Sách Bài tập môn lý thuyết ô tô – NXB giao thông vận tải | Trường đại học sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh

Bài 1.11: Xác định vận tốc chuyển động lớn nhất của ô tô. Biết số cuối cùng là truyền thẳng, tỷ số truyền của TLC i = 7; bán kính làm việc trung bình của bánh xe r = 0,5 m; trọng lượng toàn bộ G = 2500 kG; hệ số cản không khí K= s0,8 Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,5 m2; hiệu suất truyền lực TL = 0,8; công suất cực đại Nemax= 120 kW tại tốc độ quay trục khuỷu nN = 5000 v/ph; Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

27 14 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: lý thuyết oto (THOV330131)

Trường: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh

Thông tin:

232 trang 2 tuần trước

Tác giả:

Profile Lê Kim Dung
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
2
MỞ ĐẦU
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
3
CHƯƠNG I: ĐỘNG LỰC HỌC KÉO Ô TÔ
I. TÓM T T LÝ THUY T Ắ Ế
1.1. Động cơ ôtô.
- Công thức th c nghiự ệm S.R.Laydecman.
2 3
e e e
e emax
N N N
n n n
N N . a. +b. – c.
n n n
2
e e
e N
N N
n n
M M . a+b. – c.
n n
1.2. H th ng truy n l c. ệ ố ề ự
b
e
b
e
TL
ω
ω
n
n
i
- Theo kết c u c a h thông truyấ ủ ệ ền l c. ự
i
TL
= i
h
.i .i .i
p 0 c
1.3. Hi u su t c a h th ng truy n lệ ấ ủ ệ ố ề ực.
k
TL
e e e
N – N N
N
η 1–
N N N
TL e h c
đ 0
η η .η .η .η
1.4. Thông s to trố ạ độ ọng tâm của ôtô trở ựng thái t ĩnh.
G
.LZ
a
2
;
G
.LZ
b
1
1.5. Bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe. ệ ủ
bx 0
r = .r
1.6. Các l c và momen tác d ng lên ôtô. ự ụ
- L c kéo tiụ ếp tuyến c a ôtô. ủ
* Trường h p chuy ng nh. ợ ển độ ổn đị
e 0 hc p TL
e TL TLk
k
đ đ đ
M .i .i .i .
η
M .i .η
M
P
r r r
* Trường h p chuy ng không nh. ợ ển độ ổn đị
k j
k k jq
đ
M M
P P P
r
- L c cự ản lăn của ôtô.
P
f
= G.cosα.f
- L c c n leo d c. ự ả ố
P
i
= G.sinα = G.i
N =P .v
i i
- L c c n t ng c ng c ng. ự ả ổ ộ ủa đườ
f i
P P P G. f.cos sin G. f i G.
N
=
P .v
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
4
- L c c n không khí. ự ả
P = K.F.v
w
2
t
N = K.F.v
w
3
t
- L c quán tính. ự
j j
G
P .j.
g
- L c c n kéo móc. ự ả
P = n.G
m m
.(f’.cosα
sinα)
- L c bám bánh xe chự ở ủ động với m ng. ặt đườ
k max
P P Z .
- Phả ựn l c thẳng đứ ừ đường tác dụng t ng lên bánh xe khi ôtô lên d c. ố
1
đ j w w m m
2 đ j w w m m
1 j
Z {G. cos . b – f .r G.hg.[sin . ] – P .h – P .h }
L g
1 j
Z {G. cos . a f.r +G.hg.[sin . ] P .h +P .h }
L g
1.7. Phương tr ển độình chuy ng ôtô khi kéo.
* Phương trình cân bằng l c kéo. ự
k f j i w m
2
e TL TL
j t m
đ
P P P P P P
M .i . Gη
G.cos .f+ .j. G.i K.F.v n.G .(f.cos sin )
r g
* Phương trình cân bằng công su t. ấ
N =N
k f
+N +N +N
i j w
1.7. Nhân t ng l c h c. ố độ ự ọ
k i j
k w
j
P P P
P P
j
D f i
G G g
- Nhân t ng lố độ ự ức học ng v i các s truyớ ố ền khác nhau.
2
e ti TL
i
ki wi đ
i
M .i .
K.F.v
P P r
D
G G
1.8. Gia t c c a ô tô ố ủ
j
g
j D – f – i .
- Gia t c t ng tay s . ố ở ừ ố
i i
j
g
j D – f – i .
1.9. T s truy n c a truy n l c chính. ỷ ố ề ủ ề ự
0
k e m ax
hc pc max
0,105
i
r .n
i .i v
1.10. T s truy n c a h p s . ỷ ố ề ủ ộ ố
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
5
* T s truyỷ ố ền của tay s 1. ố
max đ
h1
emax 0 pc TL
G. .r
i
M .i .i .
ki đ
h1
emax 0 pc TL
Z . .m .r
i
M .i .i .
* T s truyỷ ố ền tay s trung gian. ố
- Theo c p s nhân. ấ ố
h1
n 1
hn
i
q
i
;
h1
hk
k 1
i
i
q
- Theo c p sấ ố điều hoà.
h1
h1
i 1
h
n 1 .i
h1
hk
k 1
h1
n 1 .i
i
q k 1 .i
* T s truyỷ ố ền của hộp số phụ.
pc
k e max
h1 0 max
ma x đ
pt
ma x 0 h1 T L
i 0,105
r .n
i .i .v
G. .r
i
M .i .i .
- Điều kiện không bị trượt quay c a các bánh xe ch ng. ủ ủ độ
ki đ
pt
emax 0 h1 TL
Z . .m .r
i
M .i .i .
- Kiểm tra i
pt
theo điều kiện b m t chuy ng nhảo đả ốc độ ển độ ỏ nh t. ấ
k e min
pt
h1 0 min
r .n
i 0,105
i .i .v
v = (1,5
min
2,5) km/h
L - chiều dài cơ sở của xe (m).
a, b, h
g
- toạ độ trọng tâm xe (m).
h
m
- chi u cao cề ủa thanh móc kéo so v i m ng (m). ớ ặt đườ
h
g
- chiều cao tr ng tâm c a ôtô (m). ọ ủ
r r -
k, đ
bán kính động học và đọng lực học của bánh xe (m).
K - h s c n không khí (Nm
ệ ố ả
2
/s
4
).
F - di n tích c n chính di n c a ôtô (m
ệ ả ệ ủ
2
).
v - v n t c chuyậ ố ển động của ôtô (m/s).
v
g
- v n t c c a gió (m/s). ậ ố ủ
v
t
- v n t c chuyậ ố ển động tương đối gi a ôtô và không khí (m/s). ữ
h
w
- chiều cao tr ng tâm di n tích c n chính di n c a ôtô (m). ọ ệ ả ệ ủ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
6
n
b
- s vòng quay c a bánh xe (v/ph). ố ủ
n
e
- s vòng quay c a tr c khuố ủ ụ ỷu động cơ (v/ph).
n
emax
- s vòng quay l n nh t c a tr c khuố ớ ấ ủ ụ ỷu động cơ (v/ph).
n
N
- s vòng quay t i thố ạ ời điểm công su t cất đạ ực đại (v/ph).
n
M
- s vòng quay t i thố ạ ời điểm momen đạ ực đạt c i (v/ph).
α
- góc lệch c ng ( ). ủa đườ
0
i - d c c ng (%). độ ố ủa đườ
j
- h s nh c a khệ ố ả ủ ối lượng quay (Ns /kgm).
2
TL
- hiệu su t truyấ ền l c c a ôtô. ự ủ
i
0
- tỷ s truyố ền của truyền l c chính. ự
i
h
- tỷ s truyố ền của hộp số.
i
p
- tỷ s truyố ền của hộp số phụ.
i
pc
- tỷ s truyố ền c a tay s cao trong h p s phủ ố ộ ố ụ.
i
hc
- tỷ s truyố ền c a tay s cao trong h p s . ủ ố ộ ố
TL
i - t s truyỷ ố ền của h thệ ống truyền l c. ự
D - nhân t ng lố độ ực học .
- h s bám c a bánh xe vệ ố ủ ới đường.
m
k
- kh i toàn b cố ộ ủa rơ moóc (kg).
G - trọng lượng toàn bộ của ôtô (N).
G
m
- trọng lượ ủa rơ moóc (N).ng toàn bộ c
R R
1, 2
- ph n l c tiả ự ếp tuyến c ng tác dủa đườ ụng lên bánh xe (N).
P
k1
, P - l
k2
ần lượt là l c kéo tiự ếp tuyến c a các bánh xe chủ ủ độ ầu trướng c c và cầu sau (N).
P
w
, P
i
, P
j
- lần lượt là lực c n không khí, lả ực cản leo dốc và lực c c (N). ản tăng tố
M
f1
, M
f2
- lần lượt là momen lực c n cản lă ủa các bánh xe c c và c u sau (Nm). ầu trướ ầ
M
e
- momen xo n cắ ủa động cơ (Nm).
M
emax
- momen xo n c i cắ ực đạ ủa động cơ (Nm).
M
eN
- momen xo n c i th m công su t c i (Nm) ắ ủa động cơ tạ ời điể ất đạ ực đạ
P
- lực bám (N).
f- h s cệ ố ản lăn.
N
e
- công suất của động cơ đốt trong (Kw).
N
emax
- công suất c i c t trong (Kw). ực đạ ủa động cơ đố
N
k
- công suất ở bánh xe ch ng (Kw). ủ độ
N
t
- công suất truyền từ bánh xe đến ôtô (Kw).
j- gia t c chuy ng t nh ti
ố ển độ ị ến của ôtô (m/s ).
2
- h s c n t ng cệ ố ả ổ ộng c ng. ủa đườ
g- gia t c tr ng (m/s )
ố ọng trườ
2
II. BÀI T P M U Ậ Ẫ
III. BÀI T P Ậ
Bài 1.1: Ô tô con đang chuyển động trên đường với vận t c v = 80 km/h, có gió ngang tác d ng ố ụ
cùng chi u chuy ng c a ô tô về ển độ ủ ới v n t c vậ ố
g
= 15 m/s hướng tác dụng tạo với tr c dụ ọc xe m t góc ộ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
7
30
0
. Xác định giá trị l c c n không khí. Biự ả ế ệ ảt h số c n không khí K=0,5 Ns
2
/m
4
; ô tô có diện tích
c
ản chính di n F = 3 mệ
2
.
Bài 1.2: M t ô tô trộ ọng lượ ộ G = 45000 (N) đang chuyển động toàn b ng lên dốc 10 %. Xác định giá
trị lực bám, h s s d ng lệ ố ử ụ ực bám của ô tô. Biế ấ ảt ô tô có t t c các c u ch ng, hầu đề ủ độ ệ số bám c a ủ
đường = 0,6.
Bài 1.3: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G =180000N; tỉ s truyố ền lực chính i
0
= 7; tỉ s truyố ền tay s 1 ố
là i
h1
= 5; lốp xe có kí hiệu 11-20; Mômen xo n c i M = 450 Nm t n = 3000 v/ph ; tắ ực đạ
emax
ở ốc độ
M
ỉ
s /nố n
N M
= 2 ; hi u suệ ất truyền l c ự
TL
= 0,85 d; độ ốc i = 10%. Xác định các lực cản chuyển động
cực đại của ô tô. Bỏ qua ảnh hưở ối lượ ển động của kh ng chuy ng quay.
Bài 1.4: Xác định nhân tố độ ựng l c h c lọ ớn nh t t ng tay s c a ô tô. Biấ ở ừ ố ủ ết ô tô có trọng lượng toàn
bộ G =10000 kG; Mômen xo n c i M = 450 Nm; t s truyắ ực đạ
emax
ỉ ố ền lực chính i
0
= 7; tỉ s truyố ền của
tay s 4 là i = 1; lố
h4
ốp xe có kí hiệ ệ ấu 10 – 20; hi u su t truyền lực
TL
= 0,85 h sệ ố c n t ng c ng c a ả ổ ộ ủ
đường lớn nhất ô tô có th khể ắc phục = 0,35; h
max
ệ số bám = 0,6.
Bài 1.5:
Ô tô 2 c u chầ ủ độ ển động đềng chuy u xuống dốc 20 v
0
ới vận t nh các ốc v = 70 km/h. Xác đị
phản lực pháp tuyến của mặt đường tác dụng lên bánh xe. Biết tr ng toàn bọng lượ ộ của ô tô G
=12000 N; chiều dài cơ sở L = 2,5 m; kho ng cách t trả ừ ọng tâm xe đến tâm c c a =1,2 m; ầu trướ
chi
ều cao trọng tâm xe h =0,7 m; h s c
g
ệ ố ản khí động học K=0,25 Ns
2
/m
4
; ô tô có diện tích c n chính ả
di
ện F=3,1 m
2
; chi u cao tr ng tâm di n tích c n chính di n h = 0,95 m; h s cề ọ ệ ả ệ
w
ệ ố ản lăn f = 0,02; bán
kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,35 m.ệ ủ
bx
Bài 1.6: Xác định công su t c n thiấ ầ ế ảt c p trên ô tô tủa động cơ lắ i có trọng lượng toàn bộ G=100000
N; kéo rơmoóc có khối lượng m = 5000 kg. Bi
k
ết ô tô chuy ng v i v n t c v = 50 ển động trên đườ ớ ậ ố
km/h; h s cệ ố ản lăn f = 0,02; độ ủa đườ dốc c ng 3%; hiệ ấu su t truyền l c = 0,8; h s c n khí ự
tl
ệ ố ả
độ
ng học K = 0,5 Ns
2
/m
4
; ô tô có diện tích c n chính di n F = 4,5 mả ệ
2
. Bỏ qua l c cự ản không khí c a ủ
rơmooc.
Bài 1.7: Ô tô đang chuyển động ở tay s 1. Nhân t ng lố ố độ ực học lớn nh t D =0,29. Hãy xác nh ấ
max
đị
độ dốc lớn nh t mà ô tô khấ ắc ph c s truyục đượ ở ố ền này bi t hế ệ s cố ản lăn f = 0,015.
Bài 1.8: Một ô tô tr ng toàn b G = 53000 N chuyọng lượ ộ ển động lên d c ố
= 10 ng có h
0
trên đườ ệ
số cản lăn 0,015. Hãy xác nh giá trđị ị lực c a ô tô. ản lăn củ
Bài 1.9: Một ô tô tr ng toàn b G = 8050 kG chuyọng lượ ộ ển động trên đường bê tông nhựa nằm
ngang có hệ số cản lăn f = 0,02. Hãy xác nh lđị ực cản lăn và sự thay đổi l c cự ản lăn khi ô tô chuyển
động lên dốc cũng trên bề mặt đường đó và có độ dốc
= 10 .
0
Bài 1.10: Ô tô con đang chuyển động trên đường với vận tốc v = 60 km/h, có gió ngang tác d ng ụ
ngượ ề
c chi u chuy ng vển độ ới vận tốc v
g
= 4,5 m/s hướng tác dụng t o vạ ới tr c dụ ọc xe một góc 60
0
.
Xác đị
nh giá trị l c c n không khí. Bi t h s c ng hự ả ế ệ ố ản khí độ ọc K = 0,5625 Ns
2
/m
4
; ô tô có diện tích
c
ản chính di n F=3,5mệ
2
.
