Quan điểm phát triển và ý nghĩa của việc nghiên cứu quan điểm đó trong nghiên cứu, học tập của sinh viên | Môn Triết học Mác - Lênin - Đại học Kinh Tế Quốc Dân

lOMoAR cPSD| 61432759
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN ------------ BÀI TẬP LỚN
MÔN: TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN
Đề bài: “Quan điểm phát triển và ý nghĩa của việc nghiên cứu
quan điểm đó trong nghiên cứu, học tập của sinh viên.”
Họ và tên : Hoàng Thị An
Mã sinh viên : 11233620 STT trong lớp : 1
Lớp tín chỉ : LLNL1105(123)_27
GV hướng dẫn : Cô Lê Thị Hồng
Hà Nội, ngày 20 tháng 12 năm 2023 lOMoAR cPSD| 61432759 MỤC LỤC Lời Mở Đầu Nội Dung A. Lý luận chung
I. Quan điểm về sự phát triển 1 1. Khái niệm 1
2. Các quan điểm về sự phát triển của phương Đông Tây trong quá khứ 1
3. Quan điểm siêu hình và quan điểm biện chứng 1
4. Phân biệt các khái niệm tương tự 2
II. Tính chất của quan điểm về sự phát triển 3 1. Tính khách quan 4 2. Tính phổ biến 4
3. Tính phong phú đa dạng 4 4. Tính kế thừa 4
III. Ý nghĩa phương pháp luận 4 B. Vận dụng 5
I, Thực trạng trong vấn đề học tập và nghiên cứu của sinh viên hiện nay 5
II. Vận dụng quan điểm phát triển vào việc học tập, nghiên cứu của sinh viên 7
III. Ý nghĩa của việc vận dụng 11 IV. Áp dụng bản thân 11 Tổng Kết 12 Tài liệu tham khảo Lời Mở Đầu lOMoAR cPSD| 61432759
Sự phát triển là một quá trình tất yếu của vật chất và xã hội. Phóng mắt nhìn ra bên
ngoài thế giới xung quanh, ta thấy rõ được sự biến đổi rõ rệt theo xu hướng đi lên
của vạn vật, đặc biệt là trong lối suy nghĩ, cách tư duy, vận dụng kiến thức lí thuyết
vào đời sống thực tại phục vụ chính nhu cầu của con người. Con người chính là cơ
sở, là cốt lõi và là nhân tố chủ yếu gây ra sự thay đổi tích cực đó và giáo dục chính
là nền tảng xây dựng những kiến thức, cơ sở lí thuyết nền móng để từ đó có thể vận
dụng vào đời sống thường ngày. Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela đã từng nói:
“Để phá hủy bất kỳ quốc gia nào, không cần phải sử dụng đến bom nguyên tử hoặc
tên lửa tầm xa. Chỉ cần hạ thấp chất lượng giáo dục và cho phép gian lận trong các
kỳ thi của sinh viên…”. Các kiến thức, kĩ năng khi còn ngồi trên giảng đường là vô
cùng quan trọng. Sinh viên là những lao động trẻ, là những con người kiến thiết nước
nhà trong tương lai, là mầm mống quyết định sự lơn mạnh của một quốc gia. Với
tầm ảnh hưởng lớn lao đó, sinh viên cần có đúng và đủ lí luận cần thiết, có cách học
tập và nghiên cứu hợp lí và hiệu quả. Đặc biệt, các quan điểm, nguyên lí của triết
học Mac-Lênin phải được tiếp thu kịp thời, phải được hiểu đầy đủ, sâu sắc, bản chất
và rõ ràng để áp dụng vào cách học sao cho hiệu quả. Trong số đó không thể bỏ qua
quan điểm phát triển – thứ giúp sinh viên định hướng và nếu biết cách vận dụng nó,
sinh viên sẽ có những giải pháp phù hợp, vạch ra được những con đường cho bản
thân trong tương lai. Chính vì lẽ đó, bài tiểu luận “Quan điểm phát triển và ý nghĩa
của việc nghiên cứu quan điểm đó trong nghiên cứu, học tập của sinh viên” xin phép
được vạch ra cơ sở lí luận chung và ý nghĩa của việc nghiên cứu đó vào vận dụng
trong cách học tập của sinh viên. lOMoAR cPSD| 61432759 NỘI DUNG A. LÝ LUẬN CHUNG
I. Quan điểm về sự phát triển
1. Khái niệm phát triển
Phát triển là một phạm trù triết học dùng để chỉ quá trình vận động từ thấp đến cao,
từ đơn giản đến phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn, từ chất cũ đến chất
mới ở trình độ cao hơn.
Phát triển là vận động nhưng không phải mọi vận động đều là phát triển, mà chỉ vận
động nào theo khuynh hướng đi lên thì mới là phát triển. Vận động diễn ra trong
không gian và thời gian, nếu thoát ly chúng thì không thể có phát triển.
