Nội dung của quy luật mâu thuẫn
Nội dung của quy luật mâu thuẫn nói lên rằng mâu thuẫn giữa các mặt đối lập
trong sự vật, hiện tượng là nguyên nhân; giải quyết mâu thuẫn đó là động lực
của sự vận động, phát triển; sự vận động, phát triển của các sự vật, hiện tượng là
tự thân. Quá trình từ khác nhau, thống nhất qua mâu thuẫn đến đấu tranh giữa
các mặt đối lập mà kết quả là mẫu thuẫn mới trong một sự vật, hiện tượng ở
dạng thống nhất thường trải qua ba giai đoạn chính, mỗi giai đoạn có những đặc điểm riêng của mình:
- Giai đoạn 1 (giai đoạn khác nhau): khi sự vật, hiện tượng mới xuất hiện, mâu
thuẫn thường được biểu hiện ở khác nhau giữa các mặt đối lập.
- Giai đoạn 2 (giai đoạn từ khác nhau chuyển thành mâu thuẫn): trong quá trình
vận động, phát triển của các mặt có khuynh hướng phát triển trái ngược nhau và
bài trừ, phủ định lẫn nhau ở giai đoạn 1; sự khác nhau chuyển thành mâu thuẫn.
- Giai đoạn 3 (giai đoạn giải quyết mâu thuẫn): khi hai mặt đối lập xung đột gay
gắt với nhau, nếu có điều kiện thì hai mặt đó sẽ hoặc chuyển hoá lẫn nhau; hoặc
triệt tiêu nhau; hoặc cả hai mặt đó đều bị triệt tiêu; sự vật, hiện tượng chuyển
sang chất mới. Mâu thuẫn được giải quyết với kết quả là hai mặt đối lập cũ bị
phá huỷ, sự thống nhất giữa hai mặt mới được hình thành cùng với sự hình
thành của mẫu thuẫn mới. Mâu thuẫn này lại được giải quyết làm cho sự vật,
hiện tượng mới luôn xuất hiện thay thế sự vật, hiện tượng cũ. Sự đấu tranh giữa
hai mặt đối lập làm cho sự vật, hiện tượng không tồn tại vĩnh viễn trong một
chất. Đó là quan hệ giữa mâu thuẫn biện chứng với sự vận động, phát triển của
sự vật, hiện tượng, trong đó mâu thuẫn giữa các mặt đối lập là nguồn gốc, đấu
tranh giữa các mặt đối lập là động lực bên trong của sự vận động và phát triển.
- Sự thống nhất giữa các mặt đối lập có tính tạm thời, tương đối, là có điều kiện,
thoáng qua, nghĩa là sự thống nhất đó tồn tại trong trạng thái đứng yên tương
đối của sự vật, hiện tượng.
- Sự đấu tranh giữa các mặt đối lập có tính tuyệt đối, nghĩa là sự đấu tranh đó
phá vỡ sự ổn định tương đối của sự vật, hiện tượng dẫn đến sự chuyển hoá về
chất của chúng. Tính tuyệt đối của sự đấu tranh gắn liền với sự tự thân vận
động, phát triển diễn ra không ngừng của các sự vật, hiện tượng trong thế giới
vật chất. Suy ra, sự vận động, phát triển là tuyệt đối. Tài liệu tham khảo:
- https://luatminhkhue.vn/thuyet-trinh-ve-quy-luat-mau-thuan.aspx#24-noi- dung-cua-quy-luat-mau-thuan