Tài liệu địa lý vận tải Chương 1 phần 2 | Trường Đại học Giao thông Vận Tải

lOMoAR cPSD| 15962736 1 1 lOMoAR cPSD| 15962736
1.3 Các yếu tố hải văn
1.3.1 Thủytriều
✓ Khái niệm : Thủytriều là hiệntượngnướcbiển dâng cao
và hạxuống một cách có quy luật .
✓ Nguyênnhân : do lựchấpdẫngiữamặttrăng và mặttrời ối với trái ất .
✓ Phân loại :
• Theo thời gian : nhậttriều và nguyệttriều
• Theo phươnglựchấp dẫn : Thủytriều trùng phương Thủytriềunghịchphương 3 2 lOMoAR cPSD| 15962736 4
➢ Khi MặtTrời , MặtTrăng vàTrái Đất cùng nằm trên một ườngthẳng
thìdao ộngthủytriềulớnnhất .
➢ Khi MặtTrời , MặtTrăng vàTrái Đấtnằm vuông góc
với nhau th Ì dao ộngthủytriều
nhỏ nhất . 5 3 lOMoAR cPSD| 15962736 6
Các danh từ về thuỷ triều - Nước lớn (NL) - Nhật triều (NT - Nước ròng - Nhật triều ều (NR) - Nhật triều không ều - Số 0 hải ồ - Thủy triều không ều - Biên ộ triều - Biên ộ thủy triều - Triều cường - Độ lớn thủy triều - Triều kiệt - Triều dâng (TD) - Triều rút (TR) - Bán nhật triều (BNT). - Bán nhật triều ều - Bán nhật triều không ều 4 lOMoAR cPSD| 15962736 7
Cácdanh từ vềthuỷtriều a NL BNT NT a 12 24 MNTB T NR 8 5 lOMoAR cPSD| 15962736 9 1 lOMoAR cPSD| 15962736
Sử dụngbảngthuỷtriều xác ịnhthờiiểm
tàu ra vào cảng ? Hn H max T T 3 H Điềukiện max
tàuvào cảng mà không bịmắc cạn : T TT cf
T max = H + cf
L a – 3 H 10 11 2 lOMoAR cPSD| 15962736
Giảiquyết bàitoántàuvào cảngthỏa mãn iềukiện không bị mắc
cạn vàkhông chạmcầu ? m 1.5 H TK a max a H a a L max 3 H 12 Ngà Hl 3H Tcf Tct Kết y Giờ a
Tt max Mct q DeltaT luận 13/2 8 8.5 1.3 1.3 10.5 3200 20 0.067 Tàu vào phao số "0" 11 8.5 2 1.3 9.2 3200 20 0.067 Không cho phép 12 8.5 2.4 1.3 9.6 3200 20 0.067 Không cho phép 13 8.5 2.2 1.3 9.4 3200 20 0.067 Không cho phép 14 8.5 2 1.3 9.2 3200 20 0.067 Không cho phép 15 8.5 1.8 1.3 9 3200 20 0.067 Không cho phép 16 8.5 1.6 1.3 8.8 3200 20 0.067 Không cho phép 3 lOMoAR cPSD| 15962736 17 8.5 1.4 1.3 8.6 20 0.067 Không cho phép 3200 18 8.5 1 1.3 8.2 3200 20 0.067 Không cho phép 19 8.5 0.8 1.3 8 3200 20 0.067 Không cho phép 20 8.5 0.6 1.3 7.8 3200 20 0.067 Không cho phép 21 8.5 1 1.3 8.2 3200 20 0.067 Không cho phép 22 8.5 1.3 1.3 8.5 3200 20 0.067 Không cho phép 23 8.5 1.6 1.3 8.8 3200 20 0.067 Không cho phép 14/2 0 8.5 1.8 1.3 9 3200 20 0.067 Không cho phép 1 8.5 2 1.3 9.2 3200 20 0.067 Không cho phép 13 2 8.5 2.3 1.3 9.5 3200 20 0.067 Cho phép 4 lOMoAR cPSD| 15962736
✓ Ảnh hưởngcủathuỷtriều
Đốivới tàu:
• Làm giảm tốc ộ tàuhay làm chệchhướng i của tàu
( dòng chảy , hảilưu do thủy triều gây ra).
• Làm biến ổi chiều luồng tàu chạy . Đốivớicảng :
•Tăng vốn ầu tư xây dựng côngtrình cảng .
•Tăng vốn ầu tư thiết bị xếp dỡ tiềnphương .
• Làm giảmnăngsuấtxếp dỡ .