2. Các quan điểm về sự phát triển của phương Đông và phương Tây trong quá khứ a. Phương Đông
Với văn hóa coi trọng truyền thống (Nho giáo là điển hình), thì quan điẻm phát
triển không hẳn hướng về tương lai mà thường hướng về quá khứ, người phương
Đông xem vật chất vận động trong thời gian tuần hoàn b. Phương Tây
Ở phương Tây trước Kant chưa có quan điểm về sự phảt triển, vì trước đó người
ta mới chỉ suy tư về không gian mà chưa đặt vấn đề suy tư sâu về thời gian. 3.
Quan điểm siêu hình và quan điểm biện chứng
a. Quan điểm siêu hình
Quan điểm siêu hình phủ nhận sự phát triển, tuyệt đối hóa mặt ổn định của sự vật,
hiện tượng. Phát triển chỉ là sự tăng hoặc giảm về mặt lượng, là đơn thuần là vòng
tuần hoàn lặp đi lặp lại, không có sự thay đổi về chất, không có sự ra đời của sự vật,
hiện tượng mới và nguồn gốc của sự phát triển nằm bên ngoài sự vật hiện tượng.
Như vậy quan điểm siêu hình chỉ đúng trong phạm vi hẹp bởi vì sự đứng im chỉ là
tương đối (đặt trong mối quan hệ nhất định) còn vận động mới là tuyệt đối. lOMoAR cPSD| 61432759
b. Quan điểm biện chứng
Đối lập với quan điểm siêu hình, phát triển dưới góc nhìn của quan điểm điểm biện
chứng là sự vận động theo hướng đi lên, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp,
từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện của sự vật, là quá trình đi lên thông qua bước nhảy;
sự vật, hiện tượng mới ra đời thay thế cho sự vật hiện tượng cũ mất đi. Sự phát triển
không diễn ra theo đường thẳng mà quanh co phức tạp thậm chí có những bước thụt
lùi. Khuynh hướng chung của sự phát triển là tính xoáy lên của đường xoáy ốc, có
kế thừa, dường như có sự lặp lại của sự vật hiện tượng cũ nhưng ở trên cơ sở cao hơn.
Từ đó, quan điểm biện chứng đã chỉ ra rằng nguồn gốc của sự phát triển là nguồn
gốc bên trong, là đấu tranh mâu thuẫn giữa các mặt đối lập xảy ra bên trong sự vật
hiện tượng. Do vậy, mọi sự vật hiện tượng trên thế giới đều vận động, phát triển và chuyển hóa không ngừng.
Chính vì thế, V.I.Lênin cho rằng, quan điểm về sự phát triển của phép biện chứng
duy vật là quan điểm hoàn bị nhất, sâu sắc nhất và không phiến diện. 4. Phân biệt
các khái niệm tương tự a. Tiến hóa
Là một dạng của phát triển, diễn ra theo cách từ từ, và thường là sự biến đổi hình
thức của tồn tại xã hội từ đơn giản đến phức tạp. Thuyết tiến hóa tập trung giải thích
khả năng sống sót và thích của cơ thể xã hội trong cuộc đấu tranh sinh tồn.
Ví dụ: Từ tổ tiên chung là những loài bò sát hay động vật cổ xưa mà qua thời gian
đã tiến hóa thành rất nhiều loài khác nhau tạo nên thế giới động vật vô cùng đa dạng
và phong phú. Từ bò sát có răng thú, tiến hóa thành thú đầu tiên ở kỉ Tam điệp của
đại Trung sinh: cá xương phát triển, phát sinh chim và thú. b. Tiến bộ
Là một quá trình biến đổi hướng tới cải thiện thực trạng xã hội từ chỗ chưa hoàn
thiện đến hoàn thiện hơn so với thời điểm ban đầu, đề cập đến sự phát triển có giá trị tích cực.
Ví dụ: Sự tiến bộ của khoa học công nghệ đã giúp cuộc sống của công dân trở nê
dễ dàng và giải quyết công việc hiệu quả hơn. Nếu ngày xưa giá cước điện thoại rất
cao và tính theo thời gian nối máy. Để kết nối những ngưởi ở cách xa vị trí địa lí, lOMoAR cPSD| 61432759
việc gọi điện thoại để nghe giọng nói nhau là xa xỉ và tốn kém thì hiện nay, hệ thống
mạng internet xuất hiện, việc gọi điện không những rẻ hơn (chỉ tính chi phí cố định)
mà còn có thể nghe được cả giọng nói và thấy được cả hình ảnh của đối phương.
c. Tăng trưởng
Về căn bản, khái niệm tăng trưởng dùng để chỉ quá trình biến đổi theo chiều hướng
tăng lên đơn thuần về lượng của sự vật; nó không phản ánh quá trình biến đổi theo
chiều hướng nâng cao về chất của sự vật. Thuật ngữ tăng trưởng được sử dụng phổ
biến trong kinh tế, chỉ sự gia tăng của sản lượng thực tế trong thời gian nhất định.
d. Vận động
Vận động là một phạm trù của triết học Mac-Lênin dùng để chỉ về một phương
thức tồn tại của vật chất (cùng với cặp phạm trù không gian và thời gian), đó là sự
thay đổi của tất cả mọi sự vật hiện tượng, mọi quá trình diễn ra trong không gian, vũ
trụ từ đơn giản đến phức tạp. Theo quan điểm của triết học Mác-Lênin thì vận động
không chỉ là sự thay đổi vị trí trong không gian (hình thức vận động thấp, giản đơn
của vật chất) mà theo nghĩa chung nhất, vận động là mọi sự biến đổi.
