Tư tưởng Hồ Chí Minh về Văn hóa Phương Đông và Giá trị xã hội | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61601688
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh
Câu 1: Phân tích tư tưởng Tinh hoa văn hóa phương Đông ? Giá trị đối với sinh viên.
Thân là con một vị đại Nho: cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, nên có thể nói rằng Nho giáo hay
rộng hơn là văn hóa phương Đông có ảnh hưởng rất lớn đối với Hồ Chí Minh. Người đã tiếp thu
một cách có chọn lọc những tư tưởng văn hóa tiến bộ của phương Đông như: Nho giáo, Phật Giáo,
Lão giáo hay những tư tưởng tiến bộ của chủ nghĩa Tôn Trung Sơn.
 Nho giáo (ảnh hưởng lớn nhất tới HCM)
Hồ Chí Minh đã kế thừa và phát triển những mặt tích cực của Nho giáo như: tư tưởng nhân trị
và đức trị để quản lý xã hội,, tinh thần trọng đạo đức của Nho giáo trong việc tu dưỡng rèn luyện
đạo đức con người, triết lý hành động, tư tưởng nhập thế, hành đạo giúp đời,…Tuy nhiên, Hồ Chí
Minh cũng phê phán các mặt tiêu cực của Nho giáo như: bảo vệ chế độ phong kiến, phân chia đẳng
cấp, trọng nam khinh nữ, coi trọng thi cử; suy nghĩ bảo thủ, một chiều; khinh thường công việc lao
động chân tay, lao động xã hội, chỉ đề cao nghề đọc sách.
Người tiếp thu thông qua việc thường xuyên sử dụng các mệnh đề để đưa ra vấn đề về việc tu
dưỡng đạo đức cá nhân (thể hiện xuyên suốt trong các tác phẩm “Đường Kách mệnh” (1927), “Sửa
đổi lối làm việc” (1947), “Cần, kiệm, liêm, chính” (1949) cho đến “Nâng cao đạo đức cách mạng,
quét sạch chủ nghĩa cá nhân” (1969) và bản Di chúc của Người (1969).
 Phật giáo (vào VN từ rất sớm nên ảnh hưởng rất lớn tới người dân VN, trong đó có HCM)
Hồ Chí Minh đã kế thừa và phát triển tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái, cứu khổ cứu nạn, thương
người như thể thương thân, đề cao nếp sống có đạo đức, trong sạch, chăm làm điều thiện, coi trọng
lao động, v.v... Những quan điểm tích cực trong triết lý của Đạo Phật đã được Hồ Chí Minh vận
dụng sáng tạo để đoàn kết đồng bào theo đạo Phật, đoàn kết toàn dân vì một nước Việt Nam hòa
bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.
Đồng thời phê phán thế giới quan duy tâm. Xã hội tồn tại và phát triển cần phát triển sức sản
xuất, của cải vật chất, sản xuất con người, tư tưởng Phật giáo không chủ trương thực hiện tái sản
xuất con người, đây chính là hạn chế của Phật giáo.
 Lão giáo (thuyết vô vi)
Hồ Chí Minh chú ý kế thừa tư tưởng của Lão Tử, khuyên con người nên sống gắn bó, hòa đồng
với thiên nhiên, ít lòng ham muốn vật chất, hành động đúng với quy luật của tự nhiên và xã hội.
Bác kêu gọi tết trồng cây, bảo vệ môi trường sinh thái. luôn tuân theo đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
 Tư tưởng Tôn Trung Sơn
Sau khi hoạt động cách mạng, Bác Hồ tiếp cận và tiếp thu tư tưởng tiến bộ, tích cực và có thể
vận dụng vào cách mạng VN, đó là quan điểm về dân tộc, dân quyền và dân sinh. (dân tộc độc lập,
dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc) lOMoAR cPSD| 61601688
 Trên đây chính là các giá trị văn hóa tốt đẹp HCM kế thừa và vận dụng vào đời sống, vào
con đường giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước.
b. Vận dụng
Qua đây ta khẳng định giá trị văn hóa phương Đông là những điều tốt đẹp, tiến bộ, văn minh,
mà người dân phương Đông có được.
Tiếp nhận văn hóa có ý nghĩa to lớn đối với sinh viên, làm gia tăng kiến thức, vốn văn hóa,
đời sống tinh thần phong phú. (Tiếp thu, hiểu tri thức, đi kèm với đó là thực hành và vận dụng)
Tiếp thu và hiểu về tri thức của HCM về tinh hoa văn hóa phương Đông
Vận dụng và thực hành văn hóa phương Đông trong học tập và làm việc :
+ Những giá trị đạo đức, nhân lễ nghĩa, cần kiệm liêm chính, tôn sư trọng đạo + Triết
lý hành động: hành đạo giúp đời (nho giáo), hòa đồng thiên nhiên (lão giáo), + Lối
sống, phong cách sống: giản dị, tiết kiệm, yêu thương đùm bọc con người.
+ Học cách tiếp cận văn hóa của HCM: hay phù hợp thì tiếp thu vận dụng, cái gì không tốt thì loại bỏ.
