Tổng hợp các câu hỏi ôn tập Tư Tưởng Hồ Chí Minh hay | Đề cương Tư tưởng Hồ Chí Minh |Trường Đại học khoa học Tự nhiên

Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của quá trình cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và phát triển CNMLN vào điều kiện cụ thể của nước ta; đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con
người. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

Thông tin:
22 trang 5 ngày trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Tổng hợp các câu hỏi ôn tập Tư Tưởng Hồ Chí Minh hay | Đề cương Tư tưởng Hồ Chí Minh |Trường Đại học khoa học Tự nhiên

Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của quá trình cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và phát triển CNMLN vào điều kiện cụ thể của nước ta; đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con
người. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

204 102 lượt tải Tải xuống
CÂU HỎI ÔN TẬP TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Câu 1: Trình bày khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
- Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những
vấn đề cơ bản của quá trình cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ
nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và phát triển
CNMLN vào điều kiện cụ thể của nước ta; đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc
và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con
người .
+ Thực chất của tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống lý luận phản ánh những
vấn đề có tính quy luật của cách mạng Việt Nam.
+ Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm những vấn đề có liên quan đến
quá trình phát triển từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên cách mạng xã
hội chủ nghĩa.
+ Chỉ ra nguồn gốc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh: đó là CNMLN,
truyền thống dân tộc, trí tuệ thời đại
Câu 2: Điều kiện lịch sử - xã hội Việt nam và thế gii ảnh hưởng đến sự
hình thành và phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh như thế nào?
a. Hoàn cảnh Việt Nam:
- Trước khi Pháp xâm lược, nước ta là một nước phong kiến, kinh tế nông nghiệp lạc
hậu, chính quyền phong kiến suy tàn, bạc nhược khiến nước ta không phát huy
được những lợi thế về vị trí địa lý, tài nguyên, trí tuệ, không tạo đủ sức mạnh chiến
thắng sự xâm lược của thực dân Pháp.
- Từ giữa 1958 từ một nước phong kiến độc lập, Việt Nam bị xâm lược trở thành
một nước thuộc địa nửa phong kiến.
- Với truyền thống yêu nước anh dũng chống ngoại xâm, các cuộc khởi nghĩa của
dân ta nổ ra liên tiếp, rầm rộ nhưng đều thất bại.
- Các phong trào chống Pháp diễn ra qua 2 giai đoạn:
o Từ 1858 đến cuối Thế kỷ 19, các phong trào yêu nước chống Pháp diễn ra
dưới dự dẫn dắt của ý thức hệ Phong kiến nhưng đều không thành công:
như Tơng Định, Đồ Chiểu, Thủ Khoa Huân. Nguyễn Trung Trực (Nam
Bộ); Tôn Thất Thuyết, Phan Đình Phùng, Trần Tấn, Đặng Như Mai,
Nguyễn
Xuân Ôn (Trung Bộ); Nguyễn Thiện Thuật, Nguyễn Quy Binh, Hoàng Hoa
Thám (Bắc Bộ).
o Sang đầu thế kỷ 20, xã hội Việt Nam có sự phân hóa sâu sắc: giai cấp CN,
Tư sản dân tộc, tiểu tư sản ra đời, các cuộc cải cách dân chủ tư sản ở Trung
Quốc của Khang Hiểu Vi, La Khải Siêu (dưới hình thức Tân Thư, n Sinh)
tác động vào Việt Nam làm cho phong trào yêu nước chống Pháp chuyển
dần sang xu hướng dân chủ tư sản gắn với phong trào Đông Du, Việt Nam
Quang Phục
- Hội của Phan Bội Châu, Đông Kinh Nghĩa Thục của Lương Văn Can, Nguyễn
Quyền, Duy Tân của Phan Chu Trinh,… do các sĩ phuphong kiến lãnh đạo. Nhưng
do bất cập với xu thế lịch sử nên đều thất bại (12/1907 Đông Kinh Nghĩa Thục bị
đóng cửa, 4/1908 cuộc biểu tình chống thuế ở miền Trung bị đàn áp mạnh mẽ,
1/1909 căn cứ Yên Thế bị đánh phá; phong trào Đông Du bị tan rã, Phan Bội Châu
bị trục xuất khỏi nước 2/1909, Trần Quý Cáp, Nguyễn Hằng Chi lãnh tụ phong trào
Duy Tân ở miền Tây bị chém đầu… Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Ngô
Đức Kế, Đặng Nguyên Cần bị đày ra Côn Đảo,… Tình hình đen tối như không có
đường ra.
- Trước bế tắc của Cách Mạng Việt Nam và bối cảnh thế giới đó, Nguyễn Tất Thành
tìm đường cứu nước, từng bước hình thành tư tưởng của mình, đáp ứng những đòi
hỏi bức xúc của dân tộc và thời đại
b. Tình hình thế giới
Giữa thế kỷ 19, Chủ nghĩa Tư bản từ tự do cạnh tranh đã phát triển sang giai đoạn Đế
quốc Chủ Nghĩa, xâm lược nhiều thuộc địa (10 Đế quốc lớn Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Bồ
Đào Nha, Tây Ban Nha, Hà Lan... dân số: 320.000.000 người, diện tích: 11.407.000
km2).
Bên cạnh mâu thuẫn vốn có là mâu thuẫn giữa Tư sản và Vô sản, làm nảy sinh mâu
thuẫn mới là mâu thuẫn giữa các nuớc thuộc địavà các nước Chủ nghĩa Đế quốc,
phong trào giải phóng dân tộc dâng lên mạnh mẽ nhưng chưa ở đâu giành được thắng
lợi.
Chủ Nghĩa Tư bản phát triển không đều, một số nước Tư bản gây chiến tranh chia lại
thuộc địa làm đại chiến Thế giới 2 nổ ra, Chủ Nghĩa Đế Quốc suy yếu, tạo điều kiện
thuận lợi cho Cách Mạng Tháng 10 nổ ra và thành công, mở ra thời đại mới, thời đại
quá độ từ Chủ Nghĩa Tư Bản lên Chủ Nghĩa Xã Hội, làm phát sinh mâu thuẫn mới
giữa Chủ Nghĩa Tư Bản và Chủ Nghĩa Xã hội.
Cách mạng Tháng 10 và sự ra đời của Liên Xô, của quốc tế 3 tạo điều kiện tiền đề cho
đẩy mạnh Cách mạng giải phóng dân tộc ở các thuộc địa phát triển theo xu hướng
tính chất mới.
Câu3: Phân ch ảnh hưởng của truyền thống văn hóa dân tộc và nh
hoa nhân loại đối với sự hình thành tư tưởng
Hồ Chí Minh
a. Ảnh hưởng của truyền thống văn hóa dân tộc Việt Nam
Hồ Chí Minh là một trong những người con ưu tú của dân tộc. Trongmấy nghìn năm
phát triển của lịch sử, dân tộc Việt Nam đã tạo ra anh hùng thời đại Hồ Chí Minh
người anh hùng dân tộc. Tưtưởng Hồ Chí Minh, trước hết bắt nguồn từ truyền thống
của dân tộc, là sự kế thừa và phát triển các giá trị văn hoá dân tộc. Trongđó chú ý đến
các giá trị tiêu biểu:
+ Chủ nghĩa yêu nước và ý chí bất khuất đấu tranh để dựng nước và giữ nước đã hình
thành cho dân tộc Việt Nam các giá trị truyềnthống phong phú, bền vững. Đó là ý thức
về chủ quyền quốc gia dân tộc, tự lực, tự cường, yêu nước…tạo động lực mạnh mẽ
của đấtnước.
+ Tinh thần nhân nghĩa và truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái trong khó khăn,
hoạn nạn.
+ Truyền thống lạc quan yêu đời, niềm tin vào chính mình, tin vào sự tất thắng của
chân lý và chính nghĩa dù phải vượt qua muônngàn khó khăn, gian khổ.
+ Truyền thống cần cù, dũng cảm, thông minh, sáng tạo, ham học hỏi, mở rộng cửa
đón nhận tinh hoa văn hoá bên ngoài làm giàucho văn hoá Việt Nam. Chính nhờ tiếp
thu truyền thống của dân tộc mà Hồ Chí Minh đã tìm thấy con đường đi cho dân
tộc.“Lúc đầu chính là chủ nghĩa yêu nước chứ chưa phải là chủ nghĩa cộng sản đã
giúp tôi tin theo Lênin và đi theo Quốc tế III.
b. Ảnh hưởng của tinh hoa văn hoá nhân loại:
Trước khi ra đi tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh đã được trang bị và hấp thụ
nềnQuốc học và Hán học khá vững vàng, chắc chắn. Trên hành trình cứu nước,
Người đã tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại, vốn sống,vốn kinh nghiệm để làm
giàu tri thức của mình và phục vụ cho cách mạng Việt Nam.
+ Văn hoá phương Đông: Người đã tiếp thu tư tưởng của Nho giáo, Phật giáo,
tư tưởng tiến bộ khác của văn hoá phương Đông.
Nho giáo nói chung và Khổng giáo nói riêng là khoa học về đạo đức và phép ứng
xử, tư tưởng triết lý hành động, lý tưởng về một xãhội bình trị. Đặc biệt Nho giáo
đề cao văn hoá, lễ giáo và tạo ra truyền thống hiếu học trong dân. Đây là tư tưởng
tiến bộ hơn hẳnso với các học thuyết cổ đại. Tuy nhiên, Hồ Chí Minh cũng phê
phán Nho giáo có tư tưởng tiêu cực như bảo vệ chế độ phong kiến,phân chia đẳng
cấp – quân tử và tiểu nhân, trọng nam khinh nữ, chỉ đề cao nghề đọc sách. Hồ Chí
Minh đã chịu ảnh hưởng của Nhogiáo rất nhiều dựa trên nền tảng chủ nghĩa yêu
nước Việt Nam.Phật giáo vào Việt Nam từ sớm và có ảnh hưởng rất mạnh đối với
Việt Nam.
Phật giáo có tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái. Phật giáo cótư tưởng bình đẳng, dân
chủ hơn so với Nho giáo. Phật giáo cũng đề cao nếp sống đạo đức, trong sạch,
chăm làm điều thiện, coitrọng lao động. Phật giáo vào Việt Nam kết hợp với chủ
nghĩa yêu nước sống gắn bó với dân, hoà vào cộng đồng chống kẻ thù chungcủa
dân tộc là chủ nghĩa thực dân.
Tư tưởng dân chủ tiến bộ như chủ nghĩa tam dân của Tôn Trung Sơn có ảnh
hưởng đến tư tưởng Hồ Chí Minh, vì Người tìm thấynhững điều phù hợp với điều
kiện của cách mạng nước ta. Hồ Chí Minh là nhà mác-xít tỉnh táo và sáng suốt,
biết khai thác những yếu tốtích cực của tư tưởng văn hoá phương Đông để phục vụ
cho sự nghiệp của cách mạng Việt Nam.
+ Văn hoá phương y:
Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng sâu rộng của nền văn hoá dân chủ và cách mạng
phương Tây như: tư tưởng tự do, bình đẳng trongTuyên ngôn nhân quyền và dân
quyền của Đại cách mạng Pháp 1791, tư tưởng dân chủ, về quyền sống, quyền tự
do, quyền mưu cầuhạnh phúc trong Tuyên ngôn độc lập của Mỹ 1776. Trước khi ra
nước ngoài, Bác đã nghe thấy ba từ Pháp: tự do, bình đẳng, bác ái.Lần đầu sang
Pháp Hồ Chí Minh đã thể hiện bản lĩnh, nhân cách phẩm chất cao thượng, tư duy
độc lập tự chủ. Người đã nhìn thấymặt trái của “lý tưởng” tự do, bình đẳng, bác ái.
Người cũng tiếp thu tư tưởng của những nhà Khai sáng Pháp như Voltaire,
Rousso,Montesquieu.