Bài 1.11: Xác định v n t c chuyậ ố ển động lớn nh t cấ ủa ô tô. Biết số cuối cùng là truyề ẳn th ng, t s ỷ ố
truyền của TLC i = 7; bán kính làm vi
0
ệc trung bình c a bánh xe r = 0,5 m; trủ
bx
ọng lượng toàn bộ G =
2500 kG; h s
ệ ố c n không khí K= s0,8 Nsả
2
/m
4
; di n tích c n chính di n F = 2,5 mệ ả ệ
2
; hiệ ấu su t truyền
lực
TL
= 0,8; công su t c i Nấ ực đạ
emax
= 120 kW t i t quay tr c khuạ ốc độ ụ ỷu n
N
= 5000 v/ph; động cơ
xăng không hạ ốc độ ản lăn f = 0,02; bỏ ảnh hưởn chế t ; hệ số c qua ng của vận tốc đến hệ s cố ản lăn;
ô tô chuyển động trong môi trường không có gió.
Bài 1.12: Xác định khả năng vượt d c khi ô tô chuyố ển động đều ở tay s cu i cùng (s truyố ố ố ề ẳn th ng)
ở vận tốc v = 90 km/h. Biế ỷt t s truyố ền của TLC i
0
= 5; trọng lượng toàn bộ G = 2700 kG; bán kính
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
8
làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,3 m; h s c n không khí K = 0,2 Ns
ệ ủ
bx
ệ ố ả
2
/m
4
; diện tích c n chính ả
di
ện F = 2,4 m
2
; hiệ ều su t truyấ n lực
TL
= 0,8; công su t c i N = 180 kW t i t quay tr c ấ ực đạ
emax
ạ ốc độ ụ
khuỷu n
N
= 4000 v/ph; động cơ diesel; hệ ản lăn của đườ số c ng f = 0,015.
Bài 1.13: Xác định lực kéo và các thành phần lực c n chuy ng tác d ng lên ô tô khi chuy n ả ển độ ụ ể
độ ở
ng tay s truyố ề ẳn th ng v i v n t c 60 km/h, gia t c 0,6 m/s , lên d c 5 %. Biớ ậ ố ố
2
ố ết trọng lượng toàn
b
ộ c a ô tô G = 6000 kG; diủ ện tích c n chính di n F=2,3 mả ệ
2
; hệ số cản không khí K = 0,2 Ns
2
/m
4
; ô
tô chuyển động trong môi trường không có gió; h s cệ ố ản lăn f =0,015; hệ ố bám đủ s lớn. B qua ỏ
ảnh hưở ối lượ ển động của kh ng chuy ng quay.
Bài 1.14: Xác định kh t d c lả năng vượ ố ớn nh t cấ ủa ô tô. Biết mô men xo n l n nhắ ớ ất M = 200
emax
N.m; trọng lượng toàn bộ G = 6000 kG; tỷ s truyố ền tay s 1là iố
h1
= 4; tỷ s truy n c a TLC iố ề ủ
0
=5;
hiệu su t truy n lấ ề ực =0,8; bán kính làm vi
tl
ệc trung bình c a bánh xe r = 0,25 m; h s củ
bx
ệ ố ản lăn f
=0,015; bỏ qua lự ệc cản không khí; h số bám đủ lớn.
Bài 1.15: Hãy xác nh lđị ực kéo lớn nhất được s d ng c a ô tô khi ô tô chuyử ụ ủ ển động ở tay s 3. Biố ết
ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 2190 kG; tỷ s truyố ền tay s 3 iở ố
h3
= 1,58; mô men xo n lắ ớn nh t ấ
M
emax
= 220 Nm; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,39 m; tệ ủ
bx
ỷ s truyố ền của TLC i =
0
5,125; tỷ s truyố ền của hộp số phụ i = 1,94.
pt
Bài 1.16: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 3500 kG; mô men xo n bánh xe ch ng M = 450 ắ ở ủ độ
k
Nm; di n tích c n chính di n F = 3,5 m
ệ ả ệ
2
; h s c ng hệ ố ản khí độ ọc K = 0,7 Ns
2
/m
4
; bán kính làm vi c ệ
trung bình c a bánh xe r = 0,3 m; h s củ
bx
ệ ố ản lăn f = 0,02. Hãy xác nh v n t c chuy ng c a ô đị ậ ố ển độ ủ
tô khi chuyển động đều trên đường n m ngang không có gió và v n t c chuy ng c a ô tô khi ằ ậ ố ển độ ủ
chuyển động lên dốc 5 % và có gió tác d ng cùng chiụ ều hướ ển động chuy ng của ô tô với v n t c gió ậ ố
10 km/h. B qua ỏ ảnh hưởng của vận t n hốc đế ệ s cố ản lăn.
Bài 1.17: Xác định kh c lả năng gia tố ớn nh t cấ ủa ô tô tay s 1. Biở ố ết: mô men xo n c i c a ắ ực đạ ủ
động cơ M
emax
= 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG, tỷ s truy n tay s mố ề ố ột i
h1
=
4,5; tỷ s truy n c a truy n l c chính iố ề ủ ề ự
o
= 6,0; hi u su t truy n lệ ấ ề ực = 0,85; bán kính làm vi
tl
ệc trung
bình c a bánh xe r = 0,33 m; h s c ng f = 0,02; bủ
bx
ệ ố ản lăn của đườ
0
ỏ qua lực cản không khí; hệ s ố
bám đủ lớn.Bỏ qua ng c a khảnh hưở ủ ối lượng chuy ng quay.ển độ
Bài 1.18: Hãy xác nh lđị ự ầ ếc kéo c n thi t c a ô tô có trủ ọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; chuyển động
đều với vận tốc 45 km/h lên d c ố
=20
0
; bề mặt đường có hệ số cản lăn f = 0,015. Biết ô tô có diện
tích c n chính di n F = 3 m
ả ệ
2
; h s c n không khí K = 0,7 Nsệ ố ả
2
/m
4
.
Bài 1.19: Hãy xác nh t i tr ng tác d ng lên các cđị ả ọ ụ ầu c a ô tô 2 c u chủ ầ ủ độ ển động chuy ng trên mặt
đường nằm ngang với v n t i 60 km/h. Biậ ốc không đổ ết hệ số cản lăn f = 0,015; trọng lượng toàn bộ
G = 5300 kG; chiều dài cơ sở L = 3,3 m; kho ng cách t trả ừ ọng tâm đến tâm c c a = 1,84 m; ầu trướ
chiều cao trọng tâm h = 0,95 m; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,42 m; di n tích c
g
ệ ủ
bx
ệ ản
chính di n F = 3,5 m
ệ
2
; h s c ng hệ ố ản khí độ ọc K = 0,7 Ns
2
/m
4
; chi u cao tr ng tâm di n tích c n ề ọ ệ ả
chính di n h = 0,98 m. ệ
w
Bài 1.20: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 20000 kG có t t c các c u chấ ả ầ ủ động, kéo rơmoóc chuyển
động lên d c 10% v i v n tố ớ ậ ốc không đổi trên đườ ản lăn f =0,015; hệng có hệ số c số bám =0,6. Gi ả
thiết rằng động cơ làm việc v i M = 637 Nm s vòng quay n =1300 v/ph. Hãy xác nh kh i ớ
e
ở ố
e
đị ố
lượng l n nh t có th cớ ấ ể ủa rơmooc mà ô tô có thể kéo được theo quan điểm lực kéo theo động cơ và
lực kéo theo bám. Biết hiệ ấu su t truyền lực =0,8; bán kính làm vi
tl
ệc trung bình c a bánh xe ủ
r
bx
=0,52 m; tỉ s truyố ền của TLC i
0
= 3,39; tỉ s truyố ền của tay s 1là i = 10,35; tố
h1
ỷ s truyố ền của
hộp s phố ụ i
pt
= 2,2.
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
9
Bài 1.21: Ô tô du l ch có tr ng toàn bị ọng lượ ộ G = 30000 N; tỷ s truy n l c chính iố ề ự
0
= 3,5; tỷ s ố
truyền tay s mố ột i = 3; tay s cu i cùng là s truy
h1
ố ố ố ền thẳng; hi u suệ ất truy n lề ực = 0,95; bán kính
tl
làm việc trung bình c a bánh xe r = 0,32 m; Mô men xo n củ
bx
ắ ực đạ ốc đội M = 400 Nm
emax
ở t n =
M
4500 v/p; di n tích c n chính di n F= 2,2 m
ệ ả ệ
2
; hệ ả số c n không khí K = 0,25 Ns
2
/m
4
; h s cệ ố ản lăn f
0
= 0,02; v = 15 km/h. Hãy xác
g
định:
a. V các lẽ sơ đồ ực tác dụng lên ô tô và xác định các thành ph n lầ ực cản chuyển động khi ô tô
chuyển động đều trên đườ ằng, ngượ ều hướng b c chi ng gió chở ế độ mô men động cơ cực đại và tay
số cuối cùng?
b. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xo n c ng. ắ ủa độ
Bài 1.22: Ô tô du l ch c u sau chị ầ ủ độ ọng lượng có tr ng G =16000 N; bán kính làm vi c trung bình ệ
của bánh xe r = 0,3m; chi L = 2,6 m; kho ng cách t tr
bx
ều dài cơ sở ả ừ ọng tâm đến tâm c c a = ầu trướ
1,2 m; chiều cao tr ng tâm h = 0,6 m; tọ
g
ỷ s truyố ền của hệ th ng truyố ền l c i = 8; hiự
TL
ệ ấu su t của hệ
th
ống truyền lực = 0,9; di
tl
ện tích c n chính di n F = 2,6 mả ệ
2
; h s c n không khí K = 0,3 Nsệ ố ả
2
/m
4
;
chiều cao tâm di n tích c n chính di n h = 0,9 m; mệ ả ệ
w
ặt đườ ản lăn fng có hệ số c
0
= 0,02. Ô tô chuyển
động đều với v n tậ ốc v = 200 km/h trên đường b ng ph ng không có gió; h s bám giằ ẳ ệ ố ữa bánh xe
với m ng ặt đườ 8,0
.
1. Vẽ sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô.
2. Xác định l c kéo bánh xe ch ng và mô men c n thiự ở ủ độ ầ ết của động cơ ở ế độ ch chuy ng nói ển độ
trên?
3. Các bánh xe chủ độ ị trượng có b t quay không n u mế ặt đường trơn có hệ số bám
=0,4?
Bài 1.23: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 11550 kG ; tỷ số truyền lực chính i
0
= 7,32; tỷ s truyố ền
tay s m t là i = 5,181; hiố ộ
h1
ệ ấu su t truyền lực
TL
= 0,9; bán kính làm việc trung bình c a bánh xe ủ
r
bx
= 0,42 m; Mô men xo n c i M =45 kGm; di n tích c n chính di n F=3,59 mắ ực đạ
emax
ệ ả ệ
2
; hệ ả số c n
không khí K = 0,4 Ns
2
/m
4
; h s cệ ố ản lăn f = 0,02. Hãy xác nh: đị
1. Các thành ph n lầ ực cản và l c kéo khi ô tô chuyự ển động đều vận tốc 40 km/h lên d dốc; độ ốc i =
7 %; không có gió.
2. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xo n cắ ủa động cơ ?
Bài 1.24: Ô tô du lịch c u sau chầ ủ độ ọng lượng có tr ng G = 15000 N; bán kính bánh xe r
b
= 0,3 m;
công suất lớn nh t cấ ủa động cơ N
emax
= 220 kW ở tốc độ n = n = 6000 v/p; h p s
N emax
ộ ố cơ khí có tay
số cu i cùng là s truy n th ng iố ố ề ẳ
hc
=1; tỉ s truyố ền c a truyủ ền lực chính i
0
= 4; hiệu su t cấ ủa hệ thống
truyền lực
TL
= 0,9; h s c n không khí K=0,25 Ns
ệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n chính diệ ả ện F = 2,5 m ; m
2
ặt
đườ ệng có h số cản lăn f
0
= 0,02. Ô tô chuyển động đều trên đường b ng phằ ẳng không có gió ch ở ế
độ công suất động cơ cực đại và tay s cu i cùng. ố ố
1. Vẽ sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô?
2. L c kéo các bánh xe ch ng? ự ở ủ độ
3. Các thành phần lực c n chuy ng cả ển độ ủa ô tô?
Bài 1.25: Xác định vận tốc chuyển động lớn nh t cấ ủa ô tô, biết: số cuối cùng là s truy n th ng; t ố ề ẳ ỷ
số truyền l c chính i = 3,5; trự
0
ọng lượng toàn bộ của ôtô G = 1935 kG; bán kính làm vi c trung bình ệ
c
ủa bánh xe r = 0,3 m; h s c n không khí K =0,3 Ns
bx
ệ ố ả
2
/m
4
; diện tích c n chính di n F = 1,5 mả ệ
2
;
hiệu su t truyấ ền lực = 0,9; công su t c i N = 90 kW t i t
tl
ấ ực đạ
emax
ạ ốc độ quay tr c khuụ ỷu n
N
= 5400
v/ph; t quay l n nhốc độ ớ ất của trục khu u nỷ
emax
= 6500 v/ph; động cơ xăng không hạ ốc độn chế t ; hệ
số cản lăn của đường f
= 0,015; bỏ qua ảnh hưởng của v n t n hậ ốc đế ệ số cản lăn; ô tô chuyển động
trong môi trường không gió.
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
10
Bài 1.26: Ô tô du lịch có trọng lượng toàn bộ G = 20000 N; mô men l n nh t c = ớ ấ ủa động cơ M
emax
400 Nm t nở ốc độ
M
= 4500 v/ph ; h p sộ ố cơ khí có tay số cuối cùng là s truyố ền tăng i
hc
= 0,85; tỉ số
truyền ở tay s 1 là i = 3 ; tố
h1
ỉ s truyố ề ền của truy n lực chính i
0
= 4; hi u su t c a h th ng truyệ ấ ủ ệ ố ền l c ự
TL
= 0,95; h s c n không khí K= 0,3 Ns
ệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n chính di n F = 2,8 mệ ả ệ
2
; mặt đường có
hệ s cố ản lăn f
= 0,02; bán kính bánh xe r = 0,32 m; v = 15 km/h.
b gió
1. V các lẽ sơ đồ ực tác dụng lên ô tô và xác định các thành ph n lầ ực cản chuy ng c a ô tô, khi ô ển độ ủ
tô chuyển động đều trên đường b ng phằ ẳng, ngược chiều hướng gió chở ế độ mô men động cơ cực
đại và tay s cu i cùng? ố ố
2. Xác định khả năng leo dốc lớn nhất theo điề ệu ki n mô men xo n cắ ủa động cơ?
Bài 1.27: Xác định công su t lấ ớn nhất và mô men xo n lắ ớn nh t cấ ủa động cơ để ô tô đạt v n t c lậ ố ớn
nhất V = 180 km/h. Bi
max
ết : trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 1935 kG; h s c n không khí K = 0,2 ệ ố ả
Ns /m
2 4
; di n tích c n chính di n F = 1,8mệ ả ệ
2
; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,35; hiệ ủ
bx
ệu
suất truy n lề ực = 0,95; tay s cu i cùng là s truy
tl
ố ố ố ền th ng; t s truyẳ ỷ ố ền l c chính i = 3,5; h s ự
0
ệ ố
cản lăn f
= 0,015; loại động cơ xăng không hạ ốc độn chế t ; công su t lấ ớn nhất t quay nở ốc độ
N
=
4200 v/ph.
