Văn mẫu lớp 11: Dàn ý bài Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử (18 Mẫu) | Cánh diều

Dàn ý bức tranh thiên nhiên trong bài Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 I. Mở bài:
Hàn Mặc Tử là nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam, ông có rất nhiều tác phẩm hay, nổi
tiếng trong đó bài thơ Đây Thôn Vĩ Dạ là một trong những bài thơ như thế. Toàn bộ
khung cảnh thiên nhiên, không gian thôn vĩ hiện lên khá phong phú và hấp dẫn. II. Thân Bài:
+ Bức tranh thiên nhiên hiện lên trong bài Đây Thôn Vĩ Dạ hiện lên khá sâu sắc, chi
tiết và mang những cung bậc, cảm xúc nhẹ nhàng sâu lắng của nhân vật trữ tình.
+ Bài thơ đã mang đến cho người đọc nhiều xúc cảm sâu sắc, mở đầu bài thơ là những
câu hỏi mang những lời trách móc nhẹ nhàng của cô gái.
+ Bức tranh thiên nhiên hiện lên rõ nét qua đoạn thơ đầu, những ánh nắng của vẻ đẹp
thiên nhiên, màu sắc tươi tắn cùng với những sắc thái nhẹ nhàng, sâu lắng của cảm xúc, tình cảm.
+ Buổi sáng của nắng sớm đã mang những cung bậc nhẹ nhàng, cảm xúc tươi và nắng
mai nở rộ trong khung cảnh của thiên nhiên, hành câu, hàng trầu, đây là biểu tượng để
nói về khung cảnh của thiên nhiên, đất trời, nhẹ nhàng và sâu lắng.
+ Thấy khung cảnh thiên nhiên, nhẹ nhàng, bức tranh thiên nhiên đẹp mơ mộng, với
cảnh thiên nhiên của quê hương, của vườn cây, hoa lá.
+ So với khung cảnh đó, khung cảnh thiên nhiên ở nơi thôn vĩ tươi tắn, hòa với khung
cảnh thiên nhiên, nhẹ nhàng, cùng với hình ảnh con người cùng với khuôn mặt phúc
hậu, vuông chữ điền, duyên dáng…
+ Ngay trong khổ thơ đầu tác giả đã đem đến cho người đọc một bức tranh thiên nhiên
rộng lớn, ở đó có con người, cảnh vật thiên nhiên, nhẹ nhàng, sâu lắng qua hình ảnh
thầm kín, chi tiết gần gũi, thể hiện qua những khung cảnh của đất nước, của nơi thôn vĩ.
+ Cảnh vật và con người nơi đây nhẹ nhàng, khung cảnh thiên nhiên đều gợi hình, gợi
nhiều cảm xúc và tạo nên những khắc khoải trong tâm hồn.
+ Cảnh vật thiên nhiên nhẹ nhàng, sâu lắng nhẹ nhàng trong tâm hồn con người. III. Kết Luận:
+ Bức tranh thiên nhiên hiện lên nhẹ nhàng, tinh tế mang nhiều cảm xúc sâu lắng,
cùng với khung cảnh tươi tắn, mang nhiều sắc thái cảm xúc riêng, mang những giá trị
tinh tế, cùng với không gian thiên nhiên nhẹ nhàng, mang nhiều màu sắc. Dàn ý số 2 I/ Mở bài
Giới thiệu tác giả, tác phẩm a. Xuất xứ
Đây thôn Vĩ Dạ được rút ra từ tập Thơ điên. Khi hai người cùng ở Quy Nhơn, Hàn
Mặc Tử đã từng yêu thầm Hoàng Thị Kim Cúc. Khi về Huế, Hoàng Cúc nghe tin Hàn
Mặc Tử bệnh bèn gửi vào tặng Hàn Mặc Tử tấm bưu ảnh phong cảnh và lời chúc sớm
lành bệnh. Từ đó, đã gợi cho ông những kỉ niệm một thời từng sống ở Huế và sáng tác bài thơ này. b. Chủ đề
Từ những kỉ niệm về Huế, nhà thơ đã khắc họa nên bức tranh tuyệt về cảnh vật, con
người xứ Huế. Đồng thời, mượn câu chuyện tình đơn phương của mình để kín đáo gửi
gắm tình yêu quê hương xứ sở. II. Thân bài
1. Khổ 1: Bức tranh tuyệt đẹp xứ Huế trong Đây thôn Vĩ Dạ
- Bức tranh được hiện lên qua lời mời trong đó hàm chứa sự trách móc mà thân thiết:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
- Cảnh vật hiện lên qua vài nét phác họa nhẹ nhàng, duyên dáng, đầy ấn tượng của
màu xanh như ngọc của ánh sáng tinh khôi buổi ban mai.
- Cuối cùng là nét chấm phá độc đáo tương phản giữa cái vuông vức của khuôn mặt
chữ điền với chiếc lá trúc che ngang, gợi lên nét tinh nghịch mà dịu dàng, dễ thương vốn dĩ ở thôn quê.
2. Khổ 2: Cảnh buồn qua cái nhìn đầy nội tâm.
- Cảnh đẹp và thơ mộng, nhưng lay lắt buồn bã trong cảm giác chia lìa bằng hình thức
thơ độc đáo: Gió theo lối gió / mây đường mây. Dòng sông như tấm gương ghi nhận
hình ảnh chia lìa đó, nên buồn thiu, hoa bắp cúng lay lắt buồn thiu, chia sẻ với tâm trạng nhà thơ.
- Trăng chiếm một dung lượng khá lớn trong thơ Hàn Mặc Tử và ánh trăng thật kì lạ,
khác thường. Ta từng gặp trong thơ của ông, hình ảnh:
Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi (Bẽn lẽn)
- Câu phiếm định: "thuyền ai?", rồi lại "bến sông trăng". Quả thật, đúng như Hoài
Thanh viết về Hàn Mặc Tử, trong "Thi nhân Việt Nam" : "Vườn thơ của người rộng
rinh không bờ bến, càng đi xa càng ớn lạnh".
3. Khổ cuối: Cảnh vật,con người đều chìm sâu vào mộng ảo.
- Cõi lòng nhà thơ dường như chìm vào mộng tưởng (mơ khách đường xa). Bệnh tật
cũng đã khiến nhà thơ rơi vào trạng thái buồn đau ảo giác (nhìn không ra, mờ nhân
ảnh). Bởi vậy, con người cảnh vật tất cả đều nhòa mờ trong cô đơn, ngậm ngùi.
Trong cô đơn, ngậm ngùi, trong mộng ảo đau thương, nhưng lòng nhà tha vẫn cứ âm
thầm muốn gửi đến con người, cuộc đời một thông điệp, nó như lời trần tình tội nghiệp:
Ai biết tình ai có đậm đà?
- Ta chưa thể quyết rằng câu thơ ấy thể hiện tình yêu nước của Hàn Mặc Tử đến mức
nào. Thế nhưng, chắc chắn rằng Hàn Mặc Tử rất yêu cuộc đời, rất yêu quê hương xứ
sở. Ta cũng không ngờ trong tập Thơ Điên lại có những vần thơ đậm đà, chan chứa tình quê đến thế. III. Kết bài
- Hàn Mặc Tử đã ra đi khi hãy còn quá trẻ. Thế nhưng dâu ấn thơ Hàn Mặc Tử là dấu
ấn của trái tim nồng nàn, cuồng say, khát khao yêu và sống.
