Soạn bài Đất nước - Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo

Tài liệu Soạn văn 10: Đất nước, cung cấp những kiến thức hữu ích về tác giả và tác phẩm cho học sinh trong quá trình học tập. Bài thơ Đất nước của ông sẽ được hướng dẫn học trong chương trình môn Ngữ văn lớp 10.

Soạn văn 10: Đất nước
Câu 1. Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hin qua nhng hình
ảnh nào trong văn bn trên? y ghi li những hình dung, tưởng tượng các
hình ảnh thơ ấy gi ra cho bn.
- Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hin qua nhng hình nh:
sáng mát trong, hương cm mi, nhng ph dài xao xác hơi may, người ra đi
đầu không ngonh li, thm nắng lá rơi đầy.
- Hình dung, tưởng tượng các hình ảnh thơy gi ra: Bc tranh thiên nhiên
mùa thu thi vị, mang đậm đặc trưng mùa thu Nội nhưng thoáng buồn vi
nhng bui sáng mát trong, gió thi mang theo hương cm mi, thi tiết bui
sáng se lnh, nhng con ph xao xác lá vàng. Trong khung cảnh thiên nhiên đó,
người chiến đã từ biệt quê hương, để ra đi vào chiến trường. Khung cnh
chia ly đầy buồn bã, lưu luyến nhưng cũng rất cương quyết.
Câu 2. Hình nh “mùa thu nay” khác gì với “những ngày thu đã xa”? Theo bạn,
điều gì làm nên s khác bit đó?
- “Mùa thu nay” đim khác: Cnh sc thiên nhiên tr nên trong trẻo, tươi
sáng hơn (trời thu thay áo mi); không gian rng mở, đầy sc sống (núi đồi,
gió thi rng tre php phi); tràn ngập âm thanh tươi vui ng vui nghe, nói
i thiết tha).
- Điu m nên s khác bit: Nhân vt tr tình đang đứng chiến khu Vit Bc
vi tâm trạng vui tươi, phấn khởi khi đất nước đưc đc lp.
Câu 3. Xác định u hiu qu biểu đạt ca bin pháp tu t trong đoạn thơ
sau:
Tri xanh đây là ca chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Nhng ng đường bát ngát
Những dòng sông đ nng phù sa
- Đip ng “ca chúng ta”, “những” kết hp vi liệt kê “trời xanh”, “núi rừng”,
“cánh đồng”, “ng đường”, “dòng sông”.
- Hiu qu ngh thut: Nhn mnh v đẹp ca thiên nhiên Vit Nam, khng
định nền độc lp ca nước nhà.
Câu 4. Đọc li bn dòng cui của đoạn trích và cho biết: tiếng của “những bui
ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp gì đến chúng ta?
Tiếng của “những buổi ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp: Bài hc v
lòng biết ơn, trân trọng nhng thế h đi trước đã hy sinh để đấu tranh cho nn
độc lp ca dân tc.
* Tác gi Nguyễn Đình Thi:
- Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003) quê Hà Ni.
- Ông thành viên ca t chức Văn hóa cứu quốc do Đảng cng sn thành lp
t năm 1943.
- Sau Cách mng tháng m, ông làm Tổng thư Hội văn hóa cứu quốc, đại
biu Quc hội khóa đầu tiên. T 1958 đến 1989, ông Tổng thư Hội nhà
văn Việt Nam.
- Nguyễn Đình Thi một nhà văn hóa, một ngh đa tài: làm thơ, viết văn,
sáng tác nhc, son kch, viết lý luận phê bình văn nghệ
- Năm 1996, ông được tng Giải thưng H Chí Minh v văn học ngh thut.
- Mt s tác phm chính: Các tiu thuyết như Xung kích (1951), Vào la
(1966); các tp thơ nNgưi chiến (1956), Bài thơ Hắc Hi (1958); các v
kịch như Con nai đen (1961), Rừng trúc (1978); các tp tiu luận như Mấy vn
đề v văn học (1956)...
| 1/2

Preview text:

Soạn văn 10: Đất nước
Câu 1. Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hiện qua những hình
ảnh nào trong văn bản trên? Hãy ghi lại những hình dung, tưởng tượng mà các
hình ảnh thơ ấy gợi ra cho bạn.
- Không gian của “những ngày thu đã xa” được tái hiện qua những hình ảnh:
sáng mát trong, hương cốm mới, những phố dài xao xác hơi may, người ra đi
đầu không ngoảnh lại, thềm nắng lá rơi đầy.
- Hình dung, tưởng tượng mà các hình ảnh thơ ấy gợi ra: Bức tranh thiên nhiên
mùa thu thi vị, mang đậm đặc trưng mùa thu Hà Nội nhưng thoáng buồn với
những buổi sáng mát trong, gió thổi mang theo hương cốm mới, thời tiết buổi
sáng se lạnh, những con phố xao xác lá vàng. Trong khung cảnh thiên nhiên đó,
người chiến sĩ đã từ biệt quê hương, để ra đi vào chiến trường. Khung cảnh
chia ly đầy buồn bã, lưu luyến nhưng cũng rất cương quyết.
Câu 2. Hình ảnh “mùa thu nay” khác gì với “những ngày thu đã xa”? Theo bạn,
điều gì làm nên sự khác biệt đó?
- “Mùa thu nay” có điểm khác: Cảnh sắc thiên nhiên trở nên trong trẻo, tươi
sáng hơn (trời thu thay áo mới); không gian rộng mở, đầy sức sống (núi đồi,
gió thổi rừng tre phấp phới); tràn ngập âm thanh tươi vui (đứng vui nghe, nói cười thiết tha).
- Điều làm nên sự khác biệt: Nhân vật trữ tình đang đứng ở chiến khu Việt Bắc
với tâm trạng vui tươi, phấn khởi khi đất nước được độc lập.
Câu 3. Xác định và nêu hiệu quả biểu đạt của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
- Điệp ngữ “của chúng ta”, “những” kết hợp với liệt kê “trời xanh”, “núi rừng”,
“cánh đồng”, “ngả đường”, “dòng sông”.
- Hiệu quả nghệ thuật: Nhấn mạnh vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam, khẳng
định nền độc lập của nước nhà.
Câu 4. Đọc lại bốn dòng cuối của đoạn trích và cho biết: tiếng của “những buổi
ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp gì đến chúng ta?
Tiếng của “những buổi ngày xưa vọng nói về” gửi gắm thông điệp: Bài học về
lòng biết ơn, trân trọng những thế hệ đi trước đã hy sinh để đấu tranh cho nền
độc lập của dân tộc.
* Tác giả Nguyễn Đình Thi:
- Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003) quê ở Hà Nội.
- Ông là thành viên của tổ chức Văn hóa cứu quốc do Đảng cộng sản thành lập từ năm 1943.
- Sau Cách mạng tháng Tám, ông làm Tổng thư kí Hội văn hóa cứu quốc, đại
biểu Quốc hội khóa đầu tiên. Từ 1958 đến 1989, ông là Tổng thư kí Hội nhà văn Việt Nam.
- Nguyễn Đình Thi là một nhà văn hóa, một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn,
sáng tác nhạc, soạn kịch, viết lý luận phê bình văn nghệ…
- Năm 1996, ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
- Một số tác phẩm chính: Các tiểu thuyết như Xung kích (1951), Vào lửa
(1966); các tập thơ như Người chiến sĩ (1956), Bài thơ Hắc Hải (1958); các vở
kịch như Con nai đen (1961), Rừng trúc (1978); các tập tiểu luận như Mấy vấn
đề về văn học (1956)...