Tài liệu Triết học Mác Lê nin | Trường đại học Công Nghệ Sài Gòn

Câu 1: Phân tích nguồn gốc ra đời của triết học, khái niệm triết học mac – lê nin là gì, phân tích
mối quan hệ giữa triết hộc mac-lenin và các khoa học cụ thể
- Triết học là một lĩnh vực nghiên cứu về bản chất thực tại, tồn tại, hiện thực và giá trị của những
thứ xung quanh chúng ta. Người ta tin rằng triết học bắt đầu từ cổ đại Hy Lạp với những tác giả
như Tha-lê-tê, Sô-cra-tê, Pha-đôn, Pla-tôn và Ar-is-tô-tê.
Trước khi có triết học, con người đã có những suy nghĩ và tranh luận về những câu hỏi cơ bản về
cuộc sống và thực tại. Nhưng triết học đã đưa ra cách tiếp cận chuyên nghiệp và hệ thống hơn để
giải quyết các vấn đề này. Trong thời kỳ cổ đại, triết học được phát triển chủ yếu tại Hy Lạp và
trở thành một phần quan trọng của nền văn hóa Hy Lạp cổ đại. Nó đã có sự phát triển vượt bậc
với những tác phẩm kinh điển như "Phaedo", "Symposium", "The Republic" của Pla-tôn và
"Nicomachean Ethics" của Ar-is-tô-tê.
Sau đó, triết học đã được phát triển trong các nền văn hóa khác nhau, bao gồm Ấn Độ, Trung
Quốc, Châu Âu và Mỹ. Nó đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu phổ biến trên khắp thế giới và
có nhiều trường phái và học thuyết khác nhau. Các triết gia nổi tiếng như Immanuel Kant,
Friedrich Nietzsche, Martin Heidegger, và Jean-Paul Sartre đã đóng góp rất nhiều cho lĩnh vực này.
Tóm lại, triết học xuất hiện từ những suy nghĩ cơ bản của con người về cuộc sống và thực tại. Nó
đã trải qua một quá trình phát triển lâu dài và trở thành một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng với
nhiều tác giả và học thuyết khác nhau.
- Triết học Mac-Lê-Nin là một hệ thống triết học chính trị được đặt tên theo ba triết gia chủ chốt
của nó: Karl Marx, Friedrich Engels và Vladimir Lenin. Triết học này lấy chủ nghĩa Mác-xít làm
cơ sở và phát triển thêm ý tưởng của các triết gia Mác-xít trước đó.
Triết học Mac-Lê-Nin cho rằng bản chất của xã hội là sự đấu tranh giữa các lớp giai cấp và rằng
sự phân chia giai cấp trong xã hội là nguyên nhân của tất cả các vấn đề xã hội, bao gồm cả khủng
hoảng kinh tế và xung đột chính trị. Theo triết học này, một xã hội tốt đẹp hơn chỉ có thể đạt
được thông qua việc giải quyết mâu thuẫn giai cấp và tiến tới xã hội chủ nghĩa.
Triết học Mac-Lê-Nin cũng đưa ra ý tưởng về vô sản hóa và đấu tranh giai cấp để thay thế chế
độ tư bản và thiết lập chế độ xã hội chủ nghĩa. Nó cũng cho rằng công nhân là lực lượng chủ đạo
trong cuộc đấu tranh này, và phát triển chủ nghĩa Mác-xít sẽ dẫn đến bình đẳng xã hội và sự phát triển của con người.
- Triết học Mac-Lenin và các khoa học cụ thể có mối quan hệ rất sâu sắc. Triết học Mac-Lenin
được xây dựng trên cơ sở của lý thuyết Mác-xít, bao gồm các nguyên lý cơ bản của triết học,
kinh tế học, lịch sử học, xã hội học và triết học chính trị.
Trong lĩnh vực triết học, triết học Mac-Lenin chủ yếu tập trung vào lý thuyết về chủ nghĩa Mác-
xít và những khía cạnh cụ thể của nó. Triết học Mac-Lenin sử dụng phương pháp tiếp cận toàn
diện để giải thích tổng thể của thế giới tự nhiên và xã hội, cung cấp cho các nhà khoa học triết
học một hệ thống lý thuyết và phương pháp nghiên cứu khoa học đầy đủ.