- Hàn Mặc Tử trong đời thơ của mình đã để lại cho đời những tác phẩm thơ mà ta
không dễ gì hiểu được vì sự kì dị và tính siêu thực của nó. Thế nhưng Đây thôn Vĩ Dạ
vừa siêu thực lại vừa gần gũi thông qua bức tranh cảnh vật, con người xứ Huế.
- Hàn Mặc Tử không sinh ra ở Huế. Thi nhân đến rồi lại đi, mang theo một bóng hình,
một kỉ niệm đẹp khó phôi pha.
Dàn ý cảm nhận về con người của Hàn Mặc Tử I. Mở bài:
- Hàn Mặc Tử là nhà thơ có dấu ấn cái tôi khác biệt trong phong trào Thơ mới. Điển
hình là trong bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ", con người ông được bộc lộ một cách rõ nét nhất. II. Thân bài:
- Hàn Mặc Tử là con người yêu thiên nhiên, cuộc sống
• "Sao anh không về chơi thôn Vĩ?" vừa là câu hỏi, vừa là lời chào mời. Lời thơ
nhẹ nhàng gợi nhắc đến bóng dáng xưa cũ, ở đó có người con gái Huế ông thương.
• Bao nhiêu kỉ niệm ùa về với cảnh sắc thiên nhiên trữ tình.
• "Nắng mới lên" là nắng mới, không quá gay gắt, ánh nắng nhẹ nhàng khiến mọi
người đều cảm thấy dễ chịu.
• Ấn tượng nhất là hình ảnh "lá trúc che ngang mặt chữ điền". Chữ "điền" ở đây
có thể chỉ hình ảnh cánh cửa sổ ngôi nhà hay cũng chính là hình ảnh thấp
thoáng của người con gái có gương mặt phúc hậu xứ Huế.
→ Dù không được trở lại thăm thôn Vĩ Dạ nhưng mọi hình ảnh nơi đây vẫn được nhà
thơ Hàn Mặc Tử lưu giữ với niềm mến thương khôn xiết. Thôn Vĩ với ông là một
niềm ước vọng lớn nhưng cũng đầy nên thơ và trữ tình.
- Hàn Mặc Tử là con người cô đơn
• Khổ 2 của bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ" là tâm trạng đầy đau buồn, nhớ nhung của
nhà thơ Hàn Mặc Tử: "Gió theo lối gió, mây đường mây ... Có chở trăng về kịp tối nay"
• Sử dụng biện pháp nhân hóa, dòng nước dường như cũng buồn thay cho tâm
trạng của tác giả. Nhịp thơ 4/3 ngăn cách; không gian trong bài thơ cũng trở nên sâu lắng hơn.
• "Gió theo lối gió, mây đường mây", mọi thứ chia đôi ngả, gần mà xa xôi cách
trở như chính câu chuyện của tác giả vậy.
• "Thuyền ai" gợi cảm giác vừa quen, vừa lạ.
→ Hàn Mặc Tử như đã nhuộm màu tâm trạng cho khổ thơ, ở đó ông cũng khát khao
được yêu, được chiếm lấy tình yêu nhưng không còn đủ thời gian nữa.
- Hàn Mặc Tử - con người đầy trăn trở, day dứt
• Khổ 3 cũng là khổ cuối của bài thơ là tâm tình của tác giả với người con gái
Huế: "Mơ khách đường xa, khách đường xa ... Ai biết tình ai có đậm đà".
• Con người, cảnh vật giờ đây đang dần mờ nhạt và biến mất. "Ở đây sương khói
mờ nhân ảnh", mọi vật như đang được đan xen vào nhau, thật khó để phân biệt rạch ròi.
• "Ai biết tình ai có đậm đà", tác giả hoài niệm rồi lại bâng khuâng, hụt hẫng.
→ Hàn Mặc Tử trở về hiện tại, ông cảm nhận rõ hơn về sự xa xôi, hư ảo của hạnh
phúc rồi lại tự mình thở dài, nhớ mong. III. Kết bài:
- Hàn Mặc Tử là con người đầy ước vọng và đau buồn. Thơ ông khiến người đọc cảm
thấy day dứt, ám ảnh một nỗi buồn không thể viết thành tên.
Dàn ý phân tích khổ 1 Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 1/ Mở bài
Giới thiệu tác phẩm: “Đây thôn Vĩ Dạ” là bài thơ đặc sắc bậc nhất trong sự nghiệp
sáng tác của Hàn Mặc Tử, bài thơ là bức tranh hài hòa giữa khung cảnh thiên nhiên
trong trẻo với tâm hồn suy tư, xót xa của cái tôi trữ tình. 2/ Thân bài
– Trong khổ thơ đầu tiên của bài thơ, thi sĩ Hàn Mặc Tử đã hướng ngòi bút đến khung
cảnh thiên nhiên giản dị mà đẹp đẽ, trong trẻo của thôn Vĩ.
– “Đây thôn Vĩ Dạ” được sáng tác dựa trên cảm xúc tha thiết khi Hàn Mặc Tử đón
nhận món quà của Hoàng Cúc là bức thiệp có in phong cảnh xứ Huế mộng mơ cùng
lời mời đầy dịu dàng, tha thiết “Sao anh không về chơi thôn Vĩ”
– Mở đầu bài thơ là câu hỏi tu từ cùng giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết vừa như trách
móc, vừa như hờn giận, vừa như lời mời chân thành của người con gái xứ Huế.
– Hoàn cảnh hiện tại không cho phép nhà thơ về thăm Vĩ Dạ nhưng bằng tất cả nỗi
nhớ, hồi ức đã có, Hàn Mặc Tử đã vẽ lên bức tranh Vị Dạ thật sinh động, độc đáo.
– Hình ảnh hàng cau trong thơ Hàn Mặc Tử được gợi tả thật đẹp với màu xanh ngắt
của lá cau cùng ánh nắng vàng nhẹ tinh khiết của mặt trời khi buổi bình minh.
– “Nắng” được điệp lại hai lần vừa gợi ấn tượng về ánh sáng vừa diễn tả được cảm
giác náo nức, xôn xao của thi sĩ trước khung cảnh thôn Vĩ.
– Khung cảnh khu vườn xanh ngát, căng tràn sức sống của thôn vĩ hiện lên tươi đẹp đến ngỡ ngàng.
– Sắc xanh trong trẻo của những tán lá dưới ánh mặt trời trở lên thật lung linh, thật đặc biệt.
– Trong cảm xúc bất tận, xao xuyến về khung cảnh thôn Vĩ, hình ảnh con người thấp
thoáng sau khóm trúc hiện lên thật đặc biệt.
– Khuôn mặt chữ điền gợi ra vẻ hiền lành, phúc hậu mang đến cho người đọc một liên
tưởng, phải chăng đây chính là bóng dáng của người con gái Hàn Mặc Tử thương.
–> Cảnh và người đã hòa quyện làm một cùng tạo nên bức tranh thơ thật đẹp đẽ, trong trẻo. 3/ Kết bài:
Chỉ với 4 câu thơ ngắn gọn, tác giả Hàn Mặc Tử đã vẽ lên bức tranh Vĩ Dạ đầy gợi
cảm, sinh động cùng tình cảm tha thiết, chan chứa tình yêu thương của chủ thể trữ tình. Dàn ý số 2 I. Mở bài:
- Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm: Ví dụ:
Hàn Mặc Tử là một nhà thơ tài hoa nhưng không được may mắn trong cuộc sống. Khi
ra đi ông để lại một kho tàng văn thơ vô cùng to lớn. Một trong những tác phẩm nổi
tiếng nhất của Hàn Mặc Tử đó là bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ. Bài thơ nói về cảnh nơi thôn
Vĩ, nơi có người ông thương.
