Trang 1
1. T GIÁC
I. KIN THỨC CƠ BẢN
T giác
ABCD
là hình gm bốn đoạn
, , AB BC CD
;DA
trong đó bất kì hai đoạn thng
nào cũng không nằm trên một đường thng.
T giác li là t giác luôn nm trong mt na mt phng mà b là đường thng cha bt
kì cnh nào ca t giác.
Tng các góc ca mt t giác luôn bng
360°
II. BÀI TP
Bài 1: a) Có t giác nào có bn góc nhn không?
b) Mt t giác có nhiu nht bao nhiêu góc nhn, bao nhiêu góc tù, bao nhiêu góc vuông?
Bài 2: a) Cho t giác ABCD có
µ
µ
µ
0 0 0
A 65 ;B 117 ;D 70= = =
. Tính s đo góc
µ
C
b) Cho t giác ABCD có
µ
µ
µ
A 65 ;B 117 ;C 71°°= = = °
. Tính s đo góc ngoài tại đnh D
Bài 3: T giác ABCD có
. Tính các góc A và B.
Bài 4: Cho t giác ABCD biết
µ
µ
B C 200+ = °
,
µ
µ
B D 180+ = °
;
µ
µ
C D 120+ = °
a) Tính s đo các góc của t giác.
b) Gọi I là giao điểm ca các tia phân giác ca
A
µ
B
ca t giác. Chng minh:
·
µ
µ
CD
AIB
2
+
=
Bài 5: Cho t giác
ABCD
O
là giao điểm các tia phân giác ca các góc
C
D
.
a) Tính
COD
biết
00
120 , 90AB==
.
b) Tính
COD
theo
A
B
.
c) Các tia phân giác ca góc
A
B
ct nhau
I
và ct các tia phân giác các góc
C
D
th t
E
F
. Chng minh rng t giác
OEIF
có các góc đối bù nhau.
Bài 6: Cho tứ giác ABCD,
o
A B 40 .−=
Các tia phân giác của góc C và góc D cắt nhau tại O.
Cho biết
o
COD 110 .=
Chứng minh rằng
.A B BC^
Bài 7: Cho t giác li ABCD có
µ
µ
B D 180+ = °
,
CB CD=
. Chng minh AC là tia phân
giác ca
.
Bài 8: T giác ABCD có
+ = CD
ˆ
90
ˆ
. Chng minh rng
+ = +
2 2 2 2
AC BD AB CD
Bài 9: Cho t giác ABCD, M là một điểm trong t giác đó. Xác định v trí của M để
MA MB MC MD+ + +
nh nht.
BAD
Trang 2
Bài 10: Cho t giác ABCD có góc
ˆ
ˆ
90AC
°
==
tia phân giác góc B cắt đường thng AD E;
tia phân giác ca góc D cắt đường thng BC F. Chng minh rng: BE // DF.
Tổng quát: Tứ giác ABCD có
A C.=
Chứng minh rằng các đường phân giác của góc B và
góc D song song với nhau hoặc trùng nhau.
KT QU - ĐÁP SỐ
III. BÀI TP
Bài 1:a) Không có t giác nào có 4 góc nhn.
Tng các góc ca 1 t giác bng 360
0
. Do đó, một t giác có nhiu nht ba góc nhn, có
nhiu nht ba góc tù, nhiu nht 4 góc vuông.
Bài 2: a)
µ
µ
µ
µ
µ
A B C D 360 C 108+ + + = ° Þ = °
b) Tương tự tính được
µ
D 107
. Vậy góc ngoài đỉnh D có s đo là
73°
Bài 3:
µ
µ
µ
µ
( )
360 50 60
50
3 2 5 5
A B A B
° - ° + °
+
= = = = °
. T đó tính được
=
0
150 .A
=
0
100 .B
Bài 4: a) T gi thiết ta có:
2B 2C 2D 200 180 120+ + = + +
B C D 250+ + =
ˆˆ
ˆ ˆ ˆ
360 110A B C D A+ + + = ° Þ = °
.
