Truyền thông Việt Nam và chiến dịch tuyên truyền thông điệp 5K - Đại cương truyền thông quốc tế | Học viện Ngoại giao Việt Nam

Truyền thông Việt Nam và chiến dịch tuyên truyền thông điệp 5K - Đại cương truyền thông quốc tế | Học viện Ngoại giao Việt Nam được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

HỌC VIỆN NGOẠI GIAO
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
TRUYỀN THÔNG QUỐC TẾ
Chủ đề:
Truyền thông Việt Nam và chiến dịch tuyên truyền thông điệp 5K
trong đại dịch COVID -19
Họ và tên sinh viên: Trần Quang Minh
Lớp: TTQT (...)
Giảng viên: PGS. TS Dương Văn Quảng
Ngành học: Quan hệ quốc tế
Năm học: 2021 - 2022
HÀ NỘI- 05/2022
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 2
NỘI DUNG 3
TỔNG QUAN VỀ ĐẠI DỊCH COVID - 19 3
“THÔNG ĐIỆP 5K” TỪ BỘ Y TẾ VIỆT NAM 3
2.1. “THÔNG ĐIỆP 5K” LÀ GÌ ? 3
2.2. CÁC KÊNH TRUYỀN THÔNG CHO THÔNG ĐIỆP 5K 4
2.2.1. Báo chí 4
2.2.2. Nền tảng mạng xã hội 5
2.2.3. Vũ điệu 5K 5
2.3. TÁC ĐỘNG CỦA THÔNG ĐIỆP 5K ĐẾN NGƯỜI DÂN 6
III. NHỮNG DẤU ẤN TRUYỀN THÔNG TRONG CHIẾN DỊCH TUYÊN
TRUYỀN THÔNG ĐIỆP 5K 8
KẾT LUẬN 10
TÀI LIỆU THAM KHẢO 10
1
LỜI MỞ ĐẦU
Đã hơn hai năm kể từ khi nhân loại lần đầu tiên chứng kiến sự xuất hiện lây lan
mạnh mẽ của Covid - 19, một loại virus cùng nguy hiểm, khả năng gây ra những
thương tổn nặng nề cho hệ hấp của con người. Xuyên suốt quá trình lây lan phát
triển của mình, Covid - 19 đã cướp đi số sinh mạng tội đồng thời mở ra một
thời kỳ u ám, đen tối đó chỉ đầy rẫy sự đau khổ, mất mát, chết chóc do dịch bệnh
gây ra. Trong khoảng thời gian đó, bên cạnh hệ thống y tế ngày đêm hoạt động, nỗ lực
không ngừng để giành giật sự sống cho bệnh nhân từ tay “tử thần” Covid - 19 thì
truyền thông báo chí cũng đóng vai trò cùng quan trọng trong việc điều hướng
dòng chảy tin tức, đảm bảo cho người dân trên toàn thế giới đều thể tiếp cận nhanh
chóng cập nhật liên tục những thông tin mới nhất liên quan đến tình hình dịch
bệnh. Tại Việt Nam, báo chí truyền thông lúc bấy giờ đã chủ trương thực hiện các
chiến dịch tuyên truyền về phòng - chống Covid - 19 nổi bật nhất thông điệp 5K
đến từ Bộ Y Tế.
Vậy “thông điệp 5K” thực chất ? đã tác động như thế nào đến nhận thức
hành động của người dân ? Trên sở những câu hỏi đó, bài tiểu luận dưới đây sẽ
tập trung làm về thông điệp 5K cũng như những dấu ấn truyền thông trong chiến
dịch tuyên truyền đó.
2
NỘI DUNG
I. TỔNG QUAN VỀ ĐẠI DỊCH COVID - 19
Đại dịch Covid - 19 hay còn được biết đến với tên gọi dịch bệnh viêm đường
hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra. Cụ thể, căn bệnh nguy hiểm chết
người này lần đầu tiên xuất hiện tại thành phố Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc vào
tháng 12 năm 2019. Không lâu sau đó, khi nhận thấy tốc độ lây lan mạnh mẽ cùng với
mức độ nguy hiểm của dịch bệnh viêm đường hấp cấp này, tổ chức y tế thế giới
(WHO) đã quyết định tuyên bố Covid - 19 chính thức trở thành đại dịch toàn cầu vào
ngày 11 tháng 3 năm 2020. Theo số liệu thống cập nhật đến hết ngày 28 tháng 5
năm 2022, toàn thế giới đã ghi nhận tổng cộng hơn 500 triệu ca nhiễm trên 6 triệu
người tử vong vì Covid - 19.
Với vị trí nước láng giềng mức độ giao thương lớn với Trung Quốc, Việt
Nam đã trở thành một trong những quốc gia đầu tiên bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh
Covid - 19. Vào ngày 22 tháng 1 năm 2020, ca bệnh Covid - 19 đầu tiên tại Việt Nam
được phát hiện tại thành phố Hồ Chí Minh. Bệnh nhân một doanh nhân người
Trung Quốc, sinh sống tại Hán đến thăm con trai tại Việt Nam. Không lâu sau
đó, các trường hợp nhiễm bệnh liên tục được phát hiện trong một nhóm người lao
động từ Hán trở về Vĩnh Phúc. Ngay sau khi ghi nhận các ca mắc đầu tiên trong
nước, chính phủ đã chủ trương đưa ra các biện pháp ứng phó phù hợp nhằm nhanh
chóng kiểm soát dịch bệnh hiệu quả. Tuy nhiên trong khoảng thời gian sau đó, các
biến thể mới, mạnh mẽ, nguy hiểm hơn của virus Corona xuất hiện khiến cho tình
hình dịch bệnh tại Việt Nam trở nên phức tạp khó kiểm soát hơn với số lượng
người phơi nhiễm tử vong do Covid - 19 tăng lên một cách chóng mặt qua từng
ngày. thể nói, chỉ trong hai năm hoành hành, đại dịch Covid - 19 đã để lại cho nhân
loại những nỗi đau đớn, bất hạnh tột cùng khó thể phai mờ theo dòng chảy của thời
gian khi cướp đi vô số sinh mạng của những người dân vô tội.
II. “THÔNG ĐIỆP 5K” TỪ BỘ Y TẾ VIỆT NAM
2.1. “THÔNG ĐIỆP 5K” LÀ GÌ ?
Khi Covid - 19 vẫn còn diễn biến phức tạp tại Việt Nam, bên cạnh việc thực hiện
giãn cách hội, cách ly tập trung, phong tỏa khu vực, Bộ Y tế còn chủ trương đưa ra
các chiến dịch tuyên truyền liên quan đến căn bệnh chết người này nổi bật nhất
chính “thông điệp 5K”. Cụ thể, Bộ Y tế quyết định đưa ra thông điệp 5K nhằm kêu
3
gọi người dân chủ động phòng chống cùng nhau chung sống an toàn với dịch bệnh
Covid - 19. Nội dung của thông điệp bao gồm năm điểm chính như sau:
1. KHẨU TRANG: Đeo khẩu trang thường xuyên tại nơi công cộng, nơi tập
trung đông người và đeo khẩu trang y tế tại các cơ sở ý tế, khu cách ly.
