Tóm tắt kiến thức ôn tập Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội
Cùng với chủ nghĩa Mác Lênin làm thành nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam, tư tưởng Hồ Chí Minh là những phương hướng về lí luận và thức tiễn hành động cho những người Việt Nam yêu nước. Tài liệu được sưu tầm gồm 32 trang, giúp bạn ôn tập tốt hơn. Mời các bạn đón xem.
Môn: Tư tưởng Hồ Chí Minh 186 tài liệu
Trường: Đại học Bách Khoa Hà Nội 4.3 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 61601688 Nội dung ôn tập Note:
- Câu nào ngắn, chỉ có gạch đầu dòng thì chỉ là các ý chính như slide/trong
sách, nên phân tích mỗi ý thêm 2 – 3 câu (đọc trong sgt)
- Bôi xanh lá: nội dung ok, học được luôn
- Bôi vàng: ko chắc lắm, có thể thay đổi theo cách viết
Chương 1: khái niệm, đối tượng, phương pháp nghiên cứu
và ý nghĩa học tập môn tư tưởng Hồ Chí Minh
Câu 1: Ý nghĩa của việc học tập môn học tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc
góp phần nâng cao năng lực tư duy lý luận. (tr 28 sgt)
Cùng với chủ nghĩa mác lenin làm thành nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho
hành động của đảng v à cách mạng việt nam, tư tưởng hồ chí minh là những
phương hướng về lí luận và thức tiễn hành động cho những người việt nam yêu
nước. Môn học tư tưởng hồ chí minh góp phần: (5 ý)
- Trang bị cho sinh viên tri thức khoa học về hệ thống quan điểm toàn diện
và sâu sắc về cách mạng việt nam.
- Hình thành năng lực, phương pháp làm việc, niềm tin, tình cảm cách mạng.
- Góp phần củng cố cho sinh viên về lập trường, quan điểm cách mạng trên
nền tảng chủ nghĩa Mac-Lenin, tư tưởng hồ chí minh.
- Đấu tranh phê phán những quan điểm sai trái để bảo vệ sự trong sáng của
chủ nghĩa Mác - Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của
đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước.
- Biết vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống
Ví dụ: phương pháp cách mạng của Bác vận dụng triết lí “ dĩ bất biến ứng vạn biến”.
- Trong cách mạng: “dĩ bất biến” chính là cái không thay đổi: mục tiêu cách
mạng để đối phó với cái “vạn biến”, cái thường xuyên thay đổi đó là tình
thế cách mạng => người làm cách mạng phải đứng vững trên mục tiêu lOMoAR cPSD| 61601688
cách mạng của mình là độc lập thống nhất đất nước; toàn vẹn lãnh thổ; con
đường đi của dân tộc xác định là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
- Vận dụng tư duy trong cuộc sống: “dĩ bất biến” chính là sự kiên định, nhất
quán, có nguyên tắc , lập trường là những cái vững vàng, không thay đổi
còn cái vạn biến chính là biện pháp, bước đi, cách thức tức là chúng ta có
thể mềm dẻo, linh hoạt biến hóa để phù hợp với thời đại.
Câu 2: Ý nghĩa của việc học tập môn học tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc
giáo dục và thực hành đạo đức cách mạng, củng cố niềm tin khoa học gắn
liền với trau dồi tình cảm cách mạng, bồi dưỡng lòng yêu nước. (Câu này cô
Thảo trẻ đã sửa, “A” là đoạn đạt điểm A) (7 ý)
- Người học hiểu biết sâu sắc về cuộc đời, sự nghiệp HCM: Em đã biết nhiều
hơn về cuộc đời cơ cực (bố, mẹ mất sớm, tự nuôi em trai nhỏ tuổi) của chủ
tịch HCM nhưng Bác đã vượt qua những khó khăn ( vừa học vừa làm nơi đất
khách) để tìm được con đường cứu nước đúng đắn. B
- Học tập tư tưởng và gương sáng của Người : Bản thân em học được rất
nhiều ở Bác. Đó là tinh thần cần cù và tiết kiệm. Em hiểu rằng trên đời này
không có việc gì thành công mà không cần khổ luyện. Chính sự chăm chỉ, cần
cù làm việc giúp em tìm ra được phương pháp học hiệu quả và phù hợp với
em. Em cũng tiết kiệm hơn, khi cần chi tiêu cái gì em suy nghĩ thật kỹ mới
quyết định, cái gì cần thiết cho việc học em sẽ đầu tư còn những cái có cũng
được, không có cũng được em sẽ tiết chế. A.
- Góp phần thực hành đạo đức CM, chống CN cá nhân, sống có ích cho xã
hội, yêu và làm điều tốt, ghét và tránh cái ác: Em đã thấm nhuần tư tưởng
CM của Bác, trong đó sự giúp đỡ, tương trợ lẫn nhau trong 1 xã hội, đất nước
cần được đặt lên hàng đầu. Một công dân nên có tình yêu thương, đoàn kết
với mọi người trong đất nước, sống cống hiến cho xã hội và dám đứng lên bảo vệ lẽ phải. A
- Nâng cao lòng tự hào về đất nước, chế độ XHCN : Em vô cùng tự hào về
đất nước ta, một đất nước dù bé nhỏ trên bản đồ thế giới nhưng là người khổng
lồ về ý chí quyết tâm chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược hùng mạnh và nghị lực
vượt qua tất cả mọi khó khăn để thực hiện được khát
khao đi lên chủ nghĩa xã hội. Em cảm thấy may mắn khi được là một công
dân của nước Việt Nam, sinh ra trong thời bình và đang được hưởng nền lOMoAR cPSD| 61601688
chính trị ổn định. Nhờ đó em mới có thể nuôi dưỡng và thực hiện được ước mơ của mình. A
- Nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định ý thức và trách nhiệm công dân: Em
biết được rằng 1 người công dân tốt nên có trách nhiệm sống và làm việc
theo pháp luật, cố gắng phấn đấu và cống hiến giúp xã hội ngày 1 tốt đẹp và
phát triển. Em cũng kiên quyết đấu tranh với những luận điểm sai trái, xuyên
tạc của các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội.
- Thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện bản thân mình theo tư tưởng, đạo đức
phong cách Hồ Chí Minh: Em luôn cô gắng tu dưỡng đạo đức, phẩm chất
đáng quí của Bác ( tính giản dị, cần cù, dám nghĩ dám làm,...). Ngoài ra, em
còn cố gắng học tập để trở thành 1 dược sĩ và chăm chỉ tập thể thao để nâng cao sức khỏe. A
- Ra sức học tập, phấn đấu đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của đất nước:
Em luôn cố gắng học tập chăm chỉ và tu dưỡng đạo đức để góp công sức giúp
nền CNXH ở Việt Nam ngày 1 vững mạnh. Em luôn theo dõi và ủng hộ các
đường lối cách mạng nhằm đổi mới đất nước, phát triển xã hội của Đảng. A
Liên hệ bản thân (trong cả ngành Dược phẩm).
