Sử dụng thuốc trong điều trị bệnh gout | Đại học Y Dược Huế

1- Acid uric ở nồng độ quá bão hòa sẽlắng đọng trong các sụn khớp.2- Tế bào màng hoạt dịch (synoviocytes)thực bào tinh thể acid uric và phóng thíchcác chất trung gian hóa học gây viêm
như Prostaglandin, enzyme củalysosome, IL-1,…Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem.

Môn:
Trường:

Đại học Y dược Huế 259 tài liệu

Thông tin:
39 trang 4 tháng trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Sử dụng thuốc trong điều trị bệnh gout | Đại học Y Dược Huế

1- Acid uric ở nồng độ quá bão hòa sẽlắng đọng trong các sụn khớp.2- Tế bào màng hoạt dịch (synoviocytes)thực bào tinh thể acid uric và phóng thíchcác chất trung gian hóa học gây viêm
như Prostaglandin, enzyme củalysosome, IL-1,…Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem.

52 26 lượt tải Tải xuống
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
1
PGS.TS. Nguyễn Tuấn Dũng
NỘI DUNG
1.
Đại cương
Bệnh sinh
Phân loại
Yếu tố nguy cơ
2.
Chẩn oán
Yếu tố ảnh hưởng kết quả xét nghiệm
Một số iểm cần lưu ý về bệnh gout
3.
Diễn tiến bệnh gout
Biến chứng bệnh gout
4.
Điều trị
Các khó khăn khi iều trị gout
SỬ DỤNG THUỐC TRONG
ĐIỀU TRỊ BỆNH GOUT
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
2
Phần 1 - ĐẠI CƢƠNG
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
3
Dịch tễ học các bệnh – xƣơng khớp
Tác nhân làm tăng acid uric huyết do
làm tăng sản xuất và giảm ào thải
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/gout_its_treatment
YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA BỆNH GOUT
(
Moriwaki, 2014)
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
4
Tăng sản xuất acid uric
Dinh dưỡng
Thức ăn nhiều purin, nhiều fructose
Yếu tố huyết hc
Rối lọan sự tăng sinh tủy xương, tăng hồng cu
Thuốc
Thuốc cytotoxic, Vit B12
Yếu tố di truyền
Thiếu hụt Glucose-6-phosphate, thiếu HPRT,
Yếu tố khác
Nghiện rƣợu, béo phì, vẩy nến, tăng glyceride máu,
họat ộng quá mức
Giảm bài tiết acid uric ở thận
Thuốc Cyclosporin, lợi tiểu thiazide, lợi tiểu quai,
ethambutol, aspirin liều thấp, levodopa, a.nicotinic
Thn Cao huyết áp, bệnh thận a nang, suy thận mn
Chuyển hóa/nội tiết Mất nước, nhiễm a.lactic, suy giáp, cƣờng cận giáp,
Yếu tố Khác Béo phì, sarcoid, nhiễm ộc thai kỳ, nhiễm chì
Thuốc làm tăng thi acid uric / nước tiu
Acetahexamide
Citrat
Meclofenamate
ACTH & GC
Dicumarol
Merbazone
Allopurinol
Diflunisal
Phenylbutazone
Acid ascorbic
Estrogens
Phenolsulfophtalein
Benzbromazon
Glyceryl
guaiacolate
Probenecid
Calcitonin
Glycopyrrolate
Salicylates
Chloprothixene
Halogenate
Sulpyrazole
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
5
Gout và sự tiêu thụ fructoz
Rho et al (2011) - USA
FRUCTOSE
Có trong các loại nƣớc ngọt có ga làm tăng nguy cơ bệnh gout từ 2
ến 3 lần [ Choi 2008 ]
Là carbonhydrat duy nht ảnh hƣởng ến sự chuyển hóa acid uric
[ Gibson et al, 1983; Choi et al, 2005 ]
Sự gia tăng sử dụng fructose liên quan ến sự gia tăng gấp ôi nguy
cơ bệnh gout tại Mỹ (khảo sát từ 1970-1996) [ Rho et al, 2011 ]
http://ajprenal.physiology.org/content/ajprenal/301/5/F919/F3.large.jpg
Metabolism of fructose and the
formation of triglycerides and uric acid.