µ
µ
µ
B 250 (C D) 250 120 130= ° - + = ° - ° = °
µ
µ
C 200 B 200 130 70
°
= - = ° - ° = °
.
.
b) Trong tam giác ABI:
·
ˆˆ
ˆ ˆ ˆ ˆ
360 ( )
180
2 2 2
A B A B C D
A IB
°
°
+ - + +
= - = =
.
Bài 5: a) T giác
ABCD
360A B C D+ + + =
120 90 360 + + + = CD
150 + = CD
11
( ) : 2 150 : 2 75 + = + = = C D C D
COD
11
75+ = CD
nên
11
180 ( )= +COD C D
180 75 105= ° - ° = °
.
b) Giải tương tự như câu a. Đáp số:
2
AB
COD
+
=
.
c) Chứng minh tương tự như câu b, ta được
2
CD
EIF
+
=
.
0 0 0 0
D 120 C 120 70 50= = =
Trang 3
Do đó:
360
180
22
+ + +
+ = = =
A B C D
COD EIF
. Suy ra:
360 180 180+ = = OEI OFI
.
Bài 6: Xét
CODD
( )
oo
22
CD
COD 180 C D 180
2
+
= + =
(vì
12
C C ;=
12
DD=
).
Xét tứ giác ABCD có
( )
o
C D 360 A B ,+ = +
do đó
( )
o
o o o
360 A B
AB
COD 180 180 180 .
22
−+
+
= = +
Vậy
AB
COD .
2
+
=
Theo đề bài
o
COD 110=
nên
o
A B 220 .+=
Mặt khác,
o
A B 40−=
nên
( )
o o o
B 220 40 : 2 90 .= =
Do đó
.A B BC^
Bài 7: Trên tia đối tia BA lấy điểm I sao cho
.BI A D=
Ta có
=ADC IBC
(cùng bù vi góc
ABC
).
,A D IB=
DC BC=
. T đó ta có
ADC IBC =
.
Suy ra:
DAC BIC=
.A C IC=
Tam giác ACI cân ti C nên
BAC BIC DAC==
.
Vy AC là phân giác trong góc
BAD
.
Bài 8: Gọi O là giao điểm AD và BC.
Ta có
+=
0
90CD
nên
=
0
90O
Áp dụng định lí Py ta go,
Ta có
=+
2 2 2
.AC OA OC
=+
2 2 2
BD OB OD
Nên
( ) ( )
+ = + + + = +
2 2 2 2 2 2 2 2
AC BD OA OB OC OD AB CD
Bài 9: Gọi I là giao điểm ca AC và BD. Ta có các bất đẳng thc:
MA MC AC,
MB MD BD
.
T đó suy ra
MA MB MC MD AC BD+ + + ³ +
MA MB MC MD AC BD+ + + = +
khi M trùng vi I.
Trang 4
Vậy khi M là giao điểm hai đường chéo thì
MA MB MC MD+ + +
nh nht.
Bài 10:
Xét
DCF
vuông ti C, có:
·
·
·
·
·
0 0 0
1
90 90 90
2
DFC CDF DFC CDF CD A+ = Þ = - = -
(1)
Xét t giác ABCD, có:
µ
µ µ
µ
0
360A B C D+ + + =
µ
µ
µ
( )
µ
0
360B A C DÞ = - + -
( )
· ·
0 0 0 0
360 90 90 180CDA CDA= - + - = -
·
·
·
·
00
1
2 180 90
2
CBE CDA CBE CDAÞ = - Þ = -
(2)
T
(1)
(2)
, suy ra
CBE CFD=
. Mà
CBE
CFD
nm v trí đồng v
BE // DF
Tổng quát:
Xét tứ giác ABCD có:
( )
oo
B D 360 A C 360 2C.+ = + =
12
B B ;=
12
DD=
nên
o
11
B D 180 C+ =
o
11
B D C 180 . + + =
(1)
Xét BCM có
o
11
B M C 180 .+ + =
(2)
Từ
(1)
(2)
suy ra
11
D M .=
Do đó DN // BM.