Hoàn thiện cả đức và tài => trình độ chuyên môn => NCKH => chỉn chu
công việc => chuyên gia => đối mặt với áp lực, khó khăn => thương yêu
bệnh nhân => kỹ năng mềm giao tiếp tốt
- Người Dược sĩ có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của
cộngđồng nên học tập tư tưởng tấm gương HCM giúp người dược sĩ hoàn
thiện cả tài và đức, thúc đẩy sự phát triển của xã hội
- Sinh viên cần nắm vững trình độ chuyên môn để đáp ứng nhu cầu chữa bệnh
của nhân dân, chiến thắng trong cuộc chiến đấu với virút, vi khuẩn Nếu nhân
viên y tế mà trình độ chuyên môn kém thì sẽ để lại hậu quả là chữa trị sai cách
cho bệnh nhân khiến bệnh ngày càng nặng thêm thậm chí nguy hiểm đến tính mạng
- Có lòng đam mê, ham học hỏi, nghiên cứu khoa học. Trên con đường nghiên
cứu khoa học, tìm tòi tìm ra các chất mới để tổng hợp thuốc, phát hiện và thay
đổi công thức thuốc để nâng cao hiệu quả sử dụng hay đơn giản nhất là tìm
hiểu thông tin lâm sàng em đều gặp rất nhiều khó khan. Tuy nhiên dù có khó
khan thì em đều cố gắng vượt qua khó khan để tiến bước, góp phần cống hiến
cho nền y học nước nhà.
- Kiên trì, cẩn thận,nghiêm túc, chỉn chu khi làm việc. Sự cẩu thả trong bất kỳ
ngành nghề gì cũng là 1 sự bất lương. Trong ngành y dược, nếu có bất kì sự
cẩu thả nào cũng dẫn đến sự nguy hiểm đối với tính mạng của mỗi con người. lOMoAR cPSD| 61601688
Cùng một chất nếu với liều lượng khác nhau thì cũng đem lại các hiệu quả
khác nhau nên khi tổng hợp, phân tích, kiểm nghiệm thuốc đều cần sự tỉ mẩn,
nghiêm túc và chỉn chu nhất.
- Đam mê, nhiệt huyết với nghề, khao khát tiến bộ và trở thành chuyên gia
trong lĩnh vực của mình. Bất kỳ ngành nghề gì cũng cần giỏi trong lĩnh vực
ấy, đó sẽ là lựa chọn của chúng ta, lựa chọn trở thành chuyên gia sẽ thôi thúc
mỗi người cần nỗ lực hết sức còn nếu chúng ta xác định mình chỉ làm việc ở
mức độ làng nhàng, không giỏi không dốt thì dần dần mình cũng triệt tiêu
năng lực của chính mình.
- Sẵn sàng đối mặt với áp lực và khó khăn để vươn lên vượt qua giới hạn của
chính mình. Bản thân em là một sinh viên trường Dược xuất phát từ một học
sinh chuyên Toán, kiến thức môn Hóa và Sinh không quả vững, khi học trong
ngôi trường có rất nhiều thầy cô và bạn bè giỏi đặc biệt là hóa và sinh em cảm
thấy nhiều lúc rất áp lực. Từng phút từng giây em đều cần cố gắng hơn các
bạn khác, đôi khi muốn buông nhưng rồi cảm thấy tiếc và tiếp túc cố gắng.
Em tìm đến niềm vui khi được thực hành tại trường, nghe nhạc và xem phim
để giải tỏa áp lực sau mỗi bài kiểm tra và từ đó mà em đã gắn bó với trường Dược đến giờ.
- Thương yêu bệnh nhân, quan tâm đến sức khỏe cộng đồng. Cái này có thể
phân tích theo hướng: Một người khỏe mạnh là phải khỏe mạnh cả về thể chất
lẫn tinh thần. Người bệnh không chỉ cần được khám, kê đơn đúng bệnh, họ
cũng cần được yêu thương, quan tâm, an ủi. Đặc biệt là trẻ em, người già,
người mắc bệnh trọng, họ càng yếu đuối, dễ tổn thương nên càng cần nhân
viên y tế chăm sóc bằng tấm lòng yêu thương của mình. Mình cứ bám vào
thực tiễn để nói thôi
- Hoàn thiện kỹ năng mềm để giao tiếp tốt với bệnh nhân... Khi giao tiếp với
bệnh nhân chúng ta cần kết nối với họ. Việc nắm bắt được tâm tư nguyện vọng,
tình trạng bệnh của bệnh nhân 1 cách rõ ràng giúp chúng ta chữa bệnh cho
bệnh nhân hiệu quả hơn, đồng thời giúp họ suy nghĩ tích cực hơn, tăng hiệu quả điều trị.
Câu 3 : Quá trình nhận thức của Đảng ta về tư tưởng Hồ Chí Minh . (cái
này ko có trong sách, copy trên mạng + lược bỏ 1 ít, trang t trích nguồn ở dưới, check nha)
Tư tưởng Hồ Chí Minh gắn bó với toàn bộ tiến trình cách mạng Việt Nam.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng (02/1951), Đảng ta bắt đầu
kêu gọi: “Toàn Đảng hãy ra sức học tập đường lối chính trị, tác phong và đạo đức lOMoAR cPSD| 61601688
cách mạng của Hồ Chủ tịch” và chỉ ra rằng “sự học tập ấy là điều kiện tiên quyết
làm cho Đảng mạnh và làm cho cách mạng đi mau đến thắng lợi hoàn toàn”. Thực
hiện Nghị quyết Đại hội, toàn Đảng ra sức học tập tư tưởng, đạo đức của Người,
lãnh đạo xây dựng khối đoàn kết dân tộc, đưa cuộc kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi.
Vào những năm 50 của thế kỷ XX, Đảng ta chưa đặt hẳn vấn đề tư tưởng Hồ Chí
Minh nhưng đã nhấn mạnh đến đường lối chính trị của Người và thực chất đây
cũng chính là phần chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta học tập,
nghiên cứu, vận dụng và đưa vào đường lối của Đảng.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX (tháng 4/2001), Đảng ta đã nhận thức
về tư tưởng Hồ Chí Minh một cách đầy đủ hơn: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một
hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng
Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác -
Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền
thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại”.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V (3/1982), Đảng ta nhấn mạnh: “Đảng ta phải
đặc biệt coi trọng tổ chức học tập một cách có hệ thống tư tưởng, đạo đức, tác
phong của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong toàn Đảng”
Đến Đại hội VI tiếp tục khẳng định những giá trị to lớn mà Hồ Chí Minh để lại
cho Đảng và nhân dân ta, là “đạo đức sáng mãi trong sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta”.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII Đảng Cộng sản Việt Nam (6/1991) thông
qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
Như vậy, từ Đại hội II (1951) đến trước Đại hội VII (1991), Đảng Cộng sản Việt
Nam chưa trực tiếp đề cập nghiên cứu, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh nhưng
Đảng đã quan tâm đến vấn đề này và đã nhấn mạnh học tập, học hỏi Hồ Chí Minh
về: tư tưởng; đạo đức cách mạng; tác phong; đường lối chính trị...
