Xây Dựng Mối Quan Hệ Với Kỹ Năng Giao Tiếp | Môn Kỹ năng giao tiếp - Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61548706
Giao tiếp là một trong những kỹ năng vô cùng quan trọng trong công
việc và cuộc sống. Như Andrew Carnegie, ông vua thép của Mỹ đã từng
nói: “Tri thức của các chuyên gia chỉ chiếm 15% trong thành công của
họ, 85% còn lại phụ thuộc vào các mối quan hệ xã hội”. Kỹ năng giao
tiếp giúp chúng ta biết cách thiết lập và duy trì các mối quan hệ, trở nên
hòa nhập hơn và tự tin hơn.
I. Khái niệm Giao tiếp
Theo Martin P. Andelem (1950) “Giao tiếp là quá trình, qua đó chúng
ta hiểu được người khác và làm cho người khác hiểu được chúng ta”.
Theo John B. Hoben (1954), “Giao tiếp là sự trao đổi với nhau tư duy
hoặc ý tưởng bằng lời”.
Có định nghĩa khác cho rằng, giao tiếp là một quá trình trao đổi thông
tin giữa các cá nhân thông qua một hệ thống bao gồm các ký hiệu, các dấu hiệu và hành vi.
Giao tiếp cũng có thể được hiểu là hình thức biểu lộ tình cảm, trò
chuyện, diễn thuyết, trao đổi thư tín, thông tin. Trong hoạt động giao
tiếp diễn ra quá trình thiết lập và phát triển các mối quan hệ giữa các cá
nhân, xuất phát từ nhu cầu phối hợp hành động. Đây là hoạt động nhằm
xác lập và vận hành các mối quan hệ giữa người với người trong đời
sống xã hội vì những mục đích nhất định. Các mối quan hệ này có thể
diễn ra giữa một người với một người, giữa một người với một nhóm,
hoặc giữa các nhóm với nhau.
Như vậy, Giao tiếp có thể hiểu là một quá trình, trong đó con người chia
sẻ với nhau các ý tưởng, thông tin và cảm xúc, nhằm xác lập và vận
hành các mối quan hệ trong đời sống xã hội vì những mục đích nhất định.
Các loại hình giao tiếp: -
Giao tiếp trực tiếp: Giao tiếp trực tiếp là quá trình truyền đạt thông
tin, ý kiến và cảm xúc giữa các cá nhân hoặc nhóm mà không thông qua
các phương tiện truyền thông. Các bên tham gia có thể giao tiếp trực
tiếp mắt đối mắt, qua giọng nói, cử chỉ, diễn xuất,… lOMoAR cPSD| 61548706 -
Giao tiếp gián tiếp: Giao tiếp gián tiếp là quá trình truyền đạt
thông tin, ý kiến và cảm xúc giữa các cá nhân hoặc nhóm thông qua các
phương tiện truyền thông hoặc trung gian khác. Thông điệp không được
truyền trực tiếp từ người gửi tới người nhận mà thông qua các phương
tiện gián tiếp như viết thư, email điện thoại, tin nhắn văn bản, bài viết
trên mạng, báo chí, sách, phim ảnh, truyền hình, radio và mạng xã hội, …
Tầm quan trọng của giao tiếp
“Rất nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy thành công không phải là thành
quả của sự thông minh mà đến từ sự cần cù và quá trình hỗ trợ rất đặc
trưng… Mọi kỹ năng kinh doanh – bán hàng, thương lượng, lãnh đạo –
đều có thể được hoàn thiện một cách có hệ thống nếu bạn thật sự hiểu
được cách thức vận hành của các mối quan hệ. Chìa khóa đạt kết quả
vượt bậc chính là cách kết nối với mọi người và hợp tác với những kết
nối này để xác định điểm mạnh, điểm yếu, và tạo sự ràng buộc phải thay
đổi. Phương pháp tiếp cận mới này, nếu được thực hiện với những chiến
thuật thực tiễn và đúng đắn, sẽ tạo tác động tức thời lên hành động của
bạn trong hiện tại và suy nghĩ về tiềm năng trong tương lai”. “Ai che
lưng cho bạn” – Keith Ferrazzi
Giao tiếp là vấn đề có ý nghĩa thực tiễn rất lớn, bởi vì giao tiếp đóng
vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách
của con người. Đồng thời giao tiếp còn là phương tiện thể hiện nhân
cách. Tâm lý của con người được hình thành và phát triển trong giao
tiếp với những người xung quanh. Vì sao lại cần xây dựng mối quan hệ?
