Tài liệu chương 3 - Quản trị học | Trường Đại Học Duy Tân

Tài liệu chương 3 - Quản trị học | Trường Đại Học Duy Tân được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

http://www.ebook.edu.vn 45
Baøi 7
PHAÂN TÍCH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH
1. Giôùi thieäu chung :
Baùo caùo taøi chính laø heä thoáng baùo caùo toång hôïp töø caùc soá lieäu keá toaùn cuûa coâng ty theo
nhöõng maãu bieåu ñaõ ñöôïc qui ñònh, noù phaûn aûnh tính hình söû duïng voán, nguoàn voán; keát quaû
kinh doanh cuûa coâng ty trong kyø baùo caùo.
Heä thoáng baùo caùo taøi chính coâng ty bao goàm 3 baûng baùo caùo chính
- Baûng caân ñoái keá toaùn
- Baùo caùo keát quaû kinh doanh vaø
- Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä
Muïc ñích cuûa vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính nhaèm ñaùnh giaù möùc ñoä ruûi ro cuõng nhö keát
quaû veà maët taøi chính thoâng qua caùc heä soá vaø caùc tæ suaát sinh lôøi cuûa voán.
Nhöõng ngöôøi phaân tích baùo caùo taøi chính coù theå laø baûn thaân coâng ty hoaëc nhöõng ngöôøi beân
ngoaøi coâng ty nhö ngaân haøng, caùc coâng ty taøi chính, coâng ty chöùng khoaùn, caùc nhaø cung
caáp… nhöõng ngöôøi ñaõ hoaëc ñang xem xeùt coù neân cho coâng ty vay hoaëc mua coå phieáu cuûa
coâng ty hay khoâng
Ñoái vôùi baûn thaân coâng ty, vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính seõ giuùp cho caùc nhaø quaûn trò taøi
chính coâng ty ñaùnh giaù ñöôïc tình hình taøi chính cuûa coâng ty moät caùch heä thoáng ñaày ñuû,
treân sôû ñoù coù theå ñöa ra nhöõng hoaïch ñònh phuø hôïp nhaèm duy trì hoaëc caûi thieän tình
hình taøi chính coâng ty ngaøy caøng toát hôn.
Tuøy theo moái quan heä cuûa caùc ñoái taùc ñoái vôùi coâng ty maø caùc toå chöùc beân ngoaøi coâng ty seõ
quan taâm ñeán caùc khía caïnh khaùc nhau veà taøi chính cuûa coâng ty. Caùc chuû nôï ngaén haïn
thöôøng quan taâm ñeán khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn cuûa coâng ty thoâng qua caùc ñaûm baûo
veà taøi saûn löu ñoäng vaø ngaân löu roøng mang laïi töø hoaït ñoäng kinh doanh. Trong khi ñoù caùc
chuû nôï daøi haïn vaø caùc nhaø ñaàu tö laïi quan taâm ñeán khaû naêng sinh lôøi trong daøi haïn vaø ruûi
ro trong hoaït ñoäng cuõng nhö trong cô caáu taøi chính cuûa coâng ty.
2. Noäi dung phaân tích :
Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa vieäc ñaùnh giaù möùc sinh lôïi vaø ruûi ro cuûa moät coâng ty, ta seõ laàn
löôït xaùc ñònh caùc chæ tieâu tæ suaát sinh lôøi vaø caùc heä soá phaûn aùnh khaû naêng thanh toaùn, sau
ñoù so saùnh caùc chæ tieâu naøy vôùi caùc chæ tieâu töông öùng cuûa :
- Kyø Keá hoaïch
- Kyø tröôùc cuûa coâng ty
- Cuûa moät coâng ty khaùc trong cuøng ngaønh
- Bình quaân cuûa caùc coâng ty trong cuøng ngaønh
Caùc chæ tieâu veà khaû naêng sinh lôïi goàm :
- Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn
- Tæ suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu
- Tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng
- Thu nhaäp treân moãi coå phieáu thöôøng
Caùc chæ tieâu ño löôøng ruûi ro ngaén haïn goàm :
http://www.ebook.edu.vn 46
- Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi (Curent Ratio)
- Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh (Acid – Test Ratio)
- suaát voøng quay voán löu ñoäng, caùc chæ tieâu lieân quan: Soá ngaøy luaân chuyeån
haøng toàn kho; Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phi thu; Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn
phaûi traû
Caùc chæ tieâu ño löôøng ruûi ro thanh khoaûn daøi haïn :
- Tæ leä nôï treân voán (Debt-equity ratio)
- Tæ leä ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh treân toång nôï
- Tæ leä baûo ñaûm laõi vay (Interest coverage ratio)
3. Phaân tích khaû naêng sinh lôøi
3.1. Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn
suaát sinh lôøi treân taøi saûn (Return on Asset ROA) ño löôøng hoaït ñoäng cuûa moät coâng ty
trong vieäc söû duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän, khoâng phaân bieät taøi saûn naøy ñöôïc hình
thaønh bôûi nguoàn voán vay hay voán chuû sôû höõu
quaânbìnhsaûntaøiToång
nhaäpthuthueátr
ö
økhaáuñaõvaylaõi
p
h
í
Chiroøngnhuaän
L
ôïi
ROA
+
=
Hay :
saûntaøiToång
t
E
BI
T
ROA
)(*
=
1
YÙ nghóa cuûa chæ tieâu :
- Phaûn aùnh hieäu quaû hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty
- Laø sôû quan troïng ñeå nhöõng ngöôøi cho vay caân nhaéc lieäu xem coâng ty coù theå
taïo ra möùc sinh lôøi cao hôn chi phí söû duïng nôï khoâng
- Laø sôû ñ chuû sôû höõu ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính vaø ra quyeát
ñònh huy ñoäng voán
Ñeå phaân tích nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñeán ROA, caùc nhaø phaân tích thöôøng taùch ROA laøm 2
thaønh phaàn nhö sau :
quaânbìnhsaûntaøiToång
thu
D
oanh
thuDoanh
t
E
BIT
ROA *
)(*
=
1
ROA = Tæ suaát lôïi nhuaän nhuaän bieân x Heä soá voøng quay toång taøi saûn
(tröôùc khi traû laõi vay vaø sau
khi noäp thueá)
Tæ suaát lôïi nhuaän bieân cho thaáy khaû naêng coâng ty tieát kieäm chi phí so vôùi doanh thu,
suaát lôïi nhuaän bieân cao coù nghóa laø coâng ty coù leä taêng chi phí thaáp hôn leä taêng
doanh thu hoaëc leä giaûm chi phí lôùn hôn leä giaûm doanh thu. Tuy nhieân khi phaân
tích suaát naøy caàn thaän troïng, bôûi vieäc taêng suaát lôïi nhuaän bieân coù theå mang laïi
töø nhöõng chính saùch khoâng toát, chaúng haïn nhö vieäc giaûm chi phí khaáu hao do giaûm ñaàu
tö maùy moùc thieát bò hoaëc giaûm tæ leä khaáu hao; giaûm chi phí quaûng caùo coù khaû naêng aûnh
höôûng ñeán doanh thu töông lai.