- Giới thiệu khái quát nội dung khổ thơ đầu: Cảnh đẹp nơi thôn Vĩ được thể hiện rõ
nhất qua khổ 1 của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ.
b) Thân bài: Cảm nhận khổ đầu bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
* Khái quát về bài thơ:
- Hoàn cảnh ra đời bài thơ:
• Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ được sáng tác vào khoảng năm 1938, in lần đầu tiên
trong tập Thơ điên (về sau đổi tên thành Đau thương).
• Bài thơ được viết khi Hàn Mặc Tử nhận được một tấm bưu thiếp từ người con
gái mà nhà thơ thầm thương, Hoàng Thị Kim Cúc.
- Địa danh "thôn Vĩ Dạ" : Vĩ Dạ là một phường thuộc thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
* Luận điểm 1: Bức tranh thiên nhiên xứ Huế bình yên, thơ mộng.
"Sao anh không về chơi thôn Vĩ?"
- Lời trách móc nhẹ nhàng, duyên dáng, thân tình, cũng có thể là lời nhà thơ tự vấn lòng mình
- Sự độc đáo trong dùng từ, 7 chữ nhưng 6 chữ là thanh bằng -> Cho thấy nỗi buồn tha
thiết, tiếc nuối của tác giả
=> Câu hỏi gợi lên sự trách móc thầm của nhân vật trữ tình, tự nhủ lòng mình sao dễ
lãng quên một nơi mà mình từng gắn bó, một phong cảnh thiên nhiên nên thơ của Huế
được điển hình qua thôn Vĩ.
"Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên."
- Nhờ ánh nắng, cảnh vật như bừng sáng hơn
• Những hàng cau thẳng tắp và nắng ban mai tràn ngập không gian
• Nắng lan tỏa đến khắp nơi, mang một sắc màu đẹp đẽ
- “nắng mới lên” : cái nắng sớm ban mai, nhẹ nhàng, tinh khiết
-> Câu thơ làm bật lên vẻ đẹp của thôn Vĩ Dạ
"Vườn ai mướt quá xanh như ngọc"
- “mướt”: một trạng thái gợi lên sự sống mơn mởn, mướt mát của cảnh vật
- sắc xanh "như ngọc" mang ý nghĩa tượng trưng cho một làng quê yên bình, trù phú.
=> Vườn tược nơi đây xanh màu ngọc, càng lung linh hơn dưới nắng mai khi lá cành
còn đọng sương đêm trước.
* Luận điểm 2: Hình ảnh con người xứ Huế đôn hậu, dịu dàng.
"Lá trúc che ngang mặt chữ điền"
- “lá trúc che ngang mặt chữ điền”: hình ảnh con người hiện lên với nét đôn hậu, dịu dàng.
-> Hình ảnh con người bất ngờ xuất hiện trên cái nền thiên nhiên tươi sáng thơ mộng
khiến bức tranh cuộc sống thêm nồng ấm qua giọng thơ êm dịu gợi trong lòng người
đọc một cảm giác bình yên khi đứng trước bức tranh thơ độc đáo ấy.
=> Nét đẹp hài hòa giữa cảnh và người đã làm cho xứ Huế trở nên thơ mộng và thi vị hơn.
* Đặc sắc nghệ thuật - Ngôn ngữ điêu luyện
- Bút pháp vừa lãng mạn vừa tượng trưng
- Câu hỏi tu từ, điệp từ, so sánh, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác... c) Kết bài:
- Nêu cảm nhận của em về khổ 1 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Dàn ý cảm nhận Đây thôn Vĩ Dạ I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Hàn Mặc Tử, bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.
- Cảm nhận chung về bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”. II. Thân bài
1. Bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ
* Câu 1: Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
- Câu hỏi có hai cách hiểu:
• Lời của người thôn Vĩ hỏi tác giả
• Lơi phân thân của tác giả tự hỏi chính mình
=> Dù hiểu theo cách nào thì câu hỏi trên cũng thể hiện được nỗi nhớ thôn Vĩ da diết
cũng như mong muốn được về chơi thôn Vĩ.
* Câu 2: Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
- Hình ảnh “nắng hàng cau”: ánh nắng của bao trùm khắp làng quê.
- Điệp ngữ: “nhìn nắng” - “nắng mới” thể hiện một không gian tràn đầy ánh nắng sức sống. * Câu 3:
- Khu vườn không chỉ tràn ngập sắc nắng mà còn sắc xanh.
- “xanh như ngọc” một màu xanh mát mẻ, tươi mới và dễ chịu.
* Câu 4: Lá trúc che ngang mặt chữ điền
- Trong không gian thiên nhiên thôn Vĩ, hình ảnh con người thoáng xuất hiện:
- Khuôn mặt chữ điền của người thôn Vĩ thấp thoáng sau tán trúc. Khuôn mặt chữ
điền gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu, phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương?
=> Bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ trong sáng, tươi tắn và có sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên.
2. Bức tranh sông nước trong đêm trăng * Câu 5 và câu 6:
- Hình ảnh thiên nhiên thể hiện sự chia lìa: gió, mây vốn quấn quýt nay chia lìa đôi ngả.
- Dòng sông như nhuốm màu tâm trạng buồn bã, thê lương.
- Hình ảnh hoa bắp khẽ lay cũng giống như cuộc đời lưu lạc trôi nổi của con người.
* Câu 11: Ở đây sương khói mờ nhân ảnh gợi khung cảnh huyền ảo, không có thật.
=> Hình ảnh thiên nhiên đêm trăng đượm buồn và mờ ảo, hư không.
=> Sự đối lập giữa hai bức tranh thiên nhiên nơi làng quê thôn Vĩ và đêm trăng.
3. Tâm trạng của nhà thơ
- Khung cảnh cũng vận động từ thực đến ảo, từ vườn thôn Vĩ đến sông trăng và cuối
cùng chìm vào tâm thức mờ ảo của sương khói.
- Câu hỏi tu từ “Ai biết tình ai có đậm đà?” là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người
và vừa để hỏi mình, vừa gần gũi vừa xa xăm, vừa hoài nghi vừa như giận hờn, trách móc.
- Đại từ phiếm chỉ “ai” làm tăng thêm nỗi cô đơn, trống vắng của một tâm hồn khát
khao được sống, được yêu.
=> Làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi ám
ảnh về nỗi đau trong cõi mênh mông vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy tuyệt vọng của nhà thơ. III. Kết bài
- Cảm nhận về bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.
Dàn ý hình ảnh thiên nhiên và con người xứ Huế 1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm - Dẫn dắt vấn đề 2. Thân bài a. Xuất xứ
- Đây thôn Vĩ Dạ được rút ra từ tập Thơ điên. Khi hai người cùng ở Quy Nhơn, Hàn
Mặc Tử đã từng yêu thầm Hoàng Thị Kim Cúc. Khi về Huế, Hoàng Cúc nghe tin Hàn
Mặc Tử bệnh bèn gửi vào tặng Hàn Mặc Tử tấm bưu ảnh phong cảnh và lời chúc sớm
lành bệnh. Từ đó, đã gợi cho ông những kỉ niệm một thời từng sống ở Huế và sáng tác bài thơ này. b Chủ đề
- Từ những kỉ niệm về Huế, nhà thơ đã khắc họa nên bức tranh tuyệt về cảnh vật, con
người xứ Huế. Đồng thời, mượn câu chuyện tình đơn phương của mình để kín đáo gửi
gắm tình yêu quê hương xứ sở. c. Phân tích
Khổ 1: Bức tranh tuyệt đẹp về cảnh vật, con người xứ Huế.
