Thông tin
Hỏi đáp

Trình bày nội dung vấn đề cơ bản của triết học? Cơ sở để phân biệt chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm?Hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ của chaông ta phản ánh quan điểm duy vật, quan điểm duy tâm

Kể từ khi có ca dương tính đầu tiên với SARS-CoV-2, Việt Nam đã khẩn trương, tích cực phòng chống dịch bệnh. Chúng ta đã thực hiện chống dịch rất nghiêm túc và hiệu quả theo phương châm “chống dịch như chống giặc”; cả hệ thống chính trị đều vào cuộc, cơ bản kiểm soát được được tình hình dịch bệnh Covid-19. Việt Nam là điểm sáng được nhiều nước trên thế giới ca ngợi và học tập theo.

Môn:

Triết học Mác - Lê nin (DHTL 44 tài liệu

Trường:

Đại học Thủy Lợi 221 tài liệu

Thông tin:

24 trang 1 tháng trước

Tác giả:

Tuan Kiet Dang

docx.com.vn

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Trình bày nội dung vấn đề cơ bản của triết học? Cơ sở để phân biệt chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm?Hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ của chaông ta phản ánh quan điểm duy vật, quan điểm duy tâm

72 36 lượt tải Tải xuống

lOMoARcPSD|49330558

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI

---------***--------

TIỂU LUẬN Bộ môn : Triết học Mác Lênin

Chủ đề 1 : Trình bày nội dung vấn đề cơ bản của triết học? Cơ sở

để phân biệt chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm?

Hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ của cha

ông ta phản ánh quan điểm duy vật, quan điểm duy tâm

Giáo viên hướng dẫn : Ngô Hương

Sinh viên thực hiện : Vũ Hải Dương - 2051063486

Phạm Phương Nam - 175A010285

_ Hà Nội , tháng 6 năm 2022 _

lOMoARcPSD|49330558

LỜI NÓI ĐẦU

 Lí do chọn chủ đề

Kể từ khi có ca dương tính đầu tiên với SARS-CoV-2, Việt Nam đã khẩn

trương, tích cực phòng chống dịch bệnh. Chúng ta đã thực hiện chống dịch rất

nghiêm túc và hiệu quả theo phương châm “chống dịch như chống giặc”; cả hệ

thống chính trị đều vào cuộc, cơ bản kiểm soát được được tình hình dịch bệnh

Covid-19. Việt Nam là điểm sáng được nhiều nước trên thế giới ca ngợi và học

tập theo. Ngoài những trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 qua những

chuyến bay về từ các nước, được đưa đi cách ly tập trung ngay tại các bệnh

viện dã chiến hoặc các cơ sở y tế, thì hầu như chúng ta đã kiểm soát tốt dịch

bệnh Covid-19, không có ca lây nhiễm từ cộng đồng. Đó là do Việt Nam đã

vẫn dụng được từ nội dung, ý nghĩa và phương thức tồn tại của vật chất của

Lênin, chúng ta đã nắm băt được yếu tố khách quan và nhận thức được sự

nguy hiểm của SARS-CoV-2 và đã có những chiến lược đấu tranh phòng

chống dịch Covid.

Trong quá trình đấu tranh phòng chống dịch covid ở nước ta, cần vận dụng

những nguyên tắc khách quan về những phương thức và tồn tại của vật chất

của Lênin. Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan

được đem lại cho con người trong cảm giác,được cảm giác của chúng ta chép

lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác. Theo Lênin

phạm trù vật chất là một phạm trù "rộng đến cùng cực, rộng nhất, mà cho đến

nay, thực ra nhận thức luận vẫn chưa vượt qua được". Khi định nghĩa phạm trù

này, không thể quy nó về vật thể hoặc một thuộc tính cụ thể nào đó, cũng

không thể quy về phạm trù rộng hơn vì đến nay chưa có phạm trù nào rộng

hơn phạm trù vật chất. Do vậy, chỉ có thể định nghĩa phạm trù vật chất trong

quan hệ với ý thức, phạm trù đối lập với nó và trong quan hệ ấy, vật chất là

tính thứ nhất, ý thức là tính thứ hai.

Do đó nhóm chúng em quyết định chọn chủ đề: “ Nội dung và ý nghĩa định

nghĩa vật chất của Lênin? Phương thức và hình thức tồn tại của vật chất? Vận

dụng nguyên tắc khách quan vào trong việc nhận thức về công cuộc đấu tranh,

phòng chống dịch covid 19 ở Việt Nam hiện nay”.

lOMoARcPSD|49330558

 Mục đích nghiên cứu

- Bài viết khái quát nội dung và ý nghĩa vật chất của Lieenin, phương thức

vàhình thức tồn tại của vật chất, từ đó vận dụng nguyên tắc khách quan vào

trong việc nhận thức về công cuộc đấu tranh, phòng chống dịch covid 19 ở

Việt Nam hiện nay.

- Vận dụng thành công những nguyên tắc khách quan về chất của Lênin

- Bài viết chỉ ra phương thức, quá trình đấu tranh và phòng chống dịch

covid19 của Nhà nước ta.

Trong bài thảo luận của nhóm em không tránh khỏi những sai sót, nhóm em

rất mong nhận được sự nhận xét của cô Hương Ngô_ giảng viên môn Triết

học Mác-Lênin để bài thảo luận của nhóm chúng em hoàn thiện hơn.