Thiên chúa giáo là tôn giáo lớn của phương Tây, Hồ Chí Minh quan niệm Tôn giáo
là văn hoá. Điểm tích cực nhất của Thiên chúagiáo là lòng nhân ái. Hồ Chí Minh
tiếp thu có chọn lọc tư tưởng văn hoá Đông - Tây để phục vụ cho cách mạng Việt
Nam. Ngườidẫn lời của Lênin: “Chỉ có những người cách mạng chân chính mới
thu hái được những hiểu biết quý báu của các đời trước để lại.”
Câu 4: Phân ch vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với việc hình
thành tư tưởng Hồ Chí Minh.
Vai trò Chủ nghĩa Mác Lê Nin – Thế giới quan, phương pháp luận của tư tưởng
HCM
Chủ nghĩa Mác Lê Nin là đỉnh cao trí tuệ nhân loại bao gồm 3 bộ phận cấu thành:
Triết học giúp Hồ Chí Minh hình thành thế giới quan, phương pháp biện chứng,
nhân sinh quan, khoa học, Cách Mạng, thấy được những quy luật vận động phát
triển của thế giới và xã hội loài người.
Kinh tế chính trị học vạch rõ các quan hệ xã hội được hình thành phát triển gắn với
quá trình sản xuất, thấy được bản chất bốc lột của chủ nghĩa Tư bản đối với CN,
xóa bỏ bốc lột gắn liền với xóa bỏ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự chuyển
biến tất yếu của xã hội loài người từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản
Chủ Nghĩa xã hội KH vạch ra quy luật phát sinh, hình thành, phát triển của hình
thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa, những điều kiện, tiền đề, nguyên tắc, con
đường, học thức, phương pháp của giai cấp CN, nhân dân lao động để thực hiện sự
chuyển biến xã hộitừ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, cộng sản.
Như vậy, chủ nghĩa Mác Lê Nin với bản chất Cách mạng và khoa học của nó giúp
Người chuyển biến từ Chủ nghĩa yêu nước không có khuynh hướng rõ rệt thành
người cộng sản, chủ nghĩa yêu nước gắn chặt với chủ nghĩa quốc tế, độc lập dân
tộc gắn liền với chủ nga xã hội, thấy vai trò của quần chúng nhân dân, sứ mệnh
lịch sử của giai cấp CN, liên minh công nông trí thức và vai trò lãnh đạo của đảng
cộng sản trong cách mạng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng xã
hội, giải phóng con người, bảo đảm thắng lợi cho chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng
sản.
Hồ Chí Minh đã vận động sáng tạo Chủ nghĩa Mác Lê Nin vào điều kiện cụ thể
của Việt Nam, giải đáp được những vấn đề thực tiễn đặt ra, đưa cách mạng nước ta
giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Câu 5: Phân ch vai trò của nhân tố chủ quan (các phẩm chất riêng của
Người) trong việc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
Nhân tố chủ quan thuộc về phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh
+ Hồ Chí Minh có tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo, có óc phê phán tinh tường và
sáng suốt trong việc nghiên cứu, tìmhiểu các cuộc cách mạng lớn trên thế giới.
+ Nguyễn Ái Quốc đã khổ công rèn luyện để tiếp thu được những kiến thức phong
phú của nhân loại.
Người không ngừng học tập nhằm chiếm lĩnh vốn tri thức, vốn kinh nghiệm đấu
tranh của các phong trào giải phóng dântộc. Nhân cách, phẩm chất, tài năng và trí
tuệ của Hồ Chí Minh đã giúp Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin và tiếp thu
được cácgiá trị văn hoá nhân loại.
+ Nguyễn Ái Quốc có hoài bão, lý tưởng yêu nước thương dân sẵn sàng chịu đựng
hy sinh vì hạnh phúc của đồng bào.
Bác có tâm hồn của một người yêu nước vĩ đại, một chiến sĩ cộng sản nhiệt thành
cách mạng; một trái tim yêu thươngnhân dân, thương người cùng khổ, sẵn sàng
chịu đựng hy sinh vì độc lập của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Bác Hồ từ
mộtngười tìm đường cứu nước đã trở thành người dẫn đường cho cả dân tộc đi
theo. Nhân cách, phẩm chất, tài năng và trí tuệ của HồChí Minh đã tác động rất lớn
đến việc hình thành và phát triển tư tưởng của Người.
Câu 6: Hãy trình bày các giai đoạn hình thành và phát triển tư tưởng Hồ
Chí Minh
Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
1. Từ 1890-1911: thời kỳ hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cách mạng. Bác
tiếp thu truyền thống dân tộc, hấp thụ vốn văn hoá Quốc học và Hán học, tiếp xúc với văn
hoá phương Tây, chứng kiến cuộc sống khổ cực của đồng bào. Bác nảy ý định đi tìm
đường cứu nước, sang phương Tây tìm hiểu xem thế giới làm gì rồi trở về giúp đồng bào
mình.
2. Từ 1911-1920: thời kỳ tìm tòi con đường cứu nước giải phóng dân tộc. Năm 1911,
Bácsang Pháp, sau đó sang Anh, Mỹ. Năm1913, Người từ Mỹ quay lại Anh tham gia công
đoàn thuỷ thủ Anh. Năm 1917, Người từ Anh lại sang Pháp vào lúc nổ ra cách
mạngTháng Mười Nga, Pa-ri sôi động tìm hiểu cách mạng tháng Mười. Năm 1919,
Nguyễn Ái Quốc ra nhập Đảng xã hội Pháp. Tháng8/1919, Bác gửi bản yêu sách của
nhân dân An-nam đến hội nghị Véc-xay. Đại hội XVIII Đảng xã hội Pháp thảo luận vấn
đề gianhập Quốc tế III, ngày 30/12/1920 Hồ Chí Minh biểu quyết tán thành Đảng cộng
sản Pháp, trở thành người cộng sản. Giai đoạn nàyđánh dấu sự phát triển vượt bậc thế giới
quan của Hồ Chí Minh từ giác ngộ chủ nghĩa dân tộc đến giác ngộ chủ nghĩa
MácLênin,từ chiến sĩ chống thực dân trở thành chiến sĩ cộng sản Việt Nam.
3. Từ 1921-1930: thời kỳ hình thành cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường
cách mạng Việt Nam: vừa khoa học vừa thựctiễn. Hồ Chí Minh đã hoạt động thực tiễn và
lý luận phong phú trên địa bàn Pháp như: tích cực hoạt động trong ban nghiên cứuthuộc
địa của Đảng xã hội Pháp, xuất bản tờ Le Paria nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào
Việt Nam (từ 1921-1923). Năm1923-1924, tại Liên-Xô, dự đại hội Quốc tế Nông dân, dự
đại hội V Quốc tế cộng sản. Năm 1924, Bác về Quảng Châu, tổ chức ViệtNam thanh niên
cách mạng, mở lớp huấn luyện cán bộ. Năm 1925, tác phẩm “Bản án chế độ thực dân
Pháp” được xuất bản tại Pa-ri. Năm 1927, Bác xuất bản tác phẩm “Đường Kách Mệnh”.
Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất và thành lậpĐảng cộng sản Việt
Nam. Người trực tiếp thảo văn kiện “Chánh cương vắn tắt, sách lược vắn tắt của Đảng”.
Ngày 3/2/1930, HồChí Minh trở thành nhà tư tưởng theo đúng nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí
Minh về cách mạng Việt Nam được hình thành cơ bản. Có thểtóm tắt nội dung chính của
những quan điểm lớn, độc đáo, sáng tạo của Hồ Chí Minh về con đường cách mạng Việt
Nam như sau:
- Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách mạng vô
sản.
- Cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có quan hệ mật thiết với nhau.
- Cách mạng thuộc địa trước hết là một cuộc “dân tộc cách mạng”, đánh đuổi đế quốc
xâm lược, giành lại độc lập, tự do
- Giải phóng dân tộc là việc chung của cả dân chúng; phải tập hợp lực lượng dân tộc
thành một sức mạnh to lớn chống đế quốc vàtay sai.
- Phải đoàn kết và liên minh với các lực lượng cách mạng quốc tế.
- Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, phải đoàn kết dân tộc, phải tổ chức quần
chúng, lãnh đạo và tổ chức đấu tranh bằnghình thức và khẩu hiệu thích hợp.
- Cách mạng trước hết phải có đảng lãnh đạo, vận động và tổ chức quần chúng đấu tranh.
Đảng có vững cách mạng mới thànhcông…
Cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng cách mạng của Hồ Chí Minh trong những năm
20 của thế kỷ XXđược truyền bá vào ViệtNam, làm cho phong trào dân tộc và giai cấp ở
nước ta là phong trào tự giác.
4. Từ 1930-1945: thời kỳ thử thách, kiên trì giữ vững quan điểm, nêu cao tư tưởng độc
lập, tự do và quyền dân tộc cơ bản. Đây là thời kỳ thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh
cả về phương diện lý luận và phương diện thực tiễn. Khẳng định quan điểm củaHồ Chí
Minh về con đường cách mạng Việt Nam là đúng đắn. Thời kỳ này Hồ Chí Minh và
Quốc tế cộng sản mâu thuẫn trong nhậnthức về liên minh các lực lượng cách mạng, Hồ
Chí Minh đã giữ vững quan điểm cách mạng của mình, vượt qua khuynh hướng “tả”
của Quốc tế cộng sản, lãnh đạo cách mạng Việt Nam thắng lợi. Điều này phản ánh quy
luật của cách mạng Việt Nam, giá trị và sứcsống của tư tưởng Hồ Chí Minh.
5. Từ 1945-1969: thời kỳ phát triển mới về tư tưởng kháng chiến và kiến quốc.
Đây là thời kỳ mà Hồ Chí Minh cùng trung ương Đảng lãnh đạo nhân dân ta vừa tiến
hành kháng chiến chống thực dân Pháp, vừaxây dựng chế độ dân chủ nhân dân mà đỉnh
cao là chiến thắng Điện Biên Phủ; tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vàxây
dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Tư tưởng Hồ Chí Minh có bước phát triển mới:
- Tư tưởng kết hợp kháng chiến với kiến quốc, tiến hành kháng chiến kết hợp với xây
dựng chế độ dân chủ nhân dân, tiến hành đồngthời hai chiến lược cách mạng khác nhau.
- Tư tưởng chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa vào sức mình là chính.
- Xây dựng quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân.
- Xây dựng Đảng Cộng sản với tư cách là một Đảng cầm quyền…
Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trên cơ sở khoa học và cách mạng, có quá trình trưởng
thành liên tục trong đấu tranh cách mạngchống kẻ thù, chống nhận thức chưa phù hợp
giữa trong nước và quốc tế về cách mạng Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh là sảnphẩm
tất yếu của cách mạng Việt Nam trong thời đại mới, là nhọn cờ thắng lợi của dân tộc Việt
Nam trong cuộc đấu tranh vì độclập, tự do, vì giải phóng dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Tư
tưởng Hồ Chí Minh là một chân lý, có ý nghĩa lớn trong những năm đầu thếkỷ XXI này
Câu 7: Dựa vào cơ sở nào để khẳng định năm 1930, tư tưởng Hồ Chí
Minh được hình thành cơ bản
Có thể khẳng định đến năm 1930 tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành cơ bản về con đường
cách mạng Việt Nam : vừa khoa học vừathực tiễn. Hồ Chí Minh đã hoạt động thực tiễn và
lý luận phong phú trên địa bàn Pháp như: tích cực hoạt động trong ban nghiêncứu thuộc
địa của Đảng xã hội Pháp, xuất bản tờ Le Paria nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào
Việt Nam (từ 1921-1923). Năm1923-1924, tại Liên-Xô, dự đại hội Quốc tế Nông dân, dự
đại hội V Quốc tế cộng sản. Năm 1924, Bác về Quảng Châu, tổ chức ViệtNam thanh niên
cách mạng, mở lớp huấn luyện cán bộ. Năm 1925, tác phẩm “Bản án chế độ thực dân
Pháp” được xuất bản tại Pa-ri. Năm 1927, Bác xuất bản tác phẩm “Đường Kách Mệnh”.
Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất và thành lậpĐảng cộng sản Việt
Nam. Người trực tiếp thảo văn kiện “Chánh cương vắn tắt, sách lược vắn tắt của Đảng”.
