Tiểu luận Tình yêu sinh viên - Lý luận và thực tiễn môn Tâm lí học | Trường Đại Học Kiểm sát Hà Nội

A. LỜI MỞ ĐẦU:
Nhà thơ Xuân Diệu từng tha thiết: “Làm sao sống được mà không yêu, không nhớ,
không thương một kẻ nào?” hay “Có ai sống ở trên đời mà chưa một lần được nếm
hương vị ngọt ngào của tình yêu, dẫu biết yêu là chết ở trong lòng một ít”. Tình yêu –
chỉ với hai tiếng tưởng chừng như giản đơn nhưng đã làm hao tốn biết bao nhiêu giấy
mực của các nhà văn, thi sĩ, triết gia... Từ xưa đến nay, tình yêu luôn là đề tài muôn
thuở, đầy hấp dẫn, lôi cuốn với con người. Chừng nào nhịp đập trái tim của hàng triệu
con người vẫn cứ rộn ràng, khắc khoải, xao xuyến thì lúc đó tình yêu vẫn cứ hiện hữu,
tồn tại. Thế nhưng, thực tế cho thấy, qua từng thời đại, những quan niệm và cách ứng
xử trong tình yêu cũng sẽ có nhiều đổi thay.
Với bối cảnh cuộc sống hiện đại ngày nay, có rất nhiều ý kiến trái chiều, nhiều
tranh cãi, bàn luận, suy ngẫm xung quanh đề tài nhức nhối này, đặc biệt là tình yêu của
giới trẻ ngày nay nói chung và tình cảm đôi lứa giai đoạn sinh viên nói riêng, thu hút sự
chú ý của đông đảo dư luận xã hội. Bởi lẽ, theo kết quả nghiên cứu của nhiều nhà tâm
lý học, tuổi sinh viên là lứa tuổi mà con người đạt đến trình độ phát triển trưởng thành,
sung mãn nhất cả về mặt thể chất lẫn tinh thần, là thời kì các loại tình cảm cấp cao như
tình cảm trí tuệ, tình cảm đạo đức và tình cảm thẩm mĩ phát triển mạnh mẽ, tích cực.
Xét một cách tổng thể thì tình yêu sinh viên là đại diện điển hình cho tình yêu trong
giới trẻ hiện nay. Khi xã hội ngày một phát triển thì những đòi hỏi tất yếu của con
người cũng sẽ được nâng cao hơn và tình yêu cũng không ngoại lệ.
Đời sống xã hội ngày càng biến đổi sâu sắc và toàn diện làm xuất hiện nảy sinh
nhiều băn khoăn, trăn trở, đặc biệt là quan điểm đầy nhức nhối của các bậc phụ huynh:
“Liệu nên có tình yêu sinh viên hay không? Lợi hay hại?”. Để giải quyết, trả lời câu
hỏi trên, nhóm 7 quyết định lựa chọn thực hiện bài tiểu luận với đề tài: “TÌNH YÊU
SINH VIÊN – NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” với mong muốn
giúp mọi người có cái nhìn khách quan, tổng quát nhất về vấn đề này, đồng thời phát
huy những điểm tích cực trong tình yêu sinh viên, giúp các bạn sinh viên định hướng
đúng đắn con đường tình cảm của mình, tránh ảnh hưởng đến quá trình học tập và con
đường sự nghiệp trong tương lai.
B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
I – CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:
1.Sơ lược lịch sử các nghiên cứu liên quan đến tình yêu đôi lứa, sinh viên:
1.1. Một số kết quả nghiên cứu trên thế giới:
Tình yêu không còn là một đề tài quá xa lạ đối với các học giả nước ngoài, nó
luôn là một nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà văn, thi sĩ, triết gia trong quá trình
sáng tạo nội dung, đào sâu, nghiên cứu. Đặc biệt ở các nước phương Tây, có rất nhiều
công trình “bất hủ” mang giá trị khoa học, nghệ thuật và những giai thoại, truyền thuyết
liên quan đến tình yêu nhất là tình yêu đôi lứa:
Làm sao ta có thể quên được hình ảnh Adam và Eva – một truyền thuyết hoang
đường nhưng vẫn được truyền tụng cho đến ngày nay nói về nguyên nhân, sự mở đầu
cho tình yêu đôi lứa trên Trái Đất. Dưới một góc nhìn khác về sự khởi đầu tình yêu đôi
lứa, nhà triết gia Hy Lạp Platon lại cho rằng: “Khởi thuỷ, con người có thân hình tròn
với bốn tay, bốn chân, khuôn mặt hoàn toàn giống nhau và có hai cơ quan sinh dục. Họ
được ban tặng cho một sức khoẻ mạnh mẽ nên đâm ra ngạo mạn, khiến các vị thần trên
đỉnh núi Olympus vô cùng lo ngại. Vì vậy để trừng phạt con người, thần Zeus quyết
định chẻ đôi họ ra. Kể từ đó, mỗi con người, cả cuộc đời cứ mải miết đi tìm kiếm nửa
còn lại của cuộc đời mình, quấn quýt bên nhau, khao khát hoà nhập vào nhau.” Tuy
nhiên, những quan niệm trên chỉ xuất hiện ở thời cổ đại và cận đại, vì lúc bấy giờ khoa
học vẫn là một thứ xa vời, mù mịt, con người chưa có cơ hội tiếp thu tri thức, nhìn đâu
cũng thấy thần rồi thổi phồng tự nhiên thành những đấng tối cao.
