sữa bột cho trẻ em tại Việt Nam đang có xu hướng tăng trưởng -> nhu
cầu tiêu thụ ngày càng tăng.
nguồn cung ứng sữa bột trong nước vẫn chưa đáp ứng đủ các nhu cầu của thị trường.
Theo báo cáo của Hiệp hội Sữa Việt Nam (Vinamilk) năm 2021, nhu cầu tiêu thụ
sữa bột tại Việt Nam vẫn tăng trưởng ổn định, ước tính đạt 1,5 triệu tấn/năm, trong khi
sản lượng sữa bột trong nước chỉ đáp ứng khoảng 60-65% nhu cầu.
Thị trường sữa Việt Nam gặp nhiều khó khăn:
- thị phần lớn người tiêu dùng ưa chuộng sử dụng sữa nhập ngoại
- do giá sữa không ổn định và sữa kém chất lượng trôi nổi trên thị trường
 gây mất lòng tin của người tiêu dùng vào sản phẩm sữa nội. Điều này đã dẫn
đến việc phải nhập khẩu sữa bột từ các nước khác để bù đắp cho nguồn cung trong nước.
Năm 2021, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, Việt Nam đã chi trên 1,1 tỷ USD để nhập
khẩu sữa cùng với các sản phẩm từ sữa, tăng 12,15% so với năm trước.
Thị trường cung cấp sữa và các sản phẩm từ sữa lớn nhất cho Việt Nam đó là New
Zealand, gần 22,8 triệu USD, chiếm 31,59% tổng kim ngạch nhập khẩu trong 6 tháng đầu
năm 2022. Kế đó là Mỹ (18,47%), Australia (8,15%), Thái Lan (4,7%) và Nhật Bản (4,68%).
Trong khoảng thời gian từ năm 2015 -2021, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê,
tổng đàn bò sữa tăng trưởng bình quân là 3,77%. -> việc chăn nuôi bò sữa của nước ta
đang phát triển rất nhanh và được xem là đang dần tiệm cận với các nước trên thế giới phát triển
Trong năm 2020, nước ta đã đạt được trên 5.300 kg/con/năm về năng suất sữa
trung bình của đàn bò vắt sữa trong cả nước và con số này khá cao so với các nước có
điều kiện tương đương.
HVnh 2.1.1.3: Quy mô và cơ cấu đàn bò sữa năm 2021
2.1.2 Thực trạng về cầu
Vào năm 2021 theo báo cáo của TechSci Research đã cho thấy rằng nhu cầu tiêu
thụ sữa bột trẻ em tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng ổn định trong các năm tới.
theo Hiệp hội sữa Việt Nam, mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người là 28
lít/người/năm. Mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người hằng năm được dự báo sẽ tiếp tục
tăng 7-8%. Nhìn chung, mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người ở nước ta còn thấp so với
các nước trên thế giới (Thái Lan: 35 lít/người/năm, Singapore: 45 lít/người/năm).
Theo điều tra người tiêu dùng sữa của IPSARD vào năm 2013, trong các tiêu chí
ảnh hưởng tới việc lựa chọn sản phẩm sữa bột cho trẻ em thì có tới 80% người tiêu dùng
đã quyết định lựa chọn tiêu chí cung cấp nhiều dinh dưỡng cho trẻ em và tiêu chí ít được
quan tâm đó là giá cả chỉ chiếm khoảng 30%
Cũng theo một khảo sát khác của Neilson gồm 450 người thì có tới 74% các bà mẹ
đã cho rằng yếu tố quyết định khi mua một sản phẩm đó chính là sản phẩm phải phù hợp với khẩu vị của trẻ. Nguồn: IPSARD
Bên cạnh đó, mức sống người dân cũng dần được cải thiện, GDP bình quân đầu
người của Việt Nam đã cải thiện đáng kể, từ mức 2,596 USD/người/năm (2015) lên 3,717 USD/người/năm (2021).
Năm 2020, bình quân chi tiêu mỗi người dân Việt Nam là gần 2,9 triệu
đồng/người/tháng, trong đó hơn một nửa là chi tiêu cho ăn uống (trong đó có sữa và các sản phẩm từ sữa)
 ngày càng có nhiều bậc phụ huynh chịu chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm
dinh dưỡng cho con em mình, trong đó có sữa bột cho trẻ em.
HVnh 2.1.2.3 Mức sẵn lòng đổi nhãn sữa của người tiêu dùng theo từng nhóm tuổi
2.1.3 Thị phần của các hãng sữa bột trẻ em dưới 6 tuổi
Phần lớn các doanh nghiệp nước ngoài đã nắm giữ cũng như dẫn đầu thị trường
sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi như Friesland Campina Vietnam, Mead Johnson và Abbott.
Do đó, các doanh nghiệp trong nước đang bị yếu thế một cách tương đối trước các đối thủ nước ngoài.
Theo một cuộc khảo sát ở thị trường Thành phố Cần Thơ vào năm 2013 đã cho
thấy rằng sữa bột cho trẻ được tiêu thụ mạnh tập trung ở một số thương hiệu chính là
Vinamilk, Abbott, Mead Johnson, Nutifood, Dumex, ... Abbott và Vinamilk là thương
hiệu được người tiêu dùng nhiều nhất (cùng tỉ lệ là 24,5%). Điều này đã nói lên rằng sữa
nội địa đang dần phục hồi và chiếm vị trí về sự tin tưởng với người tiêu dùng
Nguồn: Kết quả xử lý 200 phiếu phỏng vấn trực tiếp người tiêu dùng 2013
2.1.4 Giá cả trên thị trường sữa bột
giá cả trên thị trường sữa bột cho trẻ em hiện nay đang có xu hướng tăng cao với
những yếu tố khách quan lẫn chủ quan.
Trên thế giới, giá nguyên liệu sữa đang tăng 60% do đó các doanh nghiệp trong
nước phải tăng giá và tìm cách để có thể cân đối chi phí một cách hợp lý. Trong 6 tháng
đầu năm 2022, Châu Âu đã 2 lần lập đỉnh mới lên 5.100 euro một tấn và khu vực Nam
Mỹ là 4.300 USD một tấn về giá nguyên liệu sữa.
Ở Việt Nam, mặt bằng giá sữa khá cao so với mức thu nhập trung bình của người
dân. Dù vậy, giá sữa bột trẻ em vẫn trải qua nhiều lần tăng giá trong giai đoạn 2007-2011.
Theo báo cáo của Hiệp hội Sữa Việt Nam trong nửa đầu năm đã cho thấy rằng các
doanh nghiệp sữa đã tăng thêm 5% giá bán ra là do nguyên liệu đầu vào và chi phí sản
xuất tăng cao. Giá nguyên liệu sữa đã thiết lập đỉnh mới khi bước sang quý II.
các nhà sản xuất cũng cố gắng giảm chi phí sản xuất bằng cách tăng năng suất và
ứng dụng các công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa quy trình sản xuất.
các cửa hàng bán lẻ và các trang thương mại điện tử cũng thường có chính sách
giảm giá để thu hút khách hàng nhiều hơn.
trong năm 2023, theo một số dự báo thị trường sữa nói chung cũng như thị trường
sữa bột cho trẻ em tại Việt Nam nói riêng sẽ có những tín hiệu tích cực. Trong số đó có
thể kể đến đó là việc giá thành nguồn cung cấp nguyên liệu đầu vào được hạ nhiệt do sự
phục hồi của các nền kinh tế sau đại dịch.