Khái niệm vận động có nội hàm rộng lớn hơn so với phát triển: đi lên cũng là vận
động, đi xuống cũng là vận động, theo một vòng tuần hoàn cũng là vận động. Phát
triển chỉ là một khuynh hướng, một trường hợp của vận động, chỉ khái quát xu hướng
chung của vận động đi lên của sự vật hiện tượng mới trong quá trình thay thế sự vật hiện tượng cũ.
II. Tính chất của quan điểm về sự phát triển 1. Tính khách quan
Nguồn gốc của sự phát triển nằm trong chính bản thân sự vật, hiện tượng đó, chứ
không phải do tác động từ bên ngoài và đặc biệt không phụ thuộc vào ý thích, ý muốn
chủ quan của con người. Nguồn gốc của sự phát triển do các quy luật khách quan chi
phối mà cơ bản nhất là quuy luật mâu thuẫn. 2. Tính phổ biến
Sự phát triển có mặt ở khắp mọi nơi và diễn ra ở trong mọi lĩnh vực, mọi sự vật,
hiện tượng, mọi quá trình và giai đoạn của chúng và kết quả là cái mới xuất hiện. lOMoAR cPSD| 61432759
3. Tính phong phú đa dạng
Quá trình phát triển dù diễn ra trong mọi lĩnh vực nhưng sự phát triển của mỗi sự
vật, hiện tượng không hoàn toàn giống nhau, mà phụ thuộc ở những không gian và
thời gian khác nhau; chịu sự tác động của nhiều yếu tố và điều kiện lịch sử cụ thể khác nhau. 4. Tính kế thừa
Sự vật, hiện tượng mới ra đời không thể là sự phủ định tuyệt đối, phủ định sạch
trơn, đoạn tuyệt một cách siêu hình đối với sự vật, hiện tượng cũ mà thay vào đó là
gạt bỏ những yếu tố tiêu cực, lỗi thời của cái cũ, đồng thời giữ lại những yếu tố tích
cực thích hợp để phát triển cái mới. Sự vật, hiện tượng mới ra đời dựa trên sự vật
hiện tượng cũ, chứ không thể xuất hiện từ hư vô. Tính kế thừa là tất yếu và khách
quan, đảm bảo cho sự vận động và phát triển của sự vật, hiện tượng là liên tục không ngừng.
III. Ý nghĩa phương pháp luận
Nguyên lý về sự phát triển là cơ sở lý luận khoa học để định hướng việc nhận thức
thế giới và cải tạo thế giới. Từ việc nghiên cứu nguyên lý này sẽ giúp nhận thức được
rằng, muốn nắm bắt được bản chất, khuynh hướng phát triển của sự vật hiện tượng
thì chúng ta cần phải tuân thủ một cách có ý thức các nguyên tắc của sự phát triển,
tránh tư tưởng trì trệ, bảo thủ.
Khi xem xét bất kì sự vật, hiện tượng nào trong thực tiễn phải luôn đặt nó trong
khuynh hướng vận động, biến đổi, chuyển hóa nhằm phát hiện ra xu hướng biến đổi.
Chúng ta không nên chỉ nhìn vào những cái gì hiện hữu trước mắt, không được “chỉ
tin vào những cái gì ta thấy” mà phải đặt nó trong trạng thái động nắm bắt được khả
năng chuyển hóa của nó, dự đoán khuynh hướng phát triển trong tương lai.
Nhận thức sự vật, hiện tượng trong tính biện chứng để thấy được tính quanh co,
phức tạp của sự phát triển. Tuy nhiên không được dao động, bi quan, bỏ cuộc trước
những quanh co phức tạp đó mà phải tìm cách giải quyết, đứng dậy sau vấp ngã; nhìn
nhận rằng những bước thụt lùi là bước đệm lò xo để giúp ta đi đến thành công – “lùi
một bước để tiến ba bước”. lOMoAR cPSD| 61432759
Bên cạnh đó, ta phải biết phát hiện và ủng hộ cái mới; chống bảo thủ, trì trệ định
kiến. Khắc phục tư tưởng bảo thủ, trì trệ, định kiến hoặc phiêu lưu mạo hiểm trong
nhận thức và hoạt động thực tiễn. Nếu chúng ta tuyệt đối hóa nhận thức – bất kì nhận
thức về một vấn đề nào đó cũng đều là rào cản, làm nó dậm châm tại chỗ, ngăn chặn
sự thúc đẩy phát triển. Nếu kịp thời phát hiện và ủng hộ cái mới sẽ là tiền đề tốt cho
những bước đi tiếp theo, làm quá trình phát triển diễn ra nhanh chóng và suôn sẻ hơn.