Cho đến ngày nay thì chủ nghĩa duy tâm ấy vẫn tồn tại như thói quen lâu ngày
khó bỏ, nhưng tình yêu đã được quan tâm nghiên cứu hơn dưới góc độ khoa học. Nhà
sinh vật học Jacques Gauthier cho rằng: “Tình yêu chính là cơ sở, là nền tảng cho hôn
nhân bền vững”. Ông nhấn mạnh sự khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ, đưa ra dẫn
chứng về 10 điểm khác biệt cơ bản giữa hai giới đẻ khẳng định quan điểm nguyên nhân
dẫn đến sự tan vỡ của tình yêu đôi lứa cũng chỉ bởi do hai người không biết tôn trọng
sự khác biệt đó của nhau. Hay dưới góc độ nghệ thuật, “mặt trời thi ca Nga” – Puskin
đã bày tỏ quan điểm của mình một cách nồng nàn và thắm thiết: “Tôi yêu em âm thầm
không hi vọng/ Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen…”. Quan niệm về tình yêu qua con
mắt của nhà triết gia Erich Segal lại là “yêu nghĩa là không bao giờ phải nói rất tiếc”…
=> Có thể nói, về đề tài tình yêu đôi lứa, các học giả phương Tây đã cho chúng ta
một cái nhìn thú vị, nhiều chiều từ nhiều phương diện khoa học khác nhau.
1.2. Một số kết quả nghiên cứu trong nước:
Không giống phương Tây, mặc dù đề tài tình yêu đôi lứa không còn xa lạ với Việt
Nam nhưng hiện nay vẫn chưa có quá nhiều nghiên cứu về vấn đề này. Phần lớn, các
học giả trong nước chỉ thể hiện tư tưởng, quan điểm, nhận định một cách kín đáo về
tình yêu thông qua các bài thơ, ca dao tục ngữ… Tình yêu đôi lứa trong kho tàng ca
dao Việt Nam đầy ắp sự nên thơ, ngọt ngào, trẻ trung. Nó đẹp từ những câu từ giản đơn
nhưng lại hết sức tình tứ, long lanh ấm áp lòng người: “Bây giờ mận mới hỏi đào/Vườn
hồng đã có ai vào hay chưa?” hay “Cô kia cắt cỏ bên sông/Có muốn ăn nhãn thì lồng sang đây”.
Không chỉ trong ca dao, tục ngữ đậm đà màu sắc dân gian, tình yêu còn toả sáng
lung linh trong muôn lời thơ ca. Nói đến tình yêu, ta nhớ ngay đến trái tim nhạy cảm
của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh – người viết nên những khúc ca du dương, nói hộ tiếng lòng,
nỗi nhớ day dứt, khôn nguôn của những người phụ nữ với người bạn đời của mình: “Ôi
con sóng nhớ bờ/Ngày đêm không ngủ được/Lòng em nhớ đến anh/Cả trong mơ còn
thức”. Hay trong âm nhạc, ta bắt gặp Phan Huỳnh Điểu - nhạc sĩ của tình yêu, từng
viết: “Có một không gian nào đo chiều dài nỗi nhớ/Có khoảng mênh mông nào sâu
thẳm hơn tình thương”.