2. KHỬ KHUẨN: Sử dụng phòng hoặc dung dịch sát khuẩn để rửa tay
thường xuyên. Chú ý vệ sinh các bề mặt, vật dụng thường xuyên tiếp xúc như
tay nắm cửa, điện thoại, máy tính bảng, mặt bàn, ghế,... Luôn luôn giữ vệ sinh,
lau rửa và để nhà nhà cửa thông thoáng.
3. KHOẢNG CÁCH: Giữ khoảng cách cần thiết khi tiếp xúc với người khác.
4. KHÔNG TẬP TRUNG: Không tập trung tại những nơi đông người.
5. KHAI BÁO Y TẾ: Cài đặt các ứng dụng phòng chống dịch được phát hành
bởi chính phủ, Bộ Y tế Việt Nam như NCOVI, Bluezone để thực hiện khai báo
y tế nhận được những thông báo về nguy lây nhiễm Covid - 19. Khi xuất
hiện các dấu hiệu ho, sốt, khó thở, hãy gọi điện cho đường dây nóng của Bộ Y
tế (19009095).
Việc thực hành tốt thông điệp 5K sẽ tạo ra lớp “lá chắn thép” vững chắc bảo vệ
mỗi nhân trước sự nguy hiểm của Covid - 19 từng bước thiết lập trạng thái “bình
thường mới” trong hội. thể nói, thông điệp 5K đã trở thành một công cụ truyền
thông đắc lực cùng đồng hành với chính phủ người dân Việt Nam bước qua những
tháng ngày đen tối, u ám nhất của dịch bệnh Covid - 19.
2.2. CÁC KÊNH TRUYỀN THÔNG CHO THÔNG ĐIỆP 5K
2.2.1. Báo chí
Việc Bộ Y tế đưa ra thông điệp 5K (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách -
Không tụ tập - Khai báo y tế) trong thời điểm dịch bệnh Covid - 19 diễn biến phức tạp
đã thu hút được rất nhiều sự chú ý từ phía báo chí truyền thông. Cụ thể, ngay sau sự
giới thiệu thành công của Bộ Y tế, các tờ báo uy tín trong nước đã nhanh chóng nắm
bắt được những nội dung chính của thông điệp để từ đó cho ra những bài báo tuyên
truyền về quy tắc 5K bên cạnh những bản tin quen thuộc cập nhật về tình hình dịch
bệnh Covid - 19 trên thế giới. Thay lựa chọn lối viết “dài dòng”, cố gắng bao hàm
một số lượng lớn thông tin cùng một lúc thì các bài báo tại thời điểm đó lại chủ trương
giới thiệu trực tiếp những thông điệp cốt lõi của quy tắc 5K giống như Bộ Y tế đã từng
4
truyền tải trên cổng thông tin điện tử. Chính điều đấy đã tạo ra sự đồng nhất về mặt
thông tin giữa chính phủ báo chí để từ đó giúp cho thông điệp 5K thể mở rộng
mức độ phổ biến của mình và trở nên dễ dàng tiếp cận hơn với người dân trên cả nước
2.2.2. Nền tảng mạng xã hội
Bên cạnh các trang báo truyền thống, chính phủ Việt Nam còn chủ trương sử dụng
các nền tảng mạng hội sẵn để tăng mức độ hiệu quả của chiến dịch tuyên truyền
cho thông điệp 5K. Cụ thể, trên trang Facebook của mình, Bộ Y tế đã chủ động cập
nhật khung hình đại diện mới với quy tắc 5K để qua đó khuyến khích người dân chia
sẻ lan tỏa thông điệp rộng rãi. Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng nghìn người sử
dụng Facebook đã lần lượt thay thế khung hình đại diện của mình nhằm hưởng ứng
phong trào được phát động từ Bộ Y tế. Qua đó gián tiếp gia tăng mức độ phổ biến của
thông điệp 5K đồng thời giúp nâng cao nhận thức của người dân về các phương pháp
phòng chống dịch bệnh Covid - 19 hiệu quả. Không những thế, thông điệp 5K vốn
đơn thuần chỉ những dòng chữ tẻ nhạt, cứng nhắc giờ đây đã được hoạt hình hóa trở
thành những thước phim chân thực, sinh động cả về âm thanh lẫn hình ảnh trên nền
tảng Youtube. Chính điều đó đã giúp cho thông điệp 5K ngày càng trở nên gần gũi
cũng như dễ dàng tiếp cận hơn đối với mọi người, đặc biệt là giới trẻ.
Ngoài ra, bộ Y tế còn giới thiệu tới người dân những bản áp phích thông điệp 5K
dưới nhiều ngôn ngữ khác nhau (tiếng Việt, tiếng Khmer, tiếng Trung, tiếng Anh,
tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha). Những bản áp phích với thiết kế không quá cầu kỳ,
thân thiện với người đọc sau đó đã được Bộ Y tế số hóa gửi đi rộng rãi đến tất cả
tài khoản người dùng Zalo. thể thấy, chính phủ Việt Nam đã tận dụng rất tốt mức
độ ảnh hưởng của các nền tảng mạng hội để qua đó mở rộng sự phổ biến của thông
điệp 5K tới toàn bộ nhân dân cả nước.
2.2.3. Vũ điệu 5K
Trong khoảng thời gian Covid - 19 diễn biến phức tạp tại Việt Nam thì ý thức
trách nhiệm của mỗi người dân trong việc thực hiện tốt các biện pháp phòng chống
dịch được đánh giá yếu tố quyết định, then chốt nhất để nhanh chóng kiểm soát tình
hình dịch bệnh. Đó cũng chính những nội dung của “thông điệp 5K” Bộ Y tế
mong muốn được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi tới toàn bộ người dân: Khẩu trang,
Khử khuẩn, Khoảng cách, Không tụ tập Khai báo y tế. Kế thừa âm hưởng thành
tựu của “Ghen Vy”, vào năm 2021, Bộ Y tế đã chủ trương phối hợp với quỹ
Unilever Việt Nam cho ra mắt “Vũ điệu 5K” nhằm kêu gọi người dân nghiêm túc tuân
thủ chấp hành các biện pháp phòng chống dịch để chung sống hòa bình cũng như
từng bước thiết lập trạng thái bình thường mới. Tại thời điểm đó, “vũ điệu 5K” đã
5
nhanh chóng chiếm được cảm tình của mọi người tạo ra xu hướng “nhảy cover”
trong các bạn trẻ. Xu hướng đây không chỉ đơn thuần việc tự tin, sẵn sàng thể
hiện bản thân qua các màn đạo còn một trào lưu thực hiện thông điệp 5K từ
chính phủ để thể hiện tinh thần đồng lòng cùng nhau vượt qua đại dịch cũng như tinh
thần yêu nước. “Vũ điệu 5K” thể dễ dàng chạm đến trái tim của mọi người, đặc
biệt giới trẻ bởi lời bài hát được biên tập với những từ ngữ dễ thương, vui vẻ, gần
gũi, dễ nhớ cùng với phần đạo đơn giản, không quá phức tạp khiến bất cứ ai cũng
có thể hát và nhảy lại được. Cụ thể, lời bài hát của “vũ điệu 5K” như sau:
“Chịu khó đừng đi chơi
Khẩu trang đeo chẳng rời
Tạm xa nhau hai mét
Thành thật khai báo nha
Quan trọng là nhớ trong lòng
Rửa tay sạch mọi lúc
Cùng thông điệp 5K”
“Vũ điệu 5K” được sáng tác bởi nhạc trẻ tài năng Bùi Công Nam được thể
hiện bởi dàn ca trẻ nổi tiếng, nhận được nhiều sự yêu mến từ các bạn trẻ bao gồm
Emma Nhất Khanh, Lix LipB, Bongplaybang, Nguyễn Phạm Kim Hải Đức Anh.
