




Preview text:
11. CHIA ĐA THỨC CHO ĐƠN THỨC
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Muốn chia đa thức A cho đơn thức B (trường hợp các hạng tử của đa thức A đều chia hết
cho đơn thức B) ta chia mỗi hạng tử của A cho B rồi cộng các kết quả lại với nhau.
II. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài 1: Làm phép tính chia: a) ( 4 6.8 − 3 5.8 + 2 8 ) 2 2 5.9 + 5 3 − 3 2 : 8 ; b) ( 2.3 ) : 3 c) ( 4 2 3 + − ) 2 2.3 3 7.3 : 3 . d) ( 3 4 5 − + ) 3 6.2 5.2 2 : 2 .
Bài 2: Làm phép tính chia: a) ( 3 2
x +12x − 5x): x . b) ( 4 3 2 2 3 x y − x y + xy ) 2 3 9 15 : xy . 1 1 3 1 c) 5 4 4 2 3 3 2 2
5x y z + x y z − 2xy z : xy z
d) ( x − y) + 3( x − y) : ( x − y) 2 4 . 3 6 5 4 e( 3 3
8x − 27 y ) :(2x −3y) .
f) 5( x + 2y) − 6( x + 2y) : 2( x + 2y) .
Bài 3: Tính giá trị biểu thức: a) A = ( 5 3 3 2 4 4 x y − x y + x y ) 2 2 15 10 20
: 5x y tại x = 1 − ; y = 2. 2 2 b) B = ( 2 x y) 4 3 3 2 2
+ 3x y − 6x y : (xy) = = − tại x y 2. 2 1 c) C = (− 2 2 2x y + 4xy − 3
6xy ) : xy tại x = ; y = 4. 3 2 1 2 d) D = 2 5 x y − 5 2 x y 2 2
: 2x y tại x = −3; y = 3. 3 3
Bài 4: Tìm số tự nhiên n để đa thức A chia hết cho đơn thức B: a) 2 4 3 3 2 = + 2 ; n A x y x y B = x y . b) 8 4 2n 6 7 = 5 − 9 ; n A x y
x y B = −x y . c) 9 2n 10 5 2 3n 4
A = 4x y +10x y z ; B = 2x y . Bài 5: a) ( 4 3 2 2 − .10 − 6.10 +10 ):100 . b)( 2 8 3 + − ) 2 5.16 4 4.4 : 4 . c) ( 5 − 4 + ) 3 7.5 8.5 125 : 5 d) ( 2 2 2 + + ) 3 3.4 8 3.16 : 2 ;
Bài 6: Làm phép tính chia: a) ( 3 2
x + 4x + x): x . b) ( 7 6 3
x − x − x ) 3 8 4 12 : 4x . Trang 1 c) ( 4 3 2 2 2 3
x y − x y + x y ) 2 2 3 2 : x y . d) ( 2 4 3 3 3 2 2
x y z + xy z − xy z ) 2 5 4 : xy z .
Bài 7: Tính giá trị biểu thức a) A = ( 5 4 3 2 2 3 x y + x y − x y ) 2 20 10 5
: 5x y tại x = 1; y = −1 . 1 1 b) B = ( 2 2 2 2
− x y + xy − 6xy): xy = 6
− xy + 3y −18 tại x = − ; y =1. 3 2 1 2 c) 2 5 5 4 2 2 C =
x y − x y : 2x y
tại x = −5; y = 10 . 5 5 d) D = ( 5 4 3 4 2 2 2
x y z − x z + x y z) 2 7 3 2
: x yz tại x = 1
− ; y = 1; z = 2 .
Bài 8: Tìm số tự nhiên n để đa thức A chia hết cho đơn thức B. a) 17 2n−3 16 7 3n+1 6 A = 13 − x y + 22x y ; B = 7 − x y . b) 5 2n 4 3n 5 6 2n n 1 A 20x y 10x y
15x y , B 3x y + = − + = .
