Thuận lợi hóa thương mại hàng hóa ASEAN | Trường Đại học Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội
Thuận lợi hóa thương mại hàng hóa là một trong những hoạt động chính và chủ yếu để duy trì và xây dựng thị trường hàng hóa thống nhất của ASEAN. Tài liệu giúp bạn tham khảo và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Luật Thương mại quốc tế (65TMQT)
Trường: Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
Thông tin:
Tác giả:
Thông tin :
Môn:
Luật Thương mại quốc tế (65TMQT)
Trường:
Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
Tác giả:
Tài liệu liên quan:
Preview text:
BỘ TƯ PHÁP
BÀI TẬP NHÓM MÔN:
PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN
Hà Nội 2023 1 MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 3
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ................................................................................... 3
I. Kh愃Āi qu愃Āt thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN .................................... 3
1. Kh愃Āi n i ê ṃ thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i .......................................................3
2. Thuận lợi thương m愃⌀i hàng ho愃Ā ASEAN ................................................... 4
II. Bình luâṇ quy đ椃⌀nh về thuâṇ
lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN trên
c愃Āc kh椃Āa c愃⌀nh ..................................................................................................... 5
1. Nguyên tắc thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa...................................... 5
2. Ph愃⌀m vi và nôị dung thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ....................... 7
3. Thi Āt ch Ā ph愃Āp ly ...................................................................................... 11
4. Thực ti n Viêṭ Nam ................................................................................. 13
KẾT LUẬN .................................................................................................... 16
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 17 2
ĐẶT VẤN ĐỀ
Thuận lợi ho愃Ā thương m愃⌀i hàng ho愃Ā là một trong những ho愃⌀t động
ch椃Ānh và chủ y Āu để xây dựng và duy trì th椃⌀ trường hàng ho愃Ā thống nhất của
ASEAN. Mặc dù Cộng đồng kinh t Ā ASEAN chỉ mới ch椃Ānh thức được thành
lập vào ngày 31/12/2015 nhưng ho愃⌀t động thuận lợi ho愃Ā thương m愃⌀i đã được
ti Ān hành từ rất sớm, nhất là từ khi Hiệp đ椃⌀nh thương m愃⌀i hàng ho愃Ā ASEAN
(ATIGA) được k椃Ā năm 2009. Vì vâỵ , từ tình hình thực ti n ASEAN, Viêṭ Nam,
ch甃Āng em xin lựa ch漃⌀n bài tâp̣ số 4 liên quan bình luâṇ quy đ椃⌀nh ph愃Āp luâṭ về
thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i trên 4 kh椃Āa c愃⌀nh để làm bài tâp̣ nh漃Ām.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Kh愃Āi qu愃Āt thuâṇ
lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN
1. Kh愃Āi n i ê ṃ thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i
Hiêṇ nay, chưa c漃Ā môṭ đ椃⌀nh ngh椃̀a chu ऀ n và thống nhất về thuâṭ ngữ
thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i. C愃Āc t ऀ chức quốc t Ā, c愃Āc nghiên cứu, c愃Āc hiêp̣ đ椃⌀nh
thương m愃⌀i kh愃Āc nhau l愃⌀i sử d甃⌀ng đ椃⌀nh ngh椃̀a kh愃Āc nhau.
T ऀ chức Thương m愃⌀i th Ā giới (WTO) đ椃⌀nh ngh椃̀a: thuâṇ
lợi h漃Āa thương
m愃⌀i là sự đơn gi愃ऀ n h漃Āa và hài hòa h漃Āa c甃ऀ a c愃Āc th甃ऀ t甃⌀c thương m愃⌀i qu Āc t Ā,
bao gồm c愃Āc ho愃⌀t đôṇ g, thông lê ̣và c愃Āc th甃ऀ t甃⌀c liên quan đ Ān viêc̣ thu nhâp,
lưu chuy ऀ n và xử l礃Ā s Ā liêụ c甃̀ng như c愃Āc thông tin khac liên quan đ Ān viêc̣
lưu chuy ऀ n hàng h漃Āa trong thương m愃⌀i qu Āc t Ā.
