Sự thay đổi trong quan niệm về hôn nhân của thế hệ trẻ | Tài liệu môn Triết học Mác – Lênin Trường đại học sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh

2.1. Sự thay đổi trong quan niệm về hôn nhân của thế hệ trẻ
2.1.1 Tác động của toàn cầu hóa và hiện đại hóa đến quan niệm hôn nhân
Toàn cầu hóa và hiện đại hóa đã có những tác động sâu sắc đến quan niệm về hôn
nhân trên khắp thế giới. Trong xã hội ngày nay, các giá trị truyền thống và quan niệm
về hôn nhân đang dần thay đổi theo nhiều cách khác nhau.
Một trong những tác động đáng kể nhất của toàn cầu hóa là sự lan tỏa của các giá trị
và lối sống phương Tây. Các mô hình hôn nhân không còn bị ràng buộc bởi các quy
ước truyền thống một cách nghiêm ngặt như trước đây. Ví dụ, ý nghĩa của việc kết
hôn đã dần chuyển từ một cam kết truyền thống đến một sự lựa chọn cá nhân, dựa trên
tình yêu và hạnh phúc cá nhân hơn là sự ép buộc từ gia đình hay xã hội.
Ngoài ra, toàn cầu hóa cũng đã mở ra nhiều cơ hội mới cho việc kết nối con người
trên toàn cầu, từ đó tạo ra các mối quan hệ tình cảm vượt quốc gia và văn hóa. Điều
này đã ảnh hưởng đến quan niệm về hôn nhân bằng cách khuyến khích các hôn nhân
xuyên văn hóa và giúp mở rộng định nghĩa về sự đa dạng trong hôn nhân.
Tuy nhiên, toàn cầu hóa cũng đặt ra những thách thức mới đối với hôn nhân. Sự phổ
biến của công nghệ thông tin và truyền thông đã làm cho thế giới trở nên nhỏ hơn,
nhưng cũng dễ dàng gây ra sự bất ổn trong các mối quan hệ. Thêm vào đó, áp lực từ
cuộc sống hiện đại, nơi mà công việc và cá nhân hóa gia tăng, cũng đã gây ra những
căng thẳng mới trong hôn nhân.
Tóm lại, toàn cầu hóa và hiện đại hóa đã có những ảnh hưởng đa chiều đến quan niệm
về hôn nhân trên khắp thế giới. Điều này thể hiện sự thay đổi và đa dạng hóa trong
cách nhìn nhận về hôn nhân, đồng thời mở ra cơ hội và đối mặt với những thách thức
mới cho các mô hình hôn nhân hiện đại.
2.1.2 Sự dịch chuyển từ quan niệm truyền thống sang quan niệm hiện đại về hôn nhân
Sự dịch chuyển từ quan niệm truyền thống đến quan niệm hiện đại về hôn nhân đang
diễn ra rất rõ ràng và sâu sắc trong xã hội hiện đại. Trước đây, hôn nhân thường được
coi là một cam kết chặt chẽ giữa hai người, thường là do gia đình sắp đặt và mang tính
bảo thủ. Việc chọn người bạn đời thường dựa vào các yếu tố như gia đình, tài sản và mối quan hệ xã hội.
Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội và cuộc cách mạng về ý thức cá nhân, quan
niệm về hôn nhân đã trải qua những thay đổi đáng kể. Ngày nay, hôn nhân được coi là
một sự lựa chọn cá nhân, dựa trên tình yêu và sự hòa hợp tinh thần giữa hai người.
Các cặp đôi thường đặt nặng vào sự phù hợp về giá trị, sở thích và mục tiêu trong cuộc sống.
Sự dịch chuyển này cũng mở ra cánh cửa cho các mô hình hôn nhân đa dạng hơn, bao
gồm hôn nhân đồng tính và các mối quan hệ không cần đám cưới truyền thống. Điều
này phản ánh xu hướng chấp nhận và đa dạng hóa trong xã hội hiện đại, nơi mà cá
nhân được đặt lên hàng đầu và quyền lựa chọn của họ được tôn trọng hơn.
Tuy nhiên, sự dịch chuyển này cũng đối mặt với những thách thức, như sự mất đi sự
ổn định trong gia đình truyền thống hay sự phân rã của giá trị văn hóa truyền thống.
Do đó, việc cân nhắc giữa bảo tồn các giá trị văn hóa và sự phát triển cá nhân là điều
cần thiết để xây dựng những mô hình hôn nhân bền vững và hài hòa trong thế giới ngày nay.