Bài 9: Làm phép tính chia: 5 3 2 a) 1
6(x + y) −12(x + y) :4(x + y) . 4 2 1 2
b) 2( x − y + 2z) + 3( y − x − 2z) : ( x − y + 2z) . 2
III. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Thương của phép chia ( 5 3 2
x - x + x ) 2 3 2 4 : 2x bằng 3 3 3 A. 3 3x - 2x + 4 ; B. 3 x - x + 2 ; C. 3 x + x + 2 ; D. 5 3 2
x - x + 2x 2 2 2
Câu 2: Thương của phép chia ( 4 3 2 2 - x y + x - x y ) ( 4 12 4 8 : - 4x ) bằng A. 2 2
- 3x y + x - 2y ; B. 4 3 2 2
3x y + x - 2x y ; C. 2 2
- 12x y + 4x - 2y ; D. 2 2
3x y - x + 2y æ ö - + 1 ç ÷
Câu3: Thương của phép chia ( 2 2 3
3xy - 2x y x ): ç x÷ ç bằng è 2 ÷÷ø - 3 1 A. 2 2 y + xy - x ; B. 2 2
3y + 2xy + x ; C. 2 2
- 6y + 4xy - 2x ; D. 2 2
6y - 4xy + x 2 2
Câu 4: Hãy xét xem lời giải sau đây là đúng hay sai? ( 2 2 2 3 x y + x y - xy) 2 3 6 12
: 3xy = xy + xy - 4 A. Sai ; B. Đúng Câu 5: ( 4 2 2 2 x y - x y - x y) 2 2 25 20 3
: 5x y = 5x - 4y - 3 A. Sai ; B. Đúng Trang 2
Câu 6: Giá trị của biểu thức 4 3 2 2 2
15x y z : 5xy z tại x = 1, y = −10 và z = 2018 là A. -30. B. 15. C. 25. D. 30.
Câu 7: Điều kiện của n để phép chia: 5 n n 3
x y : x y ( n là số tự nhiên) thực hiện được là A. n = 3 . B. n = 4 . C. n = 5 . D. n 3;4; 5 .
Câu 8: Tìm điều kiện của tự nhiên n để phép chia ( 10 7 5 4 4 − + ):2 n n x y xy x y x y là phép chia hết A. n = 0 . B. n = 1 . C. n 0; 1 . D. n = 5 .
Câu 9:Hãy ghép mỗi ý ở cột A với một ý ở cột B để được kết quả đúng ? A B a. ( 3 2 22
x - 2x y + xy ): 2x 1. 2 - 2xy + 4x - 5 b. ( 2 3 2 xy + xy + + y ) 2 15 19 16 : 6y 5 19 8 2. x + xy + 2 6 3 c. ( 2 2 3
- 4x y + 8x y - 10xy): 2xy 1 3 3. 2 x - xy + y 2 2 4. 2 xy + 4x - 5
Câu 10: Điền vào chỗ trống để được kết quả đúng a) ( 4 3 2
- x + x - x ) 2 4 3
: 2x = ............................... b) ( 2 2 3
6xy + 4x y - 2x ): ............... = 2 2
3y + 2xy - x
KẾT QUẢ - ĐÁP SỐ
II. BÀI TẬP TỰ LUẬN Bài 1: a) 2 6.8 − 5.8 + 1 = 345 b) ( 2 + 5 − 3 ) 2 5.9 3 2.3 : 3 = 66 c) ( 4 2 3 + − ) 2 2 2.3 3 7.3 : 3 = 2.3 +1− 7.3 = 2 − . d) ( 3 4 5 − + ) 3 2 6.2 5.2 2 : 2 = 6 − 5.2 + 2 = 0 . Trang 3 Bài 2: a) ( 3 2 x + x − x) 2 12
5 : x = x +12x − 5. b) ( 4 3 2 2 3 x y − x y + xy ) 2 3 3 9 25
: xy = 3x y − 9x + 25y 1 1 c) 5 4 4 2 3 3 2 2 4 2 3 2
5x y z + x y z − 2xy z : xy z = 20x y + 2x z −8yz 2 4 3 1 2
d) ( x − y) + 3( x − y) : ( x − y) = 3( x − y) + 9 3 e) ( 3 3 x −
y ) ( x − y) = ( x − y)( 2 2
x + xy + y ) ( x − y) 2 2 8 27 : 2 3 2 3 4 6 9 : 2 3
= 4x + 6xy + 9y 6 5 4 5 2
f) 5( x + 2y) − 6( x + 2y) : 2( x + 2y) = ( x + 2y) − 3( x + 2y) 2 Bài 3: a) = 3 − + 2 2 A 3x y 2x 4x y .
