CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ Khoa Toán Tin
Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ Tình huËng th¸c t∏
N´ng sußt lúa trung bình cıa tønh Thái Bình n´m 2015 là 66 t§/ha.
Kh£o sát ng®u nhiên 10 th˚a ruÎng  huyªn ông H˜ng thßy n´ng sußt
trung bình cıa 10 th˚a ruÎng này là 68 t§/ha và Î lªch m®u s = 4 t§/ha.
? Có th∫ k∏t lu™n là n´ng sußt lúa  ông H˜ng cao hÏn n´ng sußt trung bình
cıa tønh Thái Bình ˜Òc hay không?
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ Tình huËng th¸c t∏
N´ng sußt lúa trung bình cıa tønh Thái Bình n´m 2015 là 66 t§/ha.
Kh£o sát ng®u nhiên 50 th˚a ruÎng  huyªn Thái Thu thßy n´ng sußt trung
bình cıa 50 th˚a ruÎng này là 67 t§/ha và Î lªch m®u s = 2 t§/ha.
? Có th∫ k∏t lu™n là n´ng sußt lúa  Thái Thu cao hÏn n´ng sußt trung bình
cıa tønh Thái Bình ˜Òc hay không?
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ K∏t lu™n
D¸a trên m®u sË liªu thu ˜Òc ta k∏t lu™n:
- Không có s¸ khác biªt v∑ n´ng sußt lúa cıa huyªn ông H˜ng so vÓi toàn tønh Thái Bình.
- N´ng sußt lúa cıa huyªn Thái Thu cao hÏn n´ng sußt trung bình cıa toàn tønh Thái Bình. T§i sao?
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ NÎi dung cıa ch˜Ïng 1
∞t bài toán ki∫m ‡nh gi£ thuy∏t. 2
So sánh trung bình, tø lª cho mÎt m®u. 3
So sánh trung bình, tø lª hai m®u Îc l™p và phˆ thuÎc. 4
Ki∫m ‡nh phân phËi chu©n.
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ Mˆc tiêu cıa ch˜Ïng 1
Hi∫u ˜Òc cách ∞t bài toán và các khái niªm: gi£ thuy∏t, Ëi thuy∏t, sai l¶m
lo§i 1, sai l¶m lo§i 2, m˘c ˛ nghæa, nguyên l˛ xây d¸ng tiêu chu©n ki∫m ‡nh. 2
Nh™n bi∏t ˜Òc tình huËng
so sánh trung bình mÎt m®u, hai m®u;
so sánh tø lª mÎt m®u, hai m®u;
so sánh hai m®u Îc l™p và hai m®u phˆ thuÎc;
ki∫m ‡nh mÎt phía, hai phía. 3
S˚ dˆng quy trình 6 b˜Óc ∫ gi£i bài toán ki∫m ‡nh trung bình, tø lª và diπn
gi£i chính xác k∏t qu£ thu ˜Òc. 4
Nh™n bi∏t ˜Òc m®u ng®u nhiên có phân phËi chu©n.
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ
Bài toán ki∫m ‡nh gi£ thuy∏t
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ Mô hình hoá
GÂi µ là n´ng sußt lúa trung bình  huyªn. µ là tham sË ch˜a bi∏t.
Ta muËn xem có ph£i µ > 66 hay không.
˜a v∑ bài toán ki∫m ‡nh
- gi£ thuy∏t H0 : µ = 66 vÓi
- Ëi thuy∏t H1 : µ > 66.
D¸a trên m®u sË liªu thu ˜Òc ta c¶n ph£i chÂn mÎt trong hai quy∏t ‡nh:
- Bác b‰ gi£ thuy∏t H0 ∫ ıng hÎ Ëi thuy∏t H1;
- Không bác b‰ gi£ thuy∏t H0 ∫ ıng hÎ Ëi thuy∏t H1. T˘c là chßp nh™n H0 và không ıng hÎ H1.
∫ chßp nh™n hay bác b‰ H0 ta c¶n ˜a ra mÎt tiêu chu©n.
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ
Bài toán ki∫m ‡nh gi£ thuy∏t tÍng quát
Gi£ thuy∏t thËng kê là mÎt phát bi∫u nào ó v∑ tính chßt cıa qu¶n th∫.
Ki∫m ‡nh gi£ thuy∏t thËng kê là mÎt quy trình ∫ xác minh xem có th∫
chßp nh™n gi£ thuy∏t thËng kê hay không d¸a trên m®u sË liªu quan sát ˜Òc t¯ qu¶n th∫.
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ
Bài toán ki∫m ‡nh gi£ thuy∏t cho tham sË
Gi£ s˚ θ là mÎt tham sË ch˜a bi∏t cıa qu¶n th∫ (Ví dˆ: trung bình, tø lª,...) Gi£ thuy∏t H0 : θ = θ0. Ëi thuy∏t 1 H1 : θ 6= θ0 2 H1 : θ > θ 0 3 H1 : θ < θ 0
Khoa Toán Tin Tr˜Ìng §i hÂc S˜ ph§m Hà NÎi
CH◊ÃNG 4: KIöM ¿NH GIÉ THUYòT TH»NG KÊ