Heä soá voøng quay taøi saûn cho thaáy hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn. Heä soá voøng
quay taøi saûn cao theå hieän coâng ty coù theå taïo ra ñöôïc nhieàu doanh thu hôn treân 1 ñoàng
voán ñaàu tö. Heä soá voøng quay taøi saûn chòu taùc ñoäng tröïc tieáp bôûi heä soá quay voøng cuûa
caùc taøi saûn chuû yeáu :
http://www.ebook.edu.vn 47
-
thuphaûikhoaûnquaânBình
maëttieànbaèngkhoângthuDoanh
thuphaûikhoaûncaùcquayVoøng =
-
quaânbìnhkhoToàn
baùnhaøngvoánGiaù
khotoànhaøngquayVoøng =
-
quaânbìnhñònhcoásaûnTaøi
thu
oanh
ñònhcoásaûntaøiquayVoøng =
Caàn löu yù :
Voøng quay khoaûn phaûi thu giaûm coù theå do chính saùch baùn haøng trchaäm nhaèm muïc
ñích môû roäng doanh thu hay do coâng vieäc thu hoài nôï cuûa coâng ty keùm
Heä soá voøng quay haøng toàn kho giaûm thoâng thöôøng laø do haøng hoaùöù ñoïng khoâng tieâu
thuï ñöôïc hay do coâng ty môû roäng kinh doanh, taêng toàn kho.
Voøng quay taøi saûn coá ñònh cuõng coù theå taêng do nguyeân nhaân laø coâng ty khoâng quan taâm
ñeán vieäc gia taêng ñaàu tö vaøo Taøi saûn coá ñònh (giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn coá ñònh giaûm)
3.2. Tæ suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu
3.2.1. suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu (Return On Equity ROE) cho ta thaáy keát
quaû cuûa vieäc söï duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän cho chuû sôû höõu.
ROE coù lieân quan ñeán chi phí traû laõi vay, vì vaäy noù laø chæ tieâu toång hôïp phaûn aûnh hieäu quaû
söû duïng voán cuûa chuû sôû höõu döôùi taùc ñoäng cuûa ñoøn caân nôï
quaânbìnhhöõusôûchuûVoán
roøngnhuaän
L
ôïi
ROE =
quaânbìnhhöõusôûchuûVoán
quaânbìnhsaûntaøiToång
quaânbìnhsaûntaøiToång
thuaànthuDoanh
thuaànthuDoanh
roøngnhuaänLôÏi
ROE **=
ROE = Tæ suaát lôïi nhuaän bieân roøng * Voøng quay taøi saûn * Heä soá ñoøn baåy TC
Ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù huy ñoäng coå phieáu öu ñaõi, coå phieáu öu ñaõi ñaõ ñöôïc höôûng laõi
suaát coá ñònh (coå töùc öu ñaõi) neân hieäu quaû söû duïng voán coå phaàn thöôøng seõ thöôøng phaûn aùnh
qua tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng
3.2.2. suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng (Retunr On Common Equity -
ROCE)
Chæ tieâu naøy ño löôøng keát quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän cho caùc coå ñoâng
thöôøng. Noù chòu aûnh höôûng bôûi hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn cuûa coâng ty, ñoàng thôøi
chòu taùc ñoäng cuûa caáu nguoàn voán maø coâng ty huy ñoäng bao goàm nôï vaø coå phieáu öu ñaõi
(ñoøn baåy taøi chính) .
quaânbìnhthöôøngphaàncoåVoán
ñaõiöutöùccoåroøngnhuaänLôïi
ROCE
=
http://www.ebook.edu.vn 48
3.2.3. Ñoøn caân nôï ø(ñoøn baåy taøi chính)
Ñoøn caân nôï hay ñoøn baåy taøi chính theå hieän qua caáu nguoàn voán maø coâng ty söû duïng ñeå
taøi trôï cho taøi saûn. Ñoøn caân nôï ñöôïc theå hieän baèng nhieàu chæ tieâu khaùc nhau, vaäy khi
phaân tích caàn phaûi hieåu roõ chæ tieâu ñoøn caân nôï maø ngöôøi noùi muoán nguï yù laø chæ tieâu naøo.
-
voánToång
nôïToång
nôïsoá =
-
phaàncoåvoánvaønhaïdaøinôïToång
haïndaøinôïToång
haïndaøinôïleä =
-
thöôøngphieáucoåVoán
Toångvoán
chínhtaøibaåyñoønsoáHeä =
Taùc duïng cuûa ñoøn baåy taøi chính ñeán ROE hoaëc ROCE
Phaàn lôïi nhuaän daønh cho caùc coå ñoâng thöôøng la laïi töø hoaït ñoäng ø phaàn lôïi nhuaän mang
kinh doanh cuûa coâng ty sau khi ñaõ trang traõi caùc chi phí huy ñoäng voán nhö chí phí söû duïng
nôï (laõi vay sau khi tröø laù chaén thueá) vaø lôïi töùc traû cho coå ñoâng öu ñaõi. Neáu suaát sinh lôïi
treân toång taøi saûn cuûa coâng ty lôùn hôn chi phí söû duïng nôï vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn öu
ñaõi thì scheânh leäch coøn laïi caùc coå ñoâng thöôøng seõ ñöôïc höôûng, keát quaû laø ROCE (hay
ROE) > ROA. Ngöôïc laïi neáu suaát sinh lôøi treân taøi saûn cuûa coâng ty thaáp hôn chi phí söï duïng
nôï vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn öu ñaõi thì coå ñoâng thöôøng phaûi chòu giaûm phaàn thu
nhaäp cuûa mình vaø chính ñieàu naøy laøm cho ROCE (hoaëc ROE) < ROA
Nhö vaäy ñoøn caân nôï coù taùc duïng khuyeách ñaïi tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng khi
hieäu quaû söû duïng taøi saûn cao. Nhöng ngöôïc laïi noù cuõng seõ laøm cho tæ suaát sinh lôøi treân voán
coå phaàn thöôøng suït giaûm nhieàu hôn khi hieäu quaû söû duïng taøi saûn giaûm. Maët khaùc cuõng
caàn thaáy raèng khi coâng ty huy ñoäng nôï cao thì ruûi ro phaù saûn hoaëc maát khaû naêng thanh
toaùn caøng lôùn, vaäy ngöôøi cho vay sñoøi hoûi laõi suaát cao hôn ñeå buø vaøo ruûi ro maø hoï seõ
phaûi gaùnh chòu vaø khi ñoù taùc duïng cuûa ñoøn baåy taøi chính seõ giaûm ñi, thaâm chí khoâng coøn
taùc duïng hoaëc taùc duïng tieâu cöïc ñeán suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng.