2.2 Những yếu tố tạo nên hôn nhân bền vững theo quan niệm của thế hệ trẻ
2.2.1 Tình yêu và sự hiểu biết lẫn nhau.
Tình yêu là nền tảng của mọi mối quan hệ hôn nhân. Nó không chỉ là cảm xúc
mà còn là sự cam kết, sự quan tâm và sự hy sinh cho nhau. Tình yêu giúp các cặp
đôi vượt qua những khó khăn và thử thách trong cuộc sống. Khi hai người yêu nhau,
họ sẵn sàng chia sẻ niềm vui và nỗi buồn, cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp
hơn. Tình yêu mang lại sự gắn kết, sự quan tâm và sự chia sẻ giữa hai người, giúp họ
cảm thấy an toàn và hạnh phúc trong mối quan hệ.
Sự hiểu biết lẫn nhau là yếu tố quan trọng giúp duy trì sự hòa hợp trong hôn
nhân. Hiểu biết lẫn nhau giúp các cặp đôi có thể thông cảm và đồng cảm với nhau.
Điều này bao gồm việc lắng nghe, chia sẻ và tôn trọng ý kiến của đối phương. Khi
hai người hiểu nhau, họ có thể giải quyết xung đột một cách hiệu quả và tránh được
những hiểu lầm không đáng có. Sự hiểu biết lẫn nhau giúp giảm thiểu xung đột và
tăng cường sự gắn kết trong hôn nhân.
Tình yêu và sự hiểu biết lẫn nhau là hai yếu tố cốt lõi để xây dựng một cuộc
hôn nhân bền vững. Thế hệ trẻ ngày nay nhận thức rõ tầm quan trọng của hai yếu tố
này và luôn cố gắng duy trì chúng trong mối quan hệ của mình. Bằng cách nuôi
dưỡng tình yêu và sự hiểu biết lẫn nhau, các cặp đôi có thể tạo nên một cuộc hôn
nhân hạnh phúc và lâu dài.
2.2.2 Sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.
Hôn nhân là một mối quan hệ đặc biệt, đòi hỏi sự cam kết và nỗ lực từ cả hai
phía. Để duy trì một cuộc hôn nhân hạnh phúc và bền vững, sự bình đẳng và tôn
trọng lẫn nhau là hai yếu tố không thể thiếu. Những giá trị này không chỉ giúp tạo
nên một môi trường gia đình hòa thuận mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng và tiến bộ.
Bình đẳng trong hôn nhân có nghĩa là cả vợ và chồng đều có quyền và trách
nhiệm ngang nhau. Điều này bao gồm việc chia sẻ công việc nhà, quyết định tài
chính và chăm sóc con cái. Bình đẳng không chỉ dừng lại ở việc phân chia công việc
mà còn bao gồm cả quyền được tham gia vào các quyết định quan trọng trong gia
đình. Mỗi người đều có quyền được lắng nghe và tôn trọng ý kiến của mình.
Tôn trọng lẫn nhau là yếu tố quan trọng giúp duy trì sự hòa hợp trong hôn nhân.
Tôn trọng có nghĩa là không có sự phân biệt đối xử dựa trên giới tính, địa vị xã hội,
trình độ học vấn hay thu nhập. Cả hai bên đều cần tôn trọng quyền tự do cá nhân của
nhau, bao gồm quyền tự do tín ngưỡng, quyền được giữ gìn danh dự và nhân phẩm.
Tôn trọng lẫn nhau giúp giảm thiểu xung đột và tăng cường sự gắn kết trong hôn nhân.
Sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau là hai yếu tố cốt lõi để xây dựng một cuộc
hôn nhân bền vững. Khi cả hai bên đều cảm thấy được tôn trọng và đối xử công
bằng, họ sẽ có động lực để cùng nhau vượt qua mọi khó khăn và thử thách. Bằng
cách duy trì sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, các cặp đôi có thể tạo nên một cuộc
hôn nhân hạnh phúc và lâu dài.
2.2.3 Sự chia sẻ trách nhiệm và công việc trong gia đình.
Gia đình là nền tảng của xã hội, nơi mỗi thành viên đều có vai trò và trách nhiệm
riêng. Để duy trì một gia đình hạnh phúc và bền vững, sự chia sẻ trách nhiệm và
công việc là yếu tố không thể thiếu. Việc này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng
cho từng cá nhân mà còn tăng cường sự gắn kết và hiểu biết lẫn nhau.
Chia sẻ trách nhiệm trong gia đình có nghĩa là mọi thành viên đều tham gia vào việc
duy trì và phát triển gia đình. Điều này bao gồm việc chăm sóc con cái, quản lý tài
chính, và thực hiện các công việc nhà. Theo Điều 19 của Luật Hôn nhân và Gia đình
năm 2014, trách nhiệm của vợ chồng là cùng nhau chia sẻ và thực hiện các công việc
trong gia đình1. Việc này giúp tạo ra một môi trường công bằng, nơi mọi người đều
cảm thấy được tôn trọng và đóng góp.
