Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi (Sơ đồ tư duy) Ngữ Văn 8 | Kết nối tri thức

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi (Sơ đồ tư duy) Ngữ Văn 8 | Kết nối tri thức. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF bao gồm 77 trang tổng hợp các kiến thức chọn lọc giúp các bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời các bạn đón xem!

90 45 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi

Dàn ý phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi

Dàn ý 1

1. Mở bài:

• Lê Minh Khuê là một nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.

• Tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm tiêu biểu của bà.

2. Thân bài:

a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:

• Truyện kể về ba người nữ thanh niên xung phong gồm Nho, Thao,

Phương Định trên một trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn trong

kháng chiến chống Mỹ.

• Họ lập thành “tổ trinh sát mặt đường” có nhiệm vụ san lấp đất, đánh dấu

bom chưa nổ và phá bom khi cần.

• Nơi họ sống và chiến đấu chứa đựng đầy nguy hiểm, là nơi Mỹ tập trung

đánh phá vậy nên “thần chết rình rập hàng giờ”.

• Công việc của họ đòi hỏi sự nhanh chóng, chính xác cũng như tập trung

cao độ.

b. Điểm chung của ba cô gái:

- Họ là những người con gái có lý tưởng sống cao đẹp:

• Cả ba người Nho, Thao và Phương Định đều còn rất trẻ nhưng đã xung

phong vào tuyến đường ác liệt nhất của Trường Sơn.

• Họ đại diện cho lớp thanh niên sẵn sàng hiến dâng tuổi xuân cho Tổ

quốc.

- Gan dạ, dũng cảm, kiên cường:

• Khi nghe thấy tiếng máy bay, tiếng bom nổ là lao ra ngoài cao điểm để đo

khối lượng bom, thực hiện nhiệm vụ.

• Họ không sợ hãi trước cái chết, cái chết với họ chỉ “mờ nhạt và không cụ

thể”.

- Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc:

• Nho và Thao quyết đoán chạy ra ngoài khi thấy bom nổ để làm nhiệm vụ.

• Phương Định cũng một mình thực hiện phá bom trên cao điểm.

• Họ ý thức được tầm quan trọng của công việc của mình nên luôn cố gắng

hoàn thành nhiệm vụ.

- Tình đồng đội gắn bó:

• Cả ba cô gái đều coi nhau như chị em ruột thịt.

• Họ am hiểu các sở thích của nhau cũng như điểm yếu của mỗi người.

• Khi thấy đồng đội bị thương, họ lo lắng và chăm sóc rất tận tình.

c. Điểm riêng của ba cô gái:

- Phương Định:

+ Cô là một người con gái Hà Nội rất hồn nhiên và mơ mộng:

• Thể hiện qua việc cô thích hát “dân ca quan họ”, “Ca-chiu-sa” hay cả

“dân ca Ý”, có khi “bịa cả lời” để hát.

• Cô tự ý thức được về bản thân mình rằng: “Tôi là một cô gái khá” với “cổ

cao như hoa loa kèn”, “bím tóc dày”,…

• Cô cũng thường được các anh bộ đội hỏi thăm, điều này khiến cô vui

mừng, thích thú nhưng lại giấu kín trong lòng.

+ Cô vô cùng gan dạ khi phá bom một mình: Ở nơi phá bom “vắng lặng đến

phát sợ”, quả bom thì “nằm lạnh lùng”, thế nhưng cô vẫn luôn bình tĩnh, “không

đi khom” mà đàng hoàng bước tới và phá được quả bom lớn.

+ Là cô gái có tâm hồn đa cảm: Một cơn mưa đá chợt đến, chợt đi cũng khiến

Phương Định nhớ về Hà Nội, cô “nhớ mẹ, nhớ vòm tròn của nhà hát, bà bán

kem”,…

- Chị Thao:

• Là người chị cả, đội trưởng.

• Chị thích làm duyên “áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu” hay “chị

tỉa lông mày nhỏ như cái tăm”.

• Trong công việc, chị là người quyết đoán, can đảm; “ai cũng gờm chị:

cương quyết, táo bạo” thế nhưng chị Thao lại sợ máu và vắt “thấy máu,

thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét”.

- Nho: Là em út của nhóm, rất trẻ con, thích ăn kẹo nhưng cũng rất bản lĩnh khi

bị thương.

d. Đánh giá nội dung, nghệ thuật:

- Nội dung:

• Cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ của những cô gái thanh niên xung

phong trên tuyến đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ.

• Tinh thần lạc quan, dũng cảm, hồn nhiên, mơ mộng của họ.

• Họ là tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ.

- Nghệ thuật:

• Được kể theo ngôi thứ nhất, qua con mắt của Phương Định vậy nên câu

chuyện hiện lên rất chân thực và sinh động.

• Ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, súc tích, bộc lộ sự quyết đoán, mạnh mẽ

của các nhân vật.

• Lựa chọn hình ảnh miêu tả tiêu biểu lột tả vẻ đẹp và bản lĩnh của các cô

gái.

• Hình tượng nhân vật được tạo nên bằng những nét chấm phá nhưng cũng

đã thể hiện toàn bộ nội tâm và tính cách nhân vật.

• Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật tinh tế, khéo léo.

3. Kết bài:

• “Những ngôi sao xa xôi” là truyện ngắn rất thành công của nhà văn Lê

Minh Khuê.

Dàn ý 2

1. Mở bài

● Giới thiệu truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh

Khuê: truyện ca ngợi tinh thần dũng cảm của thế hệ trẻ trong những ngày

kháng chiến, đặc biệt là sự hi sinh thầm lặng của các cô gái thanh niên

xung phong.