- Bức tranh được hiện lên qua lời mời trong đó hàm chứa sự trách móc mà thân thiết:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
- Cảnh vật hiện lên qua vài nét phác họa nhẹ nhàng, duyên dáng, đầy ấn tượng của
màu xanh như ngọc của ánh sáng tinh khôi buổi ban mai.
- Cuối cùng là nét chấm phá độc đáo tương phản giữa cái vuông vức của khuôn mặt
chữ điền với chiếc lá trúc che ngang, gợi lên nét tinh nghịch mà dịu dàng, dễ thương vốn dĩ ở thôn quê.
Khổ 2: Cảnh buồn qua cái nhìn đầy nội tâm.
- Cảnh đẹp và thơ mộng, nhưng lay lắt buồn bã trong cảm giác chia lìa bằng hình thức
thơ độc đáo: Gió theo lối gió / mây đường mây. Dòng sông như tấm gương ghi nhận
hình ảnh chia lìa đó, nên buồn thiu, hoa bắp cúng lay lắt buồn thiu, chia sẻ với tâm trạng nhà thơ.
- Trăng chiếm một dung lượng khá lớn trong thơ Hàn Mặc Tử và ánh trăng thật kì lạ,
khác thường. Ta từng gặp trong thơ của ông, hình ảnh:
Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi (Bẽn lẽn)
- Câu phiếm định: "thuyền ai?", rồi lại "bến sông trăng". Quả thật, đúng như Hoài
Thanh viết về Hàn Mặc Tử, trong "Thi nhân Việt Nam" : "Vườn thơ của người rộng
rinh không bờ bến, càng đi xa càng ớn lạnh".
Khổ cuối: Cảnh vật,con người đều chìm sâu vào mộng ảo.
- Cõi lòng nhà thơ dường như chìm vào mộng tưởng (mơ khách đường xa). Bệnh tật
cũng đã khiến nhà thơ rơi vào trạng thái buồn đau ảo giác (nhìn không ra, mờ nhân
ảnh). Bởi vậy, con người cảnh vật tất cả đều nhòa mờ trong cô đơn, ngậm ngùi.
Trong cô đơn, ngậm ngùi, trong mộng ảo đau thương, nhưng lòng nhà thơ vẫn cứ âm
thầm muốn gửi đến con người, cuộc đời một thông điệp, nó như lời trần tình tội nghiệp:
Ai biết tình ai có đậm đà?
- Ta chưa thể quyết rằng câu thơ ấy thể hiện tình yêu nước của Hàn Mặc Tử đến mức
nào. Thế nhưng, chắc chắn rằng Hàn Mặc Tử rất yêu cuộc đời, rất yêu quê hương xứ
sở. Ta cũng không ngờ trong tập Thơ Điên lại có những vần thơ đậm đà, chan chứa tình quê đến thế. 3. Kết bài
- Khái quát lại vấn đề
Dàn ý phân tích Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 I. Mở bài
• Giới thiệu tác giả: Hàn Mặc Tử (1912 – 1940), quê tỉnh Quảng Bình, là nhà thơ
có nhiều đóng góp lớn cho phong trào Thơ mới 1932 – 1940.
• Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ được rút ra từ tập Thơ điên. Bài thơ được gợi cảm
hứng từ mối tình của Hàn Mặc Tử với một cô gái vốn quê ở Vĩ Dạ - Hoàng Thị
Kim Cúc. Bài thơ là bức tranh đẹp và thơ mộng về thôn Vĩ Dạ. Thông qua bài
thơ, tác giả muốn bộc lộ khát khao được sống, được yêu và được giao hòa với thiên nhiên. II. Thân bài
1. Phân tích khổ 1:
- Câu thơ mở đầu: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” vừa là lời mời mọc ân cần, tha
thiết, vừa là lời trách cứ nhẹ nhàng ⇒ sự phân thân của tác giả.
- Cảnh vật và con người xứ Huế hiện lên một cách nhẹ nhàng, tinh khiết, đầy sức sống.
Nắng mới lên, hàng cau, vườn xanh như ngọc.
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
- Nghệ thuật cách điệu hóa tạo nên hình ảnh của thôn Vĩ và con người xứ Huế thật dịu
dàng, phúc hậu ⇒ cảnh đẹp, người đôn hậu.
2. Phân tích khổ 2:
• Miêu tả cảnh: gió, mây, dòng nước, hoa bắp lay ⇒ cảnh vật chia lìa
• Không gian mờ ảo đầy hình ảnh của trăng: bến trăng, sông trăng, thuyền chở trăng.
• Tâm trạng khắc khoải, đợi chờ của nhân vật trữ tình.
3. Phân tích khổ 3:
• Sự ảo mộng của cảnh và người
• Câu hỏi tu từ: là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình,
vừa gần gũi vừa xa xăm, vừa hoài nghi vừa như giận hờn, trách móc.
• Đại từ phiếm chỉ “ai” ⇒ làm tăng thêm nỗi cô đơn, trống vắng của một tâm hồn
khát khao được sống, được yêu. III. Kết bài - Nội dung:
• Bức tranh phong cảnh Vĩ Dạ êm đềm, thơ mộng
• Bức tranh tâm cảnh của nhân vật trữ tình. - Nghệ thuật:
• Sử dụng nhiều biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, câu hỏi tu từ,…
• Hình ảnh thơ sáng tạo, độc đáo
• Kết hợp giữa bút pháp thơ tả thực và lãng mạn, tượng trưng.
Xem thêm: Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 2 I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm:
• Đây thôn Vĩ Dạ được rút ra từ tập Thơ điên. Khi hai người cùng ở Quy Nhơn,
Hàn Mặc Tử đã từng yêu thầm Hoàng Thị Kim Cúc. Khi về Huế, Hoàng Cúc
nghe tin Hàn Mặc Tử bệnh bèn gửi vào tặng Hàn Mặc Tử tấm bưu ảnh phong
cảnh và lời chúc sớm lành bệnh. Từ đó, đã gợi cho ông những kỉ niệm một thời
từng sống ở Huế và sáng tác bài thơ này.
• Từ những kỉ niệm về Huế, nhà thơ đã khắc họa nên bức tranh tuyệt về cảnh vật,
con người xứ Huế. Đồng thời, mượn câu chuyện tình đơn phương của mình để
kín đáo gửi gắm tình yêu quê hương xứ sở.
III. Thân bài: Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
1. Phân tích khổ 1: Bức tranh tuyệt đẹp về cảnh vật, con người xứ Huế.
- Bức tranh được hiện lên qua lời mời trong đó hàm chứa sự trách móc mà thân thiết:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
- Cảnh vật hiện lên qua vài nét phác họa nhẹ nhàng, duyên dáng, đầy ấn tượng của
màu xanh như ngọc của ánh sáng tinh khôi buổi ban mai.