Ngày 3/2/1930 đảngCộng sản Việt Nam đã ra đời. Sự kiện này đã châm dứt thời kỳ khủng
hoảng về đường lối cứu nước của cách mạng Việt Nam HồChí Minh trở thành nhà tư
tưởng theo đúng nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam được hình thành
cơ bản. Có thểnói sự kiện ĐCS VN ra đời với cương lĩnh đúng đắn đã thể hiện tư tưởng
HCM đã hình thành về cơ bản.
Có thể tóm tắt nội dung chính của những quan điểm lớn, độc đáo, sáng tạo của Hồ Chí
Minh về con đường cách mạng Việt Namnhư sau:
- Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách mạng vô
sản.
- Cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có quan hệ mật thiết với nhau.
- Cách mạng thuộc địa trước hết là một cuộc “dân tộc cách mạng”, đánh đuổi đế quốc
xâm lược, giành lại độc lập, tự do.
- Giải phóng dân tộc là việc chung của cả dân chúng; phải tập hợp lực lượng dân tộc
thành một sức mạnh to lớn chống đế quốc vàtay sai.
- Phải đoàn kết và liên minh với các lực lượng cách mạng quốc tế.
- Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, phải đoàn kết dân tộc, phải tổ chức quần
chúng, lãnh đạo và tổ chức đấu tranh bằnghình thức và khẩu hiệu thích hợp.
- Cách mạng trước hết phải có đảng lãnh đạo, vận động và tổ chức quần chúng đấu tranh.
Đảng có vững cách mạng mới thànhcông…
Câu 8: Hãy nêu phương pháp nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí
Minh
- Về phương pháp luận:
+ Phải đứng vững trên lập trường của chủ nghĩa Mác Lênin để xem xét mọi vấn đề liên
quan đến tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Thống nhất giữa tính Đảng vô sản và tính khoa học.
+ Phải kết hợp phương pháp lịch sử, phương pháp lôgíc
+Phương pháp nghiên cứu dựa trên cơ sở nắm vững phép duy vật biện chứng và duy vật
lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, vận dụngnguyên lý kế thừa và phát triển sáng tạo.
+Vận dụng quan điểm toàn diện và hệ thống, kết hợp khái quát và mô tả, phân tích và
tổng hợp, các phương pháp liên ngành khoahọc xã hội và nhân văn.
+Học tập phương pháp của Hồ Chí Minh: gắn lý luận với thực tiễn trong quá trình cách
mạng Việt Nam; lý trí cách mạng với tìnhcảm cao đẹp
Câu 9: Hãy kể tên các tác phầm, bài viết lớn của Hồ Chí
Minh
Các tác phẩm, bài viết lớn của HCM -
Đông dương.
-Nước an nam dưới con mắt người pháp.
-Báo cáo chính trị tại đại hội lần thứ 2 của đảng.
-Bản án chế độ thực dân Pháp (1925)
- Đường kách mệnh (1927)
-Con rồng tre (1922, kịch, nhằm đả kích vua Khải Định).
-Nhật ký trong tù (1942, thơ)
-Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch (bút danh Trần Dân Tiên
Vừa đi đường vừa kể chuyện (bút danh T. Lan .Trong cuốn sách này, Hồ Chí Minh hóa
thân thành một cán bộ trong đoàn tùy tùng (T. Lan), đi công tác cùng với Hồ Chí Minh
trong rừng núi Việt Bắc và được Hồ Chí Minh vui miệng kể chuyện cho nghe nhiều
chuyện
Câu 10: Phân nh cơ sở hình thành tư tưởng HCM về vấn đề dân tộc
Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc được hình thành dựa trên những cơ sở sau
1. Lý luận chủ nghĩa Mác Lênin về vấn đề dân tộc.
- Nhà nước dân tộc ra đời cùng với sự xuất hiện của phương thức sản
xuất TBCN; đó là Nhà nước dân tộc TBCN. Khi CNTB chuyển sang giai đoạn đế
quốc thì xuất hiện vấn đề dân tộc thuộc địa.
- Theo Lênin dân tộc TBCN có hai xu hướng phát triển:
+ Sự thức tỉnh ý thức dân tộc từ đó dẫn đến việc thành lập các quốc gia dân tộc
độc lập.
+ Với việc phát triển của LLSX dẫn đến việc phá hủy hàng rảo ngăn cách giữa các
dân tộc.
- Hai xu hướng của dân tộc TBCN phát triển trái ngược nhau. CNTB
phát triển làm cho mâu thuẫn dân tộc ngày càng tăng lên. Chỉ có dưới CNXH thì
mới có thể giải quyết được mâu thuẫn đó.
2. Truyền thống yêu nước nhân ái, tinh thần cố kết dân tộc cộng đồng của dân tộc việt
nam
Câu 12: Chứng minh rằng, tư tưởng Hồ Chí Minh về quyền của các dân
tộc vừa mang nh cách mạng, khoa học vừa mang nh nhân văn sâu sắc
Tính khoa học
+Hoà bình chân chính trong nền độc lập dân tộc để nhân dân xây dựng cuộc sống ấm no
hạnh phúc cũng là quyền cơ bản của dân tộc. Hoà bình không thể tách rời độc lập dân tộc,
và muốn có hoà bình thật sự thì phải có độc lập thật sự. Hồ Chí Minh đã nêu: “Nhân dân
chúng tôi thành thật mong muốn hoà bình. Nhưng nhân dân chúng tôi cũng kiên quyết
chiến đấu đến cùng để bảo vệ độc lập và chủ quyền thiêng liêng nhất: toàn vẹn lãnh thổ
cho Tổ quốc và độc lập cho đất nước”. Chân lý có giá trị cho mọi thời đại: “Không có gì
quý hơn độc lập, tự do”.
+ Độc lập dân tộc phải gắn liền với sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.
Tính cách mạng
+Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Hồ Chí Minh thấy rõ mối quan hệ giữa sự
nghiệp giải phóng dân tộc với sự nghiệp giải phóng giai cấp của giai cấp vô sản. “Cả hai
cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp của CNCS và của cách mạng thế giới”.
+ Độc lập cho dân tộc mình và cho tất cả các dân tộc khác. Hồ Chí Minh không chỉ đấu
tranh cho độc lập dân tộc mình mà còn đấu tranh cho tất cả các dân tộc bị áp bức. “Chúng
ta phải tranh đấu cho tự do, độc lập của các dân tộc khác như là đấu tranh cho dân tộc ta
vậy”. Chủ nghĩa dân tộc thống nhất với chủ nghĩa quốc tế trong sáng. Hồ Chí Minh nêu
cao tinh thần tự quyết của dân tộc, song không quên nghĩa vụ quốc tế cao cả của mình
trong việc giúp đỡ các đảng cộng sản ở một
Tính nhân văn sâu sắc
Thương yêu con người, thương yêu nhân dân.
+ Tất cả các dân tộc trên thế giới phải được độc lập hoàn toàn và thật sự. Độc lập trên tất
cả các mặt kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao, toàn vẹn lãnh thổ. Mọi vấn đề của chủ
quyền quốc gia do dân tộc đó tự quyết định. Theo Hồ Chí Minh độc lập tự do là khát vọng
lớn nhất của các dân tộc thuộc địa và theo nguyên tắc: Nước Việt Nam là của người Việt
Nam, do dân tộc Việt Nam quyết định, nhân dân Việt Nam không chấp nhận bất cứ sự can
thiệp nào từ bên ngoài. Trong nền độc lập đó mọi người dân đều ấm no, tự do, hạnh phúc,
nếu không độc lập chẳng có nghĩa gì. Hồ Chí Minh nói: “chúng ta đã hy sinh, đã giành
được độc lập, dân chỉ thấy giá trị của độc lập khi ăn đủ no, mặc đủ ấm”. Tư tưởng này thể
hiện tính nhân văn cao cả và triệt để cách mạng của Hồ Chí Minh. Độc lập tự do là quyền
tự nhiên của dân tộc, thiêng liêng và vô cùng quý giá. Hồ Chí Minh đã tiếp xúc với Tuyên
ngôn độc lập của Mỹ 1776 và Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Pháp 1791,
Người đã khái quát chân lý: “Tất cả các dân tộc trên thế giới sinhra đều có quyền bình
đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”. Trong hành
trình tìm đường cứu nước cho dân tộc khi còn ở Pháp Nguyễn Ái Quốc đấu tranh để đòi
các quyền cho nhân dân An Nam:+ Tất cả các dân tộc trên thế giới phải được độc lập
hoàn toàn và thật sự. Độc lập trên tất cả các mặt kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao,
toàn vẹn lãnh thổ. Mọi vấn đề của chủ quyền quốc gia do dân tộc đó tự quyết định
Một là, đòi quyền bình đẳng về chế độ pháp lý cho người bản xứ Đông Dương như đối
với châu Âu, xoá bỏ chế độ cai trị bằng sắc lệnh, thay thế bằng chế độ đạo luật.
Hai là, đòi quyền tự do dân chủ tối thiểu cho nhân dân, tự do ngôn luận, tự do báo chí, hội
họp, tự do cư trú ... Ngày 18/6/1919, Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam
yêu nước tại Pháp gửi đến hội nghị Véc-xây bản yêu sách của nhân dân An-nam đòi
quyền bình đẳng cho dân tộc Việt Nam. Bản yêu sách không được chấp nhận, Nguyễn Ái
Quốc rút ra bài học: Muốn bình đẳng thực sự phải đấu tranh giành độc lập dân tộc- làm
cách mạng, muốn giải phóng dân tộc chỉ có thể trông cậy vào chính mình, vào lựclượng
của bản thân mình
Điều này thể hiện ở mục tiêu của cách mạng Việt Nam là: Đánh đổ Đế quốc Pháp và
phong kiến, làm cho nước Nam hoàn toàn độc lập. Sau Cách mạng Tháng 8 thành công,
Hồ Chí Minh đã đọc bản tuyên ngôn độc lập và khẳng định: “Nước Việt Nam có quyền
hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt
Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ quyền tự do độc
lập ấy”
Câu 13: Phân nh cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng
giải phóng dân tộc
TTHCM về cách mạng giải phóng dân tộc là hệ thống những quan điểm toàn diện và
sâu sắc về con đường cứu nước, chiến lược cách mạng, sách lược cách mạng và phong
trào CM nhằm giải phóng áp bức bóc lột, nô dịch, xây dựng một nước Vn hoà bình
thốngnhất, độc lập và CNXH
Cơ sở hình thành:
Lý luận: Theo CN MacLênin: CM là sự nghiệp của quần chúng, còn ở Vn" Giặcđến nhà
đàn bà cũng đánh", "Ở đâu có áp bức ở đó có đấu tranh" Thực tiễn: KHảo sát những
PTCMGPDT (CM Pháp, Mỹ, Nga)
Muốn thoát khỏi ách áp bức phải tiến hành CMTS.
1.CM giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải theo con đường CM vô sản:
Trước những thất bại và bế tắc của các phong trào chống Pháp, Nguyễn Tất Thành tìm
đường cứu nước, HCM nghiên cứu 3 cuộc CM điển hình: CM Mỹ 1776, CM tư sản Pháp
1789 và CM tháng 10 Nga, HCM rút ra kết luận:
- CM Pháp cũng như CM Mỹ đều là CM tư sản, CM không đến nơi, tiếng là Cộng
hòa dân chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục công 11 nông, ngoài thì nó áp bức thuộc
địa, chúng ta đã hi sinh làm CM thì làm đến nơi, làm sao khi CM rồi thì quyền
giao lại cho dân chúng số nhiều, thế thì dân chúng khỏi phải hi sinh nhiều lần, dân
chúng mới hạnh phúc.
- Trong thế giới bây giờ chỉ có CM tháng 10 là thành công và thành công đến nơi,
nghĩa là dân chúng được hưởng hạnh phúc tự do bình đẳng thật sự.