Và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là phải biết kế thừa các yếu tố
tích cực từ đối tượng cũ và phát triển sáng tạo chúng trong điều kiện mới. Tiếp nhận
những yếu tố tinh hoa, tích cực, loại bỏ những cái lỗi thời lạc hậu từ cái cũ sẽ làm
cái mới trở nên hoàn chỉnh hơn và tốt đẹp hơn. Việc giữ lại yếu tố tốt đẹp từ cái cũ
phải linh hoạt chứ không rập khuôn, máy móc hay chỉ đơn thuần là sao chép giữ lại
một cách y xì để từ đó tiếp tục phát triển lên những phiên bản tốt hơn, hoàn thiện hơn.
B. VẬN DỤNG
I. Thực trạng trong vấn đề học tập và nghiên cứu của sinh viên hiện nay
Sự phát triển của con người rõ ràng không chỉ thay đổi về chiều cao, cân nặng, tuổi
tác … (sự thay đổi về lượng) mà còn có sự thay đổi về chất như sự phát triển về trình
độ học vấn của một người: Tiểu học -> THCS ->THPT -> Đại học…
Khi đã học lên đến cấp độ Đại học, Cao đẳng hay các bậc cao hơn nữa, chúng ta
có thể thấy rõ sự khác biệt trong cách giáo dục và giảng dạy, là sự thay đổi lớn so
với các bậc học dưới. Ở trình độ Đại học yêu cầu một lượng kiến thức dày hơn, cao
hơn với tốc độ tiếp thu nhanh hơn rất nhiều so với cấp III dẫn đến khi mới vào, sinh
viên thường bị “choáng”. Nếu ở các cấp học Tiểu học, THCS, THPT các thầy cô đều
dạy rất chi tiết, thậm chí là cầm tay chỉ việc, theo dõi rất sát sao từng học sinh thì lên
bậc Đại học lại hoàn toàn ngược lại. Với lượng kiến thức “khủng” cùng số lượng
sinh viên đông, giảng viên có vai tò là cố vấn, là người hướng dẫn và yêu cầu sinh
viên tự tìm hiểu thêm, đề cao tính tự giác, tự tim tòi, học hỏi, nghiên cứu của mỗi
sinh viên. Vì vậy việc vận dụng các quan điểm phù hợp, đúng đắn, áp dụng các mối
quan hệ quy luật sao cho phù hợp với bản thân, môn học vào các giai đoạn trong quá
trình tìm hiểu là vô cùng quan trọng. Đặc biệt là việc vận dụng quan điểm phát triển
trong việc nghiên cứu của sinh viên đóng vai trò to lớn, giúp sinh viên hiểu rõ và lOMoAR cPSD| 61432759
nhìn nhận sự việc đặt trong khuynh hướng phát triển, biết phải rũ bỏ cái gì và kế thừa
những gì, thấy được sự quanh co phức tạp của sự phát triển…vận dụng quan điểm
phát triển đúng và hợp lí để sinh viên có thể đạt kết quả cao nhất.
Những sinh viên tham gia học tập tại các trường Đại học, Cao đẳng luôn có mục
tiêu gần là qua môn và mục tiêu xa hơn là đạt bằng cấp ra trường mà mình mong
muốn. Vì vậy, để đạt điều đó, sinh viên buộc phải học tập và nghiên cứu để tích lũy
đủ vốn kiến thức và được kiểm tra thông qua các kì thi. Vốn kiến thức không tự nhiên
mà có, không phải cứ đặt chân được vào môi trường Đại học Cao đẳng thì sẽ tự khắc
có tri thức bậc cao hơn. Và cũng khong phải vì ý muốn chủ quan của sinh viên, nếu
chỉ suốt ngày chơi bời, lên lớp không chịu nghe giảng, về nhà không làm bài tập,
không vận dụng lí thuyết được giảng dạy vào các bài tập cần thực hành nhưng vẫn
muốn ra trường sớm và đạt bằng Xuất Sắc thì không thể nào đạt được. Tham gia vào
ngôi trường mới, sinh viên phải thích nghi và ra sức học tập, tìm tòi, nghiên cứu để
đạt được vốn kiến thức yêu cầu đó. Vì nhiều lí do dẫn đến việc ra trường muộn nhưng
chiếm phần lớn hợn cả trong số đó là do việc sinh viên còn chểnh mảng trong học
tập. Để phát triển trình độ học vấn, sinh viên cần giải quyết các vấn đề mâu thuẫn
trong vấn đề nhận thức, giữa cái đã biết với cái yêu cầu phải biết., giữa năng lực vốn
có với mục tiêu cần đạt được. Trước hết, sinh viên cần tích lũy đủ lượng mới có thể thay đổi về chất.
Tuy nhiên, không phải ai cũng làm được. Theo TS Nguyễn Thanh Bình, trưởng
phòng Công tác sinh viên, trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà
Nội), cho biết tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp không đúng hạn năm 2022 khoảng 50%.