- Cuối cùng là nét chấm phá độc đáo tương phản giữa cái vuông vức của khuôn mặt
chữ điền với chiếc lá trúc che ngang, gợi lên nét tinh nghịch mà dịu dàng, dễ thương vốn dĩ ở thôn quê.
2. Phân tích khổ 2: Cảnh buồn qua cái nhìn đầy nội tâm.
- Cảnh đẹp và thơ mộng, nhưng lay lắt buồn bã trong cảm giác chia lìa bằng hình thức
thơ độc đáo: Gió theo lối gió / mây đường mây. Dòng sông như tấm gương ghi nhận
hình ảnh chia lìa đó, nên buồn thiu, hoa bắp cúng lay lắt buồn thiu, chia sẻ với tâm trạng nhà thơ.
- Trăng chiếm một dung lượng khá lớn trong thơ Hàn Mặc Tử và ánh trăng thật kì lạ,
khác thường. Ta từng gặp trong thơ của ông, hình ảnh:
Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi (Bẽn lẽn)
- Câu phiếm định: "thuyền ai?", rồi lại "bến sông trăng". Quả thật, đúng như Hoài
Thanh viết về Hàn Mặc Tử, trong "Thi nhân Việt Nam": "Vườn thơ của người rộng
rinh không bờ bến, càng đi xa càng ớn lạnh".
3. Phân tích khổ cuối: Cảnh vật, con người đều chìm sâu vào mộng ảo.
- Cõi lòng nhà thơ dường như chìm vào mộng tưởng (mơ khách đường xa). Bệnh tật
cũng đã khiến nhà thơ rơi vào trạng thái buồn đau ảo giác (nhìn không ra, mờ nhân
ảnh). Bởi vậy, con người cảnh vật tất cả đều nhòa mờ trong cô đơn, ngậm ngùi.
Trong cô đơn, ngậm ngùi, trong mộng ảo đau thương, nhưng lòng nhà thơ vẫn cứ âm
thầm muốn gửi đến con người, cuộc đời một thông điệp, nó như lời trần tình tội nghiệp:
Ai biết tình ai có đậm đà?
- Ta chưa thể quyết rằng câu thơ ấy thể hiện tình yêu nước của Hàn Mặc Tử đến mức
nào. Thế nhưng, chắc chắn rằng Hàn Mặc Tử rất yêu cuộc đời, rất yêu quê hương xứ
sở. Ta cũng không ngờ trong tập Thơ Điên lại có những vần thơ đậm đà, chan chứa tình quê đến thế. III. Kết bài
• Hàn Mặc Tử đã ra đi khi hãy còn quá trẻ. Thế nhưng dấu ấn thơ Hàn Mặc Tử là
dấu ấn của trái tim nồng nàn, cuồng say, khát khao yêu và sống.
• Hàn Mặc Tử trong đời thơ của mình đã để lại cho đời những tác phẩm thơ mà
ta không dễ gì hiểu được vì sự kì dị và tính siêu thực của nó. Thế nhưng Đây
thôn Vĩ Dạ vừa siêu thực lại vừa gần gũi thông qua bức tranh cảnh vật, con người xứ Huế.
• Hàn Mặc Tử không sinh ra ở Huế. Thi nhân đến rồi lại đi, mang theo một bóng
hình, một kỉ niệm đẹp khó phôi pha.
• Cũng như các bài thơ trữ tình khác, mạch cảm xúc bao giờ cũng thuộc về chủ
thể trữ tình. Riêng Hàn Mặc Tử, mầm li biệt dường như là một ám ảnh khôn
nguôi trong thơ ông. Phải chăng vì căn bệnh ngặt nghèo nên tất cả như phân
chia thành hai vùng sáng - tối, đôi mảnh tâm trạng nhưng đều đựng sự chi phối
của một dự cảm, một thực tiễn mất mát - chia lìa. Có lẽ "Đây thôn Vĩ Dạ" cũng
không phải là ngoại lệ? Dàn ý số 3
I. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm
– Hàn Mặc Tử là nhà thơ tiêu biểu cho phong trào thơ mới.
– Bài thơ được rút ra từ tập Thơ Điên.
– Nội dung: Bài thơ là tình cảm hồi đáp mà Hàn Mặc Tử gửi cho Hoàng Thị Kim Cúc
khi Hoàng Thị Kim Cúc gửi thư chúc ông chóng lành bệnh kèm một bức tranh phong cảnh.
– Bài thơ là sự đan xen hòa quyện giữa cảnh và tình nơi xứ Huế mộng mơ, nhẹ nhàng. II. Thân bài:
1. Khổ 1: Cảnh thiên nhiên xứ Huế Câu 1:
Sao anh không về chơi thôn Vỹ
Câu thơ là dấu chấm hỏi lửng, thể hiện nỗi lòng nhớ thương, băn khoăn
– Đó là lời mời thân thiện, gắn bó
– Là lời trách móc, giận hờn khéo léo, thiết tha
– Thể hiện thời gian đã lâu rồi tác giả chưa ghé thăm thôn Vỹ. Câu 2,3:
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt qua xanh như ngọc
– Cảnh vật thiên nhiên hiện lên thật đẹp, căng tràn sức sống, tươi xanh
– Cảnh vật mang trong mình vẻ đẹp thanh tao, dịu nhẹ
– Tạo cho người đọc một cảm giác sảng khoái, êm đềm, du dương, bay bổng Câu 4:
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
– Hai hình dạng đối lập: vuông vức mặt chữ điền với dáng vẻ manh mai, thanh tao của lá trúc
– Thể hiện duyên dáng, nhịp nhàng, e thẹn của những cô gái xinh xắn, tài sắc, phúc
hậu của người con gái thôn quê.
2. Khổ 2: Bức tranh thiên nhiên nhuốm màu tâm trạng
– Vẻ đẹp của tạo hóa hiện lên với 2 màu sắc đan xen: cảnh đẹp nhưng lại buồn, mang
dáng dấp sự chia lìa, lẻ loi: gió theo lối gió, mây đường mây.
– Cuộc chia lìa ấy ghi vào lòng sông những cung bậc thê lương: dòng nước buồn thiu;
hoa bắp lay lắt, nổi trôi
– Cảnh vật chỉ là bức màn biểu hiện cho lòng người “người buồn cảnh có vui đâu bao
giờ”. Cảnh thật đẹp còn người lại chẳng thể về để thưởng thức thì cảnh liệu rằng còn
đẹp nữa hay chăng. Vỹ Dạ nhớ anh, lòng em cũng nhớ anh, mong anh. Câu 3.4:
“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay”
Trăng vốn là hình ảnh quen thuộc trong thơ Hàn Mặc Tử. Trăng là nơi để con người ta
gửi gắm tình cảm, chút tâm tư sâu lắng. Thế nhưng o đây lại là “bến sông trăng”. Đây
vừa là hình ảnh tả thực- ánh trăng chiếu xuống mặt nước, lan tỏa trên mặt nước vừa là
hình ảnh biểu trưng- sự vô định( thuyền ai), mênh mông dạt dào. Nỗi niềm tâm tư của
tác giả như lan tỏa, thấm sâu, rộng lớn vô ngàn. Trong người lúc này là sự rưng rưng,
xót xa, man mác đến nhói lòng.
– Mở rộng: Đúng như Hoài Thanh viết về Hàn Mặc Tử, trong “Thi nhân Việt Nam” :
“Vườn thơ của người rộng rinh không bờ bến, càng đi xa càng ớn lạnh”.