Việc xây dựng mối quan hệ bền chặt giúp công việc và cuộc sống được
phát triển với nhiều lợi ích lớn. Nếu có những mối quan hệ tốt trong
cuộc sống hàng ngày, bạn sẽ luôn cảm thấy vui vẻ, gia tăng sự hạnh
phúc, có thể dễ dàng chia sẻ để nhận được lời động viên tích cực trước khó khăn nào đó. lOMoAR cPSD| 61548706
Còn trong công việc và kinh doanh, những mối quan hệ đồng nghiệp
khăng khít sẽ là bàn đạp giúp bạn phát triển kỹ năng chuyên môn, kinh
nghiệm và nâng cao cơ hội thăng tiến. Rộng hơn, nó sẽ giúp cho môi
trường làm việc thêm năng động, thoải mái và gần gũi, môi trường lý
tưởng để nhân viên có thể làm việc hiệu quả.
Hiện nay, mỗi người chúng ta đều cần rèn luyện những kỹ năng xây
dựng mối quan hệ trong xã hội, công việc, hay ngay cả giữa các ngành
khác nhau. Bởi sự liên kết này có thể đem lại cho bạn những kiến thức bổ ích mới.
Các kỹ năng xây dựng mối quan hệ bền vững
Kỹ năng xây dựng mối quan hệ bền vững cần được trau dồi theo thời
gian đủ lâu, thực hành vào thực tế hàng ngày hàng giờ, xem nó là một
thói quen của bản thân, mới có thể tạo ra những giá trị hiệu quả rõ rệt.
Dưới đây là 10 kỹ năng xây dựng mối quan hệ bền chặt bạn có thể tham
khảo và áp dụng vào quá trình tạo dựng các mối quan hệ của mình.
1. Tỏa ra năng lực tích cực
Các chương trình hay những đoạn vlog bạn sẽ thường thấy nhân vật
chính hay người dẫn dắt sử dụng giọng nói nhẹ nhàng cùng nụ cười
rạng rỡ để truyền đạt thông tin. Đấy chính là những năng lượng tích
cực, sự lạc quan, vui tươi. Tâm lý chúng ta dễ dàng đón nhận những nội
dung hay muốn được kết thân với những người bạn cho ta cảm giác thân thiện, vui vẻ.
Vì thế, hãy thể hiện thái độ niềm nở khi bắt chuyện với người khác với
gương mặt tươi cười để tạo thiện cảm ngay từ lần đầu tiên nói chuyện.
Nếu bạn lúc nào cũng thể hiện bộ mặt khó chịu, thái độ tiêu cực thì chắc
hẳn bạn bè và đồng nghiệp sẽ tránh xa và không dám lại gần.
2. Kỹ năng lắng nghe câu chuyện một cách sâu sắc lOMoAR cPSD| 61548706
Việc lắng nghe sâu sắc không chỉ dừng lại ở việc bạn sử dụng tai để tiếp
nhận thông tin, mà nó còn là quá trình phân tích và thấu hiểu những
thông tin đó. Hãy cố gắng rèn luyện thói quen tiếp nhận thông tin nhiều
hơn những gì đối phương nói thông qua cử chỉ, tính cách, trạng thái của
họ. Sự thấu hiểu này sẽ xây dựng được những mối quan hệ bền chặt lâu dài.
Khi tiếp nhận được thông tin từ đối phương, hãy cố gắng dừng lại một
nhịp để xác định chính xác những thông tin mà họ đang muốn bạn nghe
và nói ra những cảm nhận, ý hiểu của mình một cách cởi mở, thoải mái.
Cần chú ý rằng thay vì chỉ ngồi nghe và đáp lại một cách cứng nhắc thì
bạn nên sử dụng cả ngôn ngữ cơ thể như mắt, tay, chân…để thể hiện
mình là người đang thật lòng lắng nghe họ chia sẻ.
3. Kỹ năng thể hiện sự đồng cảm
Sự đồng cảm sẽ cho người khác cảm thấy được an ủi và có cảm giác an
toàn. Việc bạn tiếp nhận thông tin, bỏ qua những quan điểm cá nhân để
cùng san sẻ những lỗi sai hay sự khó khăn một cách vui vẻ sẽ giúp đối
phương lấy lại bình tĩnh nhanh chóng. Tuy nhiên, kỹ năng đồng cảm
cần được vận dụng đúng cách. Trong một số trường hợp, nếu nhận ra
những quan điểm không phù hợp, hãy cố gắng xoa dịu cảm xúc đối
phương và góp ý, khuyên nhủ bằng những thấu cảm chân thật của mình.
4. Hưởng ứng một cách khôn khéo
Hưởng ứng câu chuyện khôn khéo cần dựa vào cảm xúc và tâm trạng
của đối phương, gồm trạng thái biểu cảm, hành động, cường độ nói
chuyện,... Nên khi đáp ứng lại câu chuyện hãy chắc chắn rằng sự hưởng
ứng đó giúp quá trình trò chuyện có thêm giá trị và thoải mái hơn. Dựa
trên kinh nghiệm giao tiếp và khả năng nhạy bén của mình, bạn có thể
chia sẻ những ý kiến cá nhân để đóng góp, thể hiện biểu cảm trên gương
mặt, lời phê bình,... Nó sẽ giúp bạn trở thành người bạn thân thiết trong mắt của người khác.
