TIN HỌC SỞ
MỤC LỤC
MỤC LỤC ............................................................................................................................ i
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................... ix
DANH MỤC HÌNH VẼ ....................................................................................................... x
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TIN HỌC MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ ............................. 1
1.1.
Các khái niệm bản ................................................................................................ 1
1.1.1.
Khái niệm thông tin ........................................................................................... 1
1.1.2.
Khái niệm tin học ............................................................................................... 2
1.1.3.
Khái niệm truyền thông ..................................................................................... 2
1.1.4.
Khái niệm về công nghệ thông tin ..................................................................... 2
1.2.
lƣợc về lịch sử phát triển của y tính điện tử .................................................... 2
1.2.1.
Thế hệ 1 Bóng đèn điện (1945-1955) ............................................................. 2
1.2.2.
Thế hệ thứ 2 Transitor (1955-1965) ................................................................ 4
1.2.3.
Thế hệ 3 Mạch tích hợp (1965 1980) ........................................................... 5
1.2.4.
Thế hệ thứ 4 Mạch tích hợp cỡ lớn (1980 - nay)............................................. 6
1.2.5.
Khuynh ớng tƣơng lai .................................................................................... 7
1.2.5.1.
Máy tính lƣợng tử (quantum computer) ...................................................... 7
1.2.5.2.
Máy tính sẽ đạt cấp độ xử thông tin ở cấp độ phân tử nguyên tử ........... 8
1.2.5.3.
Máy tính sinh học ........................................................................................ 8
1.3.
Các lĩnh vực ứng dụng của tin học ............................................................................ 9
1.3.1.
Bài toán khoa học kỹ thuật ................................................................................. 9
1.3.2.
Hỗ trợ quản .................................................................................................... 9
1.3.3.
Tự động hóa điều khiển ................................................................................. 9
1.3.4.
Truyền thông ...................................................................................................... 9
1.3.5.
Soạn thảo, in ấn, lƣu trữ, văn phòng ................................................................ 10
1.3.6.
Trí tuệ nhân tạo ................................................................................................ 10
1.3.7.
Giáo dục ........................................................................................................... 10
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page i
TIN HỌC SỞ
1.3.8.
Giải trí .............................................................................................................. 11
1.4.
Các hệ đếm biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử ..................................... 11
1.4.1.
Các hệ đếm ....................................................................................................... 11
1.4.1.1.
Khái niệm hệ đếm ..................................................................................... 11
1.4.1.2.
Các hệ đếm trong máy nh ....................................................................... 12
1.4.2.
Chuyển đổi số giữa các hệ số ...................................................................... 12
1.4.2.1.
Chuyển đổi từ hệ bất kỳ sang hệ thập phân .............................................. 12
1.4.2.2.
Chuyển đổi từ hệ số 10 sang hệ số a ............................................... 12
1.4.2.3.
Chuyển đổi nhị phân thập lục phân. ....................................................... 14
1.4.2.5. Chuyển đổi nh phân bát phân ................................................................ 15
1.4.3.
Các phép tính số học với phép tính hệ nhị phân .............................................. 15
1.4.3.1.
Phép cộng .................................................................................................. 15
1.4.3.2.
Phép trừ ..................................................................................................... 16
1.4.3.3.
Phép nhân .................................................................................................. 16
1.4.3.4.
Phép chia ................................................................................................... 17
1.5.
Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử ............................................................. 18
1.5.1.
Biểu diễn số nguyên ......................................................................................... 18
1.5.1.1.
Biểu diễn số trong máy tính ...................................................................... 18
1.5.1.2.
Biểu diễn số nguyên dấu ...................................................................... 18
1.5.2.
Biểu diễn số thực.............................................................................................. 20
1.5.3.
tự số ...................................................................................................... 22
1.5.3.1.
Bảng ASCII (American Standard Code for Information Interchange)
. .............................................................................................................................. 22
1.5.3.2.
Unicode ............................................................................................... 23
1.6.
Cấu trúc phần cứngphần mềm củay tính điện tử ......................................... 24
1.6.1.
Nguyên hoạt động củay tính điện tử ...................................................... 24
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page ii
TIN HỌC SỞ
1.6.2.
Cấu trúc phần cứng của máy nh ..................................................................... 24
1.6.3.
Cấu trúc phần mềm của máy tính ..................................................................... 25
1.6.3.1.
Phần mềm hệ thống ................................................................................... 25
1.6.3.2.
Ngôn ngữ lập trình .................................................................................... 26
1.6.3.3.
Phần mềm ứng dụng ................................................................................. 27
1.7.
Thuật toán đồ khối ......................................................................................... 28
1.7.1.
Khái niệm thuật toán ........................................................................................ 28
1.7.2.
Các yêu cầu đối với thuật toán ......................................................................... 28
1.7.3.
đồ khối ........................................................................................................ 28
CHƢƠNG 2: HỆ ĐIỀU HÀNH WINDOWS .................................................................... 30
2.1.
Làm quen với Windows .......................................................................................... 30
2.1.1
Giới thiệu Windows .......................................................................................... 30
2.1.2.
Khởi động Windows ........................................................................................ 30
2.1.3.
Tìm hiểu màn hình desktop .............................................................................. 31
2.1.4.
Sử dụng chuột .................................................................................................. 35
2.1.5.
Sử dụng thanh taskbar ...................................................................................... 35
2.2.
Quản file và folder .............................................................................................. 40
2.2.1.
xem nội dung file folder ................................................................................... 40
2.2.2.
Các thao tác với file và folder .......................................................................... 41
2.2.2.1.
Tạo mớiđổi tên file, folder .................................................................. 41
2.2.2.2.
Lựa chọn, sao chép, xóa, di chuyển file, folder ......................................... 42
2.2.3.
Tìm kiếm File và Folder .................................................................................. 42
2.3.
Tìm hiểu controlpanel ............................................................................................. 43
2.3.1.
System and Security ......................................................................................... 45
2.3.2.
Network and Internet ....................................................................................... 46
2.3.3.
Hardware and Sound ........................................................................................ 46
2.3.4.
Programs .......................................................................................................... 47
2.3.5.
User Accounts and Family Safety .................................................................... 50
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page iii
TIN HỌC SỞ
2.3.6.
Appearance and Personalization ...................................................................... 50
2.3.7.
Clock, Language and Region ........................................................................... 53
2.3.8.
Ease of Access ................................................................................................. 54
2.4.
Một số tính năng kc ............................................................................................. 55
2.4.1.
Command Prompt ............................................................................................ 55
2.4.2.
Run ................................................................................................................... 58
2.5.
Một số phím tắt thông dụng trong win 7 ................................................................. 59
CHƢƠNG III HỆ SOẠN THẢO N BẢN MICROSOFT WORD .............................. 62
3.1.
Giới thiệu về word 2010 ......................................................................................... 62
3.1.1.
Khởi động thoát khỏi word 2010................................................................. 62
3.1.2.
Làm quen với thanh công cụ word 2010 .......................................................... 62
3.1.3.
Thiết lập một số y chọn trƣớc khi làm việc................................................... 64
3.1.3.1.
Chọn định dạng u file ............................................................................ 64
3.1.3.2.
trị mặc định khi lƣu mt file ................................................................ 64
3.1.3.3.
Giảm thiểu khả năng mất dữ liệu khi bị ngắt bất ngờ .............................. 64
3.1.3.4.
Tắt bỏ lỗi kiểm tra chính tả ....................................................................... 65
3.1.3.5.
Chuyển đơn vị đo ...................................................................................... 66
3.2.
Thực hiện định dạng văn bản .................................................................................. 66
3.2.1.
Cách gõ tiếng việt, chuyển đổi bảng .......................................................... 66
3.2.1.1.
Cách gõ tiếng việt trong word ................................................................... 66
3.2.1.2.
Chuyển đổi bảng ................................................................................. 67
3.2.2.
Định dạng trang văn bản .................................................................................. 68
3.2.2.1.
Đặt lề cho trang văn bản ........................................................................... 68
3.2.2.2.
Thay đổi chiểu, kích cỡ giấy của trang văn bản ........................................ 69
3.2.3.
Định dạng Font cho văn bản ............................................................................ 69
3.2.4.
Căn chỉnh Paragraph ........................................................................................ 73
3.2.4.1.
Căn chỉnh đoạn văn bản theo chiều ngang (Left - Right) ........................ 73
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page iv
TIN HỌC SỞ
3.2.4.2.
Căn chỉnh văn bản theo chiều dọc............................................................ 74
3.2.4.3.
Tùy chỉnh cho đoạn văn bản ........................................................................ 75
3.2.5.
Định dạng cột, Tabs ......................................................................................... 76
3.2.5.1.
Định dạng cột ............................................................................................ 76
3.2.5.2.
Định dạng Tabs (điểm dừng) .................................................................... 77
3.2.6.
Bullets, Numbering, MultiLevel List ............................................................... 79
3.2.6.1.
Bullets và Numbering ............................................................................... 79
3.2.6.2.
Multilevel List ........................................................................................... 81
3.2.7.
Header, Footer, Page Number .......................................................................... 82
3.2.8.
Tạo khung, màu nền, nền bảo vệ cho văn bản ................................................. 83
3.2.8.1.
Tạo khung cho văn bản ............................................................................. 83
3.2.8.2.
Màu nền cho văn bản ................................................................................ 84
3.2.8.3.