Phòng Thương m愃⌀i Quốc t Ā (ICC) cũng đưa ra đ椃⌀nh ngh椃̀a thuận lợi h漃Āa
thương m愃⌀i là tăng sự hiêụ qu愃ऀ trong qu愃Ā trình trao đ ऀ i hàng h漃Āa giữa c愃Āc
quốc gia. Còn theo T ऀ chức H愃ऀ i quan Th Ā giới (WCO), thuận lợi h漃Āa
thương m愃⌀i là việc dỡ bỏ những rào c愃ऀ n thương m愃⌀i không cần thi Āt bằng
c愃Āch 愃Āp d甃⌀ng c愃Āc công nghệ hiện đ愃⌀i đồng thời c愃ऀ i thiện chất lượng
qu愃ऀ n ly theo hướng hài hòa với c愃Āc chu ऀ n chung của quốc t Ā (ADB và ESCAP, 2013). 3
Như vâỵ , trong ph愃⌀m vi bài tâp̣ nh漃Ām này, nh漃Ām ch甃Āng em sử d甃⌀ng
“thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i” là qu愃Ā trình đơn gi愃ऀ n h漃Āa và hài hòa h漃Āa c愃Āc thủ
t甃⌀c thương m愃⌀i liên quan.
2. Thuận lợi thương m愃⌀i hàng ho愃Ā ASEAN
Sau môṭ thời gian thành lâp̣ và ph愃Āt triển, Cộng đồng Kinh t Ā ASEAN
(AEC) được thành lâp ̣ th愃Āng 12/2015, là một trong ba tr甃⌀ cột ch椃Ānh của Cộng
đồng ASEAN bên c愃⌀nh Cộng đồng Ch椃Ānh tr椃⌀ - An ninh (APSC) và Cộng đồng
Văn h漃Āa – Xã hội (ASCC). Thông qua c愃Āc văn kiêṇ “ Tuyên bố về tầm nhìn
ASEAN 2020”, “Tuyên bố hòa hợp ASEAN II”, Hi Ān chương ASEAN, K Ā
ho愃⌀ch t ऀ ng thể xây dựng AEC (AEC Blueprinut), c漃Ā thể thấy AEC thành lâp ̣
với c愃Āc m甃⌀c tiêu (i) xây dựng ASEAN trở thành môṭ th椃⌀ trường và cơ sở s愃ऀ n
xuất thống nhất, (ii) xây dựng khu vực kinh t Ā c漃Ā năng lực c愃⌀nh tranh cao,
(iii) ph愃Āt triển kinh t Ā cân bằng, (iv) hôị nhâp̣ kinh t Ā toàn cầu.
Với c愃Āc m甃⌀c tiêu thành lâp ̣ AEC năm 2015, ASEAN từng bước nâng
cao lợi th Ā thương m愃⌀i, khuy Ān kh椃Āch dòng chu chuyển tự do hàng h漃Āa và
ph愃Āt triển m愃⌀ng lưới s愃ऀ n xuất hôị nhâp̣ hơn trong khu vực, c愃Āc nước ASEAN
đã thông qua Chương trình thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i và C愃Āc chỉ tiêu thuâṇ lợi
h漃Āa thương m愃⌀i vào năm 2008, 2009.
Măc ̣ dù ASEAN không c漃Ā đưa ra kh愃Āi niêṃ c甃⌀ thể nào về thuâṇ lợi
thương m愃⌀i ASEAN nhưng trong Khung thuâṇ lợi thương m愃⌀i hàng h漃Āa
ASEAN (ATFF), ASEAN nhấn m愃⌀nh vào vai trò, m甃⌀c tiêu của thuâṇ lợi h漃Āa
thương m愃⌀i đối với ASEAN: “Thuận lợi h漃Āa thương m愃⌀i là một động lực
được công nhận cho ph愃Āt tri ऀ n kinh t Ā và hội nhập khu vực. N漃Ā c漃Ā vai trò
then ch Āt đ Āi với việc thực hiện m甃⌀c tiêu xây dựng ASEAN trở thành một thị
trường và cơ sở s愃ऀ n xuất th Āng nhất, ổn định, thịnh vượng, c愃⌀nh tranh cao và
hội nhập kinh t Ā, t愃⌀o thuận lợi hiệu qu愃ऀ cho thương m愃⌀i và đầu tư, trong đ漃Ā
c漃Ā tự do lưu chuy ऀ n hàng h漃Āa, dịch v甃⌀ và đầu tư.”
