Soạn viêm âm đạo - Sản phụ khoa | Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 45470709 VIÊM ÂM ĐẠO
Tiếp cận theo Từ dũ 2015
1/ Các triệu chứng ls:
+ Yếu tố thuận lợi/ nguy cơ: Các yếu tố nguy cơ mạnh nhất
-Có bạn 琀nh mới/nhiều bạn 琀nh/quan hệ bằng miệng/quan hệ đồng giới
-Thói quen thụt rửa âm đạo
- Không dùng bao cao su - Hút thuốc lá
-Đặt dụng cụ tử cung/ thủ thuật xâm nhập âm đạo-tc
+ Khí hư bất thường (bạch đới, huyết trắng) >< khí hư sinh lí: lOMoAR cPSD| 45470709
+ ngứa nhiều vùng kín : thường do các loại nấm
+ Đau: nông hay sâu? Đau khi quan hệ? đau như chà giấy ráp thường do nấm
+ Tiểu buốt, 琀椀 ểu rắt: là do NTĐT hay kq của NT âm đạo?
● Khám: + quan sát cq sinh dục ngoài: vết xước do gãi; mảng viêm nhiễm bất thường.
+ Đặt mỏ vịt quan sát âm đạo, ctc: khí hư loãng/đặc; màu sắc ( trắng xám/ xanh vàng); mùi hôi/ mùi tanh;
dàn trải thành âm đạo/ thành mảng bám/ tụ lại túi cùng âm đạo; thành âm đạo: màu sắc; trơn lán
hay sần sùi, có phù nề.
2/ Cận lâm sàng: thường làm khi đến khám phụ khoa: soi tươi dịch âm đạo, nhuộm gram dịch phếch ctc, whi 昀昀
test, pH âm đạo, CTM, Siêu âm phụ khoa, 10 TSNT. Ngoài ra: nuôi cấy, test miễn dịch huyết thanh, test an 琀椀 _HIV Lưu ý:
- Không xét nghiệm vào những ngày hành kinh, tốt nhất nên lựa chọn thời điểm 2 – 3 ngày sau khi sạch kinh.
- Không quan hệ 琀nh dục hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh rửa vùng kín 24 – 48h trước khi làm xét nghiệm nấm âmđạo.
- Không sử dụng bất cứ loại thuốc chữa nấm phụ khoa dạng uống, dạng đặt, dạng mỡ bôi ngoài để không sai lệchkết quả.
- Không sử dụng thuốc, đồ uống hay thực phẩm gây màu cho nước 琀椀 ểu vì có thể làm sai lệch kết quả nhuộm màuGram huyết trắng.
- Phòng thăm khám, xét nghiệm và dụng cụ y tế lấy mẫu bệnh phẩm phải vô trùng tuyệt đối.
- Mặc trang phục thoải mái và ổn định 琀椀 nh thần khi đi thăm khám. lOMoAR cPSD| 45470709
Bạch cầu hay tế bào mủ: Khảo sát bằng vật kính X10
• < 25 tế bào/VT (+):Bình thường
• 25 - 100 tế bào/VT (++): Theo dõi và nhận định kèm các tác nhân khác
• >100 tế bào/VT (+++): Bất thường
3/ các chẩn đoán và điều trị: tham khảo Từ Dũ 2015, bài giảng Viêm sd thấp CLB sản, byt 2015
Chẩn đoán phụ thuộc nhiều vào lâm sàng khi các yếu tố thuận lợi, triệu chứng cơ năng, đặt mỏ vịt và cận lâm sàng
soi tươi, nhuộm gram. Các 琀椀 êu chuẩn đưa ra đây để học :v
● Nhiễm khuẩn âm đạo:
a) Chẩn đoán: Khoảng 75% viêm âm đạo do vi khuẩn không có triệu chứng.
- Ra nhiều khí hư, mùi hôi như mùi tanh cá, đặc biệt là sau khi quan hệ và trong chu kỳ kinh nguyệt. -
Khám: Khí hư có mùi tanh như cá ươn, màu xám trắng, đồng nhất như kem phết đều vào thành âm
đạo một lớp mỏng, không có viêm phù nề âm đạo + Tiêu chẩn Amsel: lOMoAR cPSD| 45470709 + Từ Dũ:
+ Ngoài ra: thường dùng trong nghiên cứu Điểm Nugent (Nugent, 1991) là hệ thống chấm điểm dựa trên nhuộm
Gram dịch âm đạo. Điểm Nugent được 琀nh căn cứ trên: 1.
Sự hiện diện của các vi khuẩn hình que lớn (Lactobacillus): hiện diện càng
nhiều thì điểm càng nhỏ, từ 0-4 2.
Sự hiện diện của các vi khuẩn hình que nhỏ (Gardnerella vaginalis), từ 0-4 3.
Sự hiện diện của vi khuẩn hình que cong (Mobiluncus spp), từ 0-2 Tổng
(1)+(2)+(3) gọi là điểm Nugent, có thể là từ 0 đến 10.
b) Xử trí: Đường uống hay đặt âm đạo ( dạng gel). Nhằm vào tác nhân kỵ khí.