Nhóm em xin chân thành cảm ơn !

lOMoARcPSD|49330558

Nội Dung

A. Nội dung và ý nghĩa định nghĩa vật chất của Lê-Nin

1 - Nội dung định nghĩa vật chất của Lê-Nin

1.1 Hoàn cảnh lịch sử

Đến cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, khi xuất hiện những phát minh mới

trong khoa học tự nhiên, con người mới có được những hiểu biết căn bản

hơn, sâu sắc hơn về nguyên tử. Năm 1895 Rơnghen phát hiện ra tia X, một

loại sóng điện từ có bước sóng từ 0,01 đến 100.10*cm. Năm 1896, Béccoren

phát hiện ra hiện tượng phóng xạ, đã bác bỏ quan niệm về sự bất biến của

nguyên tử. Năm 1897 Tômxơn phát hiện ra điện tử và chứng minh được điện

tử là một trong những thành phần cấu tạo nên nguyên tử. Nhờ phát minh này,

lần đầu tiên trong khoa học, sự tồn tại hiện thực của nguyên tử đã được

chứng minh bằng thực nghiệm. Năm 1901, Kaufman đã chứng minh được

khối lượng của điện tử không phải là khối lượng tĩnh, mà là khối lượng thay

đổi theo tộc độ vận động của điện tử. Những phát hiện đó là bước tiến mới

của loài người trong việc nhận thức và làm chủ giới tự nhiên, nó bác bỏ quan

niệm siêu hình về vật chất. Những quan niệm đương thời về giới hạn tột cùng

của vật chất là nguyên tử hoặc khối lượng đã sụp đổ trước khoa học. Vấn đề

là ở chỗ, trong nhận thức lúc đó, các hạt điện tích và trường điện từ coi là cái

gì đó phi vật chất. Đây chính là mảnh đất để chủ nghĩa duy tâm lợi dụng.

Những người theo chủ nghĩa duy tâm cho rằng "vật chất" của chủ nghĩa duy

vật đã biến mất, nền tảng của chủ nghĩa duy vật đã sụp đổ

1.2 Những nhận định , khái quát của Le-Nin về vật chất .

Lê-nin đã khái quát những thành tựu của khoa học tự nhiên và chỉ rõ rằng vật

chất không vị tiêu tan, chủ nghĩa duy vật không bị bác bỏ. Cái bị tiêu tan, bị

bác bỏ chính là giới hạn hiểu biết trước đây về vật chất, là quan điểm siêu

lOMoARcPSD|49330558

hình - máy móc trong nhận thức khoa học cho rằng giới tự nhiên là có tận

cùng về cấu trúc; rằng giới hạn cuối cùng, bất biến của giới tự nhiên là

nguyên tử hoặc khối lượng v.v.. Từ đó Lênin kết luận "Điện tử cũng vô cùng

tận như nguyên tử; tự nhiên là vô tận". Đồng thời Lênin chỉ rõ rằng, sự thay

thế một số khái niệm này bằng một số khái niệm khác trong nhận thức về thế

giới chỉ chứng tỏ khoa học, sự phản ánh hiện thực khách quan cứ hoàn thiện

mãi lên, chứng tỏ sự hiểu biết của con người ngày thêm sâu sắc. Theo nghĩa

ấy mà nói, thì vật lý học lúc đó đang trải qua bước "khủng hoảng" trưởng

thành và nguyên nhân của sự khủng hoảng đó nằm ngay trong bước nhảy vọt

của nhận thức con người khi chuyển từ thế giới vĩ mô sang thế giới vị mô.

Trên cơ sở phân tích ấy, Lênin đưa ra định nghĩa về phạm trù vật chất, một

định nghĩa mà cho tới nay các khoa học hiện đại vẫn thừa nhận

1.3 Định nghĩa vật chất của Lê-Nin

- Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan

đượcđem lại cho con người trong cảm giác,được cảm giác của chúng ta

chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác

- Theo Lênin phạm trù vật chất là một phạm trù "rộng đến cùng cực,

rộngnhất, mà cho đến nay, thực ra nhận thức luận vẫn chưa vượt qua

được". Khi định nghĩa phạm trù này, không thể quy nó về vật thể hoặc

một thuộc tính cụ thể nào đó, cũng không thể quy về phạm trù rộng hơn

vì đến nay chưa có phạm trù nào rộng hơn phạm trù vật chất. Do vậy, chỉ

có thể định nghĩa phạm trù vật chất trong quan hệ với ý thức, phạm trù

đối lập với nó và trong quan hệ ấy, vật chất là tính thứ nhất, ý thức là tính

thứ hai

- Lê-Nin đã phân biệt rõ 2 vấn đề :

lOMoARcPSD|49330558

 Cần phân biệt vật chất với tư cách là phạm trù triết học với các quan

niệm của khoa học tự nhiên về cấu tạo và những thuộc tính cụ thể của

các đối tượng các dạng vật chất khác nhau. Vật chất với tư cách là

phạm trù triết học nó chỉ vật chất nói chung, vô hạn, vô tận, không

sinh ra, không mất đi, còn các đối tượng, các dạng vật chất khoa học

cụ thể nghiên cứu đều có giới hạn, nó sinh ra và mất đi để chuyển hoá

thành cái khác. Vì vậy, không thể quy vật chất nói chung về vật thể,

không thể đồng nhất vật chất nói chung với những dụng cụ thể của

vật chất như các nhà duy vật trong lịch sử cổ đại, cận đại đã làm

 Trong nhận thức luận, khi vật chất đối lập với ý thức, cái quan

trọngđể nhận biết vật chất chính là thuộc tính khách quan. Khách

quan theo V.I.Lênin là "cái đang tồn tại độc lập với loài người và với

cảm giác của con người". Trong đời sống xã hội, "vật chất là cái tôn

tại xã hội không phụ thuộc vào ý thức xã hội của con người"?. Về

mặt nhận thức luận thì khái niệm vật chất không có nghĩa gì khác

hơn: "thực tại khách quan tồn tại độc lập với ý thức con người và

được ý thức con người phản ánh

- Như vậy định nghĩa này có 3 nội dụng

• Vật chất là thực tại khách quan

(Tức là thuộc tính cơ bản nhất của mọi dạng vật chất là tồn tại

khách quan)