WaterMark (nền bảo vệ văn bản) .............................................................. 84
3.2.9.
Drop Cap Tạo chữ cãi đặc biệt đầu đoạn ................................................... 85
3.2.10.
Tìm kiếmthay thế ..................................................................................... 86
3.3.
Chèn các đối tƣợng ................................................................................................. 87
3.3.1.
Chèn các tự đặc biệt .................................................................................... 87
3.3.2.
Chèn hình ảnh .................................................................................................. 89
3.3.3.
Chèn hiệu chỉnh lƣu đồ ............................................................................... 90
3.3.4.
Vẽhiệu chỉnh biểu đồ.................................................................................. 91
3.3.5.
Chèn hình khối (Shape) ................................................................................... 92
3.3.6.
Chèn biểu thức toán học ................................................................................... 94
3.4.
Làm việc với bảng ................................................................................................... 95
3.4.1.
Thao tác với bảng, hiệu chỉnh bảng ................................................................. 95
3.4.2.
Trình bày văn bản trong bảng .......................................................................... 98
3.4.3.
Chuyển văn bản sang bảng ngƣợc lại .......................................................... 98
3.4.4.
Tính toán số liệu trong bảng ............................................................................ 99
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page v
TIN HỌC SỞ
3.4.5.
Kẻ biểu đồ từ số liệu của bảng ....................................................................... 101
3.5.
In văn bản .............................................................................................................. 102
3.5.1.
Xem văn bản trƣớc khi in.............................................................................. 102
3.5.2.
Các lựa chọn khi in ........................................................................................ 103
3.6.
Một số tính năng kc ........................................................................................... 104
3.6.1.
Tạo dòng chữ nghệ thuật ................................................................................ 104
3.6.2.
Tạo styles, mục lục động............................................................................... 106
2.6.2.1.
Mục lục động .......................................................................................... 106
3.6.2.2.
Tạo Style ngƣời dùng .............................................................................. 109
3.6.3.
Tạo marco ...................................................................................................... 112
3.6.4.
Tạo chú thích trong văn bản ........................................................................... 114
3.6.5.
Trộn thƣ (Mail merge) ................................................................................... 115
3.6.6.
Bảo vệ văn bản (Permissions) ........................................................................ 120
3.6.7.
Thanh truy cập nhanh..................................................................................... 121
3.7.
Các phím tắt .......................................................................................................... 121
CHƢƠNG 4: HỆ TRÌNH CHIẾU VĂN BẢN MICROSFT POWERPOINT ................. 124
4.1.
Giới thiệu PowerPoint ........................................................................................... 124
4.1.1.
Khởi động thoát khỏi PowerPoint ............................................................. 124
4.1.2.
Các thành phần trên cửa sổ chƣơng trình Microsoft PowerPoint .................. 124
4.1.3.
Các chế độ hiển thị trong powerpoint ............................................................ 127
4.2.
Tạo trình diễn ........................................................................................................ 128
4.2.1.
Tạo trình diễn rỗng ......................................................................................... 128
4.2.2.
Tạo trình diễn bằng cách sử dụng mẫu thiết kế.............................................. 129
4.2.3.
Tạo trình diễn bằng cách sử dụng Theme ...................................................... 131
4.2.4.
Chèn thêm Slide ............................................................................................. 131
4.2.5.
u trình diễn ................................................................................................ 132
4.3.
Chỉnh sửa định dạng slide ..................................................................................... 135
4.3.1.
Sử dụng Slide master ..................................................................................... 135
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page vi
TIN HỌC SỞ
4.3.1.1.
Sắp xếpđịnh dạng placeholder trên các slide master ......................... 136
4.3.1.2.
Thêm xóa placeholder ........................................................................ 136
4.3.1.3.
Chèn và xóa slide layout ......................................................................... 137
4.3.1.4.
Chèn và xóa slide master ........................................................................ 137
4.3.1.5.
Đóng cửa sổ slide master để trở về chế độ soạn thảo .............................. 137
4.3.2.
Chọn lại Theme .............................................................................................. 137
4.3.3.
Thay đổi màu nền ........................................................................................... 138
4.3.4.
Định dạng văn bản ......................................................................................... 139
4.3.5.
Tạođịnh dạng bảng ................................................................................... 140
4.3.6.
Tạođịnh dạng biểu đồ ............................................................................... 141
4.3.7.
Chèn SmartArt vào slide ................................................................................ 143
4.3.8.
Vẽ các hình ảnh bằng công cụ Drawing ........................................................ 144
4.3.9.
Chèn hình vào Slide ....................................................................................... 145
4.3.10.
Chèn WordArt vào slide .............................................................................. 147
4.3.11.
Chèn Audio Video vào slide ................................................................... 148
4.3.12.
tạo Header và Footer .................................................................................... 150
4.4.
Tăng tính trực quan sinh động cho bài trình diễn.................................................. 152
4.4.1.
Đặt hiệu ứng hoạt họa cho các đối tƣợng ...................................................... 152
4.4.1.1.
Hiệu ứng cho đối tƣợng trong slide ........................................................ 152
4.4.1.2.
Hiệu ứng chuyển slide ............................................................................ 157
4.4.2.
Tự động hóa bài thuyết trình .......................................................................... 158
4.4.3.
Tạo siêu liên kết cho đoạn văn bản và hình nh ............................................ 159
4.4.4.
Tạo bộ nút lệnh di chuyển trong bài trình diễn .............................................. 161
4.5.
Trình diễn PowerPoint .......................................................................................... 164
4.5.1.
Quản các Slide trình diễn ........................................................................... 164
4.5.1.1.
Ẩn các Slide trong khi trình diễn ............................................................ 164
4.5.1.2.
Di chuyển các Slide ................................................................................ 164
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page vii
TIN HỌC SỞ
4.5.1.3.
Sao chép các Slide .................................................................................. 165
4.5.1.4.
Xóa Slide ................................................................................................. 165
4.5.2.
Chuẩn bị trình diễn ......................................................................................... 165
4.5.2.1.
Biên tập thời gian trình diễn .................................................................... 165
4.5.2.2.
Tạo nhóm Slide trình diễn ....................................................................... 166
4.5.2.3.
Thiết lập chế độ trình diễn ...................................................................... 167
4.5.2.4.
Thực hiện trình diễn ................................................................................ 168
4.5.3.
Đóng gói trình diễn ........................................................................................ 168
4.5.4.
In trình diễn .................................................................................................... 170
4.6.
Một số phím tắt thông dụng sử dụng trong PowerPoint ....................................... 172
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page viii
TIN HỌC SỞ
LỜI NÓI ĐẦU
Tập tài liệu “Tin học sở” đƣợc biên soạn theo chƣơng trình đào tạo sinh viên an
toàn thông tin hệ đại học chính quy, học viện kỹ thuật mật mã. Mục đích biên soạn tập tài
liệu nhằm cung cấp cho sinh viên kiến thức cơ bản về tin học.
Tập tài liệu gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học và máy nh điện tử
Chƣơng 1 giúp sinh viên làm quen với các khái niệm bản trong tin học, lƣợc
phát triển y tính điện tử, các lĩnh vực ứng dụng của tin học đối với đời sống. Cách
thức biểu diễn thông tin trong máy tính và cấu trúc của máy tính.
Chƣơng 2: Hệ điều hành Windows
Chƣơng 2 giúp sinh viên hiểu hơn về hệ điều hành window, đây h điều hành
thông dụng nhất hiện nay. Cụ thể chƣơng 2 giới thiệu cho sinh viên nắm đƣợc các thành
phần, chức năng cơ bản trong hệ điều hành Window 7.
Chƣơng 3: Hệ soạn thảo văn bản Microsoft Word
Chƣơng 3 này giúp sinh viên làm quen với hệ soạn thảo Word, cụ thể word
2010. Nắm đƣợc c thành phần trong word 2010, sử dụng các thành phần đó để soạn
thảo văn bản.
Chƣơng 4: Hệ trình chiếu văn bản Microsoft Powerpoint
Chƣơng 4 giúp sinh viên làm quen với hệ trình chiếu Powerpoint. Giúp sinh viên
nắm đƣợc các thành phần chính trong powerpoint 2010. Sau khi học xong sinh viên
thể tự tin làm đƣợc bài thuyết trình để trình chiếu cho ngƣời xem.
