Phủ định của phủ định môn Triết học Mác-Lênin | Đại học Công nghiệp Thực phẩm Thành phố HCM

PHẦN 2: MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Quy luật phủ định là một trong ba quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật. Quy luật nói lên khuynh
hướng cơ bản, phổ biến của mọi vận động phát triển diễn ra trong tự nhiên, xã hội, tư duy.
Quy luật chỉ rõ quá trình vận động, phát triển của sự vật hiện tượng là quá trình phủ định biện chứng,theo
đó cái mới ra đời trên nền tảng của cái cũ, trên cơ sở kế thừa từ cái cũ còn phù hợp, loại bỏ những cái lạc
hậu lỗi thời, tạo tiền đề cho sự phát triển của sự vật không bị gián đoạn và siêu hình.
Ngay từ khi ra đời năm 1930, Đảng ta nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác -Lênin, chủ nghĩa
Mác - Lênin là “ kim chỉ nam cho hành động của Đảng”. Việc đó đã đánh đấu bước tiến mới về đổi mới
nhận thức tư duy lý luận của Đảng. Điều đó đã có ý nghĩa hết sức to lớn đối với các chủ trương, đường lối
chính sách của Đảng trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam trên mọi lĩnh vực.
Nhằm khái quát nội dung quy luật phủ định của phủ định; khái quát quá trình vận dụng và phát triển của
quy luật này chúng tôi chọn “phân tích quy luật phủ định của phủ định và ý nghĩa phương pháp luận” làm
đề tài cho bài tiểu luận của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Làm rõ được vai trò, ý nghĩa của quy luật từ đó nâng cao sự hiểu biết của chúng ta giúp chúng ta hiểu biết
đầy đủ hơn về cái mới, là sự ra đời phù hợp với quy luật phát triển của sự vật, hiện tượng. Qua đó xây
dựng thái độ ủng hộ cái mới, đấu tranh loại trừ cái cũ trong đời sống xã hội.
3. Đối tượng nghiên cứu
Qui luật phủ định của phủ định và ý nghĩa phương pháp luận
4. Phương pháp nghiên cứu
Căn cứ vào đối tượng nghiên cứu, có thể thấy đây thuộc vào một hệ nhận thức, tư tưởng, tư duy lý luận
thuộc về môn triết học.Qua đó môn triết học Mác-Lê nin sẽ chỉ đạo cho phương pháp nghiên cứu. Đồng
thời kết hợp nhiều nguồn thông tin cùng với sự quan sát, suy nghĩ một cách khách quan từ đó tổng kết rút ra bài học.
5. Ý nghĩa của việc nghiên cứu
Triết học Mác-Lê nin là môn học không thể thiếu trong giai đoạn đại học.Môn học có rất nhiều đề tài
nghiên cứu và quy luật phủ định của phủ định là một trong những đề tài không thể thiếu của môn học này.
Quy luật giúp chúng ta nhận thức được mọi sự vật hiện tượng điều có khuynh hướng phát triển, nhưng
chúng không diễn ra theo một đường thẳng mà quanh co phức tạp. Điều đó giúp chúng ta tránh cách nhìn
phiến diện, giản đơn về một sự vật hiện tượng đặc biệt là những hiện tượng trong xã hội. Do vậy chúng ta
cần phải kiên trì đổi mới vì cái mới ra đời phù hợp với quy luật phát triển của sự vật bên cạnh đó phải kế
thừa những yếu tố hợp lí của sự vật hiện tượng cũ. PHẦN 3: NỘI DUNG
1. Quy luât phủ định của phủ định
1.1 Khái niệm phủ định
Thế giới vận động và phát triển không ngừng, vô cùng vô tận. Sự vật hiện tượng sinh ra tồn tại, phát triển
rồi mất đi được thay thế bằng sự vật hiện tượng khác; thay thế hình thức tồn tại này bằng hình thức tồn tại
khác của cùng một sự vật, hiện tượng, trong quá trình vận động, phát triển của nó. Sự thay thế đó giọi là sự phủ định
1.2 Phủ định của phủ định
Là một trong ba qui luật của phép biện chứng duy vật, qui luật phủ định của phủ định chỉ ra khuynh
hướng (đi lên), hình thức (xoáy ốc),kết quả (sự vật hiện tượng mới ra đời từ sự vật, hiện tượng cũ) của sự
phát triển của chúng thông qua sự thống nhất giữa tính thay đổi với tính kế thừa trong sự phát triển; nghĩa
là sự vật, hiện tượng mới ra đời từ sự vật hiện tượng cũ, nó phát triển từ thấp đến cao, từ đơn giản điến
phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn. Ví dụ:
Hạt thóc ->cây lúa -> hạt thóc.
