PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLOCKCHAIN TRONG NỀN KINH TẾ SỐ
TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030
Phan Thị Hoàn - Viện Nghiên cứu Kinh doanh
Tóm tắt
Trong giai đoạn nền kinh tế số hiện nay, Blockchain đang được ứng dụng với quy mô rất
lớn trên toàn thế giới. Blockchain ảnh hưởng đáng kể trong nhiều lĩnh vực: Tiền điện tử,
hợp đồng thông minh, Quản chuỗi cung ứng; Bảo mật dữ liệu bảo mật quyền riêng
tư; Y tế; Dịch vụ tài chính giao dịch tài chính... Đổi mới sáng tạo phát triển công
nghệ trong bối cảnh chuyển đổi sxu hướng tất yếu của nền kinh tế số đến năm 2030,
đề cập đến việc áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ mới vào nhiều lĩnh vực đề cập
trên. Để y dựng phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo công nghệ, cần đề ra các
chiến lược phát triển kinh tế - hội. Chúng ta cần ưu tiên các ứng dụng của công nghệ
hiện đại như trí tunhân tạo, điện toán đám y Blockchain. Giai đoạn nổi dậy khái
niệm công nghệ blockchain được thiết kế để triển khai, phát triển nổi bật nhất trong các
lĩnh vực kinh tế và tiền điện tử.
Hiện nay, hội nhập quốc tế ngày càng mở rộng, công nghệ số mạng hội ngày càng
phát triển, thị hiếu của người tiêu dùng cũng thay đổi… Điều này khiến chính quyền địa
phương doanh nghiệp ngày càng sẵn sàng cho knguyên số cần tăng cường khả
năng cạnh tranh thông qua ứng dụng các công nghệ tiên tiếnhiện đại. Yêu cầu đổi mới
sáng tạo không chỉ là nội dung cốt lõi còn điều kiện tiên quyết cho sự hình thành
phát triển của nền kinh tế số. Trên cơ sở thuyết thực tiễn của hoạt động đổi mới
sáng tạo đề xuất tham luận: “Phát triển công nghệ Blockchain trong nền Kinh tế s
tầm nhìn năm 2030”.
1. Tổng quan về Blockchain
1.1 lược về lịch sử Blockchain
Công nghệ Blockchain bắt nguồn từ những kỹ trong lĩnh vực cryptography (mật
học). Đây lĩnh vực khoa học vi tính cho phép lưu trữ các thông tin trên máy tính dưới
dạng mật thông qua quá trình hoá. Mục tiêu của cryptography gồm nâng cao đ
bảo mật tính minh bạch trong hệ thống máy tính, tương đồng với mục tiêu của
blockchain. m 1982, nhà mật học David Chum đề xuất một mạng lưới người
dùng không cần tin tưởng lẫn nhau vẫn có thể y dựng nên một hệ thống, ý tưởng có tên
gọi “Computer Systems Established, Maintained, and Trusted by Mutually Suspicious
Groups”. Từ những tiền đề trên, sau này đã ứng dụng đề xuất trên để tạo ra một mạng
lưới công nghệ blockchain như hiện nay. Kể từ đó, công nghệ blockchain đã trải qua
nhiều giai đoạn hình thành phát triển để đạt được sự mở rộng phát triển tại Việt Nam
và trên toàn thế giới.
1991: Ý tưởng bắt nguồn từ Time-stamping, bởi Stuart Haber W. Scott
Stornetta.
1992-2004: Merkle Tree và Reusable Proof of Work xuất hiện.
2008: Bài báo "Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System" của Satoshi
Nakamoto được công bố, giới thiệu khái niệm về Bitcoin và blockchain.
2013-2015: Mạng lưới Ethereum hình thành hoạt động trên mainnet.
2017- đến nay: Thế giới dần đón nhận công nghệ blockchain và Bitcoin.
1.2 Sự phát triển của Blockchain
Giai đoạn 1- Giao dịch
2008 - 2013: Blockchain 1.0
Bitcoin ra đời vào m 2008 với tư cách ứng dụng đầu tiên của công nghệ Blockchain.
Satoshi Nakamoto trong sách trắng của mình đã tả như một hệ thống ngang hàng
điện tử. Nakamoto đã hình thành khối genesis, từ đó các khối khác được khai thác, kết
nối với nhau dẫn đến một trong những blockchain lớn nhất mang các phần thông tin
giao dịch khác nhau.
Giai đoạn 2- Hợp đồng
2013 - 2015: Blockchain 2.0
Phát triển Ethereum Trong một thế giới mà sự đổi mới thứ tự của thời đại, Vitalik
Buterin nằm trong danh sách ngày càng tăng của các nhà phát triển, những người cảm
thấy Bitcoin chưa đạt được đến đó, khi tận dụng toàn bộ khả năng của công nghệ
blockchain, với cách một trong những người đóng góp đầu tiên cho sở
bitcoin.
Giai đoạn 3 Các ứng dụng
Năm 2017: EOS.IO
EOS đứa con tinh thần của công ty nhân block.one ra đời vào m 2017, khi xuất bản
một sách trắng trình bày chi tiết về một giao thức blockchain mới được hỗ trbởi EOS
như một loại tiền điện tử gốc. Không giống như các giao thức blockchain khác, EOS cố
gắng mô phỏng các thuộc tính của máy tính thực bao gồm CPU và GPU.
Năm 2018: Blockchain 3.0: Tương lai
Một số ứng dụng blockchain mới bao gồm NEO, được lập hóa đơn nền tảng nguồn
mở, phi tập trung và blockchain đầu tiên được ra mắt Trung Quốc. Mặc quốc gia này
đã cấm tiền điện tử, nhưng nó vẫn hoạt động khi nói đến các đổi mới blockchain. NEO tự
nhận mình Ethereum của Trung Quốc sau khi nhận được sự ủng hcủa Giám đốc điều
hành Alibaba Jack Ma âm mưu tác động tương tự như Baidu trong nước. Trong
cuộc chạy đua để tăng tốc sự phát triển của Internet of Things, một số nhà phát triển,
vậy phù hợp, đã tận dụng công nghệ blockchain trong quá trình này đã đưa ra
IOTA. Nền tảng tiền điện tử được tối ưu hóa cho hệ sinh thái Internet vạn vật cố
gắng cung cấp không tính phí giao dịch cũng như các quy trình xác minh duy nhất.
cũng giải quyết một số vấn đề về kh năng mở rộng liên quan đến Blockchain 1.0
Bitcoin. Ngoài IOTA và NEO, các nền tảng blockchain thế hệ thứ hai khác cũng đang có
hiệu ứng gợn sóng trong lĩnh vực y. Monero Zcash Dash blockchains ra đời như
một cách giải quyết một số vấn đề về bảo mật khả năng mở rộng liên quan đến các
ứng dụng blockchain ban đầu. Được mệnh danh Altcoins bảo mật, ba nền tảng
blockchain tìm cách cung cấp mức độ riêng tư và bảo mật cao khi nói đến giao dịch.