Tuy nhiều cố gắng để biên soạn nhƣng chắc chắc tập tài liệu này còn nhiều
thiếu sót. Tôi xin trân trọng tiếp thu tất cả những ý kiến đóng góp của các bạn sinh viên,
cũng nhƣ của các đồng nghiệp để hoàn thiện giáo trình nhằm mục đích phục vụ tốt hơn
cho việc dạy và học tin học đang ny càng phát triển.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page ix
TIN HỌC SỞ
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Máy tính ENIAC .................................................................................................. 3
Hình 1.2: Máy tính PDP-1 ................................................................................................... 4
Hình 1.3: Máy tính lƣợng tử ................................................................................................ 8
Hình 1.4: Các bộ phận chính của máy tính ....................................................................... 24
Hình 1.5: Thuật toán m ƣớc chung lớn nhất .................................................................... 29
Hình 2.1: Giao diện màn hình desktop ............................................................................... 31
Hình 2.2: Tùy chỉnh desktop .............................................................................................. 32
Hình 2.3: Thay đổi độ phân giảihƣớng xoay cho màn hình ......................................... 34
Hình 2.4: các tính năng hữu ích hiển thị lên màn hình ...................................................... 34
Hình 2.5: giao diện taskbar ................................................................................................ 36
Hình 2.6: Giao diện menu start .......................................................................................... 36
Hình 2.7: Ngày giờ hệ thống .............................................................................................. 37
Hình 2.8: Sử dụng một số tính năng của Taskbar .............................................................. 38
Hình 2.9: Task Manager ..................................................................................................... 38
Hình 2.10: Properties của Taskbar ..................................................................................... 39
Hình 2.11: My computer .................................................................................................... 40
Hình 2.12: dụ về m kiếm file, folder. .......................................................................... 43
Hình 2.13: Control panel .................................................................................................... 44
Hình 2.14: hiện thị Control panel với small icons ............................................................. 44
Hình 2.15: System .............................................................................................................. 45
Hình 2.16: Devices and Printers......................................................................................... 46
Hình 2.17: Program and Features....................................................................................... 47
Hình 2.18: đặt chƣơng trình mặc định ............................................................................... 48
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page x
TIN HỌC SỞ
Hình 2.19: Thay đổi liên kết kiểu file với chƣơng trình..................................................... 49
Hình 2.20: Đặt mặc định một số chƣơng trình thông dụng ................................................ 50
Hình 2.21: Tùy chỉnh giao diện desktop ............................................................................ 51
Hình 2.22 : Tùy chỉnh display ............................................................................................ 52
Hình 2.23: Tùy chỉnh General trong Folder Options ......................................................... 53
Hình 2.24: Giao diện Clock, language and region ............................................................. 53
Hình 2.25: Thay đổi định dạng cho ngày giờ ..................................................................... 54
Hình 2.26: Ease of Access ................................................................................................. 55
Hình 2.27: Lệnh Ipconfig ................................................................................................... 56
Hình 2.28: Lệnh Recimg .................................................................................................... 56
Hình 2.29: Lệnh Cipher ..................................................................................................... 57
Hình 2.30: Lệnh Netstat ..................................................................................................... 58
Hình 3.1 : Cấu trúc thanh Ribbon ...................................................................................... 63
Hình 3.2: Chỉnh sửa đối tƣợng bằng thẻ Format ................................................................ 64
Hình 3.3: Sao lƣu tự động trong khoảng thời gian đặt trƣớc ............................................. 65
Hình 3.4 : Các chữ đều gạch chân màu đỏ hoặc màu xanh ........................................... 65
Hình 3.5: Tắt chức năng kiểm tra lỗi từ ............................................................................. 66
Hình 3.6: Chuyển đơn vị đo văn bản ................................................................................. 66
Hình 3.7: Chuyển đổi bảng .......................................................................................... 68
Hình 3.8:Tùy chỉnh đặt lề cho văn bản .............................................................................. 69
Hình 3.9: Bôi đen văn bản cần định dạng .......................................................................... 70
Hình 3.10: Thay đổi kiểu chữ, cỡ chữ, màu chữ, màu nền ................................................ 70
Hình 3.11: Đánh chỉ số trên chỉ số dƣới ....................................................................... 71
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xi
TIN HỌC SỞ
Hình 3.12: Group Font ....................................................................................................... 72
Hình 3.13: Thay đổi khoảng cách giữa các tự ............................................................... 73
Hình 3.14: Căn chỉnh đoạn văn bản ................................................................................... 74
Hình 3.15: căn chỉnh văn bản theo chiều dọc .................................................................... 74
Hình 3.16: Tab paragraph tùy chỉnh đoạn văn bản ............................................................ 75
Hình 3.17: Chia văn bản theo cột ....................................................................................... 76
Hình 3.18: Tùy chỉnh Columns .......................................................................................... 77
Hình 3.19: Hiển thị thanh Ruler ......................................................................................... 78
Hình 3.120: Các tùy chọn cho tab ...................................................................................... 78
Hình 3.21: Vị trí các thành phần của List .......................................................................... 79
Hình 3.22: Thƣ viện Bullets ............................................................................................... 80
Hình 3.23: các lựa chọn Numbering .................................................................................. 80
Hình 3.24: MultiLevel List ................................................................................................ 81
Hình 3.25: Định nghĩa Multilevel List ............................................................................... 82
Hình 3.26: Đóng khung cho văn bản.................................................................................. 83
Hình 3.27: Sử dụng Shading .............................................................................................. 84
Hình 3.28: Tùy chọn watermark ........................................................................................ 85
Hình 3.29: Drop Cap .......................................................................................................... 85
Hình 3.30: Tìm kiếm, di chuyển và thay thế ...................................................................... 86
Hình 3.31: Các ký tự đặc biệt ............................................................................................. 87
Hình 3.32: Đặt phím tắt cho đoạn text .............................................................................. 88
Hình 3.33: Đặt phím tắt cho tự ...................................................................................... 89
Hình 3.34: Ảnh đƣợc chèn vào văn bản ............................................................................. 89
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xii
TIN HỌC SỞ
Hình 3.35: Chèn lƣu đồ ...................................................................................................... 90
Hình 3.36: Hiệu chỉnh SmartArt ........................................................................................ 91
Hình 3.37: Chèn biểu đồ .................................................................................................... 91
Hình 3.38: Thay đổi dữ liệu cho biểu đồ ........................................................................... 92
Hình 3.39: Các khối hình ................................................................................................... 93
Hình 3.40: Biểu thức toán học ........................................................................................... 94
Hình 3.41:Chọn công thức toán ......................................................................................... 95
Hình 3.42: Tạo bảng ........................................................................................................... 96
Hình 3.43: Tab Design cho bảng ........................................................................................ 97
Hình 3.44: Tab Layout cho bảng ........................................................................................ 97
Hình 3.45: Chuyển bảng sang Text .................................................................................... 98
Hình 3.46: Chuyển text sang bảng ..................................................................................... 99
Hình 3.47:Tính toán trong bảng ....................................................................................... 100
Hình 3.48: Biểu đồ tả số liệu từ bảng cho trƣớc ....................................................... 102
Hình 1.49: Trình diễn văn bản ......................................................................................... 102
Hình 3.50: Zoom View .................................................................................................... 102
Hình 3.51: Xem nội dung trƣớc khi in trong mục Print ................................................... 103
Hình 3.52: Các lựa chọn khi in ........................................................................................ 104
Hình 3.53: Tạo chữ nghệ thuật ......................................................................................... 105
Hình 3.54: Format WordArt............................................................................................. 106
Hình 3.55: Chữ ngh thuật sử dụng WordArt .................................................................. 106
Hình 3.56: thay đổi thuộc tính trong style ........................................................................ 107
Hình 3.57: Chọn định dạng cho mục lục .......................................................................... 108
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xiii
TIN HỌC SỞ
Hình 3.58: Tùy chọn cho mục lục .................................................................................... 109
Hình 3.59: Các style trong word ................................................................................. 110
Hình 3.60: Tạo danh mục hình vẽ, bảng biểu .................................................................. 111
Hình 3.61: Tùy chỉnh lựa chọn style tự tạo cho mục lục ................................................. 111
Hình 3.62: Tạo Macro ...................................................................................................... 112
Hình 3.63: quản Macro ................................................................................................ 113
Hình 3.64: Tạo chú thích trong văn bản ........................................................................... 114
Hình 3.65: Tùy chỉnh Footnote ........................................................................................ 114
