lOMoARcPSD| 50205883
BÀI TẬP CÁ NHÂN CHƯƠNG 4
1. Đối với nhà quản trị công ty, nhà đầu tư và nhà quản lý kinh tế thì thị trường
vốn cổ phần có vai trò như thế nào?
- Huy động vốn đầu tư cho nền kinh tế (huy động vốn cho tổ chức phát hành).
- Cung cấp môi trường đầu tư an toàn và bảo đảm cho công chúng.
- Tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán.- Định giá và đánh giá hoạt động của
doanh nghiệp => Điều tiết hoạt động của Ban quản lý công ty.
- Tạo môi trường giúp Chính phủ thực hiện các chính sách vĩ mô & phong vũ biểu cho nền kinh tế.
2. Phân biệt cổ phiếu phổ thông, cổ phiếu ưu đãi và chứng khoán có thể chuyển đổi được?
a. Cổ phiếu thường/ phổ thông:
- Là loại cổ phiếu bắt buộc phải phát hành đối với công ty cổ phần.
- Không có quyền đặc biệt đối với công ty (quyền truy đòi còn lại - residual claim):
Hưởng cổ tức cuối cùng (phụ thuộc KQKD và chính sách cổ tức) và hưởng tài sản
còn lại cuối cùng của công ty khi phá sản.
- Chịu trách nhiệm hữu hạn đối với các khoản nợ của công ty.
- Quyền bầu cử (biểu quyết) tại đại hội cổ đông.b. Cổ phiếu ưu đãi:
- CP ưu đãi là dạng chứng khoán lai, vừa có đặc điểm của CK nợ và đặc điểm của CK vốn.
- Ưu tiên hưởng cổ tức trước CP thường và thường có cổ tức cố định, được chi trả hằngquý.
+ Trái phiếu: trong trường hợp không trả được cổ tức cố định (lãi), công ty bắt buộc
phải tuyên bố phá sản.
+ Cổ phiếu ưu đãi: trong trường hợp không trả được cổ tức cố định, công ty không
phải tuyên bố phá sản vì đây là chủ sở hữu.
- Ưu tiên hưởng TS còn lại của công ty khi phá sản.
- Cổ đông nắm giữ CP ưu đãi thường không có quyền biểu quyết.
- Hưởng thêm quyền đặc biệt theo tên gọi:
● CPƯĐ có cổ tức không cố định.
● CPƯĐ có quyền biểu quyết.
● CPƯĐ tham dự chia phần (thể hiện ở chỗ: cổ tức không cố định. Nghĩa là: ngoạitrừ
phần cổ tức cố định người chủ sở hữu được hưởng, nếu trong trường hợp công ty
làm ăn có lãi, chủ sở hữu “CPƯĐ tham dự chia phần” được trích thêm một phần tiền lãi nữa.).
● CPƯĐ tích lũy (cổ tức) (Sau khi đã trả lãi cho chủ nợ, nộp thuế nhà nước, v.v., tất
cả nghĩa vụ cho bên nợ, nếu không còn dư tiền, lãi của “CPƯĐ tích lũy” không mất
đi mà được tích luỹ lại và trả cho năm sau).
● CPƯĐ chuyển đổi (Ban đầu, bạn là Cổ phiếu ưu đãi, tức là bạn hưởng mức tiềnlãi
cố định và không được biểu quyết. Sau một khoảng thời gian, bạn sẽ được chuyển
thành cổ phiếu thông thường, tức là bạn sẽ được hưởng mức tiền lãi phụ thuộc vào
kết quả kinh doanh của công ty và có quyền biểu quyết). lOMoARcPSD| 50205883
c. Chứng khoán có khả năng chuyển đổi: -
Cổ tức cho chủ sở hữu CP ưu đãi thường là cố định. Nhưng khi công ty KD tốt,
họ không được hưởng lợi từ việc tăng lợi nhuận hoặc tăng giá cổ phiếu.
=> Nhu cầu chuyển đổi sang sở hữu CP phổ thông. CP/TP ưu đãi chuyển đổi sẽ được
chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông ở một mức giá nhất định (gọi là tỷ lệ chuyển đổi).
Tỷ lệ chuyển đổi được thiết lập bởi công ty trước khi cổ phiếu được phát hành. - Chủ
sở hữu Trái phiếu hưởng lãi cố định theo LS trái phiếu nhưng có thể tổn thất vốn gốc
và lãi khi công ty phá sản. -
Khi sở hữu Trái phiếu chuyển đổi, CSH được hưởng lợi từ việc tăng giá cổ
phiếu (do khả năng chuyển đổi sang sở hữu CP phổ thông) và đồng thời hưởng lãi cố
định. - CSH TP chuyển đổi có quyền ưu tiên trước CSH CP nhưng sau tất cả các chủ
nợ khác khi công ty phá sản.