• Vật chất tác động vào giác quan của con người đem lại cảm

giác cho con người

• Vật chất là cái mà ý thức phản ánh nó

lOMoARcPSD|49330558

2 - Ý nghĩa định nghĩa vật chất của Lê-Nin

Định nghĩa về vật chất của Lê-Nin mang nhiều ý nghĩa to lớn đối với triệt học

hiện đại

Khi khẳng định vật chất là "thực tại khách quan được đem lại cho con

người trong cảm giác" , "tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác" , V.I.Lênin đã

thừa nhận rằng, trong nhận thức luận, vật chất là tính thứ nhất, là nguồn gốc

khách quan của cảm giác, ý thức. Và khi khẳng định vật chất là cái "được

cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh" , V.I.Lênin muốn nhấn

mạnh rằng bằng những phương thức nhận thức khác nhau (chép lại, chụp lại,

phản ánh...) con người có thể nhận thức được thế giới vật chất. Như vậy, định

nghĩa vật chất của VILênin đã bác bỏ thuyết không thể biết, đã khắc phục

được những khiếm khuyết trong các quan điểm siêu hình, máy móc về vật

chất. Đồng thời, định nghĩa vật chất của VILênin còn có ý nghĩa định hướng

đối với khoa học cụ thể trong việc tìm kiếm các dạng hoặc các hình thức mới

của vật thể trong thế giới

Khi nhận thức các hiện tượng thuộc đời sống xã hội, định nghĩa vật

chất của V.I.Lênin đã cho phép xác định cái gì là vật chất trong lĩnh vực xã

hội. Từ đó giúp các nhà khoa học có cơ sở lý luận để giải thích những nguyên

nhân cuối cùng của các biến cố xã hội, những nguyên nhân thuộc về sự vận

động của phương thức sản xuất; trên cơ sở ấy, người ta có thể tìm ra các

phương án tối ưu để hoạt động thúc đẩy xã hội phát triển .

Tài liệu tham khảo

- Giáo trình triết học MÁC –LÊNIN

- V.I.I Lênin:Toàn tập ,Nxb.Tiến bộ,Mátxcơva ,1980,t18,tr. 323

- Sđđ .t8, tr172,151,374,403,322

lOMoARcPSD|49330558

B - Phương thức và hình thức tồn tại của vật chất:

1. Vật chất và vận động

Trong triết học, bàn về phạm trù vật chất luôn gắn liền với việc phải bàn

tới các phạm trù liên quan tới sự tồn tại của nó. Đó là phạm trù vận động,

không gian và thời gian. Những phạm trù trên xuất hiện sớm trong lịch sử

triết học. Cùng với thời gian, nội dung của các phạm trù trên đã được làm

phong phú, sâu sắc thêm nhờ sự phát triển của các khoa học cụ thể. Khác với

khoa học chuyên biệt, triết học không nghiên cứu những biểu hiện cụ thể của

các phương thức tồn tại của vật chất mà chỉ làm sáng tỏ một số đặc trưng phổ

quát nhất của vận động của vật chất trong không gian và thời gian.

Vận động là gì?. Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng,

vận động không chỉ là sự thay đổi vị trí trong không gian (hình thức vận động

thấp, giản đơn của vật chất) mà theo nghĩa chung nhất, vận động là mọi sự

biến đổi nói chung. Ph.Ăngghen viết: "Vận động hiểu theo nghĩa chung nhất

(...) bao gồm tất cả mọi sự thay đổi và mọi quá trình diễn ra trong vũ trụ, kể

từ sự thay đổi vị trí đơn giản cho đến tư duy".

Khi định nghĩa vận động là sự biến đổi nói chung, thì vận động "là

thuộc tính cố hữu của vật chất”, “là phương thức tồn tại của vật chất”. Điều

này có nghĩa là vật chất tồn tại bằng cách vận động. Trong vận động và thông

qua vận động mà các dạng vật chất biểu hiện, bộc lộ sự tồn tại của mình, chỉ

rõ mình là cái gì. Không thể có vật chất không có vận động và ngược lại

không thể có sự vận động nào lại không phải là vận động của vật chất, không

thuộc về vật chất. Muốn hiểu được hiện thực khách quan chúng ta phải

nghiên cứu các hình thức của vận động. Một khi chúng ta nhận thức được

những hình thức vận động của vật chất, thì chúng ta nhận thức được bản thân

vật chất.

lOMoARcPSD|49330558

Với tính cách "là thuộc tính cố hữu của vật chất" theo quan điểm của

triết học Mác - Lênin, vận động là sự tự thân vận động của vật chất, được tạo

nên từ sự tác động lẫn nhau của chính các thành tố nội tại trong cấu trúc vật

chất. Quan điểm này đối lập với quan điểm duy tâm hoặc siêu hình về vận

động. Những người theo quan điểm duy tâm hoặc siêu hình không đi tìm

nguồn gốc của vận động ở bên trong bản thân sự vật, mà đi tìm nguồn gốc ở

ngoài sự vật. Quan điểm về sự tự thân vận động của vật chất đã được chứng

minh bởi những thành tựu của khoa học tự nhiên và càng ngày những phát

kiến mới của khoa học tự nhiên hiện đại càng khẳng định quan điểm đó.