Bài 1.28: Ô tô du lịch có trọng lượng toàn bộ G = 22000 N; mômen lớn nh t cấ ủa động cơ M
emax
=450
Nm t n = 4800 v/p; hở ốc độ
M
ộp số cơ khí có tay số cuối cùng là số truyền th ng iẳ
hn
= 1; tỉ s truyố ền
ở tay s 1là iố
h1
= 3,2; tỉ số truyền c a truy n lủ ề ực chính i
0
= 4; hiệ ấu su t của h th ng truyệ ố ền l c ự
TL
=
0,95; h
ệ s c n không khí K= 0,3 Nsố ả
2
/m
4
; diện tích c n chính di n F = 2,8 mả ệ
2
; mặt đường có hệ s ố
cản lăn f
= 0,02; bán kính bánh xe r
b
= 0,32 m; v = 10 km/h.
gió
1. V các lẽ sơ đồ ực tác dụng lên ô tô và xác định các thành ph n lầ ực cản chuy ng c a ô tô, khi ô ển độ ủ
tô chuy ng b ng ph ng, cùng chi ng gió chển động đều trên đườ ằ ẳ ều hướ ở ế độ mômen động cơ cực đại
và tay s cu i cùng? ố ố
2. Xác định khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mômen xo n c ắ ủa động cơ?
Bài 1.29: Ô tô du lịch có tr ng toàn bọng lượ ộ G = 16000 N; bán kính bánh xe r
bx
= 0,35 m; mô men
lớn nh t cấ ủa động cơ M
emax
= 400 Nm t n = nở ốc độ
M emax
= 5000 v/ph; hộp số cơ khí có tay số cuối
cùng là s truyố ền th ng i = 1 ; tẳ
hc
ỉ s truyố ền tay s 1 là iố
h1
= 3; tỉ s truy n c a truyố ề ủ ền lực chính i =
0
3,5; hi u su t c a hệ ấ ủ ệ thống truyền l c ự
TL
= 0,95; h s c n không khí K = 0,27 Ns
ệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n ệ ả
chính di n F = 2,8 m
ệ
2
; mặt đường có h s cệ ố ản lăn f = 0,015.
1. V các lẽ sơ đồ ực tác dụng lên ô tô và xác định các thành ph n lầ ực cản chuy ng c a ô tô, khi ô ển độ ủ
tô chuyển động đều trên đường bằng ph ng không có gió chẳ ở ế độ mô men động cơ cực đại và tay s ố
cuối cùng?
2. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xo n cắ ủa động cơ?
Bài 1.30: Xác định khả năng vượt d c khi ô tô chuyố ển động đều ở tay s cu i cùng (s truy n th ng) ố ố ố ề ẳ
ở vận tốc V = 70 km/h, biế ỷt: t s truy n lố ề ực chính i
0
= 6,5; tr ng toàn b c a ôtô G = 10000 ọng lượ ộ ủ
kG; bán kính làm vi
ệc trung bình c a bánh xe r = 0,5m; hủ
bx
ệ số c n không khí K = 0,5 Nsả
2
/m
4
; diện
tích c n chính di n F = 4 m
ả ệ
2
; hi u su t truyệ ấ ền lự ấc = 0,85; công su
tl
t c i N = 110 kW t i t c ực đạ
emax
ạ ố
độ quay tr c khuụ ỷu n
N
= 3200 v/ph; động cơ diesel; hệ ản lăn của đườ s cố ng f = 0,015.
Bài 1.31: Xác định kh c khi ô tô chuyả năng gia tố ển động ở tay s cu i cùng (s truyố ố ố ề ẳ ận th ng) vở n
tốc V = 70 km/h, biế ỷt: t s truyố ền lực chính i
0
= 6,5; tr ng toàn bọng lượ ộ ủ c a ôtô G=10000 kG; bán
kính làm vi c trung bình c a bánh xe r
ệ ủ
bx
=0,5 m; h s c n không khí K = 0,5 Nsệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n ệ ả
chính di n F = 4 m
ệ
2
; hi u su t truyệ ấ ền lực = 0,85; công su t c i N = 110 kW t i t quay
tl
ấ ực đạ
emax
ạ ốc độ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
11
trục khuỷu n
N
= 3200 v/ph; động cơ diesel; hệ ản lăn của đườ số c ng f
= 0,015. Bỏ qua ảnh hưởng của
khối lượ ển động chuy ng quay.
Bài 1.32: Xác đị ả năng vượnh kh t d c lố ớn nh t cấ ủa ô tô. Biết: mô men xo n c i cắ ực đạ ủa động cơ
M
emax
= 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG; tỷ s truyố ền tay s mố ột i
h1
= 4,5; tỷ s ố
truyền của truyền l c chính iự
0
= 6; hi u su t truyệ ấ ền lực = 0,85; bán kính làm vi
tl
ệc trung bình của
bánh xe r = 0,33 m; h
bx
ệ số c ng fản lăn của đườ
= 0,02; b qua l c c n không khí; h s lỏ ự ả ệ ố bám đủ ớn.
Bài 1.33: Xác định khả năng kéo mooc lớn nhất của ô tô, biết: mô men xo n c i cắ ực đạ ủa động cơ
M
emax
= 15 kG.m; tr ng toàn bọng lượ ộ của ôtô G = 5200 kG; tỷ s truyố ền tay s mố ột i
h1
= 5; tỷ s ố
truyền của truyền l c chính iự
0
= 6; hi u su t truy n l c =0,88; bán kính làm việ ấ ề ự
tl
ệc trung bình c a ủ
bánh xe r = 0,33 m; h s c
bx
ệ ố ản lăn của đường f = 0,02; b
ỏ qua lực cản không khí; h sệ ố bám đủ lớn.
Bài 1.34: Xác định lực kéo và các thành phần lực c n chuy ng tác d ng lên ô tô khi chuy n ả ển độ ụ ể
độ ở
ng tay s truyố ề ẳn th ng v i v n t c 90 km/h, gia t c 0,5 m/s , lên d c 2%. Biớ ậ ố ố
2
ố ết: trọng lượng toàn
b
ộ G = 10000 kG; di n tích c n chính di n F = 3 m ; h s c n không khí K= 0,4 Nsệ ả ệ
2
ệ ố ả
2
/m
4
; không có
gió; h s cệ ố ản lăn của đườ ố bám đủng f = 0,02; h
ệ s lớn.Bỏ qua ng cảnh hưở ủa khối lượng chuyển
động quay.
Bài 1.35: Xác định t s truyỷ ố ền của truyền lực chính và tỷ s truy n tay s ô tô có th chuy n ố ề ố 1 để ể ể
động V = 108 km/h và kh
max
ả năng khác phục cản t ng c ng c ng = 0,3. Biổ ộ ủa đườ
max
ết : tay s cu i ố ố
cùng là s truy n th ng; không có hố ề ẳ ộp số phụ; hi u su t truyệ ấ ền lực 0,85; bán kính làm việc trung
bình c a bánh xe r = 0,4 m; loủ
bx
ại động cơ diesel; công suất lớn nhất tở ốc độ quay n = 3200 v/ph;
N
mô men xo n l n nhắ ớ ất M =350 Nm; tr
emax
ọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; c u sau chầ ủ động, trọng
lượng bám 3700 kG; h s bám 0,6.ệ ố
Bài 1.36: Xác định tỉ s truyố ền của h thệ ống truyền l c c a ô tô biự ủ ết trọng lượng toàn bộ của ôtô G =
10500 kG; kéo romoóc có trọng lượng 5000 kG; ô tô chuyển động lên dốc 10% với v n t c 40 km/h; ậ ố
bề m ng có h s cặt đườ ệ ố ản lăn f = 0,015. Biết mô men xo n c i cắ ực đạ ủa động cơ M
emax
= 360 Nm;
di
ện tích c n chính di n F = 4,5 mả ệ
2
; h s c ng h c K= 0,8 Nsệ ố ản khí độ ọ
2
/m
4
; hi u su t truyệ ấ ền lực =
tl
0,8; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,45m; ệ ủ
bx
Bài 1.37: Xác định tỷ s truy n c a các số ề ủ ố tiến trong hộp s , biố ết: h p s có 5 s tiộ ố ố ến, tay s cu i ố ố
cùng là s truyố ề ẳn th ng, các s trung gian phân phố ối theo c p s nhân; tấ ố ỷ s truyố ền của TLC i
0
=
6,25; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe rệ ủ
bx
= 0,4 m; mô men xo n lắ ớn nh t M = 165 Nm; ấ
emax
trọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; c u sau ch ng, trầ ủ độ ọng lượng bám G = 3700 kG; hi
ệu suất
truyền lự ệ ảc = 0,85; h
tl
số c n t ng c ng c ng lổ ộ ủa đườ ớn nh t ô tô có thấ ể ắ kh c phục = 0,35; h s
max
ệ ố
bám = 0,6.
Bài 1.38: Xác định tỷ s truyố ền củ ốa các s tiến trong hộ ốp s , biết: hộp số ố có 5 s tiến, tay s cuố ối
cùng là s truyố ền thẳng, các số trung gian phân ph i theo c p s nhân; tố ấ ố ỷ s truyố ền của TLC i
0
= 6,9;
bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,5 m; mô men xo n lệ ủ
bx
ắ ớn nh t Mấ
emax
= 200 Nm; tr ng ọ
lượng toàn b G = 7000 kG; c u sau ch ng, trộ ầ ủ độ ọng lượng bám G = 5000 kG; hi
ệ ấu su t truyền lực
tl
= 0,8; hệ số c n t ng cả ổ ộng c ng l n nh t ô tô có th kh c ph c ủa đườ ớ ấ ể ắ ụ
max
= 0,25; h s bám = ệ ố
0,8.
Bài 1.39: Hãy xác nh tđị ỉ s truy n c a hố ề ủ ệ thống truyền lực của ô tô chuyển động trên đường nằm
ngang v i vớ
max
= 90 km/h. Biết hệ số cản lăn f = 0,0 ọng lượ15; tr ng toàn bộ G = 1650 kG; diện tích
c
ản chính di n F = 3,2 mệ
2
; h s cệ ố ản khí động học K = 0,75 Ns
2
/m
4
; hiệu su t truyấ ền lực = 0,9;
tl
bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r = 0,36 m; M = 127 Nm s vòng quay n = 4000 ệ ủ
bx ev
ở ố
ev
v/ph.
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
12
Bài 1.40: Xác định lực kéo và các thành phần lực c n chuy ng tác d ng lên ô tô khi chuy n ả ển độ ụ ể
độ ở
ng tay s truyố ề ẳn th ng v i v n t c 90 km/h, gia t c 0,5 m/s , lên d c 2%. Biớ ậ ố ố
2
ố ết: trọng lượng toàn
b
ộ G=10000 kG; di n tích c n chính di n F = 3 mệ ả ệ
2 2
; h s c n không khí K = 0,4 Nsệ ố ả /m
4
; không có
gió; h s cệ ố ản lăn của đường f =0,02; h
ệ s lố bám đủ ớn. Bỏ qua ảnh hưở ối lượng của kh ng chuyển
động quay.
Bài 1.41: Xác định khả năng vượt dốc lớn nh t cấ ủa ô tô, biết: mô men xo n c i cắ ực đạ ủa động cơ
M
emax
= 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG, tỷ s truyố ền tay s mố ột i
h1
= 4,5; tỷ s ố
truyền của truyền lực chính i
0
= 7; hi u su t truyệ ấ ền lực = 0,8; bán kính làm vi c trung bình c a
tl
ệ ủ
bánh xe r = 0,33 m; h s c
bx
ệ ố ản lăn của đường f = 0,02; b
ỏ qua lực cản không khí; h s bámệ ố đủ lớn.
Bài 1.42: Hãy xác nh t i tr ng tác d ng lên các c u c a ô tô 2 c u ch ng chuy ng lên d c đị ả ọ ụ ầ ủ ầ ủ độ ển độ ố
10% v i v n t i 50 km/h. Biớ ậ ốc không đổ ế ệt h số cản lăn f = 0,015; trọng lượng toàn bộ G = 2500 kG;
chiều dài c L = 3,7 m; kho ng cách t tr ng tâmơ sở ả ừ ọ đến tâm c c a = 1,3 m; chi u cao tr ng ầu trướ ề ọ
tâm h = 1 m; bán kính làm vi
g
ệc trung bình c a bánh xe r = 0,394 m; di n tích củ
bx
ệ ản chính di n F = ệ
3,8 m ; h s c
2
ệ ố ản khí động học K= 0,7 Ns
2
/m
4
;chi u cao tr ng tâm diề ọ ện tích c n chính di n h = 0,9 ả ệ
w
m.
Bài 1.43: Ô tô du lịch cầu sau ch ng có trủ độ ọng lượng G=12000 (N); bán kính làm việc trung bình
của bánh xe r =0,34(m); chi u dài c L=2,5 (m); kho ng cách t tr
bx
ề ơ sở ả ừ ọng tâm đến tâm c c ầu trướ
a=1,2 (m); chi u cao tr ng tâm hg=0,7 (m); tề ọ ỷ s truy n c a h th ng truy n lố ề ủ ệ ố ề ực i =7,5; hi
tl
ệ ấu su t
c
ủa hệ th ng truyố ề ện l c =0,8; diự n tích c n chính di n F=2,9(mả ệ
2
); hệ s c n không khí K=0,3 ố ả
(Ns /m
2 4
); chiều cao điểm đặt lực cản không khí h =0,7 (m); m
w
ặt đường có hệ s cố ản lăn f
0
=0,02. Ô
tô chuyển động đều với v n t c v=180 (kậ ố m/h) trên đường b ng ph ng không có gió; h s bám gi a ằ ẳ ệ ố ữ
bánh xe v i m ng ớ ặt đườ 8.0
.
1. V các lẽ sơ đồ ực tác dụng lên ô tô.
2. Xác định l c kéo bánh xe ch ng và mô men c n thiự ở ủ độ ầ ết của động cơ ở ế độ ch chuy ng nói ển độ
trên?
3. Các bánh xe ch ng có bủ độ ị trượt quay không n u mế ặt đường trơn có hệ s bám ố
=0,5?
Bài 1.44: Xác định công suất lớn nh t và mô men xo n l n nh t c t vấ ắ ớ ấ ủa động cơ để ô tô đạ ận tốc lớn
nhất V =120 km/h, bi t: tr
max
ế ọng lượng toàn bộ của ôtô G = 2300 kG; hệ ả số c n không khí K = 0,5
Ns /m
2 4
; diệ ả ện tích c n chính di n F =2,78 m
2
; bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe r =0,3; hi u ệ ủ
bx
ệ
suất truy n lề ực =0,9 tay s cu i cùng là s truy
tl
ố ố ố ền th ng; tẳ ỷ s truyố ền lực chính i = 4; h
0
ệ s c n ố ả
lăn f
= 0,015; loại động cơ xăng không hạ ốc độn chế t ; công su t lấ ớn nh t t quay n =4000 ấ ở ốc độ
N
v/ph.
