lOMoARcPSD|50730876
1.2. Mục đích, vai trò của tác động Tiktok trong quá trình hoạt động của sinh viên
Mạng xã hội TikTok đang trở thành một nền tảng nổi bật và phát triển nhanh chóng,
phổ biến rộng rãi, đặc biệt là trong giới trẻ. Theo số liệu trên trang Statista, nếu như năm
20Thứ nhất7, mạng xã hội này chỉ có khoảng 65 triệu người dùng thì tính đến tháng Thứ
nhất/2022, số người sử dụng mạng xã hội TikTok đã lên tới hơn một tỷ tài khoản. Sau gần
bảy năm phát triển, TikTok đã trở thành một trong những mạng xã hội được sử dụng nhiều
nhất trên toàn thế giới.
Ở Việt Nam, số người sử dụng mạng xã hội TikTok cũng tăng nhanh. Với đặc điểm là
những video được đăng tải có nội dung ngắn gọn, dễ xem, dễ nhớ, TikTok trở thành một
công cụ hiệu quả để lan tỏa những thông điệp tích cực đến cộng đồng
1.2.1. Mục đích của tác động Tiktok trong quá trình hoạt động của sinh viên
TikTok đã trở thành một hiện tượng toàn cầu với ảnh hưởng sâu rộng, đặc biệt trong
đời sống học tập của sinh viên. Nền tảng này không chỉ đóng vai trò như một công cụ giải
trí mà còn tác động đến quá trình học tập từ nhiều góc độ khác nhau. Tác động của TikTok
bao gồm cả những lợi ích tích cực và những thách thức lớn, đòi hỏi sự xem xét kỹ lưỡng trong cách sử dụng.
Thứ nhất, TikTok hỗ trợ học tập một cách hiệu quả nhờ khả năng truyền tải kiến
thức thông qua các video ngắn gọn và dễ hiểu. Sự phổ biến của TikTok trong giới trẻ, đặc
biệt là sinh viên, giúp tạo ra một không gian nơi họ có thể chia sẻ thông tin và mở rộng
kiến thức. Các nội dung học thuật được truyền tải ngắn gọn, cô đọng, giúp sinh viên dễ
dàng nắm bắt các ý chính mà không bị quá tải về mặt thông tin. Điều này đặc biệt hữu ích
trong các môn học có tính chất khô khan hoặc phức tạp. TikTok giúp sinh viên tiếp cận
kiến thức theo một cách súc tích và sáng tạo, từ đó cải thiện khả năng ghi nhớ và ứng dụng
kiến thức vào thực tế.
Thứ hai, bên cạnh việc truyền đạt thông tin, TikTok còn là nguồn cung cấp động lực
học tập. Những video hướng dẫn về tổ chức thời gian, mẹo học tập hiệu quả, và những câu
chuyện truyền cảm hứng giúp sinh viên duy trì tinh thần học tập. Đặc biệt, các video liên
quan đến kỹ thuật học nhanh, quản lý thời gian hay phát triển thói quen học tập tốt có tác
dụng khơi dậy sự hứng thú và giúp sinh viên cải thiện kỹ năng học tập cá nhân. Nhiều sinh
viên tìm thấy cảm hứng từ việc thấy những người khác chia sẻ kinh nghiệm học tập và
thành công trên TikTok, từ đó giúp họ thiết lập mục tiêu học tập cụ thể và có chiến lược hơn.
Thứ ba, TikTok còn giúp tăng cường tương tác và kết nối giữa sinh viên với các
nguồn học thuật khác nhau. Việc theo dõi các tài khoản của giáo viên, chuyên gia, hoặc
những người có cùng sở thích học tập giúp sinh viên mở rộng mạng lưới học tập. TikTok
không chỉ là nền tảng giải trí mà còn tạo ra các cộng đồng học tập trực tuyến, nơi sinh viên lOMoARcPSD|50730876
có thể tương tác, thảo luận và học hỏi lẫn nhau. Các thử thách học thuật hoặc trò chơi giáo
dục trên nền tảng này còn tăng thêm tính hấp dẫn và sự tham gia tích cực của người học,
giúp quá trình học trở nên thú vị và bớt nhàm chán.Một trong những lợi ích quan trọng
khác của TikTok là khả năng giúp sinh viên phát triển kỹ năng sáng tạo. TikTok khuyến
khích sinh viên tự sản xuất nội dung học tập của riêng mình, chẳng hạn như các video giải
thích bài học, tóm tắt kiến thức, hoặc hướng dẫn làm bài tập. Việc tạo ra nội dung này
không chỉ giúp sinh viên củng cố kiến thức mà còn rèn luyện khả năng truyền đạt thông tin
và tư duy sáng tạo. Sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh và nội dung học thuật trong các
video này còn giúp họ phát triển kỹ năng công nghệ, một yếu tố rất quan trọng trong thời
đại số. Khả năng sản xuất và chỉnh sửa video trên TikTok cũng giúp sinh viên cải thiện kỹ
năng giao tiếp đa phương tiện, điều rất cần thiết trong một môi trường học tập hiện đại và số hóa.