1.3 Tiềm lực phát triển của Blockchain trong một vài lĩnh vực
Blockchain đang biến đổi hoạt động y tế truyền thống thành một phương tiện hiệu qu
đáng tin cậy hơn thông qua trao đổi dữ liệu an toàn. Trong tương lai, blockchain một
công nghệ tiềm năng góp phần chăm sóc sức khỏe nhân hóa, xác thực an toàn
bằng cách tích hợp truyền tất cả dữ liệu sức khỏe lâm sàng theo thời gian thực của
bệnh nhân vào một môi trường chăm sóc sức khỏe an toàn.
Sự phát triển của hệ thống quản chuỗi cung ứng dựa trên blockchain cho phép tăng
cường bảo mật, hợp đồng thông minh, theo dõi truy xuất nguồn gốc ng minh
bạch, đồng thời cải thiện niềm tin, giúp nâng cao hiệu quả của hệ thống quản chuỗi
cung ứng. Ngoài ra, công nghệ blockchain cải thiện khả năng hỗ trợ giao dịch giữa các
đối tác và giảm vai trò của các bên trung gian trong mạng lưới phân phối.
Smart contract (Hợp đồng thông minh) đơn giản hóa các giao dịch kinh doanh giữa các
bên bằng cách loại bỏ các bên trung gian liên quan đến các quy trình kinh doanh truyền
thống. Các hợp đồng này nhằm mục đích giảm sự chậm trễ thanh toán, rủi ro sai sót
sự phức tạp của một hợp đồng thông thường không ảnh hưởng đến tính xác thực và
uy tín. Lợi thế đặc biệt chính cho phép thực hiện các giao dịch đáng tin cậy không
cần trung gian. Hợp đồng thông minh khá phức tạp tiềm năng của chúng vượt qua c
việc thực hiện những giao dịch chuyển giao tài sản. thể thực hiện các giao dịch
trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ quy trình pháp lý, chi trả bảo hiểm, y qutới các
giao dịch tài chính phái sinh. dụ về chuỗi cung ứng, hợp đồng thông minh thể tự
động giải ngân khi container chở hàng đã tới đích đến cảm biến IoT xác nhận rằng
luôn được niêm phong, hàng hóa được giữ nhiệt độ độ ẩm vừa phải không bị
hại trong quá trình di chuyển.
2. Thách thức trong nền kinh tế số Việt Nam
Nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó Việt Nam đã nhận ra tiềm năng của công nghệ
Blockchain (chuỗi khối) tìm cách áp dụng vào các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, vận
tải, logistic, y tế, giáo dục....
Tại Việt Nam, Blockchain được ưu tiên nghiên cứu, phát triển ứng dụng để chủ động
tham gia cuộc cách mng công nghiệp lần thứ (CMCN 4.0) theo Quyết định số
2117/QĐ-TTg ngày 16-12-2020 của Thủ tướng Chính phủ. Bộ Khoa học Công nghệ
cũng đã phê duyệt Chương trình khoa học công nghệ trọng điểm cấp quốc gia giai
đoạn đến năm 2025, trong đó công nghệ Blockchain được xếp thứ hai sau trí tuệ nhân tạo
(AI) trong loạt các công nghệ chủ chốt. Blockchain cũng đã đang dần trở thành cột trụ
cho công nghệ Việt Nam với nhiều ứng dụng khá hấp dẫn như nền tảng lưu trữ văn
bằng trong lĩnh vực đào tạo, thư tín dụng, bảo lãnh hợp đồng, thanh toán trong lĩnh vực
ngân hàng…. Chính thế, Blockchain đang dần được thấu hiểu đó chính công nghệ,
không phải bitcoin hay tiền điện tử như lầm tưởng trước đây… Hiện tại, Blockchain ứng
dụng chủ yếu trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt tài sản số, tiền số. Ngoài một vài dự án
crypto (tiền hóa) Blockchain Việt Nam nổi bật như: Axie Infinity, Coin98, Kyber
Network, TomoChain, KardiaChain… thu hút nguồn vốn đầu nước ngoài vào lĩnh vực
này, thì phần lớn các ứng dụng Blockchain tại thị trường Việt Nam vẫn chưa đạt được
thành công nổi bật. Những tiềm năng ứng dụng khác của công nghệ Blockchain như truy
xuất nguồn gốc trong nông nghiệp, logistics, y tế, giáo dục, chưa được ứng dụng nhiều.
Tuy nhiên, Blockchain cũng đã và đang dần trở thành cột trụ cho công nghệ ở Việt Nam,
với nhiều ứng dụng khá hấp dẫn như nền tảng lưu trữ văn bằng trong lĩnh vực đào tạo,
thư tín dụng, bảo lãnh hợp đồng, thanh toán trong lĩnh vực ngân hàng…. Chính vì thế,
Blockchain đang dần được thấu hiểu đó chính công nghệ, không phải bitcoin hay tiền
điện tử như lầm tưởng trước đây…Theo Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), số lượng
các doanh nghiệp Fintech tham gia cung ứng dịch vtrên thị trường Việt Nam hiện nay
đã tăng gần 4 lần, từ 40 doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm 2016, đến cuối năm 2021 đã
tăng lên hơn 150 doanh nghiệp, trải rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó, doanh
nghiệp Bitcoin/Blockchain chiếm 7,895%.