Đại hội VIII của Đảng diễn ra nửa sau thập niên 90 của thế kỷ XX, đã tổng kết
sáu bài học chủ yếu trong đó bài học hàng đầu là “Giữ vững mục tiêu độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội trong quá trình đổi mới, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lOMoAR cPSD| 61601688
lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, kiên trì chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh”
Ở bình diện quốc tế, nhiều đảng chính trị, nhiều chính phủ, nhiều tổ chức chính
trị - xã hội, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc
(UNESCO), đã ra Nghị quyết số 24CV18.6.5 về kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của
Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong đó xác nhận “việc tổ chức kỷ niệm ngày sinh các
nhân vật trí thức lỗi lạc và các danh nhân văn hóa trên phạm vi quốc tế góp phần
thực hiện các mục tiêu của UNESC0 và đóng góp vào sự hiểu biết trên thế giới
http://truongchinhtri.caobang.gov.vn/index.php/news/Nghien-cuu-khoa-hoc/Tim-hieu-quatrinh-nhan-thuc-cua-
Dang-ta-ve-tu-tuong-Ho-Chi-Minh-697/
Chương 2: Cơ sở, quá trình hình thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
Câu 4: Giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam (38 sgt)
Chủ nghĩa yêu nước => yêu nước gắn liền yêu dân => đoàn kết => tinh
thần => tự hào về lịch sử, trân trọng
- Chủ nghĩa yêu nước và ý chí kiên cường bất khuất đấu tranh để dựng
nước và giữ nước . Đây là giá trị xuyên suốt trong những truyền thống tốt
đẹp của dân tộc Việt Nam. Chính chủ nghĩa yêu nước là nền tảng tư tưởng,
động lực thúc đẩy chủ tịch HCM ra đi tìm đường cứu nước, tìm thấy CN
Mác – Lenin cứu nước, cứu dân.
- Yêu nước gắn liền với yêu dân , có tinh thần đoàn kết, nhân ái, khoan
dung trong cộng đồng. Trong tư tưởng HCM, con người là vốn quý nhất,
là nhân tố quyết định thành công của cách mạng, dân là gốc của nước,
nước lấy dân làm gốc => gốc có vững cây mới bền, xây lầu thắng lợi trên
nền nhân dân, nhân dân đoàn kết hợp nhất => tạo nên tập thể vững mạnh, đất nước đi lên
- Đoàn kết dân tộc gắn liền với đoàn kết quốc tế, kết hợp sức mạnh dân
tộc và sức mạnh thời đại. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác định cách mạng
Việt Nam có mối quan liên hệ mật thiết với các trào lưu và lực lượng tiến
bộ trên thế giới, việc tăng cường các mối liên hệ và hợp tác quốc tế là một
yếu tố giúp ta thành công trong kháng chiến cũng như trong xây dựng đất nước.
- Tinh thần cần cù, dũng cảm, sáng tạo, lạc quan, vì nghĩa, thương người
- Niềm tự hào về lịch sử , trân trọng nền văn hóa , ngôn ngữ, phong
tục tập quán và các giá trị tốt đẹp của dân tộ c . HCM với chủ trương văn
hóa là mục tiêu, là động lực của cách mạng, cần giữ gìn cốt cách văn hóa lOMoAR cPSD| 61601688
dân tộc, đồng thời tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng nền văn hóa mới của Việt Nam
Câu 5: Chủ nghĩa Mác-Lênin (cơ sở lý luận hình thành TTHCM) (tr 44 – 45 sgt)
Cơ sở lý luận, chất, ng yêu nước cùng thời => khủng hoảng => thế giới
quan, kết hợp thực tiễn => tiền đề lý luận => phong phú
- Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và thời đại mới cũng như chủ nghĩa
Mác Lenin là cơ sở lý luận quyết định bước pt mới về chất trong TT
HCM, giúp Người vượt hẳn lên phía trước so với những ng yêu nước cùng thời.
- Vận dụng và pt sáng tạo CN Mác – Lênin, HCM giải quyết được cuộc
khủng hoảng đường lối cứu nước và người lãnh đạo cách mạng ở VN.
Tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lenin, HCM trở thành người cộng sản vs tầm vóc trí tuệ lớn như Lenin
- Cung cấp cho HCM thế giới quan và phương pháp luận đúng đắn . Trên
cơ sở lập trường, pp của CN M-L, HCM đã triệt để kế thừa, đổi mới, phát
triển những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, tinh hoa vh
nhân loại, kết hợp thực tiễn CM trong nước và thế giới => tạo ra toàn diện về CM VN
- Là tiền đề lý luận quan trọng nhất, có vai trò quyết định trong việc hình thành TT HCM
- HCM vận dụng sáng tạo và bổ sung, pt làm phong phú CN Mác – Lênin.
Trong các vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc; chủ nghĩa xã
hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; các vấn đề xây dựng Đảng,
nhà nước, văn hóa, con người,… HCM đều có những luận điểm bổ sung,
phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin
Câu 6: Nhân tố chủ quan Hồ Chí Minh (47 – 49)
Phẩm chất Hồ Chí Minh (4ý)
Lý tưởng, nghị lực => tầm nhìn, đưa => tận trung, tận hiếu, đấu tranh => tư duy
độc lập…, vận dụng đúng quy luật vào VN, đề xuất, năng lực lOMoAR cPSD| 61601688 -
Lý tưởng cao cả và hoài bão lớn cứu nước cứu dân cùng nghị lực phi
thường . Người dám một mình đi ra nước ngoài khảo sát thực tế các nước đế quốc
giàu có cũng như các dân tộc thuộc địa nghèo nàn lạc hậu, chỉ với 2 bàn tay trắng.
Người đã làm rất nhiều nghề để kiếm sống, tự học hỏi và hoạt động CM =>
Người có vốn học thức văn hóa sâu rộng => vận dụng vào hoạt động CM -
HCM là ng có bản lĩnh tư duy độc lập, sáng tạo, giàu tính phê phán, đổi
mới và cách mạng; đã vận dụng đúng quy luật chung của xã hội loài người, của
cách mạng thế giới vào hoàn cảnh riêng, cụ thể của Việt Nam -
Tầm nhìn chiến lược, bao quát thời đại đưa Cách mạng Việt Nam và
o dòng chảy chung của Cách mạng thế giới -
Suốt đời tận trung với nước, tận hiếu với dân , suốt đời đấu tranh cho
sự nghiệp cách mạng của Việt Nam và thế giới.