Hạt thóc tạo ra cây lúa (phủ định lần 1)
Cây lúa tạo ra hạt thóc ( phủ định lần 2) nhưng lần này không phải một hạt mà là nhiều hạt.
Như vậy, sau hai lần phủ định sự vật dừng như trở lại như cũ, nhưng trên cơ sở mới cao hơn. Đó là đặc
điểm quan trọng nhất của sự phát triển biện chứng thông qua phủ định của phủ định.
1.3 Phủ định biện chứng
Thế giới vật chất vận động và phát triển không ngừng. Một dạng nào đó của vật chất được sinh
ra, tồn tại rồi mất đi được thay thế về chất, sự đấu tranh của các mặt đối lập dẫn tới mâu thuẫn được giải
quyết, sự vật cũ mất đi sự vật mới ra đời. Triết học gọi sự thay thế đó là sự phủ định, trái với sự phủ định
siêu hình làm chấm dứt sự phát triển thì phủ định biện chứng là hình thức giải quyết mâu thuẫn nội tại của
bản thân sự vật bị phủ định sự phủ định mà mỗi sự thay thế chuyển hoá hình thành một mắt khâu trong
sợi dây xích phát triển của hiện thực và của tư duy.
Phủ định biện chứng là phạm trù triết học dùng để chỉ sự tự phủ định, sự phủ định tạo tiền đề
cho sự phát triển tiếp theo của sự vật, sự phủ định tạo tiền đề cho cái mới ra đời thay thế cái cũ, lực lượng
phủ định ở ngay trong bản thân sự vật
- Về đặc điểm của phủ định biện chứng, có thể thấy phủ định biện chứng mang hai đặc điểm cơ bản là
tính khách quan và tính kế thừa. Ngoài 2 đặc trưng cơ bản trên, phủ định biện chứng còn có tính phổ biến, tính đa dạng, phong phú.
+Thứ nhất phủ định biện chứng mang tính khách quan là yếu tố tất yếu của quá trình vận động và phát
triển của sự vật bởi vì nguyên nhân của sự phủ định chính ở ngay bên trong bản thân sự vật biện tượng.
Nguyên nhân này chính là kết quả của việc giải quyết các mâu thuẫn xảy ra bên trong sự vật
. Mỗi sự vật hiện tượng sẽ có những phương thức phủ định riêng tuỳ thuộc vào việc giải quyết mâu thuẫn
của bản thân chúng. Điều này có nghĩa là phủ định biện chứng không phụ thuộc vào ý muốn cũng như ý
chí của mỗi người. Con người chỉ có thể tác động vào đó nhằm mục đích để làm cho quá trình phủ định
ấy có thể diễn ra một cách nhanh hay chậm dựa trên cơ sở nắm được quy luật về sự phát triển của sự vật hiện tượng.
Ví dụ: Chủ nghĩa xã hội phủ định chủ nghĩa tư bản chính là kết quả của việc giải quyết mâu thuẫn cơ bản
vốn có khách quan trong lòng xã hội tư bản đó là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất của quan hệ sản xuất.
+Thứ hai phủ định biện chứng mang tính kế thừa là kết quả của sự phát triển tự thân của sự vật nên nó
không phải là sự thủ tiêu, phá hủy hoàn toàn các cũ mà là loại bỏ các yếu tố không phù hợp và cải tạo các
yếu tố của sự vật hiện tượng cũ còn phù hợp để đưa vào sự vật hiện tượng mới. Cái mới, sự vật mới chỉ
có thể ra đời dựa trên nền tảng của cái cũ chứ không xuất phát từ hư vô. Cái mới ra đời chính là sự phát
triển tiếp tục của cái cũ trên cơ sở gạt bỏ những mặt lỗi thời, lạc hậu, tiêu cực của cái cũ, giữ lại mặt tích
cực, thích hợp với hiện thực. Sự phát triển chẳng qua chỉ là sự biến đổi trong đó giai đoạn sau bảo tồn tất
cả những mặt tích cực ở giai đoạn trước và bổ sung những mặt mới phù hợp với hiện thực.