2. Thân bài

a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của các nhân vật

- Ba cô gái trong tổ trinh sát sống trong hang, luôn theo dõi tình hình trên cao

điểm.

- Công việc: đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm và phá bom chưa nổ,

bom nổ chậm.

⇒ công việc nguy hiểm, hoàn cảnh sống khắc nghiệt.

b. Tính cách, tâm hồn của ba cô gái ở tổ đội trinh sát

- Ba cô gái hồn nhiên, mơ mộng, giàu tình cảm:

● Phương Định hay hát, hay cười một mình; hay ngắm mình trong gương,

tự đánh giá mình là một cô gái khá, có hai bím tóc dài đẹp, cổ cao kiêu

hãnh, mắt dài, “có cái nhìn sao mà xa xăm”; làm ngơ trước sự trêu đùa,

yêu mến của các anh chiến sĩ nhưng thực lòng luôn ngưỡng mộ các anh;

có nhiều ước mơ, muốn sống nhiệt huyết, cống hiến

● Nho: Tính nết trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng, nhưng

rất bản lĩnh, rắn rỏ; ước mơ trở thành thợ hàn trong một nhà máy thủy

điện lớn, chơi bóng chuyền giỏi

● Chị Thao: thích chép bài hát, chăm chút tỉa tót đôi lông mày, mong muốn

được làm y sĩ, lấy được chồng là bộ đội.

- Cả ba đều hay nhớ về quê hương Hà thành: khi nhận được thư của bạn Nho,

khi hát, khi suy nghĩ vu vơ, ngóng từng đoàn xe dưới xuôi đi qua để hỏi thăm

tin tức.

- Mối quan hệ, tình cảm với đồng đội:

● Họ yêu mến, quan tâm nhau như người thân.

● Sự quan tâm, gắn kết của các đơn vị: tổ trinh sát làm việc trên cao xạ luôn

báo cáo tình hình chính xác cho đơn vị phía dưới, đơn vị luôn sẵn sàng

chi viện cho tổ (qua những lời nhắc nhở của đại đội trưởng).

c. Sự gan dạ, chất anh hùng của ba cô gái trong đội trinh sát

- Nghiêm túc trong công việc: Phương Định hay hát và nghĩ vẩn vơ, Nho thêu

thùa, chị Thoa chép bài hát, nhưng khi có máy bay địch là tất cả ở tư thế sẵn

sàng. Chị Thoa chỉ đạo, Phương Định và Nho được giao việc gì cũng hoàn

thành.

- Tinh thần dũng cảm:

● Phương Định: bình tĩnh, đàng hoàng bước tới quả bom chứ không đi

khom, đào đất quanh bom có lúc lưỡi xẻng chạm trúng vào quả bom cũng

không sợ.

● Nho: luôn sẵn sàng chiến đấu

● Chị Thao: cương quyết, táo bạo, chỉ huy cả đội trinh sát

- Trên người ai cũng có vô số vết thương to nhỏ: chị Thao có 9 vết thương, Nho

5 vết, Phương Định 4 vết, dù vết thương chưa khép miệng, dù chân tay đau

nhức nhưng quyết không nằm trong quân y, vẫn chạy trên cao điểm phá bom.

⇒ Coi cái chết rất nhẹ, dù bị thương, bị vùi trong đất, mệt lả nhưng vẫn đùa vui

trong gian khổ, coi việc bị thương là “xúi quẩy tí”, coi công việc của mình cũng

có cái thú vị riêng.

d. Nghệ thuật

● Ngôi kể thứ nhất, nhân vật xưng tôi: câu chuyện chân thực giàu cảm xúc,

các nhân vật, sự kiện được tái hiện qua con mắt nhân vật Phương Định.

● Xây dựng nhân vật hay hồi tưởng, cho thấy nỗi nhớ quê hương, nhớ

những ngày mới ra chiến trường của nhân vật

● Ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, mang tính mệnh lệnh, giúp bộc lộ sự quyết

đoán, nhanh nhẹn, mạnh mẽ trong công việc của các nữ thanh niên xung

phong. Nghệ thuật chọn lọc hình ảnh miêu tả đắt giá: lột tả được vẻ đẹp

con người trước chiến tranh khốc liệt.

● Miêu tả các nhân vật chỉ bằng một vài nét chấm phá nhưng làm bật lên

được tính cách, nội tâm nhân vật.

3. Kết bài

● Tác giả đã tái hiện lại một thời kì chiến tranh gian khó, khốc liệt, làm nổi

bật lên hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trẻ trung, nhiệt huyết,

gan dạ, kiên cường.

● Nghệ thuật truyện ngắn đặc sắc: sử dụng dòng thời gian hồi tưởng xen lẫn

thực tại, giọng kể bình thản càng tôn lên phẩm chất anh hùng của các

nhân vật, sử dụng hình ảnh miêu tả sự tàn khốc của chiến tranh.

Dàn ý 3

I. Mở bài:

● Giới thiệu vài nét về tác giả Lê Minh Khuê: một tác giả thuộc thế hệ nhà

văn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ

● Giới thiệu về văn bản “Những ngôi sao xa xôi”: khắc họa thành công hình

ảnh tiêu biểu của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường

Trường Sơn

II. Thân bài:

1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu

● Các cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm – nơi tập chung

nhiều bom đạn và sự nguy hiểm ác liệt

● Họ uống nước suối đựng trong ca hoặc bị đông, tắm ở suối, dụng cụ giải

trí duy nhất là một cây đài bán dẫn nhỏ để nghe nhạc và tin tức

● Công việc đặc biệt nguy hiểm: chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình

giữa vùng trọng điểm, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá lấp

vào hố bom, khi cần thì phải phá bom.

