Trong văn bản “ Cần ,Kiệm,Liêm,Chính” viết năm 1947, Hồ Chí Minh viết : “Lười biếng là kẻ địch của Cần, lười biếng cũng là kẻ địch của dân tộc” | Trường đại học kinh doanh và công nghệ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 47708777 SEMINAR LẦN 1 (BÀI 6)
Chủ đề 1 : Trong văn bản “ Cần ,Kiệm,Liêm,Chính” viết năm 1947, Hồ Chí
Minh viết : “Lười biếng là kẻ địch của Cần, lười biếng cũng là kẻ địch của dân
tộc”.Hãy phân tích nhận định trên . Liên hệ với thực tế . BÀI LÀM 1.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về Cần và về sự Lười Biếng.
Khi nói về đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh đề cập đến cần nhiều nhất.
Trong tác phẩm Đường cách mệnh, ở mục“Tư cách một người cách mệnh”,
Người đặt phẩm chất cần, kiệm lên đầu tiên. Năm 1947, trong tác phẩm Đời
sống mới, Hồ Chí Minh khẳng định: Thực hiện đời sống mới chính là thực hiện
Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Năm 1949, khi cuộc kháng chiến chống Pháp đang ở
giai đoạn rất cam go mà một số cán bộ mắc những căn bệnh của chủ nghĩa cá
nhân, Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm Cần Kiệm Liêm Chính, trong đó có một
mục riêng bàn về chữ cần để giáo dục cán bộ. Trong Di chúc, Người cũng yêu
cầu cán bộ, đảng viên phải thực sự cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Người
còn đặt tên cho một số cán bộ gần gũi ở bên là “Cần, Kiệm, Liêm, Chính”như
gửi vào đó thông điệp chính trị và niềm mong mỏi. 1.1
Định nghĩa Cần và định nghĩa Lười Biếng .
Cần tức là lao động cần cù, siêng năng, cố gắn, dẻo dai.lao động có kế
hoạch, sáng tạo, có năng suất, lao động với tinh thần tự lực cánh sinh, không
lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm.Nói đến cần là nói đến thái độ nghiêm
túc trong công việc và hiệu quả do cần mang lại thì vô cùng to lớn ,nếu con
người ta biết cần thì cho dù có việc gì khó đến mấy cũng làm được.
Lười biếng là trạng thái chán nản, không muốn làm một việc , một thói hư
tật xấu vô cùng tệ hại mà con người cần phải loại bỏ , không nên nuôi dưỡng nó
để nó sinh sôi nảy nở , trưởng thành thì nó sẽ giết chết con người chúng ta.Nó
chính là thói hư tật xấu của con người. 1.2 vai trò của Cần
Trước hết con người ta phải cần cù chăm chỉ trong lao động. Hồ Chí Minh
định nghĩa : “Cần là thi đua sản xuất cho mau, cho tốt ,cho nhiều” .Nói đến cầu
cù nói đên slao động.Sinh sống trên mảnh đất hẹp, thiên nhiên khắc nghiệt, con
người Việt Nam luôn có ý thức rõ “ tay làm, tay nhai, tay quai miệng trễ” và từ
đó, họ ý thức về chữ cần như một phẩm hạnh thiết yếu nhất của con người
.Những câu tục ngữ như “Có công mài sắt, có ngày nên kim”, “kiến tha lâu cũng
đầy tổ” đã ca ngời tinh thần lao động bền bỉ. lOMoAR cPSD| 47708777
Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “cần không có nghĩa là làm cho có” , cứ làm mà
không cần quan tâm đến kết quả .Sự miệt mài một cách vô thức,không hiệu quả
chưa phải là cần .Cần phải đi đôi với kế hoạch khoa học.Mọi vấn đề như việc gì
làm trước,các bước tiến hành ra sao,đặt ai vào việc gì để người lao động phát
huy được hết sở trường của mình…đều phải được trù tính và phân công hợp lý.