Công việc gia đình không nên chỉ là trách nhiệm của một người. Theo quan niệm
truyền thống, phụ nữ thường phải gánh vác phần lớn công việc nhà1. Tuy nhiên,
trong xã hội hiện đại, việc chia sẻ công việc nhà giữa vợ và chồng là cần thiết để
đảm bảo sự công bằng và giảm bớt áp lực cho mỗi người. Khi cả hai cùng tham gia
vào công việc nhà, họ không chỉ giúp nhau mà còn tạo ra cơ hội để hiểu và thông cảm với nhau hơn.
Sự chia sẻ trách nhiệm và công việc trong gia đình mang lại nhiều lợi ích. Trước hết,
nó giúp giảm bớt gánh nặng cho từng cá nhân, tạo điều kiện cho mọi người có thời
gian nghỉ ngơi và phát triển bản thân. Thứ hai, sự chia sẻ này giúp tăng cường sự
gắn kết và hiểu biết lẫn nhau, tạo ra một môi trường gia đình hòa thuận và hạnh
phúc. Cuối cùng, nó còn giúp giáo dục con cái về giá trị của sự công bằng và trách nhiệm.
Sự chia sẻ trách nhiệm và công việc trong gia đình là yếu tố quan trọng để xây dựng
một gia đình hạnh phúc và bền vững. Khi mọi thành viên đều tham gia và đóng góp,
họ không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho nhau mà còn tạo ra một môi trường gia
đình hòa thuận và đầy yêu thương. Bằng cách duy trì sự chia sẻ này, chúng ta có thể
xây dựng một xã hội công bằng và tiến bộ hơn.
2.2.4 Tầm quan trọng của sự nghiệp và phát triển cá nhân.
Sự nghiệp và phát triển cá nhân là hai yếu tố quan trọng trong cuộc sống của mỗi
người. Chúng không chỉ ảnh hưởng đến sự thành công trong công việc mà còn tác
động đến chất lượng cuộc sống và hạnh phúc cá nhân.
Tầm Quan Trọng của Sự Nghiệp:
+Ổn định tài chính: Một sự nghiệp vững chắc giúp đảm bảo thu nhập ổn định, từ
đó cải thiện chất lượng cuộc sống.
+Phát triển kỹ năng: Công việc thường xuyên đòi hỏi học hỏi và nâng cao kỹ
năng, giúp cá nhân trở nên chuyên nghiệp hơn.
+Tạo dựng mối quan hệ: Môi trường làm việc là nơi lý tưởng để xây dựng và mở
rộng các mối quan hệ xã hội và nghề nghiệp.
Tầm Quan Trọng của Phát Triển Cá Nhân:
+Nâng cao nhận thức: Phát triển cá nhân giúp nâng cao nhận thức về bản thân, từ
đó xác định rõ mục tiêu và hướng đi trong cuộc sống1.
+Phát triển tài năng và tiềm năng: Quá trình này giúp khai thác và phát huy tối
đa tài năng và tiềm năng của mỗi người.
+Cải thiện chất lượng cuộc sống: Khi cá nhân phát triển toàn diện, họ sẽ có cuộc
sống hạnh phúc và ý nghĩa hơn.
Sự nghiệp và phát triển cá nhân có mối quan hệ mật thiết với nhau. Một sự nghiệp
thành công thường dựa trên nền tảng của sự phát triển cá nhân vững chắc. Ngược lại,
sự phát triển cá nhân sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ khi cá nhân có một sự nghiệp ổn định và phát triển.
Tóm lại, sự nghiệp và phát triển cá nhân đều đóng vai trò quan trọng trong cuộc
sống của mỗi người. Để đạt được thành công và hạnh phúc, mỗi người cần chú trọng
cả hai yếu tố này, không ngừng học hỏi và phát triển bản thân.
2.3 Thách thức và cơ hội trong việc xây dựng hôn nhân bền vững
2.3.1 Thách thức từ áp lực công việc, kinh tế và xã hội
Thách thức từ áp lực công việc, kinh tế và xã hội là một trong những yếu tố quan
trọng gây khó khăn trong việc xây dựng và duy trì hôn nhân bền vững trong thế giới
ngày nay. Áp lực từ công việc thường đưa ra yêu cầu cao về thời gian và năng lượng,
khiến cho các cá nhân dễ dàng bị mất cân bằng giữa cuộc sống nghề nghiệp và gia
đình. Việc phải làm việc nặng nhọc hoặc có thời gian làm việc không đều đặn có thể
dẫn đến sự thiếu hiểu biết và hỗ trợ giữa các vợ chồng.