•Thủytriều trùng phương + với gió lớn → ngập lụt tàn phá khu vựccảng . 14
Một số hình ảnh tàu xếp dỡ hàng 15 5 lOMoAR cPSD| 15962736 16 17 6 lOMoAR cPSD| 15962736 18 19 7 lOMoAR cPSD| 15962736 C O NT A I N E R 20 21 8 lOMoAR cPSD| 15962736 22
Tuyến ầu nọ - ầu kia
( end-to-end servic ) e 23 9 lOMoAR cPSD| 15962736
Tuyến vòng lặp ( loop service ) 24
Tuyến quả lắc ( pendulum) 25 10 lOMoAR cPSD| 15962736
Tuyến quả lắc ( phạm vi vùng)
N ối hai chặng vận chuyển feeder qua cảng trung tâm ( hub port ) 26
Tuyến vòng quanh thế giới
( round-the-world liner service) 27 11 lOMoAR cPSD| 15962736 28 VITRANSCHART Trading areas ( 2018-2019) 29 12 lOMoAR cPSD| 15962736
1.3.2 Hảilưu ( dòng chảy )
✓ Khái niệm : Là những dòng chảytồntạitương ốiổn ịnh trên các ại dương .
✓ Phân loại :
Theo nguyênnhân • Do gió • Thủytriều
Theo nhiệtộ • Hảilưu nóng • Hảilưulạnh
✓ Ảnhhưởngcủahảilưu :
Đốivới tàu:
• Gây ra hiệntượngsương mù.
• Làm giảmtốc ộ tàukhi ingượcchiều hay làm chệchhướng icủa tàu.
Đốivớicảng :
Hảilưu+sóng+phù sa → làmdi chuyển bãiphù sa, bồiắp vùng ấtcảng
và luồng tàu ra vào cảng . 30 31 13 lOMoAR cPSD| 15962736
1.3.3 Sóng biển
• Khái niệm: Dưới tác dụng của các lực khác nhau, các
phần tử nước chuyển ộng theo quỹ ạo vòng, và chuyển ộng ó gọi là sóng. • Phân loại :
o Sóng gió: Sóng lừng và sóng chết
o Chênh lệch về áp suất: sóng ngầm
o Sóng thần: do ộng ất, núi lửa dưới áy biển gây ra.
o Ngoài ra: sóng thủy triều, sóng ịa chấn, sóng tàu 32
Đối với tàu:
•An toàn của tàu: làm tàu có thể chìm
•Giảm tuổi thọ của tàu: vỏ tàu+máy tàu→vỡ tàu→ chìm tàu.
• Giảm tốc ộ của tàu khi chạy ở VB có sóng – hệ số béo thể tích của tàu biển?
Đối với cảng:
•Tăng vốn ầu tư xây dựng ê chắn sóng, phá sóng
VD: Cảng Tiên Sa, Dung Quất, Chân Mây, Nam Đồ Sơn
•Vốn ầu tư vào t/bị; cao trình cầu cảng, kho, bãi
•Giảm năng suất xếp dỡ và tăng nguy cơ mất an toàn cho quá trình xếp dỡ.
•Sóng + thủy triều trùng phương→ tàn phá khu vực cảng. Đối
với hàng hóa: hàng hóa bị va ập→ hư hỏng. 33 14 lOMoAR cPSD| 15962736
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ SÓNG BIỂN 34
VỊ TRÍ CẢNG NAM ĐỒ SƠN TRÊN BẢN ĐỒ 35 15 lOMoAR cPSD| 15962736
SƠ ĐỒ CẢNG NAM ĐỒ SƠN 36
TỔNG QUAN CẢNG DUNG QUẤT 37 16 lOMoAR cPSD| 15962736
TỔNG QUAN CẢNG TIÊN SA TỪ VỆ TINH 38 CẢNG TIÊN SA( ĐÀ NẴNG) 39 17 lOMoAR cPSD| 15962736
Cùng với ê chắn sóng dài 450 M tạo iều kiện tàu
cập cảng làm hàng quanh năm không bị ảnh hưởng bởi sóng và gió mùa 40 1.4. Bão nhiệt ới
✓Bão là sự phát triển cao nhất của những xoáy thuận nhiệt
ới với cường ộ gió xoáy rất mãnh liệt, kèm theo mưa to và
các hiện tượng khí tượng hải văn khác ảnh hưởng trên 1 khu vực rộng lớn.
✓Xoáy thuận nhiệt ới là tất cả các dạng gió xoáy có áp suất thấp nhất ở tâm.