Hình 66 : Chọn hình thức trộn thƣ................................................................................... 116
Hình 67: Chọn hình thức kết nối dữ liệu cho văn bản...................................................... 116
Hình 68: Tạo danh sách dữ liệu mới cho Mail Merge ..................................................... 117
Hình 69: chọn file dữ liệu gốc .......................................................................................... 118
Hình 70: Lọc, xắp xếp dữ liệu chèn vào mail merge ....................................................... 118
Hình 71: Chèn dữ liệu vào văn bản .................................................................................. 119
Hình 72:Xem kết quả văn bản khi trộn thƣ ..................................................................... 120
Hình 3.73: Đặt mật khẩu cho văn bản .............................................................................. 121
Hình 4.1: Các thành phần trong PowerPoint .................................................................... 125
Hình 4.2: Các thành phần trên thanh Ribbon ................................................................... 126
Hình 4.3: các kiểu hiển thị trong presentation views ....................................................... 127
Hình 4.4: Các kiểu hiển thị trong master views ............................................................... 128
Hình 4.5: Tạo một trình diễn rỗng mới ............................................................................ 129
Hình 4.6: Sử dụng mẫu thiết kế sẵn ............................................................................ 130
Hình 4.7: Thêm một slide mới ......................................................................................... 131
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xiv
TIN HỌC SỞ
Hình 4.8: Hộp thoại Save as hiện ra khi lần đầu lƣu ....................................................... 132
Hình 4.9: Chọn kiểu định dạng lƣu trữ khác .................................................................... 133
Hình 4.10: Cửa số Slide Master ....................................................................................... 135
Hình 4.11: Chèn thêm Placeholder vào slide layout ........................................................ 136
Hình 4.12: Đóng slide master .......................................................................................... 137
Hình 4.13: Thiết lập theme cho slide ............................................................................... 138
Hình 4.14: Chọn màu nền cho slide ................................................................................. 138
Hình 4.15: Chọn nền cho placeholder .............................................................................. 139
Hình 4.16: Định dạng văn bản với Font và Paragraph. .................................................... 139
Hình 4.17: Tạo bảng ......................................................................................................... 140
Hình 4.18: Tab Design ..................................................................................................... 140
Hình 4.19: Tab Layout ..................................................................................................... 141
Hình 4.20: Tạo biểu đồ .................................................................................................... 141
Hình 4.21: Tab Design trong biểu đồ ............................................................................... 142
Hình 4.22: Tab Layout trong biểu đồ ............................................................................... 142
Hình 4.23: Tab Format trong biểu đồ ............................................................................... 143
Hình 4.24: Chọn SmartArt ............................................................................................... 143
Hình 4.25: Tab Design trong SmartArt ............................................................................ 144
Hình 4.26: Các khối hình ................................................................................................. 145
Hình 4.26: Clip Art .......................................................................................................... 146
Hình 4.27: Tạo định dạng cho ảnh. .................................................................................. 146
Hình 4.28: Tạo chữ nghệ thuật ......................................................................................... 147
Hình 4.29: Format WordArt............................................................................................. 148
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xv
TIN HỌC SỞ
Hình 4.30: Chữ ngh thuật sử dụng WordArt .................................................................. 148
Hình 4.31: Cắt xén đoạn đầu, cuối của audio .................................................................. 149
Hình 4.32:Tùy chọn Audio .............................................................................................. 149
Hình 4.33: Nén media ...................................................................................................... 150
Hình 4.34: Header & Footer cho Slide............................................................................. 151
Hình 4.35: Header & footer cho Note và Handout .......................................................... 151
Hình 4.36: Tab Aminations đặt hiệu ứng hoạt họa cho đối tƣợng .................................. 152
Hình 4.37: Các hiệu ứng hoạt hoa .................................................................................... 153
Hình 4.38: Tùy chọn cho hiệu ứng của đối tƣợng ........................................................... 154
Hình 4.39: Animation Pane .............................................................................................. 155
Hình 4.40: Thiết lập y chọn cho ngăn Effect ............................................................... 156
Hình 4.41: Thiết lập y chọn cho ngăng Timing ........................................................... 156
Hình 4.42: Thiết lập y chọn cho ngăng Text Animation .............................................. 157
Hình 4.43: Tùy chọn trong Timing cho Transitions ......................................................... 158
Hình 4.44: Nhảy tới Slide trong bài trình diễn ................................................................. 160
Hình 4.45: Mở một file ngoài bài thuyết trình .............................................................. 160
Hình 4.46: Liên kết đến địa chỉ e-mail ............................................................................. 161
Hình 4.47: Chọn nút lệnh ................................................................................................. 162
Hình 4.48: Tùy chỉnh Action cho button nhúng vào slide ............................................... 163
Hình 4.49: Di chuyển slide tới vị trí khác trong trình diễn ............................................. 165
Hình 4.50:Thời gian trình diễn ......................................................................................... 166
Hình 4.51: Cho phép xem thời gian trình diễn cho từng slide ......................................... 166
Hình 4.52: Tạo nhóm cho slide ........................................................................................ 167
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xvi
TIN HỌC SỞ
Hình 4.53: Thiết lập chế độ trình diễn ............................................................................. 167
Hình 4.54: Thực hiện trình diễn bài thuyết trình .............................................................. 168
Hình 4.55: Tùy chọn khi trình chiếu ................................................................................ 168
Hình 4.56: Tùy chọn khi đóng gói CD ............................................................................. 169
Hình 4.57: Hộp thoại Option khi đóng gói CD ................................................................ 169
Hình 4.58: Hộp thoại Copy to Folder............................................................................... 170
Hình 4.59: Hộp thoại Page setup y chỉnh giấy in .......................................................... 170
Hình 4.60: Tùy chọn khi in .............................................................................................. 171
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page xvii
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học máy tính điện tử
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH
ĐIỆN TỬ
1.1. Các khái niệm bản
1.1.1. Khái niệm thông tin
Trong cuộc sống hàng ngày, ta tiếp nhận sử dụng nhiều thông tin. Thông tin
đem lại cho ta sự hiểu biết, giúp ta nhận thức đúng đắn về các hiện tƣợng tự nhiên
hội. Cũng nhờ thông tin ta đƣợc những hành động hợp nhằm đạt đƣợc những
mục đích trong cuộc sống.
Ta đều thấy sự cần thiết của thông tin nhƣng thông tin một khái niệm trừu tƣợng
và nó đƣợc thể hiện dƣới nhiều dạng thức khác nhau nên rất khó để định nghĩa thông tin.
Ta thể hiểu khái nhiệm về thông tin nhƣ sau:
Thông tin thường được hiểu là nội dung chứa trong thông báo nhằm tác động vào nhận
thức của một số đối tượng nào đó”.
Thông báo đƣợc thể hiện bằng nhiều hình thức: văn bản, lời nói, hình ảnh, cử chỉ
Các thông báo khác nhau thể mang cùng một nội dung.
Trong lĩnh vực tin học thông tin thể đƣợc phát sinh, lƣu trữ đƣợc biến đổi
trong những vất mang tin. Thông tin đƣợc biến đổi bới các dữ liệu các dữ liệu này có
thể đƣợc truyền đi, đƣợc sao chép, đƣợc xử lý hay bị phá hủy.
Đơn vị đo thông tin trong tin học nhỏ nhất Bit (Binary digit) biểu diễn với hai
giá trị: 0 và 1. Trong thực tế ta hay sử dụng các đơn vị lớn hơn để đo nhƣ:
Tên gọi
hiệu
Gía trị
Byte
B
1B = 8bit
KiloByte
KB
1KB = 2
10
B
MegaByte
MB
1MB = 2
10
KB
GigaByte
GB
1Gb = 2
10
MB
TeraByte
TB
1TB = 2
10
GB
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page 1
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học máy tính điện tử
1.1.2. Khái niệm tin học
Tin học một ngành khoa học nghiên cứu c phƣơng pháp xử và truyền nhận
thông tin một cách tự động dựa trên các phƣơng tiện kỹ thuật chủ yếu bằng các máy
tính điện tử cũng khoa học về nguyên hoạt động phƣơng pháp điều khiển các
máy tính điện tử.
1.1.3. Khái niệm truyền thông
Truyền thông một quá trình giao tiếp để chia sẻ những hiểu biết, kinh nghiệm,
tình cảm.
Một quá trình truyền thông đầy đủ bao gồm các yếu tố: ngƣời gửi, ngƣời nhận,
thông điệp, kênh truyền thông và sự phản hồi.
Trong truyền thông sự trao đổi thông tin hai chiều, sự chuyển đổi vai trò
ngƣời gửi cũng ngƣời nhận. Sự phản hồi trong truyền thông giúp thông tin trao đổi
đƣợc chính xác hơn.
Về mặt hình thức hai kiểu truyền thông:
Truyền thông trực tiếp: Đƣợc thực hiện giữa ngƣời với ngƣời, mặt đối mặt.
Truyền thông gián tiếp: Đƣợc thực hiện thông qua các phƣơng tiện truyền thông
nhƣ sách, báo, tivi …
1.1.4. Khái niệm về công nghệ thông tin
Công nghệ thông tin tập hợp các phƣơng pháp khoa học, các phƣơng tiệncác
công cụ kỹ thuật hiện đại, chủ yếu kỹ thuật y tính viễn thông nhằm tổ chức, khai
thác sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú tiềm năng
trong mọi lĩnh vực hoạt động của con ngƣời và xã hội.
Công nghệ thông tin đƣợc phát triển trên nền tảng của các công nghệ Tin học
Điện tử - Viễn thông – Tự động hóa.
Công nghệ thông tin mang ý nghĩa bao trùm rộng rãi, vừa khoa học, vừa
công nghệ, vừa là kỹ thuật, vừa là tin học, viễn thông và tự động hóa.
1.2. lƣợc về lịch sử phát triển của máy tính điện tử
1.2.1. Thế hệ 1 Bóng đèn điện (1945-1955)
Trong chiến tranh thế giới thứ 2, để giải mã các tín hiệu bắt đƣợc từ các tàu ngầm
của Đức, quân đội Anh
đã thành lập một phòng thí nghiệm mật để chế tạo một máy
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page 2
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học máy tính điện tử
tính điện phục vụ cho việc giải y (do qtrình giải bình thƣờng rất mất thời
gian vì số lƣợng tính toán lớn).
Năm 1943 máy tính Colossus ra đời với 2000 bóng đèn chân không, một trong số
những ngƣời sáng tạo ra là nhà toán học Alain Turing. Nhƣng y tính y đƣợc giữ
mất suốt 30 năm nên không trở thành cơ sở cho sự phát triển của máy tính.
Đầu năm 1943 trong phòng thí nghiệm nghiên cứu đạn đạo quân đội M(BRL
Ballistics Research Laboratory) dự án máy nh ENIAC (Electronic Numerical Integrator
And Computer) bắt đầu nghiên cứu chế tạo do John Mauchly John Presper Eckert
(ĐH Pensylvnia Mỹ). Đây chiếc máy số hóa điện tử đa năng đầu tiên trên thế giới.
Máy tính bắt đầu hoạt động từ 11/1945.
Máy ENIAC thông số kỹ thuật:
Sử dụng hơn 18000 bóng đèn chân không.
Nặng hơn 30 tấn.
Tiêu th khoảng 140KW.
Chiếm diện tích 1393 m
2
.
Thực hiện 5000 phép cộng trong 1s.