Hiêṇ nay, thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i quy đ椃⌀nh t愃⌀i Chương 5 Hiêp̣ đ椃⌀nh
Thương m愃⌀i Hàng h漃Āa ASEAN (ATIGA). 4
II. Bình luâṇ quy đ椃⌀nh về thuâṇ
lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN
trên c愃Āc kh椃Āa c愃⌀nh
1. Nguyên tắc thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa.
Theo Điều 47 Hiêp ̣ đ椃⌀nh Thương m愃⌀i Hàng h漃Āa ASEAN (ATIGA) và
Khung thuâṇ lợi thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN (ATFF) quy đ椃⌀nh về 9 nguyên
tắc thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa. Trong đ漃Ā, c愃Āc nguyên tắc thuâṇ lợi
h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa quy đ椃⌀nh liên quan đ Ān c愃Āc biêṇ ph愃Āp và c愃Āc s愃Āng
ki Ān thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i ở cấp ASEAN và c愃Āc quốc gia, c漃Ā vai trò đ椃⌀nh
hướng c愃Āc Quốc gia Thành viên ASEAN trong qu愃Ā trình Thuâṇ lợi h漃Āa
thương m愃⌀i, hướng tới môi trường nhất qu愃Ān, minh b愃⌀ch, và c漃Ā thể dự đo愃Ān
được với với c愃Āc giao d椃⌀ch thương m愃⌀i quốc t Ā để tăng cường cơ hôị và gi甃Āp
cho c愃Āc doanh nghiêp ̣ ti Āt kiêm
̣ thời gian và gi愃ऀ m chi ph椃Ā. C甃⌀ thể, nguyên tắc
thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i
1.1 Minh b愃⌀ch h漃Āa
Thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i, minh b愃⌀ch ở đây bao gồm minh b愃⌀ch về
thông tin (ch椃Ānh s愃Āch, ph愃Āp luâṭ, c愃Āc quy tắc) và minh b愃⌀ch về ho愃⌀t đông liên
quan thủ t甃⌀c (c愃Āc yêu cầu về đăng ky, cấp ph攃Āp, cấp chứng chỉ,...). Minh b愃⌀ch
s攃̀ gi甃Āp t愃⌀o sự d dàng ti Āp cân, đ ऀ y nhanh ti Ān trình thuâṇ lợi h漃Āa thương
m愃⌀i. Vì vâỵ , c愃Āc nước thành viên ASEAN ph愃ऀ i thực hiêṇ công bố tới tất c愃ऀ
c愃Āc bên liên quan môṭ c愃Āch phù hợp và k椃⌀p thời, mi n ph椃Ā hoăc ̣ chi ly hợp ph椃Ā.
1.2 Truyền thông và tham vấn
Đây là hê ̣qu愃ऀ của nguyên tắc minh b愃⌀ch. Để cho c愃Āc ch椃Ānh s愃Āch, ph愃Āp
luâṭ, c愃Āc quy tắc,... được minh b愃⌀ch thì đăṭ ra yêu cầu đối với c愃Āc cơ quan c漃Ā
th ऀ m quyền. C愃Āc cơ quan c漃Ā th ऀ m quyền ph愃ऀ i n lực để c愃Āc công đồng doanh
nghiêp̣ và thương m愃⌀i d dàng ti Āp câṇ thông tin.
C愃Āc công đồng doanh nghiêp ̣ và thương m愃⌀i là ph愃ऀ i tuân thủ c愃Āc quy
đ椃⌀nh, c愃Āc ch椃Ānh s愃Āch, ph愃Āp luâṭ,... Do đ漃Ā, khi mà c愃Āc chủ thể này nắm r漃̀ được
c愃Āc quy đ椃⌀nh, c愃Āc ch椃Ānh s愃Āch, ph愃Āp luâṭ,... bi Āt được c愃Āc quy tắc, quy đ椃⌀nh
ph愃Āp luâṭ nào không c漃Ā phù hợp thực t Ā nữa. Vì vâỵ , cơ quan th ऀ m quyền luôn t愃⌀o thuâṇ
lợi và x甃Āc ti Ān cơ ch Ā trao đ ऀ i hiệu qu愃ऀ với cộng đồng doanh nghiệp 5
và thương m愃⌀i, kể c愃ऀ việc t愃⌀o cơ hội tham vấn khi ban hành, thực hiện và rà
so愃Āt quy tắc và thủ t甃⌀c thương m愃⌀i.
1.3 Đơn gi愃ऀ n h漃Āa, t椃Ānh kh愃ऀ thi và hiêụ qu愃ऀ
C愃Āc quy tắc và thủ t甃⌀c liên quan tới thương m愃⌀i ph愃ऀ i được đơn gi愃ऀ n
h漃Āa nhằm b愃ऀ o đ愃ऀ m không t愃⌀o thêm g愃Ānh nặng hoặc c愃ऀ n trở qu愃Ā mức cần thi Āt.
1.4 Không phân biêṭ đ Āi xử
C愃Āc quy tắc và thủ t甃⌀c liên quan tới thương m愃⌀i cần được 愃Āp d甃⌀ng một
c愃Āch không phân biệt đối xử và dựa trên c愃Āc nguyên tắc th椃⌀ trường nhằm đ愃ऀ m
b愃ऀ o sự bình đẳng trong thương m愃⌀i, t愃⌀o cơ hôị c愃⌀nh tranh giữa c愃Āc nước, th甃Āc
đ ऀ y và mở rông hợp t愃Āc giao lưu trong khu vực.