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
6
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
7
A) Prevalence of gout in the United Kingdom. Gout is more
common in men than women and increases as a function of age.
The incidence in women
increases after menopause
.
Tần suất xảy ra bệnh gout theo giới và tuổi
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
8
Liều aspirin sử dụng ảnh hƣởng ến nồng
ộ acid uric huyết
(
Yu & Gutman, 1959 )
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/aspirin
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/aspirin
Chất
vận
chuyển
nh
ng
ến
sự
ào
thải
acid uric ở thận
(
Terkeltaub et al, 2006 )
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
9
Vai trò của HPRT trong chuyển hóa purin
http://bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/1192/basics/pathophysiology.html
AMP :
adenosine monophosphate
GMP :
guanosine monophosphate
HPRT
: hypoxanthine-guanine
phosphoribosyltransferase
Alcohol intake and risk of incident gout in men:
a prospective study
Hyon K Choi - The Lancet - Volume 363, No. 9417, 2004
http://www.medicine.ox.ac.uk/bandolier/booth/gout/alcgout.html
Change in serum uric acid after alcohol in
regular drinkers
ợng rượu tiêu thụ &
tần suất bệnh
GOUT
Nồng
ACID URIC
huyết
sau khi uống rượu
ợu
Béo phì
và nguy
bệnh
gout
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
10
Sự xuất hiện tinh thể pH,
nhiệt ộ, nồng ộ uric huyết
Cấu trúc phân tử của
acid uric thay ổi theo pH
Tần suất bệnh gout thay
ổi theo nồng ộ acid uric
huyết tƣơng
nh hƣng ca nhit
trên ộ hòa tan của urate
2-
BỆNH SINH
37
0
C
35
0
C
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
11
PHÂN LOẠI
Gout nguyên phát
(95%)
- rối loạn chuyển hóa purin
- rối loạn trong sự ào thải
acid uric
(di truyền, hội chứng chuyển hóa và thƣờng xảy
ra ở nam giới tuổi trung niên)
Gout thứ phát (5%)
do các bệnh lý khác hoặc do sử
dụng thuốc (nữ chiếm tỷ lệ cao)
Acid hoá RNA & DNA
Purines
Pyrimidines
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
12
1- Acid uric ở nồng ộ quá bão hòa
sẽ lắng ọng trong các sụn khớp.
2- Tế bào màng hoạt dịch
(synoviocytes) thực bào tinh thể acid uric
và phóng thích các chất trung gian hóa
học gây viêm như Prostaglandin, enzyme
của lysosome, IL-1,…
3 - Do hóa hướng ộng các chất nầy lôi
kéo và hoạt hóa các bạch cầu a nhân,
bạch cầu ơn nhân ( ại thực bào). Các ại
thực bào tiêu hũy các tinh thể urat và
phóng thích leukotrien và các chất trung
gian gây viêm làm nặng thêm quá trình
viêm
Acid uric có tính tan
thấp
, khi
ạt
nồng
bảo
hòa
sẽ
xuất
hiện
tinh
th
hình
kim
dễ
lắng
ng
trong các
khớp
,
thận
, mô
mềm
.
Sự
lắng
ng
nguồn
gốc
của
bệnh
gout
(
Neogi, 2011; Khanna et al, 2012; Gustafsson & Unwin, 2013)
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/gout_its_treatment
Tinh
th
acid uric và
sự
lắng
ng
trên
khớp
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
13
Hình ảnh khúc xạ kép (lƣỡng chiết) của tinh thể
Monosodium urate monohydrate và
calcium pyrophosphate dihydrate
Birefringence (double refraction)
https://kidneystones.uchicago.edu/kidney-stone-types/
CAOX (Calcium Oxalate)
CAP (Calcium phosphate )
UA (Uric Acid)
Cystine (inherited disease)
Struvite (s
i nhi
m trùng) (*)
T
(*)
ình trạng nhiễm trùng kéo dài
, các
loại vi khuẩn có
khả năng phân giải urê thành amonium
kết hợp giữa
amonium và magiê, phosphate trong nước tiểu ể hình
thành sỏi
Fredric Coe, M
D
,
Michigan Univ.