Tiếp xúc với luận cương của Lê Nin, HCM tìm thấy ở đó con đường giải phóng dân
tộc và chỉ rõ: Các đế quốc vừa xâu xé thuộc địa, vừa liên kết nhau đàn áp CM thuộc
địa; Thuộc địa cung cấp của cải và binh lính đánh thuê cho đế quốc để đàn áp CM
chính quốc vàthuộc địa. Vì thế giai cấp vô sản chính quốc và thuộc địa có chung kẻ
thù và phải biết hỗ trợ nhau chống Đế quốc.
-HCM ví CN đế quốc như con đỉa 2 vòi, 1 vòi cắm vào chính quốc, 1 vòi vươn sang
thuộc địa, muốn giết nó thì phải cắt 2 vòi, phải phối hợp CM chính quốc với thuộc địa.
CM giải phóng thuộc địa và CM chính quốc là 2 cánh của CM vô sản, muốn cứu nước
giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường CM vô sản
2.CM giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải do Đảng của giai cấp CN lãnh đạo:
-Trong các phong trào chống Pháp trước 1930 ở nước ta đã xuất hiện các đảng phái,
hội, đoàn thể như Duy Tân Hội, Vn Quang Phục Hội, Vn Quốc Dân Đảng,... nhưng
những Đảng này thiếu đường lối đúng đắn, thiếu tổ chức chặt chẽ, thiếu cơ sở rộng rãi
trong quần chúng nên không thể lãnh đạo kháng chiến thành công và bị tan rã với các
khuynh hướng cứu nướctheo hệ tư tưởng phong kiến, tư sản.
-Từ thắng lợi của CM Tháng 10 Nga do Đảng CS lãnh đạo, HCM khẳng định: CM
giải phóng dân tộc muốn thắng lợi, trước hết phải có Đảng lãnh đạo, không có Đảng
chân chính lãnh đạo CM không thể thắng lợi. Đảng có vững CM mới thành công,
HCM cầm lái có vững thì thuyền mới chạy. Đảng muốn vững thì phải có CN làm cốt.
Không có chủ nghĩa cũng như HCM không có trí khôn, không có kim chỉ nam. Đảng
phải xác định rõ mục tiêu, lý tưởng CNCS, phải tuân thủ các nguyên tắc tổ chức sinh
hoạt Đảngtheo học thuyết Đảng kiểu mới của Lê Nin.
3. CM giải phóng dân tộc là sự nghiệp của toàn dân, trên cơ sở liên minh công nông:
-CN Mác Lê Nin khẳng định CM là sự nghiệp của quần chúng nhân dân, nhân dân lao
động là HCM sáng tạo và quyết định sự ptriển lịch sử.
-HCM chủ trương đưa CM Vn theo con đường CM vô sản, nhưng chưa làm ngay CM
vô sản, mà thực hiện CM giải phóng dân tộc, giải quyết mâu thuẫn dân tộc với đế
quốc xâm lược và tay sai. Mục tiêu là giành độc lập dân tộc. Vì vậy CM là đoàn kết
dân tộc, không phân biệt thợ thuyền, dân cày, phú nông, trung, tiểu địa chủ, tư sản bản
xứ,... ai có lòng yêu nước thương nòi sẽ cùng nhau thống nhất mặt trận, thu gom toàn
lực đem tất cả ra giành độc lập tự do, đánh tan giặc Pháp Nhật xâm lược nước ta
Câu 14: Phân ch nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách
mạng giải phóng dân tộc
1. Cm giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con đường cm vô sản
NAQ cho rằng cần phải tìm con đường đấu tranh cm mới cho dân tộc. CMTS không
đem lại tự do triệt để, thắng lợi của cmt10 Nga 1917 là tấm gương sáng cho con đường
đấu tranh của các dân tộc chống chủ nghia đế quốc.
2. Cm gp dân tộc trong thời đại mới phải do đảng cs lãnh đạo
Các tổ chức cm kiểu cũ không thể đưa cm gp dt đi đến thành công, vì nó thiếu một
đường lối chính trị đúng đắn và một phương phápcm khoa học, khôngcó cơ sở rộng rãi
trong quần chúng.Đến với cn Mác lenin HCM nhần thức được tính chất của thời đại
mới là thời đại cm vs trong đó giai cấp công nhân giữ vai trò trung tâm
3. Lực lượng cmgp dt bao gồm toàn dân tộc
HCM đánh giá cao vai trò của nhân dân trong khởi nghĩa vũ trang, người coi sức
mạnh vĩ đại và năng lực sáng tạo vô tận của quần chúng là then chốt đảm bảo thắng
lợi.
4.cmgp dân tộc cần được tiến hành chủ động sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi
trước cm vs ở chính quốc.
5.CM gp dân tộc phải được tiến hành bằng con đường cm bạo lực
Bạo lực cm trng cmgpdt ở việt nam.Đánh giá đúng bản chất cực kì phản động của bọn đế
quốc và tay sai , HCM cho rằng “ Trong cuộc đấu tranh gian khổ chông kẻ thù của giai
cấp và của dân tộc, cần dùgn bạo lực CM chống lại bảo lực phản cm, giành lấy
chínhquyền và bảo vệ chính quyền”
Câu 15: Vì sao phải vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc
vào sự nghiệp đổi mới hiện nay ở ớc ta
1. Khơi dậy CN yêu nước và tinh thần dân tộc, nguồn lực mạnh mẽ nhất để xây dựng
và bảo vệ tổ quốc:
Trong đổi mới Đảng ta luôn khẳng định tiếp tục vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về
quan hệ giữa dân tộc và giai cấp, dân tộc và quốc tế độc lập dân tộc và CNXH nhằm tạo
ra nguồn lực mới để phát triển đất nước. Trong đó cần phát huy tối đa nguồn nội lực,
nhất là nguồn lực con người (trí tuệ, truyền thống dân tộc, vốn, tài nguyên) kiên quyết
không chịu nghèo hèn, thấp kém, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa vững bước
tiến lên CNXH.
2. Nhận thức và giải quyết vấn đề dân tộc trên quan điểm của giai cấp CN:
Hồ Chí Minh rất coi trọng vấn đề dân tộc, đề cao chủ nghĩa yêu nước nhưng luôn vững
vàng trên lập trường giai cấp CN trong giải quyết vấn đề dân tộc.
Đảng ta luôn khẳng định: Giai cấp CN Việt Nam là giai cấp độc quyền lãnh đạo CM
Việt Nam từ khi có Đảng . Đại đoàn kết nhưng phải trên nền tảng liên minh công nông
trí thức do giai cấp CN lãnh đạo. Trong giành, giữ chính quyền phải sử dụng bạo lực
CM của quần chúng chống lại bạo lực phản CM.
Kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH: Đây là nguyên tắc bất biến cần vận dụng
mọi hoàn cảnh.
(Phong trào CM thế giới có lúc tả, có lúc hữu, lúc nhấn mạnh lợi ích giai cấp coi nhẹ lợi
ích dân tộc, gần đây lại gạt bỏ lợi ích giai cấp, tuyệt đối hơn lợi ích dân tộc, từ bỏ CM,
từ bỏ CN quốc tế vô sản. Đảng ta vẫn khẳng định: Dù Liên Xô, Đông Âu tan rã, thế
giớibiến động, đấu tranh giai cấp dân tộc diễn ra dưới nhiều hình thức khác, nhưng
không được buông lơi quyền lợi giai cấp, nhấn mạnh lợi ích dân tộc làm suy yếu phong
trào CM thế giới, tan rã CNXH, bùng phát xung đột dân tộc, tôn giáo, lãnh thổ là làm
giàu cho bọn lái súng,…)
Cần chống lại quan điểm cho rằng đất nước đi theo con đường nào cũng được, không
nhất thiết độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, CNXH là lý tưởng nhưng là không
tưởng, ép ta từ bỏ CNXH, đa nguyên chính trị, từ bỏ sự lãnh đạo của Đảng để có tự do
tư sản.
Đảng ta khẳng định xây dựng CNXH vì mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh" không chỉ là vấn đề giai cấp mà còn là vấn đề dân tộc, Việt
Nam chỉ có Đảng CS Việt Nam mới là đại biểu cho lợi ích giai cấp CN,nhân dân lao
động và dân tộc, mới xây dựng được khối đại đoàn kết thực hiện mục tiêu nêu trên
những lệch lạc tư tưởng tả hoặc hữu đều trái với tư tưởng Hồ Chí Minh.
3. Chăm lo xây dựng khối đại đòan kết dân tộc, giải quyết tốt mối quan hệ giữa các dân
tộc anh em trong đại gia đình dân tộc Việt Nam:
Trong đổi mới, Đảng ta lấy mục tiêu dân giàu nước mạnh… làm điểm tương đồng, đồng
thời cũng chấp nhận những điểm khác nhưng không trái với lợi ích dân tộc (5 ngón tay
có ngón dài ngón vắn, nhưng dù dài vắn đều hợp lại nơi lòng bàn tay), giương cao 13
ngọn cờ đại đoàn kết dân tộc Hồ Chí Minh để hoàn thành mục tiêu trên.
ĐH 9 chỉ rõ: vấn đề dân tộc và đại đoàn kết luôn có vị trí chiến lược trong CM Việt
Nam. Bác Hồ chỉ rõ: Đồng bào miền núi có truyền thống cần cù trong CM và kháng
chiến, đã có nhiều công trạng vẻ vang và oanh liệt. Người chỉ thị phải chăm lo phát
triển KT-XH vùng dân tộc miền núi, thực hiện đền ơn đáp nghĩa với đồng bào
Những năm đổi mới vừa qua, đời sống các vùng dân tộc có những chuyển biến rõ rệt,
song nhìn chung còn nghèo, khó khăn còn nhiều, sắp tới phải đầu tư xây dựng kết cấu
hạ tầng, phát triển kinh tế hàng hóa , xóa đói nghèo, nâng cao dân trí, đào tạo cán bộ,
chống kì thị dân tộc, tự ty dân tộc, dân tộc hẹp hòi.
Câu 16: Không có gì quý hơn độc lập, tự do hay còn có gì quý hơn độc
lập tự do? Chứng minh
Là một người dân của một đất nước độc lập, ta đã tìm, đọc, hiểu được rằng tự do và độc
lập đã phải đổ xương máu bao thế hệ thế vàcòn hơn thế nữa.
Là dân nước nô lệ đi tìm đường cứu nước, nhiều lần chứng kiến tội ác dã man của CN
thực dân đối với đồng bào mình và các dân tộc bị áp bức trên thế giới, người thấy rõ
một dân tộc không có quyền bình đẳng vì dân tộc đó mất độc lập, tự do.
Muốn có bình đẳng dân tộc thì các dân tộc thuộc địa phải được giải phóng khỏi chủ
nghĩa thực dân. Nên độc lập dân tộc phải thể hiện ở 3 điểm sau:
Dân tộc đó phải được độc lập toàn diện về chính trị, kinh tế, an ninh, toàn vẹn lãnh thổ
và quan trọng nhất là độc lập về chính trị.
Mọi vấn đề chủ quyền quốc gia phải do người dân nước đó tự quyết định.
Nền độc lập thực sự phải được thể hiện ở cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của người
dân.
Vì thế, nền độc lập của Việt nam phải theo nguyên tắc nước Việt nam của người Việt
Nam, mọi vấn đề về chủ quyền quốc gia phải do người dân Việt Nam tự quyết định,
không có sự can thiệp của nước ngoài.
Quyền độc lập, bình đẳng dân tộc là quyền thiêng liêng, quý giá nhất và bất khả xâm
phạm. “Không có gì quý hơn độc lập tự do” là lẽ sống, là triết lý Cách mạng Hồ Chí
Minh và của dân tộc VIệt Nam. Đó cũng là nguồn cổ vũ to lớn đối với các dân tộc bị áp
bức, đấu tranh cho một nền độc lập tự do, thống nhất đất nước, dân chủ, ấm no, hạnh
phúc của người dân. KHÔNG CÓ GÌ QUÝ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO
Trương Đình Lãm (1945 - 2000)
Toàn dân ta hân hoan xây dựng vùng Giải phóng
Toàn dân ta reo vui dưới cờ cách mạng
Dân ta quyết không bao giờ làm nô lệ
Dân ta quyết một lòng đánh đuổi xâm lăng
Cờ Giải phóng sẽ bay trên trời Sài Gòn
Tình Bắc Nam nối lại trong một ngày
Câu 17: Phân ch nguồn gốc hình thành tư tưởng Hồ C
Minh về chủ nghĩa xã hội
Tư tưởng Hồ Chí Minh về CNXH có nguồn gốc sâu xa từ chủ nghĩa yêu nước, truyền
thống nhân ái và tinh thần cộng đồng làng xã Việt Nam, được hình thành từ lâu đời trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
+ Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng về CNXH từ phương diện kinh tế
| 1/22

Preview text:

CÂU HỎI ÔN TẬP TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Câu 1: Trình bày khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
- Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những
vấn đề cơ bản của quá trình cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ
nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và phát triển
CNMLN vào điều kiện cụ thể của nước ta; đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc
và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người .