Việc chủ động hợp tác với những người nổi tiếng, sức ảnh hưởng lớn trong hội
đã giúp cho chiến dịch tuyên truyền cho “thông điệp 5K” nói chung “vũ điệu 5K”
nói riêng trở nên gần gũi hơn dễ tạo ra được những ấn tượng sâu đậm, tích cực đối
với khán giả. Qua đó, nâng cao nhận thức của người dân về việc thực hiện các biện
pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả. thể nói, “vũ điệu 5K” một trong những
sản phẩm thành công nhất trong phong trào tuyên truyền cho “thông điệp 5K” từ Bộ Y
tế.
2.3. TÁC ĐỘNG CỦA THÔNG ĐIỆP 5K ĐẾN NGƯỜI DÂN
Trong thời điểm Covid - 19 diễn biến phức tạp tại Việt Nam, chiến dịch tuyên
truyền mạnh mẽ của chính phủ về thông điệp 5K đã giúp người dân nhận thức được
vai trò quan trọng của việc thực hiện đúng các phương pháp phòng chống căn bệnh
chết người này. Các phương pháp phòng chống dịch bệnh được chính phủ đẩy mạnh
truyền thông tới tất cả mọi người cũng chính những thông điệp chủ chốt nằm gói
gọn trong năm chữ “K” (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai
báo y tế).
Khẩu trang được biết đến biện pháp hiệu quả trong phòng chống bệnh đường
hấp nói chung Covid - 19 nói riêng. Các nghiên cứu cho thấy nếu trên 95% người
6
dân đeo khẩu trang thì giảm được 85% nguy nhiễm SARS - CoV - 2. thể nói,
“khẩu trang tấm chắn phòng bệnh hấp hiệu quả nhất”. Thế nhưng, trong giai
đoạn đầu khi Covid - 19 mới xuất hiện tại Việt Nam, chúng ta thể dễ dàng bắt gặp
rất nhiều người không hề đeo khẩu trang mỗi khi đi ngoài đường hay tụ tập tại những
nơi công cộng, tập trung đông người. Tuy nhiên, chính chiến dịch tuyên truyền thông
điệp 5K đã xóa bỏ hoàn toàn ý thức chủ quan đó của người dân. Quy tắc 5K đã giúp
người dân hiểu hơn về công dụng “to lớn” của chiếc khẩu trang “nhỏ bé” trong việc
bảo vệ mỗi nhân khỏi sự lây nhiễm nguy hiểm của Covid-19. Kết quả trong các
đợt bùng phát dịch sau đó với sự xuất hiện của các biến thể mới, phần lớn người dân
đều đã chủ động đeo khẩu trang tại các nơi công cộng thậm chí còn mang theo những
chiếc khẩu trang dự bị sẵn sàng thay thế mỗi khi cần. Qua đó giúp cho mỗi nhân
vừa thể thoải mái tham gia các hoạt động trong ngày đồng thời bảo vệ tốt sức khỏe
của bản thân khỏi sự lây nhiễm chết người của đại dịch Covid-19.
Thông điệp 5K cũng thu hút được nhiều sự chú ý của người dân về vấn đề khử
khuẩn. Cụ thể, khi các đợt dịch bệnh liên tiếp bùng nổ diễn biến phức tạp, tại các
nơi công cộng vốn tập trung đông người đã chứng kiến sự xuất hiện của các lọ rửa tay
miễn phí được bố trí xen kẽ nhau. Việc lắp đặt như vậy ý nghĩa nhắc nhở người dân
luôn luôn phải rửa tay, khử khuẩn thường xuyên sau khi tham gia các hoạt động trong
ngày. Bên cạnh đó, rất nhiều người còn ý thức chủ động mang theo những lọ nước
rửa tay cá nhân để bảo vệ bản thân mình khỏi sự lây lan mạnh mẽ của dịch bệnh.
Ngoài ra, thông điệp 5K còn góp phần làm thay đổi các hành vi sinh hoạt hàng
ngày của người dân. Tại thời điểm lúc bấy giờ, mọi người đều ý thức chủ động giữ
khoảng cách an toàn khi giao tiếp với những người xung quanh tại các nơi công cộng,
tập trung đông người để đảm bảo an toàn sức khỏe. Thêm vào đó, trước chiến dịch
tuyên truyền mạnh mẽ từ chính phủ, các hàng quán, nhà hàng cũng sẵn sàng đóng cửa
nhằm tránh tình trạng tụ tập đông người tạo điều kiện thuận lợi cho Covid - 19 phát
triển và lây lan.
Cuối cùng, sau khi thông điệp 5K được phủ sóng rộng rãi trên toàn quốc, phần lớn
người dân đều đã chủ động cài đặt những ứng dụng cần thiết để khai báo y tế cũng
như cập nhật những tin tức mới nhất từ chính phủ về đại dịch Covid 19. Không những
thế, những người đi về từ vùng dịch cũng không hề ngần ngại sẵn sàng khai báo
lịch sử dịch tễ của chính mình. Qua đó giúp cho chính phủ thể dễ dàng theo dõi,
được tình hình dịch bệnh để đưa ra những phương pháp, cách thức ứng phó phù hợp
với sự chuyển biến nhanh chóng của virus. thể thấy, thông điệp 5K đã tạo ra những
thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức cũng như hành động của mỗi người dân Việt Nam
trong việc thực hiện nghiêm chỉnh các phương pháp phòng chống dịch bệnh.
7
III. NHỮNG DẤU ẤN TRUYỀN THÔNG TRONG CHIẾN
DỊCH TUYÊN TRUYỀN THÔNG ĐIỆP 5K
Ngay từ những ngày chống dịch đầu tiên, các quan thông tấn, báo chí, các đài
phát thanh truyền hình cả trung ương lẫn địa phương đều đã chủ động nhập cuộc,
tăng thêm thời lượng phát sóng về mọi chủ đề của đời sống liên quan tới dịch bệnh,
cập nhật những thông tin mới nhất để phục vụ nhu cầu của công chúng. GS.TS
Nguyễn Thanh Long đã khẳng định rằng: “Nhờ đó các thông tin chính thống,
chính xác về phòng, chống dịch đã tạo ra một dòng chảy chủ đạo của truyền thông
trong phòng chống đại dịch tạo được niềm tin của người dân đối với sự lãnh đạo
của Đảng, sự điều hành của Chính phủ sự tham gia của các cấp, các ngành”. Sau
khi quy tắc 5K được giới thiệu, báo chí với sự sắc bén, nhanh nhạy của mình đã ngay
lập tức nắm bắt được những nội dung then chốt của thông điệp Bộ Y tế mong
muốn truyền tải rộng rãi tới toàn bộ người dân trên cả nước. Sự thống nhất giữa các tờ
báo về hình thức đưa tin đã góp phần đảm bảo được tính minh bạch đồng thời giữ
nguyên được những giá trị cốt lõi của thông điệp 5K từ Bộ Y tế. Chính điều đó đã tạo
điều kiện thuận lợi cho người dân thể dễ dàng tiếp cận hiểu hơn về thông điệp
5K.