Blockchain cũng đang được một số doanh nghiệp trong lĩnh vực khác ứng dụng, như:
Viettel ứng dụng vào hồ bệnh án điện tử; Misa phát triển hóa đơn điện tử. Một số
doanh nghiệp khác ứng dụng thành công Blockchain vào kinh doanh, như Masan Group;
Bảo Việt; AIA,… Từ thực tế hiện nay, ông Nguyễn Quốc Hùng nhận định, Việt Nam
một quốc gia nhận được nhiều lợi ích từ công nghệ Blockchain, những tác động
mang lại đã thể hiện rằng Blockchain chính lĩnh vực công nghệ Việt Nam thể
sánh kịp, thậm chí vượt lên so với nhiều quốc gia phát triển trên thế giới. “Với những tác
động mang tính cách mạng lên nền kinh tế thế giới nói chung nền kinh tế Việt Nam
nói riêng, thể nhận định rằng tiềm năng phát triển của hệ sinh thái Blockchain rất
lớn. Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ Blockchain Việt Nam đang gặp nhiều thách
thức do Việt Nam không nhiều chuyên gia về Blockchain, mức độ am hiểu của người
dân về công nghệy rất hạn chế, cơ sở hạ tầng chưa đảm bảo và cho đến hiện tại, chúng
ta vẫn chưa có bất kỳ một nh lang pháp lý cụ thể nào cho công nghệ này”, ông Nguyễn
Quốc Hùng nhấn mạnh. Bên cạnh những mặt tích cực, thị trường Blockchain Việt Nam
cũng đang xảy ra các sự vụ tiêu cực, ảnh hưởng to lớn đến lòng tin của luận đối với
lĩnh vực công nghệ chuỗi khối y, từ những tác hại của việc đào Bitcoin, những người
nổi tiếng sẵn sàng tư lợi quảng cáo cho những đồng tiền điện tử nhiều rủi ro hay
những vụ lừa đảo, dụ dỗ những người thiếu hiểu biết về Blockchain tham gia vào sàn tiền
ảo… Do đó, để thị trường công nghệ Blockchain phát triển đúng hướng, lành mạnh, phát
huy được tiềm năng, cần nâng cao nhận thức, bổ sung các chế, chính sách, thúc đẩy
nâng cao năng lực của các doanh nghiệp công nghệ, phát triển sở hạ tầng, ng như
chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao.
Công nghệ blockchain không chỉ xu hướng mới mẻ còn một công nghệ tiềm
năng, đang thu hút sự quan m lớn từ các startup tại Việt Nam. Được biết đến như một
công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy đổi mới, blockchain đang nền tảng cho nhiều ứng dụng
và mô hình kinh doanh mới. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ cũng luôn đi cùng với
những thách thức, tiêu biểu gần đây nhất vụ tấn công của tin tặc nhằm vào startup
blockchain Kyber Network. Vụ tấn công không chỉ y thiệt hại lớn về tài sản còn
làm ảnh hưởng không nhỏ uy tín của công ty. Qua đó, cho thấy tình trạng an toàn thông
tin trong các startup nói chung startup Blockchain, đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính
phi tập trung (DeFi) i riêng đang tiềm ẩn nhiều rủi ro. Cục An toàn thông tin (AT&T)
đã nhận định một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng an toàn, an ninh mạng kém
trong các startup blockchain và đơn vị DeFi. Các vấn đề chính bao gồm hiểu biết hạn chế
về ATTT an ninh mạng, thiếu nhận thức về tầm quan trọng của chúng, sự thiếu hụt
quy trình, phương án kỹ thuật,chính sách bảo mật ràng. Một phần cũng do, lĩnh vực
này còn khá mới mẻ phức tạp, nên pháp chưa ràng, đòi hỏi yêu cầu cao về an
toàn thông tin để đảm bảo tính đúng đắn của các hoạt động. Đặc biệt, khi mọi giao dịch
đều dựa trên hợp đồng thông minh triển khai trên các nền tảng blockchain, các startup
trong lĩnh vực này trở thành mục tiêu ưa thích của tin tặc.
Trước tình hình đó, Cục ATTT đã đưa ra những khuyến nghịbiện pháp cụ thể:
Hoàn thiện quy trình chính sách an toàn thông tin: Cần sớm hoàn thiện y dựng quy
trình, phương án kthuật chính sách bảo mật để tăng cường khả năng phòng ngừa
ứng phó với tấn công.
Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ATTT: Việc đào tạophát triển nguồn nhân lực là
chìa khóa quan trọng để nâng cao nhận thức và kỹ năng về an toàn thông tin.
Theo i, giám sát, và kiểm tra định kỳ: Các biện pháp theo dõi giám sát cần được
triển khai định kỳ để phát hiện và giải quyết kịp thời các lỗ hổng bảo mật.
Ngoài ra để bảo vệ an toàn bảo mật cho doanh nghiệp, Cục ATTT cũng cần lưu ý một s
vấn đề như sớm hoàn thiện quy trình, phương án kthuật chính sách bảo mật; đào tạo
phát triển nguồn nhân lực ATTT; tuyên truyền nâng cao nhận thức knăng ATTT
cho nhân viên. Ngoài ra, cần triển khai các biện pháp theo dõi và giám sát, đồng thời thực
hiện định kkiểm tra đánh giá an toàn bảo mật để phát hiện xử kịp thời các lỗ
hổng bảo mật.
Cuối cùng, Cục ATTT khuyến cáo các startup blockchain đơn vị DeFi cần tự chủ động
áp dụng các biện pháp bảo mật đbảo vệ doanh nghiệp khỏi các cuộc tấn công mạng.
Các đơn vị cũng nên tập trung vào nâng cao an toàn bảo mật nguồn ng dụng, sử
dụng giải pháp dịch vụ bảo mật chuyên nghiệp, ng như đề xuất thường xuyên cập
nhật lỗ hổng của các nền tảng tương tự để đánh giá ảnh hưởng đến các ứng dụng
blockchain của mình. Hơn nữa, việc đào tạo nâng cao knăng ATTT cho nhân viên
cũng được đặt ra làm một trong những yếu tố quan trọng.
Nhìn chung, việc nghiên cứu triển khai các giải pháp bảo hiểm blockchain cho các
giao dịch lớn cũng một hướng đi tích cực để giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp
trong tình huống bị tấn công khai thác lỗ hổng. Cộng đồng startup blockchain DeFi
Việt Nam cần hợp tác chặt chẽ với quan chức năng để đảm bảo một môi trường an
toàn và bền vững cho sự phát triển của công nghệ blockchain.