3.2.4 Thu nhaäp treân moãi coå phieáu thöôøng (Earning per share – EPS)
kyøtronghaønhlöubìnhtrungthöôøngphieáucoåSoá
ñaõiöutöùccoåroøngnhuaänLôïi
EPS
=
Ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi hoaëc coå phieáu öu ñaõi coù theå
chuyeån ñoåi hoaëc coù keá hoaïch cho ngöôøi lao ñoäng ñöôïc nhaän coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty,
khi nhöõng ngöôøi naøy thöïc hieän quyeàn chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu thöôøng seõ laøm cho thu
nhaäp treân moãi coå phieáu cuûa coâng ty suït giaûm (do soá löôïng coå phieáu thöôøng taêng), ngöôøi
ta goïi ñaây laø söï suy vi (dilution). Trong tröôøng hôïp naøy, coâng ty phaûi tính caû 2 chæ tieâu laø
thu nhaäp treân moãi coå phieáu vaø thu nhaäp suy vi cuûa coå phieáu
EPS chòu aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá :
- Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn
- Ñoøn baåy taøi chính
- Qui moâ cuûa lôïi nhuaän giöõ laïi tích luõy
- Soá löôïng coå phieáu thöôøng löu haønh
3.2.5. Tæ soá gi thò tröôøng so vôùi ïi töùc treân moät c phiu (Price- earnings ratio-P/E)
http://www.ebook.edu.vn 49
E
PS
phieáucoåmoãitröôøngthòGiaù
EP =/
Chæ soá naøy thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù xem ñeå coù moät ñoàng lôïi nhuaän cuûa coâng ty, caùc
coå ñoâng thöôøng phaûi ñaàu bao nhieâu. Thí duï P/E cuûa moät coâng ty : 10, ñieàu naøy coù nghóa
laø coå phieáu cuûa coâng ty ñöôïc baùn vôùi giaù gaáp 10 laàn so vôùi lôïi nhuaän
Chæ soá P/E cuûa ngaønh thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñònh giaù coå phieáu
Moät coâng ty coù chæ soá P/E thaáp coù nghóa laø lôïi nhuaän treân moät coå phieáu cuûa coâng ty cao
hoaëc giaù thò tröôøng cuûa coå phieáu thaáp
4. Phaân tích ruûi ro veà khaû naêng thanh toaùn
Khaû naêng thanh toaùn cuûa moät coâng ty ñöôïc xem xeùt ôû khía caïnh : khaû naêng thanh toaùn
ngaén haïn vaø khaû naêng thanh toaùn daøi haïn
4.1 Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn
Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn ñöôïc ño löôøng baèng khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn cuûa
taøi saûn löu ñoäng ñeå thanh toaùn cho caùc traùch nhieäm nôï ngaén haïn cuûa coâng ty.
4.1.1. Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän haønh
haïnngaénNôï
ñoänglöusaûnTaøi
haønhhieäntoaùnthanhnaêngkhaûsoáHeä =
Chæ tieâu naøy nhaèm ño löôøng khaû naêng ñaûm baûo thanh toaùn caùc khoaûn nôï ngaén haïn baèng
taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty. Vì vaäy ñeå ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn, heä soá khaû
naêng thanh toaùn hieän thôøi phaûi lôùn hôn 1. Nhöõng bieän phaùp baûn nhaèm caûi thieän chæ
tieâu naøy phaûi nhaèm vaøo vieäc gia taêng nguoàn voán oån ñònh (voán chuû sôû höõu vaø nôï daøi haïn)
thay cho caùc khoaûn nôï ngaén haïn. Tuy nhieân ñaây chæ laø chæ tieâu phaûn aùnh moät caùch khaùi
quaùt khaû naêng thanh toaùn nôï ngaén haïn vaø mang tính chaát hình thöùc. Bôûi moät khi taøi
saûn cuûa coâng ty lôùn hôn nôï ngaén haïn thì cuõng chöa chaéc taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty ñuû
ñaûm baûo thanh toaùn cho caùc khoaûn nôï ngaén haïn neáu nhö taøi saûn naøy luaân chuyeån chaäm,
chaúng haïn toàn kho öù ñoïng khoâng tieâu thuï ñöôïc, caùc khoaûn phaûi thu toàn ñoïng khoâng thu
ñöôïc tieàn. Vì vaäy khi phaân tích khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn treân sôû ñaûm baûo cuûa taøi
saûn löu ñoäng ta caàn phaûi phaân tích chaát löôïng cuûa caùc yeáu toá taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty
qua caùc chæ tieâu heä soá voøng quay khoaûn phaûi thu, heä soá voøng quay toàn kho vaø heä soá voøng
quay khoaûn phaûi traû.
4.2. Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh
haïnngaénNôï
thuphaûikhoaûnhaïnngaénñaàumaëtTieàn
nhanhtoaùnthanhnaêngkhaûsoáHeä
++
=
Chæ tieâu naøy phaûn aùnh khaû naêng coâng ty coù theå thanh toaùn ngay caùc khoaûn nôï ngaén
haïn ñeán möùc ñoä naøo caên cöù vaøo nhöõng taøi saûn löu ñoäng coù khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn
nhanh nhaát. Khoâng coù sôû ñeå yeâu caàu chæ tieâu naøy phaûi lôùn hôn 1 trong caùc khoaûn nôï
ngaén haïn, coù nhöõng khoaûn ñaõ vaø seõ ñeán haïn ngay thì môùi coù nhu caàu thanh toaùn nhanh,
nhöõng khoaûn chöa ñeán haïn chöa coù nhu caàu phaûi thanh toaùn ngay.