Bài 1.45: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G=12800kG; động cơ có M
emax
=51 kG.m, tỉ s truyố ền lực
chính i = 7,53; t
0
ỷ s truyố ền tay s mố ột i = 6,17; bán kính bánh xe r
h1 bx
= 0,45 m; hiệ ấu su t truyền lực
tl
= 0,85; h s c n không khí K = 0,4Nsệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n chính di n F = 3,6mệ ả ệ
2
; hệ số cản lăn f =
0,02. Hãy xác định:
1. Các thành ph n công su t c n và công suầ ấ ả ất kéo khi ô tô chuyển động đều, vận t c 45 km/h, lên ố
dốc 5%, không có gió.
2. Kh c l n nh t c a ô tô. B qua lả năng leo dố ớ ấ ủ ỏ ực c n gió; h sả ệ ố bám đủ lớn.
Bài 1.46: Xác định công su t lấ ớn nhất và mô men xo n l n nh t cắ ớ ấ ủa động cơ để ô tô đạt vận tốc lớn
nhất V =95 km/h, bi t: tr
max
ế ọng lượng toàn bộ của ôtô G = 7000 kG; hệ ả số c n không khí K = 0,2
Ns /m
2 4
; diện tích c n chính di n F = 2,8 mả ệ
2
; bán kính làm việc trung bình c a bánh xe r = 0,5; hi u ủ
bx
ệ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
13
suất truyền l c = 0,8; tay s cu i cùng là s truyự
tl
ố ố ố ề ẳn th ng; tỷ s truyố ền l c chính iự
0
=3.5; hệ s c n ố ả
lăn f
= 0,015; loại động cơ diesel; công suấ ốc đột lớn nhất ở t quay n = 1800 v/ph.
N
Bài 1.47:
Xác định v n t c chuyậ ố ển động lớn nhất của ô tô. Biết số cuối cùng là truyền th ng, tẳ ỷ s truyố ền
của TLC i
0
= 3,5; bán kính làm việc trung bình c a bánh xe r = 0,32 (m); trủ
bx
ọng lượng toàn bộ G =
3000 kG ; h s c n không khí K= 0,25 Ns
ệ ố ả
2
/m
4
; di n tích c n chính di n F = 2,2 mệ ả ệ
2
; hi u su t truyệ ấ ền
lực
TL
= 0,9; công suất c i N = 90 kw t i t quay tr c khuực đạ
emax
ạ ốc độ ụ ỷu n
emax
= 4500 v/ph; động cơ
xăng không hạn ch tế ốc độ; hệ s cố ản lăn f = 0,15; bỏ ảnh hưở qua ng của vận t c n h s ố đế ệ ố
cản lăn; ô tô chuyển động trong môi trường không có gió.
Bài 1.48: Xác định tỷ s truy n c a các số ề ủ ố tiến trong hộp s , biố ết: hộp s có 5 số ố tiến, tay s cu i ố ố
cùng là s truy n th ng, các s trung gian phân ph i theo c p s nhân; tố ề ẳ ố ố ấ ố ỷ s truyố ền của TLC i0 = 4 ;
bán kính làm vi c trung bình c a bánh xe rbx = 0,32 m; mô men xo n l n nh t Memax= 450 Nm; ệ ủ ắ ớ ấ
trọng lượ ủ độ ọng lượng toàn bộ G = 2100 kG; cầu sau ch ng, tr ng bám G = 1400 kG; hi u su t ệ ấ
truyền lực tl= 0,9; h ệ ả số c n t ng c ng c ng l n nh t ô tô có th kh c ph c max= 0,35; h ổ ộ ủa đườ ớ ấ ể ắ ụ ệ
số bám = 0,6.
Bài 1.49:
Ô tô có trọng lượ ộ G = 6000 kG; động cơ có Memax = 20 kGm, tỉng toàn b s truyố ền lực chính i0 =
6,5; tỷ s truy n tay s m t ih1 = 5; bán kính bánh xe rbx = 0,35 m; hiố ề ố ộ ệ ấu su t truyền lực tl = 0,92;
hệ s c n không khí K = 0,6Ns2/m4; di n tích c n chính di n F = 3,2 m2; hố ả ệ ả ệ ệ s cố ản lăn f = 0,015.
Hãy xác nh: đị
1. Các thành ph n công su t c n và công suầ ấ ả ất kéo khi ô tô chuyển động đều, vận t c 50 km/h, lên ố
dốc 8%, không có gió.
2. Kh c l n nh t c a ô tô. B qua lả năng leo dố ớ ấ ủ ỏ ự ảc c n không khí; h sệ ố bám đủ lớn.
LỜI GIẢI
Bài 1.1
Hình 1.1 Sơ đồ gió tác d ng lên ô tô khi chuyụ ển động.
- V n t c chuyậ ố ển động tương đối v
t
c a ôtô so v i gió là: ủ ớ
v = v-v (1.1)
t g
.cosα
Trong đó:
v=80(km/h)=22,22(m/s)-v n t c chuyậ ố ển độ ới đường của ôtô so v ng.
v
g
=15(km/h)=4,17(m/s)-vận t c chuyố ển độ ới đường của gió so v ng.
-góc l
α=30
0
ệch giữa phương vận tốc gió so với phương dọc xe.
Thay s c: ố vào (1.1) ta đượ
v = 22,22-4,17.cos30 =18,61(m/s)
t
0
- L c c n không khí ự ả
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
14
P = K.F.v
w t
2
(1.2)
Trong đó:
K = 0,5 (Ns
2
/m
4
)- h s c n không khí. ệ ố ả
F= 3 (m
2
)- diện tích c n chính di n c a ôtô. ả ệ ủ
Thay s c: ố vào (1.2) ta đượ
P =519,5(N)
w
=0,5.3.18,61
2
Bài 1.2.
- Vì ôtô có t t c các c u là ch ng nên ta có: ấ ả ầ ủ độ
.cos.GP
(1.3)
Trong đó:
G = 45000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
= arctag(0,1) = 5 42’- góc d c c ng.
α
0
ố ủa đườ
= 0,6 - hệ s bám c ng. ố ủa đườ
Thay s c: ố vào (1.3) ta đượ
P
= 45000.cos(5 42’).0,6 = 26866,5 (N)
0
- H sệ ố s dử ụng lực bám của ôtô.
995,0'425coscos
cos.
0
G
G
G
G
Bài 1.3
- V n t c chuyậ ố ển động lớn nh t cấ ủa ôtô.
0
max
..
.
105,0
iii
nr
v
pchc
Nk
0
..
.2.
105,0
iii
nr
pchc
Mk
(1.4)
Trong đó:
n = 3000(v/ph)-t quay c a tr c khu
M
ốc độ ủ ụ ỷa tương ứng với momen c i. ực đạ
r ng h
k
- bán kính độ ọc.
i =7- t
0
ỷ s truyố ền của truyền l c chính. ự
i
hc
- tỷ s truyố ền c a tay s cu i v i tay s cu i cùng là s truyủ ố ối cùng. Đố ớ ố ố ố ền thẳng thì
i
hc
=1.
i
pc
- tỷ s truyố ền c a tay s cao trong h p s phủ ố ộ ố ụ. Xe không có hộp s ph thì iố ụ
pc
=1.
- Tìm bán kính ng hđộ ọc.
r =
k
.r =
0
.( H
d
2
) (1.5)
Trong đó:
H = B = 10(inch) = 0,25(m) - chiều cao lốp.
d = 20 (inch) = 0,51(m) - ng kính vành bánh xe. đườ
- h s k n s bi n d ng c a lệ ố ể đế ự ế ạ ủ ốp. Chọn lốp áp su t th p ấ ấ
= 0,935.
Thay vào (1.5) ta được:
r = 0,47 (m).
k
Thay các giá trị vào (1 c: .4) ta đượ
7
.
1
.
1
3000.2.47,0
105,0
max
v
=42,5(m/s).
* Xác định các lực c n chuy ng c i c a ôtô. ả ển độ ực đạ ủ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
15
- L c cự ản lăn:
P
fmax
=G .f = G .f
max
.cosα
max max
.
max
2
1 i (1.6)
Trong đó:
G = 180000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
f
max
=f .(1+
0
1500
max
2
v
)=0,02.( 1+
1500
5,42
2
)=0,044 - hệ số c ản lăn.
i d c l n nh t c ng.
max
=0,1- độ ố ớ ấ ủa đườ
Thay vào (1.6) ta được:
P =180000.0,044.
fmax
2
1,01 =7895,23(N)
- L c c n leo d c: ự ả ố
P =180000.0,1=18000(N)
imax
=G.i
max
- L c c n không khí: ự ả
P
w
=K.F.v
2
max
(1.7)
Trong đó:
K - h s c n không khí. V i ôtô t i ch n K=0,6(Ns
ệ ố ả ớ ả ọ
2
/m
4
).
F=B.H=2,5.3,2=8 (m
2
) - diện tích c n chính di n c a ôtô. ả ệ ủ
Thay vào (1.7) ta được:
P =8670(N)
w
=0,6.8.42,5
2
- L c c c: ự ản tăng tố
P
jmax
=
j
j
g
G
..
max
(1.8)
Trong đó:
G=180000(N)-trọng lượng toàn bộ của ôtô.
j -gia t c chuy
max
ố ển động tịnh ti n lế ớn nh t cấ ủa ôtô.
g=9,81(m/s )-gia t c tr
2
ố ọng trường.
j
-là h sệ ố ảnh hưởng đế ối lượ ển độ ảnh hưởn kh ng chuy ng quay của ôtô. Bỏ qua ng
của khối lượng chuy ng quay ển độ
j
=1.
- Tìm gia t c chuyố ển động tịnh tiến l n nh t c a ôtô. ớ ấ ủ
j
max
=(D -f-i).
max
j
g
(1.9)
+ Nhân t ng lố độ ực học lớn nh t: ấ
D =
max
G
PP
wk
max1
(1.10)
Mặt khác: P =
k1max
đ
TLpche
r
iiiM
....
10max
(1.11)
P
w
=K.F.v
2
1M
(1.12)
=K.F.0,105.
pch
kM
iii
rn
..
.
10
(1.13)
Trong đó:
M =450(Nm)-momen c c i c
emax
ự đạ ủa động cơ.
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
16
TL
=0,85-hiệ ấu su t truyền lực của ôtô.
Thay các giá trị đ ết vào (1.11) và (1.13) ta đượã bi c:
P
k1max
=
47,0
85,0.1.5.7.450
=28352,84(N)
P = 0,6.8.0,105.
w
1
.
5
.
7
47,0.3000
=99,37(N)
V y: D =ậ
max
180000
37,9984,28352
=0,16
- H sệ ố cản lăn:
Do v
1M
=0,105.
pch
kM
iii
rn
..
.
10
=4,55(m/s) <22(m/s) nên f = f
0
= 0,02
j
max
=(0,16-0,02-0,1).
1
81,9
=0,39(m/s
2
)
P
jmax
= 1.39,0.
81,9
180000
=7200(N)
Bài 1.4
* Tìm tỷ s truyố ền của các tay s tiố ến trong hộp số.
Khi ôtô chuyển độ ổn địng nh tay s 1. ở ố
P =
k1max
đ
TLpche
r
iiiM
....
10max
=G. ψ
max
(1.14)
i
h1
=
TLpce
đ
iiM
rG
...
..
0max
max
(1.15)
Trong đó:
G = 10000(kG) = 100000(N)- trọng lượng toàn bộ của ôtô.
= 0,35- h s c n t ng c ng l n nh t c ng. Ψ
max
ệ ố ả ổ ộ ớ ấ ủa đườ
r
đ
- bán kính động lực học.
M = 450(Nm) - momen c
emax
ực đại của động cơ.
TL
= 0,85 - hiệ ấu su t truyền l c cự ủa ôtô.
i
0
= 7 - tỷ s truyố ền của truyền l c chính. ự
i
h1
- tỷ s truyố ền của tay s 1. ố
i
pc
- tỷ s truyố ền c a tay s cao trong h p s phủ ố ộ ố ụ. Xe không có hộp s ph thì iố ụ
pc
= 1.
- Bán kính động lực học.
r =
đ
.r =
0
.( H
d
2
) (1.16)
Tr ong đó:
H = B = 10(inch) = 0,25(m) - chiều cao lốp.
d = 20(inch) = 0,51 (m) - ng kính vành bánh xe. đườ
- h s k n s bi n d ng c a lệ ố ể đế ự ế ạ ủ ốp. Chọn lốp áp su t th p ấ ấ
=0,935.
Thay vào (1.16) ta được:
r = 0,47 (m).
k
Thay các giá trị đ ết vào (1.15) ta đượã bi c:
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
17
i
h1
=
85,0.1.7.450
47,0.35,0.100000
=6,17
Vì t s truy n c a 4 tay s trong h p s tuân theo quy lu t c p sỷ ố ề ủ ố ộ ố ậ ấ ố nhân và tay s cu i là s ố ố ố
truyền thẳng nên công b i: ộ
q=
1
1
n
hn
h
i
i
=
14
1
17,6
=1,8314
Mà:
i
hi
=
1
1
i
h
q
i
(1.17)
V y: ậ
i
h2
=
q
i
h1
=
8341,1
17,6
=3,36
i
h3
=
2
1
q
i
h
=
2
8341,1
17,6
=3,36=1,83
- Công thức xác đị ố độnh nhân t ng lực học lớn nhất tay s th i: ở ố ứ
D =
imax
G
PP
wiki
max
(1.18)
=
G
vFK
r
iiiM
iM
đ
TLpchie
2
0max
..
....
(1.19)
=
G
iii
rn
FK
r
iiiM
pchi
đM
đ
TLpchie
..
.
.105,0..
....
0
0max
(1.20)
V i tay s 1: ớ ố
D =
1max
G
PP
wk 1max1
=
G
iii
rn
FKG
pchi
đM
..
.
.105,0...
0
max
(1.21)
=
100000
1.17,6.7
47,0.3200
.105,0.6.6,035,0.100000
=0,35
V i tay s 2: ớ ố
D =
2max
G
PP
wk 2max2
(1.22)
=
G
iii
rn
FK
r
iiiM
pch
đM
đ
TLpche
..
.
.105,0..
....
20
20max
(1.23)
=
100000
1.36,3.7
47,0.3200
.105,0.8.6,0
47,0
85,0.1.36,3.7.450
=0,19
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
18
Với tay s 3: ố
D =
3max
G
PP
wk 3max3
(1.24)
=
G
iii
rn
FK
r
iiiM
pch
đM
đ
TLpche
..
.
.105,0..
....
30
30max
(1.25)
=
100000
1.83,1.7
47,0.3200
.105,0.8.6,0
47,0
85,0.1.83,1.7.450
=0,1
Với tay s 4: ố
D =
4max
G
PP
wk 4max4
(1.26)
=
G
iii
rn
FK
r
iiiM
pch
đM
đ
TLpche
..
.
.105,0..
....
40
40max
(1.27)
=
100000
1.1.7
47,0.3200
.105,0.8.6,0
47,0
85,0.1.1.7.450
=0,056
Bài 1.5.
`Hình 1.2. S các l c tác d ng lên ôtô khi chuyơ đồ ự ụ ển động.
Trong đó:
P
k1
, P - l
k2
ần lượt là l c kéo tiự ếp tuyến c a các bánh xe chủ ủ độ ầu trướng c c và cầu sau.