Tài năng hoạt động, tổng kết thực tiễn (4 ý)
Hiện thực hóa, sáng lập => tổng kết, bổ sung, phát triển => vốn sống, 30, hiểu
sâu sắc, bản chất, thấu hiểu tình cảnh => xd CNXH, xd ĐCS -
Hiện thực hóa tư tưởng, lý luận cách mạng thành hiện thực. Người đã
sáng lập Mặt trận dân tộc thống nhất, sáng lập QĐND VN, khai sinh ra nhà nước kiểu mới ở VN -
Tổng kết thực tiễn cách mạng, bổ sung, phát triển lý luận, tư tưởng cách mạng. -
Vốn sống và thực tiễn cách mạng phong phú, phi thường . Người hđ CM
ở gần 30 nước trên thế giới => hiểu sâu sắc về chủ nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực
dân qua tìm hiểu tài liệu và cả trong thực tế => xác định được bản chất, thủ
đoạn của chủ nghĩa đế quốc, thấu hiều tình cảnh người dân ở nhiều nước thuộc
hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc ở châu Á, Phi, Mỹ Latinh -
Người thấu hiểu về xd CNXH, xd ĐCS ... qua nghiên cứu lý luận và hđ thực tiễn
Câu 7: Cơ sở thực tiễn Việt Nam (tr 33 sgt)(cơ sở hình thành TT HCM) (sgt chi tiết) lOMoAR cPSD| 61601688 -
1858: Pháp xâm lược VN >pt yêu nước theo khuynh hướng PK diễn ra
sôi nổi nhưng thất bại -
Pháp tiến hành khai thác thuộc địa VN: công nhân cao su bị đánh đập;
Pháp ép buộc, khuyến khích ND sử dụng thuốc phiện, rượu; hang loạt nhà tù
được lập nên: nhà tù Côn Đảo, nhà tù Hỏa Lò -
XH VN xhien những giai cấp, tầng lớp mới: gc công nhân VN, tầng lớp
tiểu tư sản, gc tư sản VN… -
Phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản thất bại: pt Đông Du, pt Duy Tân -
Phong trào đấu tranh của GCCN giúp cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc
ở VN xuất hiện dấu hiệu mới của 1 thời đại mới sắp ra đời: Công nhân VN lao
động tại các hầm mỏ của thực dân Pháp; cuộc bãi công Ba Son
Chương 3: Tư tưởng HCM về độc lập dân tộc và CNXH
Câu 8: Quan niệm Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội (tr 92 sgt) -
Trong các tác phẩm của mình, Hồ Chí Minh không để lại một định nghĩa
cố định về chủ nghĩa xã hội. Với cách diễn đạt dung dị, dễ hiểu, dễ nhớ, khái
niệm “chủ nghĩa xã hội” được Người tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau bằng
cách chỉ ra đặc trưng ở lĩnh vực nào đó (kinh tế, chính trị, văn hóa…) của
chủ nghĩa xã hội song tất cả đều hướng đến mục tiêu cơ bản: “Nói một cách tóm
tắt, mộc mạc, chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho nhân dân lao động thoát
nạn bần cùng, làm cho mọi người có công ăn, việc làm, được ấm no và sống một
đời hạnh phúc”, là làm sao cho dân giàu, nước mạnh”. -
So sánh các chế độ XHCN tồn tại trong lịch sử => sự khác nhau về bản
chất giữa CNXH với chế độ khác. Hồ Chí Minh khẳng định mục đích của cách
mạng Việt Nam là tiến lên chủ nghĩa xã hội, rồi đến chủ nghĩa cộng sản vì: Cộng
sản có hai giai đoạn. Giai đoạn thấp, tức là CNXH. Giai đoạn cao, tức là chủ
nghĩa cộng sản. Hai giai đoạn ấy giống nhau ở chỗ: Sức sản xuất đã phát triển
cao; nền tảng kinh tế thì tư liệu sản xuất đều là của chung; không có giai cấp áp
bức, bóc lột. Hai giai đoạn ấy khác nhau ở chỗ: Chủ nghĩa xã hội vẫn còn chút
ít vết tích xã hội cũ. Xã hội cộng sản thì hoàn toàn không còn vết tích xã hội cũ”. -
Như vậy, theo Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội là xã hội ở giai đoạn đầu
của chủ nghĩa cộng sản. Mặc dù còn tồn đọng tàn dư của xã hội cũ nhưng chủ lOMoAR cPSD| 61601688
nghĩa xã hội không còn áp bức, bóc lột, xã hội do nhân dân lao động làm chủ,
trong đó con người sống ấm no, tự do, hạnh phúc, quyền lợi của cá nhân và tập
thể vừa thống nhất, vừa gắn bó chặt chẽ với nhau.
Câu 9: Tiến lên chủ nghĩa xã hội là một tất yếu khách quan (94)
- Quan điểm của CN Mác Lênin
Học thuyết về hình thái kinh tế - xã hội của C. Mác khẳng định sự phát triển của
xã hội loài người là quá trình lịch sử - tự nhiên. Theo quá trình này, “sự sụp đổ
của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản là tất yếu như nhau”.
- Quan điểm của Hồ Chí Minh
+ Tiến lên chủ nghĩa xã hội là một tất yếu khách quan, song, tùy theo bối cảnh
cụ thể và thời gian, phương thức tiến lên chủ nghĩa xã hội ở mỗi quốc gia sẽ diễn
ra một cách khác nhau. Những nước đã qua giai đoạn phát triển tư bản chủ
nghĩa sẽ đi thẳng lên chủ nghĩa xã hội. Những nước chưa qua giai đoạn phát triển
này có thể đi lên chủ nghĩa xã hội sau khi “đã đánh đổ đế quốc và phong kiến”
dưới sự lãnh đạo của Đảng vô sản và được tư tưởng Mác – Lênin dẫn đường.
+ Ở Việt Nam, tiến lên chủ nghĩa xã hội là bước phát triển tất yếu ở Việt Nam sau
khi nước nhà được độc lập theo con đường cách mạng vô sản. Người khẳng
định: “chỉ có chủ nghĩa xã hội mới là nguồn gốc của tự do, bình đẳng, bác ái,
xóa bỏ những bức tường dài ngăn cản con người yêu đoàn kết, yêu thương nhau”.
Con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nhân loại nói chung, của Việt Nam nói
riêng vừa là một tất yếu của lịch sử, vừa đáp ứng được những khát vọng của
những lực lượng tiến bộ xã hội trong quá trình đấu tranh tự giải phóng mình
Câu 10: Một số đặc trưng cơ bản của xã hội xã hội chủ nghĩa (97) (câu này tự
đọc sách để chém nhá, dài quá nên t ko them vào) -
Thứ nhất, về chính trị: Xã hội xã hội chủ nghĩa là xã hội có chế độ dân
chủ. Xã hội XHCN trc hết là xã hội do nhân dân làm chủ, nhân dân là chủ dưới
sự lãnh đạo của đảng cộng sản trên nền tảng liên minh công-nông. Mọi quyền
lực, quyền lợi, quyền hạn thuộc về nhân dân và mọi hđ xây dựng, bảo vệ đất nc,
bảo vệ chế độ xã hội cx thuộc về nhân dân. lOMoAR cPSD| 61601688 -
Thứ hai, về kinh tế: Xã hội xã hội chủ nghĩa là xã hội có nền kinh tế phát
triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản
xuất chủ yếu. Lực lượng sản xuất hiện đại trong CNXH biểu hiện: công cụ lao
động, phg tiện lao động trong qtr sx phát triển dần đến máy móc, sức điện, sức
nguyên tử. Quan hệ sx trong XH XHCN đc HCM diễn đạt: lấy nhà máy, xe lửa,
ngân hàng….lm của chung, là tư liệu sản xuất thuộc về nhân dân. -
Thứ ba, về văn hóa, đạo đức và các quan hệ xã hội. Xã hội xã hội chủ nghĩa
có trình cao về văn hóa và đạo đức, đảm bảo sự công bằng, hợp lý trong các
quan hệ xã hội. Sự phát triển cao về văn hóa và đạo đức xã hội xã hội chủ nghĩa
đc thể hiện: xã hội k còn htg ng bóc lột ng; con ng đc đảm bảo tôn trọng, đối xử
công bằng, bình đẳng và các dân tộc đoàn kết, gắn bó vs nhau.