3. Giải pháp phát triển công nghệ Blockchain trong nền Kinh tế số tầm nhìn năm
2030
Phát triển công nghệ Blockchain trong nền kinh tế số đến năm 2030 đòi hỏi một chiến
lược toàn diện, tích hợp cả các yếu tố công nghệ, chính sách, giáo dụchợp tác quốc tế.
Dưới đây là một số giải pháp chính để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ Blockchain
trong bối cảnh đó:
Tăng Cường Nghiên CứuPhát Triển (R&D)
Hỗ trợ Tài chính và Chính sách: Tăng cường đầu tư từ chính phủ và các tổ chức tư
nhân vào R&D liên quan đến Blockchain. Điều này bao gồm việc cung cấp nguồn lực tài
chính, hỗ trợ chính sách và tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi.
Tập trung vào các Lĩnh vực Ưu tiên: Xác định và tập trung nghiên cứu vào các lĩnh
vực tiềm năng áp dụng Blockchain lớn, như tài chính, y tế, chuỗi cung ứng, bất động
sản, và quản lý tài nguyên.
Xây dựng Hệ Sinh thái Blockchain
Hợp tác Doanh nghiệp: Khuyến khích sự hợp tác giữa các doanh nghiệp, từ startups đến
các tập đoàn lớn, để tạo ra các giải pháp Blockchain đột phá.
Mạng lưới Startup và Incubator: Phát triển mạng lưới các incubator và accelerator để
hỗ trợ startups Blockchain, từ việc tư vấn, mentoring đến cung cấp nguồn lực cần thiết.
3. Phát triểnChuẩn hóa Quy định
Chuẩn hóa và Quy định: y dựng một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và thống nhất cho
việc phát triển áp dụng công nghệ Blockchain, bao gồm quy định về an toàn, bảo mật,
và quyền riêng tư.
Hợp tác Quốc tế: Tham gia vào các nỗ lực hợp tác quốc tế nhằm thiết lập các tiêu chuẩn
và quy định chung cho Blockchain, đảm bảo tính tương thích và liên kết toàn cầu.
4. Đào TạoPhát triển Người Lao động
Chương trình Giáo dục Đào tạo: Phát triển chương trình giáo dục đào tạo chuyên
sâu về Blockchain cho cả sinh viên người lao động, nhằm xây dựng một lực lượng lao
động có kỹ năng cao trong lĩnh vực này.
Hợp tác Giáo dục: Hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu các tổ chức giáo
dục khác để tích hợp kiến thức Blockchain vào chương trình giảng dạy.
5. Thúc đẩy Ứng dụng Blockchain
Chính phủ đi đầu: Chính phủ nên áp dụng công nghệ Blockchain trong quản lý công,
như trong quản tài sản công, bầu cử điện tử,xác thực danh tính, làm gương mẫu cho
các ngành khác.
Khuyến khích Đổi mới: Tạo lập các qu đầu tư, giải thưởng,chương trình hỗ trợ
dành cho các dự án Blockchain đổi mới và có tiềm năng cao.
KẾT LUẬN
Để đạt được tầm nhìn về một nền kinh tế số mạnh mẽ và bền vững đến năm 2030 với sự
hỗ trợ của công nghệ Blockchain, cần phải một sự đầu và cam kết mạnh mẽ từ tất cả
các phía: chính phủ, doanh nghiệp, cộng đồng nghiên cứu, và cả người dân. Sự phát triển
của công nghệ Blockchain không chỉ đem lại lợi ích về mặt kinh tế thông qua việc tối ưu
hóa các quy trình, tăng cường bảo mật và minh bạch trong giao dịch, còn khả năng
cung cấp các giải pháp cho nhiều vấn đề xã hội phức tạp như quản lý tài nguyên, bảo vệ
quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy sự bình đẳng trong xã hội.
Để thực hiện được điều này, việc xây dựng một hệ sinh thái Blockchain mạnh mẽ, với sự
hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan, hoàn toàn thiết yếu. Chính phủ vai trò quan
trọng trong việc thiết lập các khuôn khổ pháp lý và chính sách khuyến khích, nhưng
không kém phần quan trọng là việc tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự đổi mới và
sáng tạo từ phía doanh nghiệp và các nhà nghiên cứu. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận
thức và kỹ năng về Blockchain cho người lao động và người dân cũng là yếu tố không
thể thiếu, đảm bảo rằng mọi tầng lớp trong xã hội đều có thể tiếp cận và tận dụng lợi ích
của công nghệ này.
Một điểm đáng chú ý nữa là việc áp dụng công nghệ Blockchain cần được tiếp cận một
cách cân nhắc, với sự đánh giá kỹ lưỡng về cả lợi ích và rủi ro. Việc triển khai rộng rãi
công nghệ y cần phải đi kèm với các biện pháp bảo mật thông tin quyền riêng của
người dùng, cũng như xem xét đến các tác động xã hội và môi trường liên quan. Tầm
nhìn về một nền kinh tế số hóa mạnh mẽ với sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain vào
năm 2030 đòi hỏi một sự hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực và đa quốc gia. Chỉ khi tất cả các
bên liên quan cùng nhau chia sẻ kiến thức, nguồn lựccam kết với mt mục tiêu chung,
thì mới có thể tận dụng được toàn bộ tiềm năng của Blockchain, đưa nền kinh tế số lên
một tầm cao mới, đồng thời giải quyết các thách thức toàn cầu một cách sáng tạo và bền
vững.
Phát triển công nghệ Blockchain đến năm 2030 đòi hỏi một nỗ lực toàn diện từ nhiều
phía: chính phủ, doanh nghiệp,cộng đồng nghiên cứu. Bằng cách tập trung vào nghiên
cứu và phát triển, xây dựng hệ sinh thái, chuẩn hóa quy định, đào tạo nguồn nhân lực, và
thúc đẩy ứng dụng, Blockchain có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành
nền kinh tế số toàn cầu.

