Kiến thức máy tính - Phần 2: Latex
Bài giảng sử dụng tài liệu của Dr. Nicola L. C. Talbot tại
http://theoval.cmp.uea.ac.uk/~nlct
Ki∏n th˘c máy tính - Ph¶n II: LATEX
Tài liªu gi£ng d§y t§i Viªn CNTT-TT
Bài gi£ng s˚ dˆng tài liªu cıa Dr Nicola L. C. Talbot t§i
http: // theoval. cmp. uea. ac. uk/ ~nlct Next First Last Back Index Chú ˛
• CuËi mÈi chı ∑ có ph¶n bài t™p. C¶n th¸c hiªn bài t™p ∫ có th∫
n≠m v˙ng nÎi dung cıa chı ∑.
• C¶n Âc kˇ h˜Óng d®n trong tài liªu handout.pdf i kèm, và chú ˛ ∏n các nh≠c nh.
• N∏u c£m thßy mªt m‰i, có th∫ th¸c hiªn ph¶n bài t™p ánh dßu
e . N∏u c£m thßy bài t™p quá dπ, hãy làm thêm các ph¶n ánh dßu ! .
• Ghi l§i các câu h‰i ∫ có th∫ h‰i l§i v∑ sau.
• LATEX ∑u phân biªt ch˙ hoa ch˙ th˜Ìng, nên c¶n ánh các lªnh
úng nh˜ trong handout i kèm.
Previous Next First Last Back Index 2 Khái niªm LaTeX LATEX là gì?
• LATEX là mÎt ngôn ng˙ bi∫u diπn v´n b£n
• LATEX th˜Ìng ˜Òc s˚ dˆng ∫ so§n các tài liªu khoa hÂc kˇ thu™t
kích th˜Óc trung bình ho∞c dài.
• LATEX d¸a trên ˛ t˜ng, ng˜Ìi vi∏t chø c¶n t™p trung vào nÎi dung
cıa v´n b£n mà không c¶n quan tâm ∏n trình bày cıa v´n b£n (layout/presentation)
– Ng˜Ìi vi∏t ∞c t£ cßu trúc logic: ch˜Ïng, mˆc, b£ng, hình ...
– Hª thËng LATEX x˚ l˛ viªc trình bày các cßu trúc này trên trang
gißy: ∞t  âu, m¶u gì, ánh sË th∏ nào, kích th˜Óc ra sao ...
c´n c˘ theo mÎt template có sÆn.
• Ng˜Ìi vi∏t s˚ dˆng các công cˆ so§n th£o v´n b£n thu¶n text ∫
so§n các tài liªu LATEX . i∑u này hoàn toàn khác vÓi các bÎ so§n th£o v´n b£n nh˜ MS Word.
Previous Next First Last Back Index 3 Khái niªm LaTeX Ngôn ng˙ l™p trình C
1. Vi∏t/so§n th£o mã ch˜Ïng trình trong mÎt file text (v.d. HelloWorld.c)
2. Dich mã nguÁn. (v.d. Igcc HelloWorld.c)
• N∏u có lÈi tr v∑ b˜Óc 1.
• N∏u thành công, t§o ra mÎt file ch§y(v.d. HelloWorld.exe)
Th¸c hiªn file ch§y (v.d. IHelloWorld). Java
1. Vi∏t/so§n th£o mã nguÁn trong text file (e.g. HelloWorld.java)
2. D‡ch mã nguÁn. (v.d. Ijavac HelloWorld.java)
• N∏u có lÈi, tr v∑ b˜Óc 1.
• N∏u thành công, t§o ra Java bytecode file (v.d. HelloWorld)
3. N§p Java bytecode vào máy £o Java (v.d. Ijava HelloWorld).
Previous Next First Last Back Index 4 Khái niªm LaTeX LATEX
1. So§n th£o/vi∏t mã nguÁn trong text file (v.d. HelloWorld.tex)
2. LATEX mã nguÁn. (v.d. Ilatex HelloWorld.tex)
• N∏u có lÈi tr v∑ b˜Óc 1.