4.3. Heä soá voøng quay khoaûn phaûi thu
Coâng thöùc xaùc ñònh heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu ñaõ neâu ôû phaàn treân. Töø heä
soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu ta coù theå xaùc ñònh soá ngaøy luaân chuyeån caùc khoaûn phaûi
thu hay coøn goïi laø soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu hay kyø thu tieàn bình quaân.
http://www.ebook.edu.vn 50
ngaøymoätquaânbìnhmaëttieànbaèngkhoângthuDoanh
quaânbìnhthu
p
haûikhoaûnCaùc
thuphaûikhoaûncaùcñoïngtoànngaøySoá =
Heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu caøng lôùn hay soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu
caøng nhoû chöùng toû khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn cuûa caùc khoaûn phaûi thu nhaèm ñaùp öùng
cho caùc nhu caàu thanh toaùn seõ toát hôn
Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu phuï thuoäc vaøo moät soá yeáu toá nhö sau :
- Taêng thôøi gian baùn chòu vaø doanh soá baùn chòu ñeå gia taêng doanh thu
- Chaát löôïng cuûa coâng taùc theo doõi thu hoài nôï cuûa coâng ty
- Phöông phaùp ñaùnh giaù vaø löïa choïn khaùch haøng baùn traû chaäm cuûa coâng ty
4.4. Heä soá voøng quay haøng toàn kho
Heä soá voøng quay haøng toàn kho ñaõ ñöôïc xaùc ñònh ôû phaàn treân. Töø heä soá voøng quay haøng toàn
kho, coù theå tính ñöôïc moät chæ tieâu töông ñöông laø thôøi gian luaân chuyeån toàn kho hay coøn
goïi laø soá ngaøy toàn ñoïng haøng toàn kho
ngaøymoätquaânbìnhbaùnhaøngvoánGiaù
quaânbìnhkhoToàn
khotoànhaøngchuyeånluaângianThôøi =
Toác ñoä luaân chuyeån haøng toàn kho taêng theå hieän coâng ty hoaït ñoâng toát, vieäc gia taêng khoái
löôïng saûn phaåm tieâu thuï seõ laøm taêng giaù voán haøng baùn ñoàng thôøi laøm giaûm toàn kho. Löôïng
haøng hoùa toàn kho ñöôïc giaûi phoùng nhanh seõ ruùt ngaén thôøi gian luaân chuyeån voán vaø taêng
khaû naêng thanh toaùn cuûa coâng ty.
4.5. Heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi traû
traûphaûikhoaûncaùcquaânBình
chòumuahaønggiaùTrò
traûphaûikhoaûnquayvoøngsoáHeä =
Caùc khoaûn phaûi traû seõ laøm giaûm nhu caàu voán löu ñoäng cho coâng ty. Vì vaäy vieäc gia taêng caùc
khoaûn phaûi traû cuõng nhö keùo daøi thôøi gian toàn ñoäng caùc khoaûn phaûi traû seõ laøm giaûm nhu
caàu söû duïng voán, laøm taêng khaû naêng taïo tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty, khaû
naêng thanh toaùn cuûa coâng ty seõ toát hôn
Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi traû
Soá ngaøy toàn ñoïng haøng toàn kho Soá ngaøy toàn ñoïng khoaûn phaûi thu
Soá ngaøy luaân chuyeån voán löu ñoäng
4.2. Khaû naêng thanh toaùn daøi haïn
Moät coâng ty coù leä nôï cao seõ coù ruûi ro cao veà khaû naêng thanh toaùn. Nhu caàu thanh toaùn
moät khoaûn chi phí laõi vay coá ñònh vaø thöôøng xuyeân cuõng nhö nhu caàu thanh toaùn nôï goác
khi ñeán haïn seõ khieán cho coâng ty phaûi ñaûm baûo coù moät soá tieàn taïo ñöôïc töø hoaït ñoäng kinh
Mua haøng Traû tieàn Baùn haøng Thu tieàn
http://www.ebook.edu.vn 51
doanh ñeå ñaùp öùng cho caùc nhu caàu naøy. Moät doøng ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh cao vaø
oån ñònh seõ giuùp coâng ty coù theå thanh toaùn caùc khoaûn nôï naøy moät caùch deã daøng. Ngöôïc laïi
coâng ty seõ gaëp ruûi ro maát khaû naêng thanh toaùn khi ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh thaáp
vaø khoâng oån ñònh. Moät doøng ngaân löu daøi haïn oån ñònh seõ töông öùng vôùi moät suaát sinh lôøi
treân taøi saûn cao ñoàng thôøi vôùi vieäc duy trì moät möùc voán löu ñoäng oån ñònh.
4.2.1. Tæ leä ngaân löu roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh ñoái vôùi toång nôï
nôïtoångquaânBình
HÑKDtöøroønglöuNgaân
nôïtoångvôùisoHÑKDtöøroønglöuNgaânleä =
leä ngaân löu roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh caøng cao vaø oån ñònh seõ ñaûm baûo cho vieäc
thanh toaùn caùc khoaûn nôï toát hôn.
4.2.2. Tæ leä ñaûm baûo laõi vay
vayLaõi
E
BITvaylaõivaøthueátröôùcnhuaän
L
ôïi
vaylaõibaûoñaûmleä
)(
=
Do khoaûn chi phí traû laõi vay ñöôïc laáy töø lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay, sau ñoù môùi noäp
thueá vaø phaàn coøn laïi laø lôïi nhuaän sau thueá - phaàn daønh cho caùc chuû sôû höõu. vaäy neáu
EBIT lôùn hôn laõi vay caøng nhieàu laàn thì khaû naêng ñaûm baûo cho vieäc thanh toaùn caùc khoaûn
traû laõi töø lôïi nhuaän caøng ñaûm baûo hôn
Toùm laïi
Vieäc phaân tích khaû naêng sinh lôøi vaø ruûi ro cuûa coâng ty döïa treân moái lieân heä cuûa caùc chæ tieâu
trong heä thoáng baùo caùo taøi chính coâng ty seõ cho ta nhöõ ng nhaân ñònh veà xu höôùng trong
quaù khöù ñeå treân cô sôû ñoù coù nhöõng döï baùo trong töông lai. Keát quaû cuûa vieäc phaân tích baùo
caùo taøi chính seõ ñöôïc keát hôïp vôùi moät soá thoâng tin khaùc nhö thò tröôøng, ñoái thuû caïnh
tranh, giaù coå phieáu, trieån voïng phaùt trieån saûn phaåm vaø thò tröôøng cuûa coâng ty ñeå ra quyeát
ñònh ñaàu tö, löïa choïn hình thöùc taøi trôï voán cho thích hôïp
Chuù : Caùc soá lieäu minh hoïa seõ söû duïng soá lieäu cuûa coâng ty Horrigan trong baøi
ñoïc baét buoäc cuûa chöông naøy (Stickney & Weil, chöông 6) Hoïc vieân caàn mang
theo baøi ñoïc naøy khi leân lôùp ñeå tieän theo doõi
| 1/7

Preview text:

Baøi 7
PHAÂN TÍCH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH
1. Giôùi thieäu chung :
Baùo caùo taøi chính laø heä thoáng baùo caùo toång hôïp töø caùc soá lieäu keá toaùn cuûa coâng ty theo
nhöõng maãu bieåu ñaõ ñöôïc qui ñònh, noù phaûn aûnh tính hình söû duïng voán, nguoàn voán; keát quaû
kinh doanh cuûa coâng ty trong kyø baùo caùo.