P , P - l
w
, P
i j
ần lượt là l c c n không khí, lự ả ực cản leo d c và lố ực c c. ản tăng tố
M
f1
, M
f2
- lần lượt là momen lực c a các bánh xe c c và c u ản lăn củ ầu trướ ầ
sau.
Z
1
, Z
2
- lần lượt là ph n lả ực thẳng đứng tác dụng lên các bánh xe cầu trước và cầu sau.
- Ta có phương trình cân b ng momen các lằ ực tác dụng v m B : ới điể
= Z∑M
B 1
.L+P .h
w w
-G.sinα.hg-G.cosα.b+ M
f1
+M
f2
= 0
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
19
Trong đó:
M
f1
+M
f2
= G.cosα.f.r
đ
Z
1
=
L
1
[G. cosα.(b-f.r
đ
)+G. sinα.hg-P .h
w w
] (1.28)
- Tương tự ta có:
Z =
2
L
1
[G. cosα.(a+f.r G. sinα.hg+P
đ
)-
w
.h
w
] (1.29)
Trong đó:
P = K.F.v
w
2
=0,25.3,1.(
6,3
70
)
2
=293,02(N).
G = 12000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
L = 2,5 (m) - chiều dài cơ sở của ôtô.
- góc d c c ng.
α = 20
0
ố ủa đườ
a = 1,2(m) - kho ng cách t trả ừ ọng tâm đến tâm tr c. ục trướ
b = L-a = 1,3(m) - kho ng cách t trả ừ ọng tâm đến tâm tr c sau. ụ
h = 0,7 (m) - kho ng cách t tr
g
ả ừ ọng tâm đến mặt đường.
h = 0,85(m) - chi u cao tr ng tâm di n tích c n chính di n c a ôtô.
w
ề ọ ệ ả ệ ủ
r =0,35(m) -
đ
=r
bx
bán kính động lực học.
f = f
0
= 0,02 - h s cệ ố ản lăn. (Do v<80(km/h))
Thay s vào (1.28) và (1.29) c: ố ta đượ
Z
1
=
5,2
1
[12000. cos20
0
.(1,3-0,02.0,35)+12000. sin20 .0,7-293,02.0,85]
0
= 6681,67 (N)
Z
2
=
5,2
1
[12000. cos20
0
.(1,2+0,02.0,35)-12000. sin20 .0,7+293,02.0,85]
0
= 4394,64 (N)
Bài 1.6.
- Ta có góc d c c ng : = arctag(0,03) = 1 43’
ố ủa đườ α
0
- Phương trình cân bằng lực kéo khi ôtô chuyển động đều (P =0):
j
P = P
k f
+ P + P + P (1.30)
i w m
Trong đó:
P - l
k
ực kéo tiếp tuyến của ôtô.
P
w
, P
i j
, P lần lượt là lực c n không khí, lả ực c n leo dả ốc và lực cản tăng t c. ố
Từ (1.30) ta có:
P = m.g.f.cos + m.g.sin + K.F.v + m
k
α α
2
k
.g.(f.cos +sinα α) (1.31)
= (G + m
k
.g).(f.cosα α + sin ) + K.F.v
2
(1.32)
Mà:
N = N .
e k
TL
= P
k
.v.
TL
(1.33)
TL
e
v
N
.3600
[(G + m
k
.g).(f.cosα α + sin ) + K.F.v
2
] (kW) (1.34)
Trong đó:
g = 9,81(m/s ) - gia t c tr ng.
2
ố ọng trườ
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS T TH THANH HUY N Ạ Ị Ề
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
Bài t p Lý thuy t ô tô
ậ ế
20
G = 100000(N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
m = 5000(kg) - kh
k
ối lượng của romooc.
f = f
0
= 0,02 - h s cệ ố ản lăn. (Do v<80(km/h)).
=1 43’- góc l
α
0
ệch c ng. ủa đườ
K = 0,5(Ns
2
/m
4
) - h s c n không khí. ệ ố ả
F = 4,5(m
2
) - diện tích c n chính di n c a ôtô. ả ệ ủ
TL
= 0,8 - hiệ ấu su t truyền l c cự ủa ôtô.
Thay vào (1.34) ta được:
N
e
=
8,0.3600
50
[(100000+5000.9,81).(0,02.cos1 43’+sin1 43’)+0,5.4,5.50
0 0 2
]
=226,91(kW)
Bài 1.7
- Công thức xác đị ố độnh nhân t ng lực:
D=
G
PPP
G
PP
jik
wk
=f.cosα+i+
j
g
j
(1.35)
Trong đó:
f = 0,015- h s cệ ố ản lăn.
i - d c c ng. độ ố ủa đườ
j - gia t c chuyố ển động tịnh tiến của ôtô.
g = 9,81(m/s ) - gia t c tr ng.
2
ố ọng trườ
= arcsin(i) - góc lα ệch c ng. ủa đườ
j
- là h sệ ố ảnh hưởng đến khối lượng chuyển động quay c a ôtô. ủ
- Khi độ ốc đạ ực đạ d t c i i thì j = 0 do
max
đó:
D = f.cos
max
α+i
max
(1.36)
D
max
f+i
max
(1.37)
i = D -f (1.38)
max max
=0,29-0,015=0,275
V y: 57’
ậ α
max
=arcsin0,275=15
0
Bài 1.8.
- Công thức xác đị ản lăn khi ôtô leo dốnh lực c c là:
P = G.cos .f (1.39)
f
α
Trong đó:
G = 53000(N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
m = 5000(kg) - kh
k
ối lượng của romooc.
f = 0,015 - h s cệ ố ản lăn.
= 10 - góc l
α
0
ệch c ng. ủa đườ
Thay s vào công thố ức (1.39) ta được:
P = 53000.cos10 .0,015 = 782,92(N)
f
0
Bài 1.9.
- L c cự ản lăn khi ôtô chuyển động trên đường b ng ph ng : ằ ẳ
P = G.f (1.40)
f
Trong đó:
| 1/232
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:


PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ MỞ ĐẦU
---------------------------- 2
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHƯƠNG I: ĐỘNG LỰC HỌC KÉO Ô TÔ
I. TÓM TẮT LÝ THUY T Ế 1.1. Động cơ ôtô. - Công thức th c ự nghiệm S.R.Laydecman. 2 3  n n n        e e e N  N . a  .  +b.  – c.  e emax     n   n   n N N N     2  n n      e e M  M .a+b.  – c.  e N    n n  N   N     1.2. Hệ th n
ố g truyền lực. n ω e e i   TL n ω b b
- Theo kết cấu của hệ thông truyền l c ự . iTL = ih.ip.i0.ic
1.3. Hiệu suất của hệ th n
ố g truyền lực. N N – N N k e t t η    1– TL N N N e e e η  η .η .η .η TL e h cđ 0
1.4. Thông số toạ độ trọng tâm của ôtô ở trựng thái tĩnh. Z .L Z .L a 2  ; b 1  G G
1.5. Bán kính làm việc trung bình của bánh xe. r =.r bx 0
1.6. Các lực và momen tác dụng lên ôtô.
- Lục kéo tiếp tuyến của ôtô.
* Trường hợp chuyển động ổn định. M M .i .η M .i .i .i .η k e TL TL e 0 hc p TL P    k r r r đ đ đ
* Trường hợp chuyển động không ổn định. M  M k j P   P  P k k jq rđ - L c ự cản lăn của ôtô. Pf = G.cosα.f - L c ự cản leo dốc. Pi = G.sinα = G.i Ni =Pi.v - L c ự cản tổng cộng c n ủa đườ g.
P  P  P  G. f.cos  sin  G. f  i  G.  f i     N  = P .v 
---------------------------- 3
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - L c ự cản không khí. P 2 w = K.F.v t N 3 w = K.F.v t - L c ự quán tính. G P  .j. j j g - L c ự cản kéo móc.
Pm = n.Gm.(f’.cosα  sinα) - L c
ự bám ở bánh xe chủ động với mặt đường. P  P  Z .  k max 
- Phản lực thẳng đứng tác dụng từ đường lên bánh xe khi ôtô lên dốc. 1 j
Z  {G. cos. b – f .r  G.hg.[sin  . ] – P .h – P .h } 1  đ  j w w m m L g 1 j
Z  {G. cos. a  f.r +G.hg.[sin  . ] P .h +P .h } 2  đ  j w w m m L g
1.7. Phương trình chuyển động ôtô khi kéo.
* Phương trình cân bằng lực kéo.
P  P  P  P  P  P k f j i w m M .i .η G e TL TL 2
 G.cos.f+ .j.  G.i K.F.v  n.G .(f.cos  sin) j t m r g đ
* Phương trình cân bằng công suất. Nk =Nf+Ni+Nj+Nw
1.7. Nhân tố động lực học. P  P P  P  P j k w k i j D    f  i  j G G g - Nhân tố ng l độ
ực học ứng với các số truyền khác nhau. M .i . 2 e ti TL  K.F.v i P P r ki wi đ D   i G G
1.8. Gia tốc của ô tô g j  D – f – i.  j
- Gia tốc ở từng tay số. g j  D – f – i . i  i  j
1.9. Tỷ số truyền của truyền lực chính. r .n k e max i  0,105 0 i .i v hc pc max
1.10. Tỷ số truyền của hộp số.
---------------------------- 4
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ * T s
ỷ ố truyền của tay số 1. G. .r max đ i  h1 M .i .i . e max 0 pc TL Z . .  m .r  ki đ i  h1 M .i .i . emax 0 pc TL * T s
ỷ ố truyền tay số trung gian. - Theo cấp số nhân. i i h1 q n1 ; h1 i  i hk k 1 q  hn
- Theo cấp số điều hoà. i  1 h1 h   n 1  .i h1 n 1.i h1 i  hk k 1 q   k   1 .ih1 * T s
ỷ ố truyền của hộp số phụ. r .n k e max i  0,105 pc i .i .v h1 0 max G. .r max đ i  pt M .i .i . max 0 h1 TL
- Điều kiện không bị trượt quay của các bánh xe chủ động. Z . . m .r  ki đ i  pt M .i .i . emax 0 h1 TL
- Kiểm tra ipt theo điều kiện bảo đảm tốc độ chuyển động nhỏ nhất. r .n k e min i  0,105 pt i .i .v h1 0 min v  min= (1,5 2,5) km/h
L - chiều dài cơ sở của xe (m).
a, b, hg - toạ độ trọng tâm xe (m).
hm - chiều cao của thanh móc kéo so với mặt đường (m).
hg - chiều cao trọng tâm của ôtô (m).
rk, rđ - bán kính động học và đọng lực học của bánh xe (m).
K - hệ số cản không khí (Nm2/s4).
F - diện tích cản chính diện của ôtô (m2).
v - vận tốc chuyển động của ôtô (m/s).
vg - vận tốc của gió (m/s).
vt - vận tốc chuyển động tương đối gi a
ữ ôtô và không khí (m/s).
hw - chiều cao trọng tâm diện tích cản chính diện của ôtô (m).
---------------------------- 5
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
nb - số vòng quay của bánh xe (v/ph).
ne - số vòng quay của trục khuỷu động cơ (v/ph).
nemax - số vòng quay lớn nhất của trục khuỷu động cơ (v/ph).
nN - số vòng quay tại thời điểm công suất đạt cực đại (v/ph).
nM - số vòng quay tại thời điểm momen đạt cực đại (v/ph).
α - góc lệch của đường (0). i - độ dốc c n ủa đườ g (%).
 - hệ số ảnh của khối lượng quay (Ns2/kgm). j
 - hiệu suất truyền lực của ôtô. TL
i0 - tỷ số truyền của truyền l c ự chính.
ih - tỷ số truyền của hộp số.
ip - tỷ số truyền của hộp số phụ.
ipc - tỷ số truyền của tay số cao trong hộp số phụ.
ihc - tỷ số truyền của tay số cao trong hộp số. i - t s
ỷ ố truyền của hệ thống truyền l c ự . TL D - nhân tố ng l độ ực học .
 - hệ số bám của bánh xe với đường.
mk - khối toàn bộ của rơ moóc (kg).
G - trọng lượng toàn bộ của ôtô (N).
Gm- trọng lượng toàn bộ của rơ moóc (N).
R1, R2 - phản lực tiếp tuyến c ng t ủa đườ ác dụng lên bánh xe (N).
Pk1, Pk2 - lần lượt là lực kéo tiếp tuyến của các bánh xe chủ động cầu trước và cầu sau (N).
Pw, Pi, Pj - lần lượt là lực cản không khí, lực cản leo dốc và lực cản tăng tốc (N).
Mf1, Mf2 - lần lượt là momen lực cản n c lă
ủa các bánh xe cầu trước và cầu sau (Nm).
Me - momen xoắn của động cơ (Nm). Memax - momen xoắn c i
ực đạ của động cơ (Nm).
MeN - momen xoắn của động cơ tại th m
ời điể công suất đạt c i ực đạ (Nm) P  - lực bám (N). f- hệ số cản lăn.
Ne- công suất của động cơ đốt trong (Kw).
Nemax- công suất cực đại của động cơ đốt trong (Kw).
Nk- công suất ở bánh xe ch ng ( ủ độ Kw).
Nt- công suất truyền từ bánh xe đến ôtô (Kw).
j- gia tốc chuyển động tịnh tiến của ôtô (m/s2).
- hệ số cản tổng cộng của đường.
g- gia tốc trọng trường (m/s2)
II. BÀI TẬP MẪU III. BÀI TẬP
Bài 1.1: Ô tô con đang chuyển động trên đường với vận tốc v = 80 km/h, có gió ngang tác dụng cùng chiều chuyển ng độ
của ô tô với vận tốc vg= 15 m/s hướng tác dụng tạo với trục dọc xe một góc
---------------------------- 6
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
300. Xác định giá trị lực cản không khí. Biết ệ
h số cản không khí K=0,5 Ns2/m4; ô tô có diện tích cản chính diện F = 3 m2.
Bài 1.2: Một ô tô trọng lượng toàn bộ G = 45000 (N) đang chuyển động lên dốc 10 %. Xác định giá
trị lực bám, hệ số sử dụng lực bám của ô tô. Biết ô tô có tất cả các cầu đều chủ động, hệ số bám của đường  = 0,6.
Bài 1.3: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G =180000N; tỉ số truyền lực chính i0 = 7; tỉ số truyền tay số 1
là ih1= 5; lốp xe có kí hiệu 11-20; Mômen xoắn cực đại Memax= 450 Nm ở tốc n độ M = 3000 v/ph ; tỉ
số nN/nM = 2 ; hiệu suất truyền lực  = 0,85 ; độ dốc i = 10%. Xác định các lực cản chuyển động TL
cực đại của ô tô. Bỏ qua ảnh hưởng của khối lượng chuyển động quay.
Bài 1.4: Xác định nhân tố động lực học lớn nhất ở từng tay số của ô tô. Biết ô tô có trọng lượng toàn
bộ G =10000 kG; Mômen xoắn cực đại Memax= 450 Nm; tỉ số truyền lực chính i0 = 7; tỉ số truyền của
tay số 4 là ih4= 1; lốp xe có kí hiệu 10 – 20; hiệu suất truyền lực  = 0,85 hệ số cản tổng cộng của TL
đường lớn nhất ô tô có thể khắc phục max= 0,35; hệ số bám  = 0,6.