Câu 2: Tư tưởng văn hóa phương Tây đã chi phối đến sự lựa chọn con đường cứu nước của
HCM là đúng hay sai ? Giá trị
Tư tưởng văn hóa phương Tây chi phối đến sự lựa chọn con đường cứu nước của HCM là đúng. Vì :
+ Trước khi ra đi tìm đường cứu nước, Bác đã được tiếp cận và biết đến văn hóa phương Tây. Lúc
bác được học ở quốc học Huế, học ở trường tiểu học Pháp Việt ở Vinh, Bác đã có ảnh hưởng về lý
tưởng của bình đẳng, tự do, bác ái.
+ Trong thời gian sống và hoạt động tại phương Tây:
Bác đã tiếp thu tư tưởng của những nhà khai sáng Pháp về tư tưởng tự do, bình đẳng (
Montesquieu với lý thuyết “tam quyền phân lập”, Rousso với quan điểm chính trị quan trọng “ Ý
dân là tuyệt đối, là không thể sai lầm và không thể chia cắt”,.. ).
Tiếp thu những tư tưởng cách mạng tư sản Anh, Pháp, Mỹ ( giá trị về dân chủ, quyền độc
lập dân tộc trong bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ 1776; về nhân quyền và dân quyền trong Tuyên
ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp) Từ đó rút ra khẳng định: “ Tất cả các dân tộc trên thế
giới đều sinh ra bình đẳng; dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”.
Bên cạnh đó, việc tiếp cận với Luận cương Lê nin, và của CMT10 Nga. Từ đó quyết định
được cách mạng VN muốn giành thắng lợi phải đi theo cách mạng vô sản. lOMoAR cPSD| 61601688
Đồng thời, người còn tiếp thu tư tưởng của Thiên chúa giáo trong quá trình hình thành tư
tưởng của mình, tiêu biểu nhất là tinh thần bác ái, yêu thương con người.
Với Bác, việc tiếp thu bao giờ cũng đi đôi với thực hành, ở nước ngoài, người luôn tích cực
tham gia các hoạt động chính trị, nghiên cứu lý luận, kinh tế, văn hóa.( tham gia Đảng Xã hội Pháp
1919, làm Chủ nhiệm kiêm chủ bút Báo Người cùng khổ, viết nhiều tác phẩm tuyên truyền cách
mạng như “ Bản án chế độ thực dân Pháp”,…)
 Tất cả những lý do trên đều cho thấy tư tưởng tinh hoa văn hóa phương Tây có vai trò to lớn
đối với việc lựa chọn con đường cứu nước của dân tộc VN b. Vận dụng
Nếu ở văn hóa phương Đông, Bác học được về các giá trị như trung với nước, hiếu với dân
thì sang đến văn hóa phương Tây , ta học được về các giá trị nhân văn, tư tưởng chính trị, nhà nước
pháp quyền, nhà nước dân chủ, tam quyền phân lập, tinh thần tự do bình đẳng bác ái.
Tiếp nhận văn hóa có ý nghĩa to lớn đối với sinh viên, làm gia tăng kiến thức, vốn văn hóa,
đời sống tinh thần phong phú. (Tiếp thu, hiểu tri thức, đi kèm với đó là thực hành và vận dụng)
Tiếp thu và hiểu về tri thức của HCM về tinh hoa văn hóa phương Tây. Học tập HCM về
phong cách tiếp cận văn hóa phương Tây, cái gì tốt đẹp, tích cực thì học hỏi tiếp thu, điều gì còn
hạn chế thì cải cách, cải biên cho phù hợp còn điều gì lạc hậu thì loại bỏ.
Bên cạnh việc tiếp thu làm giàu tri thức kiến thức cho bản thân, là sinh viên ta phải biết tuyên
truyền, đứng lên đấu tranh để bảo vệ những giá trị văn hóa tốt đẹp mà ta đã có từ lâu đời. Đồng
thời trong xu hướng toàn cầu hóa, ta phải biết hòa nhập vào trong cuộc sống đang ngày càng phát
triển nhưng cũng phải bồi đắp bản thân, phát triển con người tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, là
động lực để phát triển toàn diện con người. Trở thành động lực thúc đẩy đất nước phát triển.
Câu 3: Quan điểm HCM về độc lập dân tộc.
Nói về độc lập dân tộc, HCM khẳng định:
 Độc lập dân tộc là quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của dân tộc
Với mỗi người dân mất nước, cái quý nhất là độc lập dân tộc của tổ quốc, tự do của bản thân
và của dân tộc. Chủ tịch HCM từng nói : Cái mà tôi cần nhất trên đời là đồng bào tôi được tự do,
tổ quốc tôi được độc lập. Tìm hiểu tinh thần bất hủ của bản Tuyên ngôn độc lâp 1776 củạ Hoa Kỳ,
tiếp cận giá trị nhân văn của bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp: tự do bình đẳng
bác ái, Người khái quát nên chân lí quyền cơ bản của các dân tộc Tất cả các dân tộc trên thế giới
đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng, quyền tự do.
Điều đó thể hiện trong từng hành động và lời nói của bác trong suốt thời kỳ hoạt động cách
mạng. Năm 1919, gửi bản Yêu sách yêu cầu chính quyền thực dân ở Đông Dương phải giải quyết
quyền tự do, bình đẳng tối thiểu cho nd VN. Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, người ra lời kêu gọi lOMoAR cPSD| 61601688
: “Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu
làm nô lệ.” Hay khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc, Hồ chủ tịch lại đưa ra 1 chân
lý bất hủ: “ Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.