Heä thoáng baùo caùo taøi chính coâng ty bao goàm 3 baûng baùo caùo chính -
Baûng caân ñoái keá toaùn -
Baùo caùo keát quaû kinh doanh vaø -
Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä
Muïc ñích cuûa vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính nhaèm ñaùnh giaù möùc ñoä ruûi ro cuõng nhö keát
quaû veà maët taøi chính thoâng qua caùc heä soá vaø caùc tæ suaát sinh lôøi cuûa voán.
Nhöõng ngöôøi phaân tích baùo caùo taøi chính coù theå laø baûn thaân coâng ty hoaëc nhöõng ngöôøi beân
ngoaøi coâng ty nhö ngaân haøng, caùc coâng ty taøi chính, coâng ty chöùng khoaùn, caùc nhaø cung
caáp… nhöõng ngöôøi ñaõ hoaëc ñang xem xeùt coù neân cho coâng ty vay hoaëc mua coå phieáu cuûa coâng ty hay khoâng
Ñoái vôùi baûn thaân coâng ty, vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính seõ giuùp cho caùc nhaø quaûn trò taøi
chính coâng ty ñaùnh giaù ñöôïc tình hình taøi chính cuûa coâng ty moät caùch heä thoáng ñaày ñuû,
treân cô sôû ñoù coù theå ñöa ra nhöõng hoaïch ñònh phuø hôïp nhaèm duy trì hoaëc caûi thieän tình
hình taøi chính coâng ty ngaøy caøng toát hôn.
Tuøy theo moái quan heä cuûa caùc ñoái taùc ñoái vôùi coâng ty maø caùc toå chöùc beân ngoaøi coâng ty seõ
quan taâm ñeán caùc khía caïnh khaùc nhau veà taøi chính cuûa coâng ty. Caùc chuû nôï ngaén haïn
thöôøng quan taâm ñeán khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn cuûa coâng ty thoâng qua caùc ñaûm baûo
veà taøi saûn löu ñoäng vaø ngaân löu roøng mang laïi töø hoaït ñoäng kinh doanh. Trong khi ñoù caùc
chuû nôï daøi haïn vaø caùc nhaø ñaàu tö laïi quan taâm ñeán khaû naêng sinh lôøi trong daøi haïn vaø ruûi
ro trong hoaït ñoäng cuõng nhö trong cô caáu taøi chính cuûa coâng ty.
2. Noäi dung phaân tích :
Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa vieäc ñaùnh giaù möùc sinh lôïi vaø ruûi ro cuûa moät coâng ty, ta seõ laàn
löôït xaùc ñònh caùc chæ tieâu tæ suaát sinh lôøi vaø caùc heä soá phaûn aùnh khaû naêng thanh toaùn, sau
ñoù so saùnh caùc chæ tieâu naøy vôùi caùc chæ tieâu töông öùng cuûa : - Kyø Keá hoaïch -
Kyø tröôùc cuûa coâng ty -
Cuûa moät coâng ty khaùc trong cuøng ngaønh -
Bình quaân cuûa caùc coâng ty trong cuøng ngaønh
Caùc chæ tieâu veà khaû naêng sinh lôïi goàm :
- Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn -
Tæ suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu -
Tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng -
Thu nhaäp treân moãi coå phieáu thöôøng
Caùc chæ tieâu ño löôøng ruûi ro ngaén haïn goàm : http://www.ebook.edu.vn 45 -
Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi (Curent Ratio) -
Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh (Acid – Test Ratio) -
Tæ suaát voøng quay voán löu ñoäng, caùc chæ tieâu lieân quan: Soá ngaøy luaân chuyeån
haøng toàn kho; Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phi thu; Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi traû
Caùc chæ tieâu ño löôøng ruûi ro thanh khoaûn daøi haïn : -
Tæ leä nôï treân voán (Debt-equity ratio) -
Tæ leä ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh treân toång nôï -
Tæ leä baûo ñaûm laõi vay (Interest coverage ratio)
3. Phaân tích khaû naêng sinh lôøi
3.1. Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn
Tæ suaát sinh lôøi treân taøi saûn (Return on Asset – ROA) ño löôøng hoaït ñoäng cuûa moät coâng ty
trong vieäc söû duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän, khoâng phaân bieät taøi saûn naøy ñöôïc hình
thaønh bôûi nguoàn voán vay hay voán chuû sôû höõu Lôïi nhuaän roøng
Chi phí laõi vay ñaõ khaáu tröø thueá thu nhaäp ROA + =
Toång taøi saûn bình quaân EBIT * (1 − t) Hay : ROA = Toång taøi saûn
YÙ nghóa cuûa chæ tieâu : -
Phaûn aùnh hieäu quaû hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty -
Laø cô sôû quan troïng ñeå nhöõng ngöôøi cho vay caân nhaéc lieäu xem coâng ty coù theå
taïo ra möùc sinh lôøi cao hôn chi phí söû duïng nôï khoâng -
Laø cô sôû ñeå chuû sôû höõu ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính vaø ra quyeát ñònh huy ñoäng voán
Ñeå phaân tích nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñeán ROA, caùc nhaø phaân tích thöôøng taùch ROA laøm 2 thaønh phaàn nhö sau : EBIT * (1 − t) Doanh thu ROA = * Doanh thu
Toång taøi saûn bình quaân
ROA = Tæ suaát lôïi nhuaän nhuaän bieân x Heä soá voøng quay toång taøi saûn
(tröôùc khi traû laõi vay vaø sau khi noäp thueá)
Tæ suaát lôïi nhuaän bieân cho thaáy khaû naêng coâng ty tieát kieäm chi phí so vôùi doanh thu,
tæ suaát lôïi nhuaän bieân cao coù nghóa laø coâng ty coù tæ leä taêng chi phí thaáp hôn tæ leä taêng
doanh thu hoaëc tæ leä giaûm chi phí lôùn hôn tæ leä giaûm doanh thu. Tuy nhieân khi phaân
tích tæ suaát naøy caàn thaän troïng, bôûi vì vieäc taêng tæ suaát lôïi nhuaän bieân coù theå mang laïi
töø nhöõng chính saùch khoâng toát, chaúng haïn nhö vieäc giaûm chi phí khaáu hao do giaûm ñaàu
tö maùy moùc thieát bò hoaëc giaûm tæ leä khaáu hao; giaûm chi phí quaûng caùo coù khaû naêng aûnh
höôûng ñeán doanh thu töông lai.