Cùng với đó, tỉ lệ sinh viên trượt môn là khá cao, ở Đại học Bách khoa Hà Nội thì tỷ
lệ sinh viên trượt môn ở mức cao, thậm chí, có lớp trượt đến 70-80%. Rất nhiều sinh
viên đang học lệch, chỉ học môn mình giỏi, mình thích mà bỏ bê những môn mà
mình không thích. Bởi khi đã có vốn hiểu biết nhất định về một lĩnh vực nào đó, khi
lên lớp nghe thầy cô giảng thì sẽ cảm thấy nhanh hiểu, nhanh tiếp thu và lại càng
thích thú nên chỉ chăm chăm học vào môn mà mình thích. Còn với những môn mà
mình kém, vốn hiểu biết về nó vốn đã hạn hẹp còn cộng thêm việc tốc độ giảng dạy
ở bậc Đại học là rất nhanh, giáo viên chỉ đóng vai trò là người gợi mở, vạch hướng
đi cho các sinh viên, nhiệm vụ của họ là tự tìm tòi, tự mày mò học hỏi là chính, mà
rất nhiều sinh viên còn thụ động trong vấn đề tự học khiến họ lại càng mờ tịt về môn
học đó, vốn đã không đam mê nay còn ghét nó hơn, vốn đã không hiểu nay lại càng lOMoAR cPSD| 61432759
trượt dài hơn. Điều đó dẫn đến học lệch, nếu điểm kém sẽ phải học lại dẫn đến thời
gian ra trường bị kéo dài hơn.
Một bộ phận không nhỏ sinh viên hời hợt trong tất cả các môn học, môn nào cũng
học nhưng chỉ học sơ sơ, chỉ tìm hiểu bên ngoài, không đi sâu vào bản chất môn học
dẫn đến không hiểu bản chất sâu xa, không hiểu rõ ngọn ngành cụ thể làm ngăn cản
sự vận dụng vào tinh huống sao cho hợp lí. Những sinh đó có học nhưng “chỉ nhìn
vào trang bìa”, không nghiên cứu để hiểu sâu hiểu rõ, kiến thức đó là không chắc
chắn, khi đề bài hỏi vặn vẹo hay thay đổi một tí sẽ không giải quyết được và nguy
cơ dẫn đến điểm kém là rất cao.
Có những sinh viên có học bài rất chăm chỉ, rất siêng năng cần mẫn nhưng tại sao
vẫn không có kết quả tốt? Đó là do học chưa biết cách ứng dụng, chưa biết cách
phát triển kiến thức dựa trên vốn hiểu biết đã có, không liên hệ các tri thức với nhau
và cách học còn rập khuôn, ngồi vào bàn cho đủ giờ hay không vận dụng vào các bài
tập tương tự mà chỉ máy móc, không tìm sự liên quan giữa các bài giống nhau.
II. Vận dụng quan điểm phát triển vào việc học tập và nghiên cứu của sinh viên
Có thể thấy, có những kiến thức ta đã học rồi nhưng khi lên lớp cao hơn, kiến thức
đó lại xuất hiện lại, liệu đó có phải là sự trùng lặp, là thiếu sót, nhầm lẫn của Giáo
dục? Dĩ nhiên là không, những kiến thức của lớp dưới tuy vẫn thuộc lĩnh vực nghiên
cứu đó nhưng nó chỉ là nền tảng cơ bản, là cơ sở để tiếp tục nghiên cứu nó sâu hơn
ở các cấp bậc cao hơn. Ví dụ như ở môn học Vật lí lớp 9, học sinh được giảng dạy
về dòng điện 1 chiều, khi lên lớp 11 lại tiếp tục về dòng điện 1 chiều nữa nhưng rõ
ràng, những kiến thức của lớp 9 THCS đó là nền móng để tiếp tục tìm hiểu tại lớp
11 THPT và kiến thức của dòng điện 1 chiều đó lại tiếp tục là cơ sở nghiên cứu về
dòng điện xoay chiều ở lớp 12… Và những kiến thức đó lại là nền tảng của Vật Lí
Đại Cương, Vật lí Chuyên ngành… ở các bậc học cao hơn. Các kiến thức đó tưởng
như lặp lại nhưng lại ở cơ sở cao hơn, mới hơn về chất.
Một thủ tục không thể không làm là việc lựa chọn ngành nghề mà mình sẽ theo học
trong những năm Đại học và là cơ sở của việc làm ta sau này. Việc lựa chọn là rất
khó khăn, phải xem xét dựa trên nhiều khía cạnh, đặc biệt cần đặt nó vào sự vận động
phát triển, phát hiện xu hướng biến đổi của nó trong tương lai. Phần lớn sinh viên
đều đang chọn ngành nghề theo độ “hot”, theo xu hướng đám đông mà bỏ qua hai
yếu tố khác quan trọng quyết định và khả năng và sở thích cá nhân. Nếu chỉ vì thấy lOMoAR cPSD| 61432759
ngành nào đó hiện tại đang “hot” mà ta đổ xô vào đó mà không tìm hiểu kĩ thì có thể
4,5 năm sau, khi ra trường, ngành đó không còn “hot” nữa, đã bão hòa nhân lực thì
cơ hội việc làm của ta cũng rất khó khăn. Vì vậy, ta cần xem xét kĩ lưỡng, đặt nó vào
xu hướng biến đổi, dự báo được tương lai cần gì và bản thân có phù hợp không để
có sư lựa chọn hợp lí.