F
E
B
A
D
C

Preview text:

1. TỨ GIÁC
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Tứ giác ABCD là hình gồm bốn đoạn AB, BC, CD và ;
DA trong đó bất kì hai đoạn thẳng
nào cũng không nằm trên một đường thẳng.
Tứ giác lồi là tứ giác luôn nằm trong một nửa mặt phẳng mà bờ là đường thẳng chứa bất
kì cạnh nào của tứ giác.
 Tổng các góc của một tứ giác luôn bằng 360° II. BÀI TẬP
Bài 1: a) Có tứ giác nào có bốn góc nhọn không?
b) Một tứ giác có nhiều nhất bao nhiêu góc nhọn, bao nhiêu góc tù, bao nhiêu góc vuông?
Bài 2: a) Cho tứ giác ABCD có µ 0 µ 0 µ 0
A = 65 ;B = 117 ;D = 70 . Tính số đo góc µ C
b) Cho tứ giác ABCD có µ µ µ A = 65 ; ° B = 117 ;
° C = 71° . Tính số đo góc ngoài tại đỉnh D
Bài 3: Tứ giác ABCD có C ˆ =  50 , D ˆ =  60 ˆ ˆ
, A : B = 3 : 2 . Tính các góc A và B. µ µ µ µ µ µ
Bài 4: Cho tứ giác ABCD biết B + C = 200° , B + D = 180°; C + D = 120°
a) Tính số đo các góc của tứ giác. µ
b) Gọi I là giao điểm của các tia phân giác của A và B của tứ giác. Chứng minh: µ µ · C + D AIB = 2
Bài 5: Cho tứ giác ABCD O là giao điểm các tia phân giác của các góc C D . a) Tính COD biết 0 0
A = 120 , B = 90 .
b) Tính COD theo A B .
c) Các tia phân giác của góc A B cắt nhau ở I và cắt các tia phân giác các góc C D
thứ tự ở E F . Chứng minh rằng tứ giác OEIF có các góc đối bù nhau.
Bài 6: Cho tứ giác ABCD, o
A − B = 40 . Các tia phân giác của góc C và góc D cắt nhau tại O. Cho biết o
COD = 110 . Chứng minh rằng A B ^ BC . µ µ
Bài 7: Cho tứ giác lồi ABCD có B + D = 180° ,CB = CD . Chứng minh AC là tia phân giác của BAD .
Bài 8: Tứ giác ABCD có C ˆ + Dˆ =  90 . Chứng minh rằng 2 + 2 = 2 + 2 AC BD AB CD
Bài 9: Cho tứ giác ABCD, M là một điểm trong tứ giác đó. Xác định vị trí của M để
MA + MB + MC + MD nhỏ nhất. Trang 1
Bài 10: Cho tứ giác ABCD có góc ˆ ˆ A C 90° = =
tia phân giác góc B cắt đường thẳng AD ở E;
tia phân giác của góc D cắt đường thẳng BC ở F. Chứng minh rằng: BE // DF.
Tổng quát: Tứ giác ABCD có A = C. Chứng minh rằng các đường phân giác của góc B và
góc D song song với nhau hoặc trùng nhau.
KẾT QUẢ - ĐÁP SỐ III. BÀI TẬP
Bài 1:a) Không có tứ giác nào có 4 góc nhọn.