Thứ tư, về chủ thể xây dựng chủ nghĩa xã hội: chủ nghĩa xã hội là công trình tập
thể của nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Trong chế độ xã hội chủ
nghĩa- chế độ của nhân dân, do nhân dân lm chủ, lợi ích của cá nhân gắn liền vs
lợi ích của chế độ xã hội nên chính nhân dân là chủ thể, là lực lượng quyết định
tốc độ xây dựng và sự vững mạnh của CNXH.
Câu 11: Động lực của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. (104-108)
Động lực bao hàm những động lực cả trong quá khứ, hiện tại và tương
lai; cả về vật chất và tinh thần; nội lực và ngoại lực…ở tất cả các lĩnh vực
như kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học, giáo dục,… Trong quá khứ, các
thế lực thù địch luôn chèn ép, áp bức, bóc lột nhân dân ta, từ đó khơi dậy sự
căm phẫn, không cam chịu trong long mỗi người dân.
Tất cả các động lực đó đều rất quan trọng và có mối quan hệ biện
chứng với nhau. Ví dụ như khát vọng giải phóng đất nước, giải phóng dân
tộc (động lực về tinh thần) không thể đứng riêng một mình, nó vẫn chưa đủ
để nhân dân ta thành công đứng lên đấu tranh giành lại độc lập mà còn cần có
mối quan hệ với các động lực khác như sự hỗ trợ về vật chất (vũ khí, thuốc
men, khoa học kĩ thuật…) của các nước ủng hộ nền xã hội chủ nghĩa (động lực về vật chất).
Giữ vai trò quyết định là nội lực của dân tộc. Dân tộc là nền tảng, là
sức mạnh để thực hiện được cách mạng. Để thúc đẩy tiến trình cách mạng xã
hội chủ nghĩa phải đảm bảo lợi ích của dân, dân chủ của dân, sức mạnh đoàn
kết toàn dân. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đây là động lực hàng đầu của chủ nghĩa xã hội.
Về lợi ích của dân: Hồ Chí Minh quan tâm đến lợi ích của cả cộng
đồng người và lợi ích của những con người cụ thể. Lợi ích cuả dân, dân chủ lOMoAR cPSD| 61601688
của dân, đoàn kết toàn dân gắn bó hữu cơ với nhau, là cơ sở tiền đề của nhau,
tạo nên những động lực mạnh mẽ nhất
Về dân chủ: Theo Hồ Chí Minh, dân chủ trong chủ nghĩa xã hội là dân
chủ của nhân dân, là của quý báu nhất của nhân dân. Người dân được làm chủ
trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, từ chính trị đến kinh tế, văn hóa, xã hội.
Về sức mạnh đoàn kết toàn dân: Hồ Chí Minh cho rằng đây là lực
lượng mạnh nhất trong tất cả các lực lượng và chủ nghĩa xã hội chỉ có thể xây
dựng được với sự giác ngộ đầy đủ của nhân dân về quyền lợi và quyền hạn,
trách nhiệm và địa vị dân chủ của mình; với sự lao động sáng tạo của hàng
chục triệu quần chúng nhân dân
Lợi ích cuả dân, dân chủ của dân, đoàn kết toàn dân gắn bó hữu cơ
với nhau, là cơ sở tiền đề của nhau, tạo nên những động lực mạnh mẽ nhất.
Đoàn kết thật sự mới có dân chủ và thực hành dân chủ là nền tảng vững chắc
để xây dựng đoàn kết trong Đảng, là hạt nhân, động lực để xây dựng khối đại
đoàn kết toàn dân tộc. Mục tiêu cao nhất để đi lên chủ nghĩa xã hội là vì lợi
ích của dân, vì cùng chung mục tiêu cao cả đó mà toàn dân càng trở thành
một khối đại đoàn kết, cùng nhau chống giặc và xây dựng đất nước mới.
Về hoạt động của những tổ chức, trước hết là Đảng Cộng sản, Nhà nước
và các tổ chức chính trị - xã hội khác, trong đó sự lãnh đạo của Đảng giữ vai
trò quyết định. Đảng “như người cầm lái” cho con thuyền cách mạng Việt Nam.
Nhà nước quản lý xã hội để biến đường lối, chủ trương của Đảng
thành hiện thực. Nhà nước là công cụ quản lý đại diện cho công dân nhưng
chịu sự chi phối của đảng cầm quyền. Chi phối bằng chủ trương, quyết sách,
định hướng, hành động đưa chúng vào đời sống qua luật pháp, điều hành hoặc phán quyết của tòa án.
Nêu cao cảnh giác, chống những kẻ địch phá hoại thành quả cách
mạng. Thứ nhất, chúng ta cần tăng cường công tác xây dựng Đảng và hệ thống
chính trị. Hai là, chấn chỉnh, xử lý nghiêm đảng viên vi phạm trong viết bài,
phát ngôn và sử dụng mạng xã hội; tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người
dân khi sử dụng mạng xã hội. Ba là, phát huy vai trò của các cơ quan báo chí,
truyền thông, mạng xã hội trong đấu tranh vạch trần bản chất, âm mưu, thủ
đoạn thâm độc của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị, góp phần
định hướng dư luận xã hội.
Về con người Việt Nam , Hồ Chí Minh khẳng định: “Muốn xây dựng
chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa”1. Đấy
là “những con người của chủ nghĩa xã hội, có tư tưởng và tác phong xã hội
chủ nghĩa”. Cần xây dựng con người xã hội chủ nghĩa: có ý thức làm chủ nhà lOMoAR cPSD| 61601688
nước, tinh thần tập thể, cầu tiến, vì cộng đồng. Phải chống lại những tư tưởng,
tác phong xấu: tham ô, lãng phí, bảo thủ.
Các trở lực: Cùng với việc phát huy các động lực, Hồ Chí Minh còn chỉ rõ
phải tích cực đấu tranh chống lại các trở lực kìm hãm sự phát triển của chủ nghĩa
xã hội. Phải chống lại những tư tưởng, tác phong xấu là: chủ nghĩa cá nhân; quan
liêu, mệnh lệnh; tham ô, lãng phí; bảo thủ, rụt rè.
Câu 12: Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. (108-114)
- Tính chất của thời kỳ quá độ: Đây là thời kỳ cải biến sâu sắc nhất, nhưng
phức tạp, lâu dài, khó khăn, gian khổ
- Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam: + Đặc
điểm lớn nhất: Từ 1 nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên CNXH, không
trải qua CNTB. Đặc điểm này chi phối tác động đến mọi lĩnh vực của đời sống
xã hội, nhằm từng bước xóa bỏ triệt để các tàn tích của chế độ thực dân, phong
kiến, đồng thời từng bước gây dựng các mầm mống cho CNXH phát triển, đó là một tất yếu.