+ Thực chất của tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống lý luận phản ánh những
vấn đề có tính quy luật của cách mạng Việt Nam.
+ Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm những vấn đề có liên quan đến
quá trình phát triển từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa.
+ Chỉ ra nguồn gốc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh: đó là CNMLN,
truyền thống dân tộc, trí tuệ thời đại
Câu 2: Điều kiện lịch sử - xã hội Việt nam và thế giới ảnh hưởng đến sự
hình thành và phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh như thế nào? a. Hoàn cảnh Việt Nam:
- Trước khi Pháp xâm lược, nước ta là một nước phong kiến, kinh tế nông nghiệp lạc
hậu, chính quyền phong kiến suy tàn, bạc nhược khiến nước ta không phát huy
được những lợi thế về vị trí địa lý, tài nguyên, trí tuệ, không tạo đủ sức mạnh chiến
thắng sự xâm lược của thực dân Pháp.
- Từ giữa 1958 từ một nước phong kiến độc lập, Việt Nam bị xâm lược trở thành
một nước thuộc địa nửa phong kiến.
- Với truyền thống yêu nước anh dũng chống ngoại xâm, các cuộc khởi nghĩa của
dân ta nổ ra liên tiếp, rầm rộ nhưng đều thất bại.
- Các phong trào chống Pháp diễn ra qua 2 giai đoạn:
o Từ 1858 đến cuối Thế kỷ 19, các phong trào yêu nước chống Pháp diễn ra
dưới dự dẫn dắt của ý thức hệ Phong kiến nhưng đều không thành công:
như Trương Định, Đồ Chiểu, Thủ Khoa Huân. Nguyễn Trung Trực (Nam
Bộ); Tôn Thất Thuyết, Phan Đình Phùng, Trần Tấn, Đặng Như Mai, Nguyễn
Xuân Ôn (Trung Bộ); Nguyễn Thiện Thuật, Nguyễn Quy Binh, Hoàng Hoa Thám (Bắc Bộ).
o Sang đầu thế kỷ 20, xã hội Việt Nam có sự phân hóa sâu sắc: giai cấp CN,
Tư sản dân tộc, tiểu tư sản ra đời, các cuộc cải cách dân chủ tư sản ở Trung
Quốc của Khang Hiểu Vi, La Khải Siêu (dưới hình thức Tân Thư, Tân Sinh)
tác động vào Việt Nam làm cho phong trào yêu nước chống Pháp chuyển
dần sang xu hướng dân chủ tư sản gắn với phong trào Đông Du, Việt Nam Quang Phục
- Hội của Phan Bội Châu, Đông Kinh Nghĩa Thục của Lương Văn Can, Nguyễn
Quyền, Duy Tân của Phan Chu Trinh,… do các sĩ phuphong kiến lãnh đạo. Nhưng
do bất cập với xu thế lịch sử nên đều thất bại (12/1907 Đông Kinh Nghĩa Thục bị
đóng cửa, 4/1908 cuộc biểu tình chống thuế ở miền Trung bị đàn áp mạnh mẽ,
1/1909 căn cứ Yên Thế bị đánh phá; phong trào Đông Du bị tan rã, Phan Bội Châu
bị trục xuất khỏi nước 2/1909, Trần Quý Cáp, Nguyễn Hằng Chi lãnh tụ phong trào
Duy Tân ở miền Tây bị chém đầu… Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Ngô
Đức Kế, Đặng Nguyên Cần bị đày ra Côn Đảo,… Tình hình đen tối như không có đường ra.
- Trước bế tắc của Cách Mạng Việt Nam và bối cảnh thế giới đó, Nguyễn Tất Thành
tìm đường cứu nước, từng bước hình thành tư tưởng của mình, đáp ứng những đòi
hỏi bức xúc của dân tộc và thời đại b. Tình hình thế giới
Giữa thế kỷ 19, Chủ nghĩa Tư bản từ tự do cạnh tranh đã phát triển sang giai đoạn Đế
quốc Chủ Nghĩa, xâm lược nhiều thuộc địa (10 Đế quốc lớn Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Bồ
Đào Nha, Tây Ban Nha, Hà Lan... dân số: 320.000.000 người, diện tích: 11.407.000 km2).
Bên cạnh mâu thuẫn vốn có là mâu thuẫn giữa Tư sản và Vô sản, làm nảy sinh mâu
thuẫn mới là mâu thuẫn giữa các nuớc thuộc địavà các nước Chủ nghĩa Đế quốc,
phong trào giải phóng dân tộc dâng lên mạnh mẽ nhưng chưa ở đâu giành được thắng lợi.
Chủ Nghĩa Tư bản phát triển không đều, một số nước Tư bản gây chiến tranh chia lại
thuộc địa làm đại chiến Thế giới 2 nổ ra, Chủ Nghĩa Đế Quốc suy yếu, tạo điều kiện
thuận lợi cho Cách Mạng Tháng 10 nổ ra và thành công, mở ra thời đại mới, thời đại
quá độ từ Chủ Nghĩa Tư Bản lên Chủ Nghĩa Xã Hội, làm phát sinh mâu thuẫn mới
giữa Chủ Nghĩa Tư Bản và Chủ Nghĩa Xã hội.
Cách mạng Tháng 10 và sự ra đời của Liên Xô, của quốc tế 3 tạo điều kiện tiền đề cho
đẩy mạnh Cách mạng giải phóng dân tộc ở các thuộc địa phát triển theo xu hướng và tính chất mới.
Câu3: Phân tích ảnh hưởng của truyền thống văn hóa dân tộc và tinh
hoa nhân loại đối với sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
a. Ảnh hưởng của truyền thống văn hóa dân tộc Việt Nam
Hồ Chí Minh là một trong những người con ưu tú của dân tộc. Trongmấy nghìn năm
phát triển của lịch sử, dân tộc Việt Nam đã tạo ra anh hùng thời đại – Hồ Chí Minh
người anh hùng dân tộc. Tưtưởng Hồ Chí Minh, trước hết bắt nguồn từ truyền thống
của dân tộc, là sự kế thừa và phát triển các giá trị văn hoá dân tộc. Trongđó chú ý đến các giá trị tiêu biểu:
+ Chủ nghĩa yêu nước và ý chí bất khuất đấu tranh để dựng nước và giữ nước đã hình
thành cho dân tộc Việt Nam các giá trị truyềnthống phong phú, bền vững. Đó là ý thức
về chủ quyền quốc gia dân tộc, tự lực, tự cường, yêu nước…tạo động lực mạnh mẽ của đấtnước.
+ Tinh thần nhân nghĩa và truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái trong khó khăn, hoạn nạn.
+ Truyền thống lạc quan yêu đời, niềm tin vào chính mình, tin vào sự tất thắng của
chân lý và chính nghĩa dù phải vượt qua muônngàn khó khăn, gian khổ.
+ Truyền thống cần cù, dũng cảm, thông minh, sáng tạo, ham học hỏi, mở rộng cửa
đón nhận tinh hoa văn hoá bên ngoài làm giàucho văn hoá Việt Nam. Chính nhờ tiếp
thu truyền thống của dân tộc mà Hồ Chí Minh đã tìm thấy con đường đi cho dân
tộc.“Lúc đầu chính là chủ nghĩa yêu nước chứ chưa phải là chủ nghĩa cộng sản đã
giúp tôi tin theo Lênin và đi theo Quốc tế III.
b. Ảnh hưởng của tinh hoa văn hoá nhân loại:
Trước khi ra đi tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh đã được trang bị và hấp thụ
nềnQuốc học và Hán học khá vững vàng, chắc chắn. Trên hành trình cứu nước,
Người đã tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại, vốn sống,vốn kinh nghiệm để làm
giàu tri thức của mình và phục vụ cho cách mạng Việt Nam.
+ Văn hoá phương Đông: Người đã tiếp thu tư tưởng của Nho giáo, Phật giáo, và
tư tưởng tiến bộ khác của văn hoá phương Đông.
Nho giáo nói chung và Khổng giáo nói riêng là khoa học về đạo đức và phép ứng
xử, tư tưởng triết lý hành động, lý tưởng về một xãhội bình trị. Đặc biệt Nho giáo
đề cao văn hoá, lễ giáo và tạo ra truyền thống hiếu học trong dân. Đây là tư tưởng
tiến bộ hơn hẳnso với các học thuyết cổ đại. Tuy nhiên, Hồ Chí Minh cũng phê
phán Nho giáo có tư tưởng tiêu cực như bảo vệ chế độ phong kiến,phân chia đẳng
cấp – quân tử và tiểu nhân, trọng nam khinh nữ, chỉ đề cao nghề đọc sách. Hồ Chí
Minh đã chịu ảnh hưởng của Nhogiáo rất nhiều dựa trên nền tảng chủ nghĩa yêu
nước Việt Nam.Phật giáo vào Việt Nam từ sớm và có ảnh hưởng rất mạnh đối với Việt Nam.
Phật giáo có tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái. Phật giáo cótư tưởng bình đẳng, dân
chủ hơn so với Nho giáo. Phật giáo cũng đề cao nếp sống đạo đức, trong sạch,
chăm làm điều thiện, coitrọng lao động. Phật giáo vào Việt Nam kết hợp với chủ
nghĩa yêu nước sống gắn bó với dân, hoà vào cộng đồng chống kẻ thù chungcủa
dân tộc là chủ nghĩa thực dân.
Tư tưởng dân chủ tiến bộ như chủ nghĩa tam dân của Tôn Trung Sơn có ảnh
hưởng đến tư tưởng Hồ Chí Minh, vì Người tìm thấynhững điều phù hợp với điều
kiện của cách mạng nước ta. Hồ Chí Minh là nhà mác-xít tỉnh táo và sáng suốt,
biết khai thác những yếu tốtích cực của tư tưởng văn hoá phương Đông để phục vụ
cho sự nghiệp của cách mạng Việt Nam. + Văn hoá phương Tây:
Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng sâu rộng của nền văn hoá dân chủ và cách mạng
phương Tây như: tư tưởng tự do, bình đẳng trongTuyên ngôn nhân quyền và dân
quyền của Đại cách mạng Pháp 1791, tư tưởng dân chủ, về quyền sống, quyền tự
do, quyền mưu cầuhạnh phúc trong Tuyên ngôn độc lập của Mỹ 1776. Trước khi ra
nước ngoài, Bác đã nghe thấy ba từ Pháp: tự do, bình đẳng, bác ái.Lần đầu sang
Pháp Hồ Chí Minh đã thể hiện bản lĩnh, nhân cách phẩm chất cao thượng, tư duy
độc lập tự chủ. Người đã nhìn thấymặt trái của “lý tưởng” tự do, bình đẳng, bác ái.
Người cũng tiếp thu tư tưởng của những nhà Khai sáng Pháp như Voltaire, Rousso,Montesquieu.
Thiên chúa giáo là tôn giáo lớn của phương Tây, Hồ Chí Minh quan niệm Tôn giáo
là văn hoá. Điểm tích cực nhất của Thiên chúagiáo là lòng nhân ái. Hồ Chí Minh
tiếp thu có chọn lọc tư tưởng văn hoá Đông - Tây để phục vụ cho cách mạng Việt
Nam. Ngườidẫn lời của Lênin: “Chỉ có những người cách mạng chân chính mới
thu hái được những hiểu biết quý báu của các đời trước để lại.”