Hình 1.1: Máy tính ENIAC
Biên soạn: ThS. Đức Thuận Page 3

Preview text:

TIN HỌC CƠ SỞ MỤC LỤC
MỤC LỤC ............................................................................................................................ i
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................... ix
DANH MỤC HÌNH VẼ ....................................................................................................... x
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ ............................. 1
1.1. Các khái niệm cơ bản ................................................................................................ 1
1.1.1. Khái niệm thông tin ........................................................................................... 1
1.1.2. Khái niệm tin học ............................................................................................... 2
1.1.3. Khái niệm truyền thông ..................................................................................... 2
1.1.4. Khái niệm về công nghệ thông tin ..................................................................... 2
1.2. Sơ lƣợc về lịch sử phát triển của máy tính điện tử .................................................... 2
1.2.1. Thế hệ 1 – Bóng đèn điện (1945-1955) ............................................................. 2
1.2.2. Thế hệ thứ 2 – Transitor (1955-1965) ................................................................ 4
1.2.3. Thế hệ 3 – Mạch tích hợp (1965 – 1980) ........................................................... 5
1.2.4. Thế hệ thứ 4 – Mạch tích hợp cỡ lớn (1980 - nay)............................................. 6
1.2.5. Khuynh hƣớng tƣơng lai .................................................................................... 7
1.2.5.1. Máy tính lƣợng tử (quantum computer) ...................................................... 7
1.2.5.2. Máy tính sẽ đạt cấp độ xử lý thông tin ở cấp độ phân tử nguyên tử ........... 8
1.2.5.3. Máy tính sinh học ........................................................................................ 8
1.3. Các lĩnh vực ứng dụng của tin học ............................................................................ 9
1.3.1. Bài toán khoa học kỹ thuật ................................................................................. 9
1.3.2. Hỗ trợ quản lý .................................................................................................... 9
1.3.3. Tự động hóa và điều khiển ................................................................................. 9
1.3.4. Truyền thông ...................................................................................................... 9
1.3.5. Soạn thảo, in ấn, lƣu trữ, văn phòng ................................................................ 10
1.3.6. Trí tuệ nhân tạo ................................................................................................ 10
1.3.7. Giáo dục ........................................................................................................... 10
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page i TIN HỌC CƠ SỞ
1.3.8. Giải trí .............................................................................................................. 11
1.4. Các hệ đếm và biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử ..................................... 11
1.4.1. Các hệ đếm ....................................................................................................... 11
1.4.1.1. Khái niệm hệ đếm ..................................................................................... 11
1.4.1.2. Các hệ đếm trong máy tính ....................................................................... 12
1.4.2. Chuyển đổi số giữa các hệ cơ số ...................................................................... 12
1.4.2.1. Chuyển đổi từ hệ bất kỳ sang hệ thập phân .............................................. 12
1.4.2.2. Chuyển đổi từ hệ cơ số 10 sang hệ cơ số a ............................................... 12
1.4.2.3. Chuyển đổi nhị phân – thập lục phân. ....................................................... 14
1.4.2.5. Chuyển đổi nhị phân – bát phân ................................................................ 15
1.4.3. Các phép tính số học với phép tính hệ nhị phân .............................................. 15
1.4.3.1. Phép cộng .................................................................................................. 15
1.4.3.2. Phép trừ ..................................................................................................... 16
1.4.3.3. Phép nhân .................................................................................................. 16
1.4.3.4. Phép chia ................................................................................................... 17
1.5. Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử ............................................................. 18
1.5.1. Biểu diễn số nguyên ......................................................................................... 18
1.5.1.1. Biểu diễn số trong máy tính ...................................................................... 18
1.5.1.2. Biểu diễn số nguyên có dấu ...................................................................... 18
1.5.2. Biểu diễn số thực.............................................................................................. 20
1.5.3. Mã ký tự số ...................................................................................................... 22
1.5.3.1. Bảng mã ASCII (American Standard Code for Information Interchange)
. .............................................................................................................................. 22
1.5.3.2. Mã Unicode ............................................................................................... 23
1.6. Cấu trúc phần cứng và phần mềm của máy tính điện tử ......................................... 24
1.6.1. Nguyên lý hoạt động của máy tính điện tử ...................................................... 24
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page ii TIN HỌC CƠ SỞ
1.6.2. Cấu trúc phần cứng của máy tính ..................................................................... 24
1.6.3. Cấu trúc phần mềm của máy tính ..................................................................... 25
1.6.3.1. Phần mềm hệ thống ................................................................................... 25
1.6.3.2. Ngôn ngữ lập trình .................................................................................... 26
1.6.3.3. Phần mềm ứng dụng ................................................................................. 27
1.7. Thuật toán và sơ đồ khối ......................................................................................... 28
1.7.1. Khái niệm thuật toán ........................................................................................ 28
1.7.2. Các yêu cầu đối với thuật toán ......................................................................... 28
1.7.3. Sơ đồ khối ........................................................................................................ 28
CHƢƠNG 2: HỆ ĐIỀU HÀNH WINDOWS .................................................................... 30
2.1. Làm quen với Windows .......................................................................................... 30
2.1.1 Giới thiệu Windows .......................................................................................... 30
2.1.2. Khởi động Windows ........................................................................................ 30
2.1.3. Tìm hiểu màn hình desktop .............................................................................. 31
2.1.4. Sử dụng chuột .................................................................................................. 35
2.1.5. Sử dụng thanh taskbar ...................................................................................... 35
2.2. Quản lý file và folder .............................................................................................. 40
2.2.1. xem nội dung file folder ................................................................................... 40
2.2.2. Các thao tác với file và folder .......................................................................... 41
2.2.2.1. Tạo mới và đổi tên file, folder .................................................................. 41
2.2.2.2. Lựa chọn, sao chép, xóa, di chuyển file, folder ......................................... 42
2.2.3. Tìm kiếm File và Folder .................................................................................. 42
2.3. Tìm hiểu controlpanel ............................................................................................. 43
2.3.1. System and Security ......................................................................................... 45
2.3.2. Network and Internet ....................................................................................... 46
2.3.3. Hardware and Sound ........................................................................................ 46
2.3.4. Programs .......................................................................................................... 47
2.3.5. User Accounts and Family Safety .................................................................... 50
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page iii TIN HỌC CƠ SỞ
2.3.6. Appearance and Personalization ...................................................................... 50
2.3.7. Clock, Language and Region ........................................................................... 53
2.3.8. Ease of Access ................................................................................................. 54
2.4. Một số tính năng khác ............................................................................................. 55
2.4.1. Command Prompt ............................................................................................ 55
2.4.2. Run ................................................................................................................... 58
2.5. Một số phím tắt thông dụng trong win 7 ................................................................. 59
CHƢƠNG III HỆ SOẠN THẢO VĂN BẢN MICROSOFT WORD .............................. 62
3.1. Giới thiệu về word 2010 ......................................................................................... 62
3.1.1. Khởi động và thoát khỏi word 2010................................................................. 62
3.1.2. Làm quen với thanh công cụ word 2010 .......................................................... 62
3.1.3. Thiết lập một số tùy chọn trƣớc khi làm việc................................................... 64
3.1.3.1. Chọn định dạng lƣu file ............................................................................ 64
3.1.3.2. Ví trị mặc định khi lƣu một file ................................................................ 64
3.1.3.3. Giảm thiểu khả năng mất dữ liệu khi bị ngắt bất ngờ .............................. 64
3.1.3.4. Tắt bỏ lỗi kiểm tra chính tả ....................................................................... 65
3.1.3.5. Chuyển đơn vị đo ...................................................................................... 66
3.2. Thực hiện định dạng văn bản .................................................................................. 66
3.2.1. Cách gõ tiếng việt, chuyển đổi bảng mã .......................................................... 66
3.2.1.1. Cách gõ tiếng việt trong word ................................................................... 66
3.2.1.2. Chuyển đổi bảng mã ................................................................................. 67
3.2.2. Định dạng trang văn bản .................................................................................. 68
3.2.2.1. Đặt lề cho trang văn bản ........................................................................... 68
3.2.2.2. Thay đổi chiểu, kích cỡ giấy của trang văn bản ........................................ 69
3.2.3. Định dạng Font cho văn bản ............................................................................ 69