1.5 T椃Ānh nhất qu愃Ān và c漃Ā th ऀ dự đo愃Ān trước
T椃Ānh nhất qu愃Ān và c漃Ā thể dự đo愃Ān trước để gi愃ऀ m tối thiểu sự không
ऀ n đ椃⌀nh tới thương m愃⌀i và c愃Āc bên liên quan tới thương m愃⌀i.
Vì vâỵ , c愃Āc quy tắc và thủ t甃⌀c liên quan tới thương m愃⌀i cần được 愃Āp
d甃⌀ng một c愃Āch đồng bộ, nhất qu愃Ān và c漃Ā thể dự đo愃Ān trước. C愃Āc quy tắc và
thủ t甃⌀c liên quan tới thương m愃⌀i cần đưa ra c愃Āc hướng dẫn r漃̀ ràng và ch椃Ānh
x愃Āc cho c愃Āc cơ quan c漃Ā th ऀ m quyền về c愃Āc ch椃Ānh s愃Āch tiêu chu ऀ n và thủ t甃⌀c
ho愃⌀t động và được 愃Āp d甃⌀ng một c愃Āch không phân biệt đối xử.
1.6 Hài hòa h漃Āa, chuẩn h漃Āa và thừa nhận
Tức là hài hòa h漃Āa giữa quy tắc, thủ t甃⌀c của quốc gia với quốc t Ā. C愃Āc
quy đ椃⌀nh, quy tắc và thủ t甃⌀c 愃ऀ nh hưởng đ Ān việc chấp nhận hàng h漃Āa giữa c愃Āc
Quốc gia Thành viên ph愃ऀ i được hài hòa h漃Āa càng nhiều càng tốt trên cơ sở
c愃Āc tiêu chu ऀ n quốc t Ā n Āu phù hợp.
Khuy Ān kh椃Āch xây dựng c愃Āc thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau đối với tiêu
chu ऀ n và sự hợp chu ऀ n, và hợp t愃Āc liên t甃⌀c về xây dựng h愃⌀ tầng kỹ thuật;
1.7 Hiện đ愃⌀i h漃Āa và sử d甃⌀ng công nghệ mới
Đây là nguyên tắc phù hợp xu th Ā hiêṇ t愃⌀i: Công nghê ̣ ph愃Āt triển, 愃Āp
d甃⌀ng khoa h漃⌀c công nghê.̣ C愃Āc quy tắc và thủ t甃⌀c liên quan tới thương m愃⌀i
ph愃ऀ i được rà so愃Āt và cập nhật n Āu cần thi Āt, c漃Ā x攃Āt đ Ān c愃Āc hoàn c愃ऀ nh thay đ ऀ i, 6
bao gồm thông tin và c愃Āc tập qu愃Ān kinh doanh mới mới, và n Āu phù hợp
ph愃ऀ i dựa trên việc 愃Āp d甃⌀ng c愃Āc kỹ thuật hiện đ愃⌀i và công nghệ mới.
Khi sử d甃⌀ng công nghệ mới, c愃Āc cơ quan c漃Ā th ऀ m quyền ph愃ऀ i n lực h Āt
sức để nhân rộng c愃Āc lợi 椃Āch c漃Ā được tới tất c愃ऀ c愃Āc bên thông qua việc
b愃ऀ o đ愃ऀ m công khai thông tin về c愃Āc công nghệ được 愃Āp d甃⌀ng và mở rộng
sự hợp t愃Āc với c愃Āc bên c漃Ā th ऀ m quyền của c愃Āc nền kinh t Ā kh愃Āc và khu vực
tư nhân khi thi Āt lập sự liên k Āt lẫn nhau và/hoặc ho愃⌀t động trao đ ऀ i về công nghệ.
1.8 Th甃ऀ t甃⌀c ph愃Āp luật phù hợp
Việc tham gia vào thủ t甃⌀c ph愃Āp luật th椃Āch hợp gi甃Āp tăng thêm t椃Ānh ऀ n
đ椃⌀nh trong c愃Āc giao d椃⌀ch thương m愃⌀i phù hợp với luật 愃Āp d甃⌀ng của c愃Āc Quốc gia Thành viên.