Thách thức kinh tế cũng góp phần vào sự căng thẳng trong hôn nhân. Áp lực về tài
chính có thể làm gia tăng mâu thuẫn và lo âu về chi tiêu, đặc biệt khi đối mặt với các
khoản vay nợ, chi tiêu hàng ngày và các nhu cầu của con cái. Sự lo lắng liên quan đến
tài chính thường làm suy yếu sự gắn kết và lòng tin giữa các thành viên trong gia đình.
Thêm vào đó, áp lực xã hội từ các tiêu chuẩn về thành công và hạnh phúc cũng có thể
tạo ra sự căng thẳng trong hôn nhân. Các kỳ vọng từ xã hội về việc thành công trong
sự nghiệp, sự giàu có và hạnh phúc gia đình có thể không phù hợp với những giá trị và
mục tiêu cá nhân của từng thành viên trong gia đình.
Để vượt qua những thách thức này và xây dựng một hôn nhân bền vững, các cặp đôi
cần có khả năng đối mặt và giải quyết các vấn đề một cách tích cực. Họ cần thường
xuyên giao tiếp và thúc đẩy sự hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau. Việc chia sẻ công việc và
trách nhiệm gia đình cũng như đưa ra các kế hoạch tài chính và xã hội rõ ràng.
Xây dựng hôn nhân bền vững đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết của cả hai vợ chồng. Bằng
cách là họ phải đối mặt với những thách thức một cách cởi mở, tôn trọng và hộ trợ lẫn
nhau trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
2.3.2 Cơ hội từ sự hỗ trợ của công nghệ và mạng lưới xã hội
Công nghệ và mạng lưới xã hội đã mở ra những cơ hội mới đáng kể trong việc xây
dựng và duy trì hôn nhân bền vững trong thời đại hiện đại. Sự tiến bộ của công nghệ
thông tin đã cung cấp cho các cặp đôi các công cụ hữu ích để giao tiếp và tương tác
hiệu quả hơn bất kể khoảng cách. Các ứng dụng nhắn tin, cuộc gọi video và các nền
tảng gặp gỡ trực tuyến cho phép họ duy trì liên lạc thường xuyên và liên tục, giúp
giảm thiểu sự cách biệt địa lý và thời gian xa cách.
Mạng xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cộng đồng hỗ trợ cho
các cặp đôi. Nhờ vào các nền tảng như Facebook, Instagram hay Twitter, họ có thể
chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi từ các trường hợp thành công và nhận được sự động viên
từ cộng đồng. Điều này không chỉ giúp tăng cường sự liên kết và đồng cảm giữa các
cặp vợ chồng mà còn mở ra cơ hội để họ học hỏi và cải thiện mối quan hệ của mình.
Thêm vào đó, công nghệ cũng hỗ trợ trong việc quản lý thời gian và tài chính cho các
gia đình. Các ứng dụng quản lý lịch trình, theo dõi chi tiêu hay quản lý tài sản giúp
các cặp đôi tổ chức cuộc sống gia đình một cách hiệu quả hơn, từ đó giảm thiểu căng
thẳng và mâu thuẫn không cần thiết.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là công nghệ và mạng xã hội chỉ là công cụ.
Chúng không thể thay thế cho sự giao tiếp cởi mở, tôn trọng và tình yêu thương giữa
hai vợ chồng. Sử dụng công nghệ một cách thông minh và có trách nhiệm có thể giúp
ích rất nhiều cho việc xây dựng hôn nhân bền vững, nhưng nó không phải là giải pháp duy nhất.
Ngoài ra, cũng cần lưu ý đến những rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng công nghệ và mạng xã
hội trong hôn nhân, chẳng hạn như: 
Nghiện: Dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội có thể dẫn đến việc lơ là
giao tiếp và tương tác trực tiếp với bạn đời. 
Ghen tuông: So sánh bản thân với những người khác trên mạng xã hội có thể
dẫn đến ghen tuông và nghi ngờ. 
Tin nhắn: Chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng xã hội có thể khiến
bạn và bạn đời dễ bị tổn thương bởi tin tặc và những kẻ lừa đảo.
Tóm lại, công nghệ và mạng lưới xã hội không chỉ là công cụ hữu ích trong việc kết
nối con người mà còn là những nguồn lực quý giá để giúp đỡ và củng cố mối quan hệ
hôn nhân. Việc tận dụng những cơ hội này một cách thông minh và hiệu quả có thể
giúp các cặp đôi xây dựng một hôn nhân bền vững, đầy hạnh phúc và sẵn sàng đối mặt
với mọi thử thách của cuộc sống. Cùng với sự hỗ trợ của công nghệ và mạng xã hội,
việc xây dựng hôn nhân bền vững còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như sự cam
kết, thấu hiểu, tôn trọng và nỗ lực chung của cả hai vợ chồng.