Kế hoạch tốt sẽ giúp con người con người lao động “không hao thì giờ,tốn lực
lượng,mà việc lại mau thành”.Cần cù cũng phải đi liền với sáng tạo để đạt được
năng suất cao.Cần mà không có trí tuệ, “lao động chân tay mà không có trí óc thì
đó là người lao động bán thân bất toại”.Mặt khác,chính sự cần cù,siêng
năng,chuyên tâm sẽ là mảnh đất màu mỡ để tài năng , sáng kiến trong mỗi con
người nảy nở.Vì thế , theo Người,cần cù và kế hoạch ,cần cù và trí tuệ ,cần cù và
hiệu quả là những vấn đề không thể tách rời. 1.3
Tác hại của việc lười biếng
Lười biếng có tác hại vô cùng to lớn và nguy hiểm với cuộc sống con
người.Nó sẽ biến chúng ta thành người lười biếng và ỉ lại , như một người tàn
phế , chỉ có thể sống dựa vào người khác .Dần dần như thế sẽ khiến cho mỗi cá nhân ngừng trệ. 1.4
Vì sao “Lười biếng là kẻ địch của Cần,lười biếng là kẻ địch của dân tộc”
Lịch sử của dân tộc Việt Nam trước hết là lịch sử của các cuộc chiến tranh
giành bảo vệ độc lập dân tộc .Nếu các dân tộc khác chỉ cần siêng năng làm
nụng,tích cóp làm giàu thì người Việt Nam buộc phải cần cù , siêng năng , kiên
nhẫn cả trong chiến đấu.Trong kháng chiến chống thực dân Pháp ,Hồ Chí Minh
kêu gọi nhân dân kiên quyết “đánh bao giờ địch bại,địch cút”;trong kháng chiến
chống thực dân Mỹ, người khẳng định sẵn sàng chiến đấu 5 năm 10 năm 20 năm
hoặc lâu hơn nữa…khi Hồ Chí Minh tuyên bố “hễ còn một tên xâm lược trên đất
nước ta thì ta còn phải tiếp tục chiến đấu , quét sạch nó đi thì đó chính là tinh
thần cần cù và kiên quyết trong chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc của mỗi con người
Việt Nam . Đối với bộ đội,chiến sỹ , những người cần phải trực tiếp cầm súng
chiến đấu thì sự cần cù trong luyện tập rất quan trọng .Hồ Chí Minh chỉ rõ “Bộ
đội cũng ví như con dao,cái súng,không lau chùi sẽ hỏng .Chăm tập luyện sẽ
tiến bộ .Nguyên tắc “thao trường đổ mồ hôi , chiến trường đỡ đổ máu”là môi
trường rèn luyện sự cần của chiến sĩ . 1.5
Biện pháp thực hiện chữ cần
Hồ Chí Minh luôn yêu cầu mọi cán bộ,nhân dần phải cần cù trong học tập
.Người nói “Học hỏi là một việc phải suốt đời …không ai có thể tự cho mình đã
biết đủ rồi,biết hết rồi .Thế giới ngày ngày đổi mới,nhân dân ta ngày càng tiến
bộ,cho nên chúng ta cần phải tiếp tục học và hành để tiến bộ kịp nhân dân”.Vì
thế mỗi con người chúng ta cần phải có ý thức học suốt đời ,học ở mọi nơi .Học
ở trường học ở sách vở,học lẫn nhau và học của nhân dân .Trong cuộc sống ai lOMoAR cPSD| 47708777
muốn trở thành người hiểu biết,tinh thông nghiệp vụ thì cần phải cần cù học tập
nhưng đặc biệt “người cách mạng phải học suốt đời,học lý luận,học quần chúng,
học thực tế .Người không học thì như ban đêm không có đèn , không có gậy dẽ
vấp té .Xưa kia, do nền sản xuất tiểu nông mang tính riêng lẻ và manh mún, ông
cha ta chỉ nhấn mạnh chứ cần trong phạm vi cá nhân .Ngày nay, Hồ Chí Minh
yêu cầu “mọi người cần phải có liêm mới có thể chính”. Ngược lại, nếu không
cầnsẽ không thấy giá trị của thành quả lao động, sẽ hoang phí, xa hoa. Mà đã xa
hoa, ăn chơi hưởng lạc thì phải làm chuyện bất liêm, bất chính. Tức là trong
quan điểm của Hồ Chí Minh, cầnthẩm thấu, chi phối và là tiền đề của các phẩm
chất khác. Cần chính là gốc của đạo đức. Do đó, những ai đi ngược lại chữ
cầnđều dẫn đến sự băng hoại về đạo đức, nhân cách; ai muốn tu dưỡng đạo đức
thì trước hết hãy bắt đầu bằng việc thực hiện chữ cần thật nghiêm túc, trung thực. 1.6
Tấm gương rèn luyện chữ Cần trong học tập và trong đời sống của Hồ Chí Minh .