Kidney stone types
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
14
Sự khác biệt giữa gout và pseudogout
GOUT
PSEUDOGOUT
Tui / gii
Sau 40 tuổi - Nam > Nữ
Sau 60 tuổi - Nữ > Nam
Nguyên nhân
Urate (hình kim nhọn)
(bão hòa kết
tinh/khớp)
Calci pyrophosphate
(Vôi hóa sụn khớp)
Vị trí tác ộng
Khp nhỏ (50% trƣờng hp
ngón chân cái,…)
Khp ln (u gối,…)
Hạt tophy (gout mạn)
Lâm sàng
Đau nhức dữ dội
Đau mức ộ trung bình
Dự phòng
& iều trị
Chế ộ ăn uống
Chế ộ ăn uống ít tác ộng
Colchicin / NSAID / Corticoid
Colchicin / NSAID / Corticoid
Allopurinol / Febuxostat
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
15
Chondrocalcinosis : s vôi hóa sụn khp
Phần 2 - CHẨN ĐOÁN
Lâm sàng
Gout có ặc iểm là một trong những bệnh ƣợc chẩn
oán qua khai thác bệnh sử
Gout ƣợc nghi ngờ khi bịnh nhân khai có những cơn
viêm au khớp lập i lập lại khớp bàn ngón. Kế ó là
khớp cổ chân và gối.
Gout thƣờng chỉ bị mỗi lần một khớp trong khi ở
những bệnh khác nhƣ lupus, viêm a khớp dạng thấp,
thƣờng bị nhiều khớp cùng một lúc.
Các vị trí trong cơ th d bị
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
16
Cận lâm sàng :
Nam
250
800
(
mg
/ 24 giờ
1.5
4.8
ol
m
/ 24
Nữ
250-750
mg / 24
gi
1.5
4.5
mcmol / 24
gi
Nồng ộ acid uric trong nƣớc tiểu / 24 giờ
-
Giá trị nầy có thể thay ổi
theo phòng thí nghiệm
-
Kết quả xét nghiệm trong
vòng 1
2 ngày
Cận lâm sàng
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
17
Test có giá trị nhất trong gút là xét nghiệm tinh thể acid uric ly
ƣợc khi chọc khớp. Hoặc tinh thể urate ở tophi và bao khp
viêm. (cần thiết trong chẩn óan phân biệt với viêm khớp do
những tinh thể khác gọi là giả gút, viêm khớp trong bịnh vẩy
nến, viêm a khớp dạng thấp và ngay cnhim
trùng.
X-quang ôi khi có ích và có thchỉ ra sự lắng ọng những tinh
thể tophi và tổn thƣơng xƣơng do viêm khớp nhiều lần. X-
quang cũng có tác dụng theo dõi những ảnh hƣởng của gút
mãn tính lên khớp
Những tiêu chí chẩn oán bệnh gout
1- Sự xuất hiện tinh thể urat trong hoạt dịch và/hoc
2- Tophi có chứa tinh thể urat và/hoặc
3- Sự hiện diện của 6 trong số những biệu hiện sau :
- Đợt viêm khớp cấp
- Sƣng viêm xảy ra trong vòng một ngày
- Viêm một khớp ơn ộc
- Đỏ ở khp
- Đau và sƣng khớp ngón chân xuất hiện ln ầu tiên
- Đau một bên khớp ngón chân xuất
- Đau một bên khớp cổ chân
- Có dấu hiu của tophi
- Tăng acid uric huyết
- Chng cứ sƣng khớp từ kết quả chp X-quang
- Chng cứ u nang xƣơng dƣới sụn không – X quang
- Kết quả nuôi cấy họat dịch âm tính trong ợt viêm cấp
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
18
Một số yếu tố ảnh huởng ến việc biện luận
kết quả xét nghim
Nữ có hàm lƣợng acid uric thấp hơn nam
Một số thuốc có thể làm tăng hoặc giảm nồng ộ acid uric
Uống thức uống có cồn trong thời gian lấy mẫu , có thể làm giảm
ợng acid uric trong nƣớc tiểu
Kỹ thuật lấy mẫu (không ợng nƣớc tiểu)
Vận ộng quá mức hay chế ộ ăn giàu purine
Chất cản quang (X-quang) có thể làm tăng acid uric / nƣớc tiu
Một số iều cần lƣu ý
1. Hàm lƣợng acid uric / máu tăng cao chƣa hẳn ã bị bệnh
gout, nhƣng nó là tiền ề của bệnh gout.