✓Tùy theo cường ộ gió xoáy mà người ta phân chia xoáy
thuận nhiệt ới ra: áp thấp nhiệt ới hay bão. 41 18 lOMoAR cPSD| 15962736
Vị trí và hướng di chuyển tiếp theo của bão số 8 – Saudel
năm 2020 42
Hình ảnh bão ổ bộ vào miền Trung Việt Nam trong
năm 2020 43 19 lOMoAR cPSD| 15962736
Quy luật hình thành bão
Ở vùng biển gần xích ạo, bức xạ mặt trời lớn, to cao, hơi
nước bốc lên nhiều, gió ở ó lại yếu → không khí nóng
và ẩm dễ bay lên cao. Không khí bị nóng và bốc lên
cao→ vùng áp suất thấp ược hình thành. Không khí
xung quanh tràn tới chiếm chỗ tạo nên dòng khí chuyển
ộng xoáy, và dưới tác dụng của lực Carolit + tác dụng của
ngoại lực khác →xoáy thuận phát triển thành bão. 44
Điềukiện hìnhthànhbão
1. t o bề mặtnướcbiểnphải cao khoảng 26-27 0 C
2. Có sự giaonhau của 2 khối khôngkhí có nhiệt ộ chênh lệcháng kể
3. Phải có lực chênh lệch các dòngkhôngkhí xoáy. 45 20 lOMoAR cPSD| 15962736
Cấu trúc tầm ngang của bão
Bão ở giai oạn phát triểnnhất , có thể chia làm 4 vùng. 4-5 B 55-150 R 1000 km 46
✓Vùng yên tĩnh ược gọi là mắt bão nằm ở tâm bão: Bán
kính trung bình của mắt bão khoảng 15km, gió rất yếu
hoặc không có gió, trời trong sáng hoặc ít mây. ✓Vùng
gió bão và mưa cực ại:
Bề rộng vùng khoảng 55-150km, có sự thay ổi rất lớn của áp
suất, gió lớn và mưa rào dữ dội, tốc ộ gió ạt 50-60m/s. ✓Vùng
gió xoáy cấp 6, cấp 7:
Sức gió chủ yếu là cấp 6,7, trong cơn mưa gió giật còn có thể
ạt tới cấp 8,9, lượng mưa không lớn lắm. ✓Vùng ngoài cùng của bão
Tốc ộ gió ạt mức bình thường cấp 4, cấp 5, mưa chủ yếu là mưa rào nhẹ. 47 21 lOMoAR cPSD| 15962736
Cấu trúc thẳng ứngcủa bão 15- 18 km
Bão có thể phân bố ến ộ cao 15-18 km. Ở ộ cao 5 .5
km bán kính bão khoảng 400- 600k m, ở ộ cao 9k m bán
kính bão thu hẹplạikhoảng 200-400 km và ộ cao
13.5 km bán kính bão chỉ còn 100-200 km. 48
Chu kỳsốngcủa bão
✓Giai oạn hình thành: sức gió ạt cấp 6, 7 và áp thấp nhiệt ới phát triển ến ộ cao từ 1.5-3km.
✓Giai oạn trưởng thành (giai oạn bão non): thường từ áp thấp
nhiệt ới phát triển thành bão phải mất vài ngày, nhưng có khi chỉ 12h,
thậm chí trong 2h. Giai oạn này bão phát triển ến ộ cao 59km. Cấu
trúc bão lúc này cân ối nhất.
✓Giai oạn phát triển cao nhất của bão: áp suất giảm ến giá trị thấp
nhất và không có khả năng giảm ược nữa. Gió bão ã tăng ến mức
cực ại và ổn ịnh, mưa lớn, tính ổn ịnh của bão mất dần.
✓Giai oạn bão tan: sau khi bão i vào ất liền, do ma sát bão mất dần
năng lượng và yếu i nhanh chóng, kích thước bão giảm, mắt bão mất,
bão tan dần. Hoặc trong quá trình di chuyển về vĩ ộ cao tiếp xúc với
mặt biển lạnh, bão cũng yếu i và tan. 49 22 lOMoAR cPSD| 15962736
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ BÃO NHIỆT ĐỚI ISAAC 50
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ SAUDEL 51 23 lOMoAR cPSD| 15962736
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ BÃO NHIỆT ĐỚI MOLAVE TẠI PHILIPINES 52
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ BÃO VÀ MỨC ĐỘ TÀN PHÁ CỦA BÃO 53 24 lOMoAR cPSD| 15962736
Công tác khắc phục sau cơn bão tại các cảng hàng không, sân bay 54
Ảnhhưởngcủa bão 55 25 lOMoAR cPSD| 15962736
Hình ảnh cáctàu cá trong cơn bão 56
Tàu thuyền neo ậuchằng néo ảmbảo an toàntránh va ập khibão vào. 57 26 lOMoAR cPSD| 15962736 58
Ảnhhưởngcủa bão vớiườngsắt 59 27