Không những thế, các nền tảng mạng hội cũng đã được tận dụng một cách triệt
để xuyên suốt chiến dịch truyền thông. Bên cạnh hình thức truyền thống, Bộ Y tế còn
sáng tạo, chủ động đưa ra các phương thức tuyên truyền mới lạ về thông điệp 5K
(video, điệu 5K,...) Với tần suất sử dụng thường xuyên cùng với mức độ phổ biến
rộng rãi, các nền tảng mạng hội như Facebook, Youtube, Zalo,...cũng đã trở thành
một trong những kênh truyền thông quan trọng, đóng vai trò chủ chốt trong chiến dịch
tuyên truyền thông điệp 5K của Bộ Y tế. Phát huy lợi thế về công nghệ thông tin của
cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chính phủ đã nhanh chóng cho ra mắt các ứng dụng
để cung cấp thông tin, khai báo y tế, hướng dẫn người dân phòng chống dịch hiệu quả
dễ dàng cập nhật tình hình sức khỏe của bản thân. Việc làm trên đã giúp cho nội
dung “Khai báo y tế” của thông điệp từng bước gắn liền với thực tiễn chống dịch để
qua đó khiến người dân cảm thấy tin tưởng hơn vào quy tắc 5K.
Bộ Y tế còn chủ động hợp tác với những nhạc sĩ, ca nổi tiếng để cùng nhau cho
ra mắt nhiều sản phẩm nghệ thuật nhằm tuyên truyền về các phương pháp phòng
chống dịch bệnh Covid - 19 tiêu biểu nhất chính điệu 5K. Sự kết hợp đó đã
thể hiện tinh thần đoàn kết giữa nhân dân chính phủ trong việc đẩy lùi đại dịch
Covid-19 đồng thời mang thông điệp 5K tới gần hơn với mọi người trong hội.
thể thấy, xuyên suốt khoảng thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp, truyền thông báo
chí, dựa trên quan điểm cung cấp thông tin phải đảm bảo “Kịp thời - Minh bạch -
8
Chính xác Tin cậy”, đã trở thành một trong những công cụ tuyên truyền đắc lực
góp phần vào sự thành công của thông điệp 5K.
9
KẾT LUẬN
Đại dịch Covid - 19 với tốc độ lây lan mạnh mẽ của mình đã gieo rắc đau khổ, bất
hạnh, chết chóc trên toàn thế giới Việt Nam cũng không phải ngoại lệ. Trong
khoảng thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp, chính phủ Việt Nam đã tích cực tiến
hành các chiến dịch tuyên truyền khác nhau về phương pháp phòng chống dịch
Covid-19 hiệu quả, tiêu biểu nhất chính thông điệp 5K từ Bộ Y tế. Lúc bấy giờ,
thông điệp 5K kết hợp cùng với sự truyền thông mạnh mẽ đã nhanh chóng mở rộng
tầm ảnh hưởng của mình nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện
nghiêm chỉnh các phương pháp phòng chống đại dịch. Điều đó đã giúp chính phủ
thể kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh từng bước đưa cuộc sống của nhân dân về
trạng thái “bình thường mới”. thể nói, truyền thông một trong những mắt xích
cùng quan trọng góp phần không nhỏ vào sự thành công của Việt Nam trong cuộc
chiến chống lại loại virus chết người mang tên Covid - 19.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban biên tập Trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng. Thông điệp 5K - "Lá chắn
thép" trong phòng chống đại dịch COVID-19. Ngày xuất bản 08/09/2020. Ngày truy
cập 25/05/2022.
https://vncdc.gov.vn/thong-diep-5k-la-chan-thep-trong-phong-chong-dai-dich-covid-1
9-nd15856.html
2. Bộ Y tế. Thông điệp 5K. Ngày xuất bản 26/11/2020. Ngày truy cập 29/05/2022.
https://www.youtube.com/watch?v=12_QnjCPHZ8
3. Bộ Y tế. Bộ Y tế khuyến cáo “5K” chung sống an toàn với dịch bệnh. Ngày xuất
bản 31/08/2020. Ngày truy cập 28/05/2022.
https://covid19.gov.vn/bo-y-te-khuyen-cao-5k-chung-song-an-toan-voi-dich-benh-171
7130215.htm
4. Báo tuổi trẻ. Thử thách “vũ điệu 5K” lan tỏa thông điệp đẩy lùi dịch bệnh Covid -
19. Ngày xuất bản 03/07/2021. Ngày truy cập 29/05/2022.
https://tuoitre.vn/thu-thach-vu-dieu-5k-lan-toa-thong-diep-day-lui-dich-benh-covid-19
-20210703102930874.htm
5. Ban Dân tộc Phú Yên. Thông điệp 5K trách nhiệm công dân. Ngày xuất bản
22/02/2021. Ngày truy cập 30/05/2022.
https://bandantoc.phuyen.gov.vn/thong-diep-5k-va-trach-nhiem-cong-dan/
10
6. Cục Quân Y - Học viện Quân Y. 100 câu hỏi đáp về dịch bệnh Covid - 19. Xuất bản
tháng năm 2020. Ngày truy cập 28/05/2022.
http://asttmoh.vn/wp-content/uploads/2020/03/100-cau-hoi-dap-ve-dich-Covid-19-Cu
c-QY-Final.pdf
7. Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Đà Nẵng. 6 dấu ấn của chiến dịch truyền thông
phòng chống dịch Covid - 19. Ngày xuất bản 17/06/2020. Ngày truy cập 30/05/2022.
https://ksbtdanang.vn/phong-chong-dich-benh/6-dau-an-cua-chien-dich-truyen-thong-
phong-chong-dich-covid-19-178.html
8. Tran LTT, Manuama EO, Vo DP, et al. The COVID-19 global pandemic: a review
of the Vietnamese Government response. Journal of Global Health Reports. Ngày
xuất bản 08/04/2021. Ngày truy cập 27/05/2022.
https://www.joghr.org/article/21951-the-covid-19-global-pandemic-a-review-of-the-vi
etnamese-government-response
9. Tran Nam Anh, Lam Minh Huy, Pham Duc Thuan. The 5K in the context of
Covid-19 pandemic at Viet Nam: A case study. 4th International European Conference
on interdisciplinary scientific research. 2021. Ngày truy cập 01/06/2022.
https://www.researchgate.net/publication/354600099_THE_5K_MESSAGE_IN_THE
_CONTEXT_OF_COVID-19_PANDEMIC_AT_VIETNAM_A_CASE_STUDY
11
| 1/12

Preview text:

HỌC VIỆN NGOẠI GIAO KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN TRUYỀN THÔNG QUỐC TẾ Chủ đề:
Truyền thông Việt Nam và chiến dịch tuyên truyền thông điệp 5K trong đại dịch COVID -19
Họ và tên sinh viên: Trần Quang Minh Lớp: TTQT (...)