⇒ Hoàn cảnh sống vô cùng nguy hiểm, luôn căng thẳng, cái chết luôn rình rập

đòi hỏi sự bình tĩnh, tự tin và dũng cảm.

2. Điểm chung của các cô gái

- Họ có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong:

- Họ có lí tưởng sống cao đẹp: họ sẵn sàng hi sinh tuổi thanh xuân, hi sinh hạnh

phúc cá nhân để nghe tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc

- Kiên cường dũng cảm đối mặt với mưa bom bão đạn

+ Nơi các cô làm việc quả là một thử thách, không sợ hy sinh

+ Bị thương nhưng vẫn sẵn sàng bám trụ chia lửa cùng đồng đội

- Tinh thần trách nhiệm cao với công việc: Khối lượng công việc lớn nhưng các

cô thường cố gắng hoàn thành tốt mà không cần nhờ đến sự giúp đỡ

- Họ còn có tình đồng chí, đồng đội gắn bó đầy yêu thương

+ Khi Nho bị thương, chị Thao lo cho Nho, Phương Định rửa cho Nho bằng

nước đun sôi, tiêm cho Nho, chăm sóc Nho như một cô y tá thành thạo

⇒ Chính tình đồng đội ấy giúp các cô động viên nhau hoàn thành nhiệm vụ

3. Điểm riêng của mỗi người

- Nhân vật Nho

+ Nho là em út, tính trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ nhỏ nhắn, cứ mỗi lần đi

trinh sát về lại đi tắm khiến Phương Định liên tưởng Nho như một que kem mát

mẻ. Nhưng khi bị thương lại luôn là một cô gái rắn rỏi và bản lĩnh

- Nhân vật Thao

+ Chị Thao là chị cả nhưng lại thích làm duyên: Lông mày tỉa nhỏ như cái tăm,

áo lót cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị rất chăm chép bài hát mặc dù không hát

trôi chảy bài nào.

+ Trong công việc luôn dũng cảm quyết đoán nhưng lại rất sợ máu và sợ vắt

⇒ Trong cô có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, mềm yếu và cái bản lĩnh quyết

đoán đến vô cùng

- Nhân vật Phương Định

+ Định là một cô gái hồn nhiên, hay mơ mộng hay sống với kỷ niệm của thiếu

nữ ở thành phố nơi cô sống

+ Phương Định còn rất dũng cảm trong một lần phá bom, cô bản lĩnh hơn khi

nghĩ rằng có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình

+ Cô không sợ chết mà chỉ sợ đường không thông không hoàn thành nhiệm vụ

⇒ Các cô đều có những nét tính cách đẹp đẽ và đáng yêu, là những con người

sinh động từ cuộc sống thực bước vào tác phẩm một cách tự nhiên

III. Kết bài:

- Khẳng định lại những thành công về nội dung nghệ thuật:

● Nghệ thuật: ngôi kể thứ nhất, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế

● Nội dung: Khẳng định sự kiên cường bất khuất cùng những phẩm chất vô

cùng đáng yêu của ba cô gái nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam bấy giờ nói

chung.

Dàn ý 4

Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi

Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng mơ mộng và tinh thần dũng cảm lạc

quan trong cuộc chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh của những cô gái thanh niên

xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.

Khái quát nét chung về ba cô gái

1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu

- Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho làm ở tổ trinh sát mặt đường.

- Họ sống trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường

Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy hiểm.

- Công việc nguy hiểm phải chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng

trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất

đá, đánh dấu bom chưa nổ, phá bom.

→ Công việc, hoàn cảnh sống nguy hiểm đòi hỏi sự gan dạ, bình tĩnh.

2. Phân tích những nét chung và nét riêng của ba cô gái thanh niên xung

phong

Họ đều là những cô gái thanh niên xung phong còn trẻ, phải xa nhà, xa mái

trường đi chiến đấu.

* Nét chung của ba nữ thanh niên xung phong:

- Phẩm chất cao đẹp: tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không sợ cái chết.

- Dũng cảm, gan dạ: Sẵn sàng nhận nhiệm vụ, dám đối mặt với cái chết mà

không nao núng dù nhiều lần họ bị bom vùi và làm bị thương.

- Họ có tinh thần đồng đội gắn bó, thân thiết: thể hiện ở tính tình,sự quan tâm

chăm sóc chu đáo khi đồng đội bị thương.

- Nêu bật vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong

• Là những cô gái trẻ dễ vui, mơ mộng nhưng cũng trầm tư sâu lắng.

• Họ nữ tính thích làm đẹp cho cuộc sống ở chiến trường khói lửa.

• Bình tĩnh, chủ động, lạc quan luôn nghĩ về tương lai.

* Nét riêng

- Nho là em út tính nết trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng,

nhưng rất bản lĩnh, rắn rỏi.

- Chị Thao là người thích làm dáng nhất, ở chị có những nét tính cách tưởng trái

ngược nhau:

• Thích hát bài hát do Phương Định bịa ra nhưng lại không hát trôi chảy bài

nào.

• Rất dũng cảm táo bạo nhưng lại sợ máu, sợ vắt.

• Trong cô có sự nhút nhát mềm yếu của cô gái là cô gái bản lĩnh trong

chiến đấu.

- Nhân vật Phương Định

• Là cô gái Hà Nội vào chiến trường 3 năm, hay hoài niệm về quê hương,

mẹ, mái trường...

• Là cô gái hồn nhiên mơ mộng với nhiều nét tính cách thể hiện rất rõ ràng:

thích hát, thuộc nhiều bài hát, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như

chưa hề nghe thấy tiếng bom đạn nổ.