Heä soá voøng quay taøi saûn cho thaáy hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn. Heä soá voøng
quay taøi saûn cao theå hieän coâng ty coù theå taïo ra ñöôïc nhieàu doanh thu hôn treân 1 ñoàng
voán ñaàu tö. Heä soá voøng quay taøi saûn chòu taùc ñoäng tröïc tieáp bôûi heä soá quay voøng cuûa
caùc taøi saûn chuû yeáu : http://www.ebook.edu.vn 46 -
Doanh thu khoâng baèng tieàn maët
Voøng quay caùc khoaûn phaûi thu =
Bình quaân khoaûn phaûi thu
Giaù voán haøng baùn
- Voøng quay haøng toàn kho = Toàn kho bình quaân - Doanh thu
Voøng quay taøi saûn coá ñònh =
Taøi saûn coá ñònh bình quaân Caàn löu yù :
− Voøng quay khoaûn phaûi thu giaûm coù theå do chính saùch baùn haøng traû chaäm nhaèm muïc
ñích môû roäng doanh thu hay do coâng vieäc thu hoài nôï cuûa coâng ty keùm
− Heä soá voøng quay haøng toàn kho giaûm thoâng thöôøng laø do haøng hoaù bò öù ñoïng khoâng tieâu
thuï ñöôïc hay do coâng ty môû roäng kinh doanh, taêng toàn kho.
− Voøng quay taøi saûn coá ñònh cuõng coù theå taêng do nguyeân nhaân laø coâng ty khoâng quan taâm
ñeán vieäc gia taêng ñaàu tö vaøo Taøi saûn coá ñònh (giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn coá ñònh giaûm)
3.2. Tæ suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu
3.2.1. Tæ suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu (Return On Equity – ROE) cho ta thaáy keát
quaû cuûa vieäc söï duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän cho chuû sôû höõu.
ROE coù lieân quan ñeán chi phí traû laõi vay, vì vaäy noù laø chæ tieâu toång hôïp phaûn aûnh hieäu quaû
söû duïng voán cuûa chuû sôû höõu döôùi taùc ñoäng cuûa ñoøn caân nôï Lôïi nhuaän roøng ROE =
Voán chuû sôû höõu bình quaân LôÏi nhuaän roøng Doanh thu thuaàn
Toång taøi saûn bình quaân ROE = * * Doanh thu thuaàn
Toång taøi saûn bình quaân
Voán chuû sôû höõu bình quaân
ROE = Tæ suaát lôïi nhuaän bieân roøng * Voøng quay taøi saûn * Heä soá ñoøn baåy TC
Ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù huy ñoäng coå phieáu öu ñaõi, vì coå phieáu öu ñaõi ñaõ ñöôïc höôûng laõi
suaát coá ñònh (coå töùc öu ñaõi) neân hieäu quaû söû duïng voán coå phaàn thöôøng seõ thöôøng phaûn aùnh
qua tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng
3.2.2. Tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng (Retunr On Common Equity - ROCE)
Chæ tieâu naøy ño löôøng keát quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn ñeå taïo ra lôïi nhuaän cho caùc coå ñoâng
thöôøng. Noù chòu aûnh höôûng bôûi hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng taøi saûn cuûa coâng ty, ñoàng thôøi
chòu taùc ñoäng cuûa cô caáu nguoàn voán maø coâng ty huy ñoäng bao goàm nôï vaø coå phieáu öu ñaõi (ñoøn baåy taøi chính) . Lôïi nhuaän roøng coå töùc öu ñaõi ROCE − =
Voán coå phaàn thöôøng bình quaân http://www.ebook.edu.vn 47
3.2.3. Ñoøn caân nôï ø(ñoøn baåy taøi chính)
Ñoøn caân nôï hay ñoøn baåy taøi chính theå hieän qua cô caáu nguoàn voán maø coâng ty söû duïng ñeå
taøi trôï cho taøi saûn. Ñoøn caân nôï ñöôïc theå hieän baèng nhieàu chæ tieâu khaùc nhau, vì vaäy khi
phaân tích caàn phaûi hieåu roõ chæ tieâu ñoøn caân nôï maø ngöôøi noùi muoán nguï yù laø chæ tieâu naøo. - Toång nôï Tæ soá nôï = Toång voán -
Toång nôï daøi haïn
Tæ leä nôï daøi haïn =
Toång nôï daøi haï n vaø voán coå phaàn - Toångvoán
Heä soá ñoøn baåy taøi chính =
Voán coå phieáu thöôøng
Taùc duïng cuûa ñoøn baåy taøi chính ñeán ROE hoaëc ROCE
Phaàn lôïi nhuaän daønh cho caùc coå ñoâng thöôøng laø phaàn lôïi nhuaän mang laïi töø hoaït ñoäng
kinh doanh cuûa coâng ty sau khi ñaõ trang traõi caùc chi phí huy ñoäng voán nhö chí phí söû duïng
nôï (laõi vay sau khi tröø laù chaén thueá) vaø lôïi töùc traû cho coå ñoâng öu ñaõi. Neáu suaát sinh lôïi
treân toång taøi saûn cuûa coâng ty lôùn hôn chi phí söû duïng nôï vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn öu
ñaõi thì soá cheânh leäch coøn laïi caùc coå ñoâng thöôøng seõ ñöôïc höôûng, keát quaû laø ROCE (hay
ROE) > ROA. Ngöôïc laïi neáu suaát sinh lôøi treân taøi saûn cuûa coâng ty thaáp hôn chi phí söï duïng
nôï vaø chi phí söû duïng voán coå phaàn öu ñaõi thì coå ñoâng thöôøng phaûi chòu giaûm phaàn thu
nhaäp cuûa mình vaø chính ñieàu naøy laøm cho ROCE (hoaëc ROE) < ROA
Nhö vaäy ñoøn caân nôï coù taùc duïng khuyeách ñaïi tæ suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng khi
hieäu quaû söû duïng taøi saûn cao. Nhöng ngöôïc laïi noù cuõng seõ laøm cho tæ suaát sinh lôøi treân voán
coå phaàn thöôøng bò suït giaûm nhieàu hôn khi hieäu quaû söû duïng taøi saûn giaûm. Maët khaùc cuõng
caàn thaáy raèng khi coâng ty huy ñoäng nôï cao thì ruûi ro phaù saûn hoaëc maát khaû naêng thanh
toaùn caøng lôùn, vì vaäy ngöôøi cho vay seõ ñoøi hoûi laõi suaát cao hôn ñeå buø vaøo ruûi ro maø hoï seõ
phaûi gaùnh chòu vaø khi ñoù taùc duïng cuûa ñoøn baåy taøi chính seõ giaûm ñi, thaâm chí khoâng coøn
taùc duïng hoaëc taùc duïng tieâu cöïc ñeán suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn thöôøng.