Giảng viên: PGS. TS Dương Văn Quảng
Ngành học: Quan hệ quốc tế Năm học: 2021 - 2022 HÀ NỘI- 05/2022 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU 2 NỘI DUNG 3
TỔNG QUAN VỀ ĐẠI DỊCH COVID - 19 3
“THÔNG ĐIỆP 5K” TỪ BỘ Y TẾ VIỆT NAM 3
2.1. “THÔNG ĐIỆP 5K” LÀ GÌ ? 3
2.2. CÁC KÊNH TRUYỀN THÔNG CHO THÔNG ĐIỆP 5K 4 2.2.1. Báo chí 4
2.2.2. Nền tảng mạng xã hội 5 2.2.3. Vũ điệu 5K 5
2.3. TÁC ĐỘNG CỦA THÔNG ĐIỆP 5K ĐẾN NGƯỜI DÂN 6
III. NHỮNG DẤU ẤN TRUYỀN THÔNG TRONG CHIẾN DỊCH TUYÊN TRUYỀN THÔNG ĐIỆP 5K 8 KẾT LUẬN 10 TÀI LIỆU THAM KHẢO 10 1 LỜI MỞ ĐẦU
Đã hơn hai năm kể từ khi nhân loại lần đầu tiên chứng kiến sự xuất hiện và lây lan
mạnh mẽ của Covid - 19, một loại virus vô cùng nguy hiểm, có khả năng gây ra những
thương tổn nặng nề cho hệ hô hấp của con người. Xuyên suốt quá trình lây lan và phát
triển của mình, Covid - 19 đã cướp đi vô số sinh mạng vô tội đồng thời mở ra một
thời kỳ u ám, đen tối mà ở đó chỉ đầy rẫy sự đau khổ, mất mát, chết chóc do dịch bệnh
gây ra. Trong khoảng thời gian đó, bên cạnh hệ thống y tế ngày đêm hoạt động, nỗ lực
không ngừng để giành giật sự sống cho bệnh nhân từ tay “tử thần” Covid - 19 thì
truyền thông báo chí cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều hướng
dòng chảy tin tức, đảm bảo cho người dân trên toàn thế giới đều có thể tiếp cận nhanh
chóng và cập nhật liên tục những thông tin mới nhất liên quan đến tình hình dịch
bệnh. Tại Việt Nam, báo chí truyền thông lúc bấy giờ đã chủ trương thực hiện các
chiến dịch tuyên truyền về phòng - chống Covid - 19 mà nổi bật nhất là thông điệp 5K đến từ Bộ Y Tế.
Vậy “thông điệp 5K” thực chất là gì ? Nó đã tác động như thế nào đến nhận thức
và hành động của người dân ? Trên cơ sở những câu hỏi đó, bài tiểu luận dưới đây sẽ
tập trung làm rõ về thông điệp 5K cũng như những dấu ấn truyền thông trong chiến dịch tuyên truyền đó. 2 NỘI DUNG I.
TỔNG QUAN VỀ ĐẠI DỊCH COVID - 19
Đại dịch Covid - 19 hay còn được biết đến với tên gọi cũ là dịch bệnh viêm đường
hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra. Cụ thể, căn bệnh nguy hiểm chết
người này lần đầu tiên xuất hiện tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc vào
tháng 12 năm 2019. Không lâu sau đó, khi nhận thấy tốc độ lây lan mạnh mẽ cùng với
mức độ nguy hiểm của dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp này, tổ chức y tế thế giới
(WHO) đã quyết định tuyên bố Covid - 19 chính thức trở thành đại dịch toàn cầu vào
ngày 11 tháng 3 năm 2020. Theo số liệu thống kê cập nhật đến hết ngày 28 tháng 5
năm 2022, toàn thế giới đã ghi nhận tổng cộng hơn 500 triệu ca nhiễm và trên 6 triệu
người tử vong vì Covid - 19.
Với vị trí nước láng giềng và có mức độ giao thương lớn với Trung Quốc, Việt
Nam đã trở thành một trong những quốc gia đầu tiên bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh
Covid - 19. Vào ngày 22 tháng 1 năm 2020, ca bệnh Covid - 19 đầu tiên tại Việt Nam
được phát hiện tại thành phố Hồ Chí Minh. Bệnh nhân là một doanh nhân người
Trung Quốc, sinh sống tại Vũ Hán và đến thăm con trai tại Việt Nam. Không lâu sau
đó, các trường hợp nhiễm bệnh liên tục được phát hiện trong một nhóm người lao
động từ Vũ Hán trở về Vĩnh Phúc. Ngay sau khi ghi nhận các ca mắc đầu tiên trong
nước, chính phủ đã chủ trương đưa ra các biện pháp ứng phó phù hợp nhằm nhanh
chóng kiểm soát dịch bệnh hiệu quả. Tuy nhiên trong khoảng thời gian sau đó, các
biến thể mới, mạnh mẽ, nguy hiểm hơn của virus Corona xuất hiện và khiến cho tình
hình dịch bệnh tại Việt Nam trở nên phức tạp và khó kiểm soát hơn với số lượng
người phơi nhiễm và tử vong do Covid - 19 tăng lên một cách chóng mặt qua từng
ngày. Có thể nói, chỉ trong hai năm hoành hành, đại dịch Covid - 19 đã để lại cho nhân
loại những nỗi đau đớn, bất hạnh tột cùng khó có thể phai mờ theo dòng chảy của thời
gian khi cướp đi vô số sinh mạng của những người dân vô tội. II.
“THÔNG ĐIỆP 5K” TỪ BỘ Y TẾ VIỆT NAM
2.1. “THÔNG ĐIỆP 5K” LÀ GÌ ?
Khi Covid - 19 vẫn còn diễn biến phức tạp tại Việt Nam, bên cạnh việc thực hiện
giãn cách xã hội, cách ly tập trung, phong tỏa khu vực, Bộ Y tế còn chủ trương đưa ra
các chiến dịch tuyên truyền liên quan đến căn bệnh chết người này mà nổi bật nhất
chính là “thông điệp 5K”. Cụ thể, Bộ Y tế quyết định đưa ra thông điệp 5K nhằm kêu 3
gọi người dân chủ động phòng chống và cùng nhau chung sống an toàn với dịch bệnh
Covid - 19. Nội dung của thông điệp bao gồm năm điểm chính như sau:
1. KHẨU TRANG: Đeo khẩu trang thường xuyên tại nơi công cộng, nơi tập
trung đông người và đeo khẩu trang y tế tại các cơ sở ý tế, khu cách ly.