Ở Hồ Chí Minh luôn có sự gắn kết chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn, tư
tưởng và hành động. Vì thế, Hồ Chí Minh nói về cần sâu sắc bao nhiêu thì
Người thực hiện chữ cần bền bỉ và thiết thực bấy nhiêu
Ngay từ nhỏ, Người đã chứng kiến những tấm gương lao động cần mẫn
của người thân trong gia đình và bà con làng xóm, đã trực tiếp tham gia vào
công việc nên sớm nhận thấy giá trị của lao động và biết quý trọng những người lao động.
Trong 30 năm bôn ba ở nước ngoài, Hồ Chí Minh đã “trải qua mười hai
nghề vất vả”. Cuộc sống cần lao đã rèn luyện Người trở thành một người lao
động có đầy đủ phẩm chất, tâm lý, tình cảm của giai cấp vô sản. Dù phải làm
việc vất vả để kiếm sống, Người vẫn dành thời gian thích đáng để học tập.
Người từng nói với sinh viên: “Hồi Bác còn đồng tuổi với các cháu ở đây thì
Bác phải đi rửa bát hoặc làm nhiều công việc khác để lấy tiền mà đi học”. II. Liên hệ sinh viên
2.1 Những biểu hiện lười biếng của sinh viên A, trong học tập -
Không ai quản thúc: Tình trạng này xảy ra nhiều nhất ở
những sinh viên xa nhà. Khi học cấp 2, cấp 3, các bạn thường được nhà
trường, thầy cô, bố meh phối hợp cùng nhau để quản lý chặt chẽ chuyện
học hành. Các vấn đề về học tập và hạnh kiểm đều được nhà trường bóa
lại với phụ huynh để tìm phương pháp giải quyết và tình trạng lười học được đẩy lùi xa hơn. lOMoAR cPSD| 47708777 -
Mãi mê lao vào nhưng thú vui: Khá nhiều sinh viên thường
chỉ học ki kỳ thi gần kề còn trong quá trình học thì chỉ mải mê vui chơi và
không chịu học tập . Chính môi trường mới với nhiều trò vui chơi giải trí
đã kéo theo từ một học sinh chăm chỉ, học giỏi trở thành một sinh viên
lười biến với kết quả học tập không thể hệ hơn. -
Không có phương pháp học tập phù hợp : Ở bậc THPT, các
bạn thường được thầy cô dẫn dắt nhiều hơn nhưng học đại học thì khác.