Khi vào đại học, phần lớn sinh viên sẽ tham gia thi các chứng chỉ Tiếng Anh như
Ielts, Toiec, Toefl… hay chứng chỉ Tin hoc văn phòng Mos, IC3… để đổi điểm và
làm cho CV xin việc sau này được “đẹp” hơn. Đó là quá trình tự giải quyết mâu
thuẫn giữa cái đã biết nhưng còn ít lắm, hạn chế lắm với cái chưa biết, cái yêu cầu
của bằng cấp đó, chứng chỉ đó mà không thể trông chờ vào ai được. Sinh viên phải
tự tìm ra mình còn yếu, còn kém ở đâu, chẳng hạn kĩ năng nói của mình còn chưa
tốt, là chưa đủ so với mức điểm 7.0 Ielts mà mình mong muốn từ đó tự đưa ra giải
pháp: rèn luyện nhiều thêm, luyện nghe cách phát âm sao cho giống người bản xứ từ
đó luyện nói với những người có trình độ cao hơn để cải thiện khả năng của mình.
Tham gia vào một môi trường hoàn toàn mới sau cả quá trình ôn thi cực nhọc vất
vả, rất nhiều sinh viên phải xa gia đình và bắt đầu tự lập. Sau khi đặt chân được vào
ngành học và ngôi trường mong muốn, nhiều sinh viên tự phép bản thân được chơi
thả ga, “chơi bù” những ngày vùi đầu vào sách vở nhưng nhiều trong số họ lại không
kiểm soát được sự vui chơi đó, kì đầu làm nháp rồi những kì sau đó cũng nháp nốt.
Sự trì trệ, ỷ lại, không chịu thay đổi dẫn đến kết quả xấu ngoài mong đợi. Chúng ta
cần liên tục cập nhật, đổi mới; đặc biệt là khi vào môi trường mới cần nhanh chóng
thích nghi. Vào cùng mái nhà thì ai cũng như ai, có thể bạn từng là học sinh giỏi
Thành phố hay Quốc gia cũng cần gác lại những danh hiệu đó lại, nỗ lực trau dồi bản
thân và phấn đấu học hỏi không ngừng, không được ỷ lại rằng mình từng đạt được
danh hiệu này, danh hiệu kia mà bảo thủ, cố chấp; trong lúc trì trệ vì giải Quốc gia
đó thì những bạn bè đồng trang lứa xung quanh đã bơi ra tận đấu trường Quốc Tế.
Ta nói phát triển là phạm trù triết học chỉ khuynh hướng đi lên của sự vật hiện
tượng nhưng không phải là đi lên theo đường thẳng mà là đi lên theo vòng xoáy ốc.
Nếu tất cả giáo viên thừa nhận 1 lớp là rất giỏi, là năng động, sáng tạo nhưng ở trong
lớp đó đâu phải 100% sinh viên đều như vậy. Một lớp đều do 1 giảng viên giảng dạy
dưới cùng 1 lượng tri thức nhất định bằng một phương phaps dạy nhất định nhưng
tại sao có sự khác biệt to lớn nho thế? Đó là do phát triển có tính đa dạng phong phú,
các yếu tố bên ngoài tác động vào là khác nhau, năng lực trình độ của mỗi người là lOMoAR cPSD| 61432759
không giống nhau và sự kiên trì nỗ lực ở mỗi cá nhân mỗi khác… Có những sinh
viên rất giỏi, chịu khó học tập và rèn luyện, đụng vào lĩnh vực nào cũng biết,hỏi gì
biết đó nhưng vẫn sẽ có những thành phần còn kém, thậm chí có sinh viên không
giải quyết được các câu hỏi cực kì cơ bản, nhưng chỉ 1 vài thành phần đó không thể
khiến chúng ta phủ nhận được mức độ rất giỏi của mặt bằng chung trong lớp đó. Tuy
nhiên, khi nhìn vào đó, ta không thể khẳng định được bạn học kém đó sau này sẽ là
người thất bại nhất lớp đó. Dưới tác động của môi trường bên ngoài, bạn bè quanh
mình đều giỏi, và đặc biệt là quá trình giải quyết mâu thuẫn bên trong của bạn đó,
chính bạn tự cảm nhận được khả năng còn kém hơn và với mức độ đó, bạn không
thể ra trường và cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến thu nhập sau này; từ đó sinh
viên đó liên tục cố gắng, chuyên tâm học tập thì từ điểm F có thể sẽ biến thành A+.
Và sau này, sự phát triển công danh thuận lợi khác nhau, dời mái trường thì chịu
nhiều sự tác động khác nhau. Người nắm bắt cơ hội là người thành công, người thụ
động trông chờ chỉ sẽ chỉ dậm châm tại vạch xuất phát. Thực tế cho thấy nhiều người
học giỏi trong trường học nhưng không thành công trong trường đời bởi kiến thức
chỉ là khía cạnh, quan trọng là kĩ năng thực hành và khả năng áp dụng vào thực tế như thế nào.