“necessary, but not sufficient”
2. Đ/v bệnh nhân suy thận / sỏi thận, có thể ƣợc iều trị
ngay bằng allopurinol, cho dù hàm lƣợng acid uric máu
thp
3. Có thể o acid uric trong máu hoặc trong nƣớc tiểu
4. # 10% sỏi thận là do acid uric. Vì sỏi này có màu trắng
hay vàng nên sẽ gặp khó khăn khi chụp x-quang. Sỏi
urat hình thành khi pH nƣớc tiểu thấp (acid). Ngƣời b
bệnh gout cũng dễ bị sỏi thận
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
19
5. Hàm lƣợng urate / nƣớc tiểu có thể tăng cao trong khi
iều trị hóa trị liệu cho bệnh nhân ung thƣ
6. ợng urat nƣớc tiểu > 750 mg / 24 giờ : sản xuất quá
mức overproducer , cần iều trị bằng allopurinol
7. ợng urat nƣớc tiểu < 750 mg / 24 giờ : ào thải kém
underexcretor , cần iều trị bằng probenecid,…
8. Bệnh nhân bị hạt tophy hoặc sỏi urat ở thận phải iu
trị bằng thuốc mà không cần ý ến hàm lƣợng urat có
tăng cao hay không
Phần 3 - DIỄN TIẾN CỦA BỆNH
GOUT
Diễn tiến chung của bệnh
Tăng acid uric máu ơn thuần
Hyperuricemia
Cơn viêm khớp gout cấp
Acute Goutty Arthritis
Khoảng cách giữa các cơn
viêm khớp gout cấp
Intercritical gout,
Interval gout
Viêm khớp gout mạn
Chronic Goutty
Arthritis
lOMoARcPSD| 45476132
9/20/2017
20
1) Tăng acid uric máu ơn thuần
Không có triệu chứng chỉ có kết quả tăng acid uric
trong XN cận lâm sàng
Phát hiện nhiều năm trƣớc khi xảy ra cơn gout cấp
Nam (tuổi dậy thì) nữ (tuổi mãn kinh)
| 1/39

Preview text:

lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017 SỬ DỤNG THUỐC TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH GOUT PGS.TS. Nguyễn Tuấn Dũng NỘI DUNG 1. Đại cương Bệnh sinh Phân loại Yếu tố nguy cơ 2. Chẩn oán
Yếu tố ảnh hưởng kết quả xét nghiệm
Một số iểm cần lưu ý về bệnh gout 3. Diễn tiến bệnh gout Biến chứng bệnh gout 4. Điều trị
Các khó khăn khi iều trị gout 1 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Phần 1 - ĐẠI CƢƠNG 2 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Dịch tễ học các bệnh cơ – xƣơng khớp
YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA BỆNH GOUT ( Moriwaki, 2014)
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/gout_its_treatment
Tác nhân làm tăng acid uric huyết do
làm tăng sản xuất và giảm ào thải 3 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Tăng sản xuất acid uric Dinh dưỡng
Thức ăn nhiều purin, nhiều fructose Yếu tố huyết học
Rối lọan sự tăng sinh tủy xương, tăng hồng cầu Thuốc
Thuốc cytotoxic, Vit B12 Yếu tố di truyền
Thiếu hụt Glucose-6-phosphate, thiếu HPRT, Yếu tố khác
Nghiện rƣợu, béo phì, vẩy nến, tăng glyceride máu, họat ộng quá mức
Giảm bài tiết acid uric ở thận Thuốc
Cyclosporin, lợi tiểu thiazide, lợi tiểu quai,
ethambutol, aspirin liều thấp, levodopa, a.nicotinic Thận
Cao huyết áp, bệnh thận a nang, suy thận mạn
Chuyển hóa/nội tiết Mất nước, nhiễm a.lactic, suy giáp, cƣờng cận giáp, Yếu tố Khác
Béo phì, sarcoid, nhiễm ộc thai kỳ, nhiễm chì
Thuốc làm tăng thải acid uric / nước tiểu
Acetahexamide Citrat Meclofenamate ACTH & GC Dicumarol Merbazone Allopurinol Diflunisal Phenylbutazone Acid ascorbic Estrogens Phenolsulfophtalein