Vì số lượng sinh viên đông nên các thầy cô không thể quan tâm đến từng
người. Đồng thời học đại học theo phương pháp tín chỉ, phương pháp này
đòi hỏi sinh viên phải tự học là chủ yếu.Điều này khiến cho nhiều sinh
viên không tìm ra được phương pháp học tập phù hợp, dần dần mất
phương hướng và có tâm lý chán nản, học không vào, thậm chí là mặc kệ
đến đâu thì đến. B , Trong đời sống -
Ảnh hưởng từ bạn bè: Các hoạt động đi chơi, đi phượt, tình
nguyện, buôn chuyện, rủ rê, chơi game thâu đêm suốt sáng... làm bạn rơi
vàn quay của bận rộn và những lời mời hấp dẫn khiến bạn không nỡ lòng
từ chối. Lên địa học, ảnh hưởng của bạn bè đến bạn vô cùng lớn vì không
có gia đình, người thân bên cạnh thì bạn bè là những người quan trọng dối
với bạn trong cuộc sông -
Mải mê chinh chiến và yêu đương :Khi lên đại học, chính
tâm lý “phải có người yêu cho bằng bạn bằng bè” nên nhiều sinh viên đã
dành thời gian trau chuốt, tán tỉnh, hẹn hò đến không còn để ý việc học
hành.Tán tỉnh, yêu đương, thất tình, tán tỉnh, yêu đương... -
Bận rộn kiếm tiền :Nhiều sinh viên gia đình khó khăn nên đã
lựa chọn cách đi làm thêm để đỡ gánh nặng cho bố mẹ. Vì vậy nên thời gian học sẽ hạn hẹp. -
Mạng xã hội :Sống trong thời đại truyền thông, Facebook,
Twitter, Tumblr... dường như đã “ngốn” hết thời gian của bạn. Sáng ngủ dậy vào
Facebook, đi chơi check in Facebook, chụp ảnh up Facebook, viết status một
ngày chục cái đăng Facebook, trước khi học phải vào Facebook cập nhật thông
tin và ngồi vẩn vơ đến tận khi đi ngủ 2.2 Những biểu hiện cần của sinh viên A , Trong học tập
Học tập, rèn luyện theo chương trình, kế hoạch giáo dục, đào tạo của cơ
sở giáo dục đại học; chủ động, tích cực tự học, nghiên cứu, sáng tạo và rèn luyện
đạo đức, lối sống. Tôn trọng nhà giáo, cán bộ quản lý, viên chức và nhân viên
của cơ sở giáo dục đại học; đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong quá trình học tập và lOMoAR cPSD| 47708777
rèn luyện; thực hiện tốt nếp sống văn hóa trong trường học. Đóng học phí, bảo
hiểm y tế đầy đủ, đúng thời hạn. B , Trong đời sống
Tham gia lao động công ích, hoạt động tình nguyện, hoạt động xã hội vì
cộng đồng phù hợp với năng lực và sức khỏe theo yêu cầu của cơ sở giáo dục đại
học. Có rất nhiền bạn sinh viên đã nổ lực hết mình cho việc học tập. Đáng
ngưỡng mộ hơn có những bạn sinh viên suất thân trong những gia đình khó khăn
nhưng biết vượt lên hoàn cảnh để vươn lên những tầm cao của tri thức. Ngoài
việc học tập, các bạn đã làm tất cả những công việc để có tiền phụ giúp cha mẹ.
Các bạn mãi là những bông hoa đẹp trong vườn hoa của dân tộc Việt Nam – một
tương lai tươi sáng đang chờ các bạn ở phía trước. Các bạn cũng chính là những
người tiếp thu và thực hành tốt tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vì trong trái tim
các bạn luôn tâm niệm rằng “ Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta mà hãy tự hỏi ta
đã làm gì cho Tổ Quốc hôm nay”.
2.3 Vì sao SV cần có đức tính cần
Vì việc giáo dục đạo đức cho thế hệ sinh viên – nguồn nhân lực chất
lượng cao của đất nước trong tương lai là vô cùng quan trọng và cần thiết để đào
tạo ra thế hệ sinh viên có chuyên môn, nghề nghiệp vững vàng, năng động, sáng
tạo, có niềm tự hào dân tộc, có đạo đức và ý chí vươn lên đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
2.4 liên hệ với thực tế
Bản thân : nhìn nhận xét bản thân, xem xét mình có đang mắc phải thói
quen lười biếng hay không.Nếu có hãy xem xét phân tích các nguyên nhân khiến
mình lười biến và tìm cách khắc phục .
Xã hội : lười biếng là một vấn đề phổ biến trong xã hội hiện nay.Chúng ta
cần nâng cao nhận thức về tác hại của lười biếng và chung tay đẩy lùi vấn đề này .
Kết luận : lười biếng là một thói quen xấu ảnh hưởng tiêu cực đến bản
thân và xã hội. Chúng ta cần nỗ lực rèn luyện tính năng chăm chỉ kiên trì để đạt
được thanh công trong cuộc sống
Bài học rút ra: cần phải rèn luyện tính năng chăm chỉ không ỷ lại lười
biếng.Cần có kế hoạch học tập, làm việc hợp lí để đạt hiệu quả cao.Cần phải biết
quý trọng thời gian không được lãng phí thời gian vào những việc vô bổ .