Câu 4: Phân tích vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với việc hình
thành tư tưởng Hồ Chí Minh.
Vai trò Chủ nghĩa Mác Lê Nin – Thế giới quan, phương pháp luận của tư tưởng HCM
Chủ nghĩa Mác Lê Nin là đỉnh cao trí tuệ nhân loại bao gồm 3 bộ phận cấu thành:
Triết học giúp Hồ Chí Minh hình thành thế giới quan, phương pháp biện chứng,
nhân sinh quan, khoa học, Cách Mạng, thấy được những quy luật vận động phát
triển của thế giới và xã hội loài người.
Kinh tế chính trị học vạch rõ các quan hệ xã hội được hình thành phát triển gắn với
quá trình sản xuất, thấy được bản chất bốc lột của chủ nghĩa Tư bản đối với CN,
xóa bỏ bốc lột gắn liền với xóa bỏ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự chuyển
biến tất yếu của xã hội loài người từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản
Chủ Nghĩa xã hội KH vạch ra quy luật phát sinh, hình thành, phát triển của hình
thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa, những điều kiện, tiền đề, nguyên tắc, con
đường, học thức, phương pháp của giai cấp CN, nhân dân lao động để thực hiện sự
chuyển biến xã hộitừ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, cộng sản.
Như vậy, chủ nghĩa Mác Lê Nin với bản chất Cách mạng và khoa học của nó giúp
Người chuyển biến từ Chủ nghĩa yêu nước không có khuynh hướng rõ rệt thành
người cộng sản, chủ nghĩa yêu nước gắn chặt với chủ nghĩa quốc tế, độc lập dân
tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, thấy vai trò của quần chúng nhân dân, sứ mệnh
lịch sử của giai cấp CN, liên minh công nông trí thức và vai trò lãnh đạo của đảng
cộng sản trong cách mạng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng xã
hội, giải phóng con người, bảo đảm thắng lợi cho chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.
Hồ Chí Minh đã vận động sáng tạo Chủ nghĩa Mác Lê Nin vào điều kiện cụ thể
của Việt Nam, giải đáp được những vấn đề thực tiễn đặt ra, đưa cách mạng nước ta
giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Câu 5: Phân tích vai trò của nhân tố chủ quan (các phẩm chất riêng của
Người) trong việc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
Nhân tố chủ quan thuộc về phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh
+ Hồ Chí Minh có tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo, có óc phê phán tinh tường và
sáng suốt trong việc nghiên cứu, tìmhiểu các cuộc cách mạng lớn trên thế giới.
+ Nguyễn Ái Quốc đã khổ công rèn luyện để tiếp thu được những kiến thức phong phú của nhân loại.
Người không ngừng học tập nhằm chiếm lĩnh vốn tri thức, vốn kinh nghiệm đấu
tranh của các phong trào giải phóng dântộc. Nhân cách, phẩm chất, tài năng và trí
tuệ của Hồ Chí Minh đã giúp Người đến với chủ nghĩa Mác - Lênin và tiếp thu
được cácgiá trị văn hoá nhân loại.
+ Nguyễn Ái Quốc có hoài bão, lý tưởng yêu nước thương dân sẵn sàng chịu đựng
hy sinh vì hạnh phúc của đồng bào.
Bác có tâm hồn của một người yêu nước vĩ đại, một chiến sĩ cộng sản nhiệt thành
cách mạng; một trái tim yêu thươngnhân dân, thương người cùng khổ, sẵn sàng
chịu đựng hy sinh vì độc lập của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Bác Hồ từ
mộtngười tìm đường cứu nước đã trở thành người dẫn đường cho cả dân tộc đi
theo. Nhân cách, phẩm chất, tài năng và trí tuệ của HồChí Minh đã tác động rất lớn
đến việc hình thành và phát triển tư tưởng của Người.
Câu 6: Hãy trình bày các giai đoạn hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh 1.
Từ 1890-1911: thời kỳ hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cách mạng. Bác
tiếp thu truyền thống dân tộc, hấp thụ vốn văn hoá Quốc học và Hán học, tiếp xúc với văn
hoá phương Tây, chứng kiến cuộc sống khổ cực của đồng bào. Bác nảy ý định đi tìm
đường cứu nước, sang phương Tây tìm hiểu xem thế giới làm gì rồi trở về giúp đồng bào mình. 2.
Từ 1911-1920: thời kỳ tìm tòi con đường cứu nước giải phóng dân tộc. Năm 1911,
Bácsang Pháp, sau đó sang Anh, Mỹ. Năm1913, Người từ Mỹ quay lại Anh tham gia công
đoàn thuỷ thủ Anh. Năm 1917, Người từ Anh lại sang Pháp vào lúc nổ ra cách
mạngTháng Mười Nga, Pa-ri sôi động tìm hiểu cách mạng tháng Mười. Năm 1919,
Nguyễn Ái Quốc ra nhập Đảng xã hội Pháp. Tháng8/1919, Bác gửi bản yêu sách của
nhân dân An-nam đến hội nghị Véc-xay. Đại hội XVIII Đảng xã hội Pháp thảo luận vấn
đề gianhập Quốc tế III, ngày 30/12/1920 Hồ Chí Minh biểu quyết tán thành Đảng cộng
sản Pháp, trở thành người cộng sản. Giai đoạn nàyđánh dấu sự phát triển vượt bậc thế giới
quan của Hồ Chí Minh từ giác ngộ chủ nghĩa dân tộc đến giác ngộ chủ nghĩa
MácLênin,từ chiến sĩ chống thực dân trở thành chiến sĩ cộng sản Việt Nam. 3.
Từ 1921-1930: thời kỳ hình thành cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường
cách mạng Việt Nam: vừa khoa học vừa thựctiễn. Hồ Chí Minh đã hoạt động thực tiễn và
lý luận phong phú trên địa bàn Pháp như: tích cực hoạt động trong ban nghiên cứuthuộc
địa của Đảng xã hội Pháp, xuất bản tờ Le Paria nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào
Việt Nam (từ 1921-1923). Năm1923-1924, tại Liên-Xô, dự đại hội Quốc tế Nông dân, dự
đại hội V Quốc tế cộng sản. Năm 1924, Bác về Quảng Châu, tổ chức ViệtNam thanh niên
cách mạng, mở lớp huấn luyện cán bộ. Năm 1925, tác phẩm “Bản án chế độ thực dân
Pháp” được xuất bản tại Pa-ri. Năm 1927, Bác xuất bản tác phẩm “Đường Kách Mệnh”.
Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất và thành lậpĐảng cộng sản Việt
Nam. Người trực tiếp thảo văn kiện “Chánh cương vắn tắt, sách lược vắn tắt của Đảng”.
Ngày 3/2/1930, HồChí Minh trở thành nhà tư tưởng theo đúng nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí
Minh về cách mạng Việt Nam được hình thành cơ bản. Có thểtóm tắt nội dung chính của
những quan điểm lớn, độc đáo, sáng tạo của Hồ Chí Minh về con đường cách mạng Việt Nam như sau:
- Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách mạng vô sản.
- Cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có quan hệ mật thiết với nhau.
- Cách mạng thuộc địa trước hết là một cuộc “dân tộc cách mạng”, đánh đuổi đế quốc
xâm lược, giành lại độc lập, tự do
- Giải phóng dân tộc là việc chung của cả dân chúng; phải tập hợp lực lượng dân tộc
thành một sức mạnh to lớn chống đế quốc vàtay sai.
- Phải đoàn kết và liên minh với các lực lượng cách mạng quốc tế.
- Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, phải đoàn kết dân tộc, phải tổ chức quần
chúng, lãnh đạo và tổ chức đấu tranh bằnghình thức và khẩu hiệu thích hợp.
- Cách mạng trước hết phải có đảng lãnh đạo, vận động và tổ chức quần chúng đấu tranh.
Đảng có vững cách mạng mới thànhcông…
Cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng cách mạng của Hồ Chí Minh trong những năm
20 của thế kỷ XXđược truyền bá vào ViệtNam, làm cho phong trào dân tộc và giai cấp ở
nước ta là phong trào tự giác.
4. Từ 1930-1945: thời kỳ thử thách, kiên trì giữ vững quan điểm, nêu cao tư tưởng độc
lập, tự do và quyền dân tộc cơ bản. Đây là thời kỳ thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh
cả về phương diện lý luận và phương diện thực tiễn. Khẳng định quan điểm củaHồ Chí
Minh về con đường cách mạng Việt Nam là đúng đắn. Thời kỳ này Hồ Chí Minh và
Quốc tế cộng sản mâu thuẫn trong nhậnthức về liên minh các lực lượng cách mạng, Hồ
Chí Minh đã giữ vững quan điểm cách mạng của mình, vượt qua khuynh hướng “tả”
của Quốc tế cộng sản, lãnh đạo cách mạng Việt Nam thắng lợi. Điều này phản ánh quy
luật của cách mạng Việt Nam, giá trị và sứcsống của tư tưởng Hồ Chí Minh.
5. Từ 1945-1969: thời kỳ phát triển mới về tư tưởng kháng chiến và kiến quốc.
Đây là thời kỳ mà Hồ Chí Minh cùng trung ương Đảng lãnh đạo nhân dân ta vừa tiến
hành kháng chiến chống thực dân Pháp, vừaxây dựng chế độ dân chủ nhân dân mà đỉnh
cao là chiến thắng Điện Biên Phủ; tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vàxây
dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Tư tưởng Hồ Chí Minh có bước phát triển mới:
- Tư tưởng kết hợp kháng chiến với kiến quốc, tiến hành kháng chiến kết hợp với xây
dựng chế độ dân chủ nhân dân, tiến hành đồngthời hai chiến lược cách mạng khác nhau.
- Tư tưởng chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa vào sức mình là chính.
- Xây dựng quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân.
- Xây dựng Đảng Cộng sản với tư cách là một Đảng cầm quyền…
Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trên cơ sở khoa học và cách mạng, có quá trình trưởng
thành liên tục trong đấu tranh cách mạngchống kẻ thù, chống nhận thức chưa phù hợp
giữa trong nước và quốc tế về cách mạng Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh là sảnphẩm
tất yếu của cách mạng Việt Nam trong thời đại mới, là nhọn cờ thắng lợi của dân tộc Việt
Nam trong cuộc đấu tranh vì độclập, tự do, vì giải phóng dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Tư
tưởng Hồ Chí Minh là một chân lý, có ý nghĩa lớn trong những năm đầu thếkỷ XXI này
Câu 7: Dựa vào cơ sở nào để khẳng định năm 1930, tư tưởng Hồ Chí
Minh được hình thành cơ bản
Có thể khẳng định đến năm 1930 tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành cơ bản về con đường
cách mạng Việt Nam : vừa khoa học vừathực tiễn. Hồ Chí Minh đã hoạt động thực tiễn và
lý luận phong phú trên địa bàn Pháp như: tích cực hoạt động trong ban nghiêncứu thuộc
địa của Đảng xã hội Pháp, xuất bản tờ Le Paria nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào
Việt Nam (từ 1921-1923). Năm1923-1924, tại Liên-Xô, dự đại hội Quốc tế Nông dân, dự
đại hội V Quốc tế cộng sản. Năm 1924, Bác về Quảng Châu, tổ chức ViệtNam thanh niên
cách mạng, mở lớp huấn luyện cán bộ. Năm 1925, tác phẩm “Bản án chế độ thực dân
Pháp” được xuất bản tại Pa-ri. Năm 1927, Bác xuất bản tác phẩm “Đường Kách Mệnh”.
Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất và thành lậpĐảng cộng sản Việt
Nam. Người trực tiếp thảo văn kiện “Chánh cương vắn tắt, sách lược vắn tắt của Đảng”.
Ngày 3/2/1930 đảngCộng sản Việt Nam đã ra đời. Sự kiện này đã châm dứt thời kỳ khủng
hoảng về đường lối cứu nước của cách mạng Việt Nam HồChí Minh trở thành nhà tư
tưởng theo đúng nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam được hình thành
cơ bản. Có thểnói sự kiện ĐCS VN ra đời với cương lĩnh đúng đắn đã thể hiện tư tưởng
HCM đã hình thành về cơ bản.