 Độc lập dân tộc phải gắn với tự do, hạnh phúc của nhân dân
Đây là vấn đề cốt lõi của tư tưởng HCM về độc lập dân tộc: Nước độc lập mà dân còn đói,
rét thì độc lập đó không có ý nghĩa gì. Ngoài ra, độc lập còn gắn với cơm no, áo ấm và hạnh phúc
của nhân dân. Người coi độc lập dân tộc gắn liền với tự do, cơm no, áo ấm cho nd. Như người
từng bộc bạch : “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn
toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành.”
 Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thực sự, gắn liền với hòa bình.
Trong quá trình đi xâm lược các nước, thực dân đế quốc hay dùng chiêu bài mị dân, thành
lập chính phủ bù nhìn bản xứ, tuyên truyền cái gọi là “độc lập tự do” giả hiệu cho nd nước thuộc
địa, nhưng thực chất là để che đậy bản chất “ăn cướp” và “giết người” của chúng.
Độc lập dân tộc phải là độc lập thực sự, hoàn toàn và triệt để trên tất cả các lĩnh vực. Người
nhấn mạnh: độc lập mà người dân không có quyền tự quyết về ngoại giao, không có quân đội riêng,
không có nền tài chính riêng… thì độc lập đó chẳng có ý nghĩa gì.
Độc lập dân tộc phải gắn liền với hòa bình:
+ Chỉ có độc lập dân tộc thực sự mới có 1 nền hòa bình chân chính và chỉ có nền hòa bình chân
chính mới có độc lập dân tộc hoàn toàn.
+ Đấu tranh cho độc lập dân tộc mình, đồng thời cũng tôn trọng độc lập dân tộc khác và góp phần
vào việc gìn giữ hòa bình thế giới. HCM luôn giương cao ngọn cờ hòa bình, hòa hợp đoàn kết dân
tộc, kiên quyết đấu tranh xây dựng một thế giới hòa bình, ổn định và phát triển.
 Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.
Trong lịch sử đấu tranh giành độc lập dân tộc, dân tộc ta luôn đứng trước âm mưu chia cắt
đất nước của kẻ thù xâm lược. Do vậy mà, tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất tổ
quốc, toàn vẹn lãnh thổ là tư tưởng xuyên suốt trong cuộc đời hoạt động cm của Hồ chủ tịch. Trong
Di chúc, người cũng tin tưởng tuyệt đối về sự thống nhất nước nhà: “ Dù khó khăn gian khổ đến
mấy, nd ta nhất định sẽ hoàn toàn thắng lợi. Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc
ta nhất định sẽ thống nhất. Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà.” b. Vận dụng
Bảo vệ tổ quốc là trách nhiệm của mọi công dân, trong đó một phần công sức rất to lớn ở
trong thời đại hiện nay đó là tầng lớp sinh viên, đây là đội ngũ tri thức người kế tục kiến thức cho
hành trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Sinh viên phải có nhận thức, tri thức đúng đắn đầy đủ về trách nhiệm của công dân đối với
công cuộc bảo vệ tổ quốc. Cụ thể : lOMoAR cPSD| 61601688
+ Tích cực học tập để nâng cao hiểu biết về chủ quyền lãnh thổ, về độc lập dân tộc.
+ Mỗi sv phải nắm chắc đường lối quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về
xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nd, trên cơ sở đó phát huy trách nhiệm cá nhân trong
quá trình học tập và làm việc tại cơ quan đơn vị.
+ Nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá cách mạng VN của chủ nghĩa đế quốc và
các thế lực thù địch.
SV phải có hành động tích cực, cụ thể, thiết thực trong việc bảo vệ tổ quốc:
+ Ra sức học tập, rèn luyện tốt, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, rèn luyện thể lực đáp ứng yêu cầu
của công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
+ Bảo vệ an ninh nơi cư trú, chống hành vi xâm phạm chủ quyền biên giới.
+ Lên án, phản đối qua các phương tiện truyền thông, các hành động bất hợp pháp, xâm chiếm
lãnh thổ tổ quốc trên cơ sở pháp luật.
Câu 4: Tư tưởng HCM về nhà nước Pháp quyền ? Liên hệ nhà nước VN hiện nay?
Theo HCM, nhà nước pháp quyền phải có những yếu tố sau:
 Nhà nước hợp hiến, hợp pháp
Nhà nước pháp quyền trước hết phải là nhà nước hợp hiến, hợp pháp, được nd tổ chức nên
thông qua tổng tuyển cử, được xây dựng và hoạt động theo nguyên tắc của hiến pháp.
HCM nêu ra và thực hiện điều này ngay sau khi giành chính quyền trong cả nước, HCM thay
mặt chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn độc lập tuyên bố thế giới về sự khai sinh của nước VN.
Sau khi trở thành người đứng đầu nhà nước, HCM quan tâm đến việc bảo đảm cho nhà nước
tổ chức và vận hành theo pháp luật, làm cho tinh thần pháp quyền thấm sâu và điều chỉnh mọi quan
hệ và hoạt động của nhà nước.