Thay x = −1; y = 2 vào biểu thức tính được kết quả A = 12 . b) = 2 + 2 B 4x 3x y − 6x
Thay x = y = −2 vào biểu thức tính được kết quả B = 4 . 2 c) C = (− 2 2 2x y + 4xy − 3
6xy ) : xy = −3xy + 6 − 2 9y 3 1
Thay x = ; y = 4. vào biểu thức tính được kết quả C = −144 2 1 æ 2 ö ç ÷ 1 1 2 5 5 2 2 2 3 3 d) D = ç x y - x y ÷: 2x y = y - x ç è3 3 ÷÷ø 6 3
Thay x = −3; y = 3. vào biểu thức tính được kết quả = 27 D 2
Bài 4: a) A B 2 n n 2 mà n n = 0;1; 2 . 4 n 7 b) A B
n 4 mà n n = 4 . 2n 7 2 2n 4 10 c) A B 2 n
, mà n n = 2; 3 . 1 0 3n 3 Bài 5: a) ( 4 3 2 − − + ) 2 2.10 6.10 10 :100 = 2 − .10 − 6 +1 = 2 − 05 . b)( 2 8 3 + − ) 4 4 5.16 4 4.4 : 4 = 5 + 4 −1 = 260 . c) ( 5 − 4 + ) 3 7.5 8.5
125 : 5 = 7.25 + 8.5 + 1 = 136 d) ( 2 + 2 + 2 ) 3 3.4 8 3.16 : 2 = 110 Bài 6: a) ( 3 2
x + x + x) 2 4
: x = x + 4x +1. Trang 4 b) ( 7 6 3 x − x − x ) 3 4 3 8 4 12
: 4x = 2x − x −12 . c) ( 4 3 2 2 2 3
x y − x y + x y ) 2 2 2 2 2 3 2
: x y = 2x y − 3y + 2y . d) ( 2 4 3 3 3 2 2
x y z + xy z − xy z ) 2 2 2 2 5 4
: xy z = xy z + 5yz − 4z . Bài 7: a) A = ( 5 4 3 2 2 3 x y + x y − x y ) 2 2 3 2 20 10 5
: 5x y = 4x y + 2x − y
Thay x = 1; y = −1 vào A ta được A = 7 . 1 1 b) B = ( 2 2 2 2
− x y + xy − 6xy): xy = 6
− xy + 3y −18. Thay x = − ; y =1 vào B ta được B = −12 . 3 2 1 2 1 1 b) 2 5 5 4 2 2 3 3 2 C =
x y − x y : 2x y = y − x y
. Thay x = −5; y = 10 vào C ta được C = 2600 . 5 5 10 5 c) D = ( 5 4 3 4 2 2 2
x y z − x z + x y z) 2 3 3 2 2 7 3 2
: x yz = 7x y z − 3x z + 2y . Thay x = 1
− ; y = 1; z = 2 vào D ta được D = −32 . Bài 8:
a) AMB 2n − 3 6 và 16 3n + 1 . Giải ra được n = 5 .
b) AMB 4 2n; 2n n + 1 và 6 n + 1 . Giải ra được n = 1 . Bài 9: 5 3 2 3 a) 1
6(x + y) −12(x + y) :4(x + y) = 4(x + y) −3(x + y) . 4 2 1 2 2
b) 2( x − y + 2z) + 3( y − x − 2z) : ( x − y + 2z) = 4( x − y + 2z) + 6 . 2
III. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM. Trang 5