Preview text:

PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLOCKCHAIN TRONG NỀN KINH TẾ SỐ
TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030
Phan Thị Hoàn - Viện Nghiên cứu Kinh doanh Tóm tắt
Trong giai đoạn nền kinh tế số hiện nay, Blockchain đang được ứng dụng với quy mô rất
lớn trên toàn thế giới. Blockchain ảnh hưởng đáng kể trong nhiều lĩnh vực: Tiền điện tử,
hợp đồng thông minh, Quản lý chuỗi cung ứng; Bảo mật dữ liệu và bảo mật quyền riêng
tư; Y tế; Dịch vụ tài chính và giao dịch tài chính... Đổi mới sáng tạo và phát triển công
nghệ trong bối cảnh chuyển đổi số là xu hướng tất yếu của nền kinh tế số đến năm 2030,
đề cập đến việc áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ mới vào nhiều lĩnh vực đề cập
trên. Để xây dựng và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo công nghệ, cần đề ra các
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Chúng ta cần ưu tiên các ứng dụng của công nghệ
hiện đại như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây và Blockchain. Giai đoạn nổi dậy khái
niệm công nghệ blockchain được thiết kế để triển khai, phát triển nổi bật nhất trong các
lĩnh vực kinh tế và tiền điện tử.
Hiện nay, hội nhập quốc tế ngày càng mở rộng, công nghệ số và mạng xã hội ngày càng
phát triển, thị hiếu của người tiêu dùng cũng thay đổi… Điều này khiến chính quyền địa
phương và doanh nghiệp ngày càng sẵn sàng cho kỷ nguyên số và cần tăng cường khả
năng cạnh tranh thông qua ứng dụng các công nghệ tiên tiến và hiện đại. Yêu cầu đổi mới
sáng tạo không chỉ là nội dung cốt lõi mà còn là điều kiện tiên quyết cho sự hình thành và
phát triển của nền kinh tế số. Trên cơ sở lý thuyết và thực tiễn của hoạt động đổi mới
sáng tạo đề xuất tham luận: “Phát triển công nghệ Blockchain trong nền Kinh tế số
tầm nhìn năm 2030”.
1. Tổng quan về Blockchain
1.1 Sơ lược về lịch sử Blockchain
Công nghệ Blockchain bắt nguồn từ những kỹ sư trong lĩnh vực cryptography (mật mã
học). Đây là lĩnh vực khoa học vi tính cho phép lưu trữ các thông tin trên máy tính dưới
dạng mật mã thông qua quá trình mã hoá. Mục tiêu của cryptography gồm nâng cao độ
bảo mật và tính minh bạch trong hệ thống máy tính, tương đồng với mục tiêu của
blockchain. Năm 1982, nhà mật mã học David Chum đề xuất một mạng lưới mà người
dùng không cần tin tưởng lẫn nhau vẫn có thể xây dựng nên một hệ thống, ý tưởng có tên
gọi “Computer Systems Established, Maintained, and Trusted by Mutually Suspicious
Groups”. Từ những tiền đề trên, sau này đã ứng dụng đề xuất trên để tạo ra một mạng
lưới công nghệ blockchain như hiện nay. Kể từ đó, công nghệ blockchain đã trải qua
nhiều giai đoạn hình thành và phát triển để đạt được sự mở rộng phát triển tại Việt Nam và trên toàn thế giới.
● 1991: Ý tưởng bắt nguồn từ Time-stamping, bởi Stuart Haber và W. Scott Stornetta.
● 1992-2004: Merkle Tree và Reusable Proof of Work xuất hiện.
● 2008: Bài báo "Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System" của Satoshi
Nakamoto được công bố, giới thiệu khái niệm về Bitcoin và blockchain.
● 2013-2015: Mạng lưới Ethereum hình thành và hoạt động trên mainnet.
● 2017- đến nay: Thế giới dần đón nhận công nghệ blockchain và Bitcoin.
1.2 Sự phát triển của Blockchain
Giai đoạn 1- Giao dịch
2008 - 2013: Blockchain 1.0
Bitcoin ra đời vào năm 2008 với tư cách là ứng dụng đầu tiên của công nghệ Blockchain.
Satoshi Nakamoto trong sách trắng của mình đã mô tả nó như một hệ thống ngang hàng
điện tử. Nakamoto đã hình thành khối genesis, từ đó các khối khác được khai thác, kết
nối với nhau dẫn đến một trong những blockchain lớn nhất mang các phần thông tin và giao dịch khác nhau.
Giai đoạn 2- Hợp đồng
2013 - 2015: Blockchain 2.0
Phát triển Ethereum Trong một thế giới mà sự đổi mới là thứ tự của thời đại, Vitalik
Buterin nằm trong danh sách ngày càng tăng của các nhà phát triển, những người cảm
thấy Bitcoin chưa đạt được đến đó, khi tận dụng toàn bộ khả năng của công nghệ
blockchain, với tư cách là một trong những người đóng góp đầu tiên cho Cơ sở mã bitcoin.
Giai đoạn 3 Các ứng dụng Năm 2017: EOS.IO
EOS đứa con tinh thần của công ty tư nhân block.one ra đời vào năm 2017, khi xuất bản
một sách trắng trình bày chi tiết về một giao thức blockchain mới được hỗ trợ bởi EOS
như một loại tiền điện tử gốc. Không giống như các giao thức blockchain khác, EOS cố
gắng mô phỏng các thuộc tính của máy tính thực bao gồm CPU và GPU.
Năm 2018: Blockchain 3.0: Tương lai
Một số ứng dụng blockchain mới bao gồm NEO, được lập hóa đơn là nền tảng mã nguồn
mở, phi tập trung và blockchain đầu tiên được ra mắt ở Trung Quốc. Mặc dù quốc gia này
đã cấm tiền điện tử, nhưng nó vẫn hoạt động khi nói đến các đổi mới blockchain. NEO tự
nhận mình là Ethereum của Trung Quốc sau khi nhận được sự ủng hộ của Giám đốc điều
hành Alibaba Jack Ma vì nó âm mưu có tác động tương tự như Baidu trong nước. Trong
cuộc chạy đua để tăng tốc sự phát triển của Internet of Things, một số nhà phát triển, vì
vậy nó phù hợp, đã tận dụng công nghệ blockchain và trong quá trình này đã đưa ra
IOTA. Nền tảng tiền điện tử được tối ưu hóa cho hệ sinh thái Internet vạn vật vì nó cố
gắng cung cấp không tính phí giao dịch cũng như các quy trình xác minh duy nhất. Nó
cũng giải quyết một số vấn đề về khả năng mở rộng liên quan đến Blockchain 1.0
Bitcoin. Ngoài IOTA và NEO, các nền tảng blockchain thế hệ thứ hai khác cũng đang có
hiệu ứng gợn sóng trong lĩnh vực này. Monero Zcash và Dash blockchains ra đời như
một cách giải quyết một số vấn đề về bảo mật và khả năng mở rộng liên quan đến các
ứng dụng blockchain ban đầu. Được mệnh danh là Altcoins bảo mật, ba nền tảng
blockchain tìm cách cung cấp mức độ riêng tư và bảo mật cao khi nói đến giao dịch.