1.9 Hợp t愃Āc
C愃Āc Quốc gia Thành viên s攃̀ hợp t愃Āc chặt ch攃̀ với khu vực tư nhân trong
việc đưa ra c愃Āc biện ph愃Āp t愃⌀o thuận lợi thương m愃⌀i, bao gồm việc mở c愃Āc
kênh trao đ ऀ i thông tin và hợp t愃Āc giữa ch椃Ānh phủ và doanh nghiệp. C愃Āc
Quốc gia Thành viên cũng s攃̀ làm việc với nhau trên cơ sở đối t愃Āc tập trung
vào c愃Āc cơ hội tăng cường hợp t愃Āc bao gồm h trợ kỹ thuật và tăng cường
năng lực hội nhập; trao đ ऀ i c愃Āc thực ti n hội nhập tốt nhất để thực hiện c愃Āc
s愃Āng ki Ān thuận lợi h漃Āa thương m愃⌀i và phối hợp quan điểm về c愃Āc vấn đề
chung được th愃ऀ o luận trong khuôn kh ऀ c愃Āc t ऀ chức khu vực và quốc t Ā.
Như vâỵ , Nguyên tắc thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i của khối ASEAN cũng
hài hòa h漃Āa với TFA của WTO và Ngh椃⌀ đ椃⌀nh về sửa đ ऀ i công ước quốc t Ā về
đơn gi愃ऀ n h漃Āa và hài hòa h漃Āa thủ t甃⌀c h愃ऀ i quan – Công ước Kyoto sửa đ ऀ i
được T ऀ chức h愃ऀ i quan th Ā giới thông quan.
2. Ph愃⌀m vi và nôị dung thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa
Năm 2009, ASEAN đ愃Ānh gi愃Ā côṭ mốc cao hơn trên con đường hôị nhâp ̣ kinh t Ā bằng viêc ̣ phê chu ऀ n Hiêp ̣ đ椃⌀nh thương m愃⌀i hàng h漃Āa (ATIGA).
ATIGA đã hợp nhất và hợp ly h漃Āa c愃Āc điều kho愃ऀ n của Hiêp ̣ đ椃⌀nh Chương trình
thu Ā quan ưu đãi c漃Ā hiêụ lực chung (CEPT) và c愃Āc hiêp̣ đ椃⌀nh liên k Āt kinh t Ā
liên quan thành môṭ công c甃⌀ ph愃Āp ly thông nhất, trong đ漃Ā c漃Ā nhắc tới “thuâṇ 7
lợi h漃Āa thương m愃⌀i” trong chương riêng về thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i (chương
5) và h愃ऀ i quan (chương 6).
Theo Điều 5 Khung Thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i (ATFF), ph愃⌀m vi và nôị
dung của thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng hòa và thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i n漃Āi
chung nêu c甃⌀ thể. Ph愃⌀m vi và nôị
dung thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa s攃̀
bao gồm bốn l椃̀nh vực chung và c愃Āc l椃̀nh vực chuyên ngành.
L椃̀nh vực chung bao gồm (i) h愃ऀ i quan và vâṇ t愃ऀ i (ii) minh b愃⌀ch h漃Āa c愃Āc
quy đ椃⌀nh và thủ t甃⌀c thương m愃⌀i, (iii) tiêu chu ऀ n và sự phù hợp, (iv) sự tham
gia của khu vực tư nhân.
L椃̀nh vực chuyên ngành bao gồm: cơ ch Ā môṭ cửa ASEAN (ASW), hê ̣
thống h愃ऀ i quan ASEAN (ACTS), trung tâm dữ liêụ thương m愃⌀i ASEAN
(ATR), cơ ch Ā tự chứng nhâṇ xuất xứ trong ASEAN và c愃Āc s愃Āng ki Ān hợp ly
h漃Āa c愃Āc Biêṇ ph愃Āp Phi Thu Ā quan (NTM) và lo愃⌀i bỏ Hàng rào phi thu Ā quan
(NTB) cắt gi愃ऀ m rào c愃ऀ n thương m愃⌀i phi thu Ā quan.