→ Đó là vẻ đẹp trong sáng hồn nhiên, thật đáng yêu.

• Chăm sóc chu đáo cho đồng đội

• Là cô gái nhạy cảm, duyên dáng nhưng không biểu lộ tình cảm, tỏ ra kín

đáo trước đám đông, tưởng như kiêu kì nhưng lại tạo nên một sức hút tự

nhiên.

• Nổi bật nhất phẩm chất anh hùng: có tinh thần trách nhiệm với công việc,

gan dạ tự tin, thận trọng khi làm nhiệm vụ.

→ Qua hành động và dòng suy tư của nhân vật tác giả Lê Minh Khuê cho người

đọc thấy được thế giới nội tâm phong phú cùng phẩm chất anh hùng của nhân

vật.

3. Thành công nghệ thuật

- Phương thức trần thuật: kể bằng ngôi thứ nhất chân thực, miêu tả thế giới nội

tâm phong phú sâu sắc

- Ngôn ngữ giọng điệu: lời kể linh hoạt, câu văn ngắn, câu đặc biệt tạo được sự

nhịp nhàng phù hợp không khí chiến đấu

- Nghệ thuật miêu tả tâm lý và tính cách nhân vật đa dạng, sinh động

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là thành công của tác giả khi xây dựng

thành công hình tượng tiêu biểu về những người trẻ trong thời kì kháng chiến

chống Mỹ kiên cường, anh dũng nhưng cũng mơ mộng, hồn nhiên.

Dàn ý 5

1. Mở bài

* Giới thiệu vài nét tác giả và tác phẩm:

• Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong kháng chiến

chống Mĩ.

• Những tác phẩm của chị viết về cuộc sống, chiến đấu dũng cảm và hi sinh

thầm lặng của lực lượng thanh niên xung phong Trường Sơn đã gây được

sự chú ý và tình cảm yêu mến của bạn đọc.

• Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” phản ánh chân thực tâm hồn trong

sáng, mơ mộng cùng tinh thần lạc quan cách mạng của những cô gái mở

đường Trường Sơn giữa trọng điểm ném bom ác liệt của máy bay Mĩ.

2. Thân bài

* Tóm tắt nội dung:

• Ba nữ thanh niên xung phong làm thành tổ trinh sát mặt đường (Thao,

Định, Nho). Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đánh

dấu và phá bom nổ chậm, ước chừng số lượng đất đá để lấp hố bom...

Công việc hết sức nguy hiểm vì phải đối mặt với cái chết, nhưng họ vẫn

sống hồn nhiên, thanh thản và lạc quan, đúng như tuổi trẻ đáng yêu của

họ. .

* Phân tích:

• Ba cô gái sống và chiến đấu trên một cao điểm, giữa vùng trọng điểm tập

trung bom đạn của giặc Mĩ bắn phá tuyến đường ra mặt trận.

• Ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm đánh phá của máy bay. Sau mỗi

trận bom, họ phải lao ngay ra trọng điểm để làm nhiệm vụ.

• Họ phải mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự

bình tĩnh, sáng suốt và dũng cảm.

• Với ba cô gái, công việc nguy hiểm ấy đã thành chuyện bình thường hằng

ngày.

* Đời sống tâm hồn phong phú, đáng yêu:

• Cả ba cô gái đều là người Hà Nội, tính cách mỗi người mỗi khác nhưng

họ có chung những phẩm chất tốt đẹp của thanh niên xung phong tiền

tuyến gan dạ, dũng cảm, không sợ gian khổ, hi sinh, quyết tâm hoàn

thành nhiệm vụ.

• Đoàn kết, gắn bó trong tình đồng đội; dễ xúc động; hay mơ mộng, thích

làm đẹp cho cuộc sống của mình, dù là giữa bom đạn khốc liệt, dữ dội.

• Nhân vật Phương Định là cô gái trẻ trung, xinh đẹp... tập trung những nét

đáng yêu, đáng khâm phục của lực lượng nữ thanh niên xung phong.

3. Kết bài

• Người đọc có thể tìm thấy chân dung tinh thần đẹp đẽ, phong phú của thế

hệ trẻ Việt Nam thời đánh Mĩ qua truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”

của Lê Minh Khuê.

• Tác giả không rơi vào tình trạng minh hoạ giản đơn mà đã miêu tả và

thểhiện đời sống nội tâm của họ với những nét tinh tế, sâu sắc và giàu nữ

tính.

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi ngắn gọn

Nếu nhà thơ Phạm Tiến Duật xây dựng thành công hình ảnh những người con

trai lái xe trong kháng chiến chống Mỹ thì Lê Minh Khuê cũng xây dựng thành

công hình ảnh những người con gái Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ

trong Những ngôi sao xa xôi. Truyện ngắn giống như một bài ca trữ tình đẹp

trong những bài ca về con người kháng chiến.

Truyện là câu chuyện của ba người con gái tên Phương Định, Nho và chị Thao.

Ba người con gái ấy không chỉ đẹp trên chiến trận mà còn đẹp trong đời sống

hàng ngày. Họ không những đẹp về ý chí kiên cường mà còn đẹp trong đời sống

tâm hồn. Phương Định thích hát, hay hát, thích bịa bài hát và thích đi mơ mộng

về những chuyện xa cũ. Cô có ước mơ trở thành một cô kiến trúc sư hay đi hát

cho một đồng đội đồng ca nào đó. Nho có một cá tính rất đặc biệt, rất thuần hậu

vui vẻ nhưng cũng rất bướng lì. Không những thế, cô thích thêu những bông

hoa lòe loẹt. Cô được người thương gửi thư, những bức thư rất dài. Nho ước mơ

mai này trở thành một tay bóng chuyền giỏi. Chị Thao là một người con gái đã

có chồng chị ước mai này chị là y sĩ còn chồng chị là đại úy, chị hát không hay

nhưng lại thích chép bài hát, chị có ba cuốn sổ chép đầy bài hát. Trong chiến

đấu, họ rất dũng cảm, họ thường xuyên phải đếm bom chưa nổ và đo khối đất đá

bị sạt lở.