*Thứ tự thanh toán lãi (khi công ty phá sản): Trái phiếu (thông thường) => Trái
phiếu ưu đãi chuyển đổi => CP ưu đãi tích lũy => CP ưu đãi (thông thường) =>
CP ưu đãi chuyển đổi => Cổ phiếu phổ thông.*
3. Có những cách thức nào một công ty cổ phần có niêm yết trên sàn chứng
khoán có thể phát hành cổ phiếu?
- Phát hành ra công chúng:
● Phát hành lần đầu ra công chúng (IPO: lần đầu tiên) (Công ty TNHH -> Công tycổ phần)
● Phát hành chứng khoán bổ sung/ phát hành mùa vụ/ phát hành thời vụ.
- Phát hành riêng lẻ.
- UBCK Nhà nước quản lý việc phát hành ra công chúng bằng cách cấp giấy
phépphát hành thông qua điều kiện phát hành. Điều kiện chào bán cổ phiếu ra công chúng (IPO): a)
Doanh nghiệp có mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ
mười tỷ đồng Việt Nam trở lên tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán; b)
Hoạt động kinh doanh của năm liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi,
đồng thời không có lỗ luỹ kế (tiền lỗ tích lũy đến năm phát hành) tính đến năm đăng ký chào bán; c)
Có phương án phát hành, phương án sử dụng vốn thu được từ đợt chào bán
được Đạihội đồng cổ đông thông qua.
4. Phân biệt các loại lệnh giao dịch và nguyên tắc khớp lệnh giao dịch?
a. Phân biệt các loại lệnh giao dịch
- Lệnh giới hạn – Limit Order (LO): là lệnh mua hoặc lệnh bán CK tại một mức giá
xácđịnh hoặc tốt hơn; ghi mức giá cụ thể; có hiệu lực cho đến hết ngày giao dịch
hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ.
- Lệnh ATO/ ATC: là lệnh đặt mua hoặc đặt bán CK tại mức giá mở cửa/ đóng cửa;
không ghi mức giá cụ thể, ghi ATO/ATC; được ưu tiên trước lệnh LO khi so khớp
lệnh và tự động hủy nếu không khớp. lOMoARcPSD| 50205883
- Lệnh thị trường: lệnh mua CK tại mức giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán CK tại mức
giá mua cao nhất hiện có trên thị trường; được sử dụng trong phiên khớp lệnh liên tục
và sẽ bị hủy bỏ khi không có lệnh giới hạn đối ứng tại thời điểm nhập lệnh.
- Các loại lệnh thị trường: • Market Price (MP)
• Market To Limit (MTL), Market And Kill (MAK), Market Or Kill (MOK)- Lệnh
MP: Khối lượng còn lại chưa thực hiện sẽ thành lệnh LO ở mức giá mua cao hơn giá
GD cuối cùng 1 bước giá/ Giá trần HOẶC lệnh LO ở mức giá bán thấp hơn giá GD
cuối cùng 1 bước giá/giá sàn.
- Lệnh MTL _ Lệnh thị trường giới hạn: như lệnh MP
- Lệnh MAK _ Lệnh thị trường khớp và hủy: Khối lượng còn lại chưa thực hiện sẽ bị hủy bỏ
- Lệnh MOK _ Lệnh thị trường khớp toàn bộ hoặc hủy: Lệnh thực hiện TOÀN BỘ
theogiá tốt nhất hiện có trên thị trường HOẶC hủy bỏ toàn bộ.
- Lệnh giao dịch sau giờ - PLO: là lệnh đặt mua/bán CK tại mức giá đóng cửa; được
sửdụng trong phiên giao dịch sau giờ và khớp ngay khi có lệnh đối ứng; tự động hủy
bỏ sau khi kết thúc phiên giao dịch sau giờ.
- Lệnh PLO không được nhập vào hệ thống nếu không có lệnh khớp trong phiên khớp
lệnh liên tục và khớp lệnh định kỳ đóng cửa b. Nguyên tắc khớp lệnh giao dịch - Ưu tiên về giá:
• Lệnh mua với mức giá cao hơn ưu tiên thực hiện trước.
• Lệnh bán với mức giá thấp hơn ưu tiên thực hiện trước. - Ưu tiên về thời gian:
• Trường hợp các lệnh mua hoặc lệnh bán có cùng mức giá thì lệnh nhập vào hệ thống
giao dịch trước được ưu tiên thực hiện trước.
- Trái phiếu chỉ được niêm yết tại HSX và sử dụng phương thức giao dịch thỏa thuận
• Không quy định đơn vị yết giá• Không áp dụng biên độ dao động giá.
• Thời hạn thanh toán: T+1