Vd: Trong lịch sự phát triển của điện thoại di động , chiếc điện thoại đầu tiên năm 1973 với tính năng
nghe gọi và có thể mang theo bên người nhưng lại khá to nặng tầm 1kg và đắt đỏ nên ít người sử dụng.
Đến thời điểm hiện tại rất nhiều điện thoại ra đời với sự cải tiến rõ rệt gọn nhẹ hơn rất nhiều mà vẫn ko
mất tính năng nghe gọi thay vào đó còn phát triển nhiều tính năng khác như nhắn tin, giải trí, kết nối mn
qa Internet... được xuất hiện. Đồng thời giá điện thoại giao động nhiều mức khác nhau phù hợp với điều
kiện hoàn cảnh mỗi người, ai cũng có thể sử dụng được. Khi đó chiếc di động hiện tại là sự phủ định của
chiếc điện thoại đầu tiên và mang tính kế thừa.
=> Như vậy chỉ có phủ định biện chứng mới đồng thời có 2 tính chất là tính khách quan và tính kế thừa.
Đặc biệt tính kế thừa là đặc trưng cơ bản NHẤT của phủ định biện chứng. Nó chính là đặc trưng quan
trọng nhất để phân biệt phủ định biện chứng với phủ định sạch trơn và phủ định siêu hình / - h e a r t
Chiếc điện thoại đầu tiên trên thế giới là Motorola DynaTAC 8000X
Đường xoáy ốc của sự phát triển: là khái niệm dùng để chỉ sự vận động của những nội dung mang tính kế
thừa có trong sự vật, hiện tượng mới nên không thể đi theo đường thẳng, mà diễn ra theo đường tròn,
không nằm trên một mặt phẳng tựa như vòng xoáy trôn ốc. Đường xoáy ốc là hình thức diễn đạt rõ nhất
đặc trưng của quá trình phát triển biện chứng ở tính kế thừa qua khâu trung gian, tính lặp lại, nhưng
không quay lại và tính tiến lên của sự phát triển. Trong đó, sự phát triển dường như lặp lại, nhưng trên cơ
sở mới cao hơn là đặc điểm quan trọng nhất của quy luật phủ định của phủ định. Mỗi vòng mới của
đường xoáy ốc thể hiện trình độ phát triển cao hơn và sự nối tiếp nhau các vòng của đường xoáy ốc thể
hiện tính vô tận của sự phát triển từ thấp đến cao.
Sự phát triển theo đường “xoáy ốc” là sự biểu thị rõ ràng, đầy đủ các đặc trưng của quá trình phát triển
biện chứng của sự vật: tính kế thừa, tính lặp lại, tính tiến lên. Mỗi vòng của đường “xoáy ốc” thể hiện
sự lặp lại nhưng cao hơn, thể hiện trình độ cao hơn của sự phát triển. Quy luật phủ định của phủ định
biểu hiện sự phát triển của sự vật là do mâu thuẫn trong bản thân sự vật quyết định. Mỗi lần phủ định
là kết quả đấu tranh và chuyển hoá giữa các mặt đối lập trong bản thân sự vật – giữa mặt khẳng định
và mặt phủ định. Sự phủ định lần thứ nhất diễn ra làm cho sự vật cũ chuyển thành cái đối lập với cái
khẳng định ban đầu. Sự phủ định lần thứ hai, sự vật mới với tư cách là cái phủ định của phủ định đối
lập với cái phủ định và trở lại cái ban đầu nhưng không giống nguyên vẹn như cái cũ mà trên cơ sở
cao hơn, tốt hơn. Sự đảo chiều trên vòng xoắn cho thấy quá trình vâ y n đô yng của vạn vât, y tiến lên hay
lùi lại, giống như cái vă y n nút chai, thuâ y
n theo chiều kim đồng hồ là tiến về phía trước, ngược lại là về
điểm xuất phát, là vẫn như cũ. Rõ ràng tự nhiên và xã hô yi cùng vân y
hành theo đường “xoắn trôn ốc”,
xã hô yi muốn phát triển cần phải có “phủ định”. Tuy nhiên nếu đó là “phủ định ngược” tức là những hiê y n tượng, sự viê y
c phát sinh trước phủ định cái sinh sau thì đó sẽ là xã hô yi trên đường diêt y vong.