Benzbromazon Glyceryl Probenecid guaiacolate Calcitonin Glycopyrrolate Salicylates
Chloprothixene Halogenate Sulpyrazole 4 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Gout và sự tiêu thụ fructoz Rho et al (2011) - USA FRUCTOSE
Có trong các loại nƣớc ngọt có ga làm tăng nguy cơ bệnh gout từ 2
ến 3 lần [ Choi 2008 ]
Là carbonhydrat duy nhất ảnh hƣởng ến sự chuyển hóa acid uric
[ Gibson et al, 1983; Choi et al, 2005 ]
Sự gia tăng sử dụng fructose liên quan ến sự gia tăng gấp ôi nguy
cơ bệnh gout tại Mỹ (khảo sát từ 1970-1996) [ Rho et al, 2011 ]
Metabolism of fructose and the
formation of triglycerides and uric acid.
http://ajprenal.physiology.org/content/ajprenal/301/5/F919/F3.large.jpg 5 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017 6 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Tần suất xảy ra bệnh gout theo giới và tuổi
A) Prevalence of gout in the United Kingdom. Gout is more
common in men than women and increases as a function of age.
The incidence in women increases after menopause . 7 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Liều aspirin sử dụng ảnh hƣởng ến nồng ộ acid uric huyết ( Yu & Gutman, 1959 )
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/aspirin
Chất vận chuyển ảnh hƣởng ến
sự ào thải acid uric ở thận ( Terkeltaub et al, 2006 )
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/aspirin 8 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Vai trò của HPRT trong chuyển hóa purin
AMP : adenosine monophosphate
GMP : guanosine monophosphate
HPRT : hypoxanthine-guanine phosphoribosyltransferase
http://bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/1192/basics/pathophysiology.html
Lượng rượu tiêu thụ & Nồng ộ Rƣợu – ACID URIC huyết Béo phì tần suất bệnh GOUT sau khi uống rượu
và nguy bệnh gout
Alcohol intake and risk of incident gout in men:
Change in serum uric acid after alcohol in a prospective study regular drinkers
Hyon K Choi - The Lancet - Volume 363, No. 9417, 2004
http://www.medicine.ox.ac.uk/bandolier/booth/gout/alcgout.html 9 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Sự xuất hiện tinh thể pH,
nhiệt ộ, nồng ộ uric huyết
Cấu trúc phân tử của
acid uric thay ổi theo pH
Tần suất bệnh gout thay
ổi theo nồng ộ acid uric huyết tƣơng
Ảnh hƣởng của nhiệt ộ
trên ộ hòa tan của urate 37 0 C 35 0 C 2- BỆNH SINH 10 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017 PHÂN LOẠI Gout nguyên phát
- rối loạn chuyển hóa purin (95%)
- rối loạn trong sự ào thải acid uric
(di truyền, hội chứng chuyển hóa và thƣờng xảy
ra ở nam giới tuổi trung niên)
Gout thứ phát (5%)
do các bệnh lý khác hoặc do sử
dụng thuốc (nữ chiếm tỷ lệ cao)
Acid hoá RNA & DNA Purines Pyrimidines 11 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017 1-
Acid uric ở nồng ộ quá bão hòa
sẽ lắng ọng trong các sụn khớp. 2- Tế bào màng hoạt dịch
(synoviocytes) thực bào tinh thể acid uric