• N∏u thành công t§o ra mÎt file không phˆ thuÎc vào các hª
thËng n∑n(DVI) (v.d. HelloWorld.dvi)
3. N§p DVI file vào mÎt trình hi∫n th‡ DVI viewer (v.d. Iyap HelloWorld.dvi).
Previous Next First Last Back Index 5 Khái niªm LaTeX LATEX
1. So§n th£o/vi∏t mã nguÁn trong text file (v.d. HelloWorld.tex)
2. LATEX mã nguÁn. (v.d. Ilatex HelloWorld.tex)
• N∏u có lÈi tr v∑ b˜Óc 1.
• N∏u thành công t§o ra mÎt file không phˆ thuÎc vào các hª
thËng n∑n(DVI) (v.d. HelloWorld.dvi)
3. N§p DVI file vào mÎt trình hi∫n th‡ DVI viewer (v.d. Iyap HelloWorld.dvi).
Previous Next First Last Back Index 5 Khái niªm LaTeX
◊u i∫m và nh˜Òc i∫m cıa LATEX
+ Chø có th∫ hi∫n th‡ tài liªu khi ã LATEXmã nguÁn. . . _
Không nhìn thßy v´n b£n hi∫n th‡ khi ang gõ. . . ^
Mã nguÁn cıa các tài liªu lÓn có kích th˜Óc rßt khiêm tËn. So§n
th£o mÎt v´n b£n lÓn không £nh h˜ng ∏n tËc Î gÔ. VÓi Word
ho∞c OpenOffice, c£ tài liªu s≥ b‡ ‡nh d§ng lãi khi ta gõ. . . ^
Tài liªu LATEX th˜Ìng có v¥ chuyên nghiªp hÏn các tài liªu khác. . . ^
Miπn phí! (m∞c dù mÎt vài front-end nh˜ WinEdt, là ph¶n m∑m chia s¥.)
Previous Next First Last Back Index 6 Khái niªm LaTeX
Công cˆ so§n tài liªu b¨ng LATEX • Editor/Front-end
– Công cˆ ∫ vi∏t mÎt tài liªu d˜Ói d§ng v´n b£n không mã hóa.
– Có giao diªn t˜Ïng tác vÓi hª thËng x˚ l˛ tài liªu (typesetting)
– Texnic Center: công cˆ so§n th£o miπn phí trên Windows
– TexWorks, i kèm vÓi bÎ d‡ch Latex (Latex typesetting)
– TexMaker: ch§y ˜Òc trên nhi∑u hª i∑u hành.
– Overleaf: Online (trên n∑n web) hoàn toàn miπn phí.
• Hª thËng x˚ l˛ - typesetting system (trình d‡ch Latex)
– X˚ l˛ tài liªu Latex ˜Òc so§n: áp các ‡nh d§ng ∫ t§o ra s£n
ph©m cuËi là các file vÓi ‡nh d§ng dvi, pdf, ps
– teTex, TexLive: TEX typesetting cho Linux
– MiKTeX: TEX typesetting cho Windows
– MacTex: TEX typesetting cho MacOS
Previous Next First Last Back Index 7 Khái niªm LaTeX
Công cˆ so§n tài liªu b¨ng LATEX
• Công cˆ xem các tài liªu ˜Òc t§o ra t¯ Latex.
– Hi∫n th‡ tài liªu t§o ra
– Hi∫n th‡ các file .dvi: Kdvi (Linux), Yap (Windows)
– Hi∫n th‡ các file .ps: KGhostview (Linux), GSview (Windows)
– Hi∫n th‡ các file .pdfviewer: Kpdf, xpdf (Linux), Adobe Reader (Windows)
Previous Next First Last Back Index 8 Khái niªm LaTeX
Công cˆ so§n tài liªu b¨ng LATEX
• Trình d‡ch Latex cung cßp mÎt sË câu lªnh ∫ d‡ch các file Latex
sang các lo§i ¶u ra khác nhau.
• Nói chung, các Latex Editor có các nút bßm/giao diªn ∫ kích ho§t các lªnh này.