Vật chất là vô hạn, vô tận, không sinh ra, không mất đi và vận động là một

thuộc tính không thể tách rời vật chất nên bản thân sự vận động cũng không

thể bị mất đi hoặc sáng tạo ra. Kết luận này của triết học Mác - Lênin đã

được khẳng định bởi định luật bảo toàn chuyển hoá năng lượng. Theo định

luật này, vận động của vật chất được bảo toàn cả về mặt lượng và chất. Nếu

một hình thức vận động nào đó của sự vật mất đi thì tất yếu nảy sinh một

hình thức vận động khác thay thế nó. Các hình thức vận động chuyển hoá lẫn

nhau, còn vận động của vật chất thì vĩnh viễn tồn tại cùng với sự tồn tại vĩnh

viễn của vật chất. Thuyết tương đối và một số lý thuyết vật lý khác của

A.Anhxtanh có bàn đến sự phụ thuộc lẫn nhau giữa khối lượng và năng lượng

(E = ), hay quy luật tương đương giữa khối lượng và năng lượng chứng minh

rằng không phải khối lượng biến thành năng lượng. Quy luật này là bằng

chứng mới của khoa học tự nhiên về sự thống nhất của vật chất và vận động

cũng như tính không thể sáng tạo ra và tiêu diệt được của vật chất và vận

động. Bằng chứng ấy đã phủ định quan điểm của thuyết duy năng ra đời vào

cuối thế kỷ XIX trong một bộ phận các nhà khoa học tự nhiên đã quy tất cả

những hiện tượng thiên nhiên hành những biến thế khác nhau của năng lượng

không có cơ sở vật chất. Đồng thời, bằng chứng ấy cũng phủ định quan điểm

lOMoARcPSD|49330558

của một số nhà triết học duy tâm muốn tách rời vận động khỏi vật chất, thay

thế khái niệm vật chất bằng khái niệm năng lượng.

Dựa trên những thành tựu khoa học của thời đại mình, Ph.Ăngghen đã

phân chia vận động thành năm hình thức cơ bản. Từ đó cho đến nay khoa

học hiện đại đã phát hiện những hình thức tổ chức vật chất mới, do đó đã

phát hiện ra những hình thức mới của sự vận động. Chẳng hạn, khoa học đã

chia hình thức vận động của vật chất thành ba nhóm tương ứng với ba lĩnh

vực của thế giới vật chất là nhóm thế giới vô sinh, nhóm hữu sinh và xã hội.

Đồng thời khoa học còn phát triển và bổ sung về các hình thức vận động cơ

bản như vấn đề quan hệ giữa vận động cơ học và vật lý, giữa vật lý và hoá

học, bản chất của vận động sinh học, mối quan hệ giữa quá trình vật chất và

tinh thần trong đời sống xã hội,...

Tuy nhiên, cách phân loại phổ biến, chung nhất cho đến nay vẫn là chia

vận động thành năm hình thức cơ bản sau:

- Vận động cơ học (sự di chuyển vị trí của các vật thể trong không gian). -

Vận động vật lý (vận động của các phân tử, các hạt cơ bản, vận động điện

tử, các quá trình nhiệt điện, vv..).

- Vận động hoá học (vận động của các nguyên tử, các quá trình hoá hợp

vàphân giải các chất).

- Vận động sinh học (trao đổi chất giữa cơ thể sống và môi trường).

- Vận động xã hội (sự thay đổi, thay thế các quá trình xã hội của các hình thái

kinh tế - xã hội). + Thế giới thống nhất với nhau ở tính vật chất

Đối với sự phân loại vận động của vật chất thành 5 hình thức xác định

như trên, cần chú ý nguyên tắc quan hệ giữa chúng là:

- Các hình thức vận động nói trên khác nhau về chất. Từ vận động cơ họcđến

vận động xã hội là sự khác nhau về trình độ của sự vận động, những trình

độ này tương ứng với trình độ của các kết cấu vật chất.

lOMoARcPSD|49330558

- Các hình thức vận động cao xuất hiện trên cơ sở các hình thức vận

độngthấp, bao hàm trong nó tất cả các hình thức vận động thấp hơn. Trong

khi đó, các hình thức vận động thấp không có khả năng bao hàm các hình

thức vận động ở trình độ cao hơn. Bởi vậy, mọi sự quy giản các hình thức

vận động thấp đều là sai lầm.

- Trong sự tồn tại của mình, mỗi sự vật có thể gắn liền với nhiều hình thứcvận

động khác nhau. Tuy nhiên, bản thân sự tồn tại của sự vật đó bao giờ cũng

đặc trưng bằng một hình thức vận động cơ bản. Ví dụ trong cơ thể sinh vật

có các hình thức vận động khác nhau như vận động cơ học, vận động vật lý,

vận động hoá học, vận động sinh học, nhưng hình thức vận động sinh học

mới là đặc trưng cơ bản của sinh vật. Vận động xã hội là hình thức đặc

trưng cho hoạt động của con người.