Tóm lại nội dung cơ bản của qui luật phủ định của phủ định trong phép biện chứng duy vật phản ánh mối
quan hệ biện chứng giữa cái phủ định và cái khẳng định trong quá trình phát triển của sự vật hiện tượng.
Phủ định biện chứng là điều kiện cho sự phát triển, cái mới ra đời là kết quả của sự kế thừa những nội
dung tích cực từ trong sự vật, hiện tượng cũ, phát huy nó trong sự vật hiện tượng mới và tạo nên chu kì
của sự phát triển. Nhận xét về qui luật phủ định này, Ph.Angghen đã viết “...phủ định của phủ định là gì?
Là qui luật vô cùng phổ biến và chính vì vậy mà có một tầm quan trọng và tác dụng vô cùng to lớn về sự
phát triển của tự nhiên, của lịch sử và tư duy”.
2. Ý nghĩa phương pháp luận:
Quy luật phủ định của phủ định là một nguyên lý triết học quan trọng, giúp chúng ta nhìn nhận một
cách chính xác về xu hướng phát triển của sự vụ, đặc biệt là trong lĩnh vực xã hội. Qua quy luật này,
chúng ta có thể nhận thức rõ hơn về thời đại mà chúng ta đang sống, dù cho hệ thống XHCN đã tan rã,
và từ đó xây dựng niềm tin vào chiến thắng cuối cùng của CNXH trước CNTB.
Quy luật phủ định của phủ định cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự ra đời của cái mới, cái mới là cái
phù hợp với quy luật phát triển của sự vụ, và nó thường xuất hiện như một giai đoạn cao hơn về chất
lượng trong quá trình phát triển. Trong tự nhiên, cái mới ra đời theo cách tự phát, trong khi trong xã
hội, cái mới xuất hiện liên quan mật thiết với sự nhận thức và hoạt động có ý thức của con người. Điều
này giúp chúng ta xây dựng thái độ ủng hộ cái mới và chiến đấu để loại bỏ cái cũ trong xã hội.
Quy luật Phủ định của phủ định có ý nghĩa như sau:
+ Quy luật phủ định của phủ định cung cấp cho chúng ta một nền tảng để hiểu rõ hơn về sự xuất hiện
của cái mới và mối quan hệ giữa cái cũ và cái mới. Trong quá trình nhận thức và thực tiễn, chúng ta
cần phải chống lại thái độ phủ định một cách tuyệt đối và biết cách lọc lấy những điểm tích cực từ cái cũ.
+ Chúng ta cần chống lại thái độ hư vô chủ nghĩa và bảo thủ, không muốn thay đổi.
+Cuối cùng, chúng ta cần hiểu rằng sự phát triển không diễn ra theo một đường thẳng mà theo một
quỹ đạo xoắn ốc đi lên, có nghĩa là có nhiều khó khăn và phức tạp trong quá trình vận động và phát triển.
3. Liên hệ quy luật phủ định của phủ định vào văn hóa của nước Việt Nam.
Văn hoá Việt Nam với bản sắc của mình, qua bao lần tiếp biến vẫn không bị sai lạc, phai mờ, thậm chí
qua bao lần đất nước bị xâm lăng, dân tộc bị thôn tính, nhưng bản sắc đó không bao giờ mất, không
những không mất mà nó ngày càng được khẳng định và phát triển. Mỗi lần tiếp biến, văn hoá Việt Nam
với bản lĩnh và sức sống của mình, lấy bản sắc dân tộc làm tiêu chí, nó gạn lọc, tiếp thu những tinh hoa
tốt đẹp của các nền văn hoá khác trên khắp thế giới, làm giàu có và đậm đà thêm, phong phú thêm cho bản sắc của mình.