và phóng thích các chất trung gian hóa
học gây viêm như Prostaglandin, enzyme của lysosome, IL-1,…
3 - Do hóa hướng ộng các chất nầy lôi
kéo và hoạt hóa các bạch cầu a nhân,
bạch cầu ơn nhân ( ại thực bào). Các ại
thực bào tiêu hũy các tinh thể urat và
phóng thích leukotrien và các chất trung
gian gây viêm làm nặng thêm quá trình viêm
Tinh thể acid uric và sự lắng ọng trên khớp
http://tmedweb.tulane.edu/pharmwiki/doku.php/gout_its_treatment
Acid uric có tính tan thấp , khi ạt nồng bảo hòa sẽ xuất hiện tinh thể hình
kim dễ lắng ọng trong các khớp , thận , mô mềm . Sự lắng ọng nguồn gốc
của bệnh gout
( Neogi, 2011; Khanna et al, 2012; Gustafsson & Unwin, 2013) 12 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Hình ảnh khúc xạ kép (lƣỡng chiết) của tinh thể
Monosodium urate monohydrate và
calcium pyrophosphate dihydrate
Birefringence (double refraction) Kidney stone types
CAOX (Calcium Oxalate)
CAP (Calcium phosphate ) UA (Uric Acid)
Cystine (inherited disease)
Struvite (s i nhi m trùng) (*) (*) T
ình trạng nhiễm trùng kéo dài , các loại vi khuẩn có
khả năng phân giải urê thành amonium → kết hợp giữa
amonium và magiê, phosphate trong nước tiểu ể hình thành sỏi
https://kidneystones.uchicago.edu/kidney-stone-types /
Fredric Coe, M D , Michigan Univ. 13 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Sự khác biệt giữa gout và pseudogout GOUT PSEUDOGOUT Tuổi / giới
Sau 40 tuổi - Nam > Nữ
Sau 60 tuổi - Nữ > Nam Nguyên nhân
Urate (hình kim nhọn) Calci pyrophosphate
(bão hòa kết
(Vôi hóa sụn khớp) tinh/khớp) Vị trí tác ộng
Khớp nhỏ (50% trƣờng hợp ở Khớp lớn (ầu gối,…) ngón chân cái,…)
Hạt tophy (gout mạn) Lâm sàng
Đau nhức dữ dội
Đau mức ộ trung bình Dự phòng Chế ộ ăn uống
Chế ộ ăn uống ít tác ộng & iều trị
Colchicin / NSAID / Corticoid
Colchicin / NSAID / Corticoid
Allopurinol / Febuxostat 14 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Chondrocalcinosis : sự vôi hóa sụn khớp
Phần 2 - CHẨN ĐOÁN Lâm sàng
Gout có ặc iểm là một trong những bệnh ƣợc chẩn
oán qua khai thác bệnh sử
Gout ƣợc nghi ngờ khi bịnh nhân khai có những cơn
viêm au khớp lập i lập lại ở khớp bàn ngón. Kế ó là
khớp cổ chân và gối.

Gout thƣờng chỉ bị mỗi lần một khớp trong khi ở
những bệnh khác nhƣ lupus, viêm a khớp dạng thấp,
thƣờng bị nhiều khớp cùng một lúc.

Các vị trí trong cơ thể dễ bị 15 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017 Cận lâm sàng
Nồng ộ acid uric trong nƣớc tiểu / 24 giờ Nam 250
800 ( mg ) / 24 giờ
1.5 4.8 ( mol ) / 24 Nữ
250-750 mg / 24 giờ
1.5 4.5 mcmol / 24 giờ
- Giá trị nầy có thể thay ổi theo phòng thí nghiệm
- Kết quả xét nghiệm trong vòng 1 – 2 ngày Cận lâm sàng : 16 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Test có giá trị nhất trong gút là xét nghiệm tinh thể acid uric lấy
ƣợc khi chọc khớp. Hoặc tinh thể urate ở tophi và bao khớp
viêm. (cần thiết trong chẩn óan phân biệt với viêm khớp do
những tinh thể khác gọi là giả gút, viêm khớp trong bịnh vẩy
nến, viêm a khớp dạng thấp và ngay cả nhiễm trùng.