Thứ tư, TikTok giúp sinh viên tăng cường tiếp cận thông tin từ khắp nơi trên thế
giới. Nền tảng này cung cấp một kho nội dung đa dạng từ nhiều lĩnh vực, từ khoa học, công
nghệ, đến nghệ thuật và văn hóa. Sinh viên có thể dễ dàng tiếp cận những kiến thức mới
nhất từ nhiều chuyên gia và nguồn tài liệu khác nhau, điều này giúp họ cập nhật kiến thức
một cách nhanh chóng và hiệu quả. TikTok là một kênh học tập đa lĩnh vực, giúp sinh viên
dễ dàng tiếp thu các kiến thức từ những nguồn quốc tế, mở rộng tầm hiểu biết của họ về
nhiều khía cạnh khác nhau của đời sống.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, TikTok cũng đặt ra một số thách thức và
rủi ro đối với sinh viên. Trước hết là vấn đề phân tán sự chú ý. TikTok với tính chất giải trí
cao và nội dung liên tục được cập nhật có thể gây ra hiện tượng nghiện xem video, làm
giảm khả năng tập trung vào việc học. Nhiều sinh viên có thể dành quá nhiều thời gian lướt
TikTok mà không quản lý được thời gian, dẫn đến mất cân bằng giữa giải trí và học tập.
Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng học tập khi sinh viên không dành đủ thời gian
cho việc ôn tập hay nghiên cứu sâu hơn về các chủ đề quan trọng.
1.2.2 Vai trò tác động Tiktok trong quá trình học tập của sinh viên
Thứ nhất, là nguồn giải trí và giảm stress. TikTok đã trở thành một phương tiện giải
trí phổ biến đối với sinh viên, giúp họ thư giãn sau những giờ học căng thẳng. Với các
video ngắn gọn, thường kéo dài từ 15 giây đến 3 phút, TikTok cung cấp nội dung giải trí
một cách nhanh chóng và dễ tiếp cận. Sinh viên có thể xem các video hài hước, sáng tạo
để tạm thời "giải phóng" tâm trí khỏi áp lực học tập, từ đó tạo ra cảm giác thoải mái và sẵn
sàng cho các nhiệm vụ tiếp theo. Tuy nhiên, do tính chất hấp dẫn và liên tục gợi ý nội dung
mới, sinh viên dễ bị cuốn hút, dành quá nhiều thời gian cho việc giải trí và mất cân bằng
giữa việc học và giải trí.
Thứ hai, bên cạnh vai trò giải trí, TikTok cũng trở thành một kho tàng kiến thức
phong phú từ nhiều lĩnh vực như học thuật, kỹ năng mềm, nghệ thuật, và công nghệ. Sinh lOMoARcPSD|50730876
viên có thể tìm thấy các video hướng dẫn bài giảng, giải thích các khái niệm khoa học, hoặc
chia sẻ kinh nghiệm học tập từ những người dùng khác. Không chỉ dừng lại ở lý thuyết,
TikTok còn cung cấp các mẹo thực tiễn, giúp sinh viên mở rộng kiến thức và có thêm cảm
hứng để tiếp tục hành trình học tập của mình. Việc học thông qua các video ngắn này giúp
sinh viên nắm bắt thông tin một cách dễ dàng, nhanh chóng, và có thể áp dụng ngay vào cuộc sống thực tế.
Thứ ba, là kênh giao tiếp và chia sẻ thông tin, TikTok không chỉ là nơi tiêu thụ nội
dung mà còn là một kênh giao tiếp hiệu quả, giúp sinh viên kết nối và chia sẻ thông tin với
nhau. Nhờ vào khả năng tương tác mạnh mẽ, sinh viên có thể dễ dàng trao đổi ý kiến, học
hỏi từ những video của người khác, và tham gia vào các cuộc thảo luận trực tuyến. Các
hashtag liên quan đến học tập như LearnOnTikTok, EduTok đã tạo ra các cộng đồng học
tập trực tuyến, nơi sinh viên có thể cùng nhau phát triển kiến thức và kỹ năng. Đây là một
môi trường giao lưu đa dạng và phong phú, không chỉ giúp sinh viên học hỏi mà còn mở
rộng mạng lưới quan hệ xã hội.
Thứ tư, thách thức về thời gian và tập trung mặc dù TikTok mang lại nhiều lợi ích,
sinh viên thường phải đối mặt với thách thức về việc quản lý thời gian và duy trì sự tập
trung. Tính năng gợi ý video liên tục của TikTok có thể khiến người dùng dành hàng giờ
để lướt nội dung mà quên mất những nhiệm vụ quan trọng khác. Ngoài ra, việc tiêu thụ
thông tin ngắn và nhanh liên tục có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung dài hạn của sinh
viên, làm giảm hiệu suất học tập khi họ cần xử lý các thông tin phức tạp hơn. Do đó, việc
sử dụng TikTok cần được quản lý một cách cẩn thận và có tổ chức để tránh ảnh hưởng tiêu
cực đến quá trình học tập.
Thứ năm về tính tương tác và sự ảnh hưởng, TikTok nổi bật với tính năng tương tác
cao, cho phép sinh viên không chỉ xem mà còn tham gia tích cực vào các thử thách, trò
chơi, hoặc các cuộc thảo luận trực tuyến. Những thử thách liên quan đến học tập, như thử
thách giải toán hoặc học ngôn ngữ mới, thường khuyến khích sinh viên tham gia và thử
thách bản thân. Hơn nữa, TikTok còn tạo cơ hội để sinh viên xây dựng hình ảnh cá nhân,
chia sẻ hành trình học tập, và kết nối với cộng đồng trực tuyến. Sự ảnh hưởng tích cực này
thúc đẩy sinh viên không ngừng phát triển và sáng tạo, từ đó xây dựng kỹ năng và kiến thức toàn diện hơn.