Quá trình phát triển là quanh co, khuynh hướng là đi lên nhưng vẫn có thể thụt lùi.
Hành trình nghiên cứu của sinh viên chắc chắn là gian nan và cần sự bền bỉ. Để đi
đến thành công chắn chắn phải trải qua thất bại hoặc nhiều lần thất bại. Có những
lúc điểm số sẽ không như mong muốn nhưng chẳng lẽ chỉ vì một bài kiểm tra bị điểm
kém mà lại suốt ngày suy sụp, bỏ luôn cả hành trình 4 năm Đại học? Trong những
lúc đó, sinh viên cần tránh bị quan, tiêu cực hay suy nghĩ lệch lạc. Học tập là cả một
quá trình lâu dài, không được phép từ bỏ chỉ vì một bài thi rất nhỏ trong vô vàn bài
kiểm tra và không được đánh đồng kết quả đó với cả quá trình nỗ lực phấn đấu. Vấn
đề là những lần thất bại đó, chúng ta phải biết đứng lên như thế nào và học hỏi được
những gì từ đó. Đó là do kiến thức ta chưa đủ, phần nào còn hổng, mục nào chưa
hiểu rõ chưa chắc chắn thì ta cần rút kinh nghiệm, tìm hiểu kĩ hơn, ôn tập lại phần
đó chắc hơn để sau này nếu ta gặp lại trong đề thi thì cũng tự tin giải quyết nó theo
cách hay hơn, chính xác hơn.
Một số sinh viên cho rằng, việc học các môn đại cương là nhàm chán và không cần
thiết. Tuy nhiên, đó là do bạn đó chưa nghiên cứu kĩ: các môn đại cương là cơ sở cần
thiết và là kiến thức nền tảng cần có cho mọi môn học chuyên ngành sau này. Sinh
viên cần hiểu và hiểu rõ các kiến thức đại cương, bởi điểm tất cả các môn đó đều lOMoAR cPSD| 61432759
tính vào GPA và ảnh hưởng đến bằng cấp sau này. Họ phải có một kiến thức toàn
diện và tìm hiểu sâu sắc các vấn đề. Quan trọng là phải biết kế thừa những kiến thức
đã học, ví dụ như kiến thức đại cương, các kiến thức đã học ở cấp dưới để vận dụng
vào các môn học sau này. Không phải rằng khi lên năm 2 Đại học sẽ vứt bỏ hết các
kiến thức ở năm Nhất hay cấp III mà phải biết vận dụng một cách khéo léo và hiệu
quả để tiếp thu các môn chuyên ngành sau này. Sinh viên cần nhìn nhận và vạch ra
mục tiêu cụ thể, các giai đoạn cần thực hiện của mình.
Hiện nay các sinh viên dám nghĩ dám làm hơn, phần lớn trong họ rất táo bạo không
không sợ vấp ngã. Có rất nhiều sinh viên quan tâm đến vấn đề khởi nghiệp và đã bắt
tay vào học hỏi ngay từ khi còn trong giảng đường. Các bạn đi làm thêm và tích lúy
được một số vốn để mở cửa hàng, thành lập thương hiệu riêng. Tuy nhiên, 90% doanh
nghiệp đứng lên khởi nghiệp là thất bại. Nếu một sinh viên chưa có nhiều kinh
nghiệm cùng với kiến thức còn non trẻ, dưới điều kiện tác động của môi trường dẫn
đến doanh nghiệp đó thất bại và không thể vực dậy được, chẳng lẽ vì thế mà cả đời
này sinh viên đó không dám lập công ty để theo đuổi ước mơ của mình nữa? Nếu
vậy thì sinh viên đó cả đời chỉ là nhân viên, không thể làm chủ và cũng không phù
hợp làm chủ khi không biết vực dậy sau vấp ngã. Thất bại là một điều rất bình thường,
quan trọng là biết đứng lên như thế nào và đúc rút ra kinh nghiệm gì. Những bài học
sau những lần đó là vô cùng đắt giá và không sách vở lí thuyết nào dạy chúng ta, hãy
xem những lần chưa thành công đó là chi phí cho những dự án tiếp theo còn nhem nhóm trong suy nghĩ bạn.
III. Ý nghĩa của vận dụng quan điểm phát triển trong việc học tập, nghiên cứu
của sinh viên
Việc hiểu rõ bản chất và vận dụng quan điểm vào phương pháp học tập và nghiên
cứu của sinh viên là cần thiết và đóng vai trò quan trọng. Nếu sinh viên biết cách vận
dụng, nó không chỉ là kim chỉ nam vạch ra đúng hướng đi trong tương lai mà còn là
động lực vực dậy bản thân sau những lần thất bại. Quan điểm phát triển giúp có cách
nhìn nhận đúng đắn và hợp lí, thúc đẩy sự phát triển của bản thân, tránh những suy
nghĩ cổ hủ, trì trệ, bảo thủ không đáng có, là hồi chuông thức tỉnh không được phép
ngủ quên trên chiến thắng. Khuynh hướng chung của sự phát triển là sự vận động đi
lên, nắm bắt được điều đó, sinh viên sẽ vạch ra được những giai đoạn hợp lí để phát
triển bản thân. Mỗi người sẽ nhìn nhận bản thân theo cách riêng và áp dụng quan
điểm phát triển vào mỗi người sao cho hợp lí và hiệu quả nhất để sau mỗi chặng, khi lOMoAR cPSD| 61432759
dừng chân nhìn lại, tự ta đánh giá được bản thân đã lớn khôn, trưởng thành và phát triển như thế nào.
