lOMoAR cPSD| 48302938
Biện chứng và Siêu hình
1.Phương pháp biện chứng -Khái niệm
Phương pháp biện chứng là phương pháp:
+ Nhận thức đối tượng ở trong các mối liên hệ với nhau, ảnh hưởng nhau, ràng buộc nhau.
+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái vận động biến đổi, nằm trong khuynh hướng chung
là phát triển. Đây là quá trình thay đổi về chất của các sự vật, hiện tượng mà nguồn gốc
của sự thay đổi ấy là đấu tranh của các mặt đối lập để giải quyết mâu thuẫn nội tại của chúng. - Thể hiện :
+ Tư duy mềm dẻo, linh hoạt. Nó thừa nhận trong những trường hợp cần thiết thì bên
cạnh cái “hoặc là… hoặc là…” còn có cả cái “vừa là… vừa là…”
+Thừa nhận một chỉnh thể trong lúc vừa là nó lại vừa không phải là nó.
+Thừa nhận cái khẳng định và cái phủ định vừa loại trừ nhau lại vừa gắn bó với nhau.
=>Phương pháp biện chứng phản ánh hiện thực đúng như nó tồn tại. Nhờ vậy, phương
pháp tư duy biện chứng trở thành công cụ hữu hiệu giúp con người nhận thức và cải tạo thế giới. - Ví dụ :
+ ”Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông”.
+ ”Rút dây động rừng”. + ”Tre già măng mọc”.
+”Môi hở răng lạnh”.
+”Nước chảy đá mòn”.
2.Phương pháp siêu hình lOMoAR cPSD| 48302938 - Khái niệm :
Phương pháp siêu hình là phương pháp:
+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái cô lập, tách rời đối tượng ra khỏi các chỉnh thể khác
và giữa các mặt đối lập nhau có một ranh giới tuyệt đối.
+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái tĩnh tại; nếu có sự biến đổi thì đấy chỉ là sự biến đổi
về số lượng, nguyên nhân của sự biến đổi nằm ở bên ngoài đối tượng.
- Vai trò khiến cho con người :
+Chỉ nhìn thấy những sự vật riêng biệt mà không nhìn thấy mối liên hệ qua lại giữa những sự vật ấy.
+Chỉ nhìn thấy sự tồn tại của những sự vật ấy mà không nhìn thấy sự phát sinh và sự tiêu
vong của những sự vật ấy.
+ Chỉ nhìn thấy trạng thái tĩnh của những sự vật ấy mà quên mất sự vận động của những sự vật ấy.
-Nguồn gốc: bắt nguồn từ chỗ muốn nhận thức một đối tượng nào trước hết con người
cũng phải tách đối tượng ấy ra khỏi những mối liên hệ và nhận thức nó ở trạng thái không
biến đổi trong một không gian và thời gian xác định.
=>Tuy phương pháp này là cần thiết và có tác dụng trong một phạm vi nhất định, nhưng
thực tế thì hiện thực không rời rạc và ngưng đọng như phương pháp này quan niệm. - Ví dụ :
+ ”Sống chết có mệnh,giàu sang do trời”.
+Trong truyện ngụ ngôn “Thầy bói xem voi”: các thầy đang nhìn nhận sự vật phiến diện chỉ thấy
chúng tồn tại trong trạng thái cô lập, máy móc, áp đặt, không nhìn một cách tổng thể.
3.Sự đối lập ( So sánh) lOMoAR cPSD| 48302938 VD1: -
Theo phương pháp biện chứng: thi dưới tác dung lực cơ học thi sau khi viết viên
phấn sẽ bị mài mòn đi không còn hình dạng như trước nữa. Dưới tác dụng hoá học sẽ
bị ăn mòn dần, nên theo thời gian viên phấn sẽ không còn như trước nữa. -
Theo phương pháp siêu hình: thì dù bao lâu đi nữa thi viên phấn đó vẫn luôn tồn
tại như thế không thay đổi. VD2: -
Theo phương pháp biện chứng: người ta biết tại sao mưa vì người ta đã nghiên
cứu bằng các vệ tinh biết được độ ẩm trong không khí, hướng di chuyển của gió và biết được. -
Theo phương pháp luận siêu hình: người ta tin rằng mưa là do thượng đế phái
‘long vương” cho rồng phun nước. VD3: -
Theo phương pháp biện chứng: Con người tiến hoá từ loài vượn là có cơ sở
khoa học và đã được chứng mình bởi nhiều thế hệ nhà khoa học khác nhau trên thế
giới. - Theo phương pháp siêu hình: Con người là do chúa trời tạo ra do chúa ban phát sự sống cho con người
=> Phương pháp được khoa học áp dụng là phương pháp biện chứng. Hết òi nha