Bài 1.5: Ô tô 2 cầu chủ động c ển động đề huy
u xuống dốc 200 với vận tốc v = 70 km/h. Xác định các
phản lực pháp tuyến của mặt đường tác dụng lên bánh xe. Biết trọng ng lượ toàn bộ của ô tô G
=12000 N; chiều dài cơ sở L = 2,5 m; khoảng cách t
ừ trọng tâm xe đến tâm cầu trước a =1,2 m;
chiều cao trọng tâm xe hg =0,7 m; hệ số cản khí động học K=0,25 Ns2/m4; ô tô có diện tích cản chính
diện F=3,1 m2; chiều cao trọng tâm diện tích cản chính diện hw = 0,95 m; hệ số cản lăn f = 0,02; bán
kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,35 m.
Bài 1.6: Xác định công suất cần thiết của động cơ lắp trên ô tô tải có trọng lượng toàn bộ G=100000
N; kéo rơmoóc có khối lượng mk = 5000 kg. Biết ô tô chuyển động trên đường với vận tốc v = 50
km/h; hệ số cản lăn f = 0,02; độ dốc của đường 3%; hiệu suất truyền l c
ự tl = 0,8; hệ số cản khí
động học K = 0,5 Ns2/m4; ô tô có diện tích cản chính diện F = 4,5 m2. Bỏ qua l c ự cản không khí của rơmooc.
Bài 1.7: Ô tô đang chuyển động ở tay số 1. Nhân tố động lực học lớn nhất Dmax=0,29. Hãy xác định
độ dốc lớn nhất mà ô tô khắc phục được ở số truyền này biết hệ số cản lăn f = 0,015.
Bài 1.8: Một ô tô trọng ng lượ
toàn bộ G = 53000 N chuyển động lên dốc  = 100 trên đường có hệ
số cản lăn 0,015. Hãy xác định giá trị lực c a ản lăn củ ô tô.
Bài 1.9: Một ô tô trọng n
lượ g toàn bộ G = 8050 kG chuyển động trên đường bê tông nhựa nằm
ngang có hệ số cản lăn f = 0,02. Hãy xác định lực cản lăn và sự thay đổi l c
ự cản lăn khi ô tô chuyển
động lên dốc cũng trên bề mặt đường đó và có độ dốc 0  = 10 .
Bài 1.10: Ô tô con đang chuyển động trên đường với vận tốc v = 60 km/h, có gió ngang tác dụng
ngược chiều chuyển động với vận tốc vg = 4,5 m/s hướng tác dụng tạo với trục dọc xe một góc 600.
Xác định giá trị lực cản không khí. Biết hệ số cản khí động học K = 0,5625 Ns2/m4; ô tô có diện tích cản chính diện F=3,5m2.
Bài 1.11: Xác định vận tốc chuyển động lớn nhất của ô tô. Biết số cuối cùng là truyền t ẳ h ng, t ỷ số
truyền của TLC i0 = 7; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,5 m; trọng lượng toàn bộ G =
2500 kG; hệ số cản không khí K= s0,8 Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,5 m2; hiệu suất truyền
lực  = 0,8; công suất cực đại N ạ ốc độ ụ ỷu n TL emax= 120 kW t i t quay tr c khu N = 5000 v/ph; động cơ
xăng không hạn chế tốc độ; hệ số cản lăn f = 0,02; bỏ qua ảnh hưởng của vận tốc đến hệ số cản lăn;
ô tô chuyển động trong môi trường không có gió.
Bài 1.12: Xác định khả năng vượt dốc khi ô tô chuyển động đều ở tay số cuối cùng (số truyền t ẳ h ng)
ở vận tốc v = 90 km/h. Biết tỷ số truyền của TLC i0 = 5; trọng lượng toàn bộ G = 2700 kG; bán kính
---------------------------- 7
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
làm việc trung bình của bánh xe r 2
bx= 0,3 m; hệ số cản không khí K = 0,2 Ns /m4; diện tích cản chính
diện F = 2,4 m2; hiệu suất tr ề
uy n lực  = 0,8; công suất c i
ực đạ Nemax= 180 kW tại tốc độ quay trục TL
khuỷu nN = 4000 v/ph; động cơ diesel; hệ số cản lăn của đường f = 0,015.
Bài 1.13: Xác định lực kéo và các thành phần lực cản chuyển động tác dụng lên ô tô khi chuyển
động ở tay số truyền t ẳ
h ng với vận tốc 60 km/h, gia tốc 0,6 m/s2, lên dốc 5 %. Biết trọng lượng toàn
bộ của ô tô G = 6000 kG; diện tích cản chính diện F=2,3 m2; hệ số cản không khí K = 0,2 Ns2/m4; ô
tô chuyển động trong môi trường không có gió; hệ số cản lăn f =0,015; hệ số bám đủ lớn. Bỏ qua
ảnh hưởng của khối lượng chuyển động quay.
Bài 1.14: Xác định khả năng vượt dốc lớn nhất của ô tô. Biết mô men xoắn lớn nhất Memax = 200
N.m; trọng lượng toàn bộ G = 6000 kG; tỷ số truyền tay số 1là ih1= 4; tỷ số truyền của TLC i0 =5;
hiệu suất truyền lực tl=0,8; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,25 m; hệ số cản lăn f
=0,015; bỏ qua lực cản không khí; hệ số bám đủ lớn.
Bài 1.15: Hãy xác định lực kéo lớn nhất được s
ử dụng của ô tô khi ô tô chuyển động ở tay số 3. Biết
ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 2190 kG; tỷ số truyền ở tay số 3 ih3 = 1,58; mô men xoắn lớn nhất
Memax = 220 Nm; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,39 m; tỷ số truyền của TLC i0 =
5,125; tỷ số truyền của hộp số phụ ipt = 1,94.
Bài 1.16: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 3500 kG; mô men xoắn ở bánh xe chủ động Mk = 450
Nm; diện tích cản chính diện F = 3,5 m2; hệ số cản khí ng độ
học K = 0,7 Ns2/m4; bán kính làm việc
trung bình của bánh xe rbx = 0,3 m; hệ số cản lăn f = 0,02. Hãy xác định vận tốc chuyển động của ô
tô khi chuyển động đều trên đường nằm ngang không có gió và vận tốc chuyển động của ô tô khi
chuyển động lên dốc 5 % và có gió tác dụng cùng chiều hướng chuyển động của ô tô với vận tốc gió
10 km/h. Bỏ qua ảnh hưởng của vận tốc đến hệ số cản lăn.
Bài 1.17: Xác định khả năng gia tốc lớn nhất của ô tô ở tay số 1. Biết: mô men xoắn cực đại của
động cơ Memax = 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG, tỷ số truyền tay số một ih1=
4,5; tỷ số truyền của truyền lực chính io= 6,0; hiệu suất truyền lực tl = 0,85; bán kính làm việc trung
bình của bánh xe rbx= 0,33 m; hệ số cản lăn của đường f0 = 0,02; bỏ qua lực cản không khí; hệ số
bám đủ lớn.Bỏ qua ảnh hưởng của khối lượng chuyển động quay.
Bài 1.18: Hãy xác định lực kéo cần thiết của ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; chuyển động
đều với vận tốc 45 km/h lên dốc  =200 ; bề mặt đường có hệ số cản lăn f = 0,015. Biết ô tô có diện
tích cản chính diện F = 3 m2; hệ số cản không khí K = 0,7 Ns2/m4.
Bài 1.19: Hãy xác định tải trọng tác dụng lên các cầu của ô tô 2 cầu chủ động chuyển động trên mặt
đường nằm ngang với vận tốc không i
đổ 60 km/h. Biết hệ số cản lăn f = 0,015; trọng lượng toàn bộ
G = 5300 kG; chiều dài cơ sở L = 3,3 m; khoảng cách t
ừ trọng tâm đến tâm cầu trước a = 1,84 m;
chiều cao trọng tâm hg = 0,95 m; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,42 m; diện tích cản
chính diện F = 3,5 m2; hệ số cản khí ng độ
học K = 0,7 Ns2/m4; chiều cao trọng tâm diện tích cản chính diện hw= 0,98 m.
Bài 1.20: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 20000 kG có tất cả các cầu chủ động, kéo rơmoóc chuyển
động lên dốc 10% với vận tốc không đổi trên đường có hệ số cản lăn f =0,015; hệ số bám =0,6. Giả
thiết rằng động cơ làm việc với Me= 637 Nm ở số vòng quay ne =1300 v/ph. Hãy xác định khối
lượng lớn nhất có thể của rơmooc mà ô tô có thể kéo được theo quan điểm lực kéo theo động cơ và
lực kéo theo bám. Biết hiệu suất truyền lực tl=0,8; bán kính làm việc trung bình của bánh xe
rbx=0,52 m; tỉ số truyền của TLC i0 = 3,39; tỉ số truyền của tay số 1là ih1 = 10,35; tỷ số truyền của hộp số phụ ipt = 2,2.
---------------------------- 8
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 1.21: Ô tô du lịch có trọng ng lượ
toàn bộ G = 30000 N; tỷ số truyền lực chính i0 = 3,5; tỷ số
truyền tay số một ih1 = 3; tay số cuối cùng là số truyền thẳng; hiệu suất truyền lực tl = 0,95; bán kính
làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,32 m; Mô men xoắn cực đại Memax = 400 Nm ở tốc độ nM =
4500 v/p; diện tích cản chính diện F= 2,2 m2; hệ số cản không khí K = 0,25 Ns2/m4; hệ số cản lăn f0
= 0,02; vg = 15 km/h. Hãy xác định: a. Vẽ sơ
đồ các lực tác dụng lên ô tô và xác định các thành phần lực cản chuyển động khi ô tô
chuyển động đều trên đường ằng, b
ngược chiều hướng gió ở chế độ mô men động cơ cực đại và tay số cuối cùng?
b. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xoắn của động.
Bài 1.22: Ô tô du lịch cầu sau chủ động có trọng lượng G =16000 N; bán kính làm việc trung bình
của bánh xe rbx = 0,3m; chiều dài cơ
sở L = 2,6 m; khoảng cách t
ừ trọng tâm đến tâm cầu trước a =
1,2 m; chiều cao trọng tâm hg = 0,6 m; tỷ số truyền của hệ thống truyền l c
ự iTL= 8; hiệu suất của hệ thống truyền lực  2 2
tl = 0,9; diện tích cản chính diện F = 2,6 m ; hệ số cản không khí K = 0,3 Ns /m4;
chiều cao tâm diện tích cản chính diện hw = 0,9 m; mặt đường có hệ số cản lăn f0 = 0,02. Ô tô chuyển
động đều với vận tốc v = 200 km/h trên đường bằng phẳng không có gió; hệ số bám giữa bánh xe
với mặt đường   8 , 0 .
1. Vẽ sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô.
2. Xác định lực kéo ở bánh xe chủ động và mô men cần thiết của động cơ ở chế độ chuyển động nói trên?
3. Các bánh xe chủ động có bị trượt quay không nếu mặt đường trơn có hệ số bám  =0,4?
Bài 1.23: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 11550 kG ; tỷ số truyền lực chính i0 = 7,32; tỷ số truyền
tay số một là ih1= 5,181; hiệu suất truyền lực  = 0,9; bán kính làm việc trung bình của bánh xe TL r 2
bx= 0,42 m; Mô men xoắn cực đại Memax=45 kGm; diện tích cản chính diện F=3,59 m ; hệ số cản
không khí K = 0,4 Ns2/m4; hệ số cản lăn f = 0,02. Hãy xác định:
1. Các thành phần lực cản và l c
ự kéo khi ô tô chuyển động đều vận tốc 40 km/h lên dốc; độ dốc i = 7 %; không có gió.
2. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xoắn của động cơ ?
Bài 1.24: Ô tô du lịch cầu sau chủ động có trọng lượng G = 15000 N; bán kính bánh xe rb= 0,3 m;
công suất lớn nhất của động cơ Nemax = 220 kW ở tốc độ nN = nemax = 6000 v/p; hộp số cơ khí có tay
số cuối cùng là số truyền thẳng ihc=1; tỉ số truyền của truyền lực chính i0= 4; hiệu suất của hệ thống
truyền lực  = 0,9; hệ số cản không khí K=0,25 Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,5 m2 ; mặt TL đường có ệ
h số cản lăn f0= 0,02. Ô tô chuyển động đều trên đường bằng phẳng không có gió ở chế
độ công suất động cơ cực đại và tay số cuối cùng.
1. Vẽ sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô? 2. L c ự kéo ở các bánh xe ch ng? ủ độ
3. Các thành phần lực cản chuyển động của ô tô?
Bài 1.25: Xác định vận tốc chuyển động lớn nhất của ô tô, biết: số cuối cùng là số truyền thẳng; tỷ
số truyền lực chính i0 = 3,5; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 1935 kG; bán kính làm việc trung bình của bánh xe r 2 2
bx = 0,3 m; hệ số cản không khí K =0,3 Ns /m4; diện tích cản chính diện F = 1,5 m ;
hiệu suất truyền lực tl = 0,9; công suất cực đại Nemax = 90 kW tại tốc độ quay trục khuỷu nN= 5400 v/ph; tốc
độ quay lớn nhất của trục khu u
ỷ nemax= 6500 v/ph; động cơ xăng không hạn chế tốc độ; hệ
số cản lăn của đường f = 0,015; bỏ qua ảnh hưởng của vận tốc đến hệ số cản lăn; ô tô chuyển động
trong môi trường không gió.
---------------------------- 9
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 1.26: Ô tô du lịch có trọng lượng toàn bộ G = 20000 N; mô men lớn nhất của động cơ Memax =
400 Nm ở tốc độ nM = 4500 v/ph ; hộp số cơ khí có tay số cuối cùng là số truyền tăng ihc = 0,85; tỉ số
truyền ở tay số 1 là ih1= 3 ; tỉ số truyền của truyền lực chính i0 = 4; hiệu suất của hệ thống truyền l c ự
 = 0,95; hệ số cản không khí K= 0,3 Ns2/m4 ; diện tích cản chính diện F = 2,8 m2; mặt đường có TL
hệ số cản lăn f = 0,02; bán kính bánh xe rb= 0,32 m; vgió = 15 km/h. 1. Vẽ
sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô và xác định các thành phần lực cản chuyển động của ô tô, khi ô
tô chuyển động đều trên đường bằng phẳng, ngược chiều hướng gió ở chế độ mô men động cơ cực
đại và tay số cuối cùng?
2. Xác định khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xoắn của động cơ?
Bài 1.27: Xác định công suất lớn nhất và mô men xoắn lớn nhất của động cơ để ô tô đạt vận tốc lớn
nhất Vmax = 180 km/h. Biết : trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 1935 kG; hệ số cản không khí K = 0,2
Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 1,8m2; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,35; hiệu
suất truyền lực tl = 0,95; tay số cuối cùng là số truyền thẳng; t
ỷ số truyền lực chính i0 = 3,5; hệ số
cản lăn f = 0,015; loại động cơ xăng không hạn chế tốc độ; công suất lớn nhất ở tốc độ quay nN = 4200 v/ph.