+ Sự tồn tại đan xen giữa các yếu tố của xã hội cũ bên cạnh những yếu tố của xã
hội mới trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Giai cấp công
nhân thông qua đôi tiền phong của mình là Đảng Cộ ng sản từng bước xâỵ dựng
văn hóa vô sản, nền văn hoá mới xã hôi chủ nghĩa, tiếp thu giá trị văn hóạ dân tôc
và tinh hoa văn hóa nhân loại, bảo đảm đáp ứng nhu cầu văn hóa- tinḥ thần ngày càng tăng của nhân dân.
- Nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam: + Nhiệm
vụ khái quát: Đấu tranh cải tạo, xóa bỏ tàn tích của chế độ xh cũ, xây dựng các
yếu tố mới phù hợp với quy luật tiến lên của cnxh trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Kinh tế:
o Tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước: Đó là một quá trình
kinh tế, kỹ thuật - công nghệ và kinh tế - xã hội toàn diện, sâu rộng nhằm
chuyển đổi nền sản xuất và xã hội Việt Nam từ trình độ nông nghiệp lạc
hậu lên trình độ công nghiệp với các trình độ công nghệ ngày càng tiên
tiến, hiện đại, văn minh.
o Đây là quá trình xây dựng nền tảng vật chất và kỹ thuật của cnxh : Xuất
phát từ đặc điểm nước ta đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nước thuộc địa nửa
phong kiến, sức sản xuất chưa phát triển, đời sống vật chất và văn hóa của lOMoAR cPSD| 61601688
nhân dân thấp kém, để có thể tiến lên chủ nghĩa xã hội thành công mà
không qua TBCN thì chúng ta phải có nền tảng về vật chất và kỹ thuật đầy
đủ cho xã hội đó (những nền tảng và vật chất này vốn được xây dựng tại thời kì TBCN).
Giữa cải tạo và xây dựng thì xây dựng là yếu tố chủ chốt, thực hiện đầy đủ
quyền làm chủ của nhân dân. Trong quá trình đi lên chủ nghĩa xã hội,
những tàn dư của xã hội cũ cần cải tạo có vẫn tồn tại ăn sâu vào lòng xã
hội bấy giờ vì vậy để có thể cải tạo dần xã hội cũ thì cần có sự dẫn đường,
một thước đo nhất định và thước đo đó là từ việc xây dựng xã hội mới.
Chính lẽ đó, việc xây dựng xã hội mới là yếu tố chủ chốt để thực hiện quá
độ lên chủ nghĩa xã hội. Chính trị:
o Phải xây dựng được chế độ dân chủ: người dân làm chủ chính quyền nhà
nước, nhà nước phục vụ nhân dân. “Dân chủ là bản chất của chế độ xã hội
chủ nghĩa, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng chủ nghĩa
xã hội. Xây dựng nền dân chủ, bảo đảm quyền làm chủ thực sự thuộc về nhân
dân là một trong những nhiệm vụ trọng yếu, lâu dài của cách mạng Việt Nam”
o Bồi dưỡng, giáo dục để nhân dân có tri thức, năng lực làm chủ xã hội. Tri
thức luôn là thứ vũ khí quan trọng của mọi quốc gia. Có tri thức thì mới có
năng lực làm chủ xã hội vì có tri thức ta sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về các
vấn đề trong cuộc sống như quyền con người, quyền độc lập, tự do… và từ
đó ta xác định được hướng đi, hướng phát triển một xã hội mới phù hợp
mà ở xã hội đó, con người được làm chủ bản thân. o Chống mọi biểu hiện
của chủ nghĩa cá nhân (lòng tham, cái ác bên trong mỗi người) ở trong
Đảng và cả chính quyền. Đảng và chính quyền là những người lãnh đạo, là
đầu não trong việc giúp đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội thành công. Vì
vậy, vai trò của Đảng và chính quyền là vô cùng quan trọng. Nếu đầu tàu
của đất nước có chủ nghĩa cá nhân (long tham, cái ác) thì đất nước từ đó
cũng rối loạn và suy kiệt theo. Vậy chúng ta phải tích cực chống mọi biểu
hiện của chủ nghĩa cá nhân trong Đảng và chính quyền. Về văn hóa:
o Xóa bỏ mọi ảnh hưởng nô dịch văn hóa của xã hội cũ. Trước khi nước ta
quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Pháp thực hiện chính sách ngu dân và văn hóa
nô dịch để bắt người dân có tâm lý khuất phục, lệ thuộc. Để thay thế văn
hoá nô dịch, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề nghị mở ngay chiến dịch chống
giặc dốt. Người coi dốt nát cũng là một thứ giặc, xem đói nghèo cũng như
những tập tục lạc hậu cũng là một loại kẻ thù và một dân tộc dốt là một dân tộc yếu.
o Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Người cho rằng, văn hóa là tinh hoa của dân tộc, văn hóa phải góp phần
khẳng định vị thế của dân tộc. Tính chất dân tộc là yếu tố quyết định nhất lOMoAR cPSD| 61601688
của một nền văn hóa mới, là điều kiện để tiếp thu văn hóa nhân loại. Người
cho rằng càng thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin bao nhiêu thì càng phải
coi trọng những giá trị truyền thống văn hoá tốt đẹp của cha ông bấy nhiêu.
Người đòi hỏi phải biết giữ gìn vốn văn hoá quý báu của dân tộc, khôi phục
những yếu tố tích cực trong kho tàng văn hoá dân tộc, loại bỏ những yếu
tố tiêu cực trong đời sống văn hoá tinh thần của nhân dân.
Về xã hội: o Xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, văn minh.
Để thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh theo con đường xã hội chủ nghĩa, điều quan trọng
nhất là phải cải biến căn bản tình trạng kinh tế xã hội kém phát triển,…. Xây dựng một xã hội công
bằng, văn minh là vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người.
o Tôn trọng con người, bảo đảm những quyền lợi chính đáng của cá nhân. Từ
đó mỗi con người có điều kiện cải thiện đời sống riêng của mình, phát huy
tính cách riêng và sở trường riêng của mình trong sự hài hòa với đời sống
chung, với lợi ích chung của tập thể.
- Một số nguyên tắc xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thời kỳ quá độ
+ Thứ nhất, mọi tư tưởng, hành động phải được thực hiện trên nền tảng chủ nghĩa
Mác - Lênin. HCM quan niệm, chủ nghĩa Mác – Lenin là khoa học về cm của
quần chúng bị áp bức, bóc lột; là khoa học về sự thắng lợi của CNXH của tất của
các nc; khoa học về xây dựng chủ nghĩa cộng sản nên theo Người, cuộc cm mà
giai cấp công nhân thực hiện chỉ có thể đạt đc thành tựu trên cơ sở trung thành
sắt đá vs chủ nghĩa Mác – Lênin
+ Thứ hai, phải giữ vững độc lập dân tộc. Độc lập dân tộc là mục tiêu trước hết
của mỗi dân tộc; là điều kiện tiên quyết để thực hiện chủ nghĩa xã hội lOMoAR cPSD| 61601688
+ Thứ ba, phải đoàn kết, học tập kinh nghiệm của các nước anh em. Cách mạng
VN hk tập kinh nghiệm của các nước ae, song k áp dụng một cách máy móc mà
vận dụng một cách sáng tạo
+ Thứ tư, xây phải đi đôi với chống. Theo Người, muốn đạt được và giữ đc thành
quả của cách mạng thì cùng vs việc xây dựng các lĩnh vực của đời sống xã hội,
phải chống lại mọi hình thức của các thế lực cản trở, phá hoại sự phát triển của cách mạng.