Có thể tóm tắt nội dung chính của những quan điểm lớn, độc đáo, sáng tạo của Hồ Chí
Minh về con đường cách mạng Việt Namnhư sau:
- Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách mạng vô sản.
- Cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có quan hệ mật thiết với nhau.
- Cách mạng thuộc địa trước hết là một cuộc “dân tộc cách mạng”, đánh đuổi đế quốc
xâm lược, giành lại độc lập, tự do.
- Giải phóng dân tộc là việc chung của cả dân chúng; phải tập hợp lực lượng dân tộc
thành một sức mạnh to lớn chống đế quốc vàtay sai.
- Phải đoàn kết và liên minh với các lực lượng cách mạng quốc tế.
- Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, phải đoàn kết dân tộc, phải tổ chức quần
chúng, lãnh đạo và tổ chức đấu tranh bằnghình thức và khẩu hiệu thích hợp.
- Cách mạng trước hết phải có đảng lãnh đạo, vận động và tổ chức quần chúng đấu tranh.
Đảng có vững cách mạng mới thànhcông…
Câu 8: Hãy nêu phương pháp nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh - Về phương pháp luận:
+ Phải đứng vững trên lập trường của chủ nghĩa Mác Lênin để xem xét mọi vấn đề liên
quan đến tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Thống nhất giữa tính Đảng vô sản và tính khoa học.
+ Phải kết hợp phương pháp lịch sử, phương pháp lôgíc
+Phương pháp nghiên cứu dựa trên cơ sở nắm vững phép duy vật biện chứng và duy vật
lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, vận dụngnguyên lý kế thừa và phát triển sáng tạo.
+Vận dụng quan điểm toàn diện và hệ thống, kết hợp khái quát và mô tả, phân tích và
tổng hợp, các phương pháp liên ngành khoahọc xã hội và nhân văn.
+Học tập phương pháp của Hồ Chí Minh: gắn lý luận với thực tiễn trong quá trình cách
mạng Việt Nam; lý trí cách mạng với tìnhcảm cao đẹp
Câu 9: Hãy kể tên các tác phầm, bài viết lớn của Hồ Chí Minh
Các tác phẩm, bài viết lớn của HCM - Đông dương.
-Nước an nam dưới con mắt người pháp.
-Báo cáo chính trị tại đại hội lần thứ 2 của đảng.
-Bản án chế độ thực dân Pháp (1925)
- Đường kách mệnh (1927)
-Con rồng tre (1922, kịch, nhằm đả kích vua Khải Định).
-Nhật ký trong tù (1942, thơ)
-Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch (bút danh Trần Dân Tiên
Vừa đi đường vừa kể chuyện (bút danh T. Lan .Trong cuốn sách này, Hồ Chí Minh hóa
thân thành một cán bộ trong đoàn tùy tùng (T. Lan), đi công tác cùng với Hồ Chí Minh
trong rừng núi Việt Bắc và được Hồ Chí Minh vui miệng kể chuyện cho nghe nhiều chuyện
Câu 10: Phân tính cơ sở hình thành tư tưởng HCM về vấn đề dân tộc
Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc được hình thành dựa trên những cơ sở sau
1. Lý luận chủ nghĩa Mác Lênin về vấn đề dân tộc. -
Nhà nước dân tộc ra đời cùng với sự xuất hiện của phương thức sản
xuất TBCN; đó là Nhà nước dân tộc TBCN. Khi CNTB chuyển sang giai đoạn đế
quốc thì xuất hiện vấn đề dân tộc thuộc địa. -
Theo Lênin dân tộc TBCN có hai xu hướng phát triển:
+ Sự thức tỉnh ý thức dân tộc từ đó dẫn đến việc thành lập các quốc gia dân tộc độc lập.
+ Với việc phát triển của LLSX dẫn đến việc phá hủy hàng rảo ngăn cách giữa các dân tộc. -
Hai xu hướng của dân tộc TBCN phát triển trái ngược nhau. CNTB
phát triển làm cho mâu thuẫn dân tộc ngày càng tăng lên. Chỉ có dưới CNXH thì
mới có thể giải quyết được mâu thuẫn đó.
2. Truyền thống yêu nước nhân ái, tinh thần cố kết dân tộc cộng đồng của dân tộc việt nam
Câu 12: Chứng minh rằng, tư tưởng Hồ Chí Minh về quyền của các dân
tộc vừa mang tính cách mạng, khoa học vừa mang tính nhân văn sâu sắc Tính khoa học
+Hoà bình chân chính trong nền độc lập dân tộc để nhân dân xây dựng cuộc sống ấm no
hạnh phúc cũng là quyền cơ bản của dân tộc. Hoà bình không thể tách rời độc lập dân tộc,
và muốn có hoà bình thật sự thì phải có độc lập thật sự. Hồ Chí Minh đã nêu: “Nhân dân
chúng tôi thành thật mong muốn hoà bình. Nhưng nhân dân chúng tôi cũng kiên quyết
chiến đấu đến cùng để bảo vệ độc lập và chủ quyền thiêng liêng nhất: toàn vẹn lãnh thổ
cho Tổ quốc và độc lập cho đất nước”. Chân lý có giá trị cho mọi thời đại: “Không có gì
quý hơn độc lập, tự do”.
+ Độc lập dân tộc phải gắn liền với sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Tính cách mạng
+Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Hồ Chí Minh thấy rõ mối quan hệ giữa sự
nghiệp giải phóng dân tộc với sự nghiệp giải phóng giai cấp của giai cấp vô sản. “Cả hai
cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp của CNCS và của cách mạng thế giới”.
+ Độc lập cho dân tộc mình và cho tất cả các dân tộc khác. Hồ Chí Minh không chỉ đấu
tranh cho độc lập dân tộc mình mà còn đấu tranh cho tất cả các dân tộc bị áp bức. “Chúng
ta phải tranh đấu cho tự do, độc lập của các dân tộc khác như là đấu tranh cho dân tộc ta
vậy”. Chủ nghĩa dân tộc thống nhất với chủ nghĩa quốc tế trong sáng. Hồ Chí Minh nêu
cao tinh thần tự quyết của dân tộc, song không quên nghĩa vụ quốc tế cao cả của mình
trong việc giúp đỡ các đảng cộng sản ở một Tính nhân văn sâu sắc
Thương yêu con người, thương yêu nhân dân.
+ Tất cả các dân tộc trên thế giới phải được độc lập hoàn toàn và thật sự. Độc lập trên tất
cả các mặt kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao, toàn vẹn lãnh thổ. Mọi vấn đề của chủ
quyền quốc gia do dân tộc đó tự quyết định. Theo Hồ Chí Minh độc lập tự do là khát vọng
lớn nhất của các dân tộc thuộc địa và theo nguyên tắc: Nước Việt Nam là của người Việt
Nam, do dân tộc Việt Nam quyết định, nhân dân Việt Nam không chấp nhận bất cứ sự can
thiệp nào từ bên ngoài. Trong nền độc lập đó mọi người dân đều ấm no, tự do, hạnh phúc,
nếu không độc lập chẳng có nghĩa gì. Hồ Chí Minh nói: “chúng ta đã hy sinh, đã giành
được độc lập, dân chỉ thấy giá trị của độc lập khi ăn đủ no, mặc đủ ấm”. Tư tưởng này thể
hiện tính nhân văn cao cả và triệt để cách mạng của Hồ Chí Minh. Độc lập tự do là quyền
tự nhiên của dân tộc, thiêng liêng và vô cùng quý giá. Hồ Chí Minh đã tiếp xúc với Tuyên
ngôn độc lập của Mỹ 1776 và Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Pháp 1791,
Người đã khái quát chân lý: “Tất cả các dân tộc trên thế giới sinhra đều có quyền bình
đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”. Trong hành
trình tìm đường cứu nước cho dân tộc khi còn ở Pháp Nguyễn Ái Quốc đấu tranh để đòi
các quyền cho nhân dân An Nam:+ Tất cả các dân tộc trên thế giới phải được độc lập
hoàn toàn và thật sự. Độc lập trên tất cả các mặt kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao,
toàn vẹn lãnh thổ. Mọi vấn đề của chủ quyền quốc gia do dân tộc đó tự quyết định
Một là, đòi quyền bình đẳng về chế độ pháp lý cho người bản xứ Đông Dương như đối
với châu Âu, xoá bỏ chế độ cai trị bằng sắc lệnh, thay thế bằng chế độ đạo luật.
Hai là, đòi quyền tự do dân chủ tối thiểu cho nhân dân, tự do ngôn luận, tự do báo chí, hội
họp, tự do cư trú ... Ngày 18/6/1919, Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam
yêu nước tại Pháp gửi đến hội nghị Véc-xây bản yêu sách của nhân dân An-nam đòi
quyền bình đẳng cho dân tộc Việt Nam. Bản yêu sách không được chấp nhận, Nguyễn Ái
Quốc rút ra bài học: Muốn bình đẳng thực sự phải đấu tranh giành độc lập dân tộc- làm
cách mạng, muốn giải phóng dân tộc chỉ có thể trông cậy vào chính mình, vào lựclượng của bản thân mình
Điều này thể hiện ở mục tiêu của cách mạng Việt Nam là: Đánh đổ Đế quốc Pháp và
phong kiến, làm cho nước Nam hoàn toàn độc lập. Sau Cách mạng Tháng 8 thành công,
Hồ Chí Minh đã đọc bản tuyên ngôn độc lập và khẳng định: “Nước Việt Nam có quyền
hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt
Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ quyền tự do độc lập ấy”
Câu 13: Phân tính cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc
TTHCM về cách mạng giải phóng dân tộc là hệ thống những quan điểm toàn diện và
sâu sắc về con đường cứu nước, chiến lược cách mạng, sách lược cách mạng và phong
trào CM nhằm giải phóng áp bức bóc lột, nô dịch, xây dựng một nước Vn hoà bình
thốngnhất, độc lập và CNXH Cơ sở hình thành:
Lý luận: Theo CN MacLênin: CM là sự nghiệp của quần chúng, còn ở Vn" Giặcđến nhà
đàn bà cũng đánh", "Ở đâu có áp bức ở đó có đấu tranh" Thực tiễn: KHảo sát những
PTCMGPDT (CM Pháp, Mỹ, Nga)
Muốn thoát khỏi ách áp bức phải tiến hành CMTS.
1.CM giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải theo con đường CM vô sản:
Trước những thất bại và bế tắc của các phong trào chống Pháp, Nguyễn Tất Thành tìm
đường cứu nước, HCM nghiên cứu 3 cuộc CM điển hình: CM Mỹ 1776, CM tư sản Pháp
1789 và CM tháng 10 Nga, HCM rút ra kết luận:
- CM Pháp cũng như CM Mỹ đều là CM tư sản, CM không đến nơi, tiếng là Cộng
hòa dân chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục công 11 nông, ngoài thì nó áp bức thuộc
địa, chúng ta đã hi sinh làm CM thì làm đến nơi, làm sao khi CM rồi thì quyền
giao lại cho dân chúng số nhiều, thế thì dân chúng khỏi phải hi sinh nhiều lần, dân chúng mới hạnh phúc.
- Trong thế giới bây giờ chỉ có CM tháng 10 là thành công và thành công đến nơi,
nghĩa là dân chúng được hưởng hạnh phúc tự do bình đẳng thật sự.
Tiếp xúc với luận cương của Lê Nin, HCM tìm thấy ở đó con đường giải phóng dân
tộc và chỉ rõ: Các đế quốc vừa xâu xé thuộc địa, vừa liên kết nhau đàn áp CM thuộc
địa; Thuộc địa cung cấp của cải và binh lính đánh thuê cho đế quốc để đàn áp CM
chính quốc vàthuộc địa. Vì thế giai cấp vô sản chính quốc và thuộc địa có chung kẻ
thù và phải biết hỗ trợ nhau chống Đế quốc.
-HCM ví CN đế quốc như con đỉa 2 vòi, 1 vòi cắm vào chính quốc, 1 vòi vươn sang
thuộc địa, muốn giết nó thì phải cắt 2 vòi, phải phối hợp CM chính quốc với thuộc địa.