Chính bằng sự phân loại các hình thức vận động cơ bản, Ph.Ăngghen đã

đặt cơ sở cho sự phân loại các khoa học tương ứng với đối tượng nghiên cứu

của chúng và chỉ ra cơ sở của khuyng hướng phân ngành và hợp ngành của

các khoa học. Ngoài ra tư tưởng về sự khác nhau về chất và thống nhất của

các hình thức vận động cơ bản còn là cơ sở để chống lại khuynh hướng sai

lầm trong nhận thức là quy hình thức vận động cao vào hình thức vận động

thấp và ngược lại. Ví dụ từ giữa thế kỷ XIX, những người theo chủ nghĩa

"Đácuyn xã hội" muốn quy vận động xã hội thành vận động sinh học, xem

con người như một sinh vật thông thường, giải thích hoạt động của xã hội

loài người trong phạm vi tác động của quy luật sinh học là đấu tranh để sinh

tồn. Họ cho rằng, đấu tranh sinh tồn dẫn đến tiêu diệt lẫn nhau trong xã hội

loài người là một hiện tượng tự nhiên. Về cơ bản, chủ nghĩa "Đácuyn xã hội"

là một học thuyết phản động, nó đã cực đoan hoá và làm méo mó học thuyết

tiến hoá của

lOMoARcPSD|49330558

Đácuyn. Nguyên nhân chính tạo ra sai lầm này là những người theo học

thuyết đó không thấy được sự khác nhau về trình độ giữa vận động sinh học

và vận động xã hội, họ quy giản một cách gượng ép vận động xã hội về vận

động sinh học. Có khi triết học Mác - Lênin khẳng định thế giới vật chất tồn

tại trong sự vận động vĩnh cửu của nó, thì điều đó không có nghĩa là phủ

nhận hiện tượng đứng im của thế giới vật chất. Trái lại, triết học Mác -Lênin

thừa nhận rằng, quá trình vận động không ngừng của thế giới vật chất chẳng

những không loại trừ mà còn bao hàm trong nó hiện tượng đứng im tương

đối, không có hiện tượng đứng im tương đối thì không có sự vật nào tồn tại

được. "Trong vận động của các thiên thể, có vận động trong cân bằng và có

cân bằng trong vận động một cách tương đối). Nhưng bất kỳ vận động tương

đối riêng biệt nào (...) cũng đều có xu hướng khôi phục lại sự đứng yên tương

đối, sự cân bằng. Khả năng đứng yên tương đối của các vật thể, khả năng cân

bằng tạm thời là những điều kiện chủ yếu của sự phân hoá của vật chất".

Đặc điểm cơ bản của hiện tượng đứng im tương đối [hay là trạng thái

cân bằng tạm thời của sự vật trong quá trình vận động của nó] là, trước hết

hiện tượng đứng im tương đối chỉ xảy ra trong một mối quan hệ nhất định

chứ không phải trong mọi quan hệ cùng một lúc. Ta nói con tàu đứng im là

trong mối quan hệ với bến cảng, còn so với mặt trời, các thiên thể khác thì nó

vận động theo sự vận động của quả đất. Thứ hai, đứng im chỉ xảy ra với một

hình thái vận động trong một lúc nào đó, chứ không phải với mọi hình thức

vận động trong cùng một lúc. Ta nói con tàu đứng im là nói vận động cơ học,

nhưng ngay lúc đó thì vận động vật lý, vận động hoá học cứ diễn ra trong bản

thân nó. Thứ ba đứng im chỉ biểu hiện của một trạng thái vận động, đó là vận

động trong thăng bằng, trong sự ổn định tương đối, biểu hiện thành một sự

vật, một cây, một con, .., trong khi nó còn là nó chưa bị phân hoá thành cái

khác. Chính nhờ trạng thái ổn định đó mà sự vật thực hiện được sự chuyển

lOMoARcPSD|49330558

hoá tiếp theo. Không có đứng im tương đối thì không có sự vật nào cả. Do đó

đứng im còn được biểu hiện như một quá trình vận động trong phạm vi chất

của sự vật còn ổn định, chưa thay đổi. Thứ tư là vận động cá biệt có xu hướng

hình thành sự vật, hiện tượng ổn định nào đó, còn vận động nói chung, tức là

sự tác động qua lại lẫn nhau giữa sự vật và hiện tượng làm cho tất cả không

ngừng biến đổi. Vì thế đứng im chỉ là một hiện tượng tạm thời. Ph.Ăngghen

chỉ rõ "vận động riêng biệt có xu hướng chuyển thành cân bằng, vận động

toàn bộ phá hoại sự cân bằng riêng biệt" và "mọi sự cân bằng chỉ là tương

đối và tạm thời"?.

2. Không gian và thời gian

Trong triết học Mác - Lênin, cùng với phạm trù vận đông thì không

gian và thời gian là những phạm trù đặc trưng cho phương thức tồn tại của

vật chất. V.I.Lênin đã nhận xét rằng "trong thế giới không có gì ngoài vật chất

đang vận động và vật chất đang vận động không thể vận động ở đâu ngoài

không gian và thời gian".

Trong lịch sử triết học, không gian và thời gian là những phạm trù đã

được xuất hiện sớm. Ngay thời xa xưa người ta đã hiểu rằng bất kỳ khách thể

vật chất nào cũng đều chiếm một vị trí nhất định, ở vào một khung cảnh nhất

định trong tương quan về mặt kích thước so với khách thể khác. Các hình

thức tồn tại như vậy của vật thể được gọi là không gian. Bên cạnh các quan

hệ không gian, sự tồn tại của các khách thể vật chất còn được biểu hiện ở

mức độ tồn tại lâu dài hay mau chóng của hiện tượng, ở sự kế tiếp trước sau

của các giai đoạn vận động... Những thuộc tính này của sự vật được đặc trưng

bằng phạm trù thời gian.