Tất c愃ऀ ph愃⌀m vi và nôị dung thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i ATFF c甃⌀ thể h漃Āa
thành hai mươi ba hành đông và biêṇ ph愃Āp chi Ān lược về thuâṇ lợi h漃Āa thương
m愃⌀i trong b愃ऀ n K Ā ho愃⌀ch hành đông chi Ān lược thuâṇ
lợi h漃Āa thương m愃⌀i AEC (2025) (ATF-SAP). C甃⌀ thể: (i) H愃ऀ i quan
ASEAN t愃⌀o được khung kh ऀ ph愃Āp ly hợp t愃Āc h愃ऀ i quan giữa c愃Āc quốc
gia thành viên nhằm tăng cường thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i và đ ऀ y nhanh viêc ̣
thông quan hàng h漃Āa t愃⌀i h愃ऀ i quan. Điều 54 ATIGA quy đ椃⌀nh về thủ t甃⌀c thu Ā
quan của c愃Āc nước thành viên trong đ漃Ā t愃⌀i Kho愃ऀ n 1 c漃Ā quy đ椃⌀nh r漃̀ về đăc ̣ điểm:
“Mỗi Qu Āc gia Thành viên sẽ đ愃ऀ m b愃ऀ o rằng những th甃ऀ t甃⌀c và thông
lệ h愃ऀ i quan c甃ऀ a mình c漃Ā th ऀ dự đo愃Ān được, nhất qu愃Ān, minh b愃⌀ch và t愃⌀o
thuận lợi cho thương m愃⌀i thông qua việc nhanh ch漃Āng thông quan hàng h漃Āa.”
Năm 2012, ASEAN ky k Āt hiêp ̣ đ椃⌀nh H愃ऀ i quan ASEAN, thông qua
Danh m甃⌀c hài hòa h漃Āa thu Ā quan ASEAN, hoàn toàn phù hợp với c愃Āc sửa đ ऀ i 8
của Hê ̣ thống mã h漃Āa và mô t愃ऀ hàng h漃Āa hài hòa h漃Āa (HS) 2007 phù hợp
với T ऀ chức H愃ऀ i quan th Ā giới. ASEAN xây dựng hướng dẫn đ椃⌀nh gi愃Ā h愃ऀ i
quan ASEAN, c ऀ m nang kiểm to愃Ān thông quan bưu ch椃Ānh h愃ऀ i quan ASEAN
và mô hình xử ly hàng h漃Āa ASEAN. ASEAN cũng đã k椃Āch ho愃⌀t Hê ̣ thống h愃ऀ i quan
(ACTS) -–hê ̣thống tự đông cho ph攃Āp doanh nghiêp ̣ nôp̣ tờ khai qu愃Ā c愃ऀ nh h愃ऀ i
quan điêṇ tử cho cơ quan h愃ऀ i quan của c愃Āc nước ASEAN và cho ph攃Āp c愃Āc cơ
quan h愃ऀ i quan trao đ ऀ i dữ liêụ với nhau.
(ii) Minh b愃⌀ch h漃Āa c愃Āc quy đ椃⌀nh và thủ t甃⌀c thương m愃⌀i
Theo nguyên tắc trong Điều 47 ATIGA và Điều 5 ATFF, minh b愃⌀ch
h漃Āa ở đây tức là minh b愃⌀ch trong thông tin về ch椃Ānh s愃Āch, ph愃Āp luâṭ, c愃Āc quy
tắc và thủ t甃⌀c liên quan đ Ān thương m愃⌀i (quy tắc hành ch椃Ānh, cấp ph攃Āp, giấy
chứng nhân, cấp chứng chỉ và c愃Āc yêu cầu về đăng ky,...). Vì vâỵ , c愃Āc nước
thành viên ASEAN ph愃ऀ i thực hiêṇ công bố tới tất c愃ऀ c愃Āc bên liên quan môṭ
c愃Āch phù hợp và k椃⌀p thời, mi n ph椃Ā hoăc ̣ chi ly hợp ph椃Ā.
Năm 2016, ASEAN thành lâp̣ Trung tâm Dữ liêụ Thương m愃⌀i ASEAN
(ATR) – trung tâm thông tin điều ti Āt cấp quốc gia và cấp khu vực. ATR s攃̀
cung cấp thông tin điều ti Āt phù hợp với Điều 13 của ATIGA, liên quan tới
biểu thu Ā quan, hàng rào thu Ā quan ưu đãi theo hiệp đ椃⌀nh thương m愃⌀i hàng
h漃Āa ASEAN (ATIGA), quy tắc xuất xứ (ROO), c愃Āc biện ph愃Āp phi thu Ā quan
(NTMs), thương m愃⌀i trong nước, nguyên tắc và luật h愃ऀ i quan, tài liệu cần
thi Āt, danh s愃Āch thương nhân được chỉ đ椃⌀nh của c愃Āc quốc gia thành viên ASEAN.