2. KHỬ KHUẨN: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn để rửa tay
thường xuyên. Chú ý vệ sinh các bề mặt, vật dụng thường xuyên tiếp xúc như
tay nắm cửa, điện thoại, máy tính bảng, mặt bàn, ghế,... Luôn luôn giữ vệ sinh,
lau rửa và để nhà nhà cửa thông thoáng.
3. KHOẢNG CÁCH: Giữ khoảng cách cần thiết khi tiếp xúc với người khác.
4. KHÔNG TẬP TRUNG: Không tập trung tại những nơi đông người.
5. KHAI BÁO Y TẾ: Cài đặt các ứng dụng phòng chống dịch được phát hành
bởi chính phủ, Bộ Y tế Việt Nam như NCOVI, Bluezone để thực hiện khai báo
y tế và nhận được những thông báo về nguy cơ lây nhiễm Covid - 19. Khi xuất
hiện các dấu hiệu ho, sốt, khó thở, hãy gọi điện cho đường dây nóng của Bộ Y tế (19009095).
Việc thực hành tốt thông điệp 5K sẽ tạo ra lớp “lá chắn thép” vững chắc bảo vệ
mỗi cá nhân trước sự nguy hiểm của Covid - 19 và từng bước thiết lập trạng thái “bình
thường mới” trong xã hội. Có thể nói, thông điệp 5K đã trở thành một công cụ truyền
thông đắc lực cùng đồng hành với chính phủ và người dân Việt Nam bước qua những
tháng ngày đen tối, u ám nhất của dịch bệnh Covid - 19.
2.2. CÁC KÊNH TRUYỀN THÔNG CHO THÔNG ĐIỆP 5K 2.2.1. Báo chí
Việc Bộ Y tế đưa ra thông điệp 5K (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách -
Không tụ tập - Khai báo y tế) trong thời điểm dịch bệnh Covid - 19 diễn biến phức tạp
đã thu hút được rất nhiều sự chú ý từ phía báo chí truyền thông. Cụ thể, ngay sau sự
giới thiệu thành công của Bộ Y tế, các tờ báo uy tín trong nước đã nhanh chóng nắm
bắt được những nội dung chính của thông điệp để từ đó cho ra những bài báo tuyên
truyền về quy tắc 5K bên cạnh những bản tin quen thuộc cập nhật về tình hình dịch
bệnh Covid - 19 trên thế giới. Thay vì lựa chọn lối viết “dài dòng”, cố gắng bao hàm
một số lượng lớn thông tin cùng một lúc thì các bài báo tại thời điểm đó lại chủ trương
giới thiệu trực tiếp những thông điệp cốt lõi của quy tắc 5K giống như Bộ Y tế đã từng 4
truyền tải trên cổng thông tin điện tử. Chính điều đấy đã tạo ra sự đồng nhất về mặt
thông tin giữa chính phủ và báo chí để từ đó giúp cho thông điệp 5K có thể mở rộng
mức độ phổ biến của mình và trở nên dễ dàng tiếp cận hơn với người dân trên cả nước
2.2.2. Nền tảng mạng xã hội
Bên cạnh các trang báo truyền thống, chính phủ Việt Nam còn chủ trương sử dụng
các nền tảng mạng xã hội sẵn có để tăng mức độ hiệu quả của chiến dịch tuyên truyền
cho thông điệp 5K. Cụ thể, trên trang Facebook của mình, Bộ Y tế đã chủ động cập
nhật khung hình đại diện mới với quy tắc 5K để qua đó khuyến khích người dân chia
sẻ và lan tỏa thông điệp rộng rãi. Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng nghìn người sử
dụng Facebook đã lần lượt thay thế khung hình đại diện của mình nhằm hưởng ứng
phong trào được phát động từ Bộ Y tế. Qua đó gián tiếp gia tăng mức độ phổ biến của
thông điệp 5K đồng thời giúp nâng cao nhận thức của người dân về các phương pháp
phòng chống dịch bệnh Covid - 19 hiệu quả. Không những thế, thông điệp 5K vốn
đơn thuần chỉ là những dòng chữ tẻ nhạt, cứng nhắc giờ đây đã được hoạt hình hóa trở
thành những thước phim chân thực, sinh động cả về âm thanh lẫn hình ảnh trên nền
tảng Youtube. Chính điều đó đã giúp cho thông điệp 5K ngày càng trở nên gần gũi
cũng như dễ dàng tiếp cận hơn đối với mọi người, đặc biệt là giới trẻ.
Ngoài ra, bộ Y tế còn giới thiệu tới người dân những bản áp phích thông điệp 5K
dưới nhiều ngôn ngữ khác nhau (tiếng Việt, tiếng Khmer, tiếng Trung, tiếng Anh,
tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha). Những bản áp phích với thiết kế không quá cầu kỳ,
thân thiện với người đọc sau đó đã được Bộ Y tế số hóa và gửi đi rộng rãi đến tất cả
tài khoản người dùng Zalo. Có thể thấy, chính phủ Việt Nam đã tận dụng rất tốt mức
độ ảnh hưởng của các nền tảng mạng xã hội để qua đó mở rộng sự phổ biến của thông
điệp 5K tới toàn bộ nhân dân cả nước. 2.2.3. Vũ điệu 5K
Trong khoảng thời gian Covid - 19 diễn biến phức tạp tại Việt Nam thì ý thức và
trách nhiệm của mỗi người dân trong việc thực hiện tốt các biện pháp phòng chống
dịch được đánh giá là yếu tố quyết định, then chốt nhất để nhanh chóng kiểm soát tình
hình dịch bệnh. Đó cũng chính là những nội dung của “thông điệp 5K” mà Bộ Y tế
mong muốn được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi tới toàn bộ người dân: Khẩu trang,
Khử khuẩn, Khoảng cách, Không tụ tập và Khai báo y tế. Kế thừa âm hưởng và thành
tựu của “Ghen Cô Vy”, vào năm 2021, Bộ Y tế đã chủ trương phối hợp với quỹ
Unilever Việt Nam cho ra mắt “Vũ điệu 5K” nhằm kêu gọi người dân nghiêm túc tuân
thủ và chấp hành các biện pháp phòng chống dịch để chung sống hòa bình cũng như
từng bước thiết lập trạng thái bình thường mới. Tại thời điểm đó, “vũ điệu 5K” đã 5
nhanh chóng chiếm được cảm tình của mọi người và tạo ra xu hướng “nhảy cover”
trong các bạn trẻ. Xu hướng ở đây không chỉ đơn thuần là việc tự tin, sẵn sàng thể
hiện bản thân qua các màn vũ đạo mà còn là một trào lưu thực hiện thông điệp 5K từ
chính phủ để thể hiện tinh thần đồng lòng cùng nhau vượt qua đại dịch cũng như tinh
thần yêu nước. “Vũ điệu 5K” có thể dễ dàng chạm đến trái tim của mọi người, đặc
biệt là giới trẻ bởi vì lời bài hát được biên tập với những từ ngữ dễ thương, vui vẻ, gần
gũi, dễ nhớ cùng với phần vũ đạo đơn giản, không quá phức tạp khiến bất cứ ai cũng
có thể hát và nhảy lại được. Cụ thể, lời bài hát của “vũ điệu 5K” như sau:
“Chịu khó đừng đi chơi
Khẩu trang đeo chẳng rời Tạm xa nhau hai mét Thành thật khai báo nha
Quan trọng là nhớ trong lòng Rửa tay sạch mọi lúc Cùng thông điệp 5K”
“Vũ điệu 5K” được sáng tác bởi nhạc sĩ trẻ tài năng Bùi Công Nam và được thể
hiện bởi dàn ca sĩ trẻ nổi tiếng, nhận được nhiều sự yêu mến từ các bạn trẻ bao gồm
Emma Nhất Khanh, Lix LipB, Bongplaybang, Nguyễn Phạm Kim Hải và Đức Anh.