Về mặt nghệ thuật, truyện là những suy nghĩ cảm xúc của nhân vật Phương

Định, người đọc như được sống trong những mộng mơ, những suy nghĩ của

nhân vật. Những câu chuyện được kết nối liên tục từ những câu chuyện này tới

những câu chuyện khác, từ chuyện đời thường đến chuyện chiến đấu đều được

thể hiện rất sinh động.

Có thể nói nhà văn Lê Minh Khuê đã làm nên một tác phẩm khiến cho bao độc

giả yêu mến. Những cô gái ấy, những người trong tổ trinh sát mặt đường quả là

gan góc, dũng cảm. Họ không những dũng cảm mà còn rất xinh đẹp và mang

những nét tâm hồn đáng quý.

Phân tích Những ngôi sao xa xôi hay nhất

Có lẽ không nơi đâu như mảnh đất Việt Nam này, mỗi con đường, góc phố,

cánh rừng đều in đậm vẻ đẹp của những con người hiền hòa mà anh dũng. Nhất

là trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, có biết bao con

người trẻ tuổi khoác ba lô ra chiến trường để chiến đấu và làm việc, vì một lý

tưởng cao cả là giành lại độc lập tự do cho quê hương mình. Rất nhiều tác phẩm

văn học đã sinh ra từ không khí hào hùng của thời đại đó. Truyện ngắn Những

ngôi sao xa xôi được Lê Minh Khuê viết vào năm 1971, khi cuộc chiến đấu của

quân dân ta đang ở giai đoạn cam go, ác liệt nhất. Tác phẩm ra đời từ một ngòi

bút trực tiếp tham gia công tác và chiến đấu tại tuyến đường Trường Sơn, nên

đã chuyển tải được sự ác liệt của bom đạn và làm nổi bật lên vẻ đẹp tâm hồn của

những con người Việt Nam trẻ tuổi, mà đại diện tiêu biểu chính là Nho, Thao và

Phương Định.

Hãy xem hoàn cảnh sống và chiến đấu của các nhân vật chính trong tác phẩm.

Họ là ba cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm. Nơi này đạn bom

luôn làm rung chuyển mặt đất. Công việc của họ là trinh sát mặt đường, đo khối

lượng đất đá cần để lấp hố bom, phát hiện, đếm những quả bom nổ chậm, và tìm

cách phá bom để bảo vệ con đường. Nơi ở là nơi nguy hiểm, công việc thì luôn

phải đối đầu với cái chết. Bên cạnh đó, họ phải chịu đựng nhiều khó khăn, thiếu

thốn. Nhưng ở họ, ta lại cảm nhận được một tinh thần đoàn kết sâu sắc. Họ như

kết thành một khối, có sức mạnh để vượt qua tất cả.

Lê Minh Khuê miêu tả từng nhân vật với những nét tính cách khác nhau. Đầu

tiên là chị Thao, tiểu đội trưởng. Thao xứng đáng là người chỉ huy của cả đội,

bởi chị lúc nào cũng rất bình tĩnh. Tình thế càng nguy hiểm thì sự bình tĩnh đó

càng lộ ra rõ rệt, "những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra

bình tĩnh đến phát bực". Sự bình tĩnh đó giúp cho việc thực hiện nhiệm vụ lúc

nào cũng chính xác và hiệu quả. Ấy vậy mà cô gái này lại "thấy máu, thấy vắt là

chị nhắm mắt lại, mặt tái mét, áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại

hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm.", đó là vẻ đẹp mang màu

sắc nữ tính của chị Thao. Thao điệu đà, thích chép những bài hát vào một cuốn

sổ, nhưng trong công tác thì vô cùng táo bạo và cương quyết. Mệnh lệnh của chị

Thao luôn được Nho và Phương Đinh tuân thủ chặt chẽ. Tính kỷ luật của tiểu

đội được đặt lên hàng đầu.

Còn khi miêu tả Nho, nhà văn để cho nhân vật xuất hiện trong cái nhìn rất

thương mến của Phương Định. Đó là lúc Nho đi từ dưới suối lên, cái cổ tròn,

trông nhẹ "mát mẻ như một que kem". Nho có những mơ ước bình dị "Xong

chiến tranh, sẽ xin vào một nhà máy thuỷ điện lớn. Nó làm thợ hàn, sẽ trở thành

cầu thủ bóng chuyền của nhà máy. Nó sẽ đập thật giỏi. Và viết đâu lại sẽ được

người ta tuyển vào đội bóng chuyền miền bắc". Vẻ đẹp của Nho giản dị như thế

đấy, nhưng cô gái thanh niên xung phong này có thể đảm đương những nhiệm

vụ khó khăn nhất. Khi phá bom: "Nho hai quả dưới lòng đường". Khi bị thương,

Nho vẫn điềm tĩnh, đòi uống nước, và tinh nghịch trước cơn mưa đá bất chợt ào

đến. Nho thật đáng yêu và đáng khâm phục.