CM giải phóng thuộc địa và CM chính quốc là 2 cánh của CM vô sản, muốn cứu nước
giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường CM vô sản
2.CM giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải do Đảng của giai cấp CN lãnh đạo:
-Trong các phong trào chống Pháp trước 1930 ở nước ta đã xuất hiện các đảng phái,
hội, đoàn thể như Duy Tân Hội, Vn Quang Phục Hội, Vn Quốc Dân Đảng,... nhưng
những Đảng này thiếu đường lối đúng đắn, thiếu tổ chức chặt chẽ, thiếu cơ sở rộng rãi
trong quần chúng nên không thể lãnh đạo kháng chiến thành công và bị tan rã với các
khuynh hướng cứu nướctheo hệ tư tưởng phong kiến, tư sản.
-Từ thắng lợi của CM Tháng 10 Nga do Đảng CS lãnh đạo, HCM khẳng định: CM
giải phóng dân tộc muốn thắng lợi, trước hết phải có Đảng lãnh đạo, không có Đảng
chân chính lãnh đạo CM không thể thắng lợi. Đảng có vững CM mới thành công,
HCM cầm lái có vững thì thuyền mới chạy. Đảng muốn vững thì phải có CN làm cốt.
Không có chủ nghĩa cũng như HCM không có trí khôn, không có kim chỉ nam. Đảng
phải xác định rõ mục tiêu, lý tưởng CNCS, phải tuân thủ các nguyên tắc tổ chức sinh
hoạt Đảngtheo học thuyết Đảng kiểu mới của Lê Nin.
3. CM giải phóng dân tộc là sự nghiệp của toàn dân, trên cơ sở liên minh công nông:
-CN Mác Lê Nin khẳng định CM là sự nghiệp của quần chúng nhân dân, nhân dân lao
động là HCM sáng tạo và quyết định sự ptriển lịch sử.
-HCM chủ trương đưa CM Vn theo con đường CM vô sản, nhưng chưa làm ngay CM
vô sản, mà thực hiện CM giải phóng dân tộc, giải quyết mâu thuẫn dân tộc với đế
quốc xâm lược và tay sai. Mục tiêu là giành độc lập dân tộc. Vì vậy CM là đoàn kết
dân tộc, không phân biệt thợ thuyền, dân cày, phú nông, trung, tiểu địa chủ, tư sản bản
xứ,... ai có lòng yêu nước thương nòi sẽ cùng nhau thống nhất mặt trận, thu gom toàn
lực đem tất cả ra giành độc lập tự do, đánh tan giặc Pháp Nhật xâm lược nước ta
Câu 14: Phân tích nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách
mạng giải phóng dân tộc
1. Cm giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con đường cm vô sản
NAQ cho rằng cần phải tìm con đường đấu tranh cm mới cho dân tộc. CMTS không
đem lại tự do triệt để, thắng lợi của cmt10 Nga 1917 là tấm gương sáng cho con đường
đấu tranh của các dân tộc chống chủ nghia đế quốc.
2. Cm gp dân tộc trong thời đại mới phải do đảng cs lãnh đạo
Các tổ chức cm kiểu cũ không thể đưa cm gp dt đi đến thành công, vì nó thiếu một
đường lối chính trị đúng đắn và một phương phápcm khoa học, khôngcó cơ sở rộng rãi
trong quần chúng.Đến với cn Mác lenin HCM nhần thức được tính chất của thời đại
mới là thời đại cm vs trong đó giai cấp công nhân giữ vai trò trung tâm
3. Lực lượng cmgp dt bao gồm toàn dân tộc
HCM đánh giá cao vai trò của nhân dân trong khởi nghĩa vũ trang, người coi sức
mạnh vĩ đại và năng lực sáng tạo vô tận của quần chúng là then chốt đảm bảo thắng lợi.
4.cmgp dân tộc cần được tiến hành chủ động sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi
trước cm vs ở chính quốc.
5.CM gp dân tộc phải được tiến hành bằng con đường cm bạo lực
Bạo lực cm trng cmgpdt ở việt nam.Đánh giá đúng bản chất cực kì phản động của bọn đế
quốc và tay sai , HCM cho rằng “ Trong cuộc đấu tranh gian khổ chông kẻ thù của giai
cấp và của dân tộc, cần dùgn bạo lực CM chống lại bảo lực phản cm, giành lấy
chínhquyền và bảo vệ chính quyền”
Câu 15: Vì sao phải vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc
vào sự nghiệp đổi mới hiện nay ở nước ta
1. Khơi dậy CN yêu nước và tinh thần dân tộc, nguồn lực mạnh mẽ nhất để xây dựng và bảo vệ tổ quốc:
Trong đổi mới Đảng ta luôn khẳng định tiếp tục vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về
quan hệ giữa dân tộc và giai cấp, dân tộc và quốc tế độc lập dân tộc và CNXH nhằm tạo
ra nguồn lực mới để phát triển đất nước. Trong đó cần phát huy tối đa nguồn nội lực,
nhất là nguồn lực con người (trí tuệ, truyền thống dân tộc, vốn, tài nguyên) kiên quyết
không chịu nghèo hèn, thấp kém, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa vững bước tiến lên CNXH.
2. Nhận thức và giải quyết vấn đề dân tộc trên quan điểm của giai cấp CN:
Hồ Chí Minh rất coi trọng vấn đề dân tộc, đề cao chủ nghĩa yêu nước nhưng luôn vững
vàng trên lập trường giai cấp CN trong giải quyết vấn đề dân tộc.
Đảng ta luôn khẳng định: Giai cấp CN Việt Nam là giai cấp độc quyền lãnh đạo CM
Việt Nam từ khi có Đảng . Đại đoàn kết nhưng phải trên nền tảng liên minh công nông
trí thức do giai cấp CN lãnh đạo. Trong giành, giữ chính quyền phải sử dụng bạo lực
CM của quần chúng chống lại bạo lực phản CM.
Kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH: Đây là nguyên tắc bất biến cần vận dụng mọi hoàn cảnh.
(Phong trào CM thế giới có lúc tả, có lúc hữu, lúc nhấn mạnh lợi ích giai cấp coi nhẹ lợi
ích dân tộc, gần đây lại gạt bỏ lợi ích giai cấp, tuyệt đối hơn lợi ích dân tộc, từ bỏ CM,
từ bỏ CN quốc tế vô sản. Đảng ta vẫn khẳng định: Dù Liên Xô, Đông Âu tan rã, thế
giớibiến động, đấu tranh giai cấp dân tộc diễn ra dưới nhiều hình thức khác, nhưng
không được buông lơi quyền lợi giai cấp, nhấn mạnh lợi ích dân tộc làm suy yếu phong
trào CM thế giới, tan rã CNXH, bùng phát xung đột dân tộc, tôn giáo, lãnh thổ là làm
giàu cho bọn lái súng,…)
Cần chống lại quan điểm cho rằng đất nước đi theo con đường nào cũng được, không
nhất thiết độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, CNXH là lý tưởng nhưng là không
tưởng, ép ta từ bỏ CNXH, đa nguyên chính trị, từ bỏ sự lãnh đạo của Đảng để có tự do tư sản.
Đảng ta khẳng định xây dựng CNXH vì mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh" không chỉ là vấn đề giai cấp mà còn là vấn đề dân tộc, ở Việt
Nam chỉ có Đảng CS Việt Nam mới là đại biểu cho lợi ích giai cấp CN,nhân dân lao
động và dân tộc, mới xây dựng được khối đại đoàn kết thực hiện mục tiêu nêu trên
những lệch lạc tư tưởng tả hoặc hữu đều trái với tư tưởng Hồ Chí Minh.
3. Chăm lo xây dựng khối đại đòan kết dân tộc, giải quyết tốt mối quan hệ giữa các dân
tộc anh em trong đại gia đình dân tộc Việt Nam:
Trong đổi mới, Đảng ta lấy mục tiêu dân giàu nước mạnh… làm điểm tương đồng, đồng
thời cũng chấp nhận những điểm khác nhưng không trái với lợi ích dân tộc (5 ngón tay
có ngón dài ngón vắn, nhưng dù dài vắn đều hợp lại nơi lòng bàn tay), giương cao 13
ngọn cờ đại đoàn kết dân tộc Hồ Chí Minh để hoàn thành mục tiêu trên.
ĐH 9 chỉ rõ: vấn đề dân tộc và đại đoàn kết luôn có vị trí chiến lược trong CM Việt
Nam. Bác Hồ chỉ rõ: Đồng bào miền núi có truyền thống cần cù trong CM và kháng
chiến, đã có nhiều công trạng vẻ vang và oanh liệt. Người chỉ thị phải chăm lo phát
triển KT-XH vùng dân tộc miền núi, thực hiện đền ơn đáp nghĩa với đồng bào
Những năm đổi mới vừa qua, đời sống các vùng dân tộc có những chuyển biến rõ rệt,
song nhìn chung còn nghèo, khó khăn còn nhiều, sắp tới phải đầu tư xây dựng kết cấu
hạ tầng, phát triển kinh tế hàng hóa , xóa đói nghèo, nâng cao dân trí, đào tạo cán bộ,
chống kì thị dân tộc, tự ty dân tộc, dân tộc hẹp hòi.
Câu 16: Không có gì quý hơn độc lập, tự do hay còn có gì quý hơn độc lập tự do? Chứng minh
Là một người dân của một đất nước độc lập, ta đã tìm, đọc, hiểu được rằng tự do và độc
lập đã phải đổ xương máu bao thế hệ thế vàcòn hơn thế nữa.
Là dân nước nô lệ đi tìm đường cứu nước, nhiều lần chứng kiến tội ác dã man của CN
thực dân đối với đồng bào mình và các dân tộc bị áp bức trên thế giới, người thấy rõ
một dân tộc không có quyền bình đẳng vì dân tộc đó mất độc lập, tự do.
Muốn có bình đẳng dân tộc thì các dân tộc thuộc địa phải được giải phóng khỏi chủ
nghĩa thực dân. Nên độc lập dân tộc phải thể hiện ở 3 điểm sau:
Dân tộc đó phải được độc lập toàn diện về chính trị, kinh tế, an ninh, toàn vẹn lãnh thổ
và quan trọng nhất là độc lập về chính trị.
Mọi vấn đề chủ quyền quốc gia phải do người dân nước đó tự quyết định.
Nền độc lập thực sự phải được thể hiện ở cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của người dân.
Vì thế, nền độc lập của Việt nam phải theo nguyên tắc nước Việt nam của người Việt
Nam, mọi vấn đề về chủ quyền quốc gia phải do người dân Việt Nam tự quyết định,
không có sự can thiệp của nước ngoài.
Quyền độc lập, bình đẳng dân tộc là quyền thiêng liêng, quý giá nhất và bất khả xâm
phạm. “Không có gì quý hơn độc lập tự do” là lẽ sống, là triết lý Cách mạng Hồ Chí
Minh và của dân tộc VIệt Nam. Đó cũng là nguồn cổ vũ to lớn đối với các dân tộc bị áp
bức, đấu tranh cho một nền độc lập tự do, thống nhất đất nước, dân chủ, ấm no, hạnh
phúc của người dân. KHÔNG CÓ GÌ QUÝ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO
Trương Đình Lãm (1945 - 2000)
Toàn dân ta hân hoan xây dựng vùng Giải phóng
Toàn dân ta reo vui dưới cờ cách mạng
Dân ta quyết không bao giờ làm nô lệ
Dân ta quyết một lòng đánh đuổi xâm lăng
Cờ Giải phóng sẽ bay trên trời Sài Gòn
Tình Bắc Nam nối lại trong một ngày
Câu 17: Phân tích nguồn gốc hình thành tư tưởng Hồ Chí
Minh về chủ nghĩa xã hội
Tư tưởng Hồ Chí Minh về CNXH có nguồn gốc sâu xa từ chủ nghĩa yêu nước, truyền
thống nhân ái và tinh thần cộng đồng làng xã Việt Nam, được hình thành từ lâu đời trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
+ Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng về CNXH từ phương diện kinh tế