 Nhà nước thượng tôn pháp luật
Nhà nước pháp quyền là nhà nước mà mọi người được tôn trọng, dân chủ được mở rộng,
người dân sống và làm việc theo luật định. Nhà nước pháp quyền là nhà nước phải thể hiện được
việc điều hành quản lý xã hội bằng pháp luật. Pháp luật như 1 phương diện để xây dựng củng cố
nhà nước, tạo điều kiện quản lý điều hành xã hội tốt, thực hiện mở rộng dân chủ trong nhân dân.
Theo HCM, thực hiện quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật là đặc trưng của nhà nước
kiểu mới, là biện pháp quan trọng hàng đầu để xây dựng và củng cố chính quyền nd non trẻ mới được thành lập.
+ Chú trọng công tác lập pháp lOMoAR cPSD| 61601688
+ Chú trọng đưa pháp luật vào trong cuộc sống, đảm bảo cho pháp luật được thi hành. Việc thực
thi pháp luật và hiến pháp chú ý đảm bảo tính nghiêm minh và hiệu lực của chúng, pháp luật phải
thật sự công tâm và nghiêm minh để trở thành cán cân công lý đối với tất cả mọi người, mọi người
dân đều bình đẳng trước pháp luật.
+ Có cơ chế giám sát việc thực thi pháp luật: HCM luôn luôn khuyến khích nd phê bình, giám sát
quá trình nhà nước thực thi pháp luật, đồng thời k ngừng nhắc nhở cán bộ các cấp, các ngành phải
gương mẫu trong việc tuân thủ pháp luật, trước hết là cán bộ ngành hành pháp và tư pháp.
+ Dân chủ và pháp luật phải đi đôi, nương tựa vào nhau đảm bảo chính quyền trở nên mạnh mẽ.
Dân chủ đích thực đi liền với kỉ cương, phép nước, đi liền với thực thi hiến pháp và pháp luật, thực
thi pháp luật 1 cách nghiêm minh, mọi người cần phải hiểu, tuyệt đối chấp hành pháp luật. Vì vậy,
giáo dục pháp luật, đặc biệt cho thế hệ trẻ là việc rất quan trọng trong xây dựng nhà nước pháp quyền.
 Pháp quyền nhân nghĩa
Quan điểm pháp quyền nhân nghĩa: sự thống nhất giữa pháp luật và đạo đức cm, xây dựng
nền pháp quyền dân chủ, vì con người; xây dựng nền pháp quyền, nhà nước pháp quyền mới cho
nd. “Nhà nước phải tôn trọng, đảm bảo thực hiện đầy đủ các quyền con người, chăm lo lợi ích của con người”
Thể hiện qua: Sự thống nhất giữa đức trị và pháp trị: Người nhận thức rõ: “Luật pháp phải
dựa vào đạo đức”. Nhà nước ban hành các quy phạm, hệ thống này từng bước hình thành thiết lập
thực hiện tổ chức nhà nước. Nhà nước sử dụng pháp luật để tổ chức xã hội và dùng quyền lực. Tôn
trọng, bảo đảm thực hiện đày đủ các quyền con người, chăm lo đến lợi ích của mọi người, pháp
luật có tính nhân văn, khuyến thiện. b. Liên hệ
+ Mở rộng dân chủ XHCN, phát huy quyền làm chủ của nd trong xây dựng và quản lý nhà nước.
Thứ nhất, tiếp tục cải tiến chế độ bầu cử các cơ quan dân cử, bảo đảm cho cử tri tiếp xúc, đối thoại
với ứng cử viên, có đủ thông tin để trao đổi, nhận xét, lựa chọn và bầu cử đại biểu của mình thực
sự dân chủ trên cơ sở có sự lãnh đạo, hướng dẫn về tiêu chuẩn, cơ cấu. Thứ hai, nâng cao chất
lượng hoạt động của các cơ quan dân cử (quốc hội, hội đồng nd) để các cơ quan này thực sự là cơ
quan đại diện của nd và là cơ quan quyền lực nhà nước trong việc xem xét và quyết định những
vấn đề quan trọng của đất nước. Thứ ba, đẩy mạnh cải cách thể chế và thủ tục hành chính trong
các lĩnh vực trực tiếp liên quan đến đời sống nd.
+ Nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức quốc hội: Nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động lập
pháp, nâng cao năng lực quyết định các vấn đề trọng đại của đất nước, nâng cao chất lượng giám sát.
+ Tiếp tục cải cách nền hành chính của nhà nước: Nâng cao hiệu quả hoạt động của chính phủ, đẩy
mạnh phân cấp quản lý, đổi mới công tác. lOMoAR cPSD| 61601688
Câu 5: Tư tưởng HCM về nhà nước Dân chủ? Liên hệ
 Về bản chất giai cấp công nhân của nhà nước
Theo quan niệm của chủ nghĩa Mác Lênin : Nhà nước là 1 phạm trù lịch sử, là sp tất yếu của
xã hội có giai cấp, nó bao giờ cũng mang bản chất của 1 giai cấp nhất định, không có nhà nước phi
giai cấp, k có nhà nước đứng trên giai cấp.