Nhưng có thể nói nhân vật trung tâm mà Lê Minh Khuê miêu tả thật sâu sắc

phải kế đến Phương Định, người ở ngôi thứ nhất kể lại câu chuyện này. Về

nguồn gốc xuất thân, Phương Định vốn là một cô gái Hà Nội vừa rời ghế nhà

trường đã xung phong ra trận, đó là vẻ đẹp lý tưởng ở những con người trẻ tuổi

thuộc thế hệ đánh Mỹ. Ngoại hình của Phương Định khá xinh đẹp, "nói một

cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái

cổ cao, kiêu hãnh như cái đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo:

"Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!".... Vẻ đẹp tươi tắn đó của Phương Định hoàn

toàn tương phản với khung cảnh chiến tranh, nó khiến cho người đọc thêm căm

ghét cuộc chiến tranh xâm lược tàn ác mà kẻ thù đã gây ra.

Nhà văn miêu tả tính cách của Phương Định vẫn còn nhiều nét lãng mạn, tinh

nghịch. Cô thích ca hát: "Tôi thích nhiều bài hát, dân ca quan họ dịu dàng, dân

ca Ý trữ tình giàu có". Cô cũng thích ngắm mình trong gương. Nhiều anh bộ đội

thầm thương trộm nhớ, nhưng Phương Định cũng không kiêu căng, vì đối với

cô, các anh bộ đội chính là những con người đẹp nhất. Những cử chỉ, hành động

và suy nghĩ của Phương Định cho ta thấy cô gái này là một con người giản dị,

yêu đời, rất đỗi ngây thơ, trong sáng và có nội tâm phong phú.

Trong truyện ngắn, nhà văn Lê Minh Khuê đã khám phá ra đằng sau vẻ đẹp dịu

dàng của Phương Định là một tâm hồn đầy sức mạnh và lòng dũng cảm của một

người chiến sĩ. Điều này thể hiện trong những lần Phương Định phá bom. Quả

bom của kẻ thù là phương tiện tàn ác gieo rắc cái chết, để có những con đường

an toàn cho đoàn xe ra trận, Phương Định và đồng đội của cô đối mặt với những

quả bom đáng sợ đó. Nhà văn Lê Minh Khuê không né tránh miêu tả thực tại

phũ phàng trần trụi của chiến tranh. Đó là lúc Phương Định để lộ mình trên cao

điểm, và cảm nhận sự hiểm nguy sát ngay bên cạnh. Nhưng cũng chính giây

phút đó, cô gái thanh niên xung phong không thấy mình đơn độc, cô cảm thấy

ánh mắt của các anh bộ đội đang dõi theo mình, động viên và bảo vệ. Vì thế,

Phương Định không đi khom, cô giữ tư thế hiên ngang khi đến gần quả bom.

"Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ

không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi lom khom khi có thể cứ

đáng hoàng mà bước tới". Tâm trạng của Phương Định lúc đó thật bình tĩnh, dù

rất căng thẳng. Những cử chỉ của cô khi phá bom rất chuẩn xác: cẩn thận bỏ gói

thuốc nổ cạnh quả bom, khỏa đất, chạy lại chỗ núp, nép người vào bức tường,

nhìn đồng hồ... Những lúc như thế, Phương Định cũng có nghĩ đến cái chết,

nhưng tinh thần trách nhiệm và khát khao hoàn thành nhiệm vụ mạnh mẽ hơn.

Phương Định hiểu rõ ý nghĩa việc mình làm, thế nên đối mặt với cái chết, cô

vẫn chủ động, bình tĩnh, dũng cảm và sẵn sàng hi sinh cho con đường ra trận

được thông suốt. Đó chính là vẻ đẹp tâm hồn cao cả của cô và đồng đội!

Là một cô gái thanh niên xung phong anh dũng, nhưng trái tim Phương Định lại

dịu dàng và chan chứa yêu thương, nhất là đối với những người đồng đội cô

xem như ruột thịt. Khi thấy Nho bị bom vùi, Phương Định cuống cuồng bới đất

cứu bạn, và chăm sóc Nho với tất cả tấm lòng người chị em gái. Đối với chị

Thao, Phương Định cũng hiểu rõ tính cách, sở thích và những tâm tình của bạn,

sẵn sàng giúp đỡ và sẻ chia tâm sự. Nghe giọng hát rất chua của chị Thao,

Phương Định cảm thấy sự thân thiết và niềm động viên khi tình thế nước sôi lửa

bỏng.Cũng như Thao và Nho, Phương Định có một tâm hồn trong sáng, nhạy

cảm. Trong những ngày xa Hà Nội, cô nhớ da diết những hình ảnh thân thương

của quê hương, nhớ xe bán kem, nhớ cả những ngôi sao xa xôi trên bầu trời Hà

Nội. Đó là những kỷ niệm đẹp đẽ mà Phương Định đã gói ghém làm hành trang

khi tham gia vào cuộc trường chinh vĩ đại của dân tộc đánh Mỹ.

Có thể nói, ở ba cô gái này, ta cảm nhận những nét tính cách đối lập: họ vừa là

người chiến sĩ dũng cảm, gan dạ, sẵn sáng hi sinh cho Tổ quốc, vừa là ba cô gái

hồn nhiên, đầy nữ tính và có lòng yêu quê hương đất nước lắng sâu da diết. Đó

không phải chỉ là vẻ đẹp tâm hồn của riêng họ, mà là nét đẹp tâm hồn chung của

những con người Việt Nam trẻ tuổi thời đại chống Mỹ cứu nước.