3.2.4 Thu nhaäp treân moãi coå phieáu thöôøng (Earning per share – EPS) Lôïi nhuaän roøng coå töùc öu ñaõi EPS − =
Soá coå phieáu thöôøng trung bình löu haønh trong kyø
Ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi hoaëc coå phieáu öu ñaõi coù theå
chuyeån ñoåi hoaëc coù keá hoaïch cho ngöôøi lao ñoäng ñöôïc nhaän coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty,
khi nhöõng ngöôøi naøy thöïc hieän quyeàn chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu thöôøng seõ laøm cho thu
nhaäp treân moãi coå phieáu cuûa coâng ty bò suït giaûm (do soá löôïng coå phieáu thöôøng taêng), ngöôøi
ta goïi ñaây laø söï suy vi (dilution). Trong tröôøng hôïp naøy, coâng ty phaûi tính caû 2 chæ tieâu laø
thu nhaäp treân moãi coå phieáu vaø thu nhaäp suy vi cuûa coå phieáu
EPS chòu aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá : -
Tæ suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn - Ñoøn baåy taøi chính -
Qui moâ cuûa lôïi nhuaän giöõ laïi tích luõy -
Soá löôïng coå phieáu thöôøng löu haønh
3.2.5. Tæ soá giaù thò tröôøng so vôùi lôïi töùc treân moät coå phieáu (Price- earnings ratio-P/E) http://www.ebook.edu.vn 48
Giaù thò tröôøng moãi coå phieáu P / E = EPS
Chæ soá naøy thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù xem ñeå coù moät ñoàng lôïi nhuaän cuûa coâng ty, caùc
coå ñoâng thöôøng phaûi ñaàu tö bao nhieâu. Thí duï P/E cuûa moät coâng ty : 10, ñieàu naøy coù nghóa
laø coå phieáu cuûa coâng ty ñöôïc baùn vôùi giaù gaáp 10 laàn so vôùi lôïi nhuaän
Chæ soá P/E cuûa ngaønh thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñònh giaù coå phieáu
Moät coâng ty coù chæ soá P/E thaáp coù nghóa laø lôïi nhuaän treân moät coå phieáu cuûa coâng ty cao
hoaëc giaù thò tröôøng cuûa coå phieáu thaáp
4. Phaân tích ruûi ro veà khaû naêng thanh toaùn
Khaû naêng thanh toaùn cuûa moät coâng ty ñöôïc xem xeùt ôû khía caïnh : khaû naêng thanh toaùn
ngaén haïn vaø khaû naêng thanh toaùn daøi haïn
4.1 Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn
Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn ñöôïc ño löôøng baèng khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn cuûa
taøi saûn löu ñoäng ñeå thanh toaùn cho caùc traùch nhieäm nôï ngaén haïn cuûa coâng ty.
4.1.1. Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän haønh
Taøi saûn löu ñoäng
Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän haønh = Nôï ngaén haïn
Chæ tieâu naøy nhaèm ño löôøng khaû naêng ñaûm baûo thanh toaùn caùc khoaûn nôï ngaén haïn baèng
taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty. Vì vaäy ñeå ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn, heä soá khaû
naêng thanh toaùn hieän thôøi phaûi lôùn hôn 1. Nhöõng bieän phaùp cô baûn nhaèm caûi thieän chæ
tieâu naøy phaûi nhaèm vaøo vieäc gia taêng nguoàn voán oån ñònh (voán chuû sôû höõu vaø nôï daøi haïn)
thay cho caùc khoaûn nôï ngaén haïn. Tuy nhieân ñaây chæ laø chæ tieâu phaûn aùnh moät caùch khaùi
quaùt khaû naêng thanh toaùn nôï ngaén haïn vaø mang tính chaát hình thöùc. Bôûi vì moät khi taøi
saûn cuûa coâng ty lôùn hôn nôï ngaén haïn thì cuõng chöa chaéc taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty ñuû
ñaûm baûo thanh toaùn cho caùc khoaûn nôï ngaén haïn neáu nhö taøi saûn naøy luaân chuyeån chaäm,
chaúng haïn toàn kho öù ñoïng khoâng tieâu thuï ñöôïc, caùc khoaûn phaûi thu toàn ñoïng khoâng thu
ñöôïc tieàn. Vì vaäy khi phaân tích khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn treân cô sôû ñaûm baûo cuûa taøi
saûn löu ñoäng ta caàn phaûi phaân tích chaát löôïng cuûa caùc yeáu toá taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty
qua caùc chæ tieâu heä soá voøng quay khoaûn phaûi thu, heä soá voøng quay toàn kho vaø heä soá voøng quay khoaûn phaûi traû.
4.2. Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh
Tieàn maët + ñaàu tö ngaén haïn + khoaûn phaûi thu
Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh = Nôï ngaén haïn
Chæ tieâu naøy phaûn aùnh khaû naêng coâng ty coù theå thanh toaùn ngay caùc khoaûn nôï ngaén
haïn ñeán möùc ñoä naøo caên cöù vaøo nhöõng taøi saûn löu ñoäng coù khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn
nhanh nhaát. Khoâng coù cô sôû ñeå yeâu caàu chæ tieâu naøy phaûi lôùn hôn 1 vì trong caùc khoaûn nôï
ngaén haïn, coù nhöõng khoaûn ñaõ vaø seõ ñeán haïn ngay thì môùi coù nhu caàu thanh toaùn nhanh,
nhöõng khoaûn chöa ñeán haïn chöa coù nhu caàu phaûi thanh toaùn ngay.