1.3 Tiềm lực phát triển của Blockchain trong một vài lĩnh vực
Blockchain đang biến đổi hoạt động y tế truyền thống thành một phương tiện hiệu quả
đáng tin cậy hơn thông qua trao đổi dữ liệu an toàn. Trong tương lai, blockchain là một
công nghệ có tiềm năng góp phần chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa, xác thực và an toàn
bằng cách tích hợp và truyền tất cả dữ liệu sức khỏe lâm sàng theo thời gian thực của
bệnh nhân vào một môi trường chăm sóc sức khỏe an toàn.
Sự phát triển của hệ thống quản lý chuỗi cung ứng dựa trên blockchain cho phép tăng
cường bảo mật, hợp đồng thông minh, theo dõi và truy xuất nguồn gốc rõ ràng và minh
bạch, đồng thời cải thiện niềm tin, giúp nâng cao hiệu quả của hệ thống quản lý chuỗi
cung ứng. Ngoài ra, công nghệ blockchain cải thiện khả năng hỗ trợ giao dịch giữa các
đối tác và giảm vai trò của các bên trung gian trong mạng lưới phân phối.
Smart contract (Hợp đồng thông minh) là đơn giản hóa các giao dịch kinh doanh giữa các
bên bằng cách loại bỏ các bên trung gian liên quan đến các quy trình kinh doanh truyền
thống. Các hợp đồng này nhằm mục đích giảm sự chậm trễ thanh toán, rủi ro có sai sót và
sự phức tạp của một hợp đồng thông thường mà không ảnh hưởng đến tính xác thực và
uy tín. Lợi thế đặc biệt chính là cho phép thực hiện các giao dịch đáng tin cậy mà không
cần trung gian. Hợp đồng thông minh khá phức tạp và tiềm năng của chúng vượt qua cả
việc thực hiện những giao dịch chuyển giao tài sản. Nó có thể thực hiện các giao dịch
trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ quy trình pháp lý, chi trả bảo hiểm, gây quỹ tới các
giao dịch tài chính phái sinh. Ví dụ về chuỗi cung ứng, hợp đồng thông minh có thể tự
động giải ngân khi container chở hàng đã tới đích đến và cảm biến IoT xác nhận rằng nó
luôn được niêm phong, hàng hóa được giữ ở nhiệt độ và độ ẩm vừa phải và không bị hư
hại trong quá trình di chuyển.
2. Thách thức trong nền kinh tế số Việt Nam
Nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã nhận ra tiềm năng của công nghệ
Blockchain (chuỗi khối) và tìm cách áp dụng vào các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, vận
tải, logistic, y tế, giáo dục....
Tại Việt Nam, Blockchain được ưu tiên nghiên cứu, phát triển và ứng dụng để chủ động
tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) theo Quyết định số
2117/QĐ-TTg ngày 16-12-2020 của Thủ tướng Chính phủ. Bộ Khoa học và Công nghệ
cũng đã phê duyệt Chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp quốc gia giai
đoạn đến năm 2025, trong đó công nghệ Blockchain được xếp thứ hai sau trí tuệ nhân tạo
(AI) trong loạt các công nghệ chủ chốt. Blockchain cũng đã và đang dần trở thành cột trụ
cho công nghệ ở Việt Nam với nhiều ứng dụng khá hấp dẫn như nền tảng lưu trữ văn
bằng trong lĩnh vực đào tạo, thư tín dụng, bảo lãnh hợp đồng, thanh toán trong lĩnh vực
ngân hàng…. Chính vì thế, Blockchain đang dần được thấu hiểu đó chính là công nghệ,
không phải bitcoin hay tiền điện tử như lầm tưởng trước đây… Hiện tại, Blockchain ứng
dụng chủ yếu trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là tài sản số, tiền số. Ngoài một vài dự án
crypto (tiền mã hóa) và Blockchain Việt Nam nổi bật như: Axie Infinity, Coin98, Kyber
Network, TomoChain, KardiaChain… thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực
này, thì phần lớn các ứng dụng Blockchain tại thị trường Việt Nam vẫn chưa đạt được
thành công nổi bật. Những tiềm năng ứng dụng khác của công nghệ Blockchain như truy
xuất nguồn gốc trong nông nghiệp, logistics, y tế, giáo dục,… chưa được ứng dụng nhiều.
Tuy nhiên, Blockchain cũng đã và đang dần trở thành cột trụ cho công nghệ ở Việt Nam,
với nhiều ứng dụng khá hấp dẫn như nền tảng lưu trữ văn bằng trong lĩnh vực đào tạo,
thư tín dụng, bảo lãnh hợp đồng, thanh toán trong lĩnh vực ngân hàng…. Chính vì thế,
Blockchain đang dần được thấu hiểu đó chính là công nghệ, không phải bitcoin hay tiền
điện tử như lầm tưởng trước đây…Theo Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), số lượng
các doanh nghiệp Fintech tham gia cung ứng dịch vụ trên thị trường Việt Nam hiện nay
đã tăng gần 4 lần, từ 40 doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm 2016, đến cuối năm 2021 đã
tăng lên hơn 150 doanh nghiệp, trải rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó, doanh
nghiệp Bitcoin/Blockchain chiếm 7,895%.