Tuy vậy, trong lịch sử triết học, xung quanh các phạm trù không gian và

thời gian đã từng có rất nhiều vấn đề gây tranh cãi, trong đó điều quan tâm

lOMoARcPSD|49330558

trước hết là không gian và thời gian có hiện thực không hay đó là những trừu

tượng đơn thuần chỉ tồn tại trong ý thức của con người. Những người theo

chủ nghĩa duy tâm phủ nhận tính khách quan của không gian và thời gian.

Chẳng hạn Béccoli và Hium, coi thời gian và không gian chỉ là nội dung của

ý thức của cá nhân. Cantơ "coi không gian và thời gian là hình thức của sự

trực quan của con người chứ không phải là thực tại khách quan"'. Makhơ cho

rằng "không gian và thời gian là những hệ thống liên kết chặt chẽ của những

chuỗi cảm giác" và "không phải con người với những cảm giác của mình, tồn

tại trong không gian và thời gian, mà chính không gian và thời gian tồn tại

trong con người, lê thuộc vào con người và do con người sinh ra”. Makhơ

còn cho rằng khái niệm không gian và thời gian được chúng ta rút từ kinh

nghiệm chứ không phải phản ánh của thực tại khách quan. V.I.Lênin cho rằng

"Đó là một điều vô lý duy tâm rõ rệt nảy sinh ra một cách tất nhiên từ học

thuyết nói rằng vật thể là những phức hợp cảm giác.

- Vào thời thế kỷ XVII - XVIII, các nhà duy vật siêu hình tập trung phân

tích các khách thể vĩ mô vận động trong tốc độ thông thường nên đã tách rời

không gian và thời gian với vật chất. Niutơn cho rằng, không gian và thời

gian là những thực thể đặc biệt, không gắn bó gì với nhau và tồn tại độc lập

bên cạnh vật chất cũng tương tự như các vật tồn tại độc lập bên cạnh nhau

vậy.

Trên cơ sở các thành tựu của khoa học và thực tiễn, chủ nghĩa duy vật

biện chứng cho rằng không gian và thời gian là những hình thức tồn tại khách

quan của vật chất. Không gian và thời gian gắn bó hết sức chặt chẽ với nhau

và gắn liền với vật chất, là phương thức tồn tại của vật chất. Điều đó có nghĩa

là không có một dạng vật chất nào tồn tại ở bên ngoài không gian và thời

gian. Ngược lại, cũng không thể có thời gian và không gian nào ở ngoài vật

chất. Ph.Ăngghen viết: "Các hình thức cơ bản của mọi tôn tại là không gian

lOMoARcPSD|49330558

và thời gian, tồn tại ngoài thời gian thì cũng hết sức vô lý như tồn tại ngoài

không gian". V.I.Lênin cho rằng, để chống lại mọi chủ nghĩa tín ngưỡng và

mọi chủ nghĩa duy tâm thì phải "thừa nhận một cách dứt khoát và kiên quyết

rằng những khái niệm đang phát triển của chúng ta về không gian và thời

gian đều phản ánh thời gian và không gian thực tại khách quan"; "kinh

nghiệm" của chúng ta và nhận thức của chúng ta ngày càng thích ứng với

không gian và thời gian khách quan, ngày càng phản ánh chúng một cách

đúng đắn hơn và sâu sắc hơn"?..

Quan điểm của triết học duy vật biện chứng như trên đã được xác nhận

bởi những thành tựu của khoa học tự nhiên. Chẳng hạn Lôbatsépxki, trong

hình học phi Ocơlít của mình, bằng con đường hướng vào bản thân thực tại

và vào bản chất của sự vật, ông đã nêu lên định đề thứ 5 khác với Ocơlít rằng,

"Qua một điểm ở ngoài đường thẳng người ta có thể kẻ không phải là một mà

ít nhất là hai đường thẳng song song với đường thẳng đó". Sự phát triển của

hình học phí Ơcơlít (tức hình học không dựa vào định đề) đã bác bỏ tư tưởng

của Cantơ về không gian và thời gian coi như là những hình thức của tri giác

cảm tính ngoài kinh nghiêm. Bútlêrốp đã phát hiện ra những đặc tính không

gian lệ thuộc vào bản chất vật lý của các vật thể vật chất, những đặc tính hoá

- lý của vật chất bị chi phối bởi sự phân bố không gian của các nguyên tử.

Đặc biệt thuyết tương đối của A.Anhxtanh đã xác nhận rằng, không gian và

thời gian không tự nó tồn tại, tách rời vật chất mà nằm trong mối liên hệ qua

lại phổ biến không thể phân chia.

Như vậy, không gian và thời gian có những tính chất sau đây:

- Tính khách quan, nghĩa là không gian và thời gian là thuộc tính của vật

chất tồn tại gắn liền với nhau và gắn liền với vật chất. Vật chất tồn tại khách

quan, do đó không gian và thời gian tồn tại khách quan.

lOMoARcPSD|49330558

- Tính vĩnh cửu và vô tận, nghĩa là không có tận cùng về một phía nào cả, cả

về quá khứ lẫn tương lai cả về đàng trước lẫn đằng sau, cả về bên phải lẫn

bên trái, cả về phía trên lẫn phía dưới.