Lê Minh Khuê đã chọn cho mình một cách viết thật bình dị, với ngôn từ mang

đậm hơi thở của chiến tranh. Ngôi kể của truyện là Phương Định - "tôi", thế nên

lời kể thật tự nhiên và trẻ trung. Có lẽ bản thân nhà văn từng là một cô gái thanh

niên xung phong, nên bà miêu tả tâm lý nhân vật rất thật, rất tinh tế. Từ đó, bà

đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống

chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng hồn nhiên và lạc quan của những cô gái

thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn đầy khói lửa. Truyện ngắn

Những ngôi sao xa xôicó thể được coi là một khúc ca ca ngợi vẻ đẹp của thế hệ

trẻ Việt Nam:

Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước

Mà lòng phơi phới dậy tương lai"

(Tố Hữu)

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 1

Lê Minh Khuê là một trong những cây bút nữ tiêu biểu của nền văn học kháng

chiến chống Mĩ cứu nước. Bà chuyên viết truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm

lý tinh tế, sắc sảo, đặc biệt là tâm lý nhân vật người phụ nữ. Những ngôi sao xa

xôi được sáng tác năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước đang

diễn ra vô cùng gay go, ác liệt. Qua hình ảnh cuộc sống và chiến đấu kiên

cường của ba nữ thanh niên xung phong làm nhiệm vụ phá bom trên tuyến

đường Trường Sơn, tác giả ca ngợi phẩm chất anh hùng của tuổi trẻ Việt Nam

thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong vô cùng khó

khăn. Họ sống dưới chân một cao điểm giữa vùng trọng điểm của tuyến đường

Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn ác liệt. Nơi đồn trú là một cái hang, dưới

chân cao điểm, cách xa đơn vị. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo

khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu các trái bom đang

nổ và phá bom.

Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì thường xuyên phải chạy trên cao điểm

giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Đó là một công

việc mạo hiểm, thần kinh luôn căng thẳng đòi hỏi sự bình tĩnh tập trung cao độ.

Ba cô gái trẻ mang những phẩm chất vô cùng cao đẹp. Họ có tinh thần trách

nhiệm cao; dũng cảm, kiên cường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Tình đồng đội gắn bó sâu sắc, hiểu được tính tình của nhau, quan tâm chăm sóc

nhau chu đáo, cùng vào sinh ra tử, chẳng chút sợ hãi trước bom đạn của kẻ thù.

Họ trẻ trung, giàu cảm xúc, hay mơ mộng, dễ vui nhưng cũng dễ trầm tư; rất nữ

tính, thích làm đẹp.

Ở họ còn có những nét riêng thật đáng trân trọng. Nho được coi như em út,

thích ăn kẹo, tính nết như trẻ con, thích thêu thùa, khi bị thương lại rất cứng rắn.

Chị Thao là chị cả, hay làm dáng, lông mày tỉa nhỏ như que tăm, thích chép bài

hát, trong công việc rất “cương quyết, táo bạo” nhưng lại sợ máu, sợ vắt.

Phương Định là cô gái hồn nhiên, hay mơ mộng, hay nhớ lại kỷ niệm những

ngày ở thành phố. Người chiến sĩ thanh niên xung phong kiên cường, quả cảm.

Là một cô gái Hà Nội duyên dáng, trẻ trung, lãng mạn, dũng cảm, gắn bó với

đồng đội qua hành động, lời nói, suy nghĩ và đặc biệt qua diễn biến tâm trạng ở

các sự việc: khi ở trong hang chờ Nho, khi Thao đi phá bom trở về, khi trực tiếp

tham gia phá bom nổ chậm và khi cơn mưa đá bất ngờ ào đến.

Ngôn ngữ tự nhiên, trẻ trung, nữ tính; đặc biệt với nhiều câu ngắn phù hợp với

không khí căng thẳng, khẩn trương nơi chiến trường. Truyện sử dụng vai kể là

nhân vật chính, có cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung và

đặc biệt thành công về nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật.

Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong – vẻ đẹp

của các nhân vật tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong

thời kỳ kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng,

mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng

rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến

đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam

trong thời kỳ kháng chiến chống Mĩ.

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 2

Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước

Mà lòng phơi phới dậy tương lai

Đó chính là tâm thế hào hùng, hiên ngang của tuổi trẻ thời kháng chiến chống

Mỹ trên tuyến đường Trường Sơn ác liệt. Đã có bao tác phẩm ra đời viết về tuổi

trẻ thời chống Mỹ, Lê Minh Khuê cũng góp nhặt vào vườn hoa đó một bông hoa

ngát hương, mà chỉ vừa nghe cái tên ta đã thấy rực sáng một bầu trời: "Những

ngôi sao xa xôi".

Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong thời kì kháng chiến

chống Mỹ. Những tác phẩm đầu tay của chị ra mắt vào những năm 70, nội dung

viết về cuộc sống chiến đấu sôi nổi, hào hùng của thanh niên xung phong và bộ

đội trên tuyến đường Trường Sơn. Một số truyện ngắn đã gây được sự chú ý và

tình cảm yêu mến của bạn đọc.

Truyện Những ngôi sao xa xôi phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ

mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng rất

hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong. Đó chính là

những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho phẩm chất cao quý của thế hệ trẻ Việt

Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ vừa qua.