Blockchain cũng đang được một số doanh nghiệp trong lĩnh vực khác ứng dụng, ví như:
Viettel ứng dụng vào hồ sơ bệnh án điện tử; Misa phát triển hóa đơn điện tử. Một số
doanh nghiệp khác ứng dụng thành công Blockchain vào kinh doanh, như Masan Group;
Bảo Việt; AIA,… Từ thực tế hiện nay, ông Nguyễn Quốc Hùng nhận định, Việt Nam là
một quốc gia nhận được nhiều lợi ích từ công nghệ Blockchain, những tác động mà nó
mang lại đã thể hiện rằng Blockchain chính là lĩnh vực công nghệ mà Việt Nam có thể
sánh kịp, thậm chí vượt lên so với nhiều quốc gia phát triển trên thế giới. “Với những tác
động mang tính cách mạng lên nền kinh tế thế giới nói chung và nền kinh tế Việt Nam
nói riêng, có thể nhận định rằng tiềm năng phát triển của hệ sinh thái Blockchain là rất
lớn. Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ Blockchain ở Việt Nam đang gặp nhiều thách
thức do Việt Nam không có nhiều chuyên gia về Blockchain, mức độ am hiểu của người
dân về công nghệ này rất hạn chế, cơ sở hạ tầng chưa đảm bảo và cho đến hiện tại, chúng
ta vẫn chưa có bất kỳ một hành lang pháp lý cụ thể nào cho công nghệ này”, ông Nguyễn
Quốc Hùng nhấn mạnh. Bên cạnh những mặt tích cực, thị trường Blockchain Việt Nam
cũng đang xảy ra các sự vụ tiêu cực, ảnh hưởng to lớn đến lòng tin của dư luận đối với
lĩnh vực công nghệ chuỗi khối này, từ những tác hại của việc đào Bitcoin, những người
nổi tiếng sẵn sàng vì tư lợi mà quảng cáo cho những đồng tiền điện tử nhiều rủi ro hay
những vụ lừa đảo, dụ dỗ những người thiếu hiểu biết về Blockchain tham gia vào sàn tiền
ảo… Do đó, để thị trường công nghệ Blockchain phát triển đúng hướng, lành mạnh, phát
huy được tiềm năng, cần nâng cao nhận thức, bổ sung các cơ chế, chính sách, thúc đẩy và
nâng cao năng lực của các doanh nghiệp công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng, cũng như
chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao.
Công nghệ blockchain không chỉ là xu hướng mới mẻ mà còn là một công nghệ tiềm
năng, đang thu hút sự quan tâm lớn từ các startup tại Việt Nam. Được biết đến như một
công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy đổi mới, blockchain đang là nền tảng cho nhiều ứng dụng
và mô hình kinh doanh mới. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ cũng luôn đi cùng với
những thách thức, tiêu biểu và gần đây nhất là vụ tấn công của tin tặc nhằm vào startup
blockchain Kyber Network. Vụ tấn công không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản mà còn
làm ảnh hưởng không nhỏ uy tín của công ty. Qua đó, cho thấy tình trạng an toàn thông
tin trong các startup nói chung và startup Blockchain, đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính
phi tập trung (DeFi) nói riêng đang tiềm ẩn nhiều rủi ro. Cục An toàn thông tin (AT&T)
đã nhận định một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng an toàn, an ninh mạng kém
trong các startup blockchain và đơn vị DeFi. Các vấn đề chính bao gồm hiểu biết hạn chế
về ATTT và an ninh mạng, thiếu nhận thức về tầm quan trọng của chúng, và sự thiếu hụt
quy trình, phương án kỹ thuật, và chính sách bảo mật rõ ràng. Một phần cũng do, lĩnh vực
này còn khá mới mẻ và phức tạp, nên pháp lý chưa rõ ràng, đòi hỏi yêu cầu cao về an
toàn thông tin để đảm bảo tính đúng đắn của các hoạt động. Đặc biệt, khi mọi giao dịch
đều dựa trên hợp đồng thông minh triển khai trên các nền tảng blockchain, các startup
trong lĩnh vực này trở thành mục tiêu ưa thích của tin tặc.
Trước tình hình đó, Cục ATTT đã đưa ra những khuyến nghị và biện pháp cụ thể:
Hoàn thiện quy trình và chính sách an toàn thông tin: Cần sớm hoàn thiện xây dựng quy
trình, phương án kỹ thuật và chính sách bảo mật để tăng cường khả năng phòng ngừa và ứng phó với tấn công.
Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ATTT: Việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là
chìa khóa quan trọng để nâng cao nhận thức và kỹ năng về an toàn thông tin.
Theo dõi, giám sát, và kiểm tra định kỳ: Các biện pháp theo dõi và giám sát cần được
triển khai định kỳ để phát hiện và giải quyết kịp thời các lỗ hổng bảo mật.
Ngoài ra để bảo vệ an toàn bảo mật cho doanh nghiệp, Cục ATTT cũng cần lưu ý một số
vấn đề như sớm hoàn thiện quy trình, phương án kỹ thuật và chính sách bảo mật; đào tạo
và phát triển nguồn nhân lực ATTT; tuyên truyền nâng cao nhận thức và kỹ năng ATTT
cho nhân viên. Ngoài ra, cần triển khai các biện pháp theo dõi và giám sát, đồng thời thực
hiện định kỳ kiểm tra và đánh giá an toàn bảo mật để phát hiện và xử lý kịp thời các lỗ hổng bảo mật.
Cuối cùng, Cục ATTT khuyến cáo các startup blockchain và đơn vị DeFi cần tự chủ động
áp dụng các biện pháp bảo mật để bảo vệ doanh nghiệp khỏi các cuộc tấn công mạng.
Các đơn vị cũng nên tập trung vào nâng cao an toàn bảo mật mã nguồn ứng dụng, sử
dụng giải pháp và dịch vụ bảo mật chuyên nghiệp, cũng như đề xuất thường xuyên cập
nhật lỗ hổng của các nền tảng tương tự để đánh giá ảnh hưởng đến các ứng dụng
blockchain của mình. Hơn nữa, việc đào tạo và nâng cao kỹ năng ATTT cho nhân viên
cũng được đặt ra làm một trong những yếu tố quan trọng.