Trong tư tưởng HCM nhà nước VNDCCH là nhà nước của dân do dân vì dân, là 1 nhà nước
mang bản chất là giai cấp công nhân vì:
+ Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
+ Bản chất giai cấp của nhà nước thể hiện ở tính định hướng xã hội cn của sự phát triển đất nước
+ Biểu hiện ở nguyên tắc tổ chức và hoạt động cơ bản là tập trung dân chủ.
Bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính nd, tính dân tộc của nhà nước:
- Nước VNDCCH là kết quả của sự đấu tranh lâu dài, gian khổ, có sự hy sinh xương máu của nhiều thế hệ cm
- Tính thống nhất còn biểu hiện ở chỗ : nhà nước luôn bảo vệ lợi ích của nd, lấy lợi ích của dân tộc làm cơ bản
- Nhà nước đã đứng ra làm nhiệm vụ của cả dân tộc giao phó, lãnh đạo nd các cuộc kháng
chiến để bảo vệ nền độc lập tự do tổ quốc, xây dựng VN hòa bình, thống nhất, độc lập. 
Nhà nước của dân:
Nhà nước của dân trong tư tưởng HCM có đặc điểm sau:
- Tất cả mọi quyền lực trong nhà nước và trong xh đều thuộc về nd
- Quyền lực nhà nước là “thừa ủy quyền” của nd. Tự bản thân nhà nước k có quyền lực.
Quyền lực của nhà nước là nhân dân ủy thác
- Nd có quyền kiểm soát nhà nước, cử tri bầu ra các đại biểu, ủy quyền cho các đại biểu đó
bàn và quyết định những vấn đề quốc kế dân sinh, đồng thời cũng có quyền bãi miễn đại
biểu quốc hội và đại biểu hội đồng nd nếu các đại biểu đó tỏ ra k xứng đáng với sự tín nhiệm của nd
- Xd luật pháp dân chủ và là công cụ quyền lực của nd
 Nhà nước do dân
- Là nhà nước do dân lập nên, dân làm chủ nà nước.
- Là nd có quyền tham gia công việc quản lý nhà nước, sao cho các quyết định của cơ quan
nhà nước đều xuất phát từ ý chí, nguyện vọng của nd.
- Nhà nước do dân, nghĩa là nd có trách nhiệm, nghĩa vụ đóng góp trí tuệ, sức người, sức
của tổ chức, xây dựng bảo vệ và phát triển nhà nước.
 Nhà nước muốn công việc của mình mang lại hiệu quả cao thì nhà nước buộc phải dựa vào
dân và phải thực hiện “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” . Nhà nước do dân, nd lOMoAR cPSD| 61601688
làm chủ nhà nước theo tư tưởng HCM là sự thống nhất biện chứng của cả quyền và nghĩa
vụ làm chủ, nó thể hiện bản chất dân chủ triệt để của nhà nước kiểu mới.
 Nhà nước vì dân:
- Là nhà nước phục vụ nd, đem lại lợi ích cho nd. Mọi hoạt động của chính quyền đều phải
nhằm mục tiêu mang lại quyền lợi cho nd và lấy con người là mục tiêu phấn đấu.
- Là đặt lợi ích của nd là trên hết. Nhà nước đó phải có đường lối chủ trương và các chính
sách đều phải phục vụ cho lợi ích của nd.
- Bên cạnh đem lợi ích cho dân, chăm lo mọi mặt đời sống nd, nhà nước phải biết kết hợp,
điều chỉnh, loại lợi khác nhau giữa các giai cấp, tầng lớp xã hội, các bộ phận dân cư để
luôn được mọi người dân ủng hộ, xd. b. Liên hệ
+ Mở rộng dân chủ XHCN, phát huy quyền làm chủ của nd trong xây dựng và quản lý nhà nước.
Thứ nhất, tiếp tục cải tiến chế độ bầu cử các cơ quan dân cử, bảo đảm cho cử tri tiếp xúc, đối thoại
với ứng cử viên, có đủ thông tin để trao đổi, nhận xét, lựa chọn và bầu cử đại biểu của mình thực
sự dân chủ trên cơ sở có sự lãnh đạo, hướng dẫn về tiêu chuẩn, cơ cấu. Thứ hai, nâng cao chất
lượng hoạt động của các cơ quan dân cử (quốc hội, hội đồng nd) để các cơ quan này thực sự là cơ
quan đại diện của nd và là cơ quan quyền lực nhà nước trong việc xem xét và quyết định những
vấn đề quan trọng của đất nước. Thứ ba, đẩy mạnh cải cách thể chế và thủ tục hành chính trong
các lĩnh vục trực tiếp liên quan đến đời sống nd.
+ Nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức quốc hội: Nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động lập
pháp, nâng cao năng lực quyết định các vấn đề trọng đại của đất nước, nâng cao chất lượng giám sát.
+ Tiếp tục cải cách nền hành chính của nhà nước: Nâng cao hiệu quả hoạt động của chính phủ, đẩy
mạnh phân cấp quản lý, đổi mới công tác.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ tri thức đủ đức đủ tài.
Câu 6: Tại sao Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin làm nền tảng? Liên hệ bảo vệ nền tảng tư tưởng
HCM khẳng định CN Mác Lênin là học thuyết cách mạng đúng đắn và khoa học nhất. K có
lý luận cm thì k có phong trào cm và “ chỉ có 1 đảng có lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có
thể làm được vai rò chiến sĩ tiền phong”
Đảng muốn vững phải có chủ nghĩa làm cốt, k có chủ nghĩa làm cốt ví như người không có
trí khôn, tàu k có bàn chỉ nam
Người coi cn Mác Lênin k chỉ là mặt trời soi sáng cho cta trên con đường cm mà còn là cẩm
nang thần kỳ đưa sự nghiệp cm đến thắng lợi.