Bài 1.28: Ô tô du lịch có trọng lượng toàn bộ G = 22000 N; mômen lớn nhất của động cơ Memax=450
Nm ở tốc độ nM = 4800 v/p; hộp số cơ khí có tay số cuối cùng là số truyền thẳng ihn = 1; tỉ số truyền
ở tay số 1là ih1 = 3,2; tỉ số truyền của truyền lực chính i0 = 4; hiệu suất của hệ thống truyền l c ự  = TL
0,95; hệ số cản không khí K= 0,3 Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,8 m2; mặt đường có hệ số
cản lăn f = 0,02; bán kính bánh xe rb = 0,32 m; vgió = 10 km/h. 1. Vẽ
sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô và xác định các thành phần lực cản chuyển động của ô tô, khi ô tô chuyển động đều t ng rên đườ
bằng phẳng, cùng chiều hướng gió ở chế độ mômen động cơ cực đại và tay số cuối cùng?
2. Xác định khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mômen xoắn của động cơ?
Bài 1.29: Ô tô du lịch có trọng lượng toàn bộ G = 16000 N; bán kính bánh xe rbx= 0,35 m; mô men
lớn nhất của động cơ Memax= 400 Nm ở tốc độ nM = nemax = 5000 v/ph; hộp số cơ khí có tay số cuối
cùng là số truyền thẳng ihc = 1 ; tỉ số truyền tay số 1 là ih1 = 3; tỉ số truyền của truyền lực chính i0 =
3,5; hiệu suất của hệ thống truyền l c
ự  = 0,95; hệ số cản không khí K = 0,27 Ns2/m4; diện tích cản TL
chính diện F = 2,8 m2; mặt đường có hệ số cản lăn f = 0,015. 1. Vẽ
sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô và xác định các thành phần lực cản chuyển động của ô tô, khi ô
tô chuyển động đều trên đường bằng phẳng không có gió ở chế độ mô men động cơ cực đại và tay số cuối cùng?
2. Khả năng leo dốc lớn nhất theo điều kiện mô men xoắn của động cơ?
Bài 1.30: Xác định khả năng vượt dốc khi ô tô chuyển động đều ở tay số cuối cùng (số truyền thẳng)
ở vận tốc V = 70 km/h, biết: tỷ số truyền lực chính i0 = 6,5; trọng ng lượ
toàn bộ của ôtô G = 10000
kG; bán kính làm việc trung bình của bánh xe r 2
bx = 0,5m; hệ số cản không khí K = 0,5 Ns /m4; diện
tích cản chính diện F = 4 m2; hiệu suất truyền lực tl= 0,85; công suất cực đại Nemax= 110 kW tại tốc
độ quay trục khuỷu nN = 3200 v/ph; động cơ diesel; hệ số cản lăn của đường f = 0,015.
Bài 1.31: Xác định khả năng gia tốc khi ô tô chuyển động ở tay số cuối cùng (số truyền thẳng) ở ậ v n
tốc V = 70 km/h, biết: tỷ số truyền lực chính i0= 6,5; trọng lượng toàn bộ của ôtô G=10000 kG; bán
kính làm việc trung bình của bánh xe r 2
bx=0,5 m; hệ số cản không khí K = 0,5 Ns /m4; diện tích cản
chính diện F = 4 m2; hiệu suất truyền lực tl= 0,85; công suất cực đại Nemax= 110 kW tại tốc độ quay
---------------------------- 10
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
trục khuỷu nN= 3200 v/ph; động cơ diesel; hệ số cản lăn của đường f = 0,015. Bỏ qua ảnh hưởng của
khối lượng chuyển động quay.
Bài 1.32: Xác định k ả
h năng vượt dốc lớn nhất của ô tô. Biết: mô men xoắn cực đại của động cơ
Memax = 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG; tỷ số truyền tay số một ih1 = 4,5; tỷ số truyền của truyền l c
ự chính i0 = 6; hiệu suất truyền lực tl= 0,85; bán kính làm việc trung bình của
bánh xe rbx= 0,33 m; hệ số c ng ản lăn của đườ
f = 0,02; bỏ qua lực cản không khí; hệ số bám đủ lớn.
Bài 1.33: Xác định khả năng kéo mooc lớn nhất của ô tô, biết: mô men xoắn cực đại của động cơ
Memax = 15 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5200 kG; tỷ số truyền tay số một ih1= 5; tỷ số
truyền của truyền lực chính i0 = 6; hiệu suất truyền lực tl=0,88; bán kính làm việc trung bình của
bánh xe rbx = 0,33 m; hệ số cản lăn của đường f = 0,02; bỏ qua lực cản không khí; hệ số bám đủ lớn.
Bài 1.34: Xác định lực kéo và các thành phần lực cản chuyển động tác dụng lên ô tô khi chuyển
động ở tay số truyền t ẳ
h ng với vận tốc 90 km/h, gia tốc 0,5 m/s2, lên dốc 2%. Biết: trọng lượng toàn
bộ G = 10000 kG; diện tích cản chính diện F = 3 m2; hệ số cản không khí K= 0,4 Ns2/m4; không có
gió; hệ số cản lăn của đường f = 0,02; hệ số bám đủ lớn.Bỏ qua ảnh hưởng của khối lượng chuyển động quay. Bài 1.35: Xác định t
ỷ số truyền của truyền lực chính và tỷ số truyền tay số 1 để ô tô có thể chuyển
động Vmax= 108 km/h và khả năng khác phục cản tổng cộng của đường max = 0,3. Biết : tay số cuối
cùng là số truyền thẳng; không có hộp số phụ; hiệu suất truyền lực 0,85; bán kính làm việc trung
bình của bánh xe rbx= 0,4 m; loại động cơ diesel; công suất lớn nhất ở tốc độ quay nN= 3200 v/ph;
mô men xoắn lớn nhất Memax=350 Nm; trọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; cầu sau chủ động, trọng
lượng bám 3700 kG; hệ số bám 0,6.
Bài 1.36: Xác định tỉ số truyền của hệ thống truyền l c
ự của ô tô biết trọng lượng toàn bộ của ôtô G =
10500 kG; kéo romoóc có trọng lượng 5000 kG; ô tô chuyển động lên dốc 10% với vận tốc 40 km/h;
bề mặt đường có hệ số cản lăn f = 0,015. Biết mô men xoắn cực đại của động cơ Memax = 360 Nm;
diện tích cản chính diện F = 4,5 m2; hệ số cản khí động học K= 0,8 Ns2/m4; hiệu suất truyền lực tl =
0,8; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,45m;
Bài 1.37: Xác định tỷ số truyền của các số tiến trong hộp số, biết: hộp số có 5 số tiến, tay số cuối
cùng là số truyền thẳng, các số trung gian phân phối theo cấp số nhân; tỷ số truyền của TLC i0 =
6,25; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,4 m; mô men xoắn lớn nhất Memax= 165 Nm;
trọng lượng toàn bộ G = 5400 kG; cầu sau chủ động, trọng lượng bám G= 3700 kG; hiệu suất
truyền lực tl= 0,85; hệ số cản tổng cộng c ng ủa đườ lớn nhất ô tô có thể ắ
kh c phục max= 0,35; hệ số bám  = 0,6.
Bài 1.38: Xác định tỷ số truyền của các số tiến trong hộp số, biết: hộp số có 5 số tiến, tay số cuối
cùng là số truyền thẳng, các số trung gian phân phối theo cấp số nhân; tỷ số truyền của TLC i0 = 6,9;
bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,5 m; mô men xoắn lớn nhất Memax = 200 Nm; trọng
lượng toàn bộ G = 7000 kG; cầu sau chủ động, trọng lượng bám G = 5000 kG; hiệu suất truyền lực
tl = 0,8; hệ số cản tổng cộng của đường lớn nhất ô tô có thể khắc phục max = 0,25; hệ số bám  = 0,8.
Bài 1.39: Hãy xác định tỉ số truyền của hệ thống truyền lực của ô tô chuyển động trên đường nằm
ngang với vmax= 90 km/h. Biết hệ số cản lăn f = 0,015; trọng lượng toàn bộ G = 1650 kG; diện tích
cản chính diện F = 3,2 m2; hệ số cản khí động học K = 0,75 Ns2/m4; hiệu suất truyền lực tl= 0,9;
bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,36 m; Mev = 127 Nm ở số vòng quay nev = 4000 v/ph.
---------------------------- 11
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 1.40: Xác định lực kéo và các thành phần lực cản chuyển động tác dụng lên ô tô khi chuyển
động ở tay số truyền t ẳ
h ng với vận tốc 90 km/h, gia tốc 0,5 m/s2, lên dốc 2%. Biết: trọng lượng toàn
bộ G=10000 kG; diện tích cản chính diện F = 3 m2 2
; hệ số cản không khí K = 0,4 Ns /m4; không có
gió; hệ số cản lăn của đường f =0,02; hệ số bám
đủ lớn. Bỏ qua ảnh hưởng của k ối h lượng chuyển động quay.
Bài 1.41: Xác định khả năng vượt dốc lớn nhất của ô tô, biết: mô men xoắn cực đại của động cơ
Memax= 17 kG.m; trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 5400 kG, tỷ số truyền tay số một ih1 = 4,5; tỷ số
truyền của truyền lực chính i0 = 7; hiệu suất truyền lực tl= 0,8; bán kính làm việc trung bình của
bánh xe rbx = 0,33 m; hệ số cản lăn của đường f = 0,02; bỏ qua lực cản không khí; hệ số bám đủ lớn.
Bài 1.42: Hãy xác định tải trọng tác dụng lên các cầu của ô tô 2 cầu chủ động chuyển động lên dốc
10% với vận tốc không đổi 50 km/h. Biết ệ
h số cản lăn f = 0,015; trọng lượng toàn bộ G = 2500 kG;
chiều dài cơ sở L = 3,7 m; khoảng cách t
ừ trọng tâm đến tâm cầu trước a = 1,3 m; chiều cao trọng
tâm hg = 1 m; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,394 m; diện tích cản chính diện F =
3,8 m2; hệ số cản khí động học K= 0,7 Ns2/m4 ;chiều cao trọng tâm diện tích cản chính diện hw = 0,9 m.
Bài 1.43: Ô tô du lịch cầu sau chủ động có trọng lượng G=12000 (N); bán kính làm việc trung bình
của bánh xe rbx=0,34(m); chiều dài cơ
sở L=2,5 (m); khoảng cách từ trọng tâm đến tâm cầu trước
a=1,2 (m); chiều cao trọng tâm hg=0,7 (m); tỷ số truyền của hệ thống truyền lực itl=7,5; hiệu suất
của hệ thống truyền lực =0,8; diện tích cản chính diện F=2,9(m2); hệ số cản không khí K=0,3
(Ns2/m4); chiều cao điểm đặt lực cản không khí hw=0,7 (m); mặt đường có hệ số cản lăn f0=0,02. Ô
tô chuyển động đều với vận tốc v=180 (km/h) trên đường bằng phẳng không có gió; hệ số bám giữa
bánh xe với mặt đường   8 . 0 .
1. Vẽ sơ đồ các lực tác dụng lên ô tô. 2. Xác định l c
ự kéo ở bánh xe chủ động và mô men cần thiết của động cơ ở chế độ chuyển động nói trên?
3. Các bánh xe chủ động có bị trượt quay không nếu mặt đường trơn có hệ số bám  =0,5?
Bài 1.44: Xác định công suất lớn nhất và mô men xoắn lớn nhất của động cơ để ô tô đạt vận tốc lớn
nhất Vmax=120 km/h, biết: trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 2300 kG; hệ số cản không khí K = 0,5
Ns2/m4; diện tích cản chính diện F =2,78 m2; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx=0,3; hiệu
suất truyền lực tl =0,9 tay số cuối cùng là số truyền thẳng; tỷ số truyền lực chính i0 = 4; hệ số cản
lăn f = 0,015; loại động cơ xăng không hạn chế tốc độ; công suất lớn nhất ở tốc độ quay nN=4000 v/ph.
Bài 1.45: Ô tô có trọng lượng toàn bộ G=12800kG; động cơ có Memax=51 kG.m, tỉ số truyền lực
chính i0 = 7,53; tỷ số truyền tay số một ih1 = 6,17; bán kính bánh xe rbx = 0,45 m; hiệu suất truyền lực  2 2
tl = 0,85; hệ số cản không khí K = 0,4Ns /m4; diện tích cản chính diện F = 3,6m ; hệ số cản lăn f =
0,02. Hãy xác định:
1. Các thành phần công suất cản và công suất kéo khi ô tô chuyển động đều, vận tốc 45 km/h, lên
dốc 5%, không có gió.
2. Khả năng leo dốc lớn nhất của ô tô. Bỏ qua lực cản gió; hệ số bám đủ lớn.
Bài 1.46: Xác định công suất lớn nhất và mô men xoắn lớn nhất của động cơ để ô tô đạt vận tốc lớn
nhất Vmax=95 km/h, biết: trọng lượng toàn bộ của ôtô G = 7000 kG; hệ số cản không khí K = 0,2
Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,8 m2; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,5; hiệu
---------------------------- 12
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
suất truyền lực tl = 0,8; tay số cuối cùng là số truyền t ẳ
h ng; tỷ số truyền lực chính i0=3.5; hệ số cản
lăn f = 0,015; loại động cơ diesel; công suất lớn nhất ở tốc độ quay nN = 1800 v/ph. Bài 1.47:
Xác định vận tốc chuyển động lớn nhất của ô tô. Biết số cuối cùng là truyền thẳng, tỷ số truyền
của TLC i0 = 3,5; bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx= 0,32 (m); trọng lượng toàn bộ G =
3000 kG ; hệ số cản không khí K= 0,25 Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 2,2 m2; hiệu suất truyền
lực = 0,9; công suất cực đại Nemax= 90 kw tại tốc độ quay trục khuỷu n TL emax = 4500 v/ph; động cơ
xăng không hạn chế tốc độ; hệ số cản lăn f = 0,15; bỏ qua ảnh hưởng của vận tốc đến hệ số
cản lăn; ô tô chuyển động trong môi trường không có gió.
Bài 1.48: Xác định tỷ số truyền của các số tiến trong hộp số, biết: hộp số có 5 số tiến, tay số cuối
cùng là số truyền thẳng, các số trung gian phân phối theo cấp số nhân; tỷ số truyền của TLC i0 = 4 ;
bán kính làm việc trung bình của bánh xe rbx = 0,32 m; mô men xoắn lớn nhất Memax= 450 Nm;
trọng lượng toàn bộ G = 2100 kG; cầu sau chủ động, trọng lượng bám G= 1400 kG; hiệu suất
truyền lực tl= 0,9; hệ số cản tổng cộng của đường lớn nhất ô tô có thể khắc phục max= 0,35; hệ số bám  = 0,6. Bài 1.49:
Ô tô có trọng lượng toàn bộ G = 6000 kG; động cơ có Memax = 20 kGm, tỉ số truyền lực chính i0 =
6,5; tỷ số truyền tay số một ih1 = 5; bán kính bánh xe rbx = 0,35 m; hiệu suất truyền lực tl = 0,92;
hệ số cản không khí K = 0,6Ns2/m4; diện tích cản chính diện F = 3,2 m2; hệ số cản lăn f = 0,015. Hãy xác định:
1. Các thành phần công suất cản và công suất kéo khi ô tô chuyển động đều, vận tốc 50 km/h, lên dốc 8%, không có gió.
2. Khả năng leo dốc lớn nhất của ô tô. Bỏ qua lực cản không khí; hệ số bám đủ lớn. LỜI GIẢI Bài 1.1
Hình 1.1 Sơ đồ gió tác dụng lên ô tô khi chuyển động.