3. Khổ 3: Mộng ảo của tâm hồn thi nhân
- Khổ thơ là lời bộc bạch trần tình tả thực về bệnh tình của tác giả: bệnh tình của
người khiến hạn chế về thị giác: nhìn không ra, mờ nhân ảnh. Từ đó, khiến cho con
người rơi vào cô đơn; ngậm ngùi.
– Thể hiện những mộng tưởng đơn giản: mở khách đường xa khách đường xa, tác giả
mong mình có thể được đến thôn để Vỹ thưởng thức cảnh và gặp người thôn Vĩ, để
đáp lại tình cảm trân quý từ người bạn của mình.
– Áo em trắng quá nhìn không ra:
+ Hình ảnh người phụ nữ thướt tha uyển chuyển trong tà áo dài xứ Huế.
+ Ánh mắt anh do sự ảnh hưởng sức khỏe đã không thể chiêm ngưỡng được hết vẻ
đẹp của em nhưng vẫn cảm nhận được hình bóng và dáng vẻ dịu dàng của em
• Ở đây sương khói mở nhân ảnh: Quang cảnh thiên nhiên nơi tác giả sinh sống.
Với tác giả mọi thứ giờ đây chỉ là ảo ảnh, mơ hồ, không hiện diện được rõ nét nữa.
• Ai biết tình ai có đậm đà: Dù trong bệnh tật đau đớn, khó khăn, cô đơn nhưng
trái tim tác giả vẫn đong đầy yêu thương: đó là tình yêu quê hương đất nước,
xứ xở và tình cảm mãnh liệt gửi gắm đến em.
• Tình cảm ấy lúc nào cũng dạt dào, đậm đà, say mê. III. Kết bài
– Thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước của tác giả
– Tình yêu mãnh liệt, nồng nàn dành cho người bạn Hoàng Thị Kim Cúc
Dàn ý phân tích khổ 2 bài Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 I. Mở bài:
• Dẫn dắt và giới thiệu tác giả, tác phẩm • Giới thiệu khổ hai II. Thân bài:
- Khổ hai là bức tranh sông nước nhuốm màu tâm trạng
- Mây gió: ngược chiều , trái tự nhiên, chia cắt đôi ngả
- Dòng nước: nhân hóa " buồn thiu"
- Dòng sông không còn là sự vật vô tri vô giác
- Sự chảy trôi buồn một nỗi buồn ly tán - Hoa bắp lay: gợi buồn
- Thuyền và sông trăng: hình ảnh ảo, khó phân định vừa mơ vừa thực
- Trăng: chứa đựng vẻ đẹp tác giả luôn muốn gửi gắm
- Dòng sông trăng: trăng tan vào nước để trôi chảy từ vũ trụ về nơi xa.
- "kịp" không chỉ là khát khao mong đợi mà còn âu lo III. Kết bài:
Tóm tắt nội dung khổ 2 bài Đây thôn Vĩ Dạ và nêu lên giá trị, những đóng góp của khổ 2 với cả bài thơ. Dàn ý số 2
I. Mở bài: giới thiệu khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ Ví dụ:
Hàn Mạc tử là một nhà thơ tài hoa nhưng không được may mắn trong cuộc sống. khi
ra đi ông để lại một kho tàn văn thơ vô cùng to lớn. các tác phẩm nổi tiếng của Hàn
Mạc Tử như âm nhạc, âm thầm, anh điên, bài cửa sổ đêm khuya,… một tác phẩm nổi
tiếng nhất của Hàn Mạc Tử đó là bài Đây thôn Vĩ Dạ. bài thơ nói về cảnh nơi thôn Vĩ,
nơi có người ông thương. Cảnh đẹp nơi thôn Vĩ được thể hiện rõ nhất qua khổ 2 của
bài thơ. Chúng ta cùng đi tìm hiểu khổ 2 của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ.
II. Thân bài: phân tích khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
1. Câu 1: Gió theo lối gió, mây đường mây
• Không gian ở câu này được mở rộng hơn so với đoạn 1: mây, gió
• Cảm nhận được sự chia ly, xa cách qua câu thơ
• Tâm trạng buồn man mác: gió và mây không thể tách rời nhưng dường như không thể cùng nhau
2. Câu 2: Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
• Mọi cảnh vật như chất chứa tâm trạng
• Dòng sông như bất động, không muốn chảy, thể hiện tâm trạng buồn
• Từ “buồn thiu” như nói lên tâm trạng rõ hơn
• Hoa bắp, sự níu giữ nhưng nhẹ nhàng, không thể
Câu 3: Thuyền ai đậu bến sông trăng đó • Sự xa vời
• Không gian tràn ngập ánh trăng, hư hư ảo ảo
• Trăng là một hình ảnh quen thuộc, thể hiện cho tình cảm, yêu thương
Câu 4: Có chở trăng về kịp tối nay?
• Khung cảnh nơi Huế thơ mộng
• Câu hỏi thể hiện nên ước mong, nguyện vọng của tác giả
III. Kết bài: nêu cảm nhận của em về khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ Ví dụ:
Khổ 2 bài thơ Đây thôn vĩ Dạ thể hiện cảnh đẹp mơ mộng, huyền ảo của thôn Vĩ,
đồng thời thể hiện tâm trạng buồn bã của nhà thơ. Dàn ý phân tích khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Xem thêm: Phân tích khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Dàn ý phân tích 2 khổ đầu bài Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 1. Mở bài
Bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ" là một tuyệt phẩm tiêu biểu của Hàn Mặc Tử. Hai khổ thơ
đầu bài thơ như một khúc ngâm trữ tình đẹp đẽ và giàu sức gợi. 2. Thân bài
+ Câu hỏi tu từ thiết tha, vừa như lời trách móc lại vừa như lời mời gọi
+ Hàng cau thẳng tắp vươn mình đón nắng -> nét tinh khôi, tươi mới
+Cành non mơn mởn trong sắc xanh của lá cành tràn nhựa sống, ngời sáng, trong ngần
+ Vẻ đẹp kín đáo, dịu dàng, thanh tao, nhã nhặn của người con gái xứ Huế hiện lên thật duyên dáng
+ Dòng nước cũng được nhân hoá mang bầu tâm sự " buồn thiu" lững lờ trôi
+ Sông nước soi ánh trăng mờ, chiếc thuyền thong thả nằm im bên bến sông thương
+ " Có chở trăng về kịp tối nay" -câu thơ như một lời tâm sự, một câu hỏi mà cũng là
nỗi mong chờ, hy vọng chở ánh trăng về kịp. 3. Kết bài
Cảnh mang tâm tình, dư vị hoài niệm của thi nhân bằng cái nhìn đầy tinh tế và sâu sắc,
chỉ qua hai khổ thơ thôi mà ta thấy được một tâm hồn yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên tha thiết của nhà thơ. Dàn ý số 2
1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn trích 2. Thân bài:
Khổ 1: Cảnh vườn thôn Vĩ và tình người tha thiết:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
• Câu hỏi tu từ mở đầu mang nhiều sắc thái: là một lời tự vấn, lời trách nhẹ
nhàng, lời mời mọc ân cần.
• Ba câu sau gợi lên vẻ đẹp hữu tình của thôn Vĩ trong khoảnh khắc hừng đông:
cảnh vật tinh khôi, trong trẻo, mướt xanh trong nắng sớm mai; con người kín
đáo, phúc hậu. Đằng sau bức tranh phong cảnh là tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên
nhiên, con người tha thiết cùng niềm băn khoăn day dứt của tác giả.