HCM yêu cầu toàn Đảng và mỗi cán bộ đảng viên phải hiểu và vận dụng sáng tạo cn Mác lOMoAR cPSD| 61601688 Lênin
+ Đối với cơ quan tổ chức đảng, nhà nước:
- CN Mác Lênin là kim chỉ nam hành động, kp là kinh thánh. Nắm vững phép duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử, phải căn cứ thực tiễn để xác định đúng quan điểm, đường lối
chính sách, pháp luật, vận dụng sáng tạo, k máy móc, giáo điều rập khuôn.
- Tìm các giải pháp, biện pháp thực hiện, phải có quyết tâm “đường lối1, biện pháp 10, quyết tâm phải 20”
- Tổng kết kinh nghiệm của Đảng mình, các đảng ae, tổng kết thực tiễn rút ra bài học thành công, chưa thành công
- Tổ chức việc học tập, bồi dưỡng lý luận cho cán bộ, đảng viên phù hợp
- Tuyên truyền vận động quần chúng thực hiện đường lối chính sách + Đối với cán bộ, đảng viên
- Học hiểu lý luận là vận dụng vào thực tiễn, chống biểu hiện kém lý luận, coi thường lý
luận, lý luận suông, lý luận giáo điều ( k học chỉ “để lòe thiên hạ”, “ra vẻ ta đây” )
- Tin tưởng, nhất trí với quan điểm, đường lối của đảng, nhà nước, quyết tâm thực hiện, bảo
vệ quan điểm đường lối chính sách giữ kỉ luật đảng, kỉ luật cơ quan đoàn thể
- Lấy hiệu quả công tác, hoàn thiện nhiệm vụ làm thước đo sự hiểu biết và vận dụng cn Mác
Lênin, công việc bê trễ thì k thể nói là hiểu cn Mác Lênin đc
- Phải coi việc thường xuyên học tập lý luận là nhiệm vụ và tiêu chuẩn của đảng viên -
Phải sống với nhau có tình có nghĩa. b. Liên hệ
+ K ngừng học tập cn Mác Lênin, tư tưởng HCM
+ Hiểu và vận dụng thực hành vào trong đời sống hàng ngày
+ Rèn luyện, nâng cao kiến thức phẩm chất chính trị, tăng khả năng miễn dịch, đề kháng trước âm
mưu thù địch của kẻ thù
+ Trên mặt trận không gian mạng, mỗi sinh viên tận dụng khả năng sáng tạo để tạo sản phẩm thông
tin và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Mỗi tài khoản là 1 nguồn thông tin đáng tin cậy.
+ Kịp thời phát hiện, cảnh báo cho cộng đồng về các trang cung cấp thông tin xấu, độc hại, giả
mạo, các nguy cơ xâm hại đến nề tảng tư tưởng của Đảng, từ đó phôi hợp với cơ quan chức năng
xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Câu 7: Vai trò của Đại đoàn kết dân tộc? Trách nhiệm
Đại đoàn kết dân tộc từ tư tưởng HCM đã trở thành quan điểm xuyên suốt đường lối chiến
lược của Đảng cộng sản VN. Vai trò của đại đoàn kết dân tộc rất to lớn. lOMoAR cPSD| 61601688
 Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cm
Trong tư tưởng HCM, đại đoàn kết toàn dân tộc kp là sách lược hay thủ đoạn chính trị mà là
chiến lược lâu dài, nhất quán của cm VN. Trong từng giai đoạn cm, trước những yêu cầu và nhiệm
vụ khác nhau, chính sách và phương pháp tập hợp đại đoàn kết có thể thay đổi cho phù hợp nhưng
k bao h được thay đổi chủ trương đại đoàn kết toàn dân tộc.
HCM khái quát chân lý “ Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta”, “ Bây giờ còn 1 điểm rất
quan trọng, cũng là điểm mẹ. Điểm này mà thực hiện tốt thì đẻ ra con cháu đều tốt : Đó là đoàn
kết”. Người kết luận : “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết, Thành công, thành công, đại thành công”.
Đoàn kết trước hết là đoàn kết nội bộ, đoàn kết trong đảng, đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc
tế. Nói chung lại, đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề mang tính sống còn của dân tộc VN, là nhân
tố quyết định thành bại của cm.
 Đại đoàn kết toàn dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cm VN
Với HCM, đại đoàn kết k chỉ là khẩu hiệu chiến lược mà còn là mục tiêu lâu dài của cm,
phải được quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực từ đường lối, chủ trương, chính sách cho tới hoạt động của Đảng.