- Không gian luôn có ba chiều (chiều dài, chiều rộng, chiều cao). Còn thời

gian chỉ có một chiều (từ quá khứ tới tương lai). Khái niệm "không gian

nhiều chiều" mà ta thường thấy trong tài liệu khoa học hiện nay là một trừu

tượng khoa học dùng để chỉ tập hợp một số đại lượng đặc trưng cho các

thuộc tính khác nhau của khách thể nghiên cứu và tuân theo những quy tắc

biến đổi nhất định. Đó là một công cụ toán học hỗ trợ dùng trong quá trình

nghiên cứu chứ không phải để chỉ không gian thực, không gian thực chỉ có ba

chiều.

C - Vận dụng nguyên tắc khách quan vào trong việc nhận

thức về công cuộc đấu tranh , phòng chống dịch covid 19 ở Việt Nam

hiện nay

Từ cuối năm 2019, có một cuộc chiến không có tiếng súng nhưng lại rất nguy

hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng của người dân trên phạm vi toàn cầu. Đó là

cuộc chiến chống Covid-19.

Ngay từ khi xuất hiện ca bệnh đầu tiên (ngày 22/1/2020), Việt Nam đã xác

định đây là một dịch bệnh nguy hiểm, có khả năng ảnh hưởng đến nhiều

người, trên phạm vi rộng nên cần phải nêu cao tinh thần: Chống dịch như

chống giặc. Việt Nam là điểm sáng được nhiều nước trên thế giới ca ngợi và

học tập theo. Sự chủ động đó đã giúp cho Việt Nam đã đưa ra nhiều giải pháp

hữu ích. Đó là do Việt Nam đã chủ động vận dụng được từ nội dung, ý nghĩa

và phương thức tồn tại của vật chất của Lênin, chúng ta đã nắm bắt được yếu

tố khách quan và nhận thức được sự nguy hiểm của SARS-CoV-2. Từ đó, có

những chiến lược đấu tranh phòng chống dịch Covid phù hợp.

lOMoARcPSD|49330558

1. Tổ COVID-19 cộng đồng:

Tổ COVID-19 cộng đồng là một trong những chìa khóa hữu hiệu, phát huy

sâu rộng sức mạnh toàn dân, là cánh tay nối dài của các lực lượng chức năng

trong công tác phòng, chống dịch. Mô hình tổ COVID cộng đồng bắt đầu

được áp dụng đầu tiên tại ổ dịch Sơn Lôi, Vĩnh Phúc sau đó được Bộ Y tế

hướng dẫn triển khai tại các địa phương có dịch khác như Bắc Ninh, Bắc

Giang, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương...

Các Tổ COVID-19 cộng đồng hoạt động trên tinh thần tình nguyện với nòng

cốt là các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể tại cộng đồng, người tình nguyện

tại khu dân cư dưới sự tổ chức, quản lý của chính quyền địa phương, công an

cơ sở và sự hướng dẫn về chuyên môn kỹ thuật của ngành Y tế. Tùy theo điều

kiện thực tế, mỗi tổ phụ trách từ 40-50 hộ gia đình và có phân công danh sách

hộ gia đình cụ thể cho từng tổ. Nhiệm vụ của tổ là hằng ngày đi từng ngõ, gõ

từng nhà để: Thực hiện truyền thông, vận động, nhắc nhở nhân dân các biện

pháp phòng, chống dịch; yêu cầu và hướng dẫn người dân tự theo dõi sức

khỏe, chủ động khai báo y tế khi bản thân hoặc người trong gia đình có biểu

hiện nghi ngờ mắc bệnh. Tổ còn có nhiệm vụ hỏi, giám sát, phát hiện và báo

cáo ngay bằng điện thoại cho chính quyền địa phương và y tế tuyến xã,

phường những trường hợp nghi mắc COVID-19 phát hiện được tại các hộ gia

đình; phát hiện, báo cáo các cấp có thẩm quyền những trường hợp không tự

giác khai báo y tế, không chấp hành thực hiện các biện pháp phòng, chống

dịch theo quy định; truy vết những người có tiếp xúc gần với người nhiễm

COVID-19 và thực hiện các nhiệm vụ khác phù hợp với khả năng do Ban chỉ

đạo phòng, chống dịch cấp xã, phường phân công.

lOMoARcPSD|49330558

2. Mô hình trạm y tế lưu động:

Các trạm y tế lưu động được thiết lập nhằm giúp người dân trong vùng dịch

tiếp cận với các dịch vụ y tế nhanh nhất, sớm nhất, từ xa, từ cơ sở để phát

hiện các dấu hiệu chuyển nặng, để có biện pháp chuyển lên tuyến trên kịp

thời, hạn chế tối đa tử vong; đồng thời triển khai xét nghiệm nhanh

COVID19 tại cộng đồng, tiêm chủng vắc xin ngừa COVID-19, truyền thông

đến từng người dân về COVID-19. Các trạm y tế lưu động này cũng chịu

trách nhiệm khám bệnh, sơ cấp cứu các bệnh thông thường khác để bảo đảm

người dân trong vùng dịch vẫn được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức

khỏe cơ bản kịp thời. Mô hình này đã được thiết lập và đáp ứng hiệu quả tại

Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương.

TP. Hồ Chí Minh đã thành lập 536 trạm y tế lưu động để thực hiện chăm sóc

và quản lý F0 tại nhà. Nhờ sự can thiệp từ sớm và quản lý tốt việc chăm sóc

và hỗ trợ F0 tại nhà, người bệnh được hỗ trợ ô xy và chuyển viện kịp thời, tỷ

lệ chuyển nặng giảm và kết quả góp phần giảm tử vong; số F0 được theo dõi,

điều trị, cách ly tại nhà liên tục giảm dần.