3.2.4. Căn chỉnh Paragraph ........................................................................................ 73
3.2.4.1. Căn chỉnh đoạn văn bản theo chiều ngang (Left - Right) ........................ 73
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page iv TIN HỌC CƠ SỞ
3.2.4.2. Căn chỉnh văn bản theo chiều dọc............................................................ 74
3.2.4.3. Tùy chỉnh cho đoạn văn bản ........................................................................ 75
3.2.5. Định dạng cột, Tabs ......................................................................................... 76
3.2.5.1. Định dạng cột ............................................................................................ 76
3.2.5.2. Định dạng Tabs (điểm dừng) .................................................................... 77
3.2.6. Bullets, Numbering, MultiLevel List ............................................................... 79
3.2.6.1. Bullets và Numbering ............................................................................... 79
3.2.6.2. Multilevel List ........................................................................................... 81
3.2.7. Header, Footer, Page Number .......................................................................... 82
3.2.8. Tạo khung, màu nền, nền bảo vệ cho văn bản ................................................. 83
3.2.8.1. Tạo khung cho văn bản ............................................................................. 83
3.2.8.2. Màu nền cho văn bản ................................................................................ 84
3.2.8.3. WaterMark (nền bảo vệ văn bản) .............................................................. 84
3.2.9. Drop Cap – Tạo chữ cãi đặc biệt ở đầu đoạn ................................................... 85
3.2.10. Tìm kiếm và thay thế ..................................................................................... 86
3.3. Chèn các đối tƣợng ................................................................................................. 87
3.3.1. Chèn các ký tự đặc biệt .................................................................................... 87
3.3.2. Chèn hình ảnh .................................................................................................. 89
3.3.3. Chèn và hiệu chỉnh lƣu đồ ............................................................................... 90
3.3.4. Vẽ và hiệu chỉnh biểu đồ.................................................................................. 91
3.3.5. Chèn hình khối (Shape) ................................................................................... 92
3.3.6. Chèn biểu thức toán học ................................................................................... 94
3.4. Làm việc với bảng ................................................................................................... 95
3.4.1. Thao tác với bảng, hiệu chỉnh bảng ................................................................. 95
3.4.2. Trình bày văn bản trong bảng .......................................................................... 98
3.4.3. Chuyển văn bản sang bảng và ngƣợc lại .......................................................... 98
3.4.4. Tính toán số liệu trong bảng ............................................................................ 99
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page v TIN HỌC CƠ SỞ
3.4.5. Kẻ biểu đồ từ số liệu của bảng ....................................................................... 101
3.5. In văn bản .............................................................................................................. 102
3.5.1. Xem văn bản trƣớc khi in.............................................................................. 102
3.5.2. Các lựa chọn khi in ........................................................................................ 103
3.6. Một số tính năng khác ........................................................................................... 104
3.6.1. Tạo dòng chữ nghệ thuật ................................................................................ 104
3.6.2. Tạo styles, mục lục động............................................................................... 106
2.6.2.1. Mục lục động .......................................................................................... 106
3.6.2.2. Tạo Style ngƣời dùng .............................................................................. 109
3.6.3. Tạo marco ...................................................................................................... 112
3.6.4. Tạo chú thích trong văn bản ........................................................................... 114
3.6.5. Trộn thƣ (Mail merge) ................................................................................... 115
3.6.6. Bảo vệ văn bản (Permissions) ........................................................................ 120
3.6.7. Thanh truy cập nhanh..................................................................................... 121
3.7. Các phím tắt .......................................................................................................... 121
CHƢƠNG 4: HỆ TRÌNH CHIẾU VĂN BẢN MICROSFT POWERPOINT ................. 124
4.1. Giới thiệu PowerPoint ........................................................................................... 124
4.1.1. Khởi động và thoát khỏi PowerPoint ............................................................. 124
4.1.2. Các thành phần trên cửa sổ chƣơng trình Microsoft PowerPoint .................. 124
4.1.3. Các chế độ hiển thị trong powerpoint ............................................................ 127
4.2. Tạo trình diễn ........................................................................................................ 128
4.2.1. Tạo trình diễn rỗng ......................................................................................... 128
4.2.2. Tạo trình diễn bằng cách sử dụng mẫu thiết kế.............................................. 129
4.2.3. Tạo trình diễn bằng cách sử dụng Theme ...................................................... 131
4.2.4. Chèn thêm Slide ............................................................................................. 131
4.2.5. Lƣu trình diễn ................................................................................................ 132
4.3. Chỉnh sửa định dạng slide ..................................................................................... 135
4.3.1. Sử dụng Slide master ..................................................................................... 135
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page vi TIN HỌC CƠ SỞ
4.3.1.1. Sắp xếp và định dạng placeholder trên các slide master ......................... 136
4.3.1.2. Thêm và xóa placeholder ........................................................................ 136
4.3.1.3. Chèn và xóa slide layout ......................................................................... 137
4.3.1.4. Chèn và xóa slide master ........................................................................ 137
4.3.1.5. Đóng cửa sổ slide master để trở về chế độ soạn thảo .............................. 137
4.3.2. Chọn lại Theme .............................................................................................. 137
4.3.3. Thay đổi màu nền ........................................................................................... 138
4.3.4. Định dạng văn bản ......................................................................................... 139
4.3.5. Tạo và định dạng bảng ................................................................................... 140
4.3.6. Tạo và định dạng biểu đồ ............................................................................... 141
4.3.7. Chèn SmartArt vào slide ................................................................................ 143
4.3.8. Vẽ các hình ảnh bằng công cụ Drawing ........................................................ 144
4.3.9. Chèn hình vào Slide ....................................................................................... 145
4.3.10. Chèn WordArt vào slide .............................................................................. 147
4.3.11. Chèn Audio và Video vào slide ................................................................... 148
4.3.12. tạo Header và Footer .................................................................................... 150
4.4. Tăng tính trực quan sinh động cho bài trình diễn.................................................. 152
4.4.1. Đặt hiệu ứng hoạt họa cho các đối tƣợng ...................................................... 152
4.4.1.1. Hiệu ứng cho đối tƣợng trong slide ........................................................ 152
4.4.1.2. Hiệu ứng chuyển slide ............................................................................ 157
4.4.2. Tự động hóa bài thuyết trình .......................................................................... 158
4.4.3. Tạo siêu liên kết cho đoạn văn bản và hình ảnh ............................................ 159
4.4.4. Tạo bộ nút lệnh di chuyển trong bài trình diễn .............................................. 161
4.5. Trình diễn PowerPoint .......................................................................................... 164
4.5.1. Quản lý các Slide trình diễn ........................................................................... 164
4.5.1.1. Ẩn các Slide trong khi trình diễn ............................................................ 164
4.5.1.2. Di chuyển các Slide ................................................................................ 164
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page vii TIN HỌC CƠ SỞ
4.5.1.3. Sao chép các Slide .................................................................................. 165
4.5.1.4. Xóa Slide ................................................................................................. 165
4.5.2. Chuẩn bị trình diễn ......................................................................................... 165
4.5.2.1. Biên tập thời gian trình diễn .................................................................... 165
4.5.2.2. Tạo nhóm Slide trình diễn ....................................................................... 166
4.5.2.3. Thiết lập chế độ trình diễn ...................................................................... 167
4.5.2.4. Thực hiện trình diễn ................................................................................ 168
4.5.3. Đóng gói trình diễn ........................................................................................ 168
4.5.4. In trình diễn .................................................................................................... 170
4.6. Một số phím tắt thông dụng sử dụng trong PowerPoint ....................................... 172
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page viii TIN HỌC CƠ SỞ LỜI NÓI ĐẦU
Tập tài liệu “Tin học cơ sở” đƣợc biên soạn theo chƣơng trình đào tạo sinh viên an
toàn thông tin hệ đại học chính quy, học viện kỹ thuật mật mã. Mục đích biên soạn tập tài
liệu nhằm cung cấp cho sinh viên kiến thức cơ bản về tin học.
Tập tài liệu gồm 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học và máy tính điện tử
Chƣơng 1 giúp sinh viên làm quen với các khái niệm cơ bản trong tin học, sơ lƣợc
phát triển máy tính điện tử, các lĩnh vực ứng dụng của tin học đối với đời sống. Cách
thức biểu diễn thông tin trong máy tính và cấu trúc của máy tính.
Chƣơng 2: Hệ điều hành Windows
Chƣơng 2 giúp sinh viên hiểu rõ hơn về hệ điều hành window, đây là hệ điều hành
thông dụng nhất hiện nay. Cụ thể chƣơng 2 giới thiệu cho sinh viên nắm đƣợc các thành
phần, chức năng cơ bản trong hệ điều hành Window 7.
Chƣơng 3: Hệ soạn thảo văn bản Microsoft Word
Chƣơng 3 này giúp sinh viên làm quen với hệ soạn thảo Word, cụ thể là word
2010. Nắm đƣợc các thành phần trong word 2010, sử dụng các thành phần đó để soạn thảo văn bản.
Chƣơng 4: Hệ trình chiếu văn bản Microsoft Powerpoint
Chƣơng 4 giúp sinh viên làm quen với hệ trình chiếu Powerpoint. Giúp sinh viên
nắm đƣợc các thành phần chính trong powerpoint 2010. Sau khi học xong sinh viên có
thể tự tin làm đƣợc bài thuyết trình để trình chiếu cho ngƣời xem.