Khổ 2: Cảnh trời, mây, sông nước và niềm đau cô lẻ, chia lìa:
Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?
• Hai câu đầu bao quát toàn cảnh với hình ảnh gió mây chia lìa đôi ngả, “ dòng
nước buồn thiu, hoa bắp lay” gợi nỗi buồn hiu hắt.
• Hai câu sau tả cảnh dòng sông trong đêm trăng lung linh, huyền ảo, vừa thực
vừa mộng. Đằng sau cảnh vật là tâm trạng vừa đau đớn, khắc khoải vừa khát
khao cháy bỏng của nhà thơ. *Nghệ thuật:
• Từ ngữ chọn lọc, hình ảnh độc đáo, giàu sức gợi, có sự hòa quyện giữa thực và ảo.
• Sử dụng có hiệu quả các biện pháp nghệ thuật: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ.
• Câu hỏi tu từ phù hợp với tâm trạng.
• Giọng điệu khi tha thiết, khi đắm say, khi khắc khoải, u buồn 3. Kết bài:
Đoạn thơ kết tinh sự sáng tạo và phong cách nghệ thuật độc đáo của Hàn Mặc Tử, thể
hiện lòng yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống tha thiết của nhà thơ.
Xem thêm: Phân tích 2 khổ thơ đầu bài Đây thôn Vĩ Dạ
Dàn ý phân tích khổ cuối bài Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 1. Mở bài
- Nêu sơ lược về tác giả: Hàn Mặc Tử (1912 – 1940), tên thật là Nguyễn Trọng Trí, quê quán
• Quảng Bình. Là một nhà thơ gặp nhiều bi thương trong cuộc sống nhưng hồn
thơ của ông lại luôn dồi dào nguồn cảm hứng sáng tạo.
• Giới thiệu khổ thơ thứ 3: là sự bộc lộ những tâm trạng và sự hoài nghi của nhân
vật trữ tình, nhưng nổi bật lên là niềm khát khao được sống, được giao hòa
cùng với thiên nhiên và con người ở xứ Huế. 2. Thân bài - Nội dung
• Tha thiết hướng về con người ở Vĩ Dạ trong sự hư ảo giữa thực và mơ: đó là
hình ảnh của một người khách đường xa về một người con gái trong màu áo
trắng tinh khôi, trinh nguyên nhưng mờ ảo (2 câu đầu).
• Tâm trạng hoài nghi, suy tư về cuộc đời và tình người: sự chìm đắm trong hai
không gian của tâm tưởng và thực tại, sự hoài nghi về tình người ở thôn Vĩ sau
bao nhiêu năm xa cách, mong chờ. - Nghệ thuật
• Hình ảnh “khách đường xa” gợi lên nỗi nhớ và khát khao được gặp lại người
xưa, chốn cũ của nhân vật trữ tình.
• Điệp ngữ (khách đường xa, ai): sự chìm đắm trong vô thức với khát vọng được
gặp lại cố nhân (khách đường xa), sự ngậm ngùi tiếc nuối (ai).
• Điệp ngữ "khách đường xa" được lặp lại hai lần như chứa đựng hai tâm trạng,
hai cung bậc cảm xúc khác nhau. Đó là khát vọng: mơ về khách đường xa, mơ
được gặp lại người xa, cảnh cũ (mơ khách đường xa); là thực tại: sự vô vọng
khi có quá nhiều khát vọng, mơ ước không thể trở thành hiện tại (khách đường xa).
• Đại từ phiếm chỉ (ai), đại từ (đây): làm bật lên cảm giác của sự vô định và hoài
nghi của nhân vật trữ tình.
• "Ở đây" nhằm chỉ về không gian hiện thực nơi xứ Huế hay là không gian tâm
tưởng, không gian nơi tác giả đang đắm chìm trong đau thương, tuyệt vọng.
• Câu hỏi tu từ “Ai biết tình ai có đậm đà?”: để hỏi người mà cũng để hỏi mình,
vừa gần gũi nhưng cũng xa xôi, vừa hoài nghi nhưng cũng giận hờn, trách móc.
• Từ Hán – Việt (nhân ảnh): từ Hán – Việt duy nhất được tác giả sử dụng trong
bài, có sự dự cảm về chính cuộc đời của tác giả.
• Nhịp thơ 4/3 (Mơ khách đường xa\ khách đường xa) tạo ra sự khác biệt với luật
thơ của những câu thơ thất ngôn.
• Ngôn từ trong sáng, giản dị, giàu sức tạo hình và có sức biểu cảm tinh tế.
• Nghệ thuật cực tả (sắc trắng): tạo nên vẻ đẹp thanh khiết, trinh nguyên của
nhân vật “em” nhưng đồng thời cũng làm bật lên sự bất lực về thị giác, bất lực
về tâm hồn của một trái tim khi phải xa cách cuộc sống thực ngoài kia. 3. Kết bài
- Tóm lược lại ý chính của giá trị nội dung, nghệ thuật của khổ thơ thứ 3.
• Giá trị nội dung: nỗi lòng hướng về xứ Huế sau bao nhiêu năm xa cách trong sự
mờ nhòa giữa hiện thực và mộng ảo của nhân vật trữ tình.
• Giá trị nghệ thuật: sử dụng những biện pháp tu từ hiệu quả làm toát lên được
những cung bậc, tâm trạng của nhân vật trữ tình. Dàn ý số 2 1. Mở bài
Giới thiệu Hàn Mặc Tử, Đây thôn Vĩ Dạ và khổ thơ cần phân tích. 2. Thân bài
a) Hai câu thơ đầu: khát khao hướng tới thế giới bên ngoài, hơi ấm tình người từ mộng cảnh.
- Hình tượng thơ khá "dị" và khó hiểu: Một người lữ khách trong chốn sương khói mịt
mù, thấp thoáng với dáng áo trắng hư hư thực thực.
- "Mơ khách đường xa khách đường xa", cõi đời đã hiện lên một cách rõ ràng thông
qua hình bóng một giai nhân mà tác giả trực tiếp xưng "em" ở câu thơ tiếp.
• Cụm từ "khách đường xa": Đem đến cảm giác xa lạ, đặc biệt là nó được lặp lại
đến hai lần trong một câu thơ để diễn tả cái khoảng cách, âm hưởng xa dần của
vị "khách", của bóng giai nhân trong tâm tưởng nhà thơ.
• Cõi đời trong thơ của Hàn Mặc Tử lại cũng không phải ở cõi thực mà nó nằm
trong cõi "mơ", giấc mơ tan thì người cũng mất.
=> Hình tượng thơ lạ lùng: Hình tượng con người xuất hiện như ảo ảnh, vừa xa lạ, vừa
vận động xa dần, lại vừa không thể nắm bắt được, rất vô định và mênh mang.
- "Áo em trắng quá nhìn không ra":
• Người thi sĩ tài hoa, bạc mệnh ấy đã chới với, cố gắng níu kéo lại cái cõi đời,
cái hơi ấm tình người dẫu chỉ là trong mơ bằng mọi nỗ lực, mọi cố gắng. Thế
nhưng rốt cuộc, người nghệ sĩ dường như đuổi không kịp, với không tới, ánh
mắt người cũng nhìn không thấu.