4.3. Heä soá voøng quay khoaûn phaûi thu
Coâng thöùc xaùc ñònh heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu ñaõ neâu ôû phaàn treân. Töø heä
soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu ta coù theå xaùc ñònh soá ngaøy luaân chuyeån caùc khoaûn phaûi
thu hay coøn goïi laø soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu hay kyø thu tieàn bình quaân. http://www.ebook.edu.vn 49
Caùc khoaûn phaûi thu bình quaân
Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu =
Doanh thu khoâng baèng tieàn maët bình quaân moät ngaøy
Heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu caøng lôùn hay soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu
caøng nhoû chöùng toû khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn cuûa caùc khoaûn phaûi thu nhaèm ñaùp öùng
cho caùc nhu caàu thanh toaùn seõ toát hôn
Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi thu phuï thuoäc vaøo moät soá yeáu toá nhö sau : -
Taêng thôøi gian baùn chòu vaø doanh soá baùn chòu ñeå gia taêng doanh thu -
Chaát löôïng cuûa coâng taùc theo doõi thu hoài nôï cuûa coâng ty -
Phöông phaùp ñaùnh giaù vaø löïa choïn khaùch haøng baùn traû chaäm cuûa coâng ty
4.4. Heä soá voøng quay haøng toàn kho
Heä soá voøng quay haøng toàn kho ñaõ ñöôïc xaùc ñònh ôû phaàn treân. Töø heä soá voøng quay haøng toàn
kho, coù theå tính ñöôïc moät chæ tieâu töông ñöông laø thôøi gian luaân chuyeån toàn kho hay coøn
goïi laø soá ngaøy toàn ñoïng haøng toàn kho Toàn kho bình quaân
Thôøi gian luaân chuyeån haøng toàn kho =
Giaù voán haøng baùn bình quaân moät ngaøy
Toác ñoä luaân chuyeån haøng toàn kho taêng theå hieän coâng ty hoaït ñoâng toát, vieäc gia taêng khoái
löôïng saûn phaåm tieâu thuï seõ laøm taêng giaù voán haøng baùn ñoàng thôøi laøm giaûm toàn kho. Löôïng
haøng hoùa toàn kho ñöôïc giaûi phoùng nhanh seõ ruùt ngaén thôøi gian luaân chuyeån voán vaø taêng
khaû naêng thanh toaùn cuûa coâng ty.
4.5. Heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi traû
Trò giaù haøng mua chòu
Heä soá voøng quay khoaûn phaûi traû =
Bình quaân caùc khoaûn phaûi traû
Caùc khoaûn phaûi traû seõ laøm giaûm nhu caàu voán löu ñoäng cho coâng ty. Vì vaäy vieäc gia taêng caùc
khoaûn phaûi traû cuõng nhö keùo daøi thôøi gian toàn ñoäng caùc khoaûn phaûi traû seõ laøm giaûm nhu
caàu söû duïng voán, laøm taêng khaû naêng taïo tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty, khaû
naêng thanh toaùn cuûa coâng ty seõ toát hôn Mua haøng Traû tieàn Baùn haøng Thu tieàn
Soá ngaøy toàn ñoïng caùc khoaûn phaûi traû
Soá ngaøy toàn ñoïng haøng toàn kho
Soá ngaøy toàn ñoïng khoaûn phaûi thu
Soá ngaøy luaân chuyeån voán löu ñoäng
4.2. Khaû naêng thanh toaùn daøi haïn
Moät coâng ty coù tæ leä nôï cao seõ coù ruûi ro cao veà khaû naêng thanh toaùn. Nhu caàu thanh toaùn
moät khoaûn chi phí laõi vay coá ñònh vaø thöôøng xuyeân cuõng nhö nhu caàu thanh toaùn nôï goác
khi ñeán haïn seõ khieán cho coâng ty phaûi ñaûm baûo coù moät soá tieàn taïo ñöôïc töø hoaït ñoäng kinh http://www.ebook.edu.vn 50
doanh ñeå ñaùp öùng cho caùc nhu caàu naøy. Moät doøng ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh cao vaø
oån ñònh seõ giuùp coâng ty coù theå thanh toaùn caùc khoaûn nôï naøy moät caùch deã daøng. Ngöôïc laïi
coâng ty seõ gaëp ruûi ro maát khaû naêng thanh toaùn khi ngaân löu töø hoaït ñoäng kinh doanh thaáp
vaø khoâng oån ñònh. Moät doøng ngaân löu daøi haïn oån ñònh seõ töông öùng vôùi moät suaát sinh lôøi
treân taøi saûn cao ñoàng thôøi vôùi vieäc duy trì moät möùc voán löu ñoäng oån ñònh.
4.2.1. Tæ leä ngaân löu roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh ñoái vôùi toång nôï
Ngaân löu roøng töø HÑKD
Tæ leä Ngaân löu roøng töø HÑKD so vôùi toång nôï =
Bình quaân toång nôï
Tæ leä ngaân löu roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh caøng cao vaø oån ñònh seõ ñaûm baûo cho vieäc
thanh toaùn caùc khoaûn nôï toát hôn.
4.2.2. Tæ leä ñaûm baûo laõi vay
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT )
Tæ leä ñaûm baûo laõi vay = Laõi vay
Do khoaûn chi phí traû laõi vay ñöôïc laáy töø lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay, sau ñoù môùi noäp
thueá vaø phaàn coøn laïi laø lôïi nhuaän sau thueá - phaàn daønh cho caùc chuû sôû höõu. Vì vaäy neáu
EBIT lôùn hôn laõi vay caøng nhieàu laàn thì khaû naêng ñaûm baûo cho vieäc thanh toaùn caùc khoaûn
traû laõi töø lôïi nhuaän caøng ñaûm baûo hôn Toùm laïi
Vieäc phaân tích khaû naêng sinh lôøi vaø ruûi ro cuûa coâng ty döïa treân moái lieân heä cuûa caùc chæ tieâu
trong heä thoáng baùo caùo taøi chính coâng ty seõ cho ta nhöõ ng nhaân ñònh veà xu höôùng trong
quaù khöù ñeå treân cô sôû ñoù coù nhöõng döï baùo trong töông lai. Keát quaû cuûa vieäc phaân tích baùo
caùo taøi chính seõ ñöôïc keát hôïp vôùi moät soá thoâng tin khaùc nhö thò tröôøng, ñoái thuû caïnh
tranh, giaù coå phieáu, trieån voïng phaùt trieån saûn phaåm vaø thò tröôøng cuûa coâng ty ñeå ra quyeát
ñònh ñaàu tö, löïa choïn hình thöùc taøi trôï voán cho thích hôïp
Chuù yù : Caùc soá lieäu minh hoïa seõ söû duïng soá lieäu cuûa coâng ty Horrigan trong baøi
ñoïc baét buoäc cuûa chöông naøy (Stickney & Weil, chöông 6) Hoïc vieân caàn mang
theo baøi ñoïc naøy khi leân lôùp ñeå tieän theo doõi
http://www.ebook.edu.vn 51