Tuy có nhiều cố gắng để biên soạn nhƣng chắc chắc tập tài liệu này còn nhiều
thiếu sót. Tôi xin trân trọng tiếp thu tất cả những ý kiến đóng góp của các bạn sinh viên,
cũng nhƣ của các đồng nghiệp để hoàn thiện giáo trình nhằm mục đích phục vụ tốt hơn
cho việc dạy và học tin học đang ngày càng phát triển.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page ix TIN HỌC CƠ SỞ DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Máy tính ENIAC .................................................................................................. 3
Hình 1.2: Máy tính PDP-1 ................................................................................................... 4
Hình 1.3: Máy tính lƣợng tử ................................................................................................ 8
Hình 1.4: Các bộ phận chính của máy tính ....................................................................... 24
Hình 1.5: Thuật toán tìm ƣớc chung lớn nhất .................................................................... 29
Hình 2.1: Giao diện màn hình desktop ............................................................................... 31
Hình 2.2: Tùy chỉnh desktop .............................................................................................. 32
Hình 2.3: Thay đổi độ phân giải và hƣớng xoay cho màn hình ......................................... 34
Hình 2.4: các tính năng hữu ích hiển thị lên màn hình ...................................................... 34
Hình 2.5: giao diện taskbar ................................................................................................ 36
Hình 2.6: Giao diện menu start .......................................................................................... 36
Hình 2.7: Ngày giờ hệ thống .............................................................................................. 37
Hình 2.8: Sử dụng một số tính năng của Taskbar .............................................................. 38
Hình 2.9: Task Manager ..................................................................................................... 38
Hình 2.10: Properties của Taskbar ..................................................................................... 39
Hình 2.11: My computer .................................................................................................... 40
Hình 2.12: Ví dụ về tìm kiếm file, folder. .......................................................................... 43
Hình 2.13: Control panel .................................................................................................... 44
Hình 2.14: hiện thị Control panel với small icons ............................................................. 44
Hình 2.15: System .............................................................................................................. 45
Hình 2.16: Devices and Printers......................................................................................... 46
Hình 2.17: Program and Features....................................................................................... 47
Hình 2.18: đặt chƣơng trình mặc định ............................................................................... 48
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page x TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 2.19: Thay đổi liên kết kiểu file với chƣơng trình..................................................... 49
Hình 2.20: Đặt mặc định một số chƣơng trình thông dụng ................................................ 50
Hình 2.21: Tùy chỉnh giao diện desktop ............................................................................ 51
Hình 2.22 : Tùy chỉnh display ............................................................................................ 52
Hình 2.23: Tùy chỉnh General trong Folder Options ......................................................... 53
Hình 2.24: Giao diện Clock, language and region ............................................................. 53
Hình 2.25: Thay đổi định dạng cho ngày giờ ..................................................................... 54
Hình 2.26: Ease of Access ................................................................................................. 55
Hình 2.27: Lệnh Ipconfig ................................................................................................... 56
Hình 2.28: Lệnh Recimg .................................................................................................... 56
Hình 2.29: Lệnh Cipher ..................................................................................................... 57
Hình 2.30: Lệnh Netstat ..................................................................................................... 58
Hình 3.1 : Cấu trúc thanh Ribbon ...................................................................................... 63
Hình 3.2: Chỉnh sửa đối tƣợng bằng thẻ Format ................................................................ 64
Hình 3.3: Sao lƣu tự động trong khoảng thời gian đặt trƣớc ............................................. 65
Hình 3.4 : Các chữ đều có gạch chân màu đỏ hoặc màu xanh ........................................... 65
Hình 3.5: Tắt chức năng kiểm tra lỗi từ ............................................................................. 66
Hình 3.6: Chuyển đơn vị đo văn bản ................................................................................. 66
Hình 3.7: Chuyển đổi bảng mã .......................................................................................... 68
Hình 3.8:Tùy chỉnh đặt lề cho văn bản .............................................................................. 69
Hình 3.9: Bôi đen văn bản cần định dạng .......................................................................... 70
Hình 3.10: Thay đổi kiểu chữ, cỡ chữ, màu chữ, màu nền ................................................ 70
Hình 3.11: Đánh chỉ số trên và chỉ số dƣới ....................................................................... 71
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xi TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 3.12: Group Font ....................................................................................................... 72
Hình 3.13: Thay đổi khoảng cách giữa các ký tự ............................................................... 73
Hình 3.14: Căn chỉnh đoạn văn bản ................................................................................... 74
Hình 3.15: căn chỉnh văn bản theo chiều dọc .................................................................... 74
Hình 3.16: Tab paragraph tùy chỉnh đoạn văn bản ............................................................ 75
Hình 3.17: Chia văn bản theo cột ....................................................................................... 76
Hình 3.18: Tùy chỉnh Columns .......................................................................................... 77
Hình 3.19: Hiển thị thanh Ruler ......................................................................................... 78
Hình 3.120: Các tùy chọn cho tab ...................................................................................... 78
Hình 3.21: Vị trí các thành phần của List .......................................................................... 79
Hình 3.22: Thƣ viện Bullets ............................................................................................... 80
Hình 3.23: các lựa chọn Numbering .................................................................................. 80
Hình 3.24: MultiLevel List ................................................................................................ 81
Hình 3.25: Định nghĩa Multilevel List ............................................................................... 82
Hình 3.26: Đóng khung cho văn bản.................................................................................. 83
Hình 3.27: Sử dụng Shading .............................................................................................. 84
Hình 3.28: Tùy chọn watermark ........................................................................................ 85
Hình 3.29: Drop Cap .......................................................................................................... 85
Hình 3.30: Tìm kiếm, di chuyển và thay thế ...................................................................... 86
Hình 3.31: Các ký tự đặc biệt ............................................................................................. 87
Hình 3.32: Đặt phím tắt cho đoạn text .............................................................................. 88
Hình 3.33: Đặt phím tắt cho ký tự ...................................................................................... 89
Hình 3.34: Ảnh đƣợc chèn vào văn bản ............................................................................. 89
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xii TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 3.35: Chèn lƣu đồ ...................................................................................................... 90
Hình 3.36: Hiệu chỉnh SmartArt ........................................................................................ 91
Hình 3.37: Chèn biểu đồ .................................................................................................... 91
Hình 3.38: Thay đổi dữ liệu cho biểu đồ ........................................................................... 92
Hình 3.39: Các khối hình ................................................................................................... 93
Hình 3.40: Biểu thức toán học ........................................................................................... 94
Hình 3.41:Chọn công thức toán ......................................................................................... 95
Hình 3.42: Tạo bảng ........................................................................................................... 96
Hình 3.43: Tab Design cho bảng ........................................................................................ 97
Hình 3.44: Tab Layout cho bảng ........................................................................................ 97
Hình 3.45: Chuyển bảng sang Text .................................................................................... 98
Hình 3.46: Chuyển text sang bảng ..................................................................................... 99
Hình 3.47:Tính toán trong bảng ....................................................................................... 100
Hình 3.48: Biểu đồ mô tả số liệu từ bảng cho trƣớc ....................................................... 102
Hình 1.49: Trình diễn văn bản ......................................................................................... 102
Hình 3.50: Zoom View .................................................................................................... 102
Hình 3.51: Xem nội dung trƣớc khi in trong mục Print ................................................... 103
Hình 3.52: Các lựa chọn khi in ........................................................................................ 104
Hình 3.53: Tạo chữ nghệ thuật ......................................................................................... 105
Hình 3.54: Format WordArt............................................................................................. 106
Hình 3.55: Chữ nghệ thuật sử dụng WordArt .................................................................. 106
Hình 3.56: thay đổi thuộc tính trong style ........................................................................ 107
Hình 3.57: Chọn định dạng cho mục lục .......................................................................... 108
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xiii TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 3.58: Tùy chọn cho mục lục .................................................................................... 109
Hình 3.59: Các style có trong word ................................................................................. 110
Hình 3.60: Tạo danh mục hình vẽ, bảng biểu .................................................................. 111
Hình 3.61: Tùy chỉnh lựa chọn style tự tạo cho mục lục ................................................. 111
Hình 3.62: Tạo Macro ...................................................................................................... 112
Hình 3.63: quản lý Macro ................................................................................................ 113
Hình 3.64: Tạo chú thích trong văn bản ........................................................................... 114
Hình 3.65: Tùy chỉnh Footnote ........................................................................................ 114