Chương 4: Tư tưởng HCM về ĐCS VN và nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân
Câu 13: Nhà nước thượng tôn pháp luật.
Nhà nước quản lý bằng hiến pháp và pháp luật. Hiến pháp có tác dụng khẳng
định tính chính đáng của nhà nước, bảo đảm quyền lực nhà nước thuộc về nhân
dân, xác định những phương thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước và ngăn
chặn sự xâm phạm của chính quyền lực nhà nước đến các quyền và tựu do của
người dân. Pháp luật là hệ thống những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung
do; Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và đảm bảo thực hiện; thể hiện ý chí của
giai cấp thống trị; và là nhân tố điều chỉnh các quan hệ xã hội phát triển phù hợp
với lợi ích của giai cấp mình. Hiến pháp và pháp luật do đó rất cần thiết cho sự
phát triển của một đất nước cũng như của mỗi người dân
Chúng ta cần làm tốt công tác lập pháp. Chủ tịch HCM là người khởi
xướng xây dựng hệ thống luật pháp dân chủ hiện đại ở nước ta. Ở cương vị là chủ
tịch nước, HCM đã 2 lần soạn thảo Hiến pháp (1946 và 1959). Người đã kí lệnh
công bố 16 đạo luật, 613 sắc lệnh trong đó có 243 sắc lệnh quy định về tổ chức
Nhà nước và pháp luật cùng nhiều văn bản dưới luật khác.
HCM chú trọng xây dựng hệ thống luật pháp dân chủ, hiện đại. Trong quá
trình xây dựng Hiến pháp năm 1959, việc bảo đảm sự tham gia của đông đảo các
tầng lớp nhân dân vào xây dựng pháp luật được Người đặc biệt quan tâm. Để đảm
bảo pháp luật thực sự của nhân dân, trong quá trình xây dựng Hiến pháp, Hồ Chí
Minh yêu cầu: "Bản Hiến pháp chúng ta sẽ thảo ra… phải tiêu biểu được các
nguyện vọng của nhân dân… Sau khi thảo xong, chúng ta cần phải trưng cầu ý
kiến của nhân dân cả nước một cách thật rộng rãi. Có như thế bản Hiến pháp của
chúng ta mới thật sự là một bản Hiến pháp của nhân dân, của chế độ dân chủ".
Hồ Chí Minh chăm lo đến việc tuyên truyền pháp luật nhằm đưa pháp luật
vào cuộc sống. Tại Hội nghị cán bộ thảo luận dự thảo Luật Hôn nhân và gia đình
ngày 10/10/1959, Người nêu rõ: công bố đạo luật này chưa phải đã là mọi việc
đều xong mà còn phải tuyên truyền, giáo dục lâu dài mới thực hiện được tốt. Như lOMoAR cPSD| 61601688
vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh, không chỉ đề cao tinh thần pháp luật, vai trò
của pháp luật trong quản lý xã hội, mà còn coi trọng việc tuyên truyền, giáo dục
pháp luật để người quản lý bằng pháp luật và thực thi pháp luật thực hiện cho đúng.
Bảo đảm pháp luật được thi hành và có cơ chế giám sát việc thi hành pháp
luật. Xác định rõ cơ chế phân công, trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan, tổ
chức, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tổ chức thi
hành pháp luật. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thi
hành pháp luật; cơ chế giám sát của cơ quan nhà nước và xã hội; tăng cường thiết
chế theo dõi và đánh giá tình hình thi hành pháp luật để đề xuất các giải pháp thực
thi hiệu quả; phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp
luật; đối với các vụ việc vi phạm trong tổ chức thi hành pháp luật, cần có sự lãnh
đạo, chỉ đạo của chính quyền các cấp, kịp thời có biện pháp xử lý kiên quyết, triệt để, đúng pháp luật.
Cần nâng cao trình độ hiểu biết và năng lực sử dụng luật của người dân.
Để người dân được biết và hiểu rõ, thì luật pháp sau khi được ban hành phải được
phổ biến công khai, bằng nhiều phương tiện truyền tải, và trong một khoảng thời
gian đủ dài để tất cả các thành phần trong xã hội có cơ hội được biết và hiểu rõ.
Đồng thời, luật pháp được ban hành phải đơn giản, dễ hiểu, và không được mập
mờ, chồng chéo, rắc rối, khó hiểu, dễ gây hiểu sai, hiểu nước đôi, từ đó dẫn đến
việc giải thích, áp dụng không thống nhất, trái ngược nhau.
Phải làm cho dân biết hưởng quyền dân chủ, dám nói dám làm. Qua bao
nhiêu năm bị áp bức, chèn ép, một bộ phận nhân dân đã không còn dám đứng
lên, dám phát biểu, đưa ra ý kiến của bản thân nên khi 琀椀 ến vào xã hội chủ
nghĩa, họ không biết hưởng quyền dân chủ của chính họ. Vì vậy, nhiệm vụ của
Đảng và Nhà nước là cần giúp dân hiểu rõ được quyền của mình, giúp họ dũng
cảm đưa ra ý kiến của bản thân.
Giáo dục ý thức tôn trọng và tuân thủ pháp luật của nhân dân. Trước hết,
để người dân tôn trọng và tuân thủ pháp luật thì phải để nhân dân hiểu được vai
trò và tầm quan trọng của pháp luật đối với bản thân họ cũng như toàn xã hội.
Khi dân biết rằng pháp luật bảo vệ quyền của dân thì bản thân mỗi người sẽ tự
có ý thức bảo vệ quyền của chính mình.
Coi trọng công tác giáo dục pháp luật cho mọi người, đặc biệt thế hệ trẻ .
Thế hệ trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước, nắm trong tay vận mệnh của đất
nước. Một đất nước phát triển là một đất nước có thế hệ trẻ có tri thức, năng
lực, khả năng phán đoán đúng sai. Việc giáo dục thế hệ trẻ nắm bắt được pháp lOMoAR cPSD| 61601688
luật sẽ là yếu tố quan trọng để họ mai sau phát triển đất nước càng thêm vững mạnh hơn.
Nêu cao 琀nh nghiêm minh của pháp luật. Người khẳng định rằng “Pháp
luật Việt Nam tuy khoan hầu với những người biết cải tà quy chính nhưng sẽ
thẳng tay trừng trị những tên Việt gian đầu xỏ đã bán nước, buôn dân”. Điều đó
đòi hỏi pháp luật phảu đúng và phải đủ.
Tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân. Khi tuyên
truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cần giải thích, phân tích cho người dân hiểu
được rằng pháp luật không chỉ bao gồm các quy định cưỡng chế, thực thi pháp
luật, biện pháp giải quyết tranh chấp. Pháp luật còn bao gồm các quy định bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, khuyến khích sự giao dịch lành mạnh
giữa các thành viên trong xã hội vì sự phát triển và bảo đảm trật tự ổn định. Pháp
luật là một môi trường thuận lợi tạo điều kiện cho con người giao dịch với nhau
trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, đảm bảo cho các thành viên trong xã hội
phụ thuộc và gắn bó với nhau một cách hợp lý.
Khuyến khích nhân dân phê bình, giám sát công việc của Nhà nước trong
quá trình thực thi pháp luật. Pháp luật được đặt ra vì nhân dân nên đối tượng
phục vụ của pháp luật cũng là nhân dân hay nói cách khác pháp luật thay đổi để
chất lượng cuộc sống của nhân dân được tốt hơn. Vì vậy, sự góp ý, phê bình của
nhân dân có ý nghĩa quan trọng trong quá trình thực thi pháp luật.
Cán bộ cần gương mẫu trong việc tuân thủ pháp luật . Pháp luật được ra
đời như một thước đo đểu điều hòa các mối quan hệ xã hội trong cuộc sống, nó
duy trì sự ổn định và phát triển lâu dài của xã hội vì vậy những người quản lý và
thực thi pháp luật cần “phụng công, thủ pháp, chí công vô tư” mới có thể đảm
bảo việc thực thi pháp luật diễn ra bình thường.
Cần sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật để trở thành nền nếp,
thói quen . Việc sống theo Hiến pháp và pháp luật là điều tất yếu mà mọi người
cần tuân theo. Muốn việc thực thi Hiến pháp và pháp luật được duy trì và thực
hiện nghiêm túc thì mỗi chúng ta phải biến nó thành nề nếp và thói quen của bản thân.
Câu 14: Nhà nước trong sạch, vững mạnh (157)
a. Kiểm soát quyền lực nhà nước
- HCM rất chú trọng vde kiểm soát quyền lực nhà nước lOMoAR cPSD| 61601688
- Là tất yếu: cquan cán bộ nhà nước, ít hay nhiều đều nắm giữ quyền lực
trong tay => quyền lực do ndan ủy thác => nắm giữ quyền lực có thể -> lạm quyền
- Hình thức kiểm soát o Phát huy vtro của ĐCS VN
o Các cấp ủy Đảng tăng cường công tác kiểm tra => thúc đẩy và giáo
dục đảng viên và cán bộ làm tròn nhiệm vụ với Đảng, với nhà nước
o 2 điều kiện để kiểm soát tốt: việc kiểm soát phải có hệ thống + người
đi kiểm soát là ng uy tín: kiểm soát từ trên xuống + từ dưới lên: “khéo kiểm soát”
- Vấn đề kiểm soát dựa trên cách thức tổ chứ bộ máy nn và việc phân công
giữa các cơ quan thực thi quyền lực nn bước đầu được HCM đề cập. Hiến
pháp 1946 ghi rõ 1 số hình thức kiểm soát bên trong nhà nước - Nhân dân
là chủ thế tối cao của quyền lực nn
b. Phòng, chống tiêu cực trong nhà nước (159) -
HCM thường nói đến những tiêu cực:
o Một là, đặc quyền, đặc lợi: cần tẩy trừ thói cậy mình là ng trong
cquan -> hách dịch với dân, lạm quyền, vơ vét tiền -> trục lợi cá
nhân => sa vào chủ nghĩa cá nhân
o Hai là, tham ô, lãng phí, quan liêu: HCM coi đây là “giặc nội xâm”,
dù cố ý hay không, cũng là bạn đồng minh với thực dân và phong
kiến => tội nặng như Việt gian => hình phạt: 5 – 20 năm tù, khổ sai
+ nộp phạt x2 số tiền nhận hối lộ, mức phạt max là tử hình
Lãng phí: HCM lên án gay gắt, HCM xđinh là lãng phí sức
lao động, thời gian, tiền
Bệnh quan lieu: có ở mọi cấp: với công việc (trọng hình thức,
ko đi sâu vào vde) => làm cho ta chỉ biết khai hội, viết chỉ thị,
xem báo cáo trên giấy, chứ ko ktra đến nơi đến chốn => bệnh
này dung túng, che chở cho nạn tham ô, lãng phí
“Tư túng”, “chia rẽ”, “kiêu ngạo”: bệnh gây mất đoàn kết, gây
rối cho công tác: kéo ng than quen vào chức này chức nọ dù lOMoAR cPSD| 61601688
ko có tài năng; ng có tài + đức nhưng ko vừa lòng mình thì
đẩy ra ngoài. Ngoài bệnh cậy thế, có ng còn kiêu ngạo, cậy
mình ở trong cơ quan Chính phủ => cử chỉ knao cũng vác mặt “quan CM” - Biện pháp phòng, chống:
o HCM luận giải nguyên nhân:
“Bệnh mẹ”: Chủ nghĩa cá nhân: sự thiếu tu dưỡng, rèn luyện của bản than cán bộ
Nguyên nhân khách quan: công tác cán bộ của Đảng, nn chưa
tốt; tổ chức, vận hành, phối hợp giữa Đảng và nn chưa hiệu
quả, trình độ pt còn thấp của đs xh
o 1 số biện pháp cơ bàn:
Một, nâng cao trình độ dân chủ trong xh
Hai là, pháp luật nn, kỷ luật của Đảng phải nghiêm minh
Ba là, phạt nghiêm minh, nghiêm khắc, đúng ng đúng tội là
cần thiết, song, việc gì cũng xử phạt thì lại ko đúng
Bốn là, cán bộ phải đi trc làm gương, chức càng cao, trách
nhiệm làm gương càng lớn
Năm, huy động đc sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước vào cuộc
chiến chống lại tiêu cực trong con ng, xh và bộ máy nn Câu
15: Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Khẳng định đảng cộng sản như người cầm lái cho con thuyền cách mạng
là quan điểm nhất quán của hồ chí minh về vai trò lãnh đạo của đảng cộng
sản việt nam trong suốt quá trình cách mạng, cả trong cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa. Như vậy, sự lãnh đạo
của đảng cộng sản việt nam là tất yếu - điều đó xuất phát từ yêu cầu phát
triển của dân tộc việt nam. Việc đảm bảo, phát huy vai trò lãnh đạo của
đảng cộng sản việt nam trong suốt tiến trình phát triển của đất
nước theo mục tiêu của chủ nghĩa xã hội là một nguyên tắc vận hành của
xã hội việt nam từ khi có đảng. Đảng cộng sản việt nam do hồ chí minh
Tài liệu liên quan:
-
Đề cương Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội
14 7 -
Các Chủ Đề Thảo Luận Về Tư Tưởng & Học Thuyết | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội
12 6 -
Quá Trình Hình Thành và Phát Triển Tư Tưởng Hồ Chí Minh | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội
11 6 -
Tài Liệu Thi Cuối Kỳ Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội
16 8 -
Bài thu hoạch tham gia Bảo tàng: Chiến thắng lịch sử Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội
8 4