Việc chủ động hợp tác với những người nổi tiếng, có sức ảnh hưởng lớn trong xã hội
đã giúp cho chiến dịch tuyên truyền cho “thông điệp 5K” nói chung và “vũ điệu 5K”
nói riêng trở nên gần gũi hơn và dễ tạo ra được những ấn tượng sâu đậm, tích cực đối
với khán giả. Qua đó, nâng cao nhận thức của người dân về việc thực hiện các biện
pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Có thể nói, “vũ điệu 5K” là một trong những
sản phẩm thành công nhất trong phong trào tuyên truyền cho “thông điệp 5K” từ Bộ Y tế.
2.3. TÁC ĐỘNG CỦA THÔNG ĐIỆP 5K ĐẾN NGƯỜI DÂN
Trong thời điểm Covid - 19 diễn biến phức tạp tại Việt Nam, chiến dịch tuyên
truyền mạnh mẽ của chính phủ về thông điệp 5K đã giúp người dân nhận thức được
vai trò quan trọng của việc thực hiện đúng các phương pháp phòng chống căn bệnh
chết người này. Các phương pháp phòng chống dịch bệnh được chính phủ đẩy mạnh
truyền thông tới tất cả mọi người cũng chính là những thông điệp chủ chốt nằm gói
gọn trong năm chữ “K” (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế).
Khẩu trang được biết đến là biện pháp hiệu quả trong phòng chống bệnh đường hô
hấp nói chung và Covid - 19 nói riêng. Các nghiên cứu cho thấy nếu trên 95% người 6
dân đeo khẩu trang thì giảm được 85% nguy cơ nhiễm SARS - CoV - 2. Có thể nói,
“khẩu trang là tấm lá chắn phòng bệnh hô hấp hiệu quả nhất”. Thế nhưng, trong giai
đoạn đầu khi Covid - 19 mới xuất hiện tại Việt Nam, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp
rất nhiều người không hề đeo khẩu trang mỗi khi đi ngoài đường hay tụ tập tại những
nơi công cộng, tập trung đông người. Tuy nhiên, chính chiến dịch tuyên truyền thông
điệp 5K đã xóa bỏ hoàn toàn ý thức chủ quan đó của người dân. Quy tắc 5K đã giúp
người dân hiểu rõ hơn về công dụng “to lớn” của chiếc khẩu trang “nhỏ bé” trong việc
bảo vệ mỗi cá nhân khỏi sự lây nhiễm nguy hiểm của Covid-19. Kết quả là trong các
đợt bùng phát dịch sau đó với sự xuất hiện của các biến thể mới, phần lớn người dân
đều đã chủ động đeo khẩu trang tại các nơi công cộng thậm chí còn mang theo những
chiếc khẩu trang dự bị sẵn sàng thay thế mỗi khi cần. Qua đó giúp cho mỗi cá nhân
vừa có thể thoải mái tham gia các hoạt động trong ngày đồng thời bảo vệ tốt sức khỏe
của bản thân khỏi sự lây nhiễm chết người của đại dịch Covid-19.
Thông điệp 5K cũng thu hút được nhiều sự chú ý của người dân về vấn đề khử
khuẩn. Cụ thể, khi các đợt dịch bệnh liên tiếp bùng nổ và diễn biến phức tạp, tại các
nơi công cộng vốn tập trung đông người đã chứng kiến sự xuất hiện của các lọ rửa tay
miễn phí được bố trí xen kẽ nhau. Việc lắp đặt như vậy có ý nghĩa nhắc nhở người dân
luôn luôn phải rửa tay, khử khuẩn thường xuyên sau khi tham gia các hoạt động trong
ngày. Bên cạnh đó, có rất nhiều người còn ý thức chủ động mang theo những lọ nước
rửa tay cá nhân để bảo vệ bản thân mình khỏi sự lây lan mạnh mẽ của dịch bệnh.
Ngoài ra, thông điệp 5K còn góp phần làm thay đổi các hành vi sinh hoạt hàng
ngày của người dân. Tại thời điểm lúc bấy giờ, mọi người đều ý thức chủ động giữ
khoảng cách an toàn khi giao tiếp với những người xung quanh tại các nơi công cộng,
tập trung đông người để đảm bảo an toàn sức khỏe. Thêm vào đó, trước chiến dịch
tuyên truyền mạnh mẽ từ chính phủ, các hàng quán, nhà hàng cũng sẵn sàng đóng cửa
nhằm tránh tình trạng tụ tập đông người tạo điều kiện thuận lợi cho Covid - 19 phát triển và lây lan.
Cuối cùng, sau khi thông điệp 5K được phủ sóng rộng rãi trên toàn quốc, phần lớn
người dân đều đã chủ động cài đặt những ứng dụng cần thiết để khai báo y tế cũng
như cập nhật những tin tức mới nhất từ chính phủ về đại dịch Covid 19. Không những
thế, những người đi về từ vùng dịch cũng không hề ngần ngại mà sẵn sàng khai báo
lịch sử dịch tễ của chính mình. Qua đó giúp cho chính phủ có thể dễ dàng theo dõi,
được tình hình dịch bệnh để đưa ra những phương pháp, cách thức ứng phó phù hợp
với sự chuyển biến nhanh chóng của virus. Có thể thấy, thông điệp 5K đã tạo ra những
thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức cũng như hành động của mỗi người dân Việt Nam
trong việc thực hiện nghiêm chỉnh các phương pháp phòng chống dịch bệnh. 7
III. NHỮNG DẤU ẤN TRUYỀN THÔNG TRONG CHIẾN
DỊCH TUYÊN TRUYỀN THÔNG ĐIỆP 5K
Ngay từ những ngày chống dịch đầu tiên, các cơ quan thông tấn, báo chí, các đài
phát thanh truyền hình cả ở trung ương lẫn địa phương đều đã chủ động nhập cuộc,
tăng thêm thời lượng phát sóng về mọi chủ đề của đời sống liên quan tới dịch bệnh,
cập nhật những thông tin mới nhất để phục vụ nhu cầu của công chúng. GS.TS
Nguyễn Thanh Long đã khẳng định rằng: “Nhờ đó mà các thông tin chính thống,
chính xác về phòng, chống dịch đã tạo ra một dòng chảy chủ đạo của truyền thông
trong phòng chống đại dịch và tạo được niềm tin của người dân đối với sự lãnh đạo
của Đảng, sự điều hành của Chính phủ và sự tham gia của các cấp, các ngành”. Sau
khi quy tắc 5K được giới thiệu, báo chí với sự sắc bén, nhanh nhạy của mình đã ngay
lập tức nắm bắt được những nội dung then chốt của thông điệp mà Bộ Y tế mong
muốn truyền tải rộng rãi tới toàn bộ người dân trên cả nước. Sự thống nhất giữa các tờ
báo về hình thức đưa tin đã góp phần đảm bảo được tính minh bạch đồng thời giữ
nguyên được những giá trị cốt lõi của thông điệp 5K từ Bộ Y tế. Chính điều đó đã tạo
điều kiện thuận lợi cho người dân có thể dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ hơn về thông điệp 5K.