Cốt truyện đơn giản, mạch truyện phát triển theo diễn biến tâm trạng của người

kể, kết hợp đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Có thể tóm tắt như sau:

Ba nữ thanh niên xung phong làm thành tổ trinh sát mặt đường tại một trọng

điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Tổ trưởng là chị Thao và tổ viên là hai cô

gái trẻ tên Định và Nho. Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom,

ước chừng khối lượng đất đá dùng để san lấp hố bom, đánh dấu vị trí các trái

bom chưa nổ và phá bom nổ chậm. Công việc hết sức nguy hiểm vì máy bay

địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Họ phải đối mặt với thần chết trong mỗi lần

phá bom, mà công việc này thì lại diễn ra thường xuyên. Các cô gái ở trong một

cái hang dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Cuộc sống dù khắc nghiệt và nguy

hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên, những giây phút thanh thản,

mơ mộng. Đặc biệt là ba chị em rất gắn bó, yêu thương nhau trong tình đồng

đội, dù mỗi người một cá tính. Ớ phần cuối, tác giả tập trung miêu tả hành động

và tâm trạng của các nhân vật, chủ yếu là của Phương Định trong một lần phá

bom. Nho bị thương đã được đồng đội lo lắng và săn sóc. Cơn mưa đá ở cao

điểm khiến cho Phương Định hồi tưởng về tuổi học trò ở Hà Nội: Chao ôi, có

thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thật xa…

Để cho nhân vật chính là Phương Định đứng ra kể chuyện, điều đó phù hợp với

nội dung truyện và tạo thuận lợi để tác giả vừa miêu tả, vừa thể hiện đời sống

tâm hồn của nhân vật. Truyện viết về chiến tranh nên có những chi tiết, hình

ảnh về bom đạn, chiến đấu, hi sinh… nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội

tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người.

Ba cô gái sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm bắn

phá của máy bay Mỹ trên tuyến đường Trường Sơn. Công việc của họ rất nguy

hiểm vì giữa ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm đánh phá của máy bay địch.

Nguy hiểm khôn lường nhưng các cô tự hào về công việc của mình và cái tên

gọi mà đơn vị đặt cho là: tổ trinh sát mặt đường. Gắn với cái tên gợi sự khát

khao làm nên những sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng, đơn

giản chút nào.

Định hồn nhiên kể: Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ

thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem

nhuốc. Những lúc đấy chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen".

Sau mỗi trận bom, các cô phải lao ngay ra trọng điểm, đo đạc và ước tính khối

lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những

khối thuốc nổ đặt vào cạnh từng trái bom để phá. Đó là một công việc mạo hiểm

với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự dũng cảm và hết sức bình

tĩnh. Nhưng với ba cô gái thì những công việc khủng khiếp ấy đã trở thành bình

thường:

Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay

đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân

chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ

bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại

nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang.

Đối lập với cảnh tàn khốc do bom đạn giặc gây ra là sự bình tĩnh đến lạ lùng

của các cô gái. Cảnh các cô sống trong hang sao mà lạc quan, thơ mộng đến thế:

Bên ngoài nóng trên 30 độ, chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái

mát lạnh làm toàn thân run lên đột ngột- Rồi ngửa cổ uống nước trong ca hay

trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm lười biếng

nheo mắt nghe ca nhạc tử cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ.

Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung… hình như ta sắp mở chiến dịch lớn.

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 3

Lê Minh Khuê thuộc, thế hệ nhà văn trưởng thành trong thời kì kháng chiến

chống Mỹ. Những tác phẩm đầu tay của chị ra mắt vào những năm 70, nội dung

viết về cuộc sống chiến đấu sôi nổi, hào hùng của thanh niên xung phong và bộ

đội trên tuyến đường Trường Sơn. Một số truyện ngắn đã gây được sự chú ý và

tình cảm yêu mến của bạn đọc.

Truyện Những ngôi sao xa xôi phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ

mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng rất

hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong. Đó chính là

những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho phẩm chất cao quý của thế hệ trẻ Việt

Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ vừa qua. Cốt truyện đơn giản, mạch

truyện phát triển theo diễn biến tâm trạng của người kể, kết hợp đan xen giữa

hiện tại và quá khứ. Có thể tóm tắt như sau:

Ba nữ thanh niên xung phong làm thành tổ trinh sát mặt đường tại một trọng

điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Tổ trưởng là chị Thao và tổ viên là hai cô

gái trẻ tên Định và Nho. Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom,

ước chừng khối lượng đất đá dùng để san lấp hố bom, đánh dấu vị trí các trái

bom chưa nổ và phá bom nổ chậm. Công việc hết sức nguy hiểm vì máy bay

địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Họ phải đối mặt với thần chết trong mỗi lần

phá bom, mà công việc này thì lại diễn ra thường xuyên.

Các cô gái ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Cuộc sống

dù khắc nghiệt và nguy hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên,

những giây phút thanh thản, mơ mộng. Đặc biệt là ba chị em rất gắn bó, yêu

thương nhau trong tình đồng đội, dù mỗi người một cá tính.

Ở phần cuối, tác giả tập trung miêu tả hành động và tâm trạng của các nhân vật,

chủ yếu là của Phương Định trong một lần phá bom. Nho bị thương đã được

đồng đội lo lắng và săn sóc. Cơn mưa đá ở cao điểm khiến cho Phương Định

hồi tưởng về tuổi học trò ở Hà Nội: Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó.

Những cái đó ở thật xa...

Để cho nhân vật chính là Phương Định đứng ra kể chuyện, điều đó phù hợp với

nội dung truyện và tạo thuận lợi để tác giả vừa miêu tả, vừa thể hiện đời sống

tâm hồn của nhân vật. Truyện viết về chiến tranh nên có những chi tiết, hình

ảnh về bom đạn, chiến đấu, hi sinh… nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội

tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người. Ba cô gái sống và chiến đấu

trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm bắn phá của máy bay Mỹ trên

tuyến đường Trường Sơn.

Công việc của họ rất nguy hiểm vì giữa ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm

đánh phá của máy bay địch. Nguy hiểm khôn lường nhưng các cô tự hào về

công việc của mình và cái tên gọi mà đơn vị đặt cho là: tổ trinh sát mặt đường.

Gắn với cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng ấy là công

việc chẳng nhẹ nhàng, đơn giản chút nào.