Previous Next First Last Back Index 9 Khái niªm LaTeX
Previous Next First Last Back Index 9 S˚ dˆng Overleaf Overleaf Editor
Previous Next First Last Back Index 10 S˚ dˆng Overleaf Overleaf Editor
• VÓi Overleaf, trình d‡ch Latex ˜Òc cài ∞t sÆn trên server trên
Internet. Ng˜Ìi dùng không c¶n ph£i cài ∞t trình d‡ch.
• Editor Overleaf là mÎt trang web, ng˜Ìi dùng cÙng không c¶n cài ∞t.
• Trên Overleaf, file ¶u ra luôn là PDF.
Previous Next First Last Back Index 11 Definitions Các k˛ hiªu ∞c biªt
• 10 k˛ hiªu sau có ˛ nghæa ∞c biªt và c¶n ˜Òc s˚ dˆng c©n th™n: % $ # & { } _ ^ ~ \
• Dßu ph¶n tr´m % b≠t ¶u mÎt chú thích cho mã nguÁn. Tßt c£
nh˙ng gì sau k˛ hiªu % trên mÎt dòng ∑u b‡ LATEX b‰ qua. MÎt vài t¯ % chú thích. MÎt vài t¯ Input Output
• Các k˛ hiªu ∞c biªt khác s≥ ˜Òc ∑ c™p ∏n sau.
Previous Next First Last Back Index 12 Definitions Các lªnh(Macros)
• Các lªnh cho phép ‡nh d§ng các ph¶n cıa tài liªu.
• Có th∫ ˜Òc bi∫u diπn b¨ng k˛ hiªu ´∞c biªt (v.d. $) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt k˛ hiªu ∞c biªt (v.d. \=) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt t¯ (v.d. \today).
• Tßt c£ các dßu cách sau tên lªnh ∑u b‡ b‰ qua. Chú ˛ s¸ khác nhau gi˙a \oe œ Input Output và \o e øe Input Output
Previous Next First Last Back Index 13 Definitions Các lªnh(Macros)
• Các lªnh cho phép ‡nh d§ng các ph¶n cıa tài liªu.
• Có th∫ ˜Òc bi∫u diπn b¨ng k˛ hiªu ´∞c biªt (v.d. $) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt k˛ hiªu ∞c biªt (v.d. \=) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt t¯ (v.d. \today).
• Tßt c£ các dßu cách sau tên lªnh ∑u b‡ b‰ qua. Chú ˛ s¸ khác nhau gi˙a \oe œ Input Output và \o e øe Input Output
Previous Next First Last Back Index 13 Definitions Các lªnh(Macros)
• Các lªnh cho phép ‡nh d§ng các ph¶n cıa tài liªu.
• Có th∫ ˜Òc bi∫u diπn b¨ng k˛ hiªu ´∞c biªt (v.d. $) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt k˛ hiªu ∞c biªt (v.d. \=) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt t¯ (v.d. \today).
• Tßt c£ các dßu cách sau tên lªnh ∑u b‡ b‰ qua. Chú ˛ s¸ khác nhau gi˙a \oe œ Input Output và \o e øe Input Output
Previous Next First Last Back Index 13 Definitions Các lªnh(Macros)
• Các lªnh cho phép ‡nh d§ng các ph¶n cıa tài liªu.
• Có th∫ ˜Òc bi∫u diπn b¨ng k˛ hiªu ´∞c biªt (v.d. $) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt k˛ hiªu ∞c biªt (v.d. \=) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt t¯ (v.d. \today).
• Tßt c£ các dßu cách sau tên lªnh ∑u b‡ b‰ qua. Chú ˛ s¸ khác nhau gi˙a \oe œ Input Output và \o e øe Input Output
Previous Next First Last Back Index 13 Definitions Các lªnh(Macros)
• Các lªnh cho phép ‡nh d§ng các ph¶n cıa tài liªu.
• Có th∫ ˜Òc bi∫u diπn b¨ng k˛ hiªu ´∞c biªt (v.d. $) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt k˛ hiªu ∞c biªt (v.d. \=) ho∞c mÎt
backslash sau ó là mÎt t¯ (v.d. \today).
• Tßt c£ các dßu cách sau tên lªnh ∑u b‡ b‰ qua. Chú ˛ s¸ khác nhau gi˙a \oe œ Input Output và \o e øe Input Output
Previous Next First Last Back Index 13