IV. Áp dụng vào bản thân
Trong thời đại công nghệ số thế kỉ XXI, thời đại của kinh tế tri thức, đòi hỏi bản
thân luôn có sự thích ứng và thay đổi không ngừng. Bản thân phải luôn nỗ lực học
hỏi và phấn đấu: Chú ý lắng nghe, hoàn thành tốt các bài tập, bài kiểm tra để rút ra
kinh nghiệm và mày mò thêm phương pháp để làm bài tập nhanh hơn; chủ động
trong tìm hiểu thêm các nguồn tài liệu và kiến thức mới, tìm hiểu các phương pháp
học tập mới phù hợp với cá nhân, điều chỉnh lại phương pháp học tập sao cho phù
hợp với môi trường học và điều kiện học tập; đặt ra cho bản thân những câu hỏi,
những mục tiêu cần hoàn thành để thúc đẩy bản thân làm việc, học tập tránh tình
trạng trì trệ; lắng nghe và tiếp thu ý kiến, nhận xét của thầy cô và cách bạn về bài
làm của mình để rút kinh nghiệm cho bản thân. Khi tham gia học nhóm, trao đổi kiến
thức và bài tập với các bạn thì thoải mái chia sẻ những kiến thức mà mình nắm được
và học hỏi những kiến thức mới, đồng thời phát triển kỹ năng làm việc nhóm của
bản thân, phát triển thêm các kĩ năng mềm, phát huy điểm mạnh và khắc phục các
điểm yếu để bản thân trở thành phiên bản hoàn thiện nhất... TỔNG KẾT
Nguyên lí về sự phát triển là nguyên lí quan trọng trong phép biện chứng duy vật,
được ứng dụng phổ biến trong đời thường ngày. Phát triển là một phạm trù triết học
dùng để chỉ quá trình vận động từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ kém
hoàn thiện đến hoàn thiện hơn, từ chất cũ đến chất mới ở trình độ cao hơn. Trong
thời đại hội nhập quốc tế, mỗi quốc gia cần có sự thay đổi tích cực và nhìn sau hơn
nữa là sự thay đổi theo hướng đi lên của mỗi cá nhân, đặc biệt là sinh viên, những
lực lượng quan trọng, là nguồn lao động trẻ năng động và dồi dào nhiệt huyết. trong
guồng quay chóng mặt đó, mỗi sinh viên cần xác định được phướng pháp học hợp
lí, áp dụng quan điểm phát triển vào cách nghiên cứu để loại bỏ những yếu tố lạc hậu
trong mỗi người và đặt bản thân vào khuynh hướng phát triển để vạch ra những bước
đi tiếp theo trong tương lai. Mỗi sinh viên cũng cần khẳng định chính bản thân mình
trên cả giảng đường lẫn trong cuộc sống. Thế hệ trẻ mà bay giờ hay được nhắc đến
với cái tên GenZ là những bạn rất giỏi, không ngại đổi mới; vì vậy là một yếu tố lOMoAR cPSD| 61432759
trong đó, mỗi sinh viên cũng cần đề ra cho bản thân những mục tiêu và cách học một
cách hợp lí để làm cho bản thân phát triển tốt nhất và đưa đất nước lớn mạnh hơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Giáo trình Triết học Mác-Lênin (dành cho bậc đại học hệ không chuyên lý luận
chính trị) > NXB Chính trị quốc gia sự thật > Hà Nội > 2021
2. Báo điện tử VTC News > https://vtc.vn/700-800-sinh-vien-dai-hoc-bach-khoaha-
noi-bi-buoc-thoi-hoc-moi-nam-ar606531.html > 14/04/2021 > 19/12/2023 3. VnExpres >
https://vnexpress.net/nhung-sinh-vien-khong-ngai-ra-truong- muon4533012.html -
:~:text=TS%20Nguy%E1%BB%85n%20Thanh%20B%C3%ACnh
%2C%20tr%C6%B0%E1%BB%9Fng,sinh%20vi%C3%AAn%20t%E1%BB%91t
%20nghi%E1%BB%87p%20mu%E1%BB%99n. > 08/11/2022 > 19/12/2023 4. Moon >
https://moon.vn/hoi-dap/tu-bo-sat-co-rang-thu-tien-hoa-thanh-thu-
dautien-vao-ki-nao-cua-dai-trung-sinh-479878 > 2015 > 19/12/2023
5. Wikipedia > https://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%ADn_
%C4%91%E1%BB%99ng_(tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc_Marx_-_Lenin)
> 09/04/2022 > 19/12/2023