Nhìn chung, việc nghiên cứu và triển khai các giải pháp bảo hiểm blockchain cho các
giao dịch lớn cũng là một hướng đi tích cực để giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp
trong tình huống bị tấn công khai thác lỗ hổng. Cộng đồng startup blockchain và DeFi ở
Việt Nam cần hợp tác chặt chẽ với cơ quan chức năng để đảm bảo một môi trường an
toàn và bền vững cho sự phát triển của công nghệ blockchain.
3. Giải pháp phát triển công nghệ Blockchain trong nền Kinh tế số tầm nhìn năm 2030
Phát triển công nghệ Blockchain trong nền kinh tế số đến năm 2030 đòi hỏi một chiến
lược toàn diện, tích hợp cả các yếu tố công nghệ, chính sách, giáo dục và hợp tác quốc tế.
Dưới đây là một số giải pháp chính để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ Blockchain trong bối cảnh đó:
Tăng Cường Nghiên Cứu và Phát Triển (R&D)
Hỗ trợ Tài chính và Chính sách: Tăng cường đầu tư từ chính phủ và các tổ chức tư
nhân vào R&D liên quan đến Blockchain. Điều này bao gồm việc cung cấp nguồn lực tài
chính, hỗ trợ chính sách và tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi.
Tập trung vào các Lĩnh vực Ưu tiên: Xác định và tập trung nghiên cứu vào các lĩnh
vực có tiềm năng áp dụng Blockchain lớn, như tài chính, y tế, chuỗi cung ứng, bất động
sản, và quản lý tài nguyên.
Xây dựng Hệ Sinh thái Blockchain
Hợp tác Doanh nghiệp: Khuyến khích sự hợp tác giữa các doanh nghiệp, từ startups đến
các tập đoàn lớn, để tạo ra các giải pháp Blockchain đột phá.
Mạng lưới Startup và Incubator: Phát triển mạng lưới các incubator và accelerator để
hỗ trợ startups Blockchain, từ việc tư vấn, mentoring đến cung cấp nguồn lực cần thiết.
3. Phát triển và Chuẩn hóa Quy định
Chuẩn hóa và Quy định: Xây dựng một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và thống nhất cho
việc phát triển và áp dụng công nghệ Blockchain, bao gồm quy định về an toàn, bảo mật, và quyền riêng tư.
Hợp tác Quốc tế: Tham gia vào các nỗ lực hợp tác quốc tế nhằm thiết lập các tiêu chuẩn
và quy định chung cho Blockchain, đảm bảo tính tương thích và liên kết toàn cầu.
4. Đào Tạo và Phát triển Người Lao động
Chương trình Giáo dục và Đào tạo: Phát triển chương trình giáo dục và đào tạo chuyên
sâu về Blockchain cho cả sinh viên và người lao động, nhằm xây dựng một lực lượng lao
động có kỹ năng cao trong lĩnh vực này.
Hợp tác Giáo dục: Hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu và các tổ chức giáo
dục khác để tích hợp kiến thức Blockchain vào chương trình giảng dạy.
5. Thúc đẩy Ứng dụng Blockchain
Chính phủ đi đầu: Chính phủ nên áp dụng công nghệ Blockchain trong quản lý công,
như trong quản lý tài sản công, bầu cử điện tử, và xác thực danh tính, làm gương mẫu cho các ngành khác.
Khuyến khích Đổi mới: Tạo lập các quỹ đầu tư, giải thưởng, và chương trình hỗ trợ
dành cho các dự án Blockchain đổi mới và có tiềm năng cao. KẾT LUẬN
Để đạt được tầm nhìn về một nền kinh tế số mạnh mẽ và bền vững đến năm 2030 với sự
hỗ trợ của công nghệ Blockchain, cần phải có một sự đầu tư và cam kết mạnh mẽ từ tất cả
các phía: chính phủ, doanh nghiệp, cộng đồng nghiên cứu, và cả người dân. Sự phát triển
của công nghệ Blockchain không chỉ đem lại lợi ích về mặt kinh tế thông qua việc tối ưu
hóa các quy trình, tăng cường bảo mật và minh bạch trong giao dịch, mà còn có khả năng
cung cấp các giải pháp cho nhiều vấn đề xã hội phức tạp như quản lý tài nguyên, bảo vệ
quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy sự bình đẳng trong xã hội.
Để thực hiện được điều này, việc xây dựng một hệ sinh thái Blockchain mạnh mẽ, với sự
hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan, là hoàn toàn thiết yếu. Chính phủ có vai trò quan
trọng trong việc thiết lập các khuôn khổ pháp lý và chính sách khuyến khích, nhưng
không kém phần quan trọng là việc tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự đổi mới và
sáng tạo từ phía doanh nghiệp và các nhà nghiên cứu. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận
thức và kỹ năng về Blockchain cho người lao động và người dân cũng là yếu tố không
thể thiếu, đảm bảo rằng mọi tầng lớp trong xã hội đều có thể tiếp cận và tận dụng lợi ích của công nghệ này.
Một điểm đáng chú ý nữa là việc áp dụng công nghệ Blockchain cần được tiếp cận một
cách cân nhắc, với sự đánh giá kỹ lưỡng về cả lợi ích và rủi ro. Việc triển khai rộng rãi
công nghệ này cần phải đi kèm với các biện pháp bảo mật thông tin và quyền riêng tư của
người dùng, cũng như xem xét đến các tác động xã hội và môi trường liên quan. Tầm
nhìn về một nền kinh tế số hóa mạnh mẽ với sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain vào
năm 2030 đòi hỏi một sự hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực và đa quốc gia. Chỉ khi tất cả các
bên liên quan cùng nhau chia sẻ kiến thức, nguồn lực và cam kết với một mục tiêu chung,
thì mới có thể tận dụng được toàn bộ tiềm năng của Blockchain, đưa nền kinh tế số lên
một tầm cao mới, đồng thời giải quyết các thách thức toàn cầu một cách sáng tạo và bền vững.
Phát triển công nghệ Blockchain đến năm 2030 đòi hỏi một nỗ lực toàn diện từ nhiều
phía: chính phủ, doanh nghiệp, và cộng đồng nghiên cứu. Bằng cách tập trung vào nghiên
cứu và phát triển, xây dựng hệ sinh thái, chuẩn hóa quy định, đào tạo nguồn nhân lực, và
thúc đẩy ứng dụng, Blockchain có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành
nền kinh tế số toàn cầu.