X-quang ôi khi có ích và có thể chỉ ra sự lắng ọng những tinh
thể tophi và tổn thƣơng xƣơng do viêm khớp nhiều lần. X-
quang cũng có tác dụng theo dõi những ảnh hƣởng của gút
mãn tính lên khớp
Những tiêu chí chẩn oán bệnh gout
1- Sự xuất hiện tinh thể urat trong hoạt dịch và/hoặc
2- Tophi có chứa tinh thể urat và/hoặc
3- Sự hiện diện của 6 trong số những biệu hiện sau :
- Đợt viêm khớp cấp
- Sƣng viêm xảy ra trong vòng một ngày
- Viêm một khớp ơn ộc - Đỏ ở khớp
- Đau và sƣng khớp ngón chân xuất hiện lần ầu tiên
- Đau một bên khớp ngón chân xuất
- Đau một bên khớp cổ chân
- Có dấu hiệu của tophi
- Tăng acid uric huyết
- Chứng cứ sƣng khớp từ kết quả chụp X-quang
- Chứng cứ u nang xƣơng dƣới sụn không – X quang
- Kết quả nuôi cấy họat dịch âm tính trong ợt viêm cấp 17 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
Một số yếu tố ảnh huởng ến việc biện luận
kết quả xét nghiệm
Nữ có hàm lƣợng acid uric thấp hơn nam
Một số thuốc có thể làm tăng hoặc giảm nồng ộ acid uric
Uống thức uống có cồn trong thời gian lấy mẫu , có thể làm giảm
lƣợng acid uric trong nƣớc tiểu
Kỹ thuật lấy mẫu (không ủ lƣợng nƣớc tiểu)
Vận ộng quá mức hay chế ộ ăn giàu purine
Chất cản quang (X-quang) có thể làm tăng acid uric / nƣớc tiểu
Một số iều cần lƣu ý
1. Hàm lƣợng acid uric / máu tăng cao chƣa hẳn ã bị bệnh
gout, nhƣng nó là tiền ề của bệnh gout.
“necessary, but not sufficient”
2. Đ/v bệnh nhân suy thận / sỏi thận, có thể ƣợc iều trị
ngay bằng allopurinol, cho dù hàm lƣợng acid uric máu thấp
3. Có thể o acid uric trong máu hoặc trong nƣớc tiểu
4. # 10% sỏi thận là do acid uric. Vì sỏi này có màu trắng
hay vàng nên sẽ gặp khó khăn khi chụp x-quang. Sỏi
urat hình thành khi pH nƣớc tiểu thấp (acid). Ngƣời bị
bệnh gout cũng dễ bị sỏi thận
18 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
5. Hàm lƣợng urate / nƣớc tiểu có thể tăng cao trong khi
iều trị hóa trị liệu cho bệnh nhân ung thƣ
6. Lƣợng urat nƣớc tiểu > 750 mg / 24 giờ : sản xuất quá
mức overproducer , cần iều trị bằng allopurinol
7. Lƣợng urat nƣớc tiểu < 750 mg / 24 giờ : ào thải kém
underexcretor , cần iều trị bằng probenecid,…
8. Bệnh nhân bị hạt tophy hoặc sỏi urat ở thận phải iều
trị bằng thuốc mà không cần ể ý ến hàm lƣợng urat có tăng cao hay không
Phần 3 - DIỄN TIẾN CỦA BỆNH GOUT
Diễn tiến chung của bệnh
Tăng acid uric máu ơn thuần Hyperuricemia
Cơn viêm khớp gout cấp
Acute Goutty Arthritis
Khoảng cách giữa các cơn Intercritical gout,
viêm khớp gout cấp Interval gout
Viêm khớp gout mạn Chronic Goutty Arthritis 19 lOMoAR cPSD| 45476132 9/20/2017
1) Tăng acid uric máu ơn thuần
Không có triệu chứng chỉ có kết quả tăng acid uric
trong XN cận lâm sàng
Phát hiện nhiều năm trƣớc khi xảy ra cơn gout cấp
Nam (tuổi dậy thì) nữ (tuổi mãn kinh) 20