Hiện nay, vấn đề bản sắc văn hóa dân tộc và những biến thể của nó đang là một trong những vấn đề được
đặc biệt quan tâm ở Việt Nam. Nỗi ám ảnh về bản sắc hiện diện ở khắp nơi, từ những diễn ngôn chính trị
như "xây dựng nền văn hóa tiên tiến, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc","hội nhập nhưng không hòa tan"
cho đến các hoạt động kinh tế, văn hóa xã hội như xây dựng thương hiệu Việt, tự kiểm điểm tính cách dân
tộc hay phê bình văn học nghệ thuật. Không thể phủ định, đây là một định hướng đúng đắn, một mối quan
tâm lành mạnh của toàn xã hội khi Việt Nam ngày càng tham gia một cách toàn diện hơn vào quá trình
toàn cầu hóa nhưng tự bản thân những khát vọng bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc cũng đặt ra những câu
hỏi hóc búa đối với toàn xã hội, trước hết là trong việc xác định bản sắc văn hóa dân tộc và sau đó là việc
ứng xử với bản sắc văn hóa đó.
Một thành quả vững chắc nữa trong giữ gìn bản sắc là chúng ta không sợ toàn cầu hóa tấn công mà còn
tấn công ngược lại nó. Thức ăn và y phục là hai ví dụ điển hình nhất. Thức ăn là yếu tố mạnh nhất trong
bản sắc, cho nên nó phát triển với toàn cầu hóa. Su-si của Nhật ngày nay toàn cầu hóa thực đơn khắp năm
châu bốn biển. Mà đơn giản quá: chỉ chút cơm bọc rau câu. Thế giới nhà giàu càng chán mỡ càng chuộng
su-si. Nắm yếu điểm đó, su-si tiến công trên thị trường chuộng thức ăn nhẹ: nó đùa với cái bao tử thức ăn
vào như có như không. Phở của ta bây giờ cũng thế, cũng toàn cầu hóa trong nhu cầu “fastfood”. Trái với
su si, nó thực chất, làm một tô bự là giải quyết xong bữa trưa, mà mùi vị lại đậm đà, kích thích. Chưa nói
đến chả giò (nem rán) chẳng những đi vào các nhà hàng sang trọng mà còn đi vào tận căn-tin của các
trường học, các xe đẩy trên đường phố. Học trò thấy nem rán, chưa ăn đã thèm chảy nước miếng. Nhưng
dù là nem rán hay phở, dù phở do bếp Tàu nấu hay dù nem rán đang lai giống với bánh tráng Thái Lan,
cái đặc biệt, cái khác với Tàu, với Thái của Việt Nam, cái làm cho món ăn Việt Nam được ưa chuộng trên
thế giới, cái làm cho con người Việt Nam muôn đời vẫn tự định nghĩa mình là Việt Nam bất chấp không
gian, bất chấp luật quốc tịch ,vẫn là cái đó, cái mùi thum thủm, cái vị mặn mặn, mà nếu thiếu nó cuộc đời
nhạt nhẽo như thiếu tố quốc: “cái chai nước mắm”, nước mắm là đại nguyên soái bách chiến bách thắng.
Thực dân, đế quốc, bá quyền, Bắc thuộc, Tây thuộc...chẳng coi nó ra gì. Nhưng đối với Việt Nam đó là
“bản sắc”. Và “Áo dài” là y phục của dân tộc, là yếu tố then chốt thứ hai của bản sắc. Áo dài tuy không
phải là truyền thống lâu đời,chỉ là y phục cải cách từ những năm 1930 thôi, cũng là thời trang chế biến để
thích nghi với thời đại mới.Nhưng nó thành công bao nhiêu, thân thương bao nhiêu, yêu kiều ban nhiêu,
thích hợp bao nhiêu! Nó đi vào lòng dân tộc như thể nó đã được khai sinh từ thuở dân tộc còn nằm nôi.
Và nó hãnh diện phất phới trên thế giới, thế giới thán phục nó. Ngày nay, thời trang tha hồ vẽ vời, thêm
bớt, nhân lên nhiều kiểu mới, nhưng nó vẫn là nó, vẫn là nhan sắc vô địch. Cái gì hợp với dân tộc qua bao
nhiêu thử thách, cái ấy là bản sắc, cái ấy không sợ ma nào ám, kẻ cướp nào lấy! Như vậy thì chẳng sợ ai.
Như chén nước mắm.Như chiếc áo dài. Muôn đời của dân tộc.
