Tư tưởng Hồ Chí Minh và Vai Trò Cách Mạng Việt Nam | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61601590
1. Vai trò giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh với Cách mạng Việt Nam.
a)Tư tưởng Hồ Chí Minh đóng vai trò là kim chỉ nam cho hành động cách mạng qua các giai đoạn: ●
Giai đoạn đấu tranh giành độc lập dân tộc: Tư tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ ra con đường giải
phóng dân tộc khỏi ách áp bức, nô dịch - con đường cách mạng vô sản5. Người khẳng định, cách
mạng giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa muốn thành công phải đi theo con đường cách mạng
vô sản, và phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo5. Chính tư tưởng này đã dẫn dắt nhân dân Việt Nam
chiến thắng hai đế quốc là Pháp và Mỹ, giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước67. ●
Giai đoạn đổi mới đất nước: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục là kim chỉ nam cho Đảng Cộng sản
Việt Nam và nhân dân Việt Nam trong công cuộc đổi mới đất nước, thực hiện mục tiêu "dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh"8. Người luôn nhấn mạnh sự cần thiết phải đổi mới tư
duy, nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Đại hội VI (tháng 12-1986) của Đảng nhấn mạnh: “Muốn đổi mới tư duy, Đảng ta phải nắm vững
bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, kế thừa di sản quý báu về tư tưởng
và lý luận cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh”(8). Đến Đại hội VII (tháng 6-1991), Đảng ta chỉ
rõ phải: “Nêu cao tư tưởng Hồ Chí Minh”(9) và khẳng định trong Cương lĩnh xây dựng đất nước
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Cương lĩnh năm 1991): “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và
tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, tiếp thu tinh hoa trí tuệ
của dân tộc và nhân loại, nắm vững quy luật khách quan và thực tiễn đất nước để đề ra cương lĩnh
chính trị đúng đắn và phù hợp với nguyện vọng của nhân dân”(10). Sự khẳng định đó cho thấy vai
trò to lớn, giá trị lịch sử và ý nghĩa hết sức quan trọng của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách
mạng Việt Nam trước đây, cũng như đối với công cuộc đổi mới, xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay; thể hiện bước phát triển mới trong tư duy, nhận thức và
hoạt động thực tiễn về nền tảng tư tưởng của Đảng ta, cùng với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh là một bộ phận cơ bản cấu thành hệ tư tưởng, thế giới quan, phương pháp luận của
Đảng Cộng sản Việt Nam; đồng thời, bảo đảm sự thống nhất nhận thức trong toàn Đảng, thể hiện
rõ ý chí kiên quyết đấu tranh phản bác những những luận điệu sai trái, phản động, thù địch, đi
ngược lại tư tưởng cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
b. Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của dân tộc Việt Nam
Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh trước hết là thế giới quan, phương pháp luận xem xét và
xử lý các vấn đề thực tiễn. Trung thành với những nguyên lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin,
vận dụng những nguyên lý đó vào thực tiễn, Hồ Chí Minh đã loại bỏ những gì không thích hợp
với điều kiện cụ thể của nước ta, đề xuất những vấn đề mới do thực tiễn đặt ra và giải quyết một
cách linh hoạt, khoa học, hiệu quả. Về vấn đề này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “lý luận
không phải là một cái gì cứng nhắc, nó đầy tính chất sáng tạo; lý luận luôn luôn cần được bổ sung
bằng những kết luận mới rút ra từ trong thực tiễn sinh động.
Tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm hệ thống quan điểm lý luận toàn diện và sâu sắc về chiến
lược, sách lược cách mạng, về đạo đức, phong cách, phương pháp Hồ Chí Minh lOMoAR cPSD| 61601590
Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh ở chỗ đã bao gồm một hệ thống những quan điểm lý luận toàn
diện và sâu sắc về chiến lược, sách lược cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, cách mạng xã hội
chủ nghĩa ở nước ta, về sự cải biến cách mạng đối với thế giới, về đạo đức, phong cách, phương
pháp Hồ Chí Minh, về việc hiện thực hóa các tư tưởng ấy trong đời sống xã hội...
Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh là sự định hướng cho sự phát triển của dân tộc. Dựa trên các quá
trình có tính quy luật của thời đại, Hồ Chí Minh đã xác định phương hướng chiến lược của cách
mạng Việt Nam là: làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng
sản. Đó là con đường “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”, là mục tiêu “xây dựng một
nước Việt Nam hòa bình, thống nhất độc lập, dân chủ và giàu mạnh”; phản ánh mối quan hệ khăng
khít giữa mục tiêu giải phóng dân tộc với mục tiêu giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh thấm sâu vào quần chúng, trở thành sức mạnh tinh thần to lớn trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tư tưởng Hồ Chí Minh thấm sâu vào quần chúng nhân
dân, chiếm lĩnh trái tim, khối óc, trở thành hành động cách mạng của hàng triệu, hàng triệu con
người; là sức mạnh tinh thần to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ViệtNamxã hội chủ nghĩa.
2. Vai trò giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh với phong trào cách mạng thế giới.
a) Tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng thời đại -
Ngay trong những năm 20 của thế kỷ XX, trong quá trình hình thành, tư tưởng Hồ Chí Minh
đãthể hiện khát vọng chung của các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Những nhận thức sâu sắc và độc
đáo về mối quan hệ chặt chẽ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp trong cách mạng giải phóng dân
tộc theo con đường cách mạng vô sản phản ánh khát vọng độc lập, tự do của các dân tộc trên thế giới
trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. -
Từ nghiên cứu lý luận, áp dụng vào những điều kiện cụ thể, Hồ Chí Minh đã hình thành một
hệthống các luận điểm chính xác và đúng đắn về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc ở
thuộc địa, góp phần làm phong phú thêm kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin. Bằng cách đó,
tư tưởng Hồ Chí Minh đã góp phần khơi dậy các phong trào yêu nước, giải phóng dân tộc cho các
dân tộc thuộc địa và bị áp bức trên thế giới.
b) Tìm ra con đường đấu tranh tự giải phóng cho các dân tộc thuộc địa -
Đóng góp lớn nhất của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với thời đại là đã chỉ ra con đường
cáchmạng, tiếp theo đó là phương pháp để thức tỉnh những người bị áp bức ở các nước thuộc địa và
phụ thuộc. Ngay từ rất sớm, Người đã nhận thức đúng sự biến chuyển của thời đại, đặt cách mạng
giải phóng dân tộc thuộc địa vào phạm trù cách mạng vô sản và hoạt động không mệt mỏi cho phong
trào cách mạng thế giới. Trong đó, Người đã chỉ ra khả năng to lớn, vai trò chiến lược của cách mạng
giải phóng dân tộc ở thuộc địa đối với cách mạng vô sản và phong trào cách mạng thế giới nói chung. -
Tư tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ ra đường lối chiến lược, sách lược và phương pháp cách
mạngđúng đắn cho sự nghiệp cứu nước, giải phóng dân tộc Việt Nam. Từ kinh nghiệm của cách mạng
Việt Nam, Người đi đến khẳng định bài học chung của các dân tộc là: “... trong thời đại đế quốc chủ
nghĩa, ở một nước thuộc địa nhỏ, với sự lãnh đạo của giai cấp vô sản và đảng của nó, dựa vào quần
chúng nhân dân rộng rãi trước hết là nông dân và đoàn kết được mọi tầng lớp nhân dân yêu nước
trong mặt trận thống nhất, với sự đồng tình và ủng hộ của phong trào cách mạng thế giới, trước hết
là của phe xã hội chủ nghĩa hùng mạnh, nhân dân nước đó nhất định thắng lợi”[2].
c) Cổ vũ các dân tộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả giải phóng con người
Tư tưởng Hồ Chí Minh và cuộc đời hoạt động cách mạng phong phú của Người là một tấm gương
sáng cổ vũ các dân tộc trên thế giới tham gia cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, hòa bình và tiến bộ
xã hội. Chính vì vậy mà năm 1987, chuẩn bị kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Người, Tổ chức Giáo lOMoAR cPSD| 61601590
dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã vinh danh Hồ Chí Minh là Anh hùng
giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất.
- Sự nghiệp đấu tranh cách mạng và công cuộc đổi mới của đất nước ta thực hiện theo tư tưởng
Hồ Chí Minh đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đã và đang cổ vũ cuộc đấu
tranh chung của nhân loại tiến bộ vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội. Đó cũng chính là tác
động cổ vũ to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh.
3. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay.
a. Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc
 Đại đoàn kết toàn dân tộc là truyền thống cực kỳ quý báu của dân tộc ta, là nguồn sức mạnh to
lớn, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
 Trong bối cảnh hiện nay, cần tiếp tục củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc,
tạo sự đồng thuận xã hội trong thực hiện các nhiệm vụ phát triển đất nước
b) Vận dụng sáng tạo, tránh giáo điều, rập khuôn
- Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống quan điểm mở, luôn phát triển theo thực tiễn.
- Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh phải phù hợp với điều kiện cụ thể của đất nước trong từng
giai đoạn lịch sử, tránh áp dụng một cách máy móc, giáo điều.
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh phải dựa trên thế giới quan, phương pháp luận khoa học duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử.
- Tuyệt đối trung thành với những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, đồng thời bổ sung, phát triển những nội dung mới phù hợp với thực tiễn c. Tăng cường đấu
tranh phản bác các luận điệu sai trái, thù địch
 Các thế lực thù địch luôn tìm cách xuyên tạc, bóp méo tư tưởng Hồ Chí Minh, phủ nhận vai trò
lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
Các thế lực thù địch, phản động còn tìm mọi cách đả kích, bôi nhọ tấm gương đạo đức cách mạng
của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhằm “hạ bệ thần tượng” Hồ Chí Minh trong lòng nhân dân..., đi đến
phủ nhận vai trò, giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam trong lịch sử, hiện tại và tương lai.
Những luận điệu trên của các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị là những tiếng nói lạc
lõng, ngụy biện, xảo trá, phản động, vô căn cứ. Bởi vì, họ không hiểu hoặc cố tình không hiểu
rằng, cùng với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh mãi mãi là nền tảng tư tưởng và là
kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam trong cách
mạng giải phóng dân tộc, cũng như trong công cuộc đổi mới đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
 Cần chủ động, tích cực đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư
tưởng của Đảng, giữ vững ổn định chính trị - xã hội
d. Phát Huy Vai Trò Của Tư Tưởng Hồ Chí Minh Trong Công Tác Đối Ngoại:
 Tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là nền tảng tư tưởng cho cách mạng Việt Nam mà còn có giá
trị quốc tế to lớn, soi sáng con đường đấu tranh cho độc lập dân tộc, hòa bình và tiến bộ xã hội
cho các dân tộc trên thế giới. Việc phát huy vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác
đối ngoại của Việt Nam mang ý nghĩa vô cùng quan trọng. lOMoAR cPSD| 61601590
 Thứ nhất, tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là kim chỉ nam cho
đường lối đối ngoại của Việt Nam. Người khẳng định độc lập dân tộc là điều kiện tiên quyết để
xây dựng chủ nghĩa xã hội và ngược lại, chủ nghĩa xã hội là con đường để bảo vệ vững
chắc độc lập dân tộc1. Trong bối cảnh thế giới hiện nay, khi chủ nghĩa đế quốc và các thế lực
thù địch vẫn tìm cách can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia, tư tưởng Hồ Chí Minh
về độc lập dân tộc và tự chủ tự cường càng trở nên có ý nghĩa thời sự.
 Thứ hai, tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế là nền tảng cho việc xây dựng và phát triển
quan hệ đối ngoại hòa bình, hữu nghị, hợp tác với tất cả các nước trên thế giới. Người từng
khẳng định: "Dân tộc Việt Nam ta cần phải đoàn kết chặt chẽ với các dân tộc anh em, với tất cả
các nước dân chủ và yêu chuộng hòa bình trên thế giới" [nguồn ngoài]. Tư tưởng này thể hiện
rõ trong đường lối đối ngoại của Việt Nam, luôn coi trọng việc phát triển quan hệ hữu nghị và
hợp tác với tất cả các quốc gia, không phân biệt chế độ chính trị - xã hội, trên cơ sở tôn trọng
độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.
 Thứ ba, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhân nghĩa, nhân văn, yêu chuộng hòa bình là động lực cho
việc thúc đẩy hợp tác quốc tế vì hòa bình, phát triển và giải quyết các vấn đề toàn cầu. Tư tưởng
Hồ Chí Minh về con người là trung tâm của mọi sự phát triển2 là kim chỉ nam cho việc xây
dựng một thế giới hòa bình, công bằng, nơi mọi người dân đều được sống trong tự do, hạnh phúc và phát triển.
 Thứ tư, tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người anh hùng giải phóng dân tộc,
nhà văn hóa kiệt xuất - là nguồn cảm hứng cho bạn bè quốc tế, góp phần nâng cao vị thế và uy
tín của Việt Nam trên trường quốc tế34. Việc UNESCO vinh danh Hồ Chí Minh là "Anh hùng
giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất của Việt Nam" vào năm 1987 đã khẳng định giá trị
quốc tế của tư tưởng và tấm gương đạo đức của Người.