Viêc ̣ minh b愃⌀ch h漃Āa trong thuâṇ
lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa ASEAN
ph愃ऀ i kể hơn cơ ch Ā môṭ cửa ASEAN (ASW). Theo ASEAN Single Windown
Portal (2021), cơ ch Ā môṭ cửa quốc gia t愃⌀o ra môṭ nền t愃ऀ ng chung cho viêc ̣
trao đ ऀ i c愃Āc tài liêụ điêṇ tử liên quan đ Ān thương m愃⌀i giữa c愃Āc quốc gia thành
viên. ASW hướng tới m甃⌀c tiêu r甃Āt ngắn qu愃Ā trình thông quan hàng h漃Āa, gi愃ऀ m
chi ph椃Ā và thời gian kinh doanh, nâng cao hiêụ qu愃ऀ thương m愃⌀i và kh愃ऀ năng
c愃⌀nh tranh cho c愃Āc doanh nghiêp ̣ thương m愃⌀i t愃⌀i ASEAN. Ngoài ra, ASW
nâng cao hiêụ qu愃ऀ thương m愃⌀i và gi愃ऀ m cơ hôị gian lâṇ và tham nhũng 9
(iii) Tiêu chu ऀ n và sự phù hợp
Viêc ̣ đưa ra tiêu chu ऀ n và sự phù hợp hướng đ Ān sự nhanh ch漃Āng,
không gây c愃ऀ n trở và theo s愃Āt m甃⌀c tiêu xây dựng ASEAN thành môṭ th椃⌀
trường s愃ऀ n xuất thống nhất. Bên c愃⌀nh đ漃Ā, th甃Āc đ ऀ y sự hiểu bi Āt lẫn nhau về
c愃Āc tiêu chu ऀ n, quy chu ऀ n kỹ thuâṭ và quy trình đ愃Ānh gi愃Ā sự phù hợp của c愃Āc
Bên, từ đ漃Ā, tăng cường trao đ ऀ i thông tin và hợp t愃Āc giữa c愃Āc Bên trong
l椃̀nh vực tiêu chu ऀ n, quy chu ऀ n kỹ thuâṭ và quy trình đ愃Ānh gi愃Ā sự phù hợp.
Điều 73 ATIGA quy đ椃⌀nh, c愃Āc quốc gia thành viên ASEAN khẳng đ椃⌀nh và
cam k Āt tuân thủ c愃Āc quyền và ngh椃̀a v甃⌀ quy đ椃⌀nh trong Hiệp đ椃⌀nh về hàng
rào kỹ thuật trong thương m愃⌀i, ph甃⌀ l甃⌀c 1A, Hiệp đ椃⌀nh WTO; thực hiêṇ môṭ
trong c愃Āc biêṇ ph愃Āp nhằm gi愃ऀ m nh攃⌀, hoăc ̣ x漃Āa bỏ hoàn c愃Āc rào c愃ऀ n không cần
thi Āt trong thương m愃⌀i quy đ椃⌀nh t愃⌀i kho愃ऀ n 2 Điều này. Và điểm ch甃Ā y t愃⌀o
thuâṇ lợi thương m愃⌀i hàng h漃Āa, c愃Āc quốc gia thành viên s攃̀ xây dựng và thực Hê
hiêṇ ̣ thống đề ra đối với c愃Āc s愃ऀ n ph ऀ m thuộc Hệ thống quy đ椃⌀nh hài hoà
ASEAN hoặc Danh m甃⌀c hướng dẫn.
Theo Điều 74 ATIGA, để hài hoà với c愃Āc tiêu chu ऀ n quốc gia, trước h Āt
c愃Āc Quốc gia Thành viên s攃̀ thông qua c愃Āc tiêu chu ऀ n quốc t Ā liên quan trước
khi chu ऀ n b椃⌀ so愃⌀n th愃ऀ o c愃Āc tiêu chu ऀ n quốc gia mới hoặc sửa đ ऀ i c愃Āc tiêu
chu ऀ n hiện hành. Đối với những l椃̀nh vực mà không c漃Ā những tiêu chu ऀ n
quốc t Ā, thì c愃Āc Quốc gia Thành viên s攃̀ 愃Āp d甃⌀ng c愃Āc tiêu chu ऀ n quốc gia.
Đối với thủ t甃⌀c đ愃Ānh gi愃Ā sự hợp chu ऀ n quy đ椃⌀nh t愃⌀i Điều 76 ATIGA,
nhằm thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i hàng h漃Āa, c愃Āc Quốc gia thành viên s攃̀ xây
dựng và thực hiêṇ c愃Āc Thỏa thuâṇ thừa nhâṇ lẫn nhau theo ngành trong
ASEAN, phù hợp với c愃Āc điều kho愃ऀ n trong Hiêp ̣ đ椃⌀nh khung ASEAN về c愃Āc
Thỏa thuâṇ công nhâṇ lẫn nhau.