Tổng các góc của 1 tứ giác bằng 3600. Do đó, một tứ giác có nhiều nhất ba góc nhọn, có
nhiều nhất ba góc tù, nhiều nhất 4 góc vuông. µ µ µ µ µ
Bài 2: a) A + B + C + D = 360° Þ C = 108° µ
b) Tương tự tính được D = 107° . Vậy góc ngoài đỉnh D có số đo là 73° µ µ µ µ 360 A B A B ° - (50° + 60 ) ° + Bài 3: = = =
= 50° . Từ đó tính được A = 0 150 . B = 0 100 . 3 2 5 5
Bài 4: a) Từ giả thiết ta có: 2B + 2C + 2D = 200 +180 +120  B + C + D = 250 Vì ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ
A + B + C + D = 360° Þ A = 110° . µ µ µ
B = 250° - (C + D) = 250° - 120° = 130° µ ° µ
C = 200 - B = 200° - 130° = 70° . 0 0 0 0
D = 120 − C = 120 − 70 = 50 . b) Trong tam giác ABI: · ˆ ˆ ° ˆ ˆ ˆ ˆ + - + + ° A B 360 (A B ) C D A IB = 180 - = = . 2 2 2
Bài 5: a) Tứ giác ABCD A + B + C + D = 360
 120 + 90 + C + D = 360
C + D = 150  C + D = (C + D) : 2 =150 : 2 = 75 1 1
COD C + D = 75
COD = 180 − (C + D ) 1 1 nên 1 1
= 180° - 75° = 105° . A + B
b) Giải tương tự như câu a. Đáp số: COD = . 2 C + D
c) Chứng minh tương tự như câu b, ta được EIF = . 2 Trang 2
A + B + C + D 360
Do đó: COD + EIF = =
=180 . Suy ra: OEI + OFI = 360 −180 = 180 . 2 2 C + D
Bài 6: Xét D COD có o COD = 180 − (C + D ) o = − 2 2 180 2 (vì = = 1 C C2; 1 D D2 ). Xét tứ giác ABCD có o
C + D = 360 − (A + B), do đó o 360 − A + B o ( ) o o A + B COD = 180 − =180 −180 + . 2 2 A + B Vậy COD = . Theo đề bài o COD = 110 nên o A + B = 220 . 2 Mặt khác, o A − B = 40 nên = ( o o − ) o B 220
40 : 2 = 90 . Do đó A B ^ BC .
Bài 7: Trên tia đối tia BA lấy điểm I sao cho BI = A D.
Ta có ADC = IBC (cùng bù với góc ABC ).
A D = IB, DC = BC . Từ đó ta có ADC = IBC .
Suy ra: DAC = BIC và A C = IC .
Tam giác ACI cân tại C nên BAC = BIC = DAC .
Vậy AC là phân giác trong góc BAD .
Bài 8: Gọi O là giao điểm AD và BC. Ta có C + D = 0 90 nên O = 0 90
Áp dụng định lí Py – ta – go, Ta có 2 AC = 2 OA + 2 OC . 2 = 2 + 2 BD OB OD Nên 2 + 2 = ( 2 + 2 ) + ( 2 + 2 ) = 2 + 2 AC BD OA OB OC OD AB CD
Bài 9: Gọi I là giao điểm của AC và BD. Ta có các bất đẳng thức:
MA + MC ³ AC, MB + MD ³ BD .
Từ đó suy ra MA + MB + MC + MD ³ AC + BD
MA + MB + MC + MD = AC + BD khi M trùng với I. Trang 3
Vậy khi M là giao điểm hai đường chéo thì MA + MB + MC + MD nhỏ nhất. Bài 10: C
Xét DCF vuông tại C, có: · · 1 F 0 · 0 · 0 ·
DFC + CDF = 90 Þ DFC = 90 - CDF = 90 - CDA (1) 2 B Xét tứ giác ABCD, có: µ µ µ µ 0 A D
A + B + C + D = 360 E µ 0 µ µ
Þ B = 360 - (A + C ) µ - D 0 = 360 - ( 0 0 90 + 90 ) · 0 ·
- CDA = 180 - CDA · 1 0 · · 0 ·
Þ 2CBE = 180 - CDA Þ CBE = 90 - CDA (2) 2
Từ (1) và (2) , suy ra CBE = CFD . Mà CBE CFD nằm ở vị trí đồng vị  BE // DF
Tổng quát: Xét tứ giác ABCD có: o + = − ( + ) o B D 360 A C = 360 − 2C. Vì = = + = − 1 B B2; 1 D D2 nên o 1 B 1 D 180 C o  + + = 1 B 1 D C 180 . (1) Xét BCM có o + + = 1 B 1 M C 180 . (2) Từ (1) và (2) suy ra = 1 D 1 M . Do đó DN // BM. Trang 4