Dân tộc Việt Nam, hay bất cứ một dân tộc nào khác không thể nằm ngoài quỹ đạo đó. Hội nhập
là con đường tất yếu, là lẽ sống còn của cả dân tộc.Vấn đề đặt ra là chúng ta hội nhập như thế
nào. Rõ ràng, chúng ta với tư thế chủ động, hội nhập trên cơ sở tự khẳng định mình, nổ lực để
vượt lên chính mình, nghĩa là, thông qua quá trình hội nhập, chúng ta có thể nhận thức đầy đủ
hơn, có ý thức hơn trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc của dân tộc mình. Đồng thời trong quá
trình đó, chúng ta sẽ thấy được những hạn chế của những truyền thống có khả năng cản trở sự
tiến bộ để tìm cách khắc phục. Một khi đã nhận thức được như vậy,chắc chắn chúng ta sẽ kết hợp
hài hoà các giá trị truyền thống với các giá trị hiện đại, trên cơ sở bảo tồn bản sắc dân tộc, giữ lấy
những gì là tinh hoa, loại bỏ dần yếu tố lỗi thời, tăng cường giao lưu, học hỏi với bên ngoài thì sẽ
vượt qua được những thử thách, sẽ khơi dậy được vai trò động lực của các giá trị truyền thống.
Với tinh thần và bản lĩnh của người Việt Nam, chúng ta sẽ “phát huy tối đa nội lực, nâng cao
hiệu quả hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập tự chủ và định hướng xã hội chủ nghĩa”, kết hợp sức
mạnh dân tộc với những ưu thế của thời đại để phát triển đất nước và từng bước khẳng định vị
thế bản lĩnh của dân tộc mình trước cộng đồng. PHẦN 4: KẾT LUẬN
Quy luật phủ định của phủ định:
-Là một trong ba quy luật co bản của phép biện chứng duy vật. Chỉ rõ khuynh hướng phát triển
của sự vật, hiện tượng là tiến lên nhưng sự phát triển này sẽ có quá trình quanh co và phức tạp.
Mọi sự vật, hiện tượng điều có quá trình sinh ra, tồn tại mất đi và được thay thế bằng sự vật hiện tượng khác.
->Phủ định là sự thay thế hình thái tồn tại này bằng hình thái tồn tại khác của sự vật hiện tượng
trong quá trình phát triển.
Đặc điểm của phủ định biện chứng:
-Tính khách quan: Nguyên nhân của phủ định nằm ngay trong bản thân sự vật, không phụ thuộc
vào ý thức con người. Đó là kết quả của việc giải quyết mâu thuẫn bên trong của sự vật và của
quá trình từ những tích lũy về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất
-Tính kế thừa: Cái mới ra đời trên cơ sở của cái cũ, loại bỏ các yếu tố đã lỗi thời, lạc hậu. Đồng
thời cũng chọn lọc, giữ lại các yếu tố tích cực và cải biến cho phù hợp với cái mới.
Nội dung của quy luật phủ định của phủ định:
-Sự vật và hiện tượng sẽ vận động và phát triển qua quá trình phủ định biện chứng vô tận, sự
phát triển của các sự vật diễn ra qua nhiều lần phủ định tạo ra khuynh hướng đi từ thấp đến cao
có chu kì. Cái mới xuất hiện dường như sẽ lặp lại cái cũ nhưng ở trên cơ sở cao hơn.
Ý nghĩa của quy luật phủ định
-Sự phát triển là khuynh hướng tất yếu của mọi sự vật, hiện tượng nhưng quá trình phát triển
diễn ra quanh co phức tạp phải trải qua nhiều lần phủ định.
- Cái mới ra đời là tất yếu, phù hợp với sự phát triển mặc dù khi mới ra đời, cái mới có thể còn
non yếu nhưng nó lại tiến bộ hơn so với cái cũ.
- khi phủ định cái cũ, cần phải biết sàng lọc, kế thừa những yếu tố hợp lý của cái cũ, tránh sự phủ
định sạch trơn không sàng lọc.
=> Phủ định của phủ định là khuynh hướng của sự phát triển.
PHẦN 5: TÀI LIỆU KHAM KHẢO
[1] Giáo trình “những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin.” NXB chính trị quốc gia- sự thật Hà Nội-2015
[2] Báo điện tử- Đảng Cộng Sản Việt Nam
[3] ThS. Phạm Kim Thành: Hướng dẫn học tập môn Triết học Mác-Lênin