Trong lĩnh vực khoa học kinh tế, triết học Mac-Lenin giải thích về bản chất của chủ nghĩa tư bản,
về sự phân hoá giai cấp và những vấn đề liên quan đến sự phát triển kinh tế xã hội chủ nghĩa. Nó
cũng cung cấp cho nhà khoa học kinh tế các phương pháp nghiên cứu và lý thuyết giải thích cơ
sở của sự phát triển kinh tế, đồng thời đưa ra những giải pháp để tiến tới xã hội chủ nghĩa.
Trong lĩnh vực lịch sử học và xã hội học, triết học Mac-Lenin giải thích về quá trình lịch sử phát
triển của xã hội, về những khía cạnh chính của các giai đoạn lịch sử và về quá trình đấu tranh
giai cấp trong lịch sử. Nó cũng đưa ra những giải pháp để xây dựng một xã hội chủ nghĩa và phát triển con người.
Tóm lại, triết học Mac-Lenin và các khoa học cụ thể có mối quan hệ gắn bó với nhau. Nó là một
hệ thống triết học chính trị toàn diện, cung cấp cho các nhà khoa học các phương pháp nghiên
cứu và lý thuyết giải thích tổng thể của thế giới tự nhiên và xã hội.
Câu 2: Phân tích nguồn gốc bản chất, kết cấu của ý thức theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng.
Theo chủ nghĩa duy vật biện chứng, ý thức là một hiện tượng tâm lý học, tâm trạng hay nhận
thức của con người và các sinh vật khác. Người ta cho rằng, ý thức không phải là một thực thể
độc lập, mà là một phản ánh của thế giới vật chất xung quanh. Nó được hình thành thông qua quá
trình tương tác giữa con người và thế giới xã hội tự nhiên xung quanh.
Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, nguồn gốc bản chất của ý thức nằm ở thế giới
vật chất. Ý thức không thể tồn tại độc lập mà phải được giải thích dựa trên quan hệ của nó với
thế giới vật chất. Theo đó, ý thức được hình thành thông qua quá trình phản ánh của não bộ, giúp
chúng ta có thể nhận biết và hiểu được thế giới xung quanh.
Kết cấu của ý thức theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng cũng được giải thích là một
hệ thống phức tạp gồm nhiều yếu tố. Đầu tiên, ý thức là sự phản ánh của thế giới vật chất thông
qua các giác quan của con người. Thứ hai, ý thức bao gồm một tập hợp các kiến thức, kinh
nghiệm và nhận thức được tích lũy qua thời gian. Thứ ba, ý thức còn phụ thuộc vào tình huống
và ngữ cảnh xã hội trong đó chúng ta sống.
Như vậy, nguồn gốc và kết cấu của ý thức theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng đều
liên quan chặt chẽ đến thế giới vật chất xung quanh. Ý thức được hình thành thông qua quá trình
phản ánh của não bộ và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kiến thức, kinh nghiệm và ngữ cảnh xã hội.
Câu 3: Phân tích nguyên lý về mối liên hệ phổ biến và rút ra ý nghĩa về phương pháp luận của
nguyên lý này đối với bản thân
Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến (Principle of Universal Connection) là một trong những
nguyên lý cơ bản của triết học duy vật biện chứng. Theo nguyên lý này, mọi sự vật trong vũ trụ
đều tồn tại và tác động lẫn nhau thông qua các mối liên hệ phức tạp và phổ biến.
Mối liên hệ phổ biến cho thấy rằng không có sự vật nào tồn tại độc lập mà chúng ta phải xem xét
tất cả các yếu tố liên quan để hiểu một vật thể hoặc hiện tượng nào đó. Mọi thứ đều phụ thuộc
lẫn nhau và tác động lẫn nhau, và không có sự vật nào tồn tại hoàn toàn độc lập. Điều này ám chỉ
rằng, chúng ta không thể nghiên cứu một vấn đề một cách cô lập mà phải xem xét mối liên hệ
của nó với các yếu tố xung quanh để có được cái nhìn toàn diện và chính xác hơn về vấn đề đó.