5. Kỹ năng tự đánh giá bản thân lOMoAR cPSD| 61548706
Liệu bạn có thể biết rõ ưu - nhược điểm của bản thân? Vì sao mọi người
yêu quý bạn? Những đặc điểm của bạn không được lòng người khác?
Đôi khi, thấu hiểu bản thân chính là cách cơ bản để bạn thiết lập những
mối quan hệ thân thiết. Khi biết được những nhược điểm của mình, bạn
có thể dễ dàng đưa ra các phương pháp điều chỉnh và tiết chế, tránh
trường hợp cảm xúc biểu lộ thái quá, gây mất thiện cảm. Và khai thác
tối đa những thế mạnh của bản thân, tập trung xây dựng các mối liên kết bền chặt.
Lưu ý: Trong quá trình tự đánh giá bản thân, bạn cần lưu ý hai yếu tố
cơ bản, gồm khả năng tự đánh giá và ý thức tự điều chỉnh. 6. Kỹ năng giao tiếp
Trong mọi mối quan hệ, chúng ta đều sử dụng hình thức giao tiếp để
trao đổi thông tin, chia sẻ hay bày tỏ cảm xúc. Vậy, giao tiếp thế nào để
có được những mối quan hệ thân khăng khít? Bạn cần phải rèn luyện
kỹ năng này với nhiều nhiều tố cấu thành như lắng nghe, cách tiếp nhận
thông tin, giọng nói, thái độ. Bên cạnh đó, cần phải hiểu được người mà
bạn sẽ nói chuyện và đánh giá tình trạng mối quan hệ (Là xã giao hay
thân thiết) để có cách bày tỏ phù hợp.
7. Trau dồi kỹ năng chê khéo léo
Không phải ai trong chúng ta muốn nhận những đánh giá tệ hay những
lời chê trách từ người khác. Đối với những người nhạy cảm, việc phải
tiếp nhận thông tin không tốt lại càng khó khăn và cảm giác khó chịu
trong mối quan hệ với người luôn chê bai mình.
Kỹ năng chê cần được phát triển từ những chia sẻ thẳng thắn với vấn đề
một cách khéo léo, đừng thẳng thừng "Như vậy là sai" "Như vậy là tầm
thường", hay chê bai, phê bình trước nhiều người. Trước tiên, hãy để họ
thấy được năng lực, giá trị của bản thân bạn và chia sẻ các nhận định lOMoAR cPSD| 61548706
khách quan. Sau đó, để cho họ khoảng thời gian tĩnh để ngẫm nghĩ về
toàn bộ quá trình, đối chiếu và tự nhận ra những thiếu sót của bản thân.
Với cách làm này, họ sẽ dễ dàng đón nhận thông tin và được cải thiện
tốt hơn. Mối quan hệ của cả hai sẽ được xây dựng và duy trì bởi sự góp
ý chân thành và nhẹ nhàng nhất.
8. Luôn sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ
"Người khác là tấm gương phản chiếu chính mình" - Đúng vậy, nếu bạn
muốn nhận được sự giúp đỡ, ân cần từ người khác, thì hãy học cách cho
đi trước tiên. Trở thành người năng nổ, luôn sẵn sàng hỗ trợ những
người bạn, các mối quan hệ thể hiện sự chân thành, thân thiện và sự tử
tế của bản thân. Điều này khiến bạn trở nên thu hút và các mối quan hệ
cũng được cải thiện hơn.
9. Cung cấp những giá trị chất lượng
Những giá trị chất lượng ở đây không phải là tiền bạc hay vật chất, nó
là các đóng góp về chia sẻ kinh nghiệm, chia sẻ về tư duy nhằm thúc
đẩy người khác trở nên tốt hơn. Có thể là cách mà bạn làm người khác
cười, hay cách mà bạn giúp người ấy làm việc hiệu quả hơn,... những
giá trị này thường thấy ở hầu hết các mối quan hệ thân thiết.
Để làm được điều này, bản thân của bạn cũng cần phải hoàn thiện vốn
hiểu biết của mình để có đủ khả năng chia sẻ, đầu tư thời gian, công sức
vào những ý kiến đóng góp cho người khác.
10. Cho người khác thấy được giá trị họ
Kỹ năng xây dựng mối quan hệ bền chặt không thể thiếu đi cách mà bạn
cho người khác thấy được vai trò của họ. Sự công nhận công sức của lOMoAR cPSD| 61548706
người khác, giúp cho họ tin tưởng vào mối quan hệ và tiếp tục cố gắng
thực hiện công việc, cũng như duy trì mối quan hệ lâu dài. .