- Vận tốc chuyển động tương đối vt của ôtô so với gió là: vt = v-vg .cosα (1.1) Trong đó:
v=80(km/h)=22,22(m/s)-vận tốc chuyển động của ôtô so với đường.
vg=15(km/h)=4,17(m/s)-vận tốc chuyển động của gió so với đường.
α=300-góc lệch giữa phương vận tốc gió so với phương dọc xe. Thay số c vào (1.1) ta đượ : v 0
t = 22,22-4,17.cos30 =18,61(m/s) - L c ự cản không khí
---------------------------- 13
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ P 2 w = K.F.vt (1.2) Trong đó:
K = 0,5 (Ns2/m4)- hệ số cản không khí.
F= 3 (m2)- diện tích cản chính diện của ôtô. Thay số c vào (1.2) ta đượ : Pw=0,5.3.18,612=519,5(N) Bài 1.2.
- Vì ôtô có tất cả các cầu là ch ng nên ta ủ độ có: P  . G cos  .  (1.3) Trong đó:
G = 45000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
α= arctag(0,1) = 5042’- góc dốc c n ủa đườ g. = 0,6 - hệ số bám c ng. ủa đườ Thay số c vào (1.3) ta đượ :
P = 45000.cos(5042’).0,6 = 26866,5 (N) 
- Hệ số sử dụng lực bám của ôtô. G G.cos       cos  cos504 ' 2  9 , 0 95  G G Bài 1.3
- Vận tốc chuyển động lớn nhất của ôtô. r .n r .2.n k M v  0 1 , 05 k N  0 1 , 05 max (1.4) i .i .i i .i .i hc pc 0 hc pc 0 Trong đó:
nM = 3000(v/ph)-tốc độ quay của trục khuỷa tương ứng với momen cực đại. rk- ng h bán kính độ ọc.
i0=7- tỷ số truyền của truyền lực chính.
ihc - tỷ số truyền của tay số cuối cùng. Đối với tay số cuối cùng là số truyền thẳng thì ihc=1.
ipc - tỷ số truyền của tay số cao trong hộp số phụ. Xe không có hộp số phụ thì ipc=1.
- Tìm bán kính động học. d
rk=  .r0= .(  H ) (1.5) 2 Trong đó:
H = B = 10(inch) = 0,25(m) - chiều cao lốp.
d = 20 (inch) = 0,51(m) - đường kính vành bánh xe.  - hệ số k n ể đế s bi
ự ến dạng của lốp. Chọn lốp áp suất thấp  = 0,935. Thay vào (1.5) ta được: rk= 0,47 (m).
Thay các giá trị vào (1.4) ta được: 0,47 .2.3000 v  0 10 , 5 =42,5(m/s). max 1.1 7 .
* Xác định các lực cản chuyển động cực đại của ôtô.
---------------------------- 14
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - L c ự cản lăn: P 2
fmax=G .fmax .cosαmax= G .fmax . 1  i max (1.6) Trong đó:
G = 180000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô. 2 42 5 , 2 f v max max=f0.(1+ )=0,02.( 1+
)=0,044 - hệ số cản lăn. 1500 1500
imax=0,1- độ dốc lớn nhất c ng. ủa đườ Thay vào (1.6) ta được: P 2 fmax=180000.0,044. 1 1 , 0 =7895,23(N) - L c ự cản leo dốc:
Pimax=G.imax=180000.0,1=18000(N) - L c ự cản không khí: Pw=K.F.v2max (1.7) Trong đó:
K - hệ số cản không khí. Với ôtô tải chọn K=0,6(Ns2/m4).
F=B.H=2,5.3,2=8 (m2) - diện tích cản chính diện của ôtô. Thay vào (1.7) ta được: Pw=0,6.8.42,52=8670(N) - L c ự cản tăng tốc: P G jmax= . j . (1.8) max j g Trong đó:
G=180000(N)-trọng lượng toàn bộ của ôtô.
jmax-gia tốc chuyển động tịnh tiến lớn nhất của ôtô.
g=9,81(m/s2)-gia tốc trọng trường.
 -là hệ số ảnh hưởng đến khối lượng chuyển động quay của ôtô. Bỏ qua ảnh hưởng j
của khối lượng chuyển động quay  =1. j
- Tìm gia tốc chuyển động tịnh tiến lớn nhất của ôtô. g jmax=(Dmax-f-i). (1.9)  j + Nhân tố ng l độ ực học lớn nhất: PP D k1max w max= (1.10) G M i . i. i.  . max 0 1 Mặt khác: P e h pc TL k1max = (1.11) đ r Pw =K.F.v21M (1.12) n .r =K.F.0,105. M k (1.13) i i. i. 0 h1 pc Trong đó:
Memax=450(Nm)-momen cực đại của độ ng cơ.
---------------------------- 15
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 =0,85-hiệu suất truyền lực của ôtô. TL
Thay các giá trị đã biết vào (1.11) và (1.13) ta được: 450 7 . . 8 , 0 . 1 . 5 5 Pk1max= =28352,84(N) , 0 47 3000 4 , 0 . 7 Pw= 0,6.8.0,105. =99,37(N) . 7 . 5 1 28352 8 , 4  99 3 , 7 Vậy: Dmax= =0,16 180000 - Hệ số cản lăn: n r . Do v M k 1M=0,105.
=4,55(m/s) <22(m/s) nên f = f0 = 0,02 i i. i. 0 h1 pc 8 , 9 1  jmax=(0,16-0,02-0,1). =0,39(m/s2) 1  180000 Pjmax= , 0 . 3 . 9 1 =7200(N) 8 , 9 1 Bài 1.4
* Tìm tỷ số truyền của các tay số tiến trong hộp số.
Khi ôtô chuyển động ổn định ở tay số 1. M i . i. i.  . P e max 0 h1 pc TL k1max = =G. ψmax (1.14) rđ G . r .  i max đ h1= (1.15) M .i .i  . e max 0 pc TL Trong đó:
G = 10000(kG) = 100000(N)- trọng lượng toàn bộ của ôtô.
Ψmax = 0,35- hệ số cản tổng cộng lớn nhất của đường.
rđ - bán kính động lực học.
Memax = 450(Nm) - momen cực đại của động cơ.
 = 0,85 - hiệu suất truyền l c ự của ôtô. TL
i0 = 7 - tỷ số truyền của truyền l c ự chính.
ih1 - tỷ số truyền của tay số 1.
ipc - tỷ số truyền của tay số cao trong hộp số phụ. Xe không có hộp số phụ thì ipc= 1.
- Bán kính động lực học. d
rđ=  .r0= .(  H ) (1.16) 2 Trong đó:
H = B = 10(inch) = 0,25(m) - chiều cao lốp.
d = 20(inch) = 0,51 (m) - đường kính vành bánh xe.  - hệ số k n ể đế s bi
ự ến dạng của lốp. Chọn lốp áp suất thấp  =0,935. Thay vào (1.16) ta được: rk = 0,47 (m).
Thay các giá trị đã biết vào (1.15) ta được:
---------------------------- 16
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 10000 . 0 3 , 0 5 , 0 . 47 ih1= =6,17 45 . 0 7 1 . 0 . 8 , 5 Vì t s
ỷ ố truyền của 4 tay số trong hộp số tuân theo quy luật cấp số nhân và tay số cuối là số
truyền thẳng nên công bội: 1 , 6 7 q= ih1 n 1 = 4 1 =1,8314 i 1 hn Mà: i i 1h hi= (1.17) i 1  q Vậy: 1 , 6 7 i ih1 h2= = =3,36 q 8 , 1 341 1 , 6 7 i i 1h h3= = =3,36=1,83 2 q 2 8 , 1 341
- Công thức xác định nhân tố động lực học lớn nhất ở tay số th i ứ :  D P max P ki wi imax= (1.18) G M i . i. i. . e max 0 hi pc
TL K.F v2 . iM r = đ (1.19) G M i . i. i. . max 0 . e hi pc TL n rK.F M đ . 1 , 0 0 . 5 r i .i i . = đ 0 hi pc (1.20) G Với tay số 1: PP D k1max w1 1max= G n r . G .  K F M đ . . 1 , 0 0 . 5 max i0 i. i. = hi pc (1.21) G 320 . 0 , 0 47 10000 . 0 , 0 35  . 6 , 0 1 , 0 . 6 0 . 5 7 1, 6 . 7 1 . = =0,35 100000 Với tay số 2: PP D k 2 max w2 2max= (1.22) G M . . . . max 0 2 . e i ih ipc TL n rK.F M đ . 1 , 0 0 . 5 r i i . i . = đ 0 h2 pc (1.23) G 450 . 7 . 3 , 3 6. 0 . 1 8 , 5 3200 , 0 . 47  . 6 , 0 1 , 0 . 8 0 . 5 , 0 47 7. 3 , 3 6.1 = =0,19 100000
---------------------------- 17
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Với tay số 3:  D P P k 3 max w3 3max= (1.24) G M i . i. i. . max 0 3  . e h pc TL n rK F M đ . 1 , 0 . 0 . 5 r i i . i . = đ 0 h3 pc (1.25) G 450 . 7 . 8 , 1 3. 8 , 0 . 1 5 320 . 0 , 0 47  . 6 , 0 1 , 0 . 8 0 . 5 , 0 47 . 7 8 , 1 3 1 . = =0,1 100000 Với tay số 4: PP D k 4 max w4 4max= (1.26) G M i . i. i. . max 0 4  . e h pc TL nM rK F đ . 1 , 0 . 0 . 5 r i i . . đ 0 h i = 4 pc (1.27) G 450 . 7 . . 1 . 1 8 , 0 5 320 . 0 , 0 47  . 6 , 0 1 , 0 . 8 0 . 5 , 0 47 . 7 1 . 1 = =0,056 100000 Bài 1.5. `Hình 1.2. S c
ơ đồ ác lực tác dụng lên ôtô khi chuyển động. Trong đó:
Pk1, Pk2 - lần lượt là lực kéo tiếp tuyến của các bánh xe chủ động cầu trước và cầu sau.
Pw, Pi, P j- lần lượt là lực cản không khí, lực cản leo dốc và lực cản tăng tốc.
Mf1, Mf2 - lần lượt là momen lực cản lăn của các bánh xe cầu trước và cầu sau.
Z1, Z2 - lần lượt là phản lực thẳng đứng tác dụng lên các bánh xe cầu trước và cầu sau.
- Ta có phương trình cân bằng momen các lực tác dụng v m ới điể B :
∑MB = Z1.L+Pw.hw-G.sinα.hg-G.cosα.b+ Mf1+Mf2= 0
---------------------------- 18
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Trong đó: Mf1+Mf2 = G.cosα.f.rđ 1
Z1 = [G. cosα.(b-f.rđ)+G. sinα.hg-Pw.hw] (1.28) L - Tương tự ta có: 1
Z2 = [G. cosα.(a+f.rđ)-G. sinα.hg+Pw.hw] (1.29) L Trong đó: 70 P 2 w= K.F.v =0,25.3,1.( )2=293,02(N). 6 , 3
G = 12000 (N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
L = 2,5 (m) - chiều dài cơ sở của ôtô.
α = 200 - góc dốc của đường.
a = 1,2(m) - khoảng cách t t
ừ rọng tâm đến tâm trục trước.
b = L-a = 1,3(m) - khoảng cách từ trọng tâm đến tâm trục sau.
hg = 0,7 (m) - khoảng cách t t
ừ rọng tâm đến mặt đường.
hw = 0,85(m) - chiều cao trọng tâm diện tích cản chính diện của ôtô.
rđ=rbx=0,35(m) - bán kính động lực học.
f = f0 = 0,02 - hệ số cản lăn. (Do v<80(km/h))
Thay số vào (1.28) và (1.29) ta được: 1 Z 0 1=
[12000. cos200.(1,3-0,02.0,35)+12000. sin20 .0,7-293,02.0,85] 5 , 2 = 6681,67 (N) 1 Z 0 2=
[12000. cos200.(1,2+0,02.0,35)-12000. sin20 .0,7+293,02.0,85] 5 , 2 = 4394,64 (N) Bài 1.6.
- Ta có góc dốc của đường : α= arctag(0,03) = 1043’
- Phương trình cân bằng lực kéo khi ôtô chuyển động đều (Pj=0): Pk = Pf + Pi + Pw + Pm (1.30) Trong đó:
Pk - lực kéo tiếp tuyến của ôtô.
Pw, Pi, Pj lần lượt là lực cản không khí, lực cản leo dốc và lực cản tăng tốc. Từ (1.30) ta có: P 2
k = m.g.f.cosα + m.g.sinα + K.F.v + mk.g.(f.cosα+sinα) (1.31)
= (G + mk.g).(f.cosα + sinα) + K.F.v2 (1.32) Mà: Ne= Nk.  = P  (1.33) TL k.v. TL vN  [(G + m + sin ) + K.F.v2] (kW) (1.34) e k.g).(f.cosα α 3600 . TL Trong đó:
g = 9,81(m/s2) - gia tốc trọng trường.
---------------------------- 19
Bài tập Lý thuyết ô tô
PGS.TS ĐÀO MẠNH HÙNG – THS VŨ VĂN TẤN – KS TẠ THỊ THANH HUYỀN
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
G = 100000(N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
mk = 5000(kg) - khối lượng của romooc.
f = f0 = 0,02 - hệ số cản lăn. (Do v<80(km/h)). α =1043’- góc lệch c ng. ủa đườ
K = 0,5(Ns2/m4) - hệ số cản không khí.
F = 4,5(m2) - diện tích cản chính diện của ôtô.
 = 0,8 - hiệu suất truyền l c ự của ôtô. TL Thay vào (1.34) ta được: 50 N 0 0 2 e=
[(100000+5000.9,81).(0,02.cos1 43’+sin1 43’)+0,5.4,5.50 ] 360 . 0 8 , 0 =226,91(kW) Bài 1.7
- Công thức xác định nhân tố động lực: P    j k P P P P D= w k i j  =f.cosα+i+  (1.35) j G G g Trong đó:
f = 0,015- hệ số cản lăn. i - độ dốc c n ủa đườ g.
j - gia tốc chuyển động tịnh tiến của ôtô.
g = 9,81(m/s2) - gia tốc trọng trường. α = arcsin(i) - góc lệch c n ủa đườ g.
 - là hệ số ảnh hưởng đến khối lượng chuyển động quay của ôtô. j - Khi độ ốc đạ d
t cực đại imax thì j = 0 do đó: Dmax= f.cosα+imax (1.36) Dmax  f+imax (1.37) imax= Dmax-f (1.38) =0,29-0,015=0,275
Vậy: αmax=arcsin0,275=15057’ Bài 1.8.
- Công thức xác định lực cản lăn khi ôtô leo dốc là: Pf = G.cosα.f (1.39) Trong đó:
G = 53000(N) - trọng lượng toàn bộ của ôtô.
mk = 5000(kg) - khối lượng của romooc.
f = 0,015 - hệ số cản lăn.
α = 100 - góc lệch của đường.
Thay số vào công thức (1.39) ta được: P 0
f = 53000.cos10 .0,015 = 782,92(N) Bài 1.9. - L c
ự cản lăn khi ôtô chuyển động trên đường bằng phẳng : Pf = G.f (1.40) Trong đó:
---------------------------- 20
Bài tập Lý thuyết ô tô