Cm là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng và vì quần chúng. Đại đoàn kết là yêu cầu
khách quan của sự nghiệp cm, là đòi hỏi khách quan của quần chúng nd trong cuộc đấu tranh tự
giải phóng. Đảng phải có sứ mệnh thức tỉnh, tập hợp, giác ngộ quần chúng, chuyển những nhu cầu,
đòi hỏi khách quan, tự phát của quần chúng nd thành những đòi hỏi tự giác, thành hiện thực có tổ
chức trong khối đại đoàn kết, tạo sức mạnh tổng hợp trong cuộc đấu tranh vì độc lập của dân tộc,
tự do cho nd và hạnh phúc cho con người. b. Trách nhiệm
Học được kiến thức, tru thức về vai trò của đoàn kết
+ Học tập tốt các quan điểm HCM về đoàn kết
+ Nắm được đường lối, chương trình của Đảng
- Có hành động cụ thể, thực tế để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc ( đoàn kết trước hết
là đoàn kết từ trong gia đình, đòn kết trong trường học và đến đoàn kết trong xã hội và rộng
hơn là đoàn kết dân tộc)
+ Yêu thương, quan trọng nguyên tắc của Đảng, nhà nước
+ Đề cao trách nhiệm gìn giữ khối đại đoàn kết
Câu 8: Nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng? Liên hệ rèn luyện
Trong quá trình hoạt động cm, với HCM việc xây dựng đạo đức cm là 1 việc vô cùng quan
trọng và thiết yếu. Người đã dạy “ Có tài mà k có đức là người vô dụng, có đức mà k có tài thì làm
việc gì cũng khó.” Về nguyên tắc xây dựng đạo đức cm gồm 3 nguyên tắc. lOMoAR cPSD| 61601688
 Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức
Nói đi đôi với làm là nguyên tắc quan trọng bậc nhất trong xây dựng nền đạo đức mới.
Nguyên tắc cơ bản này là sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, trở thành phương pháp luận trong
cuộc sống và là nền tảng triết lý sống của người
Nêu gương về đạo đức: nét đẹp truyền thống văn hóa phương Đông, là cách thức để giáo
dục đạo đức cho quần chúng, là phương pháp tự giáo dục bản thân của cán bộ đảng viên
 Xây đi đôi với chống
Đây là đòi hỏi của nền đạo đức mới, thể hiện tính nhân đạo chiến đấu vì mục tiêu của sự nghiệp cm:
+ Xây tức là xây dựng, bồi dưỡng giá trị, chuẩn mực đạo đức
+ Chống là chống các biểu hiện hành vi vô đạo đức, suy thoái đạo đức
Kết hợp xây đi đôi với chống, muốn xây phải chống, chống nhằm mục đích xây, lấy xây làm chính
Xây đạo đức mới bằng việc giáo dục phẩm chất chuẩn mực đạo đức mới từ gia đình đến nhà
trường và xh, nhất là trong tập thể. Việc giáo dục đạo đức mới phải được tiến hành phù hợp với
từng thời kỳ cm, phù hợp với lứa tuổi ngành nghề giai cấp tầng lớp môi trường, khơi dậy ý thức
đạo đức lành mạnh ở mỗi người.
Để xây và chống hiệu quả, phải tuyên truyền vận động hình thành phong trào quần chúng
rộng rãi đấu tranh cho sự lành mạnh trong sạch về đạo đức, tăng cường tính nghiêm minh pháp luật.
 Tu dưỡng đạo đức suốt đời
Tu dưỡng đạo đức là một cuộc cm trường kỳ gian khổ. Nền đạo đức mới chỉ có thể xây dựng
trên cơ sở tự giác tu dưỡng đạo đức của mỗi người.
Đạo đức đòi hỏi mỗi người phải tự giác rèn luyện thông qua hoạt động thực tiễn trong công
việc, trong các mối quan hệ của mình, nhìn thẳng vào mình, k tự lừa dối, huyễn hoặc, phải thấy rõ
cái hay, cái tốt, cái thiện của mình để phát huy, thấy rõ cái dở cái xấu cái ác để khắc phục, kiên trì
rèn luyện liên tục, tu dưỡng suốt đời. b. Liên hệ
Việc thực hiện tu dưỡng đạo đức phải được diễn ra hàng ngày, thể hiện trong mọi hoạt động
thực tiễn của bản thân
+ Thấm nhuần tư tưởng đạo đức của HCM: Dành thời gian tìm hiểu tư tưởng, đạo đức, phong cách
và tấm gương HCM về tinh thần trách nhiệm, trung thực, nói đi đôi với làm. + Thực hành TTHCM
+ Tự soi mình, sửa mình và rèn luyện các phẩm chất đạo đức, tạo được thói quen cho bản thân làm theo lời Bác dạy. lOMoAR cPSD| 61601688 + Học tập tốt
+ Tham gia tích cực, hiệu quả các phong trào của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên các cấp. Phấn
đấu tu dưỡng, rèn luyện đạt danh hiệu “SV 5 tốt” với các tiêu chí: Đạo đức tốt, học tập tốt, thể lực
tốt, tình nguyện tốt, hội nhập tốt.
+ Phấn đấu trở thành tấm gương sáng về nêu cao tinh thần trách nhiệm, tính trung thực.
+ Thực hiện cần kiệm liêm chính chí công vô tư nêu cao phẩm giá của con người VN trong thời kỳ đổi mới
Câu 9: Vai trò của văn hóa? Liên hệ sinh viên
Văn hóa là bộ mặt, là đặc điểm để nhận dạng ra từng quốc gia, để phân biệt các quốc gia này
với quốc gia khác. Nên để nói thì văn hóa đóng vai trò rất quan trọng đối với 1 đất nước.