(iv) Gi愃ऀ m thu Ā quan và lo愃⌀i bỏ c愃Āc rào c愃ऀ n phi thu Ā:
ATIGA cam k Āt gi愃ऀ m thu Ā quan và lo愃⌀i bỏ c愃Āc rào c愃ऀ n phi thu Ā nhằm
tăng cường ho愃⌀t động thương m愃⌀i hàng h漃Āa giữa c愃Āc quốc gia thành viên
trong khu vực ASEAN. Th甃Āc đ ऀ y sự ph愃Āt triển của chu i cung ứng toàn cầu:
ATIGA khuy Ān kh椃Āch sự ph愃Āt triển của chu i cung ứng toàn cầu, t愃⌀o điều kiện 10
thuận lợi cho c愃Āc doanh nghiệp trong khu vực tham gia vào c愃Āc chu i cung
ứng toàn cầu và tận d甃⌀ng lợi th Ā c愃⌀nh tranh.
Việc gi愃ऀ m thu Ā quan s攃̀ c漃Ā t愃Āc động t椃Āch cực đ Ān thương m愃⌀i quốc t Ā
trong khu vực ASEAN. Tuy nhiên do trình độ ph愃Āt triển kinh t Ā còn h愃⌀n ch Ā
và việc b愃ऀ o hộ nền s愃ऀ n xuất trong nước vẫn mang vai trò quan tr漃⌀ng với
c愃Āc quốc gia. Nên chỉ trong một số trường hợp đặc biệt thu Ā quan mới được
x漃Āa bỏ hoàn toàn và đa phần c愃Āc nước vẫn đ愃Ānh thu Ā c愃Āc lo愃⌀i hàng h漃Āa. C愃Āc
quy đ椃⌀nh đặt ra đối với việc gi愃ऀ m thu Ā quan được quy đ椃⌀nh t愃⌀i Điều 19 ATIGA
với c愃Āc lộ trình c甃⌀ thể đã đưa ra. Theo quy đ椃⌀nh t愃⌀i Điều 21 ATIGA c愃Āc quốc
gia ph愃ऀ i thực hiện văn b愃ऀ n ph愃Āp ly nhằm đ愃Āp ứng c愃Āc yêu cầu về cắt
gi愃ऀ m thu Ā mà ATIGA đặt ra. Kh愃Āc với thu Ā quan, c愃Āc rào c愃ऀ n phi thu Ā
quan được ASEAN x愃Āc đ椃⌀nh cần x漃Āa bỏ t愃⌀i kho愃ऀ n 1 Điều 40 ATIGA. Hoặc
những biện ph愃Āp thi thu Ā quan được đặt ra thì quốc gia đưa ra biện ph愃Āp đ漃Ā
cần đ愃ऀ m b愃ऀ o t椃Ānh minh b愃⌀ch và biện ph愃Āp đ漃Ā không được 愃Āp d甃⌀ng với m甃⌀c
đ椃Āch t愃⌀o ra những rào c愃ऀ n không cần thi Āt thương m愃⌀i quốc t Ā giữa c愃Āc quốc gia.
Như vâỵ , ph愃⌀m vi thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i trong khối ASEAN rông
hơn so với WTO, trong đ漃Ā cơ ch Ā môṭ cửa ASEAN (ASW) t愃⌀o cơ hôị cho c愃Āc
quốc gia thành viên ASEAN thực hiêṇ c愃Āc s愃Āng ki Ān và đ ऀ i mới thu t甃⌀c h愃ऀ i
quan, thủ t甃⌀c ph愃Āp ly thương m愃⌀i xuyên biên giới.
3. Thi Āt ch Ā ph愃Āp ly
Trong Khung Thuâṇ lợi h漃Āa thương m愃⌀i (ATFF) c漃Ā nêu để thực hiêṇ
c愃Āc m甃⌀c tiêu của ATFF, Ủy ban tư vấn chung về t愃⌀o thuâṇ lợi thương m愃⌀i
ASEAN (ATF-JCC) s攃̀ được hồi sinh để thực hiêṇ nhiêm ̣ v甃⌀ của mình theo
K Ā ho愃⌀ch chi ti Āt AEC 2025 và ATIGA.
Về nhiêm
̣ v甃⌀, ATF-JCC thực hiêṇ c愃Āc nhiêṃ
v甃⌀ của mình quy đ椃⌀nh theo Điều 8 ATFF:
(i) xây dựng k Ā ho愃⌀ch hành đông chi Ān lược về t愃⌀o thuâṇ lợi thương
m愃⌀i (2017 – 2025), trong đ漃Ā c漃Ā t椃Ānh đ Ān k Ā ho愃⌀ch ho愃⌀t đông ngành của tất c愃ऀ
c愃Āc cơ quan liên quan đ Ān t愃⌀o thuâṇ lợi thương m愃⌀i. 11