Trong các lĩnh vực khoa học ở Việt Nam, tiêu biểu như tâm lý học có giáo sư
Phạm Minh Hạc cũng đã có những nghiên cứu về tình yêu đôi lứa, ông cho rằng: “Tình
yêu đôi lứa là loại tình cảm đặc biệt xuất hiện lần đầu ở tuổi thanh niên mới lớn. Những
rung cảm này do sự hấp dẫn của người khác giới gây ra, là sự phát triển hợp quy luật
đời sống tâm lý con người. Tình yêu đôi lứa cũng đi dọc theo lịch sử, được phát triển
qua nhiều thời kì. Mà mỗi giai đoạn, người ta lại có quan niệm về tình yêu đôi lứa khác nhau”
2. Các khái niệm, cơ bản:
2.1. Khái niệm tình yêu:
Ta thấy, tình yêu có nhiều loại như: Tình yêu lãng mạn với sự hấp dẫn về thể
xác, tình yêu cao cả (yêu quê hương, đất nước), tình yêu bằng hữu (bạn bè, hàng
xóm);… Tuy nhiên, để gắn chặt với vấn đề nghiên cứu của tiểu luận, nhóm 7 quyết
định, đi sâu tiếp cận trên phương diện: “Tình yêu lãng mạn giữa nam và nữ (tình yêu đôi lứa)”:
Trong từ điển tiếng Việt, tình yêu được định nghĩa theo hai cách: “1. Tình cảm
yêu mến, nồng nhiệt làm cho gắn bó mật thiết và có trách nhiệm với người, với vật”;
“2. Tình cảm yêu thương giữa nam và nữ”. Theo từ điển tâm lý học: “Tình yêu đôi lứa
là sự rung cảm sâu sắc nhất thống nhất về nhiều mặt: mặt tự nhiên và XH, cơ thể và
tinh thần, thẩm mỹ và đạo đức, nhưng lại mang tính cá nhân mạnh mẽ. Tình yêu đôi lứa
có những đặc trưng cơ bản như: sự gắn bó tình cảm chặt chẽ với một người thuộc giới
khác; xu hướng suy nghĩ về người đó theo lối lý tưởng hoá; một sự hấp dẫn rõ rệt về
thể xác mà người ta thường coi sự đụng chạm thân thể là thể hiện sức hấp dẫn ấy”.
Theo Hatfield: “Tình yêu đôi lứa khác với các quan hệ tình yêu khác như sự
yêu thương giữa bạn bè hay cha mẹ - con cái là ở chỗ nó có sự tồn tại của mối quan hệ
về tính dục, có sự say mê với người yêu và mong đợi về một tình yêu chỉ dành riêng
cho một người. Tình yêu say đắm chứa đựng cảm xúc sâu sắc và gây phấn khích. Đó là
khao khát mạnh mẽ và tràn ngập được hoà hợp, kết hôn với người mình yêu”. Hay theo
quan điểm của nhà nhân chủng học Helen Fisher trong cuốn “Giải phẫu tình yêu” nhận
định rằng việc yêu một người “là chuỗi phản ứng hoá học đặc biệt diễn ra trong não
đồng thời có sự tương đồng với bệnh nhân tâm thần”.
=> Tóm lại, sau quá trình phân tích các quan điểm về tình yêu, chúng em cho
rằng: Tình yêu là một dạng tình cảm cấp cao rất mạnh mẽ chỉ có ở con người, được
đặc trưng bằng sự hấp dẫn giới tính, tình dục và nhằm hướng đến một đối tượng
nhất định để hình thành sự gắn kết về thể xác, tâm hồn với nhiều cung bậc cảm xúc,
biểu hiện phức tạp khác nhau. Tình yêu có nền tảng và chịu sự chi phối của các yếu tố
sinh học bẩm sinh, đặc điểm nhân cách, nhận thức cùng yếu tố môi trường xã hội khác.
Nó có vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống của mỗi con người. Tình yêu chân
chính giúp con người hạnh phúc, hoàn thiện trở thành một phiên bản tốt hơn của mình.
Nó là động lực thôi thúc mạnh mẽ khiến con người vượt qua mọi khó khăn để hành
động vì mục đích hướng tới người mình yêu.
2.2. Tình yêu sinh viên:
Tình yêu sinh viên là thời kì yêu đương thực sự của con người, là tình yêu tuổi
trưởng thành (nữ từ 18 đến 20, nam từ 24 đến 25) trở đi. Nó khác với tình yêu của
người mới lớn và mang những đặc điểm đặc trưng như:
- Những dấu hiệu cơ bản của tình yêu thường biểu hiện rõ nét: tình cảm mến
thương, tình bạn, trong đó tình dục đóng vai trò trung tâm.
- Tình yêu được xây dựng dựa trên cơ sở nhận thức, có cân nhắc, suy xét kĩ
lưỡng, có tính đến chuyện lâu dài. Hôn nhân là mục đích thường được đề cập, nhắc tới.
- Tình yêu sinh viên ổn định, bền vững hơn, nhưng cũng khó hình thành hơn.
Trướckhi quyết định chuyển giao giai đoạn từ tình bạn sang tình yêu, cả hai đối tượng
nam và nữ thường có những phân tích, suy xét nghiêm túc nhất định. Như vậy, tình yêu
thời kì này mang tính thực tiễn rõ rệt.
=> Tóm lại, tình yêu sinh viên là dạng tình cảm của lứa tuổi trưởng thành, xuất
hiện ở những người đóng vai trò xã hội là sinh viên. Đây là tình cảm yêu thương giữa
hai con người, thể hiện ở sự tôn trọng, đồng cảm và sự hòa hợp về mặt tâm hồn. Nó có
biểu hiện đa dạng, phong phú tuỳ theo quan niệm, tính cách của mỗi cá nhân.