 Văn hóa là mực tiêu, động lực của sự nghiệp cm
- Văn hóa là mục tiêu: Mục tiêu của cm VN là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xh, độc lập dân
tộc gắn liền với cnxh. Theo quan điểm HCM, văn hóa là mục tiêu – nhìn một cách tổng
quát – là quyền sống, quyền sung sướng, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc; là khát
vọng của nd về các giá trị chân thiện mỹ. Đó là một xh dân chủ - dân là chủ và dân làm
chủ - công bằng, văn minh, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành, một xh mà
đời sống vật chất và tinh thần của nd luôn luôn được quan tâm và k ngừng nâng cao, con
người có điều kiện phát triển toàn diện.
- Văn hóa là động lực: Xét ở phương diện động lực phát triển xh là các yếu tố, các nhân tố
góp phần thúc đẩy xh phát triển thông qua hoạt động của hoạt động của con người. Nếu
tiếp cận văn hóa nhìn ở phương diện động lực có thể nhận thức ở các lĩnh vực: Văn hóa
chính trị, văn hóa văn nghệ, văn hóa giáo dục, văn hóa đạo đức, văn hóa pháp luật.
 Văn hóa là 1 mặt trận
Mặt trận văn hóa là cuộc đấu tranh cm trên lĩnh vực văn hóa – tư tưởng. Đây là hoạt động
có tính độc lập, đồng thời phản ánh tính chất cam go, quyết liệt của hoạt động văn hóa.
- Nội dung mặt trận văn hóa phong phú, đấu tranh trên các lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối
sống,… của các hoạt động văn nghệ, báo chí, công tác lý luận, đặc biệt là định hướng giá
trị chân thiện mỹ của văn hóa nghệ thuật. Mặt trận văn hóa là cuộc chiến đấu trên lĩnh vực
văn hóa, vì vậy, ace văn nghệ sĩ là chiến sĩ trên mặt trận có nhiệm vụ phụng sự tổ quốc, phục vụ nd.
- Để làm tròn nhiệm vụ, chiến sĩ nghệ thuật phải có lập trường tư tưởng vững vàng, ngòi bút
là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp “phò chính trừ tà”. Phải bám sát cuộc sống thực tiễn, đi
sâu vào quần chúng, để phê bình nghiêm khắc những thói xấu như tham ô, lười biếng, lãng
phí, quan liêu, và ca ngợi chân thật những gương người tốt việc tốt để giáo dục con cháu đời sau. lOMoAR cPSD| 61601688
- Theo HCM, dân tộc ta là 1 dân tộc a hùng, thời đại ta là 1 thời đại vẻ vang. Vì vậy, chiến
sĩ văn hóa phải có những tác phẩm xứng đáng với dân tộc a hùng và thời đại vẻ vang.
 Văn hóa phục vụ quần chúng nd
- Theo HCM, mọi hoạt động văn hóa phải trở về với cuộc sống thực tại của quần chúng, phản
ánh được tư tưởng và khát vọng của quần chúng.
- Văn hóa phục vụ quần chúng nd là phải trả lời được các câu hỏi: Viết cho ai? Mục đích viết?
Lấy tài liệu đâu mà viết? Cách viết như thế nào? Tác phẩm đó phải phục vụ quần chúng nd
đông đảo, được quần chúng nd yêu thích, trên cơ sở đó đem lại những chuyển biến tích cực
trong tư tưởng, tình cảm, tâm hồn của mọi người.
- Chiến sĩ văn hóa phải hiểu và đánh giá đúng quần chúng. Quần chúng là những người sáng tác
rất hay. Họ cung cấp cho những nhà hoạt động văn hóa những tư liệu quý. Và chính họ là
những người thẩm định khách quan, trung thực, chính xác các sản phẩm văn nghệ. Nd đâu phải
là những người được hưởng thụ các giá trị văn hóa b. Trách nhiệm
- Có tri thức, tri thức về vị trí, vai trò, nội dung của bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc.
- Bản sắc văn hóa dân tộc là tập hợp các giá trị văn hóa, xã hội, tập quán, và đặc trưng văn
hóanghệ thuật của cộng đồng dân tộc
- Bản sắc văn hóa dân tộc là giá trị cốt lõi của nền văn hóa, là cơ sở xác định danh tính, đặc
điểmvà là cơ sở để phân biệt dân tộc này với dân tộc khác. Bản sắc văn hóa giúp duy trì sự đa
dạng và sự nhận thức về giá trị văn hóa của mỗi dân tộc
- Bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc là cách tốt nhất để bày tỏ được lòng yêu thương và góp phầngiúp
đất nước ta được bạn bè thế giới công nhận và biết đến.
- Mỗi sinh viên đều mang một nét đẹp, một màu sắc riêng nhưng tựu chung lại thì là màu sắc
củadân tộc VN. Tích cực giới thiệu văn hóa, bản sắc dân tộc tới bạn bè quốc tế
- Đấu tranh với những hành động làm mai một bản sắc dân tộc, tôn trọng các dân tộc thiểu số, hỗtrợ đồng bào.
- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa, con người VN thực sự
trởthành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ tổ quốc.