Nhóm Imidazol: Metronidazol ko dùng tròng 3 tháng đầu thai kì -> cần xác định có thai trc điều trị và tư vấn tránh
thai trong thơi gian điều trị Hoặc Clindamycin BYT 2015 Từ Dũ 2015
● Viêm âm đạo do Nấm: Candida sp là 1 vi nấm men
a) Chẩn đoán: - yếu tố thuận lợi: suy giảm miễn dịch; kháng sinh phổ rộng kéo dài; môi trường ẩm ướt;
thai kì, 琀椀 ểu đường, dùng estrogen liều cao lOMoAR cPSD| 45470709
Nhiễm nấm tái phát ( >= 4 lần/ năm)-> cần test HIV, cấy nấm 琀m nấm kháng thuốc hoặc phối hợp - Lâm sàng: ngứa;
Khám thực thể thấy vùng niêm mạc âm đạo tấy đỏ, âm hộ phù nề.
Khí hư nhiều, màu trắng như váng sữa, tạo thành mảng dày dính vào thành âm đạọ, có mùi hôi
Dưới kính hiển vi có thể thấy dạng tế bào nấm men, hình bầu dục có nảy búp, có hoặc không có sợi tơ nấm giả.
Nếu nhuộm Gram tế bào nấm men bắt màu Gram dương. b) Xử trí:
Lưu ý:- viêm âm đạo do nấm thường tái phát 20-30% -> uống/ đặt âm đạo 昀氀 uconazole 1 tuần/ lần trong 6 tháng
- Thuốc kháng nấm đường uống thường có tác dụng phụ tang măn gan ⇨ Cân nhắc
● Viêm âm đạo do KST roi Trichomonas vaginalis
a) Chẩn đoán: có liên quan mật thiết với các bệnh lây qua đường 琀nh dục ( STDs) – 50% đi kèm với lậu
cầu-> điều trị của bạn quan hệ.
- Lâm sàng: -琀nh dục không an toàn
+ Khí hư có số lượng nhiều, loãng có bọt, màu vàng xanh, hôi-> có 琀nh chất riêng biệt.
+ Khám thấy cổ tử cung, vùng âm đạo, âm hộ phù nề, tấy đỏ, có nhiều khí hư xanh loãng ở cùng đồ
- Cls: soi tươi: hình hạt chang đang di động-> trùng roi + nhiều bạch cầu b) Xử trí: Từ Dũ 2015
Tiêu chuẩn khỏi là 琀m Trichomonas 3 vòng kinh liên 琀椀 ếp (-) lOMoAR cPSD| 45470709 ● Lưu ý:+
+ Viêm âm đạo có khi có sự hiện diện của nhiều tác nhân, nên đôi khi lâm sàng có điều trị phối hợp kháng sinh và kháng nấm. .
● Viêm âm đạo ko nhiễm khuẩn ( do thiếu nội 琀椀 ết): Nguyên nhân: phụ nữ đã mãn kinh, phụ nữ đã cắt bỏ 2 buồng trứng
- Mỗi cá nhân có biểu hiện khác nhau.
- Triệu chứng: âm hộ khô, teo, đau. Đặt mỏ vịt âm đạo đau, thành âm đạomỏng, dễ chảy máu, cổ tử cung nhỏ.
- Lấy huyết trắng để soi tươi, kết quả thấy tế bào trung gian, không thấy tế bào bề mặt, có thể có vi
trùng ở vùng có đốm xuất huyết. lOMoAR cPSD| 45470709
Điều trị: Mycrofollin 0,05mg 1v/ngày.Tại chỗ Colpotrophine trong 10-20 ngày. 4/ Theo dõi:
- Các viêm âm đạo do tác nhân vk,kst, nấm thường tái phát cao trong 3-6 tháng, khi đó cần cân nhắc
xét nghiệm và điều trị bạn 琀nh.
- Cần xét nghiệm và điều trị khi có thai trước 20 tuần tuổi thai vì quá 20w cơ chế sinh non sẽ bắt đầu.
- Ở nhóm phụ nữ viêm âm đạo ko triệu chứng thì việc tái khám là ko cần thiết ( trừ nhóm phụ nữ mang thai)
- Nên tránh thai trong thời gian dùng thuốc bằng BCS. 5/ Dự phòng, tư vấn:
Rửa sạch mỗi lần đi vệ sinh, luôn luôn giữ cho bộ phận sinh dục sạch, khô thoáng, không sử dụng
nhữngdụng cụ hay vật lạ đưa vào trong âm đạo, sd nguồn nước sạch.
Có lối sống lành mạnh, ít đường, chất béo, nâng cao thể trạng
Quan hệ tình dục với một người
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục. Tiêm vaccine pòng bệnh
Khi ra khí hơi cần đi khám ngay. Khám phụ khoa định kì.