Không những thế, các nền tảng mạng xã hội cũng đã được tận dụng một cách triệt
để xuyên suốt chiến dịch truyền thông. Bên cạnh hình thức truyền thống, Bộ Y tế còn
sáng tạo, chủ động đưa ra các phương thức tuyên truyền mới lạ về thông điệp 5K
(video, vũ điệu 5K,...) Với tần suất sử dụng thường xuyên cùng với mức độ phổ biến
rộng rãi, các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Youtube, Zalo,...cũng đã trở thành
một trong những kênh truyền thông quan trọng, đóng vai trò chủ chốt trong chiến dịch
tuyên truyền thông điệp 5K của Bộ Y tế. Phát huy lợi thế về công nghệ thông tin của
cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chính phủ đã nhanh chóng cho ra mắt các ứng dụng
để cung cấp thông tin, khai báo y tế, hướng dẫn người dân phòng chống dịch hiệu quả
và dễ dàng cập nhật tình hình sức khỏe của bản thân. Việc làm trên đã giúp cho nội
dung “Khai báo y tế” của thông điệp từng bước gắn liền với thực tiễn chống dịch để
qua đó khiến người dân cảm thấy tin tưởng hơn vào quy tắc 5K.
Bộ Y tế còn chủ động hợp tác với những nhạc sĩ, ca sĩ nổi tiếng để cùng nhau cho
ra mắt nhiều sản phẩm nghệ thuật nhằm tuyên truyền về các phương pháp phòng
chống dịch bệnh Covid - 19 mà tiêu biểu nhất chính là vũ điệu 5K. Sự kết hợp đó đã
thể hiện tinh thần đoàn kết giữa nhân dân và chính phủ trong việc đẩy lùi đại dịch
Covid-19 đồng thời mang thông điệp 5K tới gần hơn với mọi người trong xã hội. Có
thể thấy, xuyên suốt khoảng thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp, truyền thông báo
chí, dựa trên quan điểm cung cấp thông tin phải đảm bảo “Kịp thời - Minh bạch - 8
Chính xác và Tin cậy”, đã trở thành một trong những công cụ tuyên truyền đắc lực
góp phần vào sự thành công của thông điệp 5K. 9 KẾT LUẬN
Đại dịch Covid - 19 với tốc độ lây lan mạnh mẽ của mình đã gieo rắc đau khổ, bất
hạnh, chết chóc trên toàn thế giới và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Trong
khoảng thời gian dịch bệnh diễn biến phức tạp, chính phủ Việt Nam đã tích cực tiến
hành các chiến dịch tuyên truyền khác nhau về phương pháp phòng chống dịch
Covid-19 hiệu quả, tiêu biểu nhất chính là thông điệp 5K từ Bộ Y tế. Lúc bấy giờ,
thông điệp 5K kết hợp cùng với sự truyền thông mạnh mẽ đã nhanh chóng mở rộng
tầm ảnh hưởng của mình và nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện
nghiêm chỉnh các phương pháp phòng chống đại dịch. Điều đó đã giúp chính phủ có
thể kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh và từng bước đưa cuộc sống của nhân dân về
trạng thái “bình thường mới”. Có thể nói, truyền thông là một trong những mắt xích
vô cùng quan trọng góp phần không nhỏ vào sự thành công của Việt Nam trong cuộc
chiến chống lại loại virus chết người mang tên Covid - 19. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban biên tập Trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng. Thông điệp 5K - "Lá chắn
thép" trong phòng chống đại dịch COVID-19. Ngày xuất bản 08/09/2020. Ngày truy cập 25/05/2022.
https://vncdc.gov.vn/thong-diep-5k-la-chan-thep-trong-phong-chong-dai-dich-covid-1 9-nd15856.html
2. Bộ Y tế. Thông điệp 5K. Ngày xuất bản 26/11/2020. Ngày truy cập 29/05/2022.
https://www.youtube.com/watch?v=12_QnjCPHZ8
3. Bộ Y tế. Bộ Y tế khuyến cáo “5K” chung sống an toàn với dịch bệnh. Ngày xuất
bản 31/08/2020. Ngày truy cập 28/05/2022.
https://covid19.gov.vn/bo-y-te-khuyen-cao-5k-chung-song-an-toan-voi-dich-benh-171 7130215.htm
4. Báo tuổi trẻ. Thử thách “vũ điệu 5K” lan tỏa thông điệp đẩy lùi dịch bệnh Covid -
19. Ngày xuất bản 03/07/2021. Ngày truy cập 29/05/2022.
https://tuoitre.vn/thu-thach-vu-dieu-5k-lan-toa-thong-diep-day-lui-dich-benh-covid-19 -20210703102930874.htm
5. Ban Dân tộc Phú Yên. Thông điệp 5K và trách nhiệm công dân. Ngày xuất bản
22/02/2021. Ngày truy cập 30/05/2022.
https://bandantoc.phuyen.gov.vn/thong-diep-5k-va-trach-nhiem-cong-dan/ 10
6. Cục Quân Y - Học viện Quân Y. 100 câu hỏi đáp về dịch bệnh Covid - 19. Xuất bản
tháng năm 2020. Ngày truy cập 28/05/2022.
http://asttmoh.vn/wp-content/uploads/2020/03/100-cau-hoi-dap-ve-dich-Covid-19-Cu c-QY-Final.pdf
7. Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Đà Nẵng. 6 dấu ấn của chiến dịch truyền thông
phòng chống dịch Covid - 19. Ngày xuất bản 17/06/2020. Ngày truy cập 30/05/2022.
https://ksbtdanang.vn/phong-chong-dich-benh/6-dau-an-cua-chien-dich-truyen-thong-
phong-chong-dich-covid-19-178.html
8. Tran LTT, Manuama EO, Vo DP, et al. The COVID-19 global pandemic: a review
of the Vietnamese Government response. Journal of Global Health Reports. Ngày
xuất bản 08/04/2021. Ngày truy cập 27/05/2022.
https://www.joghr.org/article/21951-the-covid-19-global-pandemic-a-review-of-the-vi etnamese-government-response
9. Tran Nam Anh, Lam Minh Huy, Pham Duc Thuan. The 5K in the context of
Covid-19 pandemic at Viet Nam: A case study. 4th International European Conference
on interdisciplinary scientific research. 2021. Ngày truy cập 01/06/2022.
https://www.researchgate.net/publication/354600099_THE_5K_MESSAGE_IN_THE
_CONTEXT_OF_COVID-19_PANDEMIC_AT_VIETNAM_A_CASE_STUDY 11