Bài giảng Chương I - Nhập môn Chủ nghĩa xã hội khoa học môn Chủ nghĩa xã hội khoa học | Học viện Ngân hàng

2 CHƯƠNG 1
NHẬP MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
TS. GVC.NGUYỄN LỆ THU NỘI DUNG
1. Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học.
2. Các giai đoạn phát triển cơ bản của chủ nghĩa xã hội khoa học.
3. Đối tượng, phương pháp và ý nghĩa của việc
nghiên cứu Chủ nghĩa xã hội khoa học
C.Mác: “Các nhà triết học đã chỉ giải thích thế giới bằng nhiều cách khác nhau,
song vấn đề là cải tạo thế giới.” lOMoAR cPSD| 58737056
1. Sự ra đời của CNXHKH
1.1. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của CNXHKH
1.2.3. Điều kiện kinh tế - xã hội
1.4.2. Tiền đề KHTN và tư tưởng lý luận
1 .2. Vai trò của C. Mác và Ph. Ăngghen
2 .2.1. Sự chuyển biến lập trường triết học và lập trường chính trị
3 .2.2. Ba phát kiến vĩ đại của C. Mác và Ph. Ăngghen
4 .2.3. Tuyên ngôn của ĐCS đánh dấu sự ra đời của lOMoAR cPSD| 58737056
1. Sự ra đời của CNXHKH
1.1. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của CNXHKH
- Điều kiện Kinh tế - Xã hội “Tuyên ngôn của
Đảng Cộng sản”
- Tiền đề KHTN và tư tưởng lý xuất bản đánh dấu luận sự ra đời của
- Vai trò của Mác - Ăngghen CNXH khoa học
(tiền đề chủ quan) 2/1848 tác phẩm 8 CNXHKH lOMoAR cPSD| 58737056
1.1.1 Điều kiện kinh tế – xã hội đầu thế kỷ XIX
+ Phương thức sản xuất TBCN phát triển mạnh mẽ
-> mâu thuẫn giữa QHSX và LLSX ngày càng gay gắt.
Các cuộc cách mạng tư sản? Nước công nghiệp đầu tiên trên thế giới? lOMoAR cPSD| 58737056
1.1.1. Điều kiện kinh tế – xã hội đầu thế kỷ XIX
+ Giai cấp vô sản hiện đại đã được hình thành, bước lên
vũ đài đấu tranh chống lại giai cấp tư sản với tư cách là
một lực lượng xã hội độc lập (mâu thuẫn giữa giai cấp vô
sản hiện đại với giai cấp tư sản)
HÃY KỂ TÊN CÁC CUỘC ĐẤU TRANH TIÊU BIỂU
CỦA CÔNG NHÂN GIAI ĐOẠN NÀY
 Phong trào công nhân ngành dệt thành phố Li-on (Pháp) 1831, 1834
 Phong trào công nhân ngành dệt thành phố Xilêdi (Đức) 1844
 Phong trào hiến chương Anh (1836 – 1848) lOMoAR cPSD| 58737056
1.1.1. Điều kiện kinh tế – xã hội đầu thế kỷ XIX
+ Cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản đều bị thất bại
(bộc lộ yếu kém của mình: chưa có đường lối đấu tranh,
chưa có một tổ chức thống nhất lãnh đạo).
+ Phong trào đòi hỏi phải có lý luận soi đường và cũng từ
phong trào hiện thực ấy là cơ sở thực tiễn để Mác,
Ăngghen nghiên cứu xây dựng nên chủ nghĩa xã hội khoa học. lOMoAR cPSD| 58737056
1.1.2. Tiền đề KHTN và tư tưởng lý luận
a) Tiền đề khoa học tự nhiên + Học thuyết tế bào
+ Định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lượng
+ Học thuyết tiến hoá của Đác – Uyn lOMoAR cPSD| 58737056
? Có ý nghĩa gì đối với sự ra đời chủ nghĩa Mác - Lênin
Những thành tựu của khoa học tự nhiên giúp cho
Mác - Ăngghen khẳng định thêm phép biện chứng duy vật của mình lOMoAR cPSD| 58737056
1.1.2. Tiền đề KHTN và tư tưởng lý luận
b) Tiền đề tư tưởng lý luận
+ Triết học cổ điển Đức
+ Kinh tế chính trị cổ điển Anh
+ Chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp
Tiền đề tư tưởng lý luận trực tiếp của CNXHKH? lOMoAR cPSD| 58737056
Giá trị và hạn chế của CNXH không tưởng
• Giá trị lịch sử :
- Thể hiện tinh thần nhân đạo
- Đều thể hiện tinh thần phê phán, lên án chế độ người bóc
lột người, chế độ TBCN.
- Thông qua những tư tưởng và bằng những hành động của
mình, các nhà CNXH không tưởng đã góp phần thức tỉnh
phong trào công nhân và người lao động trong một giai
đoạn lịch sử nhất định . lOMoAR cPSD| 58737056
- Đã nêu lên nhiều luận điểm, dự báo về sự phát triển về xã
hội tương lai và chính những dự báo này được Mác –
Ăngghen chứng minh trên cơ sở khoa học. lOMoAR cPSD| 58737056
• Những hạn chế :
- Chưa thoát khỏi quan niệm duy tâm về lịch sử
- Hầu hết các nhà không tưởng đều có khuynh hướng đi
theo con đường ôn hoà để cải tạo xã hội bằng pháp
luật và thực nghiệm xã hội.
- Đã không thể phát hiện ra lực lượng tiên phong có thể
thực hiện cuộc chuyển biến cách mạng từ CNTB lên
CNXH, CNCS là giai cấp công nhân. lOMoAR cPSD| 58737056 lOMoAR cPSD| 58737056
a. C.Mác (1818 – 1883) Sinh ngày 5/5/1818,
Trong một gia đình luật sư
gốc do thái có tư tưởng tự
do tiến bộ. Năm 23 tuổi ông đỗ tiến
sĩ với luận án xuất sắc về đề tài triết
học cổ đại Hy Lạp.
Sau đó ông tham gia hoạt động cách mạng. lOMoAR cPSD| 58737056 Hoạt động: -1842: Làm biên tập báo Sông Ranh - 1843: sang Pari rồi sang
Bruc-xen, xuất bản tạp chí Biên niên Pháp - Đức
=> Giai cấp vô sản được
giác ngộ lí luận cách mạng
là giai cấp sẽ đảm đương sứ
mệnh lịch sử giải phóng loài
người khỏi áp bức bóc lột. lOMoAR cPSD| 58737056 b. Ph. Ăng-ghen
Ph .¨ng – ghen(1820 –1895)
Ph. Ăng-ghen sinh ngày Hoạt động: 28 tháng 11 năm 1820 tại Barmen, tỉnh Ranh, Vương quốc Phổ trong
một gia đình chủ xưởng dệt. Từ nhỏ Ph.
Ăngghen đã bộc lộ tính
cách độc lập . Ông tham gia hoạt động cách
mạng và gặp Mác tại Pa ri. lOMoAR cPSD| 58737056 - 1842: sang Anh làm thư ký hãng buôn và viết cuốn Tình cảnh giai cấp công nhân Anh => Phê phán sự bóc lột của giai cấp TS, thấy được vai trò của giai cấp công nhân