Ý nghĩa của nguyên lý về mối liên hệ phổ biến đối với phương pháp luận là chúng ta cần phải áp
dụng phương pháp tiếp cận tổng thể để nghiên cứu các vấn đề. Chúng ta không thể nghiên cứu
một vấn đề cô lập mà phải đưa ra cái nhìn toàn diện về mối liên hệ của nó với các yếu tố xung
quanh. Phương pháp tiếp cận tổng thể này đòi hỏi chúng ta phải tìm hiểu mối quan hệ giữa các
yếu tố, cũng như ảnh hưởng của chúng đến vấn đề được nghiên cứu. Chúng ta cần phải áp dụng
một phương pháp luận toàn diện và tính đến tất cả các yếu tố liên quan để hiểu một vấn đề một
cách chính xác và toàn diện.
Với bản thân, nguyên lý về mối liên hệ phổ biến có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp chúng ta
nhìn nhận các vấn đề một cách toàn diện và tránh việc nghiên cứu chúng một cách cô lập. Chúng
ta cần phải đưa ra cái nhìn tổng thể về mối liên hệ giữa các yếu tố, cũng như tác động của chúng
đến vấn đề được nghiên cứu, để đưa ra những giải pháp chính xác và hiệu quả hơn. Điều này đặc
biệt quan trọng trong các lĩnh vực như khoa học, kinh tế, chính trị và xã hội học, nơi các vấn đề
thường rất phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau.
Ngoài ra, nguyên lý về mối liên hệ phổ biến cũng giúp chúng ta hiểu được tầm quan trọng của
các quan hệ xã hội, bởi vì mọi sự vật đều tồn tại và tác động lẫn nhau thông qua các mối liên hệ
này. Điều này ám chỉ rằng, để hiểu được xã hội và giải quyết các vấn đề xã hội, chúng ta cần
phải hiểu rõ các quan hệ xã hội và tầm quan trọng của chúng.
Vì vậy, nguyên lý về mối liên hệ phổ biến có ý nghĩa to lớn đối với phương pháp luận của chúng
ta, giúp chúng ta có được cái nhìn toàn diện và chính xác hơn về các vấn đề được nghiên cứu, và
giúp chúng ta đưa ra những giải pháp hiệu quả hơn. Đồng thời, nguyên lý này cũng giúp chúng ta
nhận thức được tầm quan trọng của các quan hệ xã hội và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về xã hội và
các vấn đề xã hội, từ đó giúp chúng ta đưa ra những quyết định và hành động phù hợp để giải quyết các vấn đề này.
Câu 4: Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng
Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng là một trong những khái
niệm quan trọng nhất trong triết học duy vật và biện chứng học. Theo quan điểm này, cơ sở hạ
tầng là những yếu tố vật chất cơ bản của xã hội, bao gồm các sản phẩm và phương tiện sản xuất,
còn kiến thức thượng tầng là các yếu tố phi vật chất, bao gồm tư tưởng, tri thức, văn hóa, pháp
luật, tôn giáo và các giá trị đạo đức.
Cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng có mối quan hệ tương đối đối nghịch nhau và cũng tương
đối phụ thuộc vào nhau. Cơ sở hạ tầng tạo ra kiến thức thượng tầng, nhưng đồng thời cũng bị
kiểm soát và ảnh hưởng bởi kiến thức thượng tầng. Điều này có nghĩa là kiến thức thượng tầng
phản ánh các điều kiện vật chất của xã hội, nhưng cũng có thể thay đổi và ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng.
Cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến kiến thức thượng tầng bằng cách tạo ra các điều kiện để sản xuất
kiến thức và phát triển tư tưởng, bao gồm các phương tiện sản xuất, công nghệ, hệ thống kinh tế
và chính trị. Các điều kiện này ảnh hưởng đến cách mà kiến thức được sản xuất, lưu trữ và
truyền tải trong xã hội. Trong khi đó, kiến thức thượng tầng ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng bằng
cách cung cấp những giá trị, đạo đức và tư tưởng cho các hành vi và quyết định về sản xuất.
Tóm lại, mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng là một quan hệ
phức tạp, tương đối đối nghịch nhau và tương đối phụ thuộc vào nhau. Hiểu rõ mối quan hệ này
giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các yếu tố tác động đến xã hội và cách mà xã hội được hình thành và phát triển.