• Hai từ "trắng quá" gợi tả sự tột cùng của sắc trắng, nó đã vượt qua khỏi tầm
nhận biết của thị giác, hình bóng người giai nhân bây giờ đã mất hết đường nét,
chỉ để lại một khoảng trắng vô định và hẫng hụt trong lòng thi nhân, chính thức
đánh dấu sự bất lực và tuyệt vọng của tác giả trong quá trình níu kéo cõi đời, hơi ấm tình người.
b) Hai câu cuối: Tác giả quay về thế giới bên trong lạnh lẽo, vô định và cô đơn:
- Thế giới ấy hiện lên bằng câu thơ "Ở đây sương khói mờ nhân ảnh", hình tượng thơ
vô cùng siêu thực tượng trưng. Đó là một thế giới mang sự lạnh lẽo, mịt mờ của khói
sương, thiếu vắng hình bóng, hơi ấm của con người, là nỗi đau đớn nhất của Hàn Mặc Tử.
- Chỉ có duy nhất một sợi dây vô hình liên hệ giữa hai thế giới khác biệt ấy là tình cảm
tha thiết, sâu nặng của người thi sĩ với cuộc đời, với thiên nhiên ngoài kia vẫn luôn
đầy ắp trong tâm tưởng, trong những vần thơ lúc trong trẻo, thanh khiết lúc rớm máu đau thương.
- "Ai biết tình ai có đậm đà":
• Băn khoăn về tình cảm của người ngoài kia, của giai nhân.
• Băn khoăn không biết rằng liệu giai nhân, liệu Kim Cúc có thấu hiểu cho cái
nỗi lòng tha thiết đến khốn khổ của mình dành cho nàng hay không.
=> Thể hiện ý thức vô cùng sâu sắc về sự manh mang của sợi dây giao nối tình cảm
giữa hai thế giới này của Hàn Mặc Tử. 3. Kết bài Nêu cảm nhận chung.
Xem thêm: Phân tích khổ cuối bài Đây thôn Vĩ Dạ
Dàn ý tâm trạng của nhân vật trữ tình trong Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 1 I/ Mở bài:
• Giới thiệu một cách ngắn gọn tác giả tác phẩm
• Giới thiệu và cảm nhận về sự nghiệp, phong cách sáng tác của Hàn Mặc Tử.
• Cảm nhận khái quát nhân vật trữ tình trong "Đây thôn vĩ dạ" II/ Thân bài:
a/ Tâm trạng khát khao được trở về với cuộc sống trần gian đầy tươi đẹp.
- Câu hỏi:" Sao anh không về chơi thôn Vĩ" vừa là lời mời( của một cô gái với tác giả),
vừa là lời trách( Hàn Mặc Tử tự trách chính bản thân mình sao đã quá lâu không trở
về thăm lại chốn xưa) -> Niềm khát khao được về lại một cuộc sống tươi đẹp, về lại với mọi người.
- Hàn mặc tử khát khao được trở về thôn Vĩ, vì cuộc sống quá đẹp, tràn đầy sinh khí
và nhựa sống, Hàn Mặc Tử yêu say đắm vẻ đẹp đó:
+ (Phân tích bức tranh khu vườn thôn Vĩ)
- Càng khao khát nhớ nhung, Hàn mặc tử lại càng tiếc nuối cuộc sống.
b/ Tâm trạng cô đơn của nhân vật trữ tình.
- Nhân vật trữ tình phải chịu đựng nỗi đau đầy bất hạnh: dù đang trong quãng thời
gian thanh xuân đẹp nhất cuộc đời nhưng lại phải xa lìa cuộc sống, xa lìa với tất cả
những gì thân thương nhất.
+ Hình ảnh gió đi đường gió/ mây đường mây làm liên tưởng đến bi kịch cuộc đời của tác giả.
- Chính vì đau đớn, Hàn Mặc Tử chỉ còn cách tìm đến ánh trăng bầu bạn, điều này cho
thấy sự cô đơn đến tuyệt vọng của tác giả.
- Nhưng ánh trăng ấy có thể không về kịp, Hàn Mặc Tử bày tỏ nỗi lo lắng, bồn chồn.
- Hàn Mặc Tử thực sự khát khao được chia sẻ và đồng điệu.
c/ Tâm trạng hoài nghi.
• Hàn Mặc Tử nhận thức rõ sự khác biệt giữa thế giới mình đang sống và thế giới của mọi người
• Ông hoài nghi rằng trong một thế giới như vậy, thì" ai biết tình ai có đậm đà"?
=> Tâm trạng của nhân vật trữ tình mang nhiều sắc thái, cung bậc tình cảm cảm xúc,
thể hiện nhiều khía cạnh phức tạp. III/ Kết bài.
• Khẳng định lại giá trị tác phẩm.
• Nêu cảm nhận của bản thân
Xem thêm: Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong Đây thôn Vĩ Dạ Dàn ý số 2 a. Mở bài:
- Khái quát vài nét về tác giả Hàn Mặc Tử.
- Giới thiệu được nội dung chính của văn bản Đây thôn Vĩ Dạ.
- Giới thiệu và cảm nhận về sự nghiệp, phong cách sáng tác của Hàn Mặc Tử.
- Cảm nhận khái quát nhân vật trữ tình trong Đây thôn Vĩ Dạ. b. Thân bài:
- Tâm trạng khát khao được trở về với cuộc sống trần gian đầy tươi đẹp:
+ Câu hỏi:" Sao anh không về chơi thôn Vĩ" vừa là lời mời( của một cô gái với tác
giả), vừa là lời trách( Hàn Mặc Tử tự trách chính bản thân mình sao đã quá lâu không
trở về thăm lại chốn xưa). Niềm khát khao được về lại một cuộc sống tươi đẹp, về lại với mọi người.
+ Hàn mặc tử khát khao được trở về thôn Vĩ, vì cuộc sống quá đẹp, tràn đầy sinh khí
và nhựa sống, Hàn Mặc Tử yêu say đắm vẻ đẹp đó.
+ Càng khao khát nhớ nhung, Hàn mặc tử lại càng tiếc nuối cuộc sống.
- Tâm trạng cô đơn của nhân vật trữ tình:
+ Nhân vật trữ tình phải chịu đựng nỗi đau đầy bất hạnh: dù đang trong quãng thời
gian thanh xuân đẹp nhất cuộc đời nhưng lại phải xa lìa cuộc sống, xa lìa với tất cả
những gì thân thương nhất.
+ Hình ảnh gió đi đường gió/ mây đường mây làm liên tưởng đến bi kịch cuộc đời của tác giả.
+ Chính vì đau đớn, Hàn Mặc Tử chỉ còn cách tìm đến ánh trăng bầu bạn, điều này
cho thấy sự cô đơn đến tuyệt vọng của tác giả.
+ Nhưng ánh trăng ấy có thể không về kịp, Hàn Mặc Tử bày tỏ nỗi lo lắng, bồn chồn.
+ Hàn Mặc Tử thực sự khát khao được chia sẻ và đồng điệu. - Tâm trạng hoài nghi:
+ Hàn Mặc Tử nhận thức rõ sự khác biệt giữa thế giới mình đang sống và thế giới của mọi người
+ Ông hoài nghi rằng trong một thế giới như vậy, thì" ai biết tình ai có đậm đà"? c. Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị tác phẩm.
- Nêu cảm nhận của bản thân.
Xem thêm: Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong Đây thôn Vĩ Dạ