3. Xét nghiệm diện rộng, nhiều vòng ở các địa bàn nguy cơ cao, rất cao

Xét nghiệm thần tốc, xét nghiệm nhiều vòng ở các địa bàn nguy cơ cao, rất

cao giúp nhanh chóng phát hiện, bóc tách các trường hợp mắc, hạn chế lây

lan và đã giúp người mắc tiếp cận các dịch vụ y tế từ sớm, từ xa, từ cơ sở;

đồng thời đánh giá được mức độ nguy cơ của từng địa bàn để thu hẹp phạm

vi và rút ngắn thời gian thực hiện giãn cách xã hội. Việc tổ chức xét nghiệm

diện rộng hiệu quả gắn liền với huy động lực lượng hỗ trợ, sự điều phối, tổ

lOMoARcPSD|49330558

chức thực hiện trên địa bàn, kết hợp giữa các phương pháp xét nghiệm và sự

chủ động tham gia của người dân.

4. Phân tầng điều trị theo mô hình “tháp 3 tầng”:

Mô hình điều trị “tháp 3 tầng” trong điều trị COVID-19 là mô hình được triển

khai trong bối cảnh các cơ sở điều trị, các bệnh viện dã chiến không đủ khả

năng thu dung, điều trị bệnh nhân mắc COVID-19. Tầng 1 là điều trị các

trường hợp triệu chứng nhẹ và không triệu chứng. Tầng 2 là các bệnh viện dã

chiến, bệnh viện chuyển đổi công năng chuyên thu dung các trường hợp có

triệu chứng trung bình, có bệnh nền, có yếu tố nguy cơ cao. Tầng 3 là điều trị

các trường hợp nặng và nguy kịch. Mô hình này đã được triển khai thí điểm

tại Bắc Giang và triển khai hết sức hiệu quả tại Thành phố Hồ Chí Minh,

Bình Dương…

5. Quản lý điều trị tại nhà cho người nhiễm (F0):

Bộ Y tế phối hợp với Thành phố Hồ Chí Minh triển khai chương trình thí

điểm điều trị có kiểm soát các F0 tại nhà và cộng đồng, được cung cấp thuốc

và chăm sóc dinh dưỡng, thể chất, tinh thần với 3 hoạt động chính: Lấy mẫu

xét nghiệm tại nhà, cộng đồng; cung cấp thuốc (gói A,B,C), đồng thời hỗ trợ

tư vấn và quản lý sức khỏe trong phòng, chống dịch COVID-19; cung cấp gói

thực phẩm bảo đảm an sinh xã hội cho người nhiễm và các thành viên trong

gia đình ở tại nhà, không ra ngoài, tránh tiếp xúc, góp phần làm giảm nguy cơ

lây lan. Việc kết hợp triển khai Gói chăm sóc sức khỏe tại nhà cho F0 đồng

bộ với các biện pháp điều trị khác đã góp phần giảm rõ rệt tỷ lệ tử vong của

Thành phố Hồ Chí Minh.

lOMoARcPSD|49330558

6. Hỗ trợ tư vấn từ xa:

Việc triển khai các giải pháp hỗ trợ người nhiễm, người nghi nhiễm thông

qua tư vấn từ xa (điện thoại đường dây nóng, phần mềm giải đáp thông tin…)

đã giúp đối tượng cần hỗ trợ được tiếp cận với các thông tin chăm sóc sức

khỏe, hỗ trợ điều trị, chuyển tuyến, tiếp cận với dịch vụ y tế sớm, kịp thời,

nhất là trong giai đoạn thực hiện giãn cách xã hội và tăng cường giãn cách xã

hội. Qua đó, làm bệnh giảm diễn biến nặng và góp phần giảm các trường hợp

tử vong.

Việc triển khai “3 tại chỗ” (sản xuất, ăn, nghỉ tại chỗ) nhằm thực hiện mục

tiêu kép vừa phát triển kinh tế xã hội, vừa bảo đảm phòng, chống dịch. Mô

hình “3 tại chỗ” lần đầu tiên được áp dụng và triển khai có hiệu quả thiết thực

tại Bắc Ninh, Bắc Giang và hiện đang được triển khai tại nhiều tỉnh, thành

phố phía Nam khi dịch bùng phát mạnh. Thực tiễn cho thấy, đây là phương

án tốt để các doanh nghiệp vẫn duy trì sản xuất ở mức tối thiểu, không bị đứt

gãy vì dịch bệnh.

Bên cạnh đó, trong đợt dịch thứ 4, có nhiều sáng kiến được các tổ chức, cá

nhân nghiên cứu, triển khai hiệu quả, có thể kể đến như các sáng kiến trong

hướng dẫn người dân tự lấy mẫu tại Bắc Giang (sau này đã được triển khai

mạnh mẽ tại Thành phố Hồ Chí Minh), cải tiến công tác lấy mẫu (buồng lấy

mẫu có thiết bị làm mát, găng tay cố định), trang phục, phương tiện phòng hộ

cá nhân; bảo đảm an sinh xã hội cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó

khăn, công nhân lao động, người dân trong các khu phong tỏa qua các mô

hình như: “Gian hàng 0 đồng”, chương trình “Đi chợ giúp dân”, “Chuyến xe

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

| 1/24

| | Tải xuống