Hình 66 : Chọn hình thức trộn thƣ................................................................................... 116
Hình 67: Chọn hình thức kết nối dữ liệu cho văn bản...................................................... 116
Hình 68: Tạo danh sách dữ liệu mới cho Mail Merge ..................................................... 117
Hình 69: chọn file dữ liệu gốc .......................................................................................... 118
Hình 70: Lọc, xắp xếp dữ liệu chèn vào mail merge ....................................................... 118
Hình 71: Chèn dữ liệu vào văn bản .................................................................................. 119
Hình 72:Xem kết quả văn bản khi trộn thƣ ..................................................................... 120
Hình 3.73: Đặt mật khẩu cho văn bản .............................................................................. 121
Hình 4.1: Các thành phần trong PowerPoint .................................................................... 125
Hình 4.2: Các thành phần trên thanh Ribbon ................................................................... 126
Hình 4.3: các kiểu hiển thị trong presentation views ....................................................... 127
Hình 4.4: Các kiểu hiển thị trong master views ............................................................... 128
Hình 4.5: Tạo một trình diễn rỗng mới ............................................................................ 129
Hình 4.6: Sử dụng mẫu thiết kế có sẵn ............................................................................ 130
Hình 4.7: Thêm một slide mới ......................................................................................... 131
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xiv TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 4.8: Hộp thoại Save as hiện ra khi lần đầu lƣu ....................................................... 132
Hình 4.9: Chọn kiểu định dạng lƣu trữ khác .................................................................... 133
Hình 4.10: Cửa số Slide Master ....................................................................................... 135
Hình 4.11: Chèn thêm Placeholder vào slide layout ........................................................ 136
Hình 4.12: Đóng slide master .......................................................................................... 137
Hình 4.13: Thiết lập theme cho slide ............................................................................... 138
Hình 4.14: Chọn màu nền cho slide ................................................................................. 138
Hình 4.15: Chọn nền cho placeholder .............................................................................. 139
Hình 4.16: Định dạng văn bản với Font và Paragraph. .................................................... 139
Hình 4.17: Tạo bảng ......................................................................................................... 140
Hình 4.18: Tab Design ..................................................................................................... 140
Hình 4.19: Tab Layout ..................................................................................................... 141
Hình 4.20: Tạo biểu đồ .................................................................................................... 141
Hình 4.21: Tab Design trong biểu đồ ............................................................................... 142
Hình 4.22: Tab Layout trong biểu đồ ............................................................................... 142
Hình 4.23: Tab Format trong biểu đồ ............................................................................... 143
Hình 4.24: Chọn SmartArt ............................................................................................... 143
Hình 4.25: Tab Design trong SmartArt ............................................................................ 144
Hình 4.26: Các khối hình ................................................................................................. 145
Hình 4.26: Clip Art .......................................................................................................... 146
Hình 4.27: Tạo định dạng cho ảnh. .................................................................................. 146
Hình 4.28: Tạo chữ nghệ thuật ......................................................................................... 147
Hình 4.29: Format WordArt............................................................................................. 148
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xv TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 4.30: Chữ nghệ thuật sử dụng WordArt .................................................................. 148
Hình 4.31: Cắt xén đoạn đầu, cuối của audio .................................................................. 149
Hình 4.32:Tùy chọn Audio .............................................................................................. 149
Hình 4.33: Nén media ...................................................................................................... 150
Hình 4.34: Header & Footer cho Slide............................................................................. 151
Hình 4.35: Header & footer cho Note và Handout .......................................................... 151
Hình 4.36: Tab Aminations đặt hiệu ứng hoạt họa cho đối tƣợng .................................. 152
Hình 4.37: Các hiệu ứng hoạt hoa .................................................................................... 153
Hình 4.38: Tùy chọn cho hiệu ứng của đối tƣợng ........................................................... 154
Hình 4.39: Animation Pane .............................................................................................. 155
Hình 4.40: Thiết lập tùy chọn cho ngăn Effect ............................................................... 156
Hình 4.41: Thiết lập tùy chọn cho ngăng Timing ........................................................... 156
Hình 4.42: Thiết lập tùy chọn cho ngăng Text Animation .............................................. 157
Hình 4.43: Tùy chọn trong Timing cho Transitions ......................................................... 158
Hình 4.44: Nhảy tới Slide trong bài trình diễn ................................................................. 160
Hình 4.45: Mở một file ở ngoài bài thuyết trình .............................................................. 160
Hình 4.46: Liên kết đến địa chỉ e-mail ............................................................................. 161
Hình 4.47: Chọn nút lệnh ................................................................................................. 162
Hình 4.48: Tùy chỉnh Action cho button nhúng vào slide ............................................... 163
Hình 4.49: Di chuyển slide tới vị trí khác trong trình diễn ............................................. 165
Hình 4.50:Thời gian trình diễn ......................................................................................... 166
Hình 4.51: Cho phép xem thời gian trình diễn cho từng slide ......................................... 166
Hình 4.52: Tạo nhóm cho slide ........................................................................................ 167
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xvi TIN HỌC CƠ SỞ
Hình 4.53: Thiết lập chế độ trình diễn ............................................................................. 167
Hình 4.54: Thực hiện trình diễn bài thuyết trình .............................................................. 168
Hình 4.55: Tùy chọn khi trình chiếu ................................................................................ 168
Hình 4.56: Tùy chọn khi đóng gói CD ............................................................................. 169
Hình 4.57: Hộp thoại Option khi đóng gói CD ................................................................ 169
Hình 4.58: Hộp thoại Copy to Folder............................................................................... 170
Hình 4.59: Hộp thoại Page setup tùy chỉnh giấy in .......................................................... 170
Hình 4.60: Tùy chọn khi in .............................................................................................. 171
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page xvii
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học và máy tính điện tử
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ
1.1. Các khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm thông tin
Trong cuộc sống hàng ngày, ta tiếp nhận và sử dụng nhiều thông tin. Thông tin
đem lại cho ta sự hiểu biết, giúp ta nhận thức đúng đắn về các hiện tƣợng tự nhiên và xã
hội. Cũng nhờ thông tin mà ta có đƣợc những hành động hợp lý nhằm đạt đƣợc những
mục đích trong cuộc sống.
Ta đều thấy sự cần thiết của thông tin nhƣng thông tin là một khái niệm trừu tƣợng
và nó đƣợc thể hiện dƣới nhiều dạng thức khác nhau nên rất khó để định nghĩa thông tin.
Ta có thể hiểu khái nhiệm về thông tin nhƣ sau:
Thông tin thường được hiểu là nội dung chứa trong thông báo nhằm tác động vào nhận
thức của một số đối tượng nào đó
”.
Thông báo đƣợc thể hiện bằng nhiều hình thức: văn bản, lời nói, hình ảnh, cử chỉ
… Các thông báo khác nhau có thể mang cùng một nội dung.
Trong lĩnh vực tin học thông tin có thể đƣợc phát sinh, lƣu trữ và đƣợc biến đổi
trong những vất mang tin. Thông tin đƣợc biến đổi bới các dữ liệu và các dữ liệu này có
thể đƣợc truyền đi, đƣợc sao chép, đƣợc xử lý hay bị phá hủy.
Đơn vị đo thông tin trong tin học nhỏ nhất là Bit (Binary digit) biểu diễn với hai
giá trị: 0 và 1. Trong thực tế ta hay sử dụng các đơn vị lớn hơn để đo nhƣ: Tên gọi Kí hiệu Gía trị Byte B 1B = 8bit KiloByte KB 1KB = 210B MegaByte MB 1MB = 210KB GigaByte GB 1Gb = 210MB TeraByte TB 1TB = 210GB
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page 1
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học và máy tính điện tử 1.1.2. Khái niệm tin học
Tin học là một ngành khoa học nghiên cứu các phƣơng pháp xử lý và truyền nhận
thông tin một cách tự động dựa trên các phƣơng tiện kỹ thuật mà chủ yếu bằng các máy
tính điện tử và cũng là khoa học về nguyên lý hoạt động và phƣơng pháp điều khiển các máy tính điện tử.
1.1.3. Khái niệm truyền thông
Truyền thông là một quá trình giao tiếp để chia sẻ những hiểu biết, kinh nghiệm, tình cảm.
Một quá trình truyền thông đầy đủ bao gồm các yếu tố: ngƣời gửi, ngƣời nhận,
thông điệp, kênh truyền thông và sự phản hồi.
Trong truyền thông có sự trao đổi thông tin hai chiều, có sự chuyển đổi vai trò
ngƣời gửi cũng là ngƣời nhận. Sự phản hồi trong truyền thông giúp thông tin trao đổi đƣợc chính xác hơn.
Về mặt hình thức có hai kiểu truyền thông:
 Truyền thông trực tiếp: Đƣợc thực hiện giữa ngƣời với ngƣời, mặt đối mặt.
 Truyền thông gián tiếp: Đƣợc thực hiện thông qua các phƣơng tiện truyền thông nhƣ sách, báo, tivi …
1.1.4. Khái niệm về công nghệ thông tin
Công nghệ thông tin là tập hợp các phƣơng pháp khoa học, các phƣơng tiện và các
công cụ kỹ thuật hiện đại, chủ yếu là kỹ thuật máy tính và viễn thông nhằm tổ chức, khai
thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú và tiềm năng
trong mọi lĩnh vực hoạt động của con ngƣời và xã hội.
Công nghệ thông tin đƣợc phát triển trên nền tảng của các công nghệ Tin học –
Điện tử - Viễn thông – Tự động hóa.
Công nghệ thông tin mang ý nghĩa bao trùm rộng rãi, nó vừa là khoa học, vừa là
công nghệ, vừa là kỹ thuật, vừa là tin học, viễn thông và tự động hóa.
1.2. Sơ lƣợc về lịch sử phát triển của máy tính điện tử
1.2.1. Thế hệ 1 – Bóng đèn điện (1945-1955)
Trong chiến tranh thế giới thứ 2, để giải mã các tín hiệu bắt đƣợc từ các tàu ngầm
của Đức, quân đội Anh đã thành lập một phòng thí nghiệm bí mật để chế tạo một máy
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page 2
Chƣơng 1: Tổng quan về tin học và máy tính điện tử
tính điện phục vụ cho việc giải mã này (do quá trình giải mã bình thƣờng rất mất thời
gian vì số lƣợng tính toán lớn).
Năm 1943 máy tính Colossus ra đời với 2000 bóng đèn chân không, một trong số
những ngƣời sáng tạo ra là nhà toán học Alain Turing. Nhƣng máy tính này đƣợc giữ bí
mất suốt 30 năm nên không trở thành cơ sở cho sự phát triển của máy tính.
Đầu năm 1943 trong phòng thí nghiệm nghiên cứu đạn đạo quân đội Mỹ (BRL –
Ballistics Research Laboratory) dự án máy tính ENIAC (Electronic Numerical Integrator
And Computer) bắt đầu nghiên cứu và chế tạo do John Mauchly và John Presper Eckert
(ĐH Pensylvnia Mỹ). Đây là chiếc máy số hóa điện tử đa năng đầu tiên trên thế giới.
Máy tính bắt đầu hoạt động từ 11/1945.
Máy ENIAC có thông số kỹ thuật:
 Sử dụng hơn 18000 bóng đèn chân không.  Nặng hơn 30 tấn.
 Tiêu thụ khoảng 140KW.
 Chiếm diện tích 1393 m2.
 Thực hiện 5000 phép cộng trong 1s.
Hình 1.1: Máy tính ENIAC
Biên soạn: ThS. Lê Đức Thuận Page 3