Soạn bài Ôn tập trang 76 Chân trời sáng tạo
Câu 1 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
So sánh một số nét đặc sắc của ba bài thơ đã học (làm vào vở): Nguyệt cầm Thời gian Gai Cấu tứ Yếu tố tượng trưng Bài làm Nguyệt cầm Thời gian Gai Cấu tứ
- Cấu trúc mỗi câu - Cấu trúc 3 đoạn, - Cấu trúc câu ngắn chứa 7 chữ, cùng
mỗi đoạn gồm 3 câu một chữ đi cùng câu biện pháp lặp cấu
dài, lên rồi lại xuống trúc với những từ - Những từ ngữ nhịp nhàng như ngữ tinh tế, chính
trong bài thơ được bước đi trên đường
xác, mang đậm tính sắp xếp khoa học, đời của con người: hình ảnh.
tinh tế và nhẹ nhàng, có lúc trầm lại có lúc
với những hình ảnh bổng. tượng trưng về thời gian. →làm mạch bài thơ có sự lên xuống, ngắt quãng, nhấn mạnh vào những hình ảnh đặc biệt. - Hình ảnh “gai”
được xuất hiện ở dòng thơ đầu và dòng thơ kết thúc.
Yếu tố tượng trưng - Hình ảnh nguyệt
- Hình ảnh đặc biệt - Hình ảnh “bông và cây đàn cầm. trong bài thơ là
hoa hồng”, “gai”,
“những câu thơ”,
“sẹo”,... giống như - Nguyệt tượng
“những bài hát”, những thử thách, trải trưng cho sự nhẹ
“đôi mắt em”, tượng nghiệm mà con
nhàng, mộng mơ và trưng cho sự trường người gặp phải trong
sự hoàn hảo, trong tồn, bền bỉ của cuộc sống.
khi đàn cầm tượng những cái đẹp,
trưng cho sự tinh tế, những nghệ thuật. → Từ những hình trang nhã và sự ảnh đó, tác giả muốn nghiêm trang.
- Tác giả khẳng định gửi gắm tới người
dù thời gian thay đổi đọc bức thông điệp:
- Bài thơ khai thác thì những giá trị
đường đời đôi khi có mối quan hệ giữa nghệ thuật hay những khó khăn, thử
những rung cảm của những cái đẹp đều thách buộc ta phải
con người con người vẫn luôn vĩnh cửu, trải qua bởi chỉ khi và tiếng đàn trong trường tồn. trải qua ta mới thực đêm trăng. sự nhận được những thành quả đơm hoa.
Câu 2 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong đoạn thơ dưới đây:
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Truyện Kiều, Nguyễn Du) Bài làm
Biện pháp lặp cấu trúc trong bài thơ là “Buồn trông…”
→ Tác dụng của biện pháp lặp cấu trúc: giúp cho đoạn thơ trở nên có vần điệu, nhịp
nhàng, có sự liền mạch, kết nối giữa dòng trước và dòng sau. Đồng thời nhấn mạnh
nỗi buồn da diết, khôn nguôi, day dứt của nhân vật Kiều khi ở nơi xa nhớ về quê
nhà. Thêm vào đó, còn thể hiện tài năng quan sát và miêu tả đầy tinh tế của Nguyễn
Du trong việc nhìn và hình dung cảnh vật.
Câu 3 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Hãy nêu ít nhất hai bài học kinh nghiệm về cách viết văn bản nghị luận về một bài
thơ hoặc bức tranh/pho tượng. Bài làm
Bài học kinh nghiệm về cách viết văn bản nghị luận về một bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng:
+ Trước khi viết, nên nghiên cứu kỹ lưỡng về bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng mà
mình muốn viết. Đọc và xem lại tác phẩm một vài lần để hiểu rõ hơn về nội dung,
giá trị, cấu trúc, yếu tố tượng trưng và thông điệp của nó. Đồng thời kết hợp tìm
kiếm thêm các tài liệu liên quan để có được cái nhìn toàn diện hơn về bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng.
+ Để viết được một bài chất lượng, cần phân tích và giải thích các yếu tố nghệ thuật
trong bài thơ hoặc bức tranh/ pho tượng như ý nghĩa của các hình ảnh, tình tiết, từ
ngữ hay phong cách sử dụng của tác giả. Hãy dùng các ví dụ cụ thể để minh hoạ cho ý tưởng của mình.
Câu 4 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Làm thế nào để giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/pho tượng hấp dẫn người nghe? Bài làm
Cách để giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng hấp dẫn người nghe:
- Bắt đầu bằng một câu nói thú vị hoặc một câu hỏi: Bạn có bao giờ thấy một bức
tranh/pho tượng/bài thơ với màu sắc/điệu nhạc/động tác rất đặc biệt chưa? Vậy hãy
cùng tìm hiểu về một tác phẩm nghệ thuật mà tôi muốn giới thiệu đến các bạn.
- Giới thiệu về tác giả hoặc nghệ sĩ và lý do tại sao tác phẩm đó nổi tiếng hoặc được
đánh giá cao: Tác phẩm này là một tác phẩm nghệ thuật của nghệ sĩ/tác giả nổi tiếng.
Được xem là một tác phẩm độc đáo và đáng chú ý trong thế giới nghệ thuật, tác
phẩm này đã đạt được nhiều giải thưởng và được đánh giá cao bởi các chuyên gia và công chúng.
- Tạo cảm xúc và thú vị cho người nghe bằng cách sử dụng một số từ ngữ hình
tượng hoặc ví dụ: Hãy tưởng tượng bạn đang đứng trước một bức tranh rực rỡ màu
sắc với các đường nét tinh tế và sắc nét. Hay cảm nhận cảm giác như đang lạc vào
một thế giới đầy màu sắc và cảm xúc khi đọc một bài thơ đầy tình cảm và tinh tế.
Câu 5 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Giải thích thế nào là kĩ thuật PMI khi tương tác với người thuyết trình và tác dụng của nó. Bài làm
Kỹ thuật PMI khi tương tác với người thuyết trình: Kỹ thuật PMI (Plus, Minus,
Interesting) là một phương pháp tương tác giữa người nghe và người thuyết trình
trong quá trình trình bày thông tin hoặc ý tưởng. Kỹ thuật này yêu cầu người nghe
đưa ra ba đánh giá: cộng (plus), trừ (minus) và thú vị (interesting) về thông tin hoặc
ý tưởng được trình bày:
- Plus (cộng): Đánh giá những điểm tích cực của thông tin hoặc ý tưởng được trình
bày, những mặt thuận lợi, ưu điểm hoặc lợi ích của nó.
- Minus (trừ): Đánh giá những điểm tiêu cực của thông tin hoặc ý tưởng được trình
bày, những mặt khó khăn, nhược điểm hoặc rủi ro của nó.
- Interesting (thú vị): Đánh giá những điểm nổi bật, hấp dẫn, đáng chú ý hoặc gợi
mở ý tưởng của thông tin hoặc ý tưởng được trình bày.
- Tác dụng của kĩ thuật PMI là giúp người nghe tập trung và đánh giá thông tin một
cách khách quan, giúp người thuyết trình nhận được phản hồi từ người nghe về các
mặt tích cực, tiêu cực và thú vị của thông tin hoặc ý tưởng mà mình trình bày. Từ đó,
người thuyết trình có thể cải thiện phần trình bày của mình, đồng thời giúp người
nghe có thêm hiểu biết và nhận thức sâu sắc hơn về chủ đề được trình bày.
Câu 6 trang 76 SGK Ngữ văn 11 Chân trời
Bạn hiểu thế nào về "cái tôi" trong nghệ thuật và trong cuộc sống? "Cái tôi" đó có
mối quan hệ như thế nào với "cái ta"? Bài làm
- "Cái tôi" trong nghệ thuật và cuộc sống thường được hiểu là cái nhìn, cái nhận
thức của một cá nhân về bản thân mình, tức là ý thức về cá nhân, về những phẩm
chất, tài năng, kỹ năng, giá trị, ước mơ và mong muốn của mình. "Cái tôi" thường
liên quan đến sự tự tin, tự trọng và tự giác của cá nhân.
- "Cái tôi" và "cái ta" có mối quan hệ tương đối phức tạp trong cuộc sống. "Cái tôi"
thường được coi là trung tâm của ý thức con người, nơi tập trung các khát vọng, nhu
cầu và mong muốn của cá nhân. Tuy nhiên, để có một cuộc sống hạnh phúc và
thành công, ta cũng cần phải có sự tôn trọng, thông cảm và hỗ trợ lẫn nhau. Do đó,
cần phải giữ thăng bằng giữa "cái tôi" và "cái ta", tức là sự cân bằng